ψήνω σε εορταστική ψησταριά κρεάτων [psinǥ sε εǥrtastiki psistarja krεatǥn]

Transkript

1 1 gribb m. (ornit., bokst. og overf. plyndrer, sjakal) γύπας, ο [Ǥ jipas] # άρπαγος, ο [Ǥ arpaDžǥs] # αρπακτικό όρνιο, το [tǥ arpaktikǥ ǤrniǤ] griff m. (fabeldyr, halvt løve og halvt ørn) γρύπας, ο [Ǥ Džripas] griffel m. (skriveredskap) κοντύλι, το [tǥ kǥndili] # κονδύλι, το [tǥ kǥnðili] griljere v. (panere) κάνω πανέ [kanǥ panε] griljert adj. (panert) πανέ [panε] grill m. σχάρα, η [i sχara] # ψησταριά, η [i psistarja] # (rist, gitterverk, nett) δικτυωτό, το [tǥ ðiktiǥtǥ] # (peisgrill) σχάρα τζακιού (κτλ.), η [i sχara dzakju] grille f.m. (underlig innfall, fiks idé, nykke) βίδα, η [i viða] grille v. (steke, riste) ψήνω [psinǥ] # (kryssforhøre) ανακρίνω/εξετάζω εξαντλητικά [anakrinǥ/εksεtazǥ εksandlitika] / grille en kylling ψήνω ένα κοτόπουλο [psinǥ εna kǥtǥpulǥ] / grille noen (pumpe noen for opplysninger) εξετάζω κάποιον εξαντλητικά [εksεtazǥ kapiǥn εksandlitika] # (la noen få gjennomgå, gjøre helvete hett for, egentl. steike i panne, brune) ξεροτηγανίζω [ksεrǥtiDžanizǥ] / steke over grill (ha grillfest) ψήνω σε εορταστική ψησταριά κρεάτων [psinǥ sε εǥrtastiki psistarja krεatǥn] grillet adj. (grillstekt) στη σχάρα [sti sχara] # στα κάρβουνα [sta karvuna] # ψητός [psitǥs] / grillet eller stekt fisk? (skal fisken grilles eller stekes?) ψητό η τηγανιτό το ψάρι; [psitǥ i tiDžanitǥ tǥ psari] / grillet kylling/lam ψητό κοτόπουλο/αρνάκι [psitǥ kǥtǥpulǥ/arnaki] # κοτόπουλο/αρνάκι στα κάρβουνα [kǥtǥpulǥ/arnaki sta karvuna] grillfest m. (på grilltavernaen) εορταστική παρασκευή κρεάτων σε ψησταριά [εǥrtastiki paraskεvi krεatǥn sε psistarja] # (dagl.) µπάρµπεκιου to [tǥ barbεkju] / ha grillfest ψήνω σε εορταστική ψησταριά κρεάτων [psinǥ sε εǥrtastiki psistarja krεatǥn] grilling f.m. (steking av kjøtt på (ute)grill) ψησταρία κρεάτων, η [i psistaria krεatǥn] # (kryssforhør) ανάκριση, η [i anakrisi] grillkull n. κάρβουα ψησταριάς, τα [ta karvuna psistarjas] grillmat m. της σχάρας [tis sχaras] grillretter m.pl. ψητά, τα [ta psita] grilltaverna m. ψησταριά (ϕαγάδικο), η [i psistarja (faDžaðikǥ)] grimase f.m. γκριµάτσα, η [i grimatsa] # γριµάτσα, η [i Džrimatsa] # µορϕασµός [mǥrfazmǥs] / en spottende grimase ένας εµπαικτικός µορϕασµός [εnas εmbεktikǥz mǥrfazmǥs] / gjøre/skjære grimaser (sette opp en (sur) mine, fortrekke en mine) µορϕάζω [mǥrfazǥ] / gjøre/skjære grimaser til noen κάνω γκριµάτσες / µορϕασµούς σε κάποιον [kanǥ grimatsεs/mǥrfazmus sε kapiǥn] grindhval m. (Globicephala melaena) γλοβικέϕαλος, ο [Ǥ DžlǤvikεfalǤs] grine v. (gråte) κλαίω [klεǥ] / begynne å grine (folk. åpne/skru på krana) βάζω τα κλάµατα [vazǥ ta klamata] : hun begynner å grine for ingenting! αυτή δεν έχει µάτια, έχει βρύσες! [afti ðεn εçi matia εçi vrisεs] grinebiter m. (sutrekopp) παραπονιάρης, ο [Ǥ parapǥnjaris] # f. παραπονιάρα, η [i parapǥnjara] # (sutrete unge) παραπονιάρικο, το [tǥ parapǥnjarikǥ] # γκρινιάρης, ο [Ǥ grinjaris] # µουρµούρης, ο [Ǥ murmuris] # (dømmesyk/sytende person, surpomp) ο µεµψίµοιρος [Ǥ mεmpsimirǥs] / en gammel grinebiter (en gammel knark)

2 2 γεροπαράξενος, ο [jεrǥparaksεnǥs] / maken til grinebiter! (for en forferdelig grinebiter han er!) τι ϕοβερός γκρινιάρης που είναι! [ti fǥvεrǥz grinjaris pu inε] grinete adj. παραπονιάρικος [parapǥnjarikǥs] # (gretten) ιδιότροπος [iðiǥtrǥpǥs] # κακόγνωµος [kakǥDžnǥmǥs] # (klagende, sutrete) γκρινιάρικος [grinjarikǥs] # λυπητερός [lipitεǥs] # (gretten, sur, brysk, avvisende, simpel, grov, udannet, uforskammet) απότοµος [apǥtǥmǥs] # (gretten, voldsom, kraftig, voldelig) βίαιος [viεǥs] # (hissig, sur, gretten, i dårlig humør) δύστροπος [ðistrǥpǥs] / du er litt grinete i dag πολύ αρπάζεσαι σήµερα [pǥli arpazεsε simεra] / en grinete gammel mann ένας απότοµος /ιδιότροπος γέρος [εnas apǥtǥmǥz/iðiǥtrǥpǥz jεrǥs] / med grinete stemme µε λυπητερή ϕωνή [mε lipitεri fǥni] gripe v. (ta, få tak i) πιάνω [pjanǥ] # αρπάζω [arpazǥ] # αρπάχνω [arpaχnǥ] # αδράζω [aðrazǥ] # αδράχνω [aðraχnǥ] # βουτώ [vutǥ] # (gripe med gripetang) διχαλώνω [ðiχalǥnǥ] # (klemme, ta, bite) µαγκώνω [maŋgǥnǥ] / grepet av (i en tilstand av) υπό το κράτος [ipǥ tǥ kratǥs] : han/hun var grepet av panikk/av redsel ήταν υπό το κράτος πανικού/τρόµου [itan ipǥ tǥ kratǥ paniku/trǥmu] / gripe an (ta opp til behandling, ha å gjøre med, ta fatt på, beskjeftige seg med) αντιµετωπίζω [andimεtǥpizǥ] / gripe en ide (tenne på/fatte interesse for...) αρπάζω µια ιδέα [arpazǥ mja iðεa] / gripe en anledning (benytte seg av en sjanse) αρπάζω µια ευκαιρία [arpazǥ mia εfkεria] / gripe etter αρπάζω [arpazǥ] # (klynge seg til, klamre seg fast til/i) αρπάζοµαι από [arpazǥmε apǥ] # (prøve å rive til seg) κάνω βουτιά για [kanǥ vutja ja] : han grep etter reipet άρπαξε το σκοινί [arpaksε tǥ skini] : han grep etter vesken hennes έκανε βουτιά για (ν αρπάξει) την τσάντα της [εkanε vutja ja (narpaksi) tin dzanda tis] : han klynget seg til reipet αρπάχθτηκε από το σκοινί [arpaχtikε apǥ tǥ skini] / gripe etter et halmstrå (klamre/klynge seg til et halmstrå/et siste håp) αρπάζοµαι/πιάνοµαι απ' όπου βρω [arpazǥmε/pjanǥmε ap Ǥpu vrǥ] / gripe inn (intervenere, blande seg inn/opp i) ανακατεύω [anakatεvǥ] # παρεµβαίνω [parεmvεnǥ] # επεµβαίνω [εpεmvεnǥ] # (gjøre noe, ta affære) δρω [ðrǥ] : gripe inn i en krangel (blande seg inn i en krangel/disputt) παρεµβαίνω σε µια ϕιλονικία [parεmvεnǥ sε mja filǥnikia] : vi må gripe inn øyeblikkelig πρέπει να δράσουµε αµέσως [prεpi na ðrasumε amεsǥs] / gripe makten ved kupp καταλαµβάνω την αρχή πραξικοπηµατικά [katalamvanǥ tin arçi praksikǥpimatika] / gripe noen i armen αδράζω/αρπάζω το µπράτσο κάποιου [aðrazǥ/arpazǥ tǥ bratsǥ kapiu] # µαγκώνω κάποιον από το µπράτσο [maŋgǥnǥ kapiǥn apǥ tǥ bratsǥ] : han grep meg i armen µου άδραξε/άρπαξε το µπράτσο [mu aðraksε/arpaksε tǥ bratsǥ] / gripe/ta noen i kragen/nakken αρπάζω/βουτάω κάποιον από το γιακά/σβέρκο [arpazǥ/ vutaǥ kapiǥn apǥ tǥ jiaka/svεrkǥ] / gripe om seg (spre seg, vokse i omfang) παίρνω έκταση [pεrnǥ εktasi] : epidemien/ilden grep om seg η επιδηµία/η ϕωτιά πήρε έκταση [i εpiðimia/i fǥtja pirε εktasi] / gripe sjansen (kjenne sin besøkelsestid, benytte anledningen, benytte et gunstig øyeblikk) δράττοµαι της ευκαιρίας [ðratǥmε tis εfkεrias] # επωϕελούµαι της ευκαιρίας [εpǥfεlumε tis εfkεrias] # αρπάζω την ευκαιρία από τα µαλλιά [arpazǥ tin εfkεria apǥ ta malja] : han grep sjansen άδραξε την

