µέχρι τέλους [ðiavazǥ εna vivliǥ aparçiz mεχri tεlus] / fra begynnelsen (helt fra

Transkript

1 1 fra prep. από [apǥ] # (hvorfra) απ' όπου [ap Ǥpu] / fra alle kanter από παντού [apǥ pandu] : folk kom løpende fra alle kanter άνθρωποι ήρθαν τρέχοντας από παντού [anϑrǥpi irϑan drεχǥndas apǥ pandu] / fra andre sida από την άλλη πλευρά [apǥ tin ali plεvra] # από την απέναντι πλευρά [apǥ tin apεnandi plεvra] / fra begynnelse til slutt (fra først til sist, fra perm til perm) από την άρχη ώς /µέχρι το τέλος [apǥ tin arçi Ǥs/mεΧri tǥ tεlǥs] # απ' αρχή µέχρι τέλους [ap arçi mεχri tεlus] : lese ei bok fra begynnelse til slutt (lese hele boka) διαβάζω ένα βιβλίο απ' αρχής µέχρι τέλους [ðiavazǥ εna vivliǥ aparçiz mεχri tεlus] / fra begynnelsen (helt fra begynnelsen, fra starten av) από την αρχή [apǥ tin arçi] / fra en til hundre από το 1 ώς το 100 [apǥ tǥ εnǥ apǥ tǥ εkatǥ] / fra ende til annen απ' άκρου εις άκρον [ap akru is akrǥn] / fra fredag til mandag από την Παρασκευή µέχρι τη ευτέρα [apǥ tim paraskεvi mεχri ti ðεftεra] / fra fødselen av εκ γενετής [εk jεnεtis] : han var blind fra fødeslen av (han er født blind) είναι εκ γενετής αόµµατος [inε εk jεnεtis aǥmatǥs] / fra første stund/øyeblikk απ' αρχή αρχή [aparçi arçi] # από την αρχή [apǥ tin arçi] : jeg mislikte han fra første stund τον αντιπάθησα από την αρχή [tǥn andipaϑisa apǥ tin arçi] / fra høyere hold (ovenfra, fra oven) εκ των άνω [εk tǥn anǥ] / fra høyre til venstre από δεξιά στ' αριστερά [apǥ ðεksia staristεra] / fra i dag av (fra og med i dag) από σήµερα [apǥ simεra] / fra juni από τον Ιούνιο [apǥ tǥn juniǥ] / fra kl. 8 til kl. 9 (om morgenen) από τις οχτώ µέχρι τις εννέα η ώρα (το πρωΐ) [apǥ tis ǤΧtǤ mεχri tis εnεa i Ǥra (tǥ prǥï)] / fra kl. 8 (fra og med kl. 8) από τις οχτώ [apǥ tis ǤΧtǤ] / fra morgen til kveld από το πρω ΐ ώς το βράδυ [apǥ tǥ prǥï Ǥs tǥ vraði] # από την αυγή ώς το βράδυ [apǥ tin avji Ǥs tǥ vraði] / fra naturens side εκ ϕύσεως [εk fisεǥs] / fra nå av (heretter) από 'δω και πέρα/µπρος/ εµπρός [apǥ ðǥ kε pεra/prǥs/εmbrǥs] # στο εξής [stǥ εksis] # του λοιπού [tu lipu] : fra nå av møter du fram kl. 8 στο εξής θα έρχεσαι στις οχτώ [stǥ εksis ϑa εrçεse stis ǤΧtǤ] / fra nå (og) til da (innen den tid) από τώρα µέχρι τότε [apǥ tǥra mεχri tǥtε] / fra og med i dag (fra i dag av) από σήµερα [apǥ simεra] / fra oven (ovenfra) από ψηλά [apǥ psila] # από πάνω [apǥ panǥ] / fra tid til annen (av og til) από καιρό σε καιρό [apǥ kεrǥ sε kεrǥ] # (i perioder, periodevis) κατά διαστήµατα [kata ðiastimata] / fra topp til tå (fra øverst til nederst) από πάνω ώς κάτω [apǥ panǥ Ǥs katǥ] # από την κορυϕή ώς τα νύχια [apǥ tiŋ gǥrifi Ǥs ta niça] : mønstre noen fra topp til tå εξετάζω κάποιον από την κορυϕή ώς τα νύχια [εksεtazǥ kapiǥn apǥ tiŋ gǥrifi Ǥs ta niçia] / fra toppen (ovenfra) από πάνω [apǥ panǥ] / fra utlandet (utenfra, fra utsiden) απέξω [apεksǥ] # απόξω [apǥksǥ] : den/det kommer fra utlandet έρχεται απέξω [εrçεtε apεksǥ] / (om bygning:) fra øverst til nederst (om person: fra topp til tå) από πάνω ώς κάτω [apǥ panǥ Ǥs katǥ] / hun kommer fra en rik familie κατάγεται από πλούσια οικογένεια [katajεtε apǥ plusia ikǥjεnia] / landet jeg kommer fra η χώρα απ' όπου κατάγοµαι [i ΧǤra ap Ǥpu kataDžǥmε] frabe seg v. (ha seg frabedt, fornekte, avvise) αποδοκιµάζω [apǥðǥkimazǥ] fradele v. (utparsellere, fordele, distribuere) διανέµω [ðianεmǥ] / ikke fradelt αδιαννέµητος [aðianεmitǥs]

2 2 fradeling f.m. (separasjon) διαίρεση, η [i ðjεrεsi] # χωρισµός, ο [Ǥ ΧǤrizmǤs] # (oppdeling, inndeling, atskillelse, utskilling, separasjon) διαχώριση, η [i ðiaχǥrisi] fradrag n. (avslag, rabatt) έκπτοση, η [i εkptǥsi] / fradrag på arbeidsinntekt έκπτωση επί του κτηθέντος εισοδήµατος [εkptǥsi εpi tu ktiϑεndǥs isǥðimatǥs] / en kan føre arbeidsklær til fradrag på selvangivelsen έξοδα για ρούχα δουλείας εκπίπτον από το εισόδηµα ϕορολογικής δήλωσης [εksǥða ja ruχa ðulias εkpiptǥn apǥ tu isǥðima fǥrǥlǥjikiz ðilǥsis] fradragsberettiget adj. αϕαιρούµενος εκ της ϕορολογητέας ύλης [afεrumεnǥs εk tis fǥrǥlǥjitεas ilis] frafall n. (avstandtagen, pol. avhopping) αποστασία, η [i apǥstasia] # (avhopping, desertering, rømming) αποοσκίρτηση, η [i apǥskirtisi] # αυτοµόληση, η [i aftǥmǥlisi] # αυτοµολία, η [i aftǥmǥlia] # (fraskrivelse, oppgivelse) παραίτηση, η [i parεtisi] # αποκήρυξη, η [i apǥkiriksi] # (religiøst frafall) αρνησιθρησκία, η [i arnisiϑriskia] # θρησκευτική # (frafall fra den sanne tro) αποµάκρυνση από την αληθινή πίστη [apǥmakrinsi apǥ tin aliϑini pisti] # αποστασία, η [i ϑriskεftiki apǥstasia] # (på skolen) διαρροή, η [i ðiarǥï] # (oppgivelse, skrinleggelse, frasigelse, svikt) εγκατάλειψη, η [i εŋgatalipsi] / frafall fra en rettighet παραίτηση από δικαίµωνα [parεtisi apǥ ðikεmǥna] # (oppgivelse av en rettighet) αρνησιδικία, η [i arnisiðikia] / frafall fra krav/fordring παραίτηση από απαίτηση, η [i parεtisi apǥ apεtisi] / ideologisk frafall απάρνηση ιδεολογίας, η [i aparnisi iðεǥlǥjias] frafalle v. ( om tro el. oppfatning) αποστατώ [apǥstatǥ] # αλλαξοπιστώ [alaksǥpistǥ] # (oppgi, avstå fra, gi avkall på) παραιτούµαι από [parεtumε apǥ] # αποκηρύσσω [apǥkirisǥ] / frafalle et krav παραιτούµαι από µια αξίωση [parεtumε apǥ mia aksiǥsi] # εγκαταλείπω µια αξίωση [εŋgatalipǥ mia aksiǥsi] frafallelse m. (avkall) παραίτηση, η [i parεtisi] / frafallelse av ethvert (skades)erstatningskrav παραίτηση από κάθε αξίωση αποζηµίωσης [parεtisi apǥ kaϑε aksiǥsi apǥzimiǥsis] frafallen (person) m. (særlig fra kristendommen) αρνησίθρισκος, ο [Ǥ arnisiϑriskǥs] # εξωµότης, ο [Ǥ εksǥmǥtis] # (opprører, overløper, renegat) αποστάτης, ο [Ǥ apǥstatis] # (også: janitsjar) γενίτσαρος, ο [Ǥ jεnitsarǥs] frafallsprosent m. ποσοστό διαρροής, το [tǥ pǥsǥstǥ ðiarǥïs] / frafallsprosenten ved skolen vår er høy το ποσοστό διαρροής στο σχολείο µας είναι µεγάλο [tǥ pǥsǥstǥ ðiarǥïs stǥ sχǥliǥ mas inε mεDžalǥ] fraflytting f.m. (flukta fra landsbygda) η εγκατάλειψη της υπαίθρου [i εŋgatalipsi tis ipεϑru] fragment n. (bruddstykke, bit, utdrag) απόσπασµα, το [tǥ apǥspazma] # θρύµµα, το [tǥ ϑrimma] # θρύψαλο, το [tǥ ϑripsalǥ] # θραύσµα, το [tǥ ϑravzma] # κοµµάτι, το [tǥ kǥmati] # (splint, flis, bruddstykke - av stein, marmor, poreslen o.l.) απόκοµµα, το [tǥ apǥkǥma] / utvalgte fragmenter (utvalgte lesestykker/avsnitt) ανάλεκτα αποσπάσµατα [analεkta apǥspazmata] fragmentarisk adj. (bruddstykkevis, ufullstendig, tilfeldig sammensatt) αποσπασµατικός [apǥspazmatikǥs] / en fragmentarisk rapport αποσπασµατική έκθεση [apǥspazmatiki εkϑεsi]

