Leikanger kommune. Kommunal planstrategi Framlegg september 2012

Transkript

1 Leikanger kommune Kommunal planstrategi Framlegg september 2012

2 Bakgrunn Plan- og bygningslova frå 2009 innførde eit nytt omgrep: Kommunal planstrategi Kommunestyret skal minst én gang i hver valgperiode, og senest innen ett år etter konstituering, utarbeide og vedta en kommunal planstrategi. Planstrategien bør omfatte en drøfting av kommunens strategiske valg knyttet til samfunnsutvikling, herunder langsiktig arealbruk, miljøutfordringer, sektorenes virksomhet og en vurdering av kommunens planbehov i valgperioden. Kommunen skal i arbeidet med kommunal planstrategi innhente synspunkter fra statlige og regionale organer og nabokommuner. Kommunen bør også legge opp til bred medvirkning og allmenn debatt som grunnlag for behandlingen. Forslag til vedtak i kommunestyret skal gjøres offentlig minst 30 dager før kommunestyrets behandling. Ved behandlingen skal kommunestyret ta stilling til om gjeldende kommuneplan eller deler av denne skal revideres, eller om planen skal videreføres uten endringer. Kommunestyret kan herunder ta stilling til om det er behov for å igangsette arbeid med nye arealplaner i valgperioden, eller om gjeldende planer bør revideres eller oppheves. Utarbeiding og behandling av kommunal planstrategi kan slås sammen med og være del av oppstart av arbeidet med kommuneplanen, jf. kapittel 11. Miljøverndepartementet har gitt ut Rettleiar (Rundskriv T-1494) i samband med arbeidet med Kommunal planstrategi. Her vert det mellom anna gitt råd om det praktiske arbeidet: Gjeldande kommuneplan er eit viktig utgangspunkt for den kommunale planstrategien. For kommunar som har kommuneplan med samfunnsdel og arealdel vil ein viktig diskusjon vera om heile eller deler av kommuneplanen skal reviderast. 2

3 Erfaringane med korleis gjeldande kommuneplan har verka bør gå inn som ein del av grunnlaget for å vurdera planbehovet i kommunestyreperioden: Korleis har kommuneplanen virka som politisk og administrativt styringsverktøy I kva grad har utviklinga gått i den retninga som var trekt opp i mål og føringar i gjeldande kommuneplan? Vurderingane av korleis kommuneplanen har fungert som styringsverktøy kan gjerast på ein enkel måte av administrasjonen, eller meir omfattande som ei undersøking. Vurdering av dokumenterte utviklingstrekk sett i forhold til vedtekne mål og føringar i gjeldande kommuneplan kan vera eit nyttig underlag for dei politiske vurderingane av behovet for endringar i kommuneplanen. Aktuelle tema for å gjera greie for utviklingstrekk og utfordringar som grunnlag for å vurdera planbehovet kan vera: Folketalsutvikling og alderssamansetjing Levekår og folkehelse Næringsliv og sysselsetjing Bustadbygging Miljø- og klima Transport og infrastrukturutbygging Langsiktig arealbruk Kommunal tenesteyting og forvaltning I planstrategien er det naturleg at kommunen ikkje berre vurderer behovet for revisjon av kommuneplanen, men òg kommunen sitt samla planbehov i kommunestyreperioden. Dette gjeld lovpålagde planoppgåver, ikkje lovpålagde og anna utgreiingsarbeid. 3

4 Nasjonale forventningar og regionale føringar Nasjonale forventningar Nasjonale forventningar til regional og kommunalplanlegging er vedtekne ved Kongeleg resolusjon av (Rundskriv T-1497). Her er det fylgjande tema og forventningar: Klima og energi - kommunane skal ta omsyn til klimautfordringane og norsk energipolitikk i planarbeidet By- og tettstadutvikling - kommunane skal bidra til å hindra nedbygging av verdifulle landbruksområde Samferdsel og infrastruktur - statlege, fylkeskommunale og kommunale planprosessar vert samordna og at kommunane har ei aktiv rolle i statleg transportplanlegging Verdiskaping og næringsutvikling det vert teke omsyn til verksemder og næringar sine behov for lokalisering og eigna areal, samstundes som arealbruken vert avklara mot andre interesser Natur, kulturmiljø og landskap planlegginga skal byggja på oppdatert og tilgjengeleg kunnskap om arealbruk og natur, kulturminne og landskapsverdiar. Forvaltninga av kultur- og naturverdiane er berekraftig og ivaretek naturmangfald og kulturhistoriske verdiar. Helse, livskvalitet og oppvekstmiljø kommunane skal ha oversikt over helsetilstanden i befolkninga og dei faktorane som kan verka inn på denne. Utfordringane i folkehelsa skal vera grunnlag for kommunane sitt arbeid med planstrategien. Nyare lover og nasjonale retningslinjer for kommunalt planarbeid: Ny plandel i Plan- og bygningslova - gjeldande frå 1.juli 2009 Naturmangfaldlova - gjeldande frå 1.juli 2009 Folkehelselova - gjeldande frå 1.januar 2012 Rikspolitiske retningslinjer for å styrka barn og unge sine interesser i planlegginga (Rundskriv T-5/95) Rikspolitiske retningslinjer for samordna areal- og transportplanlegging (Rundskriv T-5/95). 4

5 Dei mest aktuelle regionale føringane Plan Tema Merknad Fylkesplan Overordna mål å halda oppe folketalet og busetnaden. Folk skal skape seg Forlenga til å gjelda ut 2012 eit rikt og meiningsfylt liv i fylket. God helse, kultur og tilgjenge for alle i trygge og opne miljø er avgjerande verdiar. ROS-analyse 2007 Bakgrunn er ynskje om å skaffa kunnskap om dei viktigaste truslar og risiko og kva område av samfunnet som er mest sårbare. Prioriterte tema er planlegging av krisehandtering, grunnlaget for førebyggjande arbeid og Fylkesmannen si pådrivarrolle. Jordvernstrategi Vekt på kommande generasjonar sine behov for å produsera eigen mat og at miljøverdiane i kulturlandskapet vert tekne vare på. Målsetjing om Revisjon/vidareføring i den regionale planstrategien omdisponeringa av jordbruksareal vert halvert til 250 dekar per år. Fylkesdelplan for klima Mål om at fylket tek sin del av for å nå dei nasjonale måla om å bli Revisjon/vidareføring i den regionale og miljø 2009 Regional planstrategi for Sogn og Fjordane Vassforvaltningsplan for Sogn og Fjordane klimanøytralt i Fylkeskommunen arbeider med planstrategi for fylket. Intensjonane i strategien er at arbeidet med fylkesplan ikkje vert vidareført, men at det vertutarbeid regional plan for einskilde tema eller område. Fylkesdelplan som skal gje eit komplett oversiktsbilete over miljøstandard, påverknader, overvaking og aktuelle miljøtiltak. planstrategien Under arbeid Under arbeid 5

6 Vurdering av gjeldande kommuneplan Leikanger kommunestrye vedtok i juni 2009 kommuneplan med samfunnsdel og arealdel, gjeldande for perioden Samfunnsdelen har fylgjande hovudmål: Leikanger kommune skal vera ein god stad å veksa opp, arbeida og bu. Folketalet skal auka kvart år i planperioden. Folketalsutvikling Folketalet har hatt denne utviklinga: Dette gir ein gjennomsnittleg årleg auke på 20 personar eller 1%. Alderssamansetjinga har ikkje endra seg sidan Satsingsområde i kommuneplanen Oppvekst, kultur, fysisk aktivitet og friluftsliv Utvikling etter plangodkjenning Det er full barnehagedekning. Nybø barnehage er fullrenovert. Brukarundersøkingar er gjennomførde i 2010 og Det er gjennomført tilstandsanalyse for symjebassenget ved ungdomsskulen. Det er bygt dusj- og garderobeanlegg ved barneskulen. Skulekjøkenet ved ungdomsskulen er rehabilitert. Kulturdelen i fleirbrukshallen er realisert. 6

7 Biblioteket har flytta til nye lokale i sentrum. Arbeidet med rehabilitering av uthusa ved Fylkesmannsgarden og Sorenskrivargarden er godt i gang. Det er vedteke bygging av nytt helsesenter med seks omsorgsbustader ved sjukeheim med byggestart våren Det er etablert gjestehamn i samarbeid med båtlaget Bustad og miljø Utvikling etter plangodkjenning Talet på ferdigstilte bustader: Samla er dette 39 nye bustader, som gir eit snitt på 13 per år. Av dei nye bustadeneer 1/3 einebustader og 2/3 i tettare busetnad. Halvparten av dei nye bustadene ligg innafor sentrumssona (ti minuttar gangavstand frå sentrum). Status for tilrettelegging av bustader: 107 bustader i godkjende reguleringsplanar (16 planar) der grunnen er i privat eige 8 bustader i godkjende reguleringsplan der kommunen eig grunnen 63 bustader i område der reguleringsplanarbeid er oppstarta 40 bustader i område avsett til bustadareal i kommuneplanen. Samla gir dette 218 bustader i arealdelen i gjeldande kommuneplan. Energi- og klimaplanen vart vedteken i Det er etablert ladestasjonar for elbil ved sjukeheimen. 7

8 Sentrums- og næringsutvikling Utvikling etter plangodkjenning Sentrumsplassen Borggarden er godt etablert med dei to første byggestega og parken på Schrødertomta. Det er oppstarta reguleringsplan for næringsområdet på Kvålen. Arbeidet med utvidingsplanane for administrasjonsbygget til Statens vegvesen og Difi er i sluttfasen med byggestart i 2012/2013. Fire etasjar i Tinghus III er utleigd i ein to-årsperiode frå Det vart i samband med arealdelen i kommuneplanen laga ei utgreiing om kjerneområda for landbruk. Det er godkjent skogsvegar til uttak av hogstmoden granskog. Arbeidet med reguleringsplan for utbetring av Njøsavegen som samleveg frå sentrum til øvre del av bygda er oppstarta. Regionutvikling Utvikling etter plangodkjenning Det er etablert interkommunale samarbeidsprosjekt innan barnevern, brann og redning og byggjetilsyn. Oppsummering Statusen syner at mange store prosjekt og oppgåver i kommuneplanen er løyste i dei fire åra Det ligg store arealreservar til bustadbygging i gjeldane arealdel. Eventuell bygging av nytt symjebasseng er komme inn som tillegg i økonomiplandrøftingane det siste året. Dei tre aktuelle lokalitetane ligg alle inne i arealplanen. Ei eventuell realisering av dette prosjektet har såleis i første rekke ei økonomisk side. Rådmannen konkluderer med at dei oppgåvene som skal løysast i denne valperioden er i samsvar med gjeldane arealdelen. 8

9 Overordna utviklingstrekk og utfordringar Folketal Folketalet har hatt ein svært positiv utvikling sidan Ser ein nærare på tala for dei ulike gruppene for dei fire åra 2008 til og med 2011er : fødselsoverskotet i gjennomsnitt 3 personar per år innvandringa frå utlandet i gjennomsnitt 12 personar per år netto innanlands til flytting 14 per år Folketalsframskrivinga med middels nasjonal vekst syner at det er gruppa 67 år og eldre som vil auka i tiåra framover. Næringsutvikling og sysselsetjing Fleire av dei store offentlege arbeidsplassane har hatt stor auke i talet på arbeidsplassar dei siste åra. Dette har komme heile den regionale arbeidsmarknaden til gode. Hovudutfordringa er at fleire av dei tilsette skal velja Leikanger som bukommune. Det viktigaste tiltaket som kan stimulera til å dette til er å stimulera til auka bustadbygging. Reservane i arealdelen i kommuneplanen gjer dette mogeleg. I planprioriteringa kjem dette til utrykk ved ein auka kommunal innsats i reguleringsplanarbeidet for attraktive buområde. Kommunen sin innsats må og gå vidare med kjøp av grunn til bustadføremål og vera ein pådrivar i opparbeidinga av bustadområda. Økonomi Økonomiplanane dei siste åra har vorte saldert mot bruk av avkastning frå kraftfondet. Det økonomiske opplegget er svært stramt og er følsomt over for svingingar i finansmarknaden. 9

10 Planprioritering Plan Vedteken Merknad 1 Samfunnsdel i kommuneplan, revisjon 2009 x x Utførast i eigen regi 2 Arealdelen i kommuneplanen Handlingsdel i økonomiplan 2011 x x x x Årleg rullering med 4 års perspektiv 4 Grunnlagsmateriale til ny arealdel i kommuneplan 4.1 Fleirