Boazodoallušiehtadusa njuolggadusat j.e. 2014/2015. Forskrifter til Reindriftsavtalen 2014/2015 m.m.

Transkript

1 1

2

3 Boazodoallušiehtadusa njuolggadusat j.e. 2014/2015 Forskrifter til Reindriftsavtalen 2014/2015 m.m. Suoidnemánnu 2014 Eanandoallodirektoráhtta, Áltá Juli 2014 Landbruksdirektoratet, Alta 1

4 Ovdasátni Boazodoallonjuolggadusat prentejuvvojit oktan girjin mas sámegiel ja dárogiel teavsttat leat buohtalaga. Njuolggadusgihppagis leat oπastuvvon njuolggadusat Stuoradikki 108 S ( ) proporšuvnna olis, ja dat boahtá njuolggadusgihppaga sadjái mii almmuhuvvui geassemánus Njuolggadusaid lassin dán gihppagis lea mielde maiddái Boazodoalu váldošiehtadus ja 2014/2015 Boazodoallošiehtadus. Eanandoallodirektoráhta boazodoallodirektevra vástida gažaldagaid njuolggadusaid birra. Eanandoallodirektoráhta boazodoallodirektevra fuomášuhttá maiddái ahte njuolggadusat leat Eanandoallodirektoráhta interneahttasiidduin mat oπastuvvojit jahkása at, ja interneahttasiiddus Jus njuolggadusaid dárogiel ja sámegiel veršuvnna gaskkas ležžet erohusat, de geavahuvvo vuoππun dárogiel veršuvdna. Ivar Ekanger Eanandoallodirektoráhta boazodoallodirektevra Áltá, suoidnemánus 2014 Nationála eiseváldi Poastaπujuhus: Tel: E-poasta: Eanandoallodirektoráhta, Áltá Poastaboksa 1104, 9504 Áltá alta@landbruksdirektoratet.no Neahtta ujuhus: http//: Guovlludási eiseváldi Poastaπujuhus: Tel: E-poasta: Mátta-Trøndelága/Hedmárkku Poastaboksa 4710, Sluppen, fylkkamánni 7468 Troandin fmstpostmottak@fylkesmannen.no Davvi-Trøndelága fylkkamánni Poastaboksa 2600, fmntpost@fylkesmannen.no 7734 Stientjie Nordlándda fylkkamánni Statens hus, 8002 Bådåddjo fmnopostmottak@fylkesmannen.no Tromssa fylkkamánni Poastaboksa 6105, 9291 Tromsa fmtrpostmottak@fylkesmannen.no Finnmárkku fylkkamánni, Boazodoalloossodat - Oarji Bredbuktnesveien 50B, fmfipostmottak@fylkesmannen.no 9520 Guovdageaidnu Finnmárkku fylkkamánni, Poastaboksa 174, Boazodoalloossodat Nuorta 9735 Kárášjohka fmfipostmottak@fylkesmannen.no 2

5 Forord Forskriftene for reindriftsnæringen trykkes i et hefte hvor den norske og samiske teksten fremkommer. Forskriftsheftet inneholder reviderte forskrifter knyttet til Proposisjon til Stortinget Prop. 108 S ( ), og erstatter tilsvarende samling av avtaleforskrifter utgitt i juni Foruten avtaleforskriftene er blant annet Hovedavtalen for reindriften og Reindriftsavtalen for 2014/2015 trykket i dette heftet. Spørsmål knyttet til forskriftene kan rettes til direktør for reindrift i Landbruksdirektoratet. Direktøren for reindrift i Landbruksdirektoratet vil videre gjøre oppmerksom på at forskriftene er å finne på Landbruksdirektoratets internettside som vil bli oppdatert årlig, samt på Dersom det skulle være motstrid mellom den norske og samiske versjonen av forskriftene, vil den norske versjonen gå foran. Ivar Ekanger Direktør for reindrift i Landbruksdirektoratet Alta, juli 2014 Nasjonal myndighet Postadresse: Telefon: Epost: Landbruksdirektoratet, Alta Postboks 1104, 9504 Alta alta@landbruksdirektoratet.no Internettadresse: http//: Regional myndighet Postadresse: Telefon: Epost: Fylkesmannen i Postboks 4710, Sluppen, Sør-Trøndelag/Hedmark 7468 Trondheim fmstpostmottak@fylkesmannen.no Fylkesmannen i Nord-Trøndelag Postboks 2600, 7734 Steinkjer fmntpost@fylkesmannen.no Fylkesmannen i Nordland Statens hus, 8002 Bødø fmnopostmottak@fylkesmannen.no Fylkesmannen i Troms Postboks 6105, 9291 Tromsø fmtrpostmottak@fylkesmannen.no Fylkesmannen i Finnmark, Bredbuktnesveien 50B, reindriftsavdelingen Vest 9520 Kautokeino fmfipostmottak@fylkesmannen.no Fylkesmannen i Finnmark, reindriftsavdelingen Øst Postboks 174, 9735 Karasjok fmfipostmottak@fylkesmannen.no 3