3 3 fragmentering f.m. (splitting, deling, oppdeling) διάσπαση, η [i ðjaspasi] fragmentert adj. (splittet, oppsplittet) διασπασµένος [ðiaspazmεnǥs] frakk m. (ytterfrakk, kappe, overgansfrakk) επανωϕόρι, το [tǥ εpanǥfǥri] # πανωϕόρι, το [tǥ panǥfǥri] # (ytterfrakk, vinterfrakk) παλτό, το [tǥ paltǥ] / fordi du gikk ut uten frakk, er du nå syk για να βγείς χωρίς παλτό, είσαι τώρα άρρωστος [ja na vjis ΧǤris paltǥ isε tǥra arǥstǥs] frakoble v. (koble fra, trekke ut/fra/opp) αποσπώ [apǥspǥ] # (hekte av, befri, løs(n)e) ξεσκαλώνω [ksεskalǥnǥ] / frakoble ei jernbanevogn αποσπώ ένα βαγόνι από τραίνο [apǥspǥ εna vaDžǥni apǥ trεnǥ] frakoblet adj. (uten forbindelse med hverandre, atskilt, ikke tilknyttet) ασύνδετος [asinðεtǥs] frakobling f.m. (frakobling av vogn etc., løsgjøring, atskillelse) αποσύνδεση, η [i apǥsinðεsi] # αποχωρισµός, ο [Ǥ apǥχǥrizmǥs] # (avhekting, løsgjøring, befrielse) ξεσκάλισµα, το [tǥ ksεskalizma] fraksjon m. ϕατρία, η [i fatria] # (utbrytergruppe) αποσχισθείσα* οµάδα, η [i apǥsçisϑisa Ǥmaða] # οµάδα αποσχισθέντων, η [i Ǥmaða apǥsçisϑεndǥn] # (parlamentarisk fraksjon) κοινοβουλευτική οµάδα, η [i kinǥvulεftiki Ǥmaða] # (partigruppe, klikk) κλικα, η [i klika] / partiet ble splittet i fraksjoner som bekjempet hverandre το κόµµα χωρίστηκε διχάστηκε/κατακερµατίστηκε σ' αντιµαχόµενες ϕατρίες /κλίκες/µερίδες [tǥ kǥma ΧǤristike/ðiΧastikε/katakεrmatistikε sandimaχǥmεnεs fatriεs/klikεs/mεriðεs] fraksjonering f.m. (fraksjonsdannelse, (gruppering) οµαδοποίηση, η [i ǤmaðǤpiisi] fraksjonert adj. (fraksjons-, brøk-) κλασµατικός [klazmatikǥs] / fraksjonert destillering κλασµατική απόσταξη, η [i klazmatiki apǥstakzi] frakt f.m. f.m. (transport, forflytning) διακήνηση, η [i ðiakinisi] # (fraktutgifter, spedisjonskostnader) έξοδα αποστολής, τα [ta εksǥða apǥstǥlis] # (reise-/fraktutgifter) µεταϕορικά, τα [ta mεtafǥrika] # (båtfrakt, penger til båtbillett) ναύλα, τα [ta navla] / frakt betalt (fritt levert) ελεύθερο µεταϕορικών [εlεfϑεrǥ mεtafǥrikǥn] / frakt betales ved mottakelse (frakt ubetalt) µεταϕορικά πληρωτέα κατά την παραλαβή [mεtafǥrika plirǥtεa kata tim paralavi] fraktbrev n. (til sjøs: konnossement) δελτίο αποστολής, το [tǥ ðεltiǥ apǥstǥlis] # ειδοποίηση ϕόρτωσης/αποστολής, η [iðǥpiisi fǥrtǥsis/apǥstǥlis] # (følgebrev) διαβιβαστικό γράµµα/σηµείωµα, το [tǥ ðiavivastikǥ Džrama/simiǤma] frakte v. (transportere, befordre) µεταϕέρ(ν)ω [mεtafεr(n)ǥ] # διακοµίζω [ðiakǥmizǥ] # (til lands/til vanns/i lufta) κουβαλώ [kuvalǥ] # (ferje) διαπεραιώνω [ðiapεrεǥnǥ] / en ekspressheis fraktet oss lynraskt til toppen av skyskraperen ένα γρήγορο ασανσέρ µας µετέϕερε αστραπιαία στον τελευταίο όροϕο του ουρανοξύστη [εna DžriDžǤrǤ asansεr maz mεtεfεrε astrapjεa stǥn dεlεftεǥ ǤrǤfǤ tu oranǥksisti] / frakte med fly eller båt µεταϕέρω αεροπορικώς ή δια θαλάσσης; [mεtafεrǥ aεrǥpǥrikǥs i ðja ϑalasis] : er disse varene blitt fraktet med fly eller båt? τα εµπορεύµατα αυτά µεταϕέρονται αεροπορικώς ή δια θαλάσσης; [ta εmbǥrεvmata afta mεtafεrǥndε aεrǥpǥrikǥs i ðia ϑalasis] : frakte elever med buss µεταϕέρω µαθητές µε λεωϕορείο [mεtafεrǥ maϑitεz mε lεǥfǥriǥ] / togene frakter passasjerer og gods τα τραίνα

4 4 µεταϕέρουν επιβάτες και εµπορεύµατα [ta trεna mεtafεrun εpivatεs kε εmbǥrεvmata] / vi ble fraktet over til Moreas med motorbåt µε µια βενζινάκατο διαπεραιωθήκαµε στο Μωρηά [mε mja vεnzinakatǥ ðiapεrεǥϑikamε stǥ mǥria] fraktfly n. εµπορικό αεροσκάϕος, το [tǥ εmbǥrikǥ εarǥskaǥs] fraktfri adj. (fritt levert, frakt betalt) ελεύθερο µεταϕορικών [εlεfϑεrǥ mεtafǥrikǥn] fraktgods n. (lass, last) ϕορτίο, το [tǥ fǥrtiǥ] fraktrate m. (pris for frakt, transportkostnad) µεταϕορικά, τα [ta mεtafǥrika] fraktur m. (typogr.)(skrifttegn utviklet fra gotisk) γοτθικό ψηϕίο, το [tǥ DžǤtϑikǤ psifiǥ] fraktutgifter f.m.pl. spedisjonskostnader) έξοδα αποστολής, τα [ta εksǥða apǥstǥlis] fralandsbris m. απόγεια αύρα, η [i apǥjia avra] fralokke v. (fralure, franarre) παίρνω κάτι µε απάτη [pεrnǥ mε apati] / de fralokket henne pengene (de frasvindlet henne pengene) της πήρανε τα λεϕτά µε απάτη [tis piranε ta lεfta mε apati] fralure v. (snyte for, frata) γελώ (και παίρνω) [jεlǥ (kε pεrnǥ)] / hun ble fralurt pengene sine (de lurte henne og tok pengene hennes) τη γέλασαν και της πήραν τα λεϕτά της [ti jεlasan kε tis piran ta lεfta tis] fram adv. εµπρός [εmbrǥs] # µπρος [brǥs] # µπροστά [bǥsta] / fram og tilbake (att og fram, opp og ned, framover og bakover) µπρος πίσω [brǥspisǥ] # πήγαιν έλα [pijεn εla] / fram til (inntil, opp til, så langt som til) µέχρι [mεχri] # έως [εǥs] # ώς [Ǥs] : Europas historie fram til 1814 η ιστορία της Ευρώπης από παλιά µέχρι το 1814 [i istǥria tis εvrǥpis apǥ palja mεχri tǥ çilja ǤktakǤsia ðεka tεsεra] : fram til det 19. århundre έως το 19ο αιώνα [εǥs tǥ ðεkatǥ εnatǥ εǥna] : helt fram til vår tid/våre dager έως της ηµέρας µας [εǥs tis imεraz mas] : fram til i dag/nå (til dags dato) µέχρι σήµερα/τώρα [mεχri simεra/tǥra] / helt fram µπροστά µπροστά [brǥsta-brǥsta] / komme seg fram (i livet) (slå seg fram/ha framgang (i livet)) πάω/τραβώ µπροστά (στη σωή) [paǥ/travǥ brǥsta (sti zǥï)] frambringe v. (framkalle, påføre) επιϕέρω [εpifεrǥ] # (avle) απεργάζοµαι [apεrDžazǥmε] # (produsere) παράγω [paraDžǥ] # (spy ut) βγάζω [vDžazǥ] / den største dikteren verden (noensinne) har frambrakt ο µεγαλύτερος ποιητής που έβαλε ο κόσµος [Ǥ mεDžalitεrǥs piitis pu εvalε Ǥ kǥzmǥs] framferd f.m. (oppførsel, atferd) διαγωγή, η [i ðiaDžǥji] / vinne en premie/få en pris for høvisk framferd κερδίζω βραβείο καλής διαγωγής [kεrðizǥ vraviǥ kaliz ðiaDžǥjis] framfor adv. (foran) ενώπιον [εnǥpiǥn] # εµπρός (από) [εmbrǥs (apǥ)] # µπβροστά από [brǥsta apǥ] # (rett overfor) απέναντι [apεnandi] / framfor alt (først og fremst) υπεράνω όλων [ipεranǥ ǤlǤn] # πάνω απ' όλα [panǥ ap Ǥla] # (først av alt, først og fremst) πρίν απ' όλα [prin ap Ǥla] # πρώτ' απ' όλα [prǥt ap Ǥla] # πρωτίστος [prǥtistǥs] # πρόπαντος [prǥpandǥs] # κυρίως [kiriǥs] # (uansett, i alle fall) οπωσδήποτε [ǤpǤzðipǤtε] / framfor noen (par exellence) κατεξοχή [katεksǥçi] : han er surrealismens dikter framfor noen είναι ο κατεξοχή σουρεαλιστής ποιητής [inε Ǥ katεksǥçi surεalistis piitis] / han stod framfor meg στεκόταν εµπρός µου [stεkǥtan εmbrǥz mu] / jeg ba han gjenta det framfor meg του ζήτησα να το επαναλάβει ενώπιόν µου [tu zitisa na tǥ εpanalavi εnǥpjǥn mu]

5 5 framfot m. µπροστινό πόδι (ζώου), το [tǥ brǥstinǥ pǥði (zǥu)] framfus adj. (djerv, dristig, modig) ρηξικελευθός [riksikεlεfϑǥs] # (påtrengende) ϕορτικός [fǥrtikǥs] framfusende adj. (ubesindig, voldsom) ακάθεκτος [akaϑεktǥs] # (ivrig, heftig, overilt, ubetenksom, utålmodig) απερίσκεπτος [apεriskεptǥs] # απερίσκεϕτος [apεriskεftǥs] framføre v. (holde, uttrykke) κάνω [kanǥ] # (legge fram, sette fram, peke på, slå fast) αναϕέρω [anafεrǥ] # εκθέτω [εkϑεtǥ] # (si, framsi, synge) λέ(γ)ω [lε(Dž)ǥ] # (oppføre, utføre, presentere) εκτελώ [εktεlǥ] # παρασταίνω [prastεnǥ] # παριστάνω [paristanǥ] / bli framført (bli oppført) παρασταίνοµαι [prastεnǥmε] # παριστάνοµαι [paristanǥmε] : Hamlet ble framført første gang i Aten i 1853 ο 'Αµλετ παραστάθηκε πρώτη ϕορά στην Αθήνα το 1853 [Ǥ amlεt parastaϑikε prǥti fǥra stin aϑina çilia ǤktakǤsia pεninda tria] / framføre en sang skrålende og med store fakter λέω γκαρίζοντας ένα τραγουδί [lεǥ garizǥndas εna traDžuði] / framføre en (velkomst)hilsen (holde en kort velkomsttale) κάνω µια µικρή προσϕώνηση [kanǥ mja mikri prǥsfǥnisi] / framføre et musikkstykke/en komposisjon εκτελώ µια µουσική σύνθεση [εktεlǥ mja musiki sinϑεsi] framføring m. (framførelse, presentasjon) απαγγελία, η [i apaŋgεlia] # (oppførelse) παράσταση, η [i parastasi] # εκτέλεση, η [i εktεlεsi] # (opplesning, resitasjon, deklamering, deklamasjon) απαγγελία, η [i apangεlia] # (diksjon, artikulasjon, artikulering, uttrykksmåte) απαγγελία, η [i apaŋgεlia] / framføring av hans musikk/skuespill er forbudt η εκτέλεση της µουσικής του/των έργων του είναι απογορευµένη [i εktεlεsi tiz musikis tu/tǥn εrDžǥn tu inε apaDžǥrεvmεni] / framføring av en tale η απαγγελία ενός λόγου [i apaŋgεlia εnǥz lǥDžu] / framføring av et musikkstykke η εκτέλεση ενός µουσικού κοµµατιού [i εktεlεsi εnǥz musiku kǥmatiu] framgang m. (framskritt, utvikling) πρόοδος, ο [Ǥ prǥǥðǥs] # (medgang, suksess) επιτυχία, η [i εpitiçia] / det er tegn til framgang (vi begynte å ane en viss framgang) άρχισε να διαγράϕεται κάποια πρόοδος [arçisε na ðiaDžrafεtε kapia prǥǥðǥs] / framgang avler framgang (den ene suksessen drar den andre med seg) η µια επιτυχία ϕέρνει την άλλη [i mja εpitiçia fεrni tin ali] / ha stor framgang (gå fra seier til seier/fra suksess til suksess, også: gå på og aldri se seg tilbake, overvinne all motstand) προχωρώ από επιτυχία σε επιτυχία [prǥχǥrǥ apǥ εpitiçia sε εpitiçia] # (gjøre store framskritt) σηµειώνω µεγάλη πρόοδο [simiǥnǥ mεDžali prǥǥðǥ] / han har hatt en markert framgang (han har gjort store framskritt) σηµείωσε αισθητή πρόοδο [simiǥsε εsϑiti prǥǥðǥ] : han har vist en viss framgang i det siste παρουσιάζει κάποια επίδοση τελευταία [parusiazi kapia εpiðǥsi tεlεftεa] / i framgang (på vei opp(over), for oppadgående) σε άνοδο [sε anǥðǥ] : virksomheten er i framgang (arbeidene går gramover) οι δουλειές είναι σε άνοδο [i ðuljεs inε sε anǥðǥ] / sein eller liten framgang (langsom utvikling) βραδεία πρόοδος [vraðia prǥǥðǥs] # veldig langsom framgang (bevegelse bakover eller sidelengs) καρκινοβασία, η [i karkinǥvasia] framgangsmåte m. τρόπος ενέργειας, ο [Ǥ trǥpǥs εnεrjias] # (prosedyre) διαδικασία, η [i ðiaðikasia] / ha valgt riktig/feil framgangsmåte, (overf.: være på rett vei/inne på et feilspor, gå i riktig/feil retning) ακολουθώ σωστή/λάθος κατεύθυνση [akǥluϑǥ sǥsti/

6 6 laϑǥs katεfϑinsi] / vi må bestemme tidspunkt og framgansmåte πρέπει να ορίσουµε τον χρόνο και τρόπο ενέργειας [prεpi na Ǥrisumε tǥn ΧrǤnǤ kε trǥpǥ εnεrjias] framgangsrik adj. (gunstig, god) αίσιος [εsiǥs] framgangsrikt adv. (lykkelig, heldig) αισίως [εsiǥs] framgå v. (vise seg) ανακύπτω [anakiptǥ] # προκύπτω [prǥkiptǥ] / av disse fortegnelsene framgår det at.. εκ των µητρώων αυτών προκύπτει ότι... [εk tǥn mitrǥǥn aftǥn prǥkipti Ǥti] framherskende adj. (dominerende, mest framtredende, rådende, (mest) alminnelig) επικρατέστερος [εpikratεstεrǥs] framheve v. τονίζω [tǥnizǥ] # (poengtere, prise, skryte av) εξαίρω* [εksεrǥ] # (få fram) αναδείχνω [anaðiχnǥ] # (understreke, påpeke) υπογραµµίζω [ipǥDžramizǥ] # (betone, understreke, forsterke, intensivere) επιτείνω [εpitinǥ] # κολακεύω [kǥlakεvǥ] / den hatten framhever ansiktet ditt αυτό το καπέλο αναδείχνει/κολακεύει το πρόσωπό σου [aftǥ tǥ kapεlǥ anaðiχni/kǥlakεvi tǥ prǥsǥpǥ su] / framheve noen/noe (bringe noen/noe fram i lyset, gi noen/noe en framtredende plass) χαρίζω διάκριση σε χφχκάποιον/κάτι [ΧarizǤ ðjakrisi sε kapiǥn/kati] / kjolen framhevet kurvene hennes το ϕόρεµα τόνιζε τις καµπύλες της [tǥ fǥrεma tǥnizε tis kambilεs tis] framheving m. (opphøyelse, forfremmelse, utnevnelse, berømmelse) ανάδειξη, η [i anaðiksi] # (markering, påpekning, visning) δείξιµο, το [tǥ ðiksimǥ] framhjulsdrift f.m. µπροστινή κίνηση, η [i brǥstini kinisi] framholde v. (holde fram/opp, vise fram) αναϕέρω [anafεrǥ] # προβάλλω [prǥvalǥ] / framholde noe som eksempel αναϕέρω κάτι ως παράδειγµα [anafεrǥ kati Ǥs paraðiDžma] / framholde noen som et forbilde προβάλλω κάποιον σαν µοντέλο [prǥvalǥ kapiǥn san mǥdεlǥ] framkalle v. (vekke, få fram, volde) προκαλώ [prǥkalǥ] # επισύρω [εpisirǥ] # (frambringe, påføre) επιϕέρω [εpifεrǥ] # (framtvinge) αναγκάζω [anaŋgazǥ] # (vise, frambringe, avsløre, åpenbare) εµϕανίζω [εmfanizǥ] / framkalle en film εµϕανίζω ένα ϕιλµ [εmfanizǥ εna film] / framkalle latter (vekke munterhet) προκαλώ γέλιο/το γέλιο [prǥkalǥ jεliǥ/tǥ jεliǥ] framkalling f.m. (fremkalling) εµϕάνιση, η [i εmfanisi] / er framkalling inkludert i prisen? (inkluderer prisen også framkalling?) η τιµή περιλαµβάνει και την εµϕάνιση; [i timi pεrilamvani kε tin εmfanisi] # περιλαµβάνεται στην τιµή και η εµϕάνιση; [pεrilamvanεtε stin dimi kε i εmfanisi] framkommelig adj. (farbar, kjørbar, gangbar, som kan vades over) βατός [vatǥs] # διαβατός [ðiavatǥs] framlegge v. προσκοµίζω [prǥskǥmizǥ] / framlegge bevis som underbygger et krav/en påstand ϕέρνω απoδείξεις προς υποστήριξη αξίωσης /ισχυρισµού [fεrnǥ apǥðiksis prǥs ipǥstiriksi aksiǥsis/isçirizmu] / han framla bevis προσεκόµισε αποδείξεις [prǥsεkǥmisε apǥðiksis] framleggelse m. (introduksjon, registrering) κατάθεση, η [i kataϑεsi] / framleggelse av et lovutkast η κατάθεση νοµοσχεδίου [i kataϑεsi nǥmǥsçεðiu] framleie f.m. υπεκµίσθωση, η [i ipεkmisϑǥsi] # υποµίσθωση, η [i ipǥmisϑǥsi] # υπενοικίαση, η [i ipεnikiasi]

7 7 framleie v. (leie på annen hånd) υπεκµισθώνω [ipεkmisϑǥnǥ] # υπενοικιάζω [ipεnikiazǥ] framleier m. υπεκµισθωτής, ο [Ǥ ipεkmisϑǥtis] # (den som leier ut til en tredjemann) αυτός που υπενοικιάζει σε τρίτο [aftǥ pu ipεnikiazi sε tritǥ] framleietaker m. υποµισθωτής, ο [Ǥ ipǥmisϑǥtis] frammøte n. (tilstedeværelse) παρουσία, η [i parusia] / frammøtet på foredraget var elendig (antall tilhørere var skuffende lavt) ο αριθµός των ακροατών της διάλεξης ήταν απογοητευτικά χαµηλός [Ǥ ariϑmǥs tun akrǥatǥn tiz ðjalεksis itan apǥDžǥitεftika ΧamilǤs] / obligatorisk frammøte υποχρεωτική παρουσία, η [i ipǥχrεǥtiki parusia] : det er ikke obligatorisk frammøte (for deg) η παρουσία σου δεν είναι υποχρεωτική [i parusia su ðεn inε ipǥχrεǥtiki] frammøteprotokoll m. (også: fraværsprotokoll) απουσιολόγιο, το [tǥ apusiǥlǥjiǥ] # βιβλίο παριουσίας /παρουσιών, το [tǥ vivliǥ pariusias/parusjǥn] # παρουσιολόγιο, το [tǥ parusiǥlǥjiǥ] framover adv. (om tid) προς το µέλλον [prǥs tǥ mεlǥn] / vi må rette blikket framover πρέπει να κοιτάξουµε στο µέλλον [prεpi na kitaksǥmε stǥ mεlǥn] framrykning m. προέλαση, η [i prǥεlasi] # (bevegelse framover) µπροστινή κίνηση, η [brǥstini kinisi] / hindre/stoppe fiendens framrykning αναστέλλω/ αναχαιτίζω την προέλαση του εχθρού [anastεlǥ/anaçεtizǥ tim brǥεlasi tu εχϑru] / framrykningen deres fortsatte ustoppelig i en måned η προέλασή τους συνεχίστηκε ασταµάτητη επί ένα µήνα [i prǥεlasi tus sinεçistikε astamatiti εpi εna mina] framsending f.m. (videresending, ekspedering, befordring) αποστολή, η [i apǥstǥli] framsette v. (legge fram, formulere) διατυπώνω [ðiatipǥnǥ] / framsette en teori διατυπώνω µια θεωρία [ðiatipǥnǥ mja ϑεǥria] / framsette et krav (jur. inngi et krav) εγείρω µια αξίωση [εjirǥ mja aksiǥsi] : framsette krav προβάλλω διεκδικήσεις [prǥvalǥ ðiεkðikisis] : framsette krav overfor noen (stille krav til noen) προβάλλω αξιώσεις σε κάποιον [prǥvalǥ aksiǥsis sε kapiǥn] framside f.m. (fasade) πρόσοψη, η [i prǥsǥpsi] framskaffe v. παρουσιάζω [parusiazǥ] # αποκτώ [apǥktǥ] # αποχτώ [apǥχtǥ] / framskaffe bevis/opplysninger αποκτώ αποδείξεις/πληροϕορίες [apǥktǥ apǥðiksis/ plirǥfǥriεs] / framskaffe bevis på det motsatte παρουσιάζω απόδειξη για το αντίθετο [parusiazǥ apǥðiksi ja tǥ andiϑεǥ] framskreden adj. (utviklet) προηγµένος [prǥïDžmεnǥs] framskritt n. (framgang) πρόοδος, η [i prǥǥðǥs] # προαγωγή, η [i prǥaDžǥji] # βήµα, το [tǥ vima] / gjøre store framskritt (ha stor framgang) σηµειώνω µεγάλη πρόοδο [simiǥnǥ mεDžali prǥǥðǥ] / han har gjort store framskritt (han har hatt en markert framgang) σηµείωσε αισθητή πρόοδο [simiǥsε εsϑiti prǥǥðǥ] / hans framskritt vil være avhengig av innstillingen hans η προαγωγή του θα εξαρτηθεί από τη στάση του [i prǥaDžǥji tu ϑa εksartiϑi apǥ ti stasi tu] / hindre/være en hindring for framskrittet παρακωλύω την πρόοδο [parakǥliǥ tim brǥǥðǥ] / legevitenskapen har gjort store framskritt i det 20. århundre η ιατρική έχει κάνει µεγάλα βήµατα στον

8 8 20ό αιώνα [i iatriki εçi kani mεDžala vimata stǥn ikǥstǥ εǥna] / teknologiens framskritt η πρόοδος της τεχνολογίας [i prǥǥðǥs tis tεχnǥlǥjias] framskrittsfiendtlig adj. (en fiende av framskrittet) εχθρός της προόδου [εχϑrǥs tis prǥǥðu] framskutt adj. προκεχωρηµένος [prǥkεχǥrimεnås] / en framskutt posisjon/stilling προκεχωρηµένη θέση [prǥkεχǥrimεni ϑεsi] framskynde v. (øke: farten, veksten etc.) προκαλώ την επιτάχυνση [prǥkalǥ tin εpitaçinsi] # (påskynde, forsere) επιταχύνω [εpitaçinǥ] # ταχύνω [taçinǥ] # (påskynde, forsere) επισπεύδω [εpispεvðǥ] / det vil framskynde hans fall/krisen αυτό θα επισπεύσει/επιταχύνει την πτώση του/την κρίση [aftǥ ϑa εpispεsfsi tim ptǥsi tu/tiŋ grisi] / framskynde avreisa επισπεύδω την αναχώρησή µου [εpispεvðǥ tin anaχǥrisi mu] / krigen framskyndte alle disse forandringene ο πόλεµος επιτάχυνε όλες αυτές τις αλλαγές [Ǥ pǥlεmǥs εpitacinε Ǥlεs tis alajεs] framskyndelse m. (kraft og framdrift, driv, påskyndelse, akselerasjon) επίσπευση, η [i εpispεfsi] framskyte v. (flytte fram, framskynde, forsere) επισπεύδω [εpispεvðǥ] / møtet ble framskutt ti dager η συνεδρίαση επισπεύστηκε κατά 10 ηµέρες [i sinεðrisi εpispεfstikε ðεka imεrεs] framspring n. (på vegg/mur) µαρκίζα (τοίχου), η [i markiza (tiχu)] framstille v. (lage, produsere) κατασκευάζω [kataskεvazǥ] # µεταποιώ [mεtapiǥ] # (skildre, om teater: lage, sette opp) παρασταίνω [parastεnǥ] # παριστάνω [paristanǥ] # (presentere) παρουσιάζω [parusjazǥ] # (utrede, gjøre rede for) αναπτύσσω [anaptisǥ] # (gi en framstilling av, representere, forestille, skildre, gjenspeile) απεικονίζω [apikǥnizǥ] # (utgi for å være, vise) βγάζω [vDžazǥ] # (gjengi, uttrykke, tolke) αποδίνω [apǥðinǥ] # αποδίδω* [apǥðiðǥ] / bli framstilt (for retten) καλούµαι [kalumε] / det (bildet) framstiller slaget ved Waterloo απεικονίζει τη µάχητου Βατερλώ [apikǥnizi ti maçi tu vatεrlǥ] / framstille en sak som mer/ mindre alvorlig enn den er παρουσιάζω κάτι σαν πιο σοβαρά/σα λιγότερα σοβαρά απ ό,τι είναι [parusiazw kati sam pjǥ/sa liDžǥtεra sǥvara ap Ǥti inε] / framstille for retten (stevne, ta ut stevning mot..) ενάγω τον... [εnaDžǥ tǥn] # παρουσιάζω [parusjazǥ] / framstille hunden på hundeutstilling (delta med hunden på hundeutstilling) παρουσιάζω το σκυλί σε καλλιστεία [pεrusjazǥ tǥ skili sε kalistia] / framstille lær πεταποιώ δέρµα [mεtapiǥ ðεrma] / han blir framstilt som en kjeltring τον παρασταίνουν σαν απατεώνα [tǥm barastεnun san apatεǥna] / i boken sin prøvde han å framstille meg som en mann som... προσπάθησε στο βιβλίο του να µε παραστήσει σαν άνθρωπο που... [prǥspaϑisε stǥ vivliǥ tu na mε parastisi san anϑrǥpǥ pu] / kunstneren framstilte/malte han som en ung mann i rideutstyr (ridedrakt) ζωγράϕος τον απεικόνησε σα νέο µε στολή ιππασίας [Ǥ sǥDžrafǥs tǥn apikǥnisε sa nεǥ mε stǥli ipasias] / prøver du å framstille meg som tyv (prøver du å påstå at jeg er en tyv) προσπάθεις να µε βγάλεις κλέϕτη; [prǥspaϑiz na mε vDžalis klεfti] framstilling f.m. (fortolkning, versjon) εκδοχή, η [i εkðǥçi] # (gjengivelse, versjon, tolkning, oversettelse) απόδοση, η [i apǥðǥsi] # (beretning, redegjørelse, uttalelse) ανακοίνωση, η [i anakinǥsi] # (representasjon, framstilling, skildring, beskrivelse)

9 9 απεικόνιση, η [i apikǥnisi] # (historie, fortelling) διήγηση, η [i ðiijisi] # (redegjørelse, beskrivelse) έκθεση, η [i εkϑεsi] # (produksjon) µεταποίηση, η [i mεtapiisi] # παραγωγή, η [i paraDžǥji] / de to framstillingene av ulykka er motstridende οι δυο εκδοχές για το ατύχηµα είναι αντιϕατικές [i ðjǥ εkðǥçεz ja tǥ atiçima inε andifatikεs] / en grafisk framstilling av den økonomiske utviklingen µια γραϕική παράσταση των οικονοµικών εξελίξεων [mja Džrafiki parastasi tǥn ikǥnǥmikǥn εksεliksεǥn] / etter hans framstilling (sånn som han tolket det) σύµϕωνα µε τη δική του εκδοχή... [simfǥna mε ti ðiki tu εkðǥçi] / framstilling av ferdigvarer η παραγωγή βιοµηχανικών ειδών [i paraDžǥji viǥmiχanikǥn iðǥn] / framstilling for retten (jur.) (stevning) αγωγή, η [i aDžǥji] # απαγγελία κατηγορητήριου, η [i apaŋgεlia katiDžǥritiriu] # παραποµπή, η [i parapǥmbi] / gi en framstilling av (behandle, forelese om) διαπραγµατεύοµαι [ðiapraDžmatεvǥmε] : gi en detaljert/grundig framstilling av et tema διαπραγµατεύοµαι ένα θέµα εν εκτάσει [ðiapraDžmatεvǥmε εna ϑεma εn εktasi] / gi en skjev framstilling av nyhetene διαστρεβλώνω τις ειδήσεις [ðiastrεvlǥnǥ tis iðisis] : en skjev framstilling µια διαστρεβλωµένη εκδοχή [mja ðiastrεvlǥmεni εkðǥçi] / gi en uriktig framstilling av en sak διαστρεβλώνω ένα θέµα [ðiastrεvlǥnǥ εna ϑεma] : avisene ga en uriktig framstilling av hendelsene οι εϕηµερίδες έδωσαν ψσευτική εικόνα των γεγονότων [i εfimεriðεs εðǥsan psεftiki ikǥna tǥn jεDžǥnǥtǥn] framstillings- (industri-, fabrikk-) µεταποιητικός [mεtapiitikǥs] framstøt n. (initiativ) πρωτοβουλία, η [i prǥtǥvulia] # (tilnærming) πλησιάσηµα, το [tǥ plsisjasima] # (angrep) έϕοδος, η [i εfǥðǥs] # (angrep, stormangrep) εϕόρµηση, η [i εfǥrmisi] # (framrykking, angrep) εξόρµηση, η [i εksǥrmisi] # (tilnærmelse, forsøk på å legge an på) ερωτική κρούση, η [i εrǥtiki krusi] / gjøre et framstøt (storme framover, styrte av gårde) κάνω εξόρµηση [kanǥ εksǥrmisi] # (mil. rykke fram) κάνω επίθεση [kanǥ εpiϑεsi] # (sette i gang en kampanje) εξορµώ [εksǥrmǥ] # (gjøre tilnærmelser) κάνω ερωτικές κρούσεις [kanǥ εrǥtikεs krusis] / han gjorde et (forsiktig) framstøt overfor sjefen (prøvde å henvende seg til/tok et initiativ overfor sjefen) προσπάθησε να πλησιάζει τον διευθυντή [prǥspaϑisε na plizjasi tǥn ðiεfϑindi] framstå v. (vise seg, oppstå, dukke opp) ανακύπτω [anakiptǥ] / framstå som (vise seg som) αποδείχνω [apǥðiχnǥ] # (gjøre seg (positivt) bemerket som) διακρίνω σα [ðiakrinǥ sa] han framstod som en god taler (han gjorde seg positivt bemerket som taler) διακρίθηκε σα ρήτορας [ðiakriϑikε sa ritǥras] : han framstod som feig/en feiging αποδείχτηκε δειλός [apǥðiχtikε ðilǥs] / prøve å framstå som (prøve å skape et bilde av seg selv som, utgi seg for å være) επαγγέλλοµαι [εpaŋgεlǥmε] : diktatoren prøvde å framstå som landets frelser/redningsmann ο δικτάτορας επαγγελλόταν τον σωτήρα της χώρας [Ǥ ðiktatǥras εpaŋgεlǥtan tǥn sǥtira tis ΧǤras] framsynt (forutseende, dristig, modig) ρηξικέλευθος [riksikεlεfϑǥs] # (forutseende, langsiktig) µακρόπνοος [makrǥpnǥǥs] / en framsynt, langsiktig politikk µακρόπνοη πολιτική [makrǥpnǥi pǥlitiki] framsynthet f.m. (forsyn) πρόνοια, η [i prǥnia] framtid f.m. µέλλον, το [tǥ mεlǥn] / det er inga framtid i denne jobben αυτή η

10 10 δουλειά δεν έχει µέλλοϖ [afti i ðulja ðεn εçi mεlǥn] / for all framtid (for bestandig, i all evighet) στους αιώνες των αιώνων [stus εǥnεs tǥn εǥnǥn] / for framtida (med tanke på framtida) για το µέλλον [jia tǥ mεlǥn] : for/i framtida (i dagene/tida som kommer) στο εξής /µέλλον [stǥ εksis/mεlǥn] / framtida ser mørk ut το µέλλον εµϕανίζεται ζοϕερό [tǥ mεlǥn εmfanizεtε zǥfεrǥ] / ha ei lydende framtid έχω λαµπρό µέλλον [εχǥ lambrǥ mεlǥn] : han er spådd ei lydende framtid το µέλλον του προµηνύεται λαπρό [tǥ mεlǥn du prǥminiεtε lambrǥ] / hvem vet hva framtida vil bringe! ποιος ξέρει τι µας επιϕυλάσσει το µέλλον! [piǥs ksεri ti mas εpifilasi tǥ mεlǥn] / i nær/nærmeste framtid στο κοντινό/αµέσο µέλλον [stǥ kǥndinǥ/amεsǥ mεlǥn] # (nær forestående) λίαν προσεχώς [lian prǥsεχǥs] / jeg er urolig for framtida ανησυχώ µέσα µου για το µέλλον [anisiχǥ mεsa mu ja tǥ mεlǥn] / sikre barnas framtid εξασϕαλίζω το µέλλον των παιδιών µου [εksasfalizǥ tǥ mεlǥn tǥn pεðjǥn mu] / tenke på framtida (se framover) σκέϕτοµαι το µέλλον [skεftǥmε tǥ mεlǥn] / usikker framtid (dyster framtid) δυσοίωνο µέλλον το [tǥ ðisiǥnǥ mεlǥn] / vi må rette blikket mot framtida πρέπει να κοιτάξουµε στο µέλλον [prεpi na kitaksǥmε stǥ mεlǥn] / ødelegge framtida si/framtidsutsiktene sine καταστρέϕω το µέλλον µου [katastrεfǥ tǥ mεlǥn mu] framtidig adj. (framtids-, for framtida) µελλοντικός [mεlǥndikǥs] # µέλλων* [mεlǥn] # (evig) αιώνιος [εǥniǥs] # (morgendagens) αυριανός [avrianǥs] / framtidige generasjoner οι αυριανές γενιές [i avrianεz jεnjεs] / det framtidige liv (livet etter døden) η µέλλουσα/αιώνια ζωή [i mεlusa/εǥnia zǥï] framtidig adv. (i framtida, fra nå av, i dagene som kommer) µελλοντικά [melåndika] # µελλοντικώς* [mεlǥndikǥs] framtids- (framtidig, for framtida) µελλοντικός [mεlǥndikǥs] # (morgendagens) αυριανός [avrianǥs] framtidsperspektiv n. (framtidsutsikter) προοπτική (για το µέλλον), η [i prǥǥptiki (ja tǥ mεlǥn)] # η µορϕή του µέλλοντος (είναι) [i mǥrfi tu mεlǥndǥs (inε)] / et lite fristende framtidsperspektiv (et avskrekkende framtidsperspektiv) µια απωθητική προοπτική [mja apǥϑitiki prǥǥptiki] framtidssamfunn n. (morgendagens verden/samfunn) αυρινός κόσµος, ο [Ǥ avrinǥs kǥzmǥs] framtidsutsikter f.m.pl. προοπτικές (για το µέλλον), οι [i prǥǥptikεz (ja tǥ mεlǥn)] / gode/ lovende framtidssutsikter ενθαρρυντικές προοπτικές [εnϑarindikεs prǥǥptikεs] framtoning m. (vesen, skikkelse, apparisjon) εµϕάνηση, η [i εmfanisi] / en merkelig framtoning i soldatuniform παράξενη εµϕάνηση µε στολή στρατιώτη [paraksεni εmfanisi mε stǥli stratjǥti] framtredende adj. (fremtredende, høyt anerkjent, fremragende) αριστούχος [aristuχǥs] # διακεκρηµένος [ðiakεkrimεnǥs] # επιϕανής [εpifanis] # εξέχων* [εksεχǥn] # f. εξέχουσα [εksεχusa] # (fremragende, ypperlig, respektert, lærd) ελλόγιµος [εlǥjimǥs] # (iøynefallende, synlig) εµϕανής [εmfanis] / inneha en framtredende stilling i samfunnet κατέχω µια διακεκρηµένη κοινωνική θέση [katεχǥ mja ðiakεkrimεni kinǥniki ϑεsi] / mest framtredende (dominerende, framherskende, rådende, (mest) alminnelig) επικρατέστερος [εpikratεstεrǥs]