3 3 ευκαιρία [aðraksε tin εfkεria] / gripe tak i (huke, huke tak i, pågripe, ta en i nakken) γραπώνω [DžrapǤnǤ] / gripe til (ty til) προσϕεύγω σε [prǥsfεvDžǥ sε] / gripe til vold (ty til vold) ασκώ βία [askǥ via] / gripe til våpen mot noen πιάνω/παίρνω τ' άρµατα εναντίον κάποιου [pjanǥ/pεrnǥ tarmata εnεndiǥn kapiu] # προσϕεύγω στα όπλα [prǥsfεvDžǥ sta Ǥpla] : de grep til våpen προσέϕυγαν στα όπλα [prǥsεfiDžan sta Ǥpla] : det å gripe til våpen προσϕυγή στα όπλα, η [i prǥsfiji sta Ǥpla] gripekrok m. (entrehake) αρπάγη, η [i arpaji] gripende adj. (rørende, patetisk, ynkverdig) αξιοθρήνητος [aksiǥϑrinitǥs] griping f.m. (bortnapping, fjerning, huking) αϕαίρεση, η [i afεrεsi] # αρπαγή, η [i arpaji] # (grabbing, snapping, nasking) βούτι(γ)µα, το [tǥ vuti(Dž)ma] gris m. γουρούνι, το [tǥ Džuruni] # (folk.) µπουζί, το [tǥ buzi] # χοίρος, ο [Ǥ çirǥs] # (pl.) χοίρους, οι [i çirus] # (hanngris, galte) αρσενικό γουρούνι, το [tǥ arsεnikǥ Džuruni] # (smøremiddel, olje, fett) γράσο, το [tǥ DžrasǤ] / en gammel gris (en lidderlig, slibrig gammel mann) βροµόγερος, ο [Ǥ vrǥmǥjεrǥs] # ένας γερο κολασµένος [εnaz jεrǥkǥlazmεnǥs] / en kastrert gris (en galte) µουνουχισµένο γουρούνι [munuçizmεnǥ Džuruni] / ikke oppfør deg som en gris!/ikke vær gris! (ikke spis som en gris! etc.) µη ϕέρνεσαι σα γουρούνι/µη γίνεσαι γουρούνι! [mi fεrnεsε sa Džuruni/mi jinεsε Džuruni] grise v. (søle) λερώνω [lεrǥnǥ] # (ete som en gris) τρώω σα γουρούνι [trǥǥ sa Džuruni] / grise til v. (svine til, skitne til) λερώνω µε κάτι κολλώδες [lεrǥnǥ mε kati kǥlǥðεs] # µουντζουρώνω [mundzurǥnǥ] # (skitne til, forurense, søple til) βροµοκοπώ [vrǥmǥkǥpǥ] # (dagl.) γλιτσιάζω [DžlitsiazǤ] # (strø utover, dekke) γεµίζω [jεmizǥ] / ikke gris til golvet med smuler! µη γεµίζεις το πάτωµα ψίχουλα [mi jεmizis tǥ patǥma psiχula] grisebinge m. χοιροστάσιο, το [tǥ çirǥstasiǥ] # (grisehus) λότζα για γουρούνια, η [i lǥdza ja Džurunja] grisebust f.m. γουρουνότριχα, η [i DžurunǤtriΧa] griseflaks m. καλή τύχη, η [i kali tiçi] # γούρι, το [tǥ Džuri] # (sl. kjempeflaks, dritflaks) κωλοϕαρδία, η [i kǥlǥfarðia] / ha griseflaks/kjempeflaks έχω το κοκαλάκι της νυχτερίδα [εχǥ tǥ kǥkalaki tiz niχtεriða] grisehus n. σταύλος γουρουνιών, ο [Ǥ stavlǥz DžurunjǤn] # (grisebinge) λότζα για γουρούνια, η [i lǥdza ja Džurunja] griseprat m. (slibrigheter, grove historier) αισχρολογία, η [i εsχrǥlǥjia] # αισχρολόγηµα, το [tǥ εsχrǥlǥjima] # (uanstendigheter, råprat) ασκηµόλογα, τα [ta askimǥlǥDža] # βροµερές κουβέντες [vrǥmεrεs kuvεndεs] # (uanstendig/usedelig/utuktig språk) βρόµικη γλώσσα [vrǥmiki DžlǤsa] # βροµόγλωσσα, η [i vrǥmǥDžlǥsa] / komme med griseprat (fortelle grove historier) λέω αισχρολογίες [lεǥ εsχrǥlǥjiεs] # αισχρολογώ [εsχrǥlǥDžǥ] griseri n. (skitt, urenhet) απλυσιά, η [i aplisia] griserøkter m. (grisepasser, grisegjeter) γουρουνάς, ο [Džurunas] # γουρουνοβοσκός, ο [Ǥ DžurunǤvǤskǤs] grisete adj. (svinsk, umoralsk, usedelig) ανήθικος [aniϑikǥs] # απαίσιος [apεsiǥs] #

4 4 άσεµνος [asεmnǥs] # βροµερός [vrǥmεrǥs] # βροµιάριος [vrǥmjarikǥs] # βροµικός [vrǥmikǥs] # (sølete, gjørmete, fæl) λασπωµένος [laspǥmεnǥs] # απαίσιος [apεsiǥs] # βροµικός [vrǥmikǥs] # (uvasket) άπλυτος [aplitǥs] grisetryne n. µούτη ενός γουρουνιού, η [i muri εnǥz Džurunju] grisgrendt adj. (tynt befolket) αραιοκατοικηµένος [arεǥkatikimεnǥs] / grisgrendt strøk αραιοκατοικηµένη περιοχή, η [i arεǥkatikimεni pεriǥçi] grisk adj. (begjærlig) πλεονέκτης [plεǥnεktis] # ϕιλοκερδίς [filǥkεrðis] # κτητικός [ktitikǥs] # παραδόπιστος [paraðǥpistǥs] # αρπακτικός [arpaktikǥs] # αρπαχτικός [arpaχtikǥs] # κερδοµανής [kεrðǥmanis] / en grisk person (en grafser, en gnier) αρπάχτρα [arpaχtra] / han er grisk av natur είναι εκ ϕύσεως πλεονέκτης [inε εk fisεǥs plεǥnεktis] grisk het m. (grådighet, begjær) απληεστία, η [i aplistia] # πλεονεξία, η [i plεǥnεksia] # αρπακτικότητα, η [i arpaktikǥtita] # αρπαχτικότητα, η [i arpaχtikǥtita] # βουλιµία, η [i vulimia] # κερδοµανία, η [i kεrðǥmania] / griskheten var hans dominerende lidenskap το κυρίαρχό του πάθος ήταν η πλεονεξία [tǥ kiriarχǥ tu paϑǥs itan i plεǥnεksia] grisunge m. γουρουνάκι, το [tǥ Džurunaki] # γουρ(ου)νόπουλο, το [tǥ Džur(u)nǤpulǤ] # (pattegris) γουρουνάκι του γάλακτος [Džurunaki tu DžalaktǤs] / ti grisunger i ett kull δέκα γουρουνάκια σε µια γέννα [ðεka Džurunakia sε mja jεna] grizzlybjørn m. (zool.) (αµερικανική) αγριαρκούδα, η [i (amεrikaniki) arkuða] # ( gråbjørn ) ϕαιά άρκτος, η [i fεa arktǥs] # (lat. Ursus horribilis) άρκτος απαισία, η [i arktǥs apεsia] gro v. (vokse, spire) ϕυτρώνω [fitrǥnǥ] # (springe ut, skyte knopper) βλαστάνω [vlastanǥ] # βλασταίνω [vlastεnǥ] # (heles, bli friskt) γιατρεύοµαι [jatrεvǥmε] # θεραπεύοµαι [ϑεrapεvǥmε] # (gro (igjen), leges, heles) επουλώνοµαι [εpulǥnǥmε] # θρέϕω [ϑrεfǥ] # τρέϕω [trεfǥ] # κλείνω [klinǥ] # (leges, heles, slutte å væske) ξαϕορµίζω [ksafǥrmizǥ] / gro igjen (med busker) γίνοµαι λόγγος [jinǥmε lǥŋgǥs] # λογγιάζω [lǥŋgjazǥ] : åkeren var gjengrodd med busker το χωράϕι έγινε λόγγος [tǥ ΧǤrafi εjinε lǥŋgǥs] / gro oppp som paddehatter ξεϕυτρώνω/ξεπετιέµαι σα µανιτάρια [ksεfitrǥnǥ/ksεpεtjεmε sa manitaria] : skjønnhetssalonger gror opp som paddehatter i hele Aten τα Ινστιτούτα Καλλονής ξεϕυτρώνουν/ξεπετάγονται σα µανιτάρια σ' όλη την Αθήνα [i instituta kalǥnis ksεfitrǥnun/ksεpεtaDžǥndε sa manitaria sǥli tin aϑina] / såret grodde fort η πληγή γιατρεύτηκε γρήγορα [i pliji jatrεftikε DžriDžǤra] / såret grodde på ei uke το τραύµα θεραπεύτηκε σε µια βδοµάδα [tǥ travma ϑεrapεftikε sε mja vðǥmaða] / såret vil snart gro το τραύµα θα θρέψει γρήγορα [tǥ travma ϑa ϑrεpsi DžriDžǤra] / sårene hans har grodd τα τραύµατά του επουλώθηκαν [ta travmata tu εpulǥϑikan] / såret har grodd (det har dannet seg skorpe på såret) η πλήγη κρούστιασε [i pliji krustjasε] : såret har grodd το τραύµα/η πλήγη έκλεισε [tǥ travma/i pliji εklisε] grobian m. (grov, ubehøvler fyr) τραχύς άνθρωπος, ο [Ǥ traçis anϑrǥpǥs] # κακότροπος άνθρωπος, ο [Ǥ kakǥtrǥpǥs anϑrǥpǥs] # (råtass) αγριάνθρωπος, ο [Ǥ aDžrianϑrǥpǥs] grogg m. (drikk av rom, varmt vann og sukker) γκρογκ, το [tǥ grǥg]

5 5 groggy adj. (i boksing: halvt i svime/fortumlet etter slag) ζαλισµένος από γροθιές /από τις µπουνιές [zalizmεnǥs apǥ DžrǤϑjεs/apǤ tiz bunjεs] # ζαβλακοµένος από το ξύλο [zavlakǥmεnǥs apǥ tǥ ksilǥ] gromgutt m. γιόκας, ο [Ǥ jǥkas] grop f.m. (hule, beholder, reservoar) βόθρος, ο [Ǥ vǥϑrǥs] # (senkning, hule, hull, grav) βούλιαγµα, το [tǥ vuliaDžma] # (hull, fordypning i terrenget, søkk, dump, hulrom) βαθούλωµα, το [tǥ vaϑulǥma] # γούπατο, το [tǥ DžupatǤ] # κοίλοµα, η [i kilǥma] # (hakk, hull, bulk) καβούλα, η [i kavula] / gross n. (12 dusin) γρόσσα, η [i DžrǤsa] / et gross lommetørkler µια γρόσσα µαντίλια [mja DžrǤsa mandilia] grossist m. (grosserer) έµπορος χονδρικής πωλήσεως ο [Ǥ εmbǥrǥs ΧǤndrikis pǥlisεǥs] # µεγαλέµπορος, ο [Ǥ mεDžalεmbǥrǥs] grotesk m. (ornament av slyngende planter og menneske- og dyreskikkelser, typ: skriftstil) γκροτέσκο, το [tǥ grǥtεskǥ] grotesk adj. (besynderlig, meningsløs) γελοίος [jεliǥs] / groteske manérer γελοίοι τρόποι [jεlii trǥpi] # αϕύσικοι τρόποι [afisiki trǥpi] grotte f.m. σπήλαιο,το [tǥ spilεǥ] # σπηλιά, η [i spilja] / de mørke krokene i ei grotte οι σκοτεινές γωνιές µιας σπηλιάς [i skǥtinεz gǥnjεz mjas spiljas] grotteinngang m. (huleåpning, huleinngang) άνοιγµα µιας σπηλιάς, το [tǥ aniDžma mjas spiljas] # µπούκα της πσηλιάς, η [i buka mjas spiljas] grov adj. (ubearbeidet, ubehandlet, uslepen) αδούλευτος [aðulεftǥs] # (uferdig, klumpet, dårlig laget) άτεχνος [atεχnǥs] # (om arbeid) βάναυσος [vanafsǥs] # (utilhogd, ubehandlet) απελέκητος [apεlεkitǥs] # ακατέργαστος [akatεrDžastǥs] # (markert, firskåren) ανώµαλος [anǥmalǥs] # (upolert) (også overf.) τραχύς [traçis] # (ubehøvlet, uforskammet, udannet) κακότροπος [kakǥtrǥpǥs] # ακατέργαστος [akatεrDžastǥs] # απελέκητος [apεlεkitǥs] # αγροικός [aDžrikǥs] # άξεστος [aksεstǥs] # αρκουδήσιος [arkuðisiǥs] # (uforskammet, avvisende, brysk) απότοµος [apǥtǥmǥs] # (usømmelig, skammelig) αισχρός [εsχrǥs] # άσεµνος [asεmnǥs] # (åpenbar, opplagt, utilgivelig, simpel, skamløs) κατάϕωρος [katafǥrǥs] # (tykk; rusten) χοντρός [ΧǤndrǤs] # (vulgær, simpel) αγοραίος [aDžǥrεǥs] # βάναυσος [vanafsǥs] # (simpel, tarvelig) αχρείος [aχriǥs] # (ufin, taktløs, vulgær) απειρόκαλος [apirǥkalǥs] # (uanstendig) αθυρίστοµος [aϑirǥstǥmǥs] # (alvorlig) βαριός [varjǥs] # (grov, keitet, udannet) βλαχικός [vlaçikǥs] / det er en grov urettferdighet είναι κραυγαλέα αδικία [inε kravDžalεa aðikia] / ei grov historie (råprat, griseprat, slibrig prat) αισχρολογία [εsχrǥlǥjia] # αισχρολίγηµα [εsχrǥlǥjima] : fortelle grove historier (snakke griseprat) λέω αισχρολογίες [lεǥ εsχrǥlǥjiεs] / en grov insinuasjon αχρείος υπαινιγµός [aχriǥs ipεniDžmǥs] / en grov/skrikende urettferdighet κατάϕωρη αδικία [katafǥri aðikia] / et grovt overtramp (en grov/opplagt overtredelse) κατάϕωρη παραβίαση [katafǥri paraviasi] / grov i munnen (grov i kjeften, slibrig) αισχρολόγος [εsχrǥlǥDžǥs] # βροµόστοµος [vrǥmǥstǥmǥs] : han er grov i munnen έχει βροµερό στόµα [εçi vrǥmεrǥ stǥma] # είναι βροµόστοµος [inε vrǥmǥstǥmas] / grov i oppførsel eller smak τραχύς σε