6 Sisdoallu Váldošiehtadus: Mearrid. Siidu Boazodoalu váldošiehtadus Boazodoalu Ekonomalaš Lávdegotti njuolggadus Stuoradikki mearrádus 2014/2015 boazodoallošiehtadusa hárrái Beaivád. Siidu Boazodoallošiehtadus suoidnem. 1. b geassemánu 30. b Boazodoallošiehtadallamiid loahppabeavdegirji Forskrifter: Mearrid. Siidu Boazodoalu Ovdánahttinfoandda njuolggadusat kapihtal. Oppalaš mearrádusat kapihtal. Doarjja guoπohanbarttaide kapihtal. Doarjja mearkkašahtti boazovahágiid oktavuoπas lihkohisvuoπaid geažil kapihtal. Doarjja boazodoallorusttegiidda kapihtal. Kursadivatdoarjja kapihtal. Fápmuiboahtin 50 Njuolggadus boazodoalu árrapenšuvnna birra Njuolggadus doarjaga birra bargoveahkkái áhpehisvuoπa / riegádahttima oktavuoπas Njuolggadus doarjagii riidoeastadeaddji doaibmabijuide boazodoalu ja eará guoskevaš beali gaskavuoπas Njuolggadus doarjaga birra siidaosiide ja boazoservviide Njuolggadus doarjaga birra orohagaide ja boazoservviide Njuolggadus njuvvojuvvon bohccuid ja vuorkáhivvodaga duoπašteami birra Njuolggadus bohccogorudiid fievrridandoarjaga birra Njuolggadus buhtadusa birra goluid, liigebargguid ja ekonomalaš vahágiid ovddas, maid boazoeaiggádat gillájit bohccobierggu rádioaktivitehta váidudandoaibmabijuid geažil. Eará njuolggadusat: Mearrid. Siidu Lassinjuolggadus guhkiduvvon nuppástuhttinbálkká birra olbmuide geain nuppástuhttinbálkánjuolggadusa 3 d mielde ii gáibiduvvon aktiiva nuppástuhttin 4

7 Innhold Hovedavtalen: Fastsatt Side Hovedavtale for reindriften Instruks for Økonomisk Utvalg for reindriftsnæringen Datert Side Reindriftsavtale 1. juli juni Sluttprotokoll fra reindriftsforhandlingene Forskrifter: Fastsatt Side Forskrift for Reindriftens Utviklingsfond Kapittel 1. Generelle bestemmelser 41 Kapittel 2. Tilskudd til gjeterhytter 45 Kapittel 3. Støtte ved omfattende tap av rein i ulykker 45 Kapittel 4. Tilskudd til reindriftsanlegg 47 Kapittel 5. Refusjon av kursavgift 51 Kapittel 6. Ikrafttredelse 51 Forskrift om tidligpensjon i reindriften Forskrift om tilskudd til avløsning ved svangerskap/fødsel Forskrift om tilskudd til konfliktforebyggende tiltak i forholdet mellom reindrift og annen berørt part Forskrift om tilskudd til siidaandeler og tamreinlag Forskrift om tilskudd til reinbeitedistrikter og tamreinlag Forskrift om rapportering av slaktet rein og lagerbeholdning Forskrift om tilskudd ved frakt av reinslakt Forskrift om kompensasjon for utgifter, merarbeid og økonomiske tap tap som reineiere påføres som følge av tiltak mot radioaktivitet i reinkjøtt Andre forskrifter: Fastsatt Side Tilleggsforskrift vedrørende forlenget omstillingslønn for personer som det etter omstillingslønnsforskriften 3 ikke krevdes aktiv omstilling for 5

8 Boazodoalu váldošiehtadus Šihttojuvvon Stáhta Eanandoallo- ja biebmodepartemeantta bokte ja Norgga Boazosápmela aid Riikkasearvvi gaskkas, guovvamánu 26. b Dán šiehtadusa bealála at leat nuppi bealde stáhta Eanandoallo- ja biebmodepartemeantta bokte ja nuppi bealde Norgga Boazosápmela aid Riikkasearvi. Norgga Boazosápmela aid Riikkasearvi ráππádallá eará guovdilis ealáhusorganisašuvnnaiguin ovdal šiehtadallamiid, mat leat namahuvvon 2:s. 2. Bealála at galget šiehtadallat jotkkolaš boazodoallošiehtadusa birra, man ulbmil lea ovdánahttit boazodoalloealáhusa, daid politihkalaš ulbmiliid ja njuolggadusaid mielde mat áigges áigái leat mearriduvvon boazodoallopolitihkkii. Doaibmabijuide gullet ekonomalaš váikkuhangaskaoamit. Bealála at galget maiddái sáhttit šiehtadallat fágalaš, sosiála, organisašuvnnalaš ja eará áššiid birra, mat gusket ealáhusa ovdánahttimii boazodoallopolitihkalaš mearriduvvon ulbmiliid mielde. 3. Ii oktage mearrádus, mii ekonomala at geatnegahttá stáhta, leat fámus ovdal go Stuoradiggi lea dahkan dárbbašlaš mearrádusaid. 4. Sámediggi galgá oažžut vejolašvuoπa buktit cealkámuša boazodoallošiehtadusa hárrái ovdal go Stuoradiggi dan gieπahallá. 5. Šiehtadallamiid várás 2. mielde nammadit bealála at goabbat šiehtadallanlávdegotti, main goappásge leat 3 lahtu. šiehtadallamiid joπiha Eanandoallo- ja biebmodepartemeantta šiehtadallanlávdegotti joπiheaddji dahje su sadjásaš. šiehtadallanlávdegottit sáhttet atnit ráππeaddiid. 6. Boazodoallošiehtadusa áigodat lea jahki. Boazodoallošiehtadusa áigodat álgá suoidnemánu 1. beaivvi. Šiehtadallamat galget álggahuvvot ma emustá oππajagemánu 1. beaivvi seamma jagi, ja loahpahuvvot ovdal njuk amánu 1. beaivvi. 7. Šiehtadallamiid vuoπusin lea oktasaš ielggadus ealáhusa ekonomalaš dili birra. Dán ielggadusa joπiheapmái nammaduvvo Boazodoalu Ekonomalaš Lávdegoddi. Goabbáge bealli nammada 2 lahtu. Eanandoallo- ja biebmodepartemeanta nammada lassin vel joπiheaddji ovttasráπiid Norgga Boazosápmela aid Riikkaservviin. Boazodoallohálddahus doaibmá lávdegotti állingoddin. 8. Šiehtadallamat eai leat almmola at. Šiehtadaladettiin eai galgga almmuhuvvot eará dieπut go dat maid bealála at sohpet. 6