11 11 framtvinge v. (tvinge, framkalle) αναγκάζω [anaŋgazǥ] / framtvinge en tilståelse fra noen αποσπώ µια οµολογία από κάποιον [apǥspǥ mja ǤmǤlǤjia apǥ kapiǥn] framvekst m. (tilblivelse, skapelse) δηµιουργία, η [i ðimiurjia] # (utvikling, evolusjon, frammarsj) εξέλιξη, η [i εksεliksi] / framveksten av et verdensrike η δηµιουργία µιας αυτοκρατορίας [i ðimiurjia mjas aftǥkratǥrias] / sivilisasjonens framvekst/ utvikling η εξέλιξη του πολιτισµού [i εkεliksi tu pǥlitizmu] framvisning f.m. (forevisning, framleggelse) επίδειξη, η [i εpiðiksi] / adgang tillatt kun mot framvisning av billett η είσοδος επιτρέπεται µόνον µε την επίδειξη εισιτηρίου [i isǥðǥs εpitrεpεtε mǥnǥn mε tin εpiðiksi isitiriu] frankere v. (sette frimerke på) βάζω γραµµατόσηµο σε [vazǥ DžramatǤsimǤ sε] # γραµµατοσηµαίνω [DžramatǤsimεnǤ] / ikke frankert (som ikke er frankert) (στον οποίο) δεν έχει τεθεί σϕραγίδα ή γραµµατοσήµανση (ταχυδροµείου) [stǥn ǤpiǤ ðεn εçi tεϑi sfrajiða i DžramatǤsimansi (taçiðrǥmiu)] # ασϕράγιστος [asfrajistǥs] frankering f.m. γραµµατοσήµανση, η [i DžramatǤsimansi] frankeringsmaskin m. µηχάνηµα γραµµατοσήµανσης, η [i miχanima DžramatǤsimansis] franko adj. (portofri) ατελής [atεlis] frankofil m. γαλλόϕιλος, ο [Ǥ DžalǤfilǤs] frankofobi m. γαλλοϕοβία, η [i DžalǤfǤvia] frankomani m. (overdreven beundring for alt fransk) γαλλοµανία, η [i DžalǤmania] Frankrike (geo.) Γαλλία, η [i Džalia] fransk m. (språket) γαλλικά, τα [ta Džalika] / overfladiske kunnskaper i fransk γαλλικούλια, τα [ta Džalikulia] / snakke fransk µιλώ γαλλικά [milǥ Džalika] # (imitere franskmennene, bruke franske ord) γαλλίζω [DžalizǤ] : jeg innbiller meg at jeg snakker bra fransk κολακεύοµαι να πιστεύω ότι ξέρω γαλλικά [kǥlakεvǥmε na pistεvǥ Ǥti ksεrǥ Džalika] fransk adj. γαλλικός [DžalikǤs] / den franske revolusjon η γαλλική Επανάσταση [i Džaliki εpanastasi] / ei fransk jente (µια) Γαλλιδούλα [(mja) Džaliðula] / ei fransk kvinne (µια) Γαλλίδα [(mja) Džaliða] franskbrød n. άσπρο ψωµί, το [tǥ asprǥ psǥmi] fransklærer m. (fransklektor) καθηγητής των γαλλικών, ο [Ǥ kaϑijitis tǥŋ DžalikǤn] franskmann m. Γάλλος, ο [Ǥ DžalǤs] f. Γαλλίδα,η [i Džaliða] # (koll.) franskmennene οι Γάλλοι [i Džali] fransktalende m. γαλλοµαθής [DžalǤmaϑis] / en fransktalende person γαλλοµαθής [DžalǤmaϑis] fransk-tysk adj. γαλλογερµανικός [DžalǤjεrmanikǤs] fraråde v. (råde/formane til ikke, advare mot) συµβουλεύω/νουθέτω να µην [simvulεvǥ/ nuϑεtǥ na min] # (hindre, avverge) αποτρέπω [apǥtrεpǥ] / han frarådet dem (sterkt) å røyke (han advarte dem mot å røyke) τους ουθέτησε να µην καπνίζουν [tuz nuϑεtisε na min kapnizun] / han frarådet meg å gå µε απότρεψε από του να πάω [mε apǥtrεpsε apǥ tu na paǥ] frase f.m. (uttrykk, setning) ϕράση, η [i frasi] frasi seg v. (fraskrive seg, forsake) frasi seg retten til trona (oppgi sine krav på trona) παραιτούµαι τις αξιόσεις µου στο θρόνο [parεtumε tis aksiǥsiz mu stǥ ϑrǥnǥ]

12 12 frasigelse m. (avkall, oppgivelse, skrinleggelse, svikt) εγκατάλειψη, η [i εŋgatalipsi] fraskrive seg v. (frasi seg, fornekte) απαρνιέµαι [aparnjεmε] # αποκρούω [apǥkruǥ] # παραιτούµαι [parεtumε] / fraskrive seg noe (med sin signatur) παραιτούµαι ενυπόγραϕα από κάτι [parεtumε εnipǥDžrafa apǥ kati] / fraskrive seg ansvaret for noe αποκρούω την ευθύνη για κάτι [apǥkruǥ tin εfϑini ja kati] / fraskrive seg ethvert ansvar (for noe) απαρνιέµαι/αρνούµαι κάθε ευθύνη (για κάτι) [aparnjεmε/ arnumε kaϑε εfϑini (ja kati)] # απεκδύοµαι* κάθε ευθύνη [apεkðiǥmε kaϑε εfϑini] fraskrivelse m. (avkall, oppgivelse) παραίτηση, η [i parεtisi] # (oppgivelse, skrinleggelse, frasigelse, svikt) εγκατάλειψη, η [i εŋgatalipsi] / fraskrivelse av rettighet αραίτηση από δικαίµωνα, η [i parεtisi apǥ ðikεmǥna] fraspent adj. (avselet, befridd for åket) άζευτος [azεftǥs] frastøte v. (opprøre, virke frastøtende, vekke ubehag) προκαλώ αποτροπιασµό [prǥkalǥ apǥtrǥpiazmǥ] # απωθώ [apǥϑǥ] frastøtende adj. βδεληρός [vðεlirǥs] # αηδής [aiðis] # αποκρουστικός [apǥkrustikǥs] # απωθητικός [apǥϑitikǥs] # απωστικός [apǥstikǥs] # (vemmelig, ubehagelig) αντιπαθητικός [andipaϑitikǥs] # απεχθής [apεχϑis] # µυσαρός [misarǥs] # (vemmelig, ekkel, opprørende, skandaløs, forferdelig, sjokkerende) απαίσιος [apεsiǥs] # αποτρόπαιος [apǥtrǥpεǥs] # (støtende, upassende, uakseptabel) απαράδεκτος [aparaðεktǥs] # (avskyelig, vanskapt, uhyrlig) εξαµβλωµατικός [εksamvlǥmatikǥs] # (om person: ufordragelig, motbydelig) αχώνευτος [aχǥnεftǥs] / jeg synes moderne skulptur er frastøtende βρίσκω τη µοντέρνα γλυπτική αποκουστική [vriskǥ ti mǥndεrna Džliptiki apǥkustiki] / frastøtende oppførsel αηδής συµπεριϕορά, η [aiðis simbεrifǥra] # (skremmende oppførsel) απαίσια συµπεριϕορά, η [apεsia simbεrifǥra] / et frastøtende ytre (et frastøtende utseende) αντιπαθητική ϕυσιογνωµία [andipaϑitiki fisiǥDžnǥmia] / virke frastøtende απωθώ [apǥϑǥ] # γίνοµαι αντιπαθητικός σε [jinǥmε andipaϑitikǥs sε] : han virker frastøtende på folk med den oppførselen sin (han skremmer folk med oppførselen sin) γίνεται αντιπαθητικός στον κόσµο µε το ϕέρσιµό του [jinεtε andipaϑitikǥs stǥŋ gǥzmǥ mε tǥ fεrsimǥ tu] : skjegget hans virket frastøtende på henne την απωθούσαν τα γένια του [tin apǥϑusan ta jεnia tu] frastøt(n)ing m. (aversjon, avsmak, ubehag) αποστροϕή, η [i apǥstrǥfi] frata v. (berøve, rive bort) στερώ [stεrǥ] # αποστερώ [apǥstεrǥ] # (om barn som dør eller omkommer) απορϕανίζω [apǥrfanizǥ] # (løse en fra, frigjøre en fra) απαλλάσσω κάποιον από [apalasǥ kapiǥn apǥ] # αϕαιρώ [afεrǥ] # (kle av, rive av, renske, ribbe, tømme, berøve) απογυµνώνω [apǥjimnǥnǥ] / bli/være fratatt (miste) αποστούµαι [apǥstεrumε] : han ble fratatt all makt/ myndighet αποστερήθηκε κάθε εξουσίας [apǥstεriϑikε kaϑε εksusias] : han var fratatt alle sine eiendeler/ titler τον απογύµνωσαν από όλα του τα υπάρχοντα/τους τίτλους του [tǥn apǥjimnǥsan apǥ Ǥla tu ta iparχǥnda/tus titlus tu] / frata en nattesøvnen (hindre en i å sove) µ' εµποδίζει να κοιµηθώ [mεmbǥðizi na kimiϑǥ] : ikke vær bekymret, det der fratar meg ikke nattesøvnen/jeg mister ikke nattesøvnen av den grunn έννοια

13 13 σου, δε θα µ' εµποδίσει αυτό να κοιµηθώ [εnia su ðε mεmbǥðisi autǥ na kimiϑǥ] / frata en offiser kommandoen απαλλάσσω αξιωµατικό από τη διοίκηση [apalasǥ aksiǥmatikǥ apǥ ti ðiikisi] : de fratok han kommandoen (han ble fratatt kommandoen) του αϕαίρεσαν τη διοίκηση [tu afεrεsan ti ðiikisi] / frata noen ethvert håp/hans eiendom/maten αποστερώ κάποιον από κάθε ελπίδα/την περιουσία του/την τροϕή του [apǥstεrǥ kapiǥn apǥ kaϑε εlpiða/tim bεriusia tu/tin drǥfi tu] / ulykken fratok ham hans eneste barn το δυστύχηµα του στέρησε το µοναχοπαίδι του [tǥ ðistiçima tu stεrisε tǥ mǥnaχǥpεði tu] fratre v. (gå av, abdisere, melde seg ut) παραιτούµαι (από) [parεtumε (apǥ)] # παραχωρώ [paraχǥrǥ] # (trekke seg, tre tilbake) αποχωρώ [apǥχǥrǥ] / hun fratrådte sin stilling (hun forlot plassen sin) παραχώρησε τη θέση της [paraχǥrisε ti ϑεsi tis] fratredelse m. (pensjonering, avskjed) αποστρατεία, η [i apǥstratia] # (fra embete) αποστράτευση, η [i apǥstratεfsi] # (pensjonering) αποχώρηση, η [i apǥχǥrisi] # έξοδος υπαλλήλου από την υπηρεσία [εksǥðǥs ipalilu apǥ tin ipirεsia] / frivillig fratredelse προαιρετική αποχώρηση [prǥεrεtiki apǥχǥrisi] fratrekking f.m. (subtrahering, subtraksjon) αϕαίρεση, η [i afεrεsi] fravike v. απεµπολώ [apεmbǥlǥ] / fravike el. oppgi sine prinsipper απεµπολώ τις αρχές µου [apεmbǥlǥ tis arçεz mu] fravikelse m. (omgåelse) εκτροπή, η [i εktrǥpi] / fravikelse fra regelen (det å ikke følge regelen) εκτροπή από τον κανόνα [εktrǥpi apǥ tǥŋ ganǥna] fravær n. (mangel) απουσία, η [i apusia] / et kort fravær (noen få dagers fravær) (ο)λιγοήµερη απουσία [(Ǥ)liDžǤimεri apusia] / fravær av falskhet og bedrag (oppriktighet) απουσία δόλου, η [i apusia ðǥlu] / fraværet hans skyldes helsa/ helseproblemer η απουσία του οϕείλεται σε λόγους υγείας [i apusia tu afilεtε sε lǥDžus ijias] υσία του έγινε αισθητή [i apusia tu inε εsϑiti] / fravær på grunn av sykdom απουσία αϕειλόµενη σε ασθένεια [apusia afilǥmεni sε asϑεnia] / få (notert) fravær παίρνω απουσία [pεrnǥ apusia] / glimre med sitt fravær (utmerke seg ved ikke å være til stede) απουσιάζω επιδεικτικά [apusiazǥ εpiðεktika] / i ditt fravær har det skjedd mye κατά την απουσία σου συνέβησαν πολλά [kata tin apusia su sinεvisan pǥla] / i mitt fravær (mens jeg var borte) κατά την απουσία µου [kata tin apusia mu] / notere fravær på βάζω σε κάποιον απουσία [vazǥ sε kapiǥn apusia] / ugyldig/ ulovlig fravær αδικαιολόγητη απουσία, η [i aðikεǥlǥjiti apusia] fraværende adj. απών [apǥn] / fraværende uten tillatelse αδικαιολογήτως απών [aðikεǥlǥjitǥs apǥn] fraværsliste f.m. ϕύλλο παρουσίας, το [tǥ filǥ parusias] # (fraværsprotokoll) απουσιολόγιο, το [tǥ apusiǥlǥjǥ] # βιβλίο παρουσιών, το [tǥ vivliǥ parusiǥn] # fraværsprotokoll m. (fraværsliste, egentl. frammøteprotokoll) απουσιολόγιο, το [tǥ apusiǥlǥjǥ] # βιβλίο παριουσίας /παρουσιών, το [tǥ vivliǥ pariusias/parusiǥn] # παρουσιολόγιο, το [tǥ parusiǥlǥjǥ] fred m. ειρήνη, η [i irini] # (ro, stillhet) γαλήνη, η [i Džalini] # ησυχία, η [i isiçia] # (fred og fordragelighet, harmoni, enighet) οµόνοια, η [i ǤmǤnia] / arbeide for fred

14 14 δουλεύω για την ειρήνη [ðulεvǥ jia tin irini] / be om fred ζητώ ειρήνη [zitǥ irini] / bevaring av freden η διατήρηση της ειρήνης [i ðiatirisi tis irinis] / en skjør fred εµβαλωµατική ειρήνη [εmvalǥmatiki irini] / finne fred og ro på landet βρίσκω ειρήνη στην εξοχή [vriskǥ irini stin εksǥçi] / i fred og ro (i fredelige omgivelser, under fredelige forhold) σε συνθήκες ειρήνης [sε sinϑikεs irinis] / fred og ro (pause, hvil, pusterom) αναπαµός, ο [Ǥ anapamǥs] / få fred (i sinnet) (finne roen) βρίσκω την ησυχία µου [vriskǥ tin isiçia mu] / ikke la en/noen være i fred δεν αϕήνω κάποιον σε ησυχία [ðεn afinǥ kapiǥn sε isiçia] : ikke la noen få fred før εν αϕήνω κάποιον ήσυχο ώσπου να... [ðεn afinǥ kapiǥn isiχǥ Ǥspu na] / la hunden være i fred! άσε ήσυχο το σκυλί [asε isiχǥ tǥ skili] / la meg være i fred! άσε µε στην ησυχία µου [asε mε stin isiçia mu] # άσε/παράτε µε ήσυχo! [asε/paratε mε isiχǥ] # (slutt å mase! kutt ut! forsvinn!) ξεϕορτώσου µε! [ksεfǥrtǥsu mε] / leve i fred med noen (stå på god fot med noen) βρίσκοµαι/εχω ειρήνη µε κάποιον [vriskǥmε/εχǥ irini mε kapiǥn] : de lever i fred med hverandre nå (de har begravd stridsøksa) έχουν ειρηνέψει τώρα [εχun irinεpsi tǥra] : leve i fred med sine naboer ζω µε οµόνοια µε τους γειτόνους µου [zǥ mε ǤmǤnia mε tuz jitǥnuz mu] / skape fred (forsone, berolige) ειρηνεύω [irinεvǥ] : han bidro til å skape fred i Libanon βοήθησε για να ειρηνεύσει ο Λίβανος [vǥiϑisε ja na irinεfsi Ǥ livanǥs] / sikre freden (bevare/verne om freden) κατοχυρώνω την ειρήνη [katǥçirǥnǥ tin irini] / slutte fred ήνη [kanǥ irini] / slutte fred (begrave stridsøksa) ειρηνώ [irinǥ] # κάνω/συναπτώ/κλείνω ειρήνη [sinaptǥ/klinǥ irini] : deretter sluttet de to familiene fred med hverandre ύστερ' απ' αυτό οι δυο οικογένειες ειρήνεψαν [istεr ap aftǥ i ðjǥ ikǥjεniεs irinεpsan] / varig fred διαρκής ειρήνη [ðiarkis irini] fredag m. Παρασκευή, η [i paraskεvi] / det er fredag είναι Παρασκευή [inε paraskεvi] / hver fredag κάθε Παρασκευή [kaϑε paraskεvi] / på fredag την Παρασκευή [tim baraskεvi] fredelig adj. (fredfull, fredsommelig) ειρηνικός [irinikǥs] # (vennskapelig) ϕιλικός [filikǥs] # (ikke krigersk) µη εµπόλεµος [mi εmbǥlεmǥs] # (fredelig, harmløs) ακίνδυνος [akinðinǥs] # άµαχος [amaχǥs] # (tam) ήµερος [imεrǥs] # (fredfull, rolig, opphøyet) ασυγνέϕιαστος [asiDžnεfiastǥs] # ασυννέϕιαστος [asinεfiasǥs] # αχείµαστος [açimastǥs] # αχείµαντος [açimandǥs] # (rolig, stille, blikkstille) γαλήνιος [DžaliniǤs] / den fredelige atmosfæren i en landsby η ειρηνική ατµόσϕαιρα ενός χωριού [i iriniki atmǥsfεra εnǥs ΧǤriu] / ei stille og fredelig natt γαλήνια βραδιά [Džalinia vraðja] # (rolig, stille) ήσυχος [isiχǥs] / en fredelig demonstrasjon ειρηνική διαδήλωση [iriniki ðiaðilǥsi] / en fredelig/ufarlig liten fyr ένα ακίνδυνο ανθρωπάκι [εna akinðinǥ anϑrǥpaki] / et fredelig liv (et fredfullt liv) ασυννέϕιαστη ζωή [asinεfiasti zǥï] / et fredelig møte ειρηνική συγκέντρηση [iriniki siŋgεndrisi] / fredelige dyr ακίνδυνα ζώα [akinðina zǥa] / fredelig sameksistens ειρηνική συνύπαρξη [iriniki siniparksi] / fredelige hensikter ϕιλικές προθέσεις [filikεs prǥϑεsis] # ειρηνικές προθέσεις [irinikεs prǥϑεsis] fredelig adv. ειρηνικά [irinika] / leve fredelig/i fred ζω ειρηνικά [zǥ irinika] fredelighet f.m. (fredsommelighet, sinnsro, uforstyrrelighet) αταραξία, η [i ataraksia]

15 15 fredet adj. προστατευόµενος [prǥstatεvǥmεnǥs] / fredet område προστατευόµενη περιοχή, η [i prǥstatεvǥmεni pεrjǥçi] fredfull adj. (fredelig, rolig, opphøyet) ασυγνέϕιαστος [asiDžnεfiastǥs] # ασυννέϕιαστος [asinεfiastǥs] # (om menneske: fredelig, avbalansert, fattet) ήρεµος [imεrǥs] / en fredfull død ήµερος θήνατος [imεrǥs ϑanatǥs] / et fredfullt liv (et fredelig liv) ασυννέϕιαστη ζωή [asinεfiasti zǥï] fredfullt adv. (stille, rolig) ήµερα [imεra] / han sovnet fredfullt inn (han døde fredfullt) πέθανε ήµερα [pεϑanε imεra] fredfylt adj. (avbalansert, fattet) ήρεµος [imεrǥs] # (fredelig) ειρηνικός [irinikǥs] / et fredfylt landskap ένα ειρηνικό τοπείο [εna irinikǥ tǥpiǥ] fredløs adj. επικηρυγµένος [εpikiriDžmεnǥs] / bli fredløs (gjøre opprør, bli opprører, frigjøre seg) βγαίνω στο κλαρί [vjεnǥ stǥ klari] / den fredløse ο επικηρυγµένος [Ǥ εpikiriDžmεnǥs] / en fredløs person παράνοµος, ο [Ǥ paranǥmǥs] / gjøre/erklære/ lyse noen fredløs (sette en pris på noens hode) επικηρύσσω [εpikirisǥ] # επικηρύχνω [εpikiriχnǥ] fredning f.m. (vern, bevaring, forvaring, varetekt) διαϕύλαξη, η [i ðiafilaksi] fredsarbeid n. (arbeid for fredssaken) δραστηριότητα στην υπόθεση της ειρήνης, η [i ðrastiriǥtita stin ipǥϑεsi tis irinis] fredsavtale m. συνθήκη ειρήνης, η [i sinϑiki irinis] # σύµϕωνο ειρήνης, το [tǥ simfǥnǥ irinis] / en ydmykende fred (dvs. fredsavtale) επονείδιστη ειρήνη [εpǥniðisti irini] / signeringsseremoni for en fredsavtale mellom de to land επίσηµη υπογραϕή της συνθήκης ειρήνης µεταξύ των δύο χωρών [εpisimi ipǥDžrafi tis sinϑikis iriniz mεtaksi tǥn ðiǥ ΧǤrǤn] fredsbevarende adj. (forsonende, forsonlig, formildende) ειρηνευτικός [irinεftikǥs] / FNs fredsbevarende styrker på Kypros η ειρηνευτική δυνάµη του ΟΗΕ στην Κύπρο [i irinεftiki ðinami tu Ǥiε stiŋ giprǥ] fredsbevegelse m. κίνηµα της ειρήνης, το [tǥ kinima tis irinis] / han/hun er leder for fredsbevegelsen ηγείται του κινήµατος ειρήνης [ijitε tu kinimatǥs irinis] fredsdommer m. (forhørsdommer) ειρηνοδίκης, ο [Ǥ irinǥðikis] fredsdue f.m. περιστέρι της ειρήνης η, το [tǥ pεristεri tis irinis] fredselskende adj. (pasifistisk, fredelig) ειρηνόϕιλος [irinǥfilǥs] / alle fredselskende folk/nasjoner όλοι οι ειρηνόϕιλοι λαοί [Ǥli i irinǥfili laï] fredsinitiativ n. (fredsutspill) επίθεση ειρήνης, η [i εpiϑεsi irinis] fredskampanje m. εκστρατεία ειρήνης, η [i εkstratia irinis] / han brukte all sin energi/alle sine krefter på fredskampanjen αϕιέρωσε όλη του τη δραστηριότητα στην εκστρατεία ειρήνης [afjεrǥsε Ǥli tu ti ðrastiriǥtita stin εkstratia irinis] fredskonferanse m. διάσκεψη ειρήνης, η [i ðjaskεpsi irinis] / en internasjonal fredskonferanse διεθνής διάσκεψη για την ειρήνη [ðiεϑniz ðjaskεpsi ja tin irini] / sammenbruddet på fredskonferansen ( dvs. i fredsforhandlingene) η αποτυχία της διάσκεψης ειρήνης [i apǥtiçia tiz ðjaskεpsis irinis] fredsmegler m. (fredsstifter, forliksmann) ειρηνοποιός ο [Ǥ irinǥpjǥs] # ειρηνευτής, ο [Ǥ irinεftis] fredsommelig adj. (stillferdig) ανενόχλητος [anεnǥχlitǥs] # ειρηνικός [irinikǥs] #