6 6 τρόπους ή γούστα [traçis sε trǥpus i Džusta] / (jur.) grov legemsbeskadigelse βιαιοπραγία η [i viεǥprajia] # κακοποίηση η [i kakǥpiisi] / grov uaktsomhet βαριά αµέλεια [varia amεlia] / grov å ta på τραχύς στην αϕή [traçis stin afi] / grove, markerte ansiktstrekk ανώµαλα χαρακτηριστικά [anǥmala Χaraktiristika] / grove uttrykk/utsagn/uttalelser αγοραίες εκϕράσεις [aDžǥrεεs εkfrasis] / grovt språk (usømmelig tale) αισχρολογίες [εsχrǥlǥjiεs] # βρωµόλογα [vrǥmǥlǥDža] / grovt ullstoff χοντρό µάλλινο, το [tǥ ΧǤndrǤ malinǥ] / være grov i kjeften (være løsmunnet) είµαι αθυρόστοµος [imε aϑirǥstǥmǥs] # (komme med griseprat, fortelle grove historier, være slibrig) αισχρολογώ [εsχrǥlǥDžǥ] grovhet f.m. (slibrighet, uanstendig tale) αθυροστοµία, η [i aϑirǥstǥmia] # (ufinhet, simpelhet, mangel på eleganse, ufikshet) απειροκαλία, η [i apirǥkalia] # (råhet, plumphet, ufinhet) βαναυσότητα, η [i vanafsǥtita] grovlemmet adj. χοντροκόκαλος [ΧǤndrǤkǤkalǤs] grovsand m. (grovkornet sand som tilslag i betong/mørtel) αµµοχάλικο, το [tǥ amǥχalikǥ] gruble v. αναλογίζοµαι [analǥjizǥmε] # συλλογίζοµαι [silǥjizǥmε] # (tenke så det knaker) σπάζω το κεϕάλι µου [spazǥ tǥ kεfali mu] / gruble på/over (grunne på, reflektere over) αναλογίζοµαι [analǥjizǥmε] # αναµετρώ [anamεtrǥ] # διαλογίζοµαι [ðialǥjizǥmε] : gruble over noe (legge hodet/hjernen i bløt, vri hjernen sin) σπάζω το κεϕάλι µου [spazǥ tǥ kεfali mu] : gruble over sine ulykker/sin uflaks/sin vanskjebne αναλογίζοµαι τις ατυχίες µου [analǥjizǥmε tis atiçiεz mu] # διαλογίζοµαι τις συµϕορές µου [ðialǥjizǥmε tis simfǥrεz mu] / gruble på noe (tenke over/igjennom noe) κλωθογυρίζω κάτι στο µυαλό µου [klǥϑǥjirizǥ kati stǥ mjalǥ mu] grubling f.m. (meditasjon, refleksjon, ettertanke) διαλογισµός, ο [Ǥ ðialǥjizmǥs] # (vingling, vakling, ubesluttssomhet) κλωθογύρισµα, το [tǥ klǥϑǥjirizma] grufull adj. (hårreisende) ανατριχιαστικός [anatriçiastikǥs] # (forferdelig, fæl, fryktelig, gyselig) απαίσιος [apεsiǥs] # (ekkel, motbydelig, vemmelig) αποκρουστικός [apǥkrustikǥs] # (avskyelig, grusom, motbydelig) αποτρόπαιος [apǥtrǥpεǥs] # (avskyelig, fryktelig, skrekkelig) ειδεχθής* [iðεχϑis] / en grufull forbrytelse αποτρόπαιο/ ειδεχθής έγκληµα [apǥtrǥpεǥ/iðεχϑis εŋglima] / et grufullt syn αποτρόπαιο θέαµα [apǥtrǥpεǥ ϑεama] grumse til v. (bli/gjøre grumsete, bli/gjøre uklar) θολώνω [ϑǥlǥnǥ] / grumse til vannet θολώνω το νερό [ϑǥlǥnǥ tǥ nεrǥ] grumset adj. (uklar) θολός [ϑǥlǥs] # ακαταστάλαχτος [akatastalaχtǥs] / grumsete vin (uklar vin) θολό κρασί [ϑǥlǥ krasi] grundig adj. (inngående, uttømmende, omfattende) διεξοδικός [ðiεksǥðikǥs] # εκτεταµένος [εktεtamεnǥs] # εξαντλητικός [εksandlitikǥs] # (inngående, minutiøs, omhyggelig) εξονυχιστικός [εksǥniçistikǥs] # επιστάµενος [εpistamεnǥs] # f. επισταµάνη [εpistamεni] # (omhyggelig, gjennomtenkt) επιµεληµένος [εpimεlimεnǥs] / en grundig analyse µια διεξοδική ανάλυση [mja ðiεksǥðiki analisi] / en grundig gjennomgang/kontroll/revisjon (et grundig ettersyn) µια ολοκληρωτική αναθεώρηση [mja ǤlǤklirǤtiki anaϑεǥrisi] / en grundig undersøkelse/utforskning εξαντλητική

7 7 έρευνα [εksandlitiki εrεvna] : grundige undersøkelser (omfattende undersøkelser) εκτεταµένες έρευνες [εktεtamεnεs εrεvnεs] : jeg ble underkastet en grundig undersøkelse υποβλήθηκα σε εξονυχιστική έρευνα [ipǥvliϑika sε εksǥniçistiki εrεvna] / etter en grundig undersøkelse/etter grundig overveielse µετά από επισταµένη εξέταση/µελέτη [mεta apǥ εpistamεni εksεtasi/mεlεti] grundig adv. (nøye) προσεχτικά [prǥsεχtika] # καλά [kala] # (detaljert) λεπτοµερειακά [lεptǥmεriaka] # (svært grundig/i minste detalj) λεπτοµερέστατα [lεptǥmεrεstata] # (i dybden) σε βάθος [sε vaϑǥs] / gjøre noe grundig (være grundig) ξακρίζω [ksakrizǥ] : når du har husvask, må/bør du gjøre det grundig όταν καθαρίζεις το σπίτι να ξακρίζεις [Ǥtan kaϑarizis tǥ spiti na ksakrizis] / hun vasket rommet grundig καθάρισε το δωµάτιο καλά [kaϑarisε tǥ ðǥmatiǥ kala] / sette seg grundig inn i ei sak (gå ei sak etter i sømmene) εξετάζω ένα θέµα προσεχτικά [εksεtazǥ εna ϑεma prǥsεχtika] grundling m. (lat. Gobio gobio, liten fisk ofte brukt som agn) γωβιός, ο [Ǥ DžǤvjǤs] grunn m. (jord) έδαϕος, το [tǥ εðafǥs] # (land, jord) γη, η [i ji] # στεριά, η [i stεria] # (årsak) αιτία, η [i εtia] # αίτιο, το [tǥ εtiǥ] # (begrunnelse) αιτιολόγηση, η [i εtiǥlǥjisi] # (påskudd) δικαιολογία, η [i ðikεǥlǥjia] # (årsak, påskudd, foranledning, motiv) αϕορµή, η [i afǥrmi] # αιτία, η [i εtia] # λόγος, ο [Ǥ lǥDžǥs] # (basis, beveggrunn, begrunnelse) έρεισµα, το [tǥ εrizma] / av den grunn (derfor) γι' αυτό το λόγο [jaftǥ tǥ lǥDžǥ] / av en eller annen grunn (av ulike årsaker) κάτι µε το' να κάτι µε τ' άλλο [kati mε tǥ na kati mε talǥ] # µε τούτα και µε τ' άλλα [mε tuta kε mε tala] # για τον έναν η τον άλλο λόγο [ja tǥn εnan i tǥn alǥ lǥDžǥ] # για τον άλϕα η βήτα λόγο [ja tǥn alfa i vita lǥDžǥ] : av en eller annen grunn gikk tida (fort) κάτι µε το' να κάτι µε τ' άλλο πέρασε η ώρα [kati mε tǥ na kati mε talǥ pεrasε i Ǥra] / av grunner jeg ikke rår over (av årsaker som ligger utenfor min kontroll) για λόγους ανεξάρτητους από τη θέλησή µου [ja lǥDžus anεksartitus apǥ ti ϑεlisi mu] / av hvilken grunn? (hvorfor?) για ποιο λόγο; [ja pjǥ lǥDžǥ] / av åpenbare grunner για ευνόητους λόγους [ja εvnǥituz lǥDžus] / desto større grunn κατά µείζονα λόγο(ν) [kata mizuna lǥDžǥ(n)] # (desto mer (ettersom...)) τοσούτω µάλλον [tǥsutǥ malǥn] : desto større grunn til å nekte/til ikke å gå ένας λόγος παραπάνω να αρνηθείς /να µην πας [εnaz lǥDžǥs parapanǥ na arniϑis/na min pas] / det er grunnen til at jeg er sein αυτός είναι ο λόγος που άργησα [aftǥs inε Ǥ lǥDžǥs pu arjisa] # (med ettertrykk: det er hvorfor jeg er sein!) να γιατί άργησα! [na jati arjisa] / det er grunnen til at jeg hater han να γιατί τον µισώ! [na jati tǥn misǥ] / det er ingen grunn til bekymring δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας [ðεn iparçi lǥDžǥs anisiçias] # δεν υπάρχει λόγος να ανησυχήτε [ðεn iparçi lǥDžǥz na anisiçitε] / det er ingen grunn til å ligge til sengs/unnskyldning for at du skulle holde senga αυτός δεν είναι λόγος να 'σαι στο κρεβάτι [aftǥz ðεn inε lǥDžǥz na sε stǥ krεvati] : det er ingen grunn (for oss) til å vente δεν υπάρχει λόγος να περιµένουµε [ðεn iparçi lǥDžǥz na pεrimεnumε] / du har ingen grunn til... δεν έχεις δικαιολογία να... [ðεn εçiz ðikεǥlǥjia na] / en av flere grunner er at ένας