9 Hovedavtale for reindriften Inngått mellom Staten ved Landbruks- og matdepartementet og Norske Reindriftsamers Landsforbund 26. februar Partene i denne avtalen er på den ene siden staten ved Landbruks- og matdepartementet og på den andre siden Norske Reindriftsamers Landsforbund (Norgga Boazosápmelaççaid Riikkasearvi). Andre vesentlige næringsorganisasjoner konsulteres av Norske Reindriftsamers Landsforbund forut for forhandlinger nevnt i Partene skal føre forhandlinger om en løpende reindriftsavtale med tiltak som tar sikte på en utvikling av reindriftsnæringen i samsvar med de til enhver tid vedtatte politiske mål og retningslinjer for reindriftspolitikken. Tiltakene skal omfatte økonomiske virkemidler. Partene skal også kunne kreve forhandlinger om faglige, sosiale, organisasjonsmessige og andre spørsmål av betydning for en utvikling av næringen mot de mål som er fastsatt for reindriftspolitikken. 3. Ingen bestemmelser som medfører økonomiske forpliktelser for staten er gyldig før nødvendige vedtak er truffet av Stortinget. 4. Sametinget skal gis anledning til å uttale seg om reindriftsavtalen før behandling i Stortinget. 5. Til å føre forhandlinger etter 2 oppnevner hver av partene et forhandlingsutvalg på 3 medlemmer. Leder av Landbruks- og matdepartementets forhandlingsutvalg, eller dennes stedfortreder, leder forhandlingene. Forhandlingsutvalgene kan tilkalle rådgivere. 6. Perioden for reindriftsavtalen er ett år. Perioden for reindriftsavtalen starter 1. juli. Avtaleforhandlingene skal starte senest 1. januar samme år og være avsluttet innen 1. mars. 7. Forhandlingene skal ta utgangspunkt i en felles beskrivelse av næringens økonomiske situasjon. Til å forestå denne beskrivelsen skal det oppnevnes et Økonomisk Utvalg for reindriften. Hver av partene oppnevner 2 medlemmer. Landbruks- og matdepartementet, i samråd med Norske Reindriftssamers Landsforbund, oppnevner i tillegg leder. Reindriftsforvaltningen skal være utvalgets sekretariat. 8. Forhandlingene skal skje for lukkede dører. Så lenge forhandlingene pågår skal det ikke gis opplysninger utover det partene blir enige om. 7

10 9. Jus šiehtadallamat boatkanit, de ovddida stáhta, Eanandoallo- ja biebmodepartemeantta bokte, Stuoradiggái iežas evttohusa doaibmabijuid ja ekonomalaš rámmaid birra uovvovaš šiehtadusáigodahkii. 10. Goappaš bealála at sáhttet cealkit eret váldošiehtadusa ovdal juovlamánu 31.beaivvi, nu ahte váldošiehtadus fámohuvvá suoidnemánu 1. beaivvi rájes uovvovaš jagi. Šiehtadus ii dattege fámohuva ovdal go eará šiehtadusat loahpahuvvojit, mat dan vuoπul leat dahkkojuvvon. 11. Dát váldošiehtadus boahtá fápmui dakkaviπe go bealála at leat dan dohkkehan ja boahtá ovdalaš váldošiehtadusa sadjái, mii dohkkehuvvui cuo ománu 28. beaivvi 1976, ja lea rievdaduvvon dan ma el. 8

11 9. I tilfelle brudd i forhandlingene fremmer staten, ved Landbruks- og matdepartementet, på eget grunnlag ovenfor Stortinget forslag om de tiltak og økonomiske rammer som skal gjelde for kommende avtaleperiode. 10. Hovedavtalen kan sies opp av begge parter innen 31. desember, med virkning fra 1. juli påfølgende år. Avtalen faller likevel ikke bort før utløpet av de avtaler som måtte være inngått i henhold til den. 11. Denne hovedavtale trer i kraft straks den er vedtatt av partene og erstatter tidligere hovedavtale av 28. april 1976 med senere endringer. 9