16 16 (uforstyrelig, rolig, fattet) ατάραχος [ataraχǥs] / han er av natur et fredsommelig menneske είναι από τη ϕύση του ανθρωπός ειρηλικός [inε apǥ ti fisi tu anϑrǥpǥs irinikǥs] / han er et fredsommelig menneske (han er en stillferdig mann) είναι ανενόχλητος άνθρωπος [inε anεnǥχlitǥs anϑrǥpǥs] fredsommelighet f.m. (fredelighet, sinnsro, uforstyrrelighet) αταραξία, η [i ataraksia] # (sinnsro, om dyr: tamhet) ηµεράδα, η [i imεraða] # ηµερότητα, η [i imεrǥtita] fredssak m. υπόθεση της ειρήνης, η [i ipǥϑεsi tis irinis] / arbeide for fredssaken (støtte fredsarbeidet) εξυπηρετώ την υπόθεση της ειρήνης [εksipirεtǥ tin ipǥϑεsi tis irinis] : han arbeidde med stor glød for/var veldig engasjert i fredssaken δούλεψε µε ζέση για την υπόθεση της ειρήνης [ðulεpsε mε zεsi ja tin ipǥϑεsi tis irinis] / han brukte alle sine krefter på/viet all sin virksomhet til fredssaken αϕιέρωσε όλη του τη δραστηριότητα στην υπόθεση της ειρήνης [afjεrǥsε Ǥli tu ti ðrastiriǥtita stin ipǥϑεsi tis irinis] fredsstifter m. (fredsmegler, forliksmann) ειρηνοποιός ο [Ǥ irinǥpjǥs] # ειρηνευτής, ο [Ǥ irinεftis] fredssymbol n. έµβληµα της ειρήνης, το [tǥ εmvlima tis irinis] / dua er fredssymbolet το περιστέρι είναι το έµβληµα της ειρήνης [tǥ pεristεri inε tǥ εmvlima tis irinis] fredstid f.m. καιρός ειρήνης, ο [Ǥ kεrǥs irinis] / i fredstid σε καιρό ειρήνης [sε kεrǥ irinis] fredstilbud n. βολιδοσκόπηση για ειρήνη, η [i vǥliðǥskǥpisi ja irini] fredsutspill n. (fredsinitiativ) επίθεση ειρήνης, η [i εpiϑεsi irinis] fregatt m. δίκροτο, το [tǥ ðikrǥtǥ] fregne f.m. ϕακίδα, η [i fakiða] # (flekk, heteblemme) πανάδα, η [i panaða] / fregner eller flekker i ansiktet κηλίδες στο πρόσωπο [kiliðεs stǥ prǥsǥpǥ] freidig adj. (frisk og freidig, kjapp, selvsikker) αλέγρος [alεDžrǥs] # αλλέγρος [alεDžrǥs] # (fritt-talende, frimodig, åpenhjertig) ανοιχτόλογος [aniχtǥlǥDžǥs] # απροκάλυπτος [aprǥkaliptǥs] # (frekk, pågående) απερίσκεπτος [apεriskεptǥs] # απερίσκεϕτος [apεriskεftǥs] # ασυλλόγιστος [asilǥjistǥs] # (frekk, dristig) απόκοτος [apǥkǥtǥs] (frekk, nesevis) αυθάδης [afϑaðis] # θρασύς [ϑrasis] # ξέθαρρος [ksεϑarǥs] # ξεθαρρεµένος [ksεϑarεmεnǥs] / en freidig ung mann ένας απερίσκεπτος νεαρός [εnas apεriskεptǥz nεarǥs] # ένας αυθάδης νεαρός [εnas afϑaðiz nεarǥs] / hans freidige vesen ο αλέγρος τρόπος του [Ǥ alεDžrǥs trǥpǥs tu] freidighet f.m. (dristighet, frekkhet) αποθράσυνση, η [i apǥϑrasinsi] # αποκοτιά, η [i apǥkǥtja] frekk adj. (nesevis, uforskammet) υβριστικός [ivristikǥs] # αυϕάδικος [afϑaðikǥs] # αυθάδης [afϑaðis] # αναιδής [anεðis] # θρασύς [ϑrasis] # αδιάντροπος [aðjandrǥpǥs] # (α)ξεδιάντροπος [(a)ksεðjandrǥpǥs] # γαϊδουρινός [DžaiðurinǤs] # ξέθαρρος [ksεϑarǥs] # ξεθαρρεµένος [ksεϑarεmεnǥs] # ξετσίπωτος [ksεtsipǥtǥs] # (ulidelig, uutholdelig, utålelig) ανυπόϕορος [anipǥfǥrǥs] # ανυπόϕερτος [anipǥfεrtǥs] # (skamløs, som ikke rødmer) ανερυθρίαστος [anεriϑriastǥs] # (ytterst frekk, skamløs) θρασύτατος [ϑrasitatǥs] # αγάνωτος [aDžanǥtǥs] # αναίσχυντος [anεsçindǥs] # ασύστολος [asistǥlǥs] # (freidig, dristig) απερίσκεπτος [apεriskεptǥs] # απερίσκεϕτος [apεriskεftǥs] # ασυλλόγιστος [asilǥjistǥs] # απόκοτος [apǥkǥtǥs]

17 17 # γαργαλιστικός [DžarDžalistikǤs] / bli for frekk παραγίνοµαι αναιδής [parajinǥmε anεðis] / en frekk fyr (en uforskammet skapning) αυθαδέστατο πλάσµα, το [tǥ avϑaðεstatǥ plazma] # (en kaldblodig type) θρασύς τύπος [ϑrasis tipǥs] / en frekk løgn (en skamløs, falsk påstand) ένα αναίσχυντο ψεύδος [εna anεsçindǥ psεvðǥs] / et frekt bedrageri ξεδιάντροπη απάτη [ksεðiandrǥpi apati] / et frekt ran µια θρασύτατη ληστεία [mja ϑrasitati listia] / frekk oppførsel ασύστολη διαγωγή [asistǥli ðiaDžǥji] # γαιδουρινό ϕέρσιµο [DžaiðurinǤ fεrsimǥ] / frekke/uanstendige/ dristige historier γαργαλιστικές ιστορίες [DžarDžalistikεs istǥriεs] / ikke vær frekk! (ikke vær nesevis!) µην είσαι αναιδής! [min isε anεðis] # µάζεψε τη γλώσσα σου! [mazεpsε ti DžlǤsa su] # πολλά λες! [pǥla lεs] # (nå er du frekk!) είσαι αυθάδης [isε afϑaðis] / svaret var frekt (svaret var utformet i uforskammete vendinger) η απάντηση ήταν διατυπωµένη µε αναίδεια [i apandisi itan ðiatipǥmεni mε anεðia] / være for frekk παραέχω θράσος [pararεχǥ ϑrasǥs] : han er for frekk παραέχει θράσος [paraεçi ϑrasǥs] / være/bli frekk (være/bli uforskammet) αποθρασύνω [apǥϑrasinǥ] : være frekk nok til έχω τα µούτρα να [εχǥ ta mutra na] : han var frekk nok til å si at είχε τα µούτρα να πει ότι [içε ta mutra na pi Ǥti] : frekk som flatlusa (umåtelig frekk) ολότελο ξεδιάντροπος [ǤlǤtεlǤ ksεðiandrǥpǥs] : være frekk som flatlusa αποθρασύνοµαι εντελώς [apǥϑrasinǥmε εndεlǥs] : han er frekk som flatlusa (han er umåtelig frekk, han eier ikke skam) είναι θρασύτατος [inε ϑrasitatǥs] frekkhet m. (skamløshet, nesevishet, uforskammethet) ξεδιαντροπιά, η [i ksεðiandrǥpja] # ξετσιπωσιά, η [i ksεtsipǥsia] # (uforskammethet, dumdristighet, uvørenhet) θρασύτητα, η [i ϑrasitita] # θράσος, ο [Ǥ ϑrasǥs] # αναίδεια, η [i anεðia] # αυθάδεια, η [i afϑaðia] # αποθράσυνση, η [i apǥϑrasinsi] # ιταµότητα, η [i itamǥtita] # τουπέ, το [tǥ tupé] # γαϊδουριά, η [i Džaiðuria] # αµετροέπεια*, η [i amεtrǥεpia] # αναισχυντία, η [i anεsçindia] # στόµα, το [tǥ stǥma] # (dristighet, freidighet, dumdristighet) αποκοτιά, η [i apǥkǥtja] / en frekkhet (en kjapp/frekk bemerkning, en spydighet) εξυπνάδα, η [i εksipnaða] # καλαµπούρι, το [tǥ kalamburi] / en utålelig frekkhet ανυπόϕορη θρασύτητα [anipǥfǥri ϑrasitita] / for en frekkhet! τι θράσος! [ti ϑrasǥs] / for en frekkhet å gjøre noe sånt! (det var veldig uforskammet av han å gjøre det han gjorde) τι γαϊδουριά ήταν αυτή που έκανε! [ti Džaiðuria itan afti pu εkanε] / for en makeløs frekkhet! τι ανήκουστη αναίδεια! [ti anikusti anεðia] / frekkheten hennes gjorde meg forbannet/irriterte meg µ' εξερέθισε η αναίδειά της [mεksεrεtisε i anεðja tis] / frekkheten hennes gjorde meg målløs το θράσος της µε άϕησε άναυδο [tǥ ϑrasǥs tiz mε afisε anavðǥ] # το θράσος της µ' αποσβόλωσε [tǥ ϑrasǥs tiz mapǥzvǥlǥsε] # τα 'χασα µε την αυθάδειά της [ta Χasa mε tin afϑaðja tis] / ha den frekkhet å...(være uforskammet nok til å...) έχω το τουπέ να.. [εχǥ tǥ tupé na] / han hadde frekkhet nok til å... είχε το θράσος να... [içε tǥ ϑrasǥz na] # είχε την αναίδεια να µου πει ό.r en langt) τα βγάζω πέρα µε την ξεδιαντροπιά µου [ta vDžazǥ pεra mε tiŋ ksεðiantrǥpja mu] frekt adv. µε αναίδεια [mε anεðia] # αυθάδικα [afϑaðika] # (veldig frekt, på en veldig uforskammet måte) αναιδέστατα [anεðεstata] / han så frekt på meg µε κοίταξε αναιδέστατα [mε kitaksε anεðεstata] / hun svarte meg så frekt at... µου απάντησε

18 18 τόσο αυθάδικα που... [mu apandisε tǥsǥ afϑaðika pu] / oppføre seg frekt (gå over streken) γαϊδουρίζω [DžaiðurizǤ] / stå frekt på sitt (frekt late som ingenting) αντιµετωπίζω κάτι µε αναίδεια [andimεtǥpizǥ kati mε anεdia] frekvens m. συχνότητα, η [i siχnǥtita] / antenne for alle frekvenser κεραία παντός κύµατος [kεrεa pandǥs kimatǥs] / hørbar frekvens (lydfrekvens) ακουστική συχνότητα, η [i akustiki siχnǥtita] # ηχοσυχνότητα, η [i iχǥsiχnǥtita] / lav frekvens (liten/svak hyppighet, sjeldenhet) αραιότητα, η [i arεǥtita] frekvensgang m. (tele.) απόκριση συχνότητας, η [i apǥkrisi siχnǥtitas] frekvensomformer m. µεταλλάκτης συχνότητας σήµατος, ο [Ǥ mεtalaktis siχnǥtitas simatǥs] frekvensområde n. (frekvenssone) ζώνη συχνότητας, η [i zǥni siχnǥtitas] # (lydomfang, toneomfang, spennvidde i lyd) ϕάσµα ακουστικών συχνοτήτων, το [tǥ fazma akustikǥn siχnǥtitǥn] frekventativ adj. (gramm.) θαµιστικός [ϑamistikǥs] frelse f.m. (overlevelse, redning) γλίτωµα, το [tǥ DžlitǤma] # γλιτωµός, το [tǥ DžlitǤmǤs] # (redning, berging, unnsetning) διάσωση, η [i ðjasǥsi] frelse v. (bringe på rett kjøl, rehabilitere) αναµορϕώνω [anamǥrfǥnǥ] # (redde, berge) γλιτώνω/γλυτώνω [DžlitǤnǤ] frelser m. (åndelig frelser, redningsmann) σωτήρας, ο [Ǥ sǥtiras] # (forløser, befrier) (mannlig) απελευθερωτής, ο [Ǥ apεlεfϑεrǥtis] # (kvinnelig) απελευθερώτρια, η [i apεlεfϑεrǥtria] # (befrier, frigjører, rel. frelser) λυτρωτής, ο [Ǥ litrǥtis] # λυτρωµός, ο [Ǥ litrǥmǥs] Frelsesarméen m. Στρατός της Σωτηρίας, ο [Ǥ stratǥs tis sǥtirias] fremad adv. (framover) εµπρός [εmbrǥs] / fremad marsj! εµπρός µαρς! [εmbrǥz mars] fremadskridende adj. (progressiv) προοδευτικός [prǥǥðεftikǥs] fremadstormende adj. (lovende) που ανεβαίνει ραγδαία [pu anεvεni raDžðεa] / en fremadstormende politiker ένας νέος πολιτικός που ανεβαίνει ραγδαία [εnaz nεǥs pǥlitikǥs pu anεveni raDžðεa] frembringe v. (forårsake, skape) επιϕέρω [εpifεrǥ] # δηµιουργώ [ðimiurDžǥ] # συνεπάγοµαι [sinεpaDžǥmε] # (bringe) ϕέρνω [fεrnǥ] fremdeles adv. ακόµα [akǥma] / de er fremdeles på treplogstadiet (de pløyer fortsatt med treplog) έχουν µείνει ακόµα στο ξύλινο αλέτρι [εχun mini akǥma stǥ ksilinǥ alεtri] / fremdeles i arbeid/på skolen ασκόλαστος [askǥlastǥs] fremkalle v. (om film etc.) εµϕανίζω [εmfanizǥ] / fremkalte du filmen? εµϕάνισες το ϕιλµ; [εmfanisεs tǥ film] / fremkall bare negativene, takk εµϕανίστε µόνο τα αρνητικά, παρακαλώ [εmfanistε mǥnǥ ta arnitika parakalǥ] fremkallelse m. (om skuespillere i teatret) ανάκληση, η [i anaklisi] fremkalling f.m. (av bilder etc.) εµϕάνιση, η [i εmfanisi] / hva koster fremkallingen? (hvor mye tar dere for fremkalling?) πόσο κοστίζει η εµϕάνιση; [pǥsǥ kǥstizi i εmfanisi] fremme v. (sette fram, ta opp, legge fram, kaste fram, vise fram) προβάλλω [prǥvalǥ] # κινώ [kinǥ] # (arbeide for, få til å lykkes) ευοδώνω [εvǥðǥnǥ] # προάγω [prǥaDžǥ] # (arbeide for, fostre, dyrke) καλλιεργώ [kaliεrDžǥ] / fremme en sak (ta opp et tema)