8 8 λόγος, µεταξύ πολλών, είναι ότι [εnaz lǥDžǥz mεtaksi pǥlǥn inε Ǥti] / gi grunn til (forårsake, avstedkomme, utløse) δίνω λάβη σε [ðinǥ lavi sε] : gi grunn til misforståelser δίνω λάβη σε παρεξηγήσεις [ðinǥ lavi sε parεksijisis] / gi grunner/ forklaringer δίνω εξηγήσεις [ðinǥ εksijisis] / grunnen er opplagt/klar ο λόγος είναι εµϕανής [Ǥ lǥDžǥs inε εmfanis] / grunnene (motivene, de nærmere beveggrunner) τα γιατί και τα διότι [ta jati kε ta ðjǥti] / grunnene hans er åpenbare οι λόγοι του είναι καταϕανείς [i lǥji tu inε katafanis] / gå på grunn (bli skylt på land, strande) εξοκέλλω [εksǥkεlǥ] / gå til grunne (bli ødelagt) καταστρέϕοµαι [katastrεfǥmε] / ha all grunn til έχω κάθε λόγο να [εχǥ kaϑε lǥDžǥ na] / ha fast grunn under føttene πατάω γη/στεριά [pataǥ ji/stεria] # (være på trygg grunn) πατώ σε στερεό έδαϕος [patǥ sε stεrεǥ εðafǥs] : jeg er glad for å ha fast grunn under føttene igjen (jeg er glad for å være på land igjen) χαίροµαι που ξαναπατάω γη/στεριά [çεrǥmε pu ksanapataǥ ji/stεrja] / ha god grunn til (det er all grunn til, det er berettiget) είναι δικαιολογηµένος [inε ðikεǥlǥjimεnǥs] : du har god grunn til å være forbanna µε το δίκιο σου να 'σαι θυµωµένος [mε tǥ ðikiǥ su na sε ϑimǥmεnǥs] : ha god grunn til å tro at έχω εύλογη αιτία να πιστεύω ότι [εχǥ εvlǥji εtia na pistεvǥ Ǥti] : ha gode grunner til å tro at έχω βάσιµους λόγους να πιστεύω ότι [εχǥ vasimuz lǥDžuz na pistεvǥ Ǥti] : han har god grunn til å tenke/mene at είναι δικαιολογηµένος που σκέϕτεται ότι [inε ðikεǥlǥjimεna pu skεptεtε Ǥti] : jeg hadder gode grunner til å mistenke han είχα σοβαρούς λόγους να τον υποψιάζοµαι [iχa sǥvaruz lǥDžuz na tǥn ipǥpsjazǥmε] / ha grunn til έχω λόγο να [εχǥ lǥDžǥ na] : jeg hadde grunn til å irettesette han είχα λόγο να τον επιτιµήσω [iχa lǥDžǥ na tǥn εpitimisǥ] / ha etiske grunner (være etisk betinget) έχω ηθικό έρεισµα [εχǥ iϑikǥ εrizma] / ha liten grunn til takknemlighet δεν έχω λόγο ευγνωµοσύνης [ðεn εχǥ lǥDžǥ εvDžnǥmǥsinis] / ha sine grunner έχω το λόγο µου [εχǥ tǥ lǥDžǥ mu] : jeg hadde mine grunner for å si nei /nekte είχα το λόγο µου εγώ που αρνήθηκα [iχa tǥ lǥDžǥ mu εDžǥ pu arniϑika] / helt uten grunn (uten noen som helst slags grunn) χωρίς καµιά απολύτως αϕορµή [ΧǤris kamja apǥlitǥs afǥrmi] # χωρίς κανένα λόγο [ΧǤris kanεna lǥDžǥ] / hva var grunnen til at han sa opp? ποια ήταν η αϕορµή της παραίτησής του; [pja itan i afǥrmi tis parεtisis tu] : για ποιο λόγο τον απέλυσες; [ja pjǥ lǥDžǥ tǥn apεlisεs] / hvilken grunn har du til å si noe sånt? τι βάση έχεις για να λες τέτοια πράγµατα; [ti vasi εçiz ja na lεs tεtia praDžmata] / i grunnen (egentlig, i bunn og grunn) κατά βάθος [kata vaϑǥs] # στο βάθος [stǥ vaϑǥs] / ikke ha noen grunn til å δεν έχω λόγο να [ðεn εχǥ lǥDžǥ na] : du hadde ingen grunn til å si noe sånt δεν είχες λόγο να πεις τέτοιο πράγµα [ðεn içεz lǥDžǥ na pis tεtjǥ praDžma] / ikke uten grunn όχι άδικα [Ǥçi aðika] # όχι χωρίς λόγο [Ǥçi ΧǤriz lǥDžǥ] : han var sint på meg, og ikke uten grunn θύµωσε µαζί µου, κι όχι άδικα [ϑimǥsε mazi mu ki Ǥçi aðika] / jeg greier bare ikke å se grunnene dine µου είναι αδύνατο ν' αντιληϕθώ τους λόγους σας [mu inε aðinatǥ nandilifϑǥ tuz lǥDžus sas] / jeg hadde ingen grunn til å være misfornøyd med han δεν είχα αϕορµή να είµαι δυσαρεστηµένος µαζί του [ðεn iχa afǥrmi na imε ðisarεstimεnǥz mazi tu] / jeg har ingen grunn til å beklage meg δεν

9 9 έχω λόγους να παραπονιέµαι [ðεn εχǥ lǥDžuz na parapǥnjεmε] / på grunn av (takket være, på bakgrunn av) ένεκα [εnεka] # ένεκεν* [εnεkεn] # εξαιτίας [εksεtias] # εξ αιτίας [εks εtias] # εκ του λόγου [εk tu lǥDžu] # λόγω του [lǥDžǥ tu] # απ' αϕορµή [ap afǥrmi] # καθότι [kaϑǥti] : både på grunn av barna og håndverkerne er huset (i) et forferdelig rot (med håndverkere og barn i huset er det veldig mye rot) κάτι οι εργάτες κάτι τα παιδιά το σπίτι είναι γυϕταριό [kati i εrDžatεs kati ta pεðja tǥ spiti inε jiftarjǥ] : han ble unnskyldt/frikjent på grunn av alderen απαλλάχτηκε εξαιτίας της ηλικίας του [apalaχtikε εksεtias tis ilikias tu] : han er unnskyldt på grunn av at han er så ung συγχωριέται για το λόγο ότι είναι νέος [sinχǥriεtε ja tǥ lǥDžǥ Ǥti inε nεǥs] : på grunn av at (av den grunn at) για το λόγο ότι [ja tǥ lǥDžǥ Ǥti] : på grunn av hans forsinkelse απ' αϕορµή την καθυστέρησή του [ap afǥrmi tiŋ kaϑistεrisi tu] / på trygg grunn (på et solid grunnlag, på et stabilt underlag) σε στάθερη βάση [sε staϑεri vasi] / på vigslet grunn (på hellig jord) στο ιερό έδαϕος [stǥ iεrǥ εðafǥs] / regne opp grunner (= påskudd)/årsaker αραδιάζω δικαιολογίες/αιτίες [araðjazǥ ðikεǥlǥjiεs/εtiεs] / uten god/gyldig grunn χωρίς σοβαρή δικαιολογία [ΧǤriz ðikεǥlǥjia] : hvis du er borte/fraværende uten gyldig grunn αν απουσιάσεις χωρίς σοβαρή δικαιολογία [an apusiasis ΧǤris sǥvari ðikεǥlǥjia] / uten noen grunn χωρίς κανένα λόγο [ΧǤris kanεna lǥDžǥ] / uten (noen) spesiell grunn χωρίς κανένα ιδιαίτερο λόγο [ΧǤris kanεna iðiεtεrǥ lǥDžǥ] / uten synlig grunn (tilsynelatende uten grunn) χωρίς εµϕανής λόγο [ΧǤris εmfaniz lǥDžǥ] / (overf.) være på gyngende grunn (være på tynn is) έχω να κάµω µε λεπτό θέµα [εχǥ na kamǥ mε lεptǥ ϑεma] # (komme inn på/bevege seg inn på andres enemerker, snakke om noe enn ikke har greie på) µπαίνω σε ξένα οικόπεδα [bεnǥ sε ksεna ikǥpεða] grunn- (basis-, grunnleggende, fundamental) βασικός [vasikǥz] # θεµελιώδης [ϑεmεljǥðis] grunn adj. (ikke dyp) άβαθος [avaϑǥs] # ξέβαθος [ksεvaϑǥs] # (bokst. og overf.) ανάβαθος [anavaϑǥs] # (grunn, innholdsløs, tom) αβαθής [avaϑis] # (overfladisk) επιϕανειακός [εpifaniakǥs] # (overfladisk, lettsindig, ubetenksom) επιπόλαιος [εpipǥlεǥs] grunnbass m. (ostinatbass) θεµελιώδες βάσιµον, το [tǥ sεmεljǥðεz vasimǥn] # έµµενο µπάσο, το [tǥ εmεnǥ basǥ] # υποχρεωτικό µπάσο, το [tǥ ipǥχrεǥtikǥ basǥ] grunnbetydning m. βασική έννοια, η [i vasiki εnia] / grunnbetydningen av et ord η βασική έννοια µιας λέξης [i vasiki εnia mjaz lεksis] grunnbok f.m. (register over dokumenter som gjelder grunneiendommer, matrikkel) κτηµατολόγιο, το [tǥ ktimatǥlǥjǥ] grunne m. (sandbanke) αµµοσύρτη, η [i amǥsirti] # αµµοσύρτις, ο [Ǥ amǥsirtis] # ο [Ǥ baŋgǥs] # (rev, skjær, sandbanke) ξέρα, η [i ksεra] / gå på en, µπάνκος grunne (gå på grunn) πέϕτω πάνω σε ξέρα [pεftǥ panǥ sε ksεra] grunne v. (legge på det første malingsstrøket) ασταρώνω [astarǥnǥ] grunne på v. (tenke på, tygge på) αναµασώ [anamasǥ] # (spekulere på, gruble på) αναµετρώ [anamεtrǥ] # (gruble på/over, reflektere over) αναλογίζοµαι [analǥjizǥmε] grunneiendom m. (landeiendom, fast eiendom) ακίνητο, το [tǥ akinitǥ]

10 10 grunneier m. κτηµατίας, ο [Ǥ ktimatias] grunneierinteresser f.m.pl. κεκτηµένα συµϕέροντα, τα [ta kεktimεna simfεrǥnda] grunneierrettigheter f.m.pl. κεκτηµένα δικαιώµατα, τα [ta kεktimεna ðikεǥmata] grunnelement n. βασικό στοιχείο, το [tǥ vasikǥ stiçiǥ] / grunnelementene (det grunnleggende, det nødvendigste) τα βασικά [ta vasika] grunnfjell n. βραχώδες υπόστρωµα, το [tǥ vraχǥðεs ipǥstrǥma] grunnidé m. (grunntanke) βασική/κατευθυντήριη ιδέα, η [i vasiki/katεfϑindirii iðεa] / grunnidéene i denne planen/dete prosjektet οι κατευθυντήριες ιδέες αυτού του σχεδίου [i katεfϑindiriεs iðεεs aftu tu sçεðiu] grunning f.m. (første malingsstrøk) αστάρι, το [tǥ astari] # πρώτη επάλειψη, η [i prǥti εpalipsi] grunnlag n. (basis) βάση, η [i vasi] # (underlag) υπόστρωµα, το [tǥ ipǥstrǥma] / danne grunnlag for (underbygge, dokumentere) αποδείχνω [apǥðiχnǥ] / det etiske grunnlaget το βάθρο της ηθικής [tǥ vaϑrǥ tis iϑikis] / fakta som danner grunnlaget for tiltalen γεγονότα αποδεικτικά της κατηγορίας [jεDžǥnǥta apǥðiktika tis katiDžǥrias] / gi noen/få et godt grunnlag i matematikk δίνω σε κάποιον/παίρνω καλές βάσεις στα µαθηµατικά [ðinǥ sε kapiǥn/pεrnǥ kalεz vasis sta maϑimatika] : han har et godt grunnlag i grammatikk έχει καλές βάσεις στη γραµµατική [εçi kalεz vasis sti Džramatiki] / grunnlaget for sosial velferd η βάση της κοινωνικής ευηµερίας [i vasi tis kinǥnikis εvimεrias] / på dette grunnlag σ' αυτή τη βάση [safti ti vasi] : vi kan ikke diskutere på dette grunnlag δεν µπορούµε να συζητήσουµε πάνω σ' αυτή τη βάση [ðεm bǥrumε na sizitisumε panǥ safti ti vasi] / på feil grunnlag (urettferdig) άδικα [aðika] / på grunnlag av (me basis i) µε βάση [mε vasi] # επί τη βάση (+ gen.)[ εpi ti vasi] : han krevde pensjon på grunnlag av sin lange tjeneste i det militære αξίωσε σύνταξη (επί τη) βάσει της µακράς στρατιωτικής του υπηρεσίας [aksiǥsε sindaksi (εpi ti) vasi tiz makras stratiǥtikis tu ipirεsias] : jeg ansatte han på (grunnlag av) dine anbefalinger τον προσέλαβα µε βάση τις συστάσεις σου [tǥm brǥsεlava mε vasi tis sistasis su] : på grunnlag av fjorårets resultater µε βάση τα περυσινά αποτελέσµατα [mε vasi ta pεrisina apǥtεlεzmata] grunnlegge v. (stifte, anlegge, bygge) ιδρύω [iðriǥ] # (stifte, lage, gjøre) δηµιουργώ [ðimiurDžǥ] # (skape, gi liv/eksistens til) δίνω υπόσταση [ ðinǥ ipǥstasi] # (legge grunnlaget for, legge ned grunnsteinen til) θεµελιώνω [ϑεmεljiǥnǥ] # (stadfeste, etablere) καθιερώνω [kaϑiεrǥnǥ] / grunnlegge en industri (etablere en industri) ιδρύω µια βιοµηχανία [iðriǥ mja viǥmiχania] / grunnlegge en koloni δηµιουργώ µια αποικία [ðimiurDžǥ mja apikia] / grunnlegge en ny by/en ny skole/et verdensrike θεµελιώνω/ιδρύω µια νέα πόλη/ένα νέο σχολείο/µια αυτοκρατορία [iðriǥ/ϑεmεljǥnǥ mja nεa pǥli/εna nεǥ sχǥliǥ/mja aftǥkratǥria] / grunnlegge på nytt (legge/lage et nytt fundament) αναθεµελιώνω [anaϑεmεljǥnǥ] / han grunnla selskapet for tre år siden ίδρυσε την εταιρία τρία χρόνια πριν [iðrisε tin εtεria tria ΧrǤnja prin] grunnleggelse m. θεµελίωση, η [i ϑεmεliǥsi] # ίδρυση, η [i iðrisi] # (oppbygging, oppføring) κτίση, η [i ktisi] / grunnleggelsen av Roma η κτίση της Ρώµης [i ktisi tiz rǥmis]