12 Boazodoalu Ekonomalaš Lávdegotti njuolggadus Eanandoallo- ja biebmodepartemeanta mearridan suoidnemánu 16. beaivvi 1993 Boazodoalu váldošiehtadusa olis, mearriduvvon guovvamánu 26. beaivvi Váldi Lávdegoddi galgá buktit ovdan boazodoalu ekonomalaš vuoπusmateriála, vuoππun boazodoalu ealáhusšiehtadusa šiehtadallamiidda maid Stáhta ja boazodoalloealáhus aπahit, Eanandoallo- ja biebmodepartemeantta ja Norgga Boazosápmela aid Riikkasearvvi (NBR) bokte. Lávdegotti ovddasvástádus lea rábidit dárbbašlaš dieπuid ja válmmastit materiála šiehtadusbealála aide. Materiála galgá govvidit ealáhusa ollislaš ekonomalaš dili ja maiddái ovdáneami váldosárgosiid sihke ovttaskas siidaoasi, orohagaid, boazoservviid, boazoguohtunguovlluid ja olles ealáhusa hárrái. 2. oahkkádus ja doaibmanáigi Bealála at, Eanandoallo- ja biebmodepartemeanta ja NBR, nammadit goabbáge guokte lahtu lávdegoddái, ja vel goabbatge várrelahtu. Eanandoallo- ja biebmodepartemeanta nammada dasa lassin lávdegotti joπiheaddji ovttasráπiid NBR:in. Doaibmanáigi lea 4 jagi ja uovvu Boazodoallostivrra doaibmanáiggi. Boazodoallohálddahus lea lávdegotti állingoddin. 3. Ruhtadeapmi Lávdegotti doaibma ruhtaduvvo sierra poasttas Boazodoalu Ovdánahttinfoandda bokte. 4. Fápmuiboahtin Dát njuolggadusat bohtet fápmui dakkaviπe. 10

13 Instruks for Økonomisk Utvalg for reindriftsnæringen Fastsatt av Landbruks- og matdepartementet 16. juli 1993 i medhold av Hovedavtale for reindriften av 26. februar Mandat Utvalget skal legge frem et økonomisk grunnlagsmateriale for reindriften som utgangs-punkt for forhandlinger mellom Staten ved Landbruks- og matdepartementet og reindriftsnæringen ved Norske Reindriftsamers Landsforbund (NRL) om en næringsavtale for reindriften. Utvalget har ansvaret for å fremskaffe nødvendige opplysninger, og tilrettelegge materialet for avtalepartene. Materialet skal gi en oversikt over den økonomiske situasjonen i næringen, herunder hovedtrekk i utviklingen, både for den enkelte siidaandel, distrikter, tamreinlag, områder og for næringen som helhet. 2. Sammensetning og funksjonstid Hver av partene, Landbruks- og matdepartementet og NRL, oppnevner to medlemmer til utvalget, samt hvert sitt varamedlem. I tillegg oppnevner Landbruks- og matdepartementet, i samråd med NRL, en leder for utvalget. Funksjonstiden er 4 år og følger Reindriftsstyrets funksjonstid. Reindriftsforvaltningen er sekretariat for utvalget. 3. Finansiering Utvalgets virksomhet finansieres over egen post i Reindriftens Utviklingsfond. 4. Ikrafttredelse Denne instruks trer i kraft straks. 11