19 19 κινώ ένα θέµα [kinǥ εna ϑεma] / fremme internasjonal forståelse (arbeide for vennskap mellom nasjonene) καλλιεργώ τη ϕιλία µεταξύ των λαών [kaliεrDžǥ ti filia mεtaksi tǥn laǥn] fremmed m. άγνωστος, ο [Ǥ aDžnǥstǥs] # ξένος, ο [Ǥ ksεnǥs] # f. ξένη, ο [Ǥ ksεni] # (utlending) ξωµερίτης, ο [Ǥ ksǥmεritis] # (utlending, neds. dego(s), hist. katoik - en fremmed bosatt i gresk by) µέτοικος, ο [Ǥ mεtikǥs] / en fremmed kom bort til meg µε πλησίασε ένας άγνωστος/ξένος [mε plisiastε εnas aDžnǥstǥs/ksεnǥs] / han er (en) fullstendig fremmed for meg µου είναι απολύτως άγνωστος [mu inε apǥlitǥs aDžnǥstǥs] / han hater fremmede/utlendinger µισεί τους ξένους [misi tus ksεnus] / jeg er (en) fremmed her είµαι ξένος/ξένη εδώ [imε ksεnǥs/ksεni εðǥ] / prøve å unngå å møte fremmede (sky fremmede mennesker) προσπάθω ν' αποϕεύγω τους ξένολυς [prǥspaϑǥ napǥfεvDžǥ tus ksεnus] fremmed adj. (utenlandsk) ξένος [ksεnǥs] # αλλοδαπός [alǥðapǥs] # αλλοεθνής [alǥεϑnis] # (av en annen rase) αλλόϕυλος [alǥfilǥs] # (ukjent, utenlandsk) ξενικός [ksεnikǥs] # (uvant, fremmedartet) αήθης [aïϑis] # (eksotisk, fremmedartet) εξωτικός [εksǥtikǥs] # ανοίκειος [anikiǥs] # ασυνήθιτος [asiniϑitǥs] # (uvant, merkverdig, rar) άγνωστος [aDžnǥstǥs] # ανεξοικείωτος [anεksikiǥtǥs] # (rar, underlig, merkelig, eiendommelig) ξενότροπος [ksεnǥtrǥpǥs] # ξενόϕερτος [ksεnǥfεrtǥs] / bli fremmed for (vokse fra, distansere seg fra) ξεµακραίνω από [ksεmakrεnǥ apǥ] : hun er blitt fremmed for familien sin ξεµάκρυνε από την οικογένειά της [ksεmakrinε apǥ tin ikǥjεnja tis] / bylivet er fremmed for han είναι ασυνήθιτος στη ζωή της πόλης [inε asiniϑitǥs sti zǥï tis pǥlis] / dyrking av/svakhet for alt fremmed ξενολατρία, η [i ksεnǥlatria] # ξενοµανία, η [i ksεnǥmania] / en fremmed hund kom inn i hagen vår ένας ξένος σκύλος µβήκε στον κήπο µας [εnas ksεnǥs skilǥs bikε stǥŋ kipǥ mas] / en som dyrker/elsker alt fremmed ξενοµανής, ο [Ǥ ksεnǥmanis] / fremmed for ξένος προς [ksεnǥs prǥs] : å lyge er fremmed for meg (det ligger ikke for meg å lyge) ψέµα είναι ξένο προς το χαρακτήρα µου [psεma inε ksεnǥ prǥs tǥ Χaraktira mu] / fremmed land ξένη χώρα [ksεni ΧǤra] # (det fremmede, det ukjente) ξενιτ(ε)ιά, η [i ksεnitja] / fremmed/ ukjent ord ξενική λέξη, η [i ksεniki lεksi] / fremmed valuta συνάλλαγµα, το [tǥ sinalaDžma] / fremmede land ξένες χώρες [ksεnεs ΧǤrεs] / fremmede omgivelser άγνωστο περιβάλλον [aDžnǥstǥ pεrivalǥn] / fremmede skikker/vaner/manerer εξωτικές συνήθειες [εksǥtikεs siniϑiεs] # (merkelig oppførsel) ξενότροπα ρόποι [ksεnǥtrǥpa trǥpi] : fremmede skikker og seder ξενικά έθιµα [ksεnika εϑima] / slike prinsipper er fremmede for vårt folk τέτοιες αρχές είναι ανοίκιες για το λαό µας [tεtiεs arçεs inε anikiεz ja laǥ mas] / fremmede språk ξένες γλώσσες [ksεnεz DžlǤsεs] / han befant seg på et fremmed sted βρέθηκε σ' ένα άγνωστο µέρος [vrεϑikε sεna aDžnǥstǥ mεrǥs] / jeg er fremmed/ikke kjent på disse kanter είµαι ξένος σ' αυτά τα µέρη [imε ksεnǥs safta ta mεri] fremmedarbeidere m.pl. (gjestearbeidere, utenlandska arbeidere) ξένοι/αλλοδαποί εργάτες, οι [i ksεni /alǥðapi εrDžatεs] fremmedbok f.m. (gjestebok) βιβλίο επισκεπτών, το [tǥ vivliǥ εpiskεptǥn]

20 20 fremmedfrykt m. ξενοϕοβία, η [i ksεnǥfǥvia] fremmedgjøre v. αποχενώνω [apǥksεnǥnǥ] # αλλοτριώνω [alǥtriǥnǥ] fremmedgjøring f.m. αποξένωση, η [i apǥksεnǥsi] # αλλοτρίωση, η [i alǥtriǥsi] / det moderne menneskes fremmedgjøring η αλλοτρίωση του σύγχρονου ανθρώπου [i alǥtriǥsi tu siŋgrǥnu anϑrǥpu] fremmedhat n. (fremmedfrykt) ξενοϕοβία, η [i ksεnǥfǥvia] fremmedhater m. (xenofob) µισόξενος, ο [Ǥ misǥksεnǥs] fremmedlegion m. λεγεώνα των ξένων, η [i lεjεǥna tǥŋ ksεnǥn] / den franske fremmedlegion η Λεγεώνα των Ξένων, η [i lεjεǥna tǥŋ ksεnǥn] fremmedord n. (ukjent ord) ξενική λέξη, η [i ksεniki lεksi] fremmedspråk n. ξένη γλώσσα, η [i ksεni DžlǤsa] # (pl.) ξένες γλώσσες [ksεnεz DžlǤsεs] / jeg snakker to fremmedspråk µιλώ δύο ξένες γλώσσες [milǥ ðiǥ ksεnεz DžlǤsεs] skolen vår legger stor vekt på fremmedspråk το σχολείο µας δίνει βαρύτητα στις ξένες γλώσσες [tǥ sχǥliǥ maz ðini varitita stis ksεnεz DžlǤsεs] fremmedspråklig adj. (om språk: utenlandsk) ξενόγλωσσος [ksεnǥDžlǥsǥs] fremmedstyre n. ξενοκρατία, η [i ksεnǥkratia] fremragende adj. (meget dyktig) άριστος [aristǥs] # (utmerket, ypperlig, beundringsverdig) έξοχος [εksǥχǥs] # αξιοθαύµαστος [aksiǥϑavmastǥs] # θαυµαστός [ϑavmastǥs] # αριστούχος [aristuχǥs] # εξαιρετικός [εksεrεtikǥs] # εξαίρετος [εksεrεtǥs] # (utmerket, eminent, fortreffelig) διακεκριµένος [ðiakεkrimεnǥs] # ξεχώριστος [ksεχǥristǥs] # ξέχωρος [ksεχǥrǥs] # (av ypperste merke) περίτεχνος [pεritεχnǥs] # (bemerkelsesverdig, oppsiktsvekkende, fantastisk) αξιοπρόσεχτος [aksiǥprǥsεχtǥs] # καταπληκτικός [katapliktikǥs] # (ypperlig, respektert, lærd) ελλόγιµος [εlǥjimǥs] # (strålende, lysende) λαµπρός [lambrǥs] / en fremragende prestasjon καταπληκτικό/ λαµπρό επίτευγµα [katapliktikǥ /lambrǥ εpitεvDžma] / forskningsarbeidet hans er fremragende το ερευνητικό του έργο είναι αξιοπρόσεχτο [tǥ εrεvnitikǥ tu εrDžǥ inε aksiǥprǥsεχtǥ] / han er en fremragende lege/vitenskapsmann είναι αριστός / εξαιρετικός/έξοχος /λαµπρός/ξεχωριστός γιατρός /επιστήµονας [inε aristǥs/ εksεrεtikǥs/εksǥχǥs /lambrǥs jatrǥs/εpistimǥnas] fremst adv. (πιό) µπροστά [pjǥ brǥsta] # επικεϕαλής [εpikεfalis] / gå fremst i toget (lede opptoget) είµαι επικεϕαλής της ποµπής [imε εpikεfalis tiz pǥmbis] frenetisk adj. (vill, fanatisk, forstyrret, forvirret) αλλόϕρων [alǥfrǥn] # αλλόϕρον* [alǥfrǥn] freskomaleri n. νωπογραϕία, η [i nǥpǥDžrafia] fri v. (komme med et ekteskapstilbud) κάνω πρόταση γαµού [kanǥ prǥtasi Džamu] # fri til noen/ei dame προτείνω γάµο σε κάποιον/µια γυναίκα [prǥtinǥ DžamǤ (sε mja jinεka)] / ζητώ κάποιον/µια γυναίκα σε γάµο [zitǥ kapiǥn/mja jinεka sε DžamǤ] # (be om noens/en dames hånd) ζητώ το χέρι κάποιας [zitǥ tǥ çεri kapias] fri adj. ελεύθερος [εlεfϑεrǥs] # (ledig) αδειανός [aðianǥs] # εύκαιρος [εfkεrǥs] # (ubundet, uten forpliktelser overfor, uten følelsesmessige bånd til noen) αδέσµευτος [aðεzmεftǥs] # (ubundet, uhemmet) ακάθαρτος [akaϑartǥs] # (uhemmet, uhindret) ακώλυτος [akǥlitǥs] # ανεµπόδιστος [anεmbǥðistǥs] # απρόσκοπτος