11 11 grunnleggende adj. (fundamental, primær) βασικός [vasikǥs] # θεµελιώδης [ϑεmεljǥðis] # έσχατος [εsχatǥs] # κυρίαρχος [kiriarχǥs] # κύριος [kiriǥs] # (formativ, formende, dannende) διαµορϕωτικός [ðiafǥrmatikǥs] # (medfødt, iboende, naturgitt) έµϕυτος [εmfitǥs] / de grunnleggende egenskapene til en leder τα ουσιώδη χαρακτηριστικά ενός ηγέτη [ta usiǥði Χaraktiristika εnǥs ijεti] / de grunnleggende prinsipper οι έσχατες άρχες [i εsχatεs arçεs] / den grunnleggende årsaken η έσχατη αίτια [i εsχati εtia] / det grunnleggende (det nødvendigste, grunnelementene) τα βασικά [ta vasika] # τα ουσιαστικά [ta usiastika] : det grunnleggende i engelsk grammatikk τα ουσιαστικά της αγγλικής γραµµατικής [ta usiastika tis aŋglikiz Džramatikis] : først lær først det grunnleggende innen kokekunsten, og så/deretter... µάθε πρώτα τα βασικά της µαγειρηκής κι έπειτα... [maϑε prǥta ta vasika tiz majirikis ki εpita] / en grunnleggende forutsetning βασική υπόθεση [vasiki ipǥϑεsi] # βασική προϋπόθεση [vasiki prǥïpǥϑεsi] # θεµελιώδης όρος [ϑεmεljǥðis ǤrǤs] / et grunnleggende spørsmål θεµελιώδης ερώτηµα [ϑεmεljǥðis εrǥtima] # θεµελιώδες ζήτηµα/θέµα [ϑεmεljǥðεz zitima/ϑεmεljǥðεs ϑεma] / grunnlegggende karaktertrekk έµϕυτα χαρακτηρίστικα [εmfita Χaraktiristika] / grunnleggende kunnskap στοιχειώδης γνώση, η [stiçiǥðiz DžnǤsi] / grunnleggende prinsipper (for/i/innen...) θεµελιώδεις αρχές (του...) [ϑεmεljǥðis arçεs (tu)] # βασικές αρχές [vasikεs arçεs] / grunnlegende år (de årene da en formes som menneske) διαµορϕωτικά χρόνια [ðiamǥrfǥtika ΧrǤnia] : de grunnleggende år i et barns liv (de årene da karakteren til et barn formes) τα χρόνια που διαπλάθεται ο χαράκτηρας ενός παιδιού [ta ΧrǤnia pu ðiaplaϑεtε Ǥ Χaraktiras εnǥs pεðju] / menneskets grunnleggende behov οι κύριες ανάγκες του ανθρώπου [i kiriεs anaŋgεs tu anϑrǥpu] grunnlegger m. θεµελιωτής, ο [Ǥ ϑεmεliǥtis] # οικιστής, ο [Ǥ ikistis] # ιδρυτής, ο [Ǥ iðritis] # f. ιδρύτρια, η [i iðritria] # (kirkelig) κτήτορας, ο [Ǥ ktitǥras] grunnlinje f.m. βάση, η [i vasi] / grunnlinja i en trekant η βάση τριγώνου [i vasi triDžǥnu] grunnlov f.m. (konstitusjon) σύνταγµα, το [tǥ sindaDžma] gunnlovsartikkel m. άρθρο του συντάγµατος [arϑrǥ tu sindaDžmatǥs] grunnlovsendring f.m. (endring av artikkel i grunnloven) (ΗΠΑ) προσθήκη άρθρου στο σύνταγµα, η [i prǥsϑiki arϑru stǥ sindaDžma] grunnlovsstridig adj. αντισυνταγµατικός [andisindaDžmatikǥs] # (udemokratisk, unormal, uvanlig, avvikende) ανώµαλος [anǥmalǥs] grunnlovsstridighet f.m. αντισυνταγµατικότητα, η [i andisindaDžmatikǥtita] grunnlønn f.m. βασικός µισθός, ο [Ǥ vasikǥz misϑǥs] grunnløs adj. (uberettiget, ubegrunnet) αστήριχτος [astiriχtǥs] # αστήρικτος [astiriktǥs] # αβάσιµος [avasimǥs] # αθεµελίωτος [aϑεmεliǥtǥs] # ανυπόστατος [anipǥstatǥs] / grunnløs kritikk αθεµελίωτη κριτική [aϑεmεliǥti kritiki] / grunnløse anklager/ beskyldninger αστήρικτες κατηγορίες [astiriktεs katiDžǥriεs] / grunnløse påstander αστήριχτοι ισχυρισµοί [astiriχti isçirizmi] / grunnløse rykter ανυπόστατες διαδόσεις [anipǥstεz ðiaðǥsis]

12 12 grunnmur m. (fundament, overf. grunnvoll) θεµέλιο, το [tǥ ϑεmεliǥ] # υπόστασης, η [i ipǥstasis] / en ustødig/vaklende grunnmur (et ustabilt fundament) άστατη θεµέλια [astati ϑεmεlia] / grunnmuren seg τα θεµέλια βούλιαξαν [ta ϑεmεlia vuliaksan] / såle under grunnmur πέδιλο θεµελίων, το [tǥ pεðilǥ ϑεmεliǥn] grunnpilar m. (støttebjelke, bærende kraft, hovedstøtte) αντιστήριγµα, το [tǥ andistiriDžma] # αντιστύλι, το [tǥ andistili] / far er grunnpilaren i familien ο πατέρας είναι η κολόνα του σπιτιού [Ǥ patεras inε i kǥlǥna tu spitju] / han/hun er familiens grunnpilar (han/hun er familiens faste holdepunkt) είναι το αντιστήριγµα της οικογένειας [inε tǥ andistiriDžma tis ikǥjεnias] # είναι το αντιστύλι της οικογένειάς µας [inε tǥ andistili tis ikǥjεniaz mas] # είναι ο βράχος του σπιτιού [inε Ǥ vraχǥs tu spitju] grunnplan n.(arkit. plansnitt, snittegning) κάτοψη, η [i katǥpsi] grunnprinsipp n. θεµελιώδης αρχή, η [i ϑεmεljǥðis arçi] / grunnprinsipper i (innen) θεµελιώδεις άρχες του... [ϑεmεljǥðis arçεs tu] / matematikkens grunnprinsipper η βασικές αρχές των µαθηµατικών [i vasikεs arçεs tǥn maϑimatikǥn] grunnrik adj. (veldig rik, steinrik) πάµπλουτος [pamblutǥs] grunnsetning m. (leveregel, devise, motto) γνωµικό, το [tǥ DžnǤmikǤ] grunnskoleundervisning f.m. (grunnutdanning) πρωτοβάθµια εκπαίδευση, η [i prǥtǥvaϑmia εkpεðεfsi] grunnsetning m. (leveregel) m. γνωµικό, το [tǥ DžnǤmikǤ] # (læresetning, prinsipp, dogme) αξίωµα, το [tǥ aksiǥma] grunnskole m. (grunnskolens undervisning, grunnutdanning) στοιχειώδης εκπαίδευση, η [i stiçǥðis εkpεðεfsi] # (folkeskole) δηµοτικό (σχολείο), το [tǥ ðimǥtikǥ (sχǥliǥ)] grunnstøte v. (gå på grunn, støte mot noe) προσαράσσω [prǥsarasǥ] # ναυαγώ [navaDžǥ] # (gå på grunn, bunne, ta bunnen) καθίζω [kaϑizǥ] # κάθοµαι [kaϑǥmε] # κολλώ [kǥlǥ] # κολλάω [kǥlaǥ] / skipet grunnstøtte (båten gikk på en langgrunne) το πλοίο κάθισε στα ρηχά [tǥ pliǥ kaϑisε sta riχa] # το πλοίο κόλλησε [tǥ pliǥ kǥlisε] grunnstøting f.m. κάθισµα, το [tǥ kaϑizma] grunnstøtt adj. προσαραγµένος [prǥsaraDžmεnǥs] / grunnstøtt (på grunn) på en sandbanke προσαραγµένος σε αµµοσύρτη [prǥsaraDžmεnǥs sε amǥsirti] grunntall n. pl. (kardinaltall) απόλυτα αριθµητικά, τα [ta apǥlita ariϑmitika] # απόλυτοι αριθµοί, οι [i apǥliti ariϑmi] grunntanke m. (grunnleggende idé) θεµειώδες λήµµα, το [tǥ ϑεmεljǥðεz lima] # (grunnidé, grunntanke, grunntone) βασική/κατευθυντήριη/κεντρική ιδέα, η [i vasiki/katεfϑindirii/ kεndriki iðεa] grunntone m. (grunnidé, grunntanke) βασική/κατευθυντήριη ιδέα, η [i vasiki/katεfϑindirii iðεa] / grunntonen i talen hans η κατευθυντήρια γραµµή του λόγου του [i katεfϑindiria Džrami tu lǥDžu tu] # η κεντρική ιδέα του λόγου του [i kεndriki iðεa tu lǥDžu tu] grunntrekk n. (grunnstruktur, basis) βάση, η [i vasi] # (hovedlinje, hovedtrekk) βασική γραµµή, η [i vasiki Džrami] / grunntrekkene i engelsk grammatikk οι βάσεις της αγγλικής γραµµατικής [i vasis tis aŋglikiz Džramatikis] grunnutdanning f.m. βασική εκπαίδευση, η [i vasiki εkpεðεfsi]