14 Suoidnemánu 1. b geassemánu 30. b boazodoallošiehtadus Boazodoalo váldošiehtadusa vuoπul, mii dohkkehuvvui guovvamánu 26. b. 1993, leat Eanandoallo- ja biebmodepartemeanta ja Norgga Boazosápmela aid Riikkasearvi dahkan doaibmajahkái 2014/2015 uovvovaš boazodoallošiehtadusa, mii gusto suoidnemánu 1. b rájes geassemánu 30. beaivái Šiehtadusjagi 2014/2015 ekonomalaš rámma 1.1 Stáhtabušeahta juolludeamit Oassebealit leat soahpan, ahte 2014/2015 boazodoallošiehtadusa rámma lea 111,5 milj. ruvnno. 1.2 Hattit Njuovvanáigodahkii 2014/2015 ii mearriduvvo bohccobierggu mihttohaddi. 2 Boazodoallošiehtadusa juolludeamit uvvot kaleanddarjagi Jagi šiehtadallamat gusket bušeahttajahkái Juolludemiid váldet mielde stáhtabušehttii dábálaš vugiin Eanandoallo- ja biebmodepartemeantta (LMD) Prop. 1 S ( ) bokte. Boazodoallošiehtadusa stuorradiggeproposišuvdna ovddiduvvo nu mo ovdalge meannudeapmái giππat. Proposišuvnnas leat sihke bušeahttamearrádusaid árvalusat ja evttohusat mo sirdit doaimmaid jagi 2014 poasttaid ektui. Eaktuduvvo, ahte Stuorradiggi addá proposišuvnna oktavuoπas Eanandoallo- ja biebmodepartementii fápmudusa ollašuhttit boazodoallošiehtadusa vuoπul doaimmaid, mat leat adnon 2015 juolludemiide. 3 Ovddidan- ja investerendoaimmat Boazodoalu Ovddidanfondii (BOF) juolluduvvo 33,7 milj. ruvnno šiehtadusjahkái 2014/2015. Foandda ruhtadili geažil mearriduvvo, ahte BOF:s sáhttet juolludit seammá ollu ruπa, go mii dasa juolluduvvo. Šiehtadusbealit bidjet vuoππun, ahte BOF stivra doaimmaha válddis juolludanrámma siskkobealde, ja ahte stivra ieš ráhkada plána movt hálddašit ruπaid, mat eai leat dihto ulbmiliidda várrejuvvon, nu ahte daiguin dorjot boazodoallopolitihka ulbmiliid. Boazodoalu ovddidanfondii várrejuvvo: - 1,45 milj. ruvnno riidduid eastadeapmái - 8,2 milj. ruvnno boazodoallošiehtadusa oassin Ruoná mátkkoštanealáhusa ja báikkálaš biepmu ovddidanprográmmii (Utviklingsprogrammet for grønt reiseliv og lokalmat) - 2,0 milj. ruvnno boazodoalu fágareiveortnegii - 5,0 milj. ruvnno márkandoaimmaide - 5,3 milj. ruvnno bohccuid suvdimii - 0,1 milj. ruvnno bálvalusaide, maid vuoππun lea oahppan ja fuolaheapmi Eará doaimmat, maidda foandda ruπaid sáhttá geavahit: - doarjja mearkkašahtti boazovahágiid ovddas lihkohisvuoπaid oktavuoπas - boazodoallorusttegat, nu movt áiddit ja njuovahagat - buhtadit boazodolliid duoπaštuvvon goluid kurssaid/lassioahpu ja sullasa a oktavuoπas - sihkkarastit boazodoalu guohtunvuoigatvuoπa, dasa gullá maid doarjja orohagaid bargui sihkkarastit boazodoalloeatnamiid - aπahit strukturdoaimmaid orohagain, main dárbbašit doaimmaid, maiguin veahkehit heivehit boazologu ja resurssaiguin ávkkástallama, 12

15 Reindriftsavtale 1. juli juni 2015 I henhold til Hovedavtalen for reindriftsnæringen av 26. februar 1993, har Landbruks- og matdepartementet og Norske Reindriftsamers Landsforbund inngått følgende reindriftsavtale for driftsåret 2014/2015, gjeldende fra 1. juli 2014 til 30. juni Økonomisk ramme avtaleåret 2014/ Bevilgninger over statsbudsjettet Partene er enige om en ramme for Reindriftsavtalen 2014/2015 på 111,5 mill. kroner. 1.2 Priser Det fastsettes ikke målpris for reinkjøtt i slaktesesongen 2014/ Reindriftsavtalens bevilgninger følger kalenderåret Årets forhandlinger gjelder budsjettåret Bevilgningene innarbeides i statsbudsjettet på ordinær måte gjennom Prop. 1 S ( ) for Landbruks- og matdepartementet (LMD). Stortingsproposisjonen om reindriftsavtalen fremmes som tidligere for behandling i vårsesjonen. Proposisjonen vil både inneholde forslag til budsjettvedtak, og forslag til omdisponeringer mellom poster for Det forutsettes at Stortinget ved sin behandling av proposisjonen gir Landbruksog matdepartementet fullmakt til å iverksette tiltak i henhold til den inngåtte reindriftsavtalen, og som er knyttet til bevilgninger i Utviklings- og investeringstiltak Det bevilges 33,7 mill. kroner til Reindriftens Utviklingsfond (RUF) for avtaleåret 2014/2015. Ut fra fondets økonomiske situasjon, settes tildelingsrammen til RUF lik bevilgningsrammen. Avtalepartene legger til grunn at RUF`s styre skal utøve sin myndighet med utgangspunkt i tildelingsrammen, og at styret selv legger opp til en plan for disponering av ikke øremerkede midler som kan understøtte målsettingene for reindriftspolitikken. For Reindriftens Utviklingsfond gjøres det følgende avsetninger: 1,45 mill. kroner til konfliktforebyggende tiltak 8,2 mill. kroner som reindriftsavtalens andel til Utviklingsprogrammet for grønt reiseliv og lokalmat 2,0 mill. kroner til fagbrevordningen i reindriften 5,0 mill. kroner til markedstiltak 5,3 mill. kroner til pramming 0,1 mill. kroner til lærings- og omsorgsbaserte tjenester For øvrig kan fondets midler nyttes til: støtte ved omfattende tap av rein i ulykker, reindriftsanlegg, herunder gjerder og slakteanlegg refusjon av dokumenterte utgifter til deltagelse på kurs/etterutdanning og lignende for reindriftsutøvere, sikring av reindriftens beiterett, herunder støtte i forbindelse med distriktenes arbeid med sikring av reindriftens arealer, gjennomføring av strukturtiltak i distrikter med behov for tiltak for reintallstilpasning og ressursutnyttelse, 13

16 - eará fágalaš doaimmat, maiguin ovddidit boazodoalu, earret eará bagadallan, kursadoaimmat, guohtumiid iskkadeapmi, plánen ja nálledikšun, - ovddidit lassiealáhusaid ja áigumušaid, main lea oppalaš kultuvrralaš mearkkašupmi boazosápmela aide, - doarjja boazodoalloealáhusa doaimmaide, mat dahkkojit dálkkádatrievdadusaid geažil, - eará geavatlaš doaimmat boazodoalus, nu movt bohccuid fievrredeapmi - láh it 1-2 beaivvi kurssa/lassioahpu, mainna olahit gelbbolašvuoπa, - dutkan ja dieπuid gaskkusteapmi, - nissoniid doaimmat, - SÁNAG prošeakta «Boazodoalu árgabeaivi». 4 Goluidunnideaddji doarjja ja njuolggodoarjja Šiehtadusjahkái 2014/2015 juolluduvvo 69,1 milj. ruvnno iešguπetlágan njuolggodoarjagiidda. 4.1 Orohatdoarjja Orohatdoarjaga vehkiin orohagat ja boazosearvvit galget oažžut ekonomalaš vuoπu, mainna dat nagodit fuolahit ovddasvástádusaset ja doaimmaideaset ja ovddidit boazodoalu ceavzilis guvlui. Dat sisdoallá earret eará boazologu heiveheami nu, ahte dat lea dássedeattus boazoguohtumiiguin, sihkkarastit boazoguohtumiid, lasihit gánnehahttima, ja ovddidit roassogearggusvuoπa. Gustovaš njuolggadusat ja máksomearit doalahuvvojit, earret Femunda orohaga guovdu. Femunda boazodoalloorohaga orohatdoarjja botkejuvvo jos orohat ii uovo boazodollui mearriduvvon eavttuid orohaga siskkobealde, dasa gullet eavttut, mat leat mearriduvvon Stáhta ja duopmoguovllu eananeaiggádiid gaskasaš soahpamušas, maid Alimusriekti lea nannen Korssjøfjellet mearrádusas. Orohatdoarjjaortnegii várrejuvvo 10,3 milj. ruvnno. 4.2 Siidaosiid ja boazoservviid doarjagat Buot siidaosiid gáibádussan ásahuvvo, ahte dain galgá leat unnimusat ruvnno divatgeatnegas vuovdin iežaset mearkkas lassiárvodivada haga. Muπui doalahuvvojit dálá oppalaš eavttut. Jos iešguπet ortnegiid juolludeamit oktiibuot leat eanet go rámma, de oassebealit galget deaivvadit ja gávnnahit mo gok at goluid boazodoallošiehtadusa rámmaid siskkobealde. Siidaosiide ja boazoservviide várrejit uovvovaš doarjagiid: a) Buvttadanvuoitu: Movttiidahttin dihte njuovvat ja vuovdit eanet bohccobierggu, de lasihit divatgeatnegas bierggu vuovdima ja bohcco eará divatgeatnegas ealáhusboaπuid meroštallanproseantta 31 %:s 35 %:i. Muπui eai rievdaduvvo njuolggadusat eaige máksomearit. Buvttadanvuitui várrejuvvo 32,7 milj. ruvnno. b) Miessenjuovvandoarjja: Movttiidahttin dihte njuovvat eanet misiid, de lasihit miessenjuovvandoarjaga 275 ruvnnos 350 ruvdnui juohke miessái. 2014/2015 boazodoallošiehtadusa miessenjuovvandoarjja gusto olles njuovvanáigodaga. Miessenjuovvandoarjagii várrejuvvo 17,8 milj. ruvnno. c) Doaibmadoarjja: Dábálaš doaibmadoarjja ja erenoamáš doarjja nissoniidda, geat leat áidna joπiheaddjin, heaittihuvvojit. 14