13 13 grunnvannsspeil n. (geol.) υδάτινος ορίζων, ο [Ǥ iðatinǥs ǤrizǤn] grunnverdi m. βάση, η [i vasi] / de etiske grunnverdier (moralgrunnlaget) η βάση της ηθικής [i vasi tis iϑikis] grunnverdistigning m. (økon.) αυτόµατο υπερτίµηµα, το [tǥ aftǥmatǥ ipεrtimima] grunnvoll m. (basis, fundament) βάθρο, το [tǥ vaϑrǥ] # (grunnmur) θεµέλιο, το [tǥ ϑεmεliǥ] # υπόστασης, η [i ipǥstasis] / dette er grunnvollen i hans tro αυτή είναι η βάση της πίστης του [afti inε i vasi tis pistis tu] / huset skaket i sine grunnvaller το σπίτι σείστηκε από τα θεµέλια [tǥ spiti sistikε apǥ ta ϑεmεlia] / samfunnets grunnvoll(er)/fundament το βάθρο/οι βάσεις/τα θεµέλια της κοινωνίας [tǥ vaϑrǥ/i vasis/ta ϑεmεlia tis kinǥnias] gruppe f.m. (lag, team, flokk) οµάδα, η [i Ǥmaða] # (selskap, krets) οµήγυρη, η [i Ǥmijiri] # (gjeng, klynge, omgangskrets) παρέα, η [i parεa] # (klubb, forening) όµιλος, ο [Ǥ ǤmilǤs] # (reisegruppe o.l.) γκρουπ, το [tǥ grup] # (gruppe mennesker) συγκρότηµα, το [tǥ siŋgrǥtima] # (mil.: enhet av kampstyrke, avdeling, tropp) κλιµάκιο, το [tǥ klimakiǥ] / danne/lage ei gruppe ϕτιάχνω µια οµήγυρη [ftjaχnǥ mja Ǥmijiri] / ei parlamentarisk gruppe (stortingsgruppe) κοινοβουλευτική οµάδα [kinǥvulεftiki Ǥmaða] / gruppe på fire/åtte/ti τετράδα/οκτάδα/δεκάδα, η [i tεtraða/ Ǥktaða/ðεkaða] / ei gruppe turgåere/turister όµιλος εκδροµέων/τουριστών [ǤmilǤs εkðrǥmεǥn/turistǥn] / han er ikke i vår gruppe (han er ikke med i selskapet, han er ikke en av oss) δεν είναι της παρέας µας [ðεn inε tis parεaz mas] / han var ikke i vår gruppe (han tilhørte ikke vår krets) δεν ήταν στη δική µας οµήγυρη [ðεn itan sti ðiki mas Ǥmijiri] / i grupper (gruppevis) οµάδες οµάδες [Ǥmaðεs-Ǥmaðεs] # (under ett, i ei gruppe, gruppevis) οµαδικά [Ǥmaðika] / jeg tilhører (reise)gruppen ανήκω στο γκρουπ [anikǥ stǥ grup] / vi var ei stor gruppe είµασταν µεγάλη παρέα [imastan mεDžali parεa] gruppearbeid n. (lagarbeid, teamarbeid) οµαδική εργασία, η [i Ǥmaðiki εrDžasia] gruppedannelse m. (gruppering) οµαδοποίηση, η [i ǤmaðǤpiisi] gruppere v. συγκεντρώνω σε οµάδες [siŋgεndrǥnǥ sε Ǥmaðεs] gruppering f.m. (oppstilling, formasjon) παράταξη, η [i parataksi] / en ny gruppering av alliansefrie land µια νέα παράταξη αδέσµευτων χωρών [mja nεa parataksi aðεzmεftǥn ΧǤrǤn] gruppesex m. παρτύζα, η [i partiza] gruppevis adv. (i grupper) οµάδες οµάδες [Ǥmaðεs-Ǥmaðεs] # παρέες παρέες [parεεsparεεs] / de gikk gruppevis περπατούσαν οµάδες οµάδες / παρέες παρέες [pεrpatusan Ǥmaðεs-Ǥmaðεs/ parεεs-parεεs] grus m. χαλίκι, το [tǥ Χaliki] grusdekke n. οδόστρωµα από χαλίκι, το [tǥ ǤðǤstrǤma apǥ Χaliki] grusom adj. (αι)µοβόρος [(ε)mǥvǥrǥs] # ανάνθρωπος [ananϑrǥpǥs] # θηριώδης [ϑiriǥðis] # κτηνώδης [ktinǥðis] # (nådeløs, ubarmhjertig) αλύπητος [alipitǥs] # άπονος [apǥnǥs] # άσπλαχνος [asplaχnǥs] # (vill) άγριος [aDžriǥs] # (skrekkelig) τροµακτικός [trǥmaktikǥs] # (fryktinngytende, fæl, fryktelig) ϕοβερός [fǥvεrǥs] # απαίσιος [apεsiǥs] # ανατριχιαστικός [anatriçastikǥs] # (grufull, fryktelig,

14 14 motbydelig, vemmelig) αποκρουστικός [apǥkrustikǥs] # αποτρόπαιος [apǥtrǥpεǥs] / denne maten er grusom το ϕαγητό αυτό είναι απαίσιο [tǥ fajitǥ aftǥ inε apεsiǥ] / en grusom forbrytelse αποκρουστικό/αποτρόπαιο έγκληµα [apǥkrustikǥ/apǥtrǥpεǥ εŋglima] / grusomme soldater (barbariske soldater) θηριώδεις στρατιώτες [ϑiriǥðis stratjǥtεs] / maten var grusom/elendig/bare elendigheten το ϕαΐ ήταν απελπισία [tǥ faï itan apεlpisia] / på en grusom måte µε καυστικό τρόπο [mε kafstikǥ trǥpǥ] / varmen/heten var grusom (det var grusomt/kvelende varmt) έκανε διαβολεµένη ζέστη [εkanε ðiavǥlεmεni zεsti] / det grusomme (i denne situasjonen) η δεινότητα (σε αυτή κατάσταση) [i ðinǥtita (sε afti katastasi)] / ei grusom hodepine ένα ϕοβερό πονοκέϕαλο [εna fǥvεrǥ pǥnǥkεfalǥ] / ei grusom ulykke ένα ϕοβερό δυστύχηµα [εna fǥvεrǥ ðistiçima] # δεινή καταστοϕή [ðini katastrǥfi] grusomhet f.m. ϕρικαλεότητα, η [i frikalεǥtita] # δεινό, το [tǥ ðinǥ] # (ugjerning) κτηνώδια, η [i ktinǥðia] # θηριωδία, η [i ϑiriǥðia] # (om egenskap el. handling: barbari, umenneskelighet) βαρβαρότητα, η [i varvarǥtita] # (råskap, råhet, ubarmhjertighet) απανθρωπία, η [i apanϑrǥpia] # απανθρωπιά, η [i apanϑrǥpja] # (blodtørstighet) αιµοβορία, η [i εmǥvǥria] # (hjertløshet, nåde-løshet) αναλγησία, η [i analjisia] # απονιά, η [i apǥnja] # ασπλαχνία, η [i asplaχnia] # (hardhet, ubarmhjertighet) σκληράδα, η [i skliraða] # σκληρότητα, η [i sklirǥtita] / begå grusomheter διαπράττω θηριωδίες [ðiapratǥ ϑiriǥðiεs] : de grusomhetene som ble begått under krigen οι κτηνωδίες που διαπράχτηκαν στον πόλεµο [i ktinǥðiεs pu ðiapraχtikan stǥm pǥlεmǥ] / beryktet for sin grusomhet διαβόητος για τη βαρβαρότητα του [ðiavǥitǥz ja ti varvarǥtita tu] / grusomheten/ lidelsen stod prentet i ansiktet hennes στο πρόσωπό του ήταν αποτυπωµένη η σκληράδα/ο πόνος [stǥ prǥsǥpǥ tu itan apǥtipǥmεni i skliraða/ǥ pǥnǥs] / han overlevde alle disse grusomhetene επέζησε όλων αυτών των δεινών [εpεzisε ǤlǤn aftǥn tǥn ðinǥn] / hun har en porsjon grusomhet i seg έχει µια δόση σκληρότητας στο χαρακτήρα της [εçi mja ðǥsi sklirǥtitas stǥ Χaraktira tis] / tyrkernes grusomheter οι τουρκικές θηριωδίες, η [i turkikεs ϑiriǥðiεs] grusvei m. κωµατόδροµος, ο [Ǥ kǥmatǥðrǥmǥs] # (grus-/singelvei) δρόµος µε χαλίκι [ðrǥmǥz mε Χaliki] # (vei uten fast dekke) άστρωτος δρόµος [astrǥtǥs ðrǥmǥs] grut m. (bunnfall, kaffegrut) κατακάθι, το [tǥ katakaϑi] # λάσπη, η [i laspi] gruve f.m. (bergverk, malmforekomst) ορυχείο, το [tǥ ǤriçiǤ] # µεταλλείο, το [tǥ mεtaliǥ] # µεταλλωρυχείο, το [tǥ mεtalǥriçiǥ] gruvearbeid n. (gruvedrift, malmutvinning) εξόρυξη, η [i εksǥriksi] gruvearbeider m. µεταλλωρύχος, ο [Ǥ mεtalǥriχǥs] # εργάτης ορυχείου, ο [Ǥ εrDžatis Ǥriçio] gruvedrift m. µεταλλωρυχεία, η [i mεtalǥriçia] gruvegang f. (gruvesjakt, ort, stoll) στοά αποστράγγισης, η [i stǥa apǥstraŋgisis] # γαλαρία, η [i Džalaria] gruveindustri m. (bergeverksindustri) µεταλλευτική βιοµηχανία, η [i mεtalεftiki viǥmiχania] gruveingeniør m. (bergingeniør) µηχανικός ορυχείων, ο [Ǥ miχanikǥs ǤriçiǤn] gruvelampe f.m. (sikkerhetslampe) λάµπα ασϕαλείας, η [i lamba asfalias]

15 15 gruvesjakt f.m. (gruvegang) στοά ορυχείου, η [i stǥa Ǥriçiu] gruveåpning m. είσοδος ανθρακωρυχείου, η [i isǥðǥs anϑrakǥriçiu] Gruyère m. (ostetype) γραβιέρα, η [i Džravjεra] gry v. (gry av dag, lysne) ϕέγγω [fεŋgǥ] # ανατέλλω [anatεlǥ] # γλυκοϕέγγω [DžlikǤfεŋgǤ] # γλυκοχαράζω [DžlikǤΧarazǤ] # (upers. vb.) det gryr av dag ξηµερώνει [ksimεrǥnǥ] : det grydde av dag (det lysnet, det demret) έϕεξε [εfεksε] # η µέρα άρχισε ν' ανατέλλει [i mεra arçisε nanatεli] # µόλις ξηµέρωνε [mǥlis ksimεrǥnε] gryn n. σπόρος δηµητριακού, ο [Ǥ spǥrǥz ðimitriaku] # κόκκος δηµητριακού, ο [Ǥ kǥkrǥz ðimitriaku] # (grovt/sammalt mel, grøpp) µπλιγούρι, το [tǥ bliDžuri] grynt n. γρυ γουρουνιού [Džri Džurunju] # (knyst, ord, døyt, fnugg) γρυ [Džri] (ubøyelig) grynte v. (snerre, knurre, brumme) γρυλίζω [DžrilizǤ] / den gamle mannen gryntet fram et svar ο γέρος πέταξε γρυλίζοντας µια απάνταση [Ǥ jεrǥs pεtaksε DžrilizǤndas mia apandasi] grynting f.m. (snerring, knurring) γρύλισµα, το [tǥ Džrilizma] # γρυλισµός, ο [Ǥ DžrilizmǤs] gryte f.m. (kjele, kasserolle, kokekar, panne) βραστήρας, ο [Ǥ vrastiras] # (vase, kar, beholder) δοχείο, το [tǥ ðǥçiǥ] # (leirgryte, kokekar av leire) γιουβέτσι, το [tǥ juvεtsi] # (folk. stor kjele) κακάβι, το [tǥ kakavi] / (lita gryte med bein og hank) µαρµίτα, η [i marmita] grytidlig adv. (veldig tidlig om morgenen) αυγή αυγή [avji-avji] grøft f.m. γράνα, η [i Džrana] # λάκκος, ο [Ǥ lakǥs] # (renne fure, rille, avløpsrenne/-rør) λούκι, το [tǥ luki] # (rennestein) χαντάκι, το [tǥ Χandaki] # (dike, kanal, hjulspor, veigrøft) αυλάκι, το [tǥ avlaki] # (grop, sjakt) όρυγµα, το [tǥ ǤriDžma] / skritte over ei grøft (skreve over ei grøft) δρασκελίζω ένα χαντάκι [ðraskεlizǥ εna Χandaki] grøfte v. (drenere, gjøre tørr, tørrlegge) αποξεραίνω [apǥksεrεnǥ] # αποξηραίνω [apǥksirεnǥ] grøfting f.m. (drenering, tørrlegging, tørking) αποξήρανση, η [i apǥksiransi] # (veiting, det å lede (en bekk) i grøft eller kanal) παροχέτευση, η [i parǥçεtεfsi] Grønland geo. Γροιλανδία, η [i Džrilanðia] grønn adj. (farge) πράσινος [prasinǥs] # (om plante) χλωρός [ΧlǤrǤs] # (uerfaren, ikke tørr bak ørene) αϕελής [afεlis] # άβγαλτος [avDžaltǥs] # νεόβγαλτος, ο [Ǥ nεǥvDžaltǥs] # νιόβγαλτος, ο [Ǥ nεǥvDžaltǥs] # αµάθητος [amaϑitǥs] # άµαθος [amaϑǥs] # άπραγος [apraDžǥs] # άψητος [apsitǥs] # (umoden) αγούρος [aDžurǥs] # (uerfaren, naiv) άπειρος [apirǥs] # (enkel, naiv, troskyldig) απλοϊκός [aplǥïkǥs] # (troskyldig, naturlig, naiv, oppriktig) απονήρευτος [apǥnirεftǥs] / grønn belgfrukt µπάµιες [bamiεs] / grønne bønner ϕασολάκια ϕρέσκα [fasǥlakia frεska] / den grønne dagen (off. skogplantingdag bl.a. i USA og Australia) η Ηµέρα Πράσινου [i imεra prasinu] / grønn drue άσπρο σταϕύλι, το [tǥ asprǥ stafili] / grønt forsikringskort πράσινη ασϕαλιστική κάρτα, η [i prasini asfalistiki karta] / grønn paprika πιπεριές πράσινες [pipεriεs prasinεs] / grønn salat µαρούλι, το [tǥ maruli] / grønn utgang (i tollen) πράσινο κανάλι, το [tǥ prasinǥ kanali] / grøntsalat (kokt med olivenolje og sitronsaus, til fisk) χόρτα σαλάτα, η [i ΧǤrta salata] /

16 16 helt grønn er hun nå ikke δεν είναι τόσο άβγαλτη [ðεn inε tǥsǥ avDžalti] / skarp grønn καταπράσινος [kataprasinǥs] grønnkledd adj. (om fjellside, skråning) καταπράσινος [kataprasinǥs] # (litt. skogkledd, bevokst) κατάϕυτος [katafitǥs] grønnsak m. (grønnsaksort) λαχανικό, το [laχanikǥ] # χορταρικό, το [tǥ ΧǤrtarikǤ] / grønnsaker ζαρζαβατικά, τα [ta zarzavatika] # (suppegrønt, suppegrønsaker, grøntfôr) λαχανικά, τα [laχanikǥ] / grønnsaker surret i olje τουρλού, η [i turlu] / hvilke grønnsaker anbefaler De? τί λαχανικά συστήνετε; [ti laχanika sistinεtε] grønnsakbed f.m. (grønnsakseng) µια βραγιά µε λαχανικά [mja vraja mε laχanika] grønnsakdyrker m. λαχανοκόµος, ο [Ǥ laχanǥkǥmǥs] grønnsakdyrking f.m. λαχανοκοµία, η [i laχanǥkǥmia] grønnsakgartneri n. (handelsgartneri) λαχανοπερίβολο, το [tǥ laχanǥpεrivǥlǥ] grønnsakgrossist m. εµποροµανάβης, ο [Ǥ εmbǥrǥmanavis] grønnsakhage m. (kjøkkenhage) λαχανόκηπος, ο [Ǥ laχanǥkipǥs] grønnsakhandel m. µανάβικο, το [tǥ manavikǥ] grønnsakhandler m. (en som handler med frukt og grønt) µανάβης, ο [Ǥ manavis] # f. µανάβισσα, η [i manavisa] / hos grønnsakhandleren στο µανάβη [stǥ manavi] grønnsakmarked n. (grønnsaktorg) λαχανάγορα, η [laχanaDžǥra] grønnsakpai m. λαχανόπιτα, η [i laχanǥpita] grønnsaksuppe f. χορτοσούπα, η [i ΧǤrtǤsupa] grønnssakutsalg n. µανάβικο, το [tǥ manavikǥ] grønnskolling m. (nybegynner, novise) αρχάριος, ο/η [Ǥ/i arχariǥs] # νεόβγαλτος, ο [Ǥ nεǥvDžaltǥs] # νιόβγαλτος, ο [Ǥ nεǥvDžaltǥs] # (rekrutt) γιαννάκι, το [tǥ janaki] # (ung, uerfaren, umoden person) άπραγος, ο [Ǥ apraDžǥs] # (kløne, klossmajor) ατζαµής, ο [Ǥ adzamis] grøsse v. (gyse, skjelve) ανατριχιάζω [anatriçazǥ] / jeg grøsser når jeg tenker på det ανατριχιάζω που το σκέϕτοµαι [anatriçazǥ pu tǥ skεftǥmε] # (jeg grøsser bare ved tanken (på det)) και µόνο στην ιδέα του ανατριχιάζω [kε mǥnǥ stin iðεa tu anatriçazǥ] grøt m. χυλός, ο [Ǥ çilǥs] # (mos, velling, røre) κουρκούτι, το [tǥ kurkuti] # (masse, mos) λιώµα, το [tǥ liǥma] # (uklarhet, virvar) θολούρα, η [i ϑǥlura] / grøten ble svidd ο χυλός κάηκε [Ǥ çilǥs kaikε] / teksten var si finstilt at hele sida ble en grøt (= bokstavene var så små at de fløt sammen) τα στοιχεία ήταν τόσο µικρά ώστε όλη η σελίδα ήταν µια θολούρα [ta stiçia itan tǥsǥ mikra Ǥstε Ǥli i sεliða itan mja ϑǥlura] grøtethet f.m. (heshet, ruhet, uklarhet) βράχνα, η [i vraχna] # βραχνάδα, η [i vraχnaða] grøtomslag n. (sennepsplaster, med. kataplasma) κατάπλασµα, το [tǥ kataplazma] grå adj. (farge) γκρίζος [grizǥs] # γκρι [gri] # (trist, kjedelig, tam, trøstesløs) ανιαρός [aniarǥs] # ανούσιος [anusiǥs] # µουντός [mundǥs] # µουχρός [muχrǥs] # (disig, tåket) θαµπός [ϑambǥs] # θάµβος [ϑamvǥs] # θολός [ϑǥlǥs] # (dyster, trist) κατηϕής [katifis] / en grå dag (en gråværsdag) θολή/µουντή ηµέρα [ϑǥli/mundi imεra] / en grå dress γκρι κοστούµι [gri kǥstumi] / en grå himmel θαµπός /

17 17 θολός ουρανός [ϑambǥs uranǥs] / en grå morgen ένα µουχρό πρωϊνό [εna muχrǥ prǥïnǥ] / grått vær (gråvær) µουντός καιρός [mundǥs kεrǥs] / kledd i grått (gråkledd) ντυµένος στα γκρι [dimεnǥs sta gri] / livet mitt virket grått og kjedelig etter det η ζωή µου ϕαινόταν ανούσια ύστερα απ' αυτό [i zǥï mu fεnǥtan anusia istεra apaftǥ] gråaktig adj. (grålig) γκριζωπός [grizǥpǥs] grådig adj. (grisk, glupsk, umettelig, begjærlig) πλεονέκτης [plεǥnεktis] # αδηϕάγος [aðifaDžǥs] # άπληστος [aplistǥs] # αρπακτικός [arpaktikǥs] # αρπαχτικός [arpaχtikǥs] # κερδοµανής [kεrðǥmanis] # λιµασµένος [limazmεnǥs] # λιχούδης [liχuðis] # λιχουδιάρης [liχuðjaris] # παραδόπιστος [paraðǥpistǥs] # (grafsende) αναχόρταγος [anaχǥrtaDžǥs] # αχόρταγος [aχǥrtaDžǥs] # αχόρταστος [aχǥrtastǥs] # ανεχόρταγος [anεχǥrtaDžǥs] # ανεχόρταστος [anεχǥrtastǥs] # ακόρεστος [akǥrεstǥs] # (smålig, gjerrig) γλίσχρος [DžlisΧrǤs] # ακριβοχέρης [akrivǥçεris] # ( skabbete, fattigslig, gjerrig) ψωραλέος [psǥralεǥs] / en grådig mann αχόρταγος άνθρωπος [aχǥrtaDžǥs anϑrǥpǥs] # παραδόπιστος [Ǥ paraðǥpistǥs] / grådige villdyr λιµασµένα θηρία [limazmεna ϑiria] / han er grådig av natur είναι εκ ϕύσεως πλεονέκτης [inε εk fisεǥs plεǥnεktis] / se på noe med grådige øyne (se på noe med et grådig blikk) κοιτάζω κάτι µε άπληστα/λαίµαργα µάτια [kitazǥ kati mε aplista/lεmarDža matia] / være grådig λιχουδεύοµαι [liχuðεvǥmε] grådighet f.m. (griskhet, gjerrighet) πλεονεξία, η [i plεǥnεksia] # απληστία, η [i aplistia] # αρπακτικότητα, η [i arpaktikǥtita] # αρπαχτικότητα, η [i arpaχtikǥtita] # αχορτασιά, η [i aχǥrtasia] # κερδοµανία, η [i kεrðǥmania] # (glupskhet) αδηϕαγία, η [i aðifajia] # βουλιµία, η [i vulimia] # λίµα, η [i lima] # λιχουδιά, η [i liχuðja] # (fråtsing) λαιµαργία, η [i lεmarjia] / godseiernes grådighet η πλεονέξια των γαιοκτηµόνων [i plεǥnεksia tǥn jεǥktimǥnǥn] / grådigheten hans går over alle grenser! (det er ikke grenser for hvor grådig han er!) h λιχουδιά του δεν έχει όρια [i liχuðja tu ðεn εçi Ǥria] / grådigheten og de onder som følger med den η πλεονεξία και τα συνακόλουθα κακά της [i plεǥnεksia kε ta sinakǥluϑa kaka tis] / han ble et offer for sin grådighet έπεσε θύµα της απληστίας του [εpεsε ϑima tis aplistias tu] / krig er en naturlig konsekvens av menneskets grådighet ο πόλεµος είναι απόρροια της απληστίας του ανθρώπου [Ǥ pǥlεmǥs inε apǥria tis aplistias tu anϑrǥpu] gråhai m. (Galeorhinus galeus) γαλέος, ο [Ǥ DžalεǤs] gråhåret adj. (gråsprengt) γκριζοµάλλης [grizǥmalis] grålig adj. (gråaktig) γκριζωπός [grizǥpǥs] grålysning f.m. (morgengry, daggry) αυγή, η [i avji] # (ulvetime, vargtime) λυκαυγές*, το [tǥ likavjεs] # λυκόϕως, το [tǥ likǥfǥs] # (morgengry, skumring, tussmørke) θαµποχάραµα, το [tǥ ϑambǥχarama] # πρωϊνό ηµίϕως, το [tǥ prǥinǥ imifǥs] / de dro av gårde i grålysningen αναχώρησαν την αυγή [anaχǥrisan tin avji] : vi dro av gårde i grålysningen ξεκινήσαµε την αυγή [ksεkinisamε tin avji] gråmagnolia (bot.)(magnolia virginiana)(gr. søtmagnolia ) γλαυκή µαγνόλια, η [i Džlavki maDžnǥlia]

18 18 gråne v. (bli grå) γίνοµαι γκρίζος [jinǥmε grizǥs] / håret mitt grånet τα µαλλιά µου έγιναν γκρίζα [ta malja mu εjinaŋ griza] gråsvart adj. (skifergrå) γκριζόµαυρος [grizǥmavrǥs] gråt m. κλάµα, το [tǥ klama] # κλάψιµο, το [tǥ klapsimǥ] # (jammer og gråt, sørging, det å gråte over en som er død) γόος*, ο [Ǥ DžǤǤs] / briste i gråt ξεσπώ στα κλάµατα/ σε δάκρυµα [ksεspǥ sta klamata/sε ðakrima] # µπήγω/µπήζω τα κλάµατα [biDžǥ/bizǥ ta klamata] / være oppløst i gråt (strigråte) βαλαντώνω από το κλάµα [valandǥnǥ apǥ tǥ klama] : ansiktet hans var oppløst i gråt/badet i tårer ήταν βουτηγµένος στο κλάµα [itan vutiDžmεnǥs stǥ klama] / svelge gråten καταπίνω τα δάκρυά µου [katapinǥ ta ðakria mu] / være på gråten (være nær ved å briste i gråt) είµαι έτοιµος να ξεσπάθω σε κλάµατα [imε εtimǥz na ksεspaϑǥ sε klamata] / hun var på gråten ήταν έτοιµη να κλάψει [itan εtimi na klapsi] gråte v. (grine) κλαί(γ)ω [klε(Dž)ǥ] # (klynke, klage, syte) κλαψουρίζω [klapsurizǥ] # (rope, skrike, hyle) ξεϕωνίζω [ksεfǥnizǥ] / begynne å gråte (åpne kranene, begynne å grine) αµολάω τις βρύσες [amǥlaǥ tiz vrisεs] # (ta til tårene) βάζω τα κλάµατα [vazǥ ta klamata] : han begynte å gråte άρχισε να κλαίει [arçisε na klεi] : hun begynner å gråte for ingenting! αυτή δεν έχει µάτια, έχει βρύσες! [afti ðεn εçi matja εçi vrisεs] / få noen til å gråte (få noen på gråten) κάνω κάποιον να κλάψει [kanǥ kapiǥn na klapsi] / gråte av glede κλαί(γ)ω από χαρά [klε(Dž)ǥ apǥ Χara] # (felle gledestårer) χύνω δάκρυα χάρας [çinǥ ðakria Χaras] : hun gråt av glede έκλαιγε από χαρά [εklεjε apǥ Χara] / gråte av sinne κλαί(γ)ω από το κακό µου [klε(Dž)ǥ apǥ tǥ kakǥ mu] / gråte bittert κλαί(γ)ω πικρά [klε(Dž)ǥ pikra] / gråte ordentlig ut κλαί(γ)ω µε την ψυχή µου [klε(Dž)ǥ me tim psiçi mu] : la han få gråte ut/til det går over ασ' τον να κλάψει να του περάσει [as tǥn klapsi na tu pεrasi] / gråte over (sørge over) κλαί(γ)ω [klε(Dž)ǥ] : gråte over spilt melk/over sjanser en lot gå fra seg µετανιώνω για τις χαµένες ευκαιρίες [mεtanjǥnǥ ja tis Χamεnεs εfkεriεs] : det nytter ikke å gråte over spilt melk δεν ωϕελούν τα κλάµατα [ðεn Ǥfεlun ta klamata] / gråte over sin vanskjebne/ulykke κλαίω για τα βάσανά µου [klεǥ ja ta vasana mu] / gråte seg i søvn αποκοιµιέµαι από το κλάµα [apǥkimjεmε apǥ tǥ klama] : hun gråt seg i søvn έκλαψε µ' αναϕυλλητά ώσπου κοµήθηκε [εklapsε manafilita Ǥspu kǥmiϑikε] / gråte sine modige tårer (felle bitre tårer) χύνω µαύρα δάκρυα [çinǥ mavra ðakria] # (gråte bittert) κλαί(γ)ω πικρά [klε(Dž)ǥ pikra] / han/hun gråter nå for den minste ting! (hun er så sipete!) έχει διαρκώς έτοιµα τα κλάµατα! [εçi ðiarkǥs εtima ta klamata] # κλαίει µε το παραµικρό! [klεi mε tǥ paramikrǥ] / hvorfor gråter/sutrer babyen? (hva er det med babyen som gjør at den gråter?) τι έχει το µωρό που κλαψουρίζει; [ti εçi tǥ mǥrǥ pu klapsurizi] / hvorfor gråter du? γιατί κλαις; [jati klεs] / hvorfor har du grått? γιατί είσαι κλαµένη; [jati isε klamεni] / som ingen gråter over αθρήνητος [aϑrinitǥs] / til å gråte over (helt bånn, helt umulig) για τα κλάµατα [ja ta klamata] gråteanfall n. (gråteri) κρίση δακρύων, η [i krisi ðakriǥn] gråtekone f.m. µοιρολογίστρα, η [i mirǥlǥjistra] gråtende adj. κλαµένος [klamεnǥs] / hun kom gråtende tilbake γύρισε κλαµένη [jirisε