17 andre faglige tiltak til fremme for reindriften, herunder veiledning, kursvirksomhet, beitegranskning, planlegging og avlstiltak, utvikling av binæringer og formål av generell kulturell betydning for reindriftssamene, støtte til tiltak for reindriftsnæringen som følge av klimaskapte endringer, andre praktiske tiltak innenfor reindriften, herunder transport av rein, tilrettelegging av 1-2 dagers kompetansegivende kurs/etterutdanning, forsknings og kunnskapsformidling, kvinnerettede tiltak, SANKS prosjektet «Reindriftens hverdag». 4 Kostnadssenkende og direkte tilskudd Det bevilges 69,1 mill. kroner for avtaleåret 2014/2015 til ulike direkte tilskudd. 4.1 Distriktstilskudd Distriktstilskuddet skal bidra til å gi distriktene og tamreinlagene økonomisk grunnlag for å ivareta sitt ansvar og sine oppgaver med utvikling av reindriften i en bærekraftig retning. Dette innebærer bl.a. å få et reintall i balanse med beitegrunnlaget, sikring av reindriftens arealer, økt lønnsomhet, samt å legge til rette for en kriseberedskap. Foruten tilskudd til Femunden reinbeitedistrikt, videreføres gjeldende regelverk og satser. For Femunden reinbeitedistrikt vil det bli gjennomført en avkorting i distriktstilskuddet dersom distriktet ikke følger gitte vilkår for utøvelse av reindrift innenfor distriktets grenser, herunder gitte vilkår i avtale mellom Staten og grunneierne i domsområdet fra Høyesteretts avgjørelse i Korssjøfjellet. Det avsettes 10,3 mill. kroner til ordningen med distriktstilskudd. 4.2 Tilskudd til siidaandeler og tamreinlag Krav til avgiftspliktig næringsinntekt fra salg av kjøtt fra rein i eget merke på minimum kroner eksklusiv merverdiavgift innføres for samtlige siidaandeler. For øvrig videreføres gjeldende generelle vilkår. Dersom tilslaget på de ulike ordningene fører til at rammen overstiges, skal avtalepartene komme sammen for å finne inndekning innenfor reindriftsavtalens rammer. Det gjøres følgende avsetninger til tilskudd til siidaandeler og tamreinlag: a. Produksjonspremie: For å stimulere til økt slakting og omsetning av reinkjøtt, økes beregningsprosenten fra 31 % til 35 % av avgiftspliktig salg av kjøtt og andre avgiftspliktige næringsinntekter fra rein. For øvrig gjennomføres det ingen endringer i regelverket og satser. Det avsettes 32,7 mill. kroner til ordningen med produksjonspremie. b. Kalveslaktetilskuddet: For å stimulere til økt kalveslakt, økes satsen for kalveslaktetilskuddet fra 275 kroner til 350 kroner per kalv. For Reindriftsavtalen 2014/2015 gjøres kalveslaktetilskuddet gjeldende for hele slaktesesongen. Det avsettes 17,8 mill. kroner til ordningen med kalveslaktetilskudd. c. Driftstilskudd: Det ordinære driftstilskuddet samt særskilt tilskudd hvor kvinner står som eneste leder, avvikles. 15

18 16 Doaibmadoarjja siidaoasi joπiheaddjái, gii ii leat deavdán 30 jagi oππajagemánus 2015, doalahuvvo ruvdnon. Nuoraid erenoamáš doaibmadoarjagii várrejuvvo 1,3 milj. ruvnno. d) Náittosguoibme- ja ássanguoibmelasáhus: Náittosguoibme- ja ássanguoibmelasáhusa njuolggadusat doalahuvvojit. Náittosguoibme- ja ássanguoibmelasáhus geahpeduvvo ruvnnos ruvdnui. Náittos- ja ássanguoibmelasáhusa ortnegii várrejuvvo 1,8 milj. ruvnno. e) Álggahandoarjja: Dálá njuolggadusat ja máksomearit doalahuvvojit muπui, earret ahte lassin ásahuvvo eaktu, man mielde ii juolluduvvo álggahandoarjja jos álggaheapmi mielddisbuktá, ahte siidda bajimuš boazolohku šaddá stuorát, go lea mearriduvvon. Álggahandoarjjaortnegii várrejuvvo 2,2 milj. ruvnno. 4.3 Eará doarjagat Fievrredandoarjja: Dálá njuolggadusat ja máksomearit, mat gustojit fievrredeapmái njuovvamiid oktavuoπas, doalahuvvojit. Ii leat leamaš álki ollašuhttit ealli bohccuid fievrridandoarjaga njuolggadusaid. Dan geažil soahpamuša oassebealit áigot láhkaásahusa ráhkadeami oktavuoπas geah adit mo sáhtášii álkidahttit ealli bohccuid fievrredannjuolggadusaid. Fievrredandoarjjaortnegii várrejuvvo 3,0 milj. ruvnno. 5 álgoortnegat Boazodoalu álgoortnegiidda juolludit oktiibuot 2,6 milj. ruvnno 2014/2015 boazodoallošiehtadusas. 5.1 Boazodolliid árrapenšuvdna Dálá máksomearit ja njuolggadusat doalahuvvojit. 2014/2015 boazodoallošiehtadusas várrejuvvo 1,0 milj. ruvnno boazodolliid árrapenšuvdnii. 5.2 Bargoveahkki áhpehisvuoπa/riegádahttima oktavuoπas Doarjjanjuolggadusat ja -máksomearit, mat gusket bargoveahkkái áhpehisvuoπa ja riegádahttima oktavuoπas, doalahuvvojit. Doarjagiin nannejit boazodoallonissoniid sajádaga. Stáhta boazodoallohálddahus hálddaša bargoveahkkedoarjaga, maid juolludit áhpehisvuoπa ja riegádahttima oktavuoπas. 2014/2015 boazodoallošiehtadusas várrejuvvo 1,0 milj. ruvnno bargoveahkkedoarjagii áhpehisvuoπa/riegádahttima oktavuoπas. 5.3 Eará álgoortnegat Buohcanruhtaortnega dálá njuolggadusat ja juolludeapmi doalahuvvojit. Boazodoallošiehtadusa bokte máksojuvvo kollektiiva buohcanruhtamáksu, mii gok á stuorát buohcanruπaid lassimávssu, mii bajida dienasvuoπu buohcama oktavuoπas 65 proseanttas 100 prosentii, go buohcá guhkit go 16 beaivvi. Riegádahttinruhta gok ojuvvon maiddái 100 proseanttain dienasvuoπus. Juolludeapmi rehkenastojuvvo daid boazodolliid oppalaš ealáhusboaπu vuoπul, geat gullet ortnegii. Ruπaid mákset guovddášdásis Álbmotodjui. 2014/2015 boazodoallošiehtadusas várrejuvvo 0,6 milj. ruvnno buohcanruhtaortnegii.

19 Driftstilskudd til leder av siidaandelen som er under 30 år per januar 2015, videreføres med kroner. Det avsettes 1,3 mill. kroner til særskilt driftstilskudd til ungdom. d. Ektefelle- og samboertillegg: Regelverk for ektefelle- og samboertillegget videreføres. Satsen for ektefelle- og samboertillegget reduseres fra kroner til kroner. Det avsettes 1,8 mill. kroner til ordningen med ektefelle- og samboertillegg. e. Etableringstilskudd: Foruten innføring av vilkår om at det ikke skal gis etableringstilskudd i de tilfeller hvor etableringen innebærer at fastsatt øvre reintall for siidaen blir overskredet, videreføres gjeldende regelverk og satser. Det avsettes 2,2 mill. kroner til ordningen med etableringstilskudd. 4.3 Andre tilskudd Frakttilskudd: Gjeldende regelverk og satser ved frakt av reinslakt videreføres. Regelverket for tilskudd til frakt av levende rein, har vært utfordrende å praktisere. Av den grunn vil avtalepartene i forbindelse med forskriftsutarbeidelsen se nærmere på en forenkling av regelverket knyttet til frakt av levende rein. Det avsettes 3.0 mill. kroner til ordningen med frakttilskudd. 5 Velferdsordninger Det bevilges totalt 2,6 mill. kroner til velferdsordningene i reindriften for Reindriftsavtalen 2014/ Tidligpensjon i reindriften Gjeldende satser og regelverk videreføres. Det avsettes 1,0 mill. kroner til tidligpensjon i reindriften i Reindriftsavtalen 2014/ Avløsning ved svangerskap /fødsel Regelverk og satser for tilskudd til avløsning ved svangerskap/fødsel videreføres. Tilskuddet skal bidra til å styrke stillingen til reindriftskvinnene. Tilskudd for leid hjelp ved svangerskap og fødsel forvaltes av Statens reindriftsforvaltning. Det avsettes 1,0 mill. kroner til tilskudd til avløsning ved svangerskap/fødsel i Reindriftsavtalen 2014/ Øvrige velferdsordninger Gjeldende regelverk og avsetting til sykepengeordningen videreføres. Den kollektive innbetalingen over reindriftsavtalen til sykepengeordningen dekker tilleggspremien for økte sykepenger fra 65 pst. til 100 pst. av inntektsgrunnlaget for sykdom utover 16 dager. Fødselspenger dekkes også med 100 pst. av inntektsgrunnlaget. Bevilgningen beregnes ut fra samlet næringsinntekt for de reineiere som inngår i ordningen. Midlene overføres sentralt til Folketrygden. Det avsettes 0,6 mill. kroner til sykepengeordningen i Reindriftsavtalen 2014/

20 6 Organisašuvdnadoarjja Organisašuvdnadoarjagii juolluduvvo 6,1 milj. ruvnno, mii sisdoallá ruvnno boazodoalu DBS-doaimmaide. Doarjaga mákset jahkenjealjádasaid mielde ja dan vuoππun galgá sáddet ovddit doaibmajagi jahkeraportta ja revisora dohkkehan rehketdoalu, ja vel 2015 bušeahta ja plánaid. Kontingeantaboaπuid ja vejolaš doarjagiid/buhtadusaid/boaπuid, maid oažžu eará ásahusain/departemeanttain, galgá ilget sihke rehketdoalus ja bušeahtas. 7 Sisafievrridanortnegat Tuollovuπot sisafievrredansuddjen galgá, daid rámmaid siskkobealde mat geatnegahttet Norgga WTO-šiehtadusa oktavuoπas, doaimmahuvvot nu ahte dainna sihkkarastet boazodoalloealáhussii govttolaš suddjema gilvaleaddji sisafievrrideami oktavuoπas. Stáhta eanandoallohálddahus sáhttá mearridit eriid dasa, man ollu bohccobierggu ja/dahje ealli bohccuid beassá fievrridit riikii geahpeduvvon tuolluin, go lea vuos ráππádallan Bohccobierggu márkanlávdegottiin ja bohccobiergosurggiin muπui. Dakkár dilis, mas Márkanlávdegoddi ja suorgi addet rávvagiid bohccobierggu sisafievrrideami hárrái, Eanandoallo- ja biebmodepartemeanta eaktuda, ahte Stáhta eanandoallohálddahus váldá oktavuoπa departemeanttain. 8 Njuolggadusat Boazodoalu ovddidanfoandda njuolggadusaid ja 4. uoggá ortnegiid njuolggadusaid mearrida Eanandoallo- ja biebmodepartemeanta ovttasráπiid Norga Boazosápmela aid Riikkaservviin. Oslo guovvamánu 18. b Nils Henrik Sara Anne Marie Glosli 18