19 19 klamεni] gråtrost m. κίχλη, η [i kiχli] gråvær n. µουντός καιρός [mundǥs kεrǥs] # (rå, kjølig værtype, kaldt og grått vær) κρύος και σκοτειλός καιρός [kriǥs kε skǥtinǥs kεrǥs] G.T. (Det gamle testamente) Π.. (η Παλαιά ιαθήκη) [i palεa ðiaϑiki] gubbe m. (gammel mann) γέρος, ο [Ǥ jεrǥs] gud/gud m. θέος, ο [Ǥ ϑεǥs] / Den allmektige ο Μεγαλοδύναµος [Ǥ mεDžalǥðinamǥs] / for Guds skyld! (i himmelens navn!) αµάν πια! [aman pia] # για τ' όνοµα του Θεού! [ja tǥnǥma tu ϑεu] / Gud bevare deg! ο θεός να σε ϕυλάει [Ǥ ϑεǥz na sε filai] : Gud bevare deg for den gutten! (den gutten er det ikke lett å holde styr på!) ο θεός να σε ϕυλάει απ' αυτό το παιδί! [Ǥ ϑεǥ na sε filai apaftǥ tǥ pεði] / Gud er stor! (Gud er god!) έχει ο Θεός! [εci Ǥ ϑεǥs] / Gud forby! (måtte Gud forby det! fri og bevare oss!) θεός ϕυλάξοι! [ϑεǥs filaksi] / Gud gi at.. ο θεός να δώσει [Ǥ ϑεǥz na ðǥsi] / Gud hjelpe meg/deg! (stakkars meg/deg...) αλίµονό µου/σου [alimǥnǥ mu/su] / gud og hvermann (alle og enhver) αναξάπαντες [anaksapandεs] # όλος ο κόσµος κι' ντουνιάς [ǤlǤs Ǥ kǥzmǥs ki dunjas] / Gud rår! (det får bli som Gud vil!) Θεού θέληµα! [ϑεu ϑεlima] / Gud velsigne deg! ο θεός να σ' ευλογεί! [Ǥ ϑεǥz na sεvlǥji] / Gud være med deg! ο θεός µαζί σου! [Ǥ ϑεǥz mazi su] / Gud være lovet! (dagl. takk og pris) δόξα τῴ Θεῴ [ðǥksa tǥ ϑεǥ] / gudene (de udødelige) οι αθάνατοι [i aϑanati] / gudene må vite hvor han befinner seg! κύριος οίδε που βρίσκεται [kiriǥs iðε pu vriskεtε] / Guds finger (en høyere makt, en uavvendelig hendelse) ανωτέρα βία, η [i anǥtεra via] # θεοµηνία, η [i ϑεǥminia] / Guds lam (rel.) (lat. agnus Dei) ο Αµνός του Θεού [Ǥ amnǥs tu ϑεu] / med Guds hjelp µε τη βοήθεια του θεού [mε ti vǥiϑia tu ϑεu] / mennesket spår, Gud rår άλλαι µεν βουλαί ανθρώπων άλλα δε θεός κελεύει* [alε mεn vulε ala ðε ϑεǥs kεlεvi] / Olympens guder og gudinner οι θεοί και οι θεές του Ολύµπου [i ϑεi kε i ϑεεs tu Ǥlimbu] / om Gud vil θεού θέλοντος [ϑεu ϑεlǥndǥs] / (gl.dags el. spøkefullt) ved Gud! προς Θεού! [prǥs ϑεu] # για το Θεό! [ja tǥ ϑεǥ] # θεούλη µου! [ϑεuli mu] # διάτανε! [ðjatanε] gudbarn n. (fadderbarn) βαϕτιστήρι, το [tǥ vaftistiri] / mine gudbarn τα βαϕτιστήριά µου [ta vaftistiria mu] gudbenådet adj. (inspirert) µεγαλόπνευστος [mεDžalǥpnεfstǥs] guddatter f.m. (fadderbarn) αναδεξιµιά, η [i anaðεksimja] # βαϕτισιµιά, η [i vaftisimja] # βαϕτιστήρα, η [i vaftistira] / min guddatter η βαϕτισιµιά µου, [Ǥ vaftisimja mu] guddom m. θεότητα, η [i ϑεǥtita] / romerske guddommer (romerske guder og gudinner) ρωµαϊκές θεότητες [rǥmaïkεs ϑεǥtitεs] guddommelig adj. θείος [ϑiǥs] # θεϊκός [ϑεïkǥs] # (himmelsk, vidunderlig) θεσπέσιος [ϑεspεsiǥs] # (opphøyd, sublim) πανεµορϕός [panεmǥrfǥs] # πανώριος [panǥriǥs] / guddommelig forsyn (Guds omsorg og styring) θεία πρόνοια [ϑia prǥnia] / guddommelig inspirasjon θεϊκή έµπνευση [ϑεïki εmbnεfsi] / guddommelig rett (rett innstiftet av Gud) θείο δικαίωµα [ ϑiǥ ðikεǥma] / guddommelig rettferdighet (Guds rettferdighet) θεία δικαιοσύνη [ϑia ðikεǥsini] / guddommelig syn (guddommelig visjon) θεία οπτασία, η [i ϑia Ǥptasia]

20 20 guddommeliggjøre v. (glorifisere, forherlige) αποθεώνω [apǥϑεǥnǥ] # θεοποιώ [ϑεǥpiǥ] guddommeliggjøring m. (apoteose, forherligelse) αποθέωση, η [i apǥϑεǥsi] # θεοποίηση, η [i ϑεǥpiisi] guddommelighet m. (divinitet) θειότητα, η [i ϑiǥtita] gudebilde n. (avgud, avgudsbilde, idol) είδωλο το [tǥ iðǥlǥ] # ίνδαλµα, το [tǥ inðalma] gudegave f.m. (noe som kommer som sendt fra himmelen) δώρο εξ ουρανού [ðǥrǥ εks uranu] # (uventet hell, godt kjøp, et varp) κελεπούρι, το [tǥ kεlεpuri] gudfar m. (mannlig fadder) ανάδοχος, ο [Ǥ anaðǥχǥs] # νον(ν)ός, ο [Ǥ nǥnǥs] # νουνός, ο [Ǥ nunǥs] gudfryktig adj. (hellig, helgenaktig) άγιος [ajiǥs] # (pietetsfull, hengiven, from) ευλαβής [εvlavis] # ευλαβικός [εvlavikǥs] # ευσεβής [εfsεvis] # θεοσεβής [ϑεǥsεvis] θεοϕοβουµένος [ϑεǥfǥvumεnǥs] / et gudfryktig liv µια άγια ζωή [mja aja zǥi] gudfryktighet f.m. (gudstro, religiøsitet) θρησκευτικότητα, η [i ϑriskεftikǥtita] # (fromhet) ευλάβεια, η [i εvlavia] # ευσέβεια, η [i εfsεvia] # (fromhet, pietet, ærbødighet) θεοσέβεια, η [i ϑεǥsεvia] gudgitt adj. (som sendt fra himmelen) θεόδοτος [ϑεǥðǥtǥs] gudinne f.m. θεά, η [i ϑεa] gudlignende adj. (i guds bilde) θεόµορϕος [ϑεǥmǥrfǥs] gudløs adj. (ateistisk) άθεος [aϑεǥs] # (ugudelig) ανόσιος [anǥsiǥs] gudmor f.m. (kvinnelig fadder) ανάδοχος, η [i anaðǥχǥs] # νον(ν)ά, η [i nǥna] # νουνά, η [i nuna] gudsbegrep n. έννοια του Θεού, η [i εnia tu ϑεu] gudsbespottende adj. (blasfemisk) βλάστηµος [vlastimǥs] gudsbespotter m. βλάστηµος, ο [Ǥ vlastimǥs] gudsforlatt adj. (øde) έρηµος [εrimǥs] / et gudsforlatt sted τόπος ξεχασµένος από το Θεό [tǥpǥs ksεχazmεnǥs apǥ tǥ ϑεǥ] : på et gudsforlatt sted (langt utenfor allfarvei, ute i ødemarken) στην ερηµιά του θεού [stin εrimja tu ϑεu] gudskjelov v. (gud skje lov, takk og pris) δόξα τῳ θέῳ [ðǥksa tǥ ϑεǥ] gudsoppfatning m. ιδέα του θεού, η [i iðεa tu ϑεu] gudstjeneste f.m. λειτουργιά, η [i liturja] # ακολουθία, η [i akǥluϑia] # (messe, forasmling) εκκλησία, η [i εklisia] # θεία λειτοπυργία, η [i ϑia liturjia] / da gudstjenesten var over όταν σχόλασε/απόλυσε/τέλειωσε η εκκλησία [Ǥtan sχǥlasε/apǥlisε/tεliǥsε i εklisia] / gudstjenesten varte til/var slutt klokka ti η εκκλησία απόλυσε στις δέκα [i εklisia apǥlisε stiz ðεka] / gå til gudstjeneste (gå i kirka, gå til messe) πάω στη λειτουργία [paǥ sti liturjia] # λειτουργιέµαι [liturjεmε] gudstro f.m. (fromhet, religiøsitet) θρησκευτικότητα, η [i ϑriskεftikǥtita] / en sterk gudstro/religiøsitet preger poesien hans µια έντονη θρησκευτικότητα διαποτίζει την ποίησή του [mja εndǥni ϑriskεftikǥtita ðiapǥtizi tim biisi tu] gudsønn m. (fadderbarn) ανδεξιµιός, ο [Ǥ anðεksimjǥs] # αναδεξιµίδι, το [tǥ anaðεksimiði] # ανδεχτός, ο [Ǥ anaðεχtǥs] # βαϕτισιµιός, ο [Ǥ vaftisimjǥs] / min gudsønn ο βαϕτισιµιός µου, [Ǥ vaftisimjǥz mu] guide m. (reiseleder, turistguide) ξενάγος, ο/η [Ǥ/i ksεnaDžǥs] # (fører, veiviser, person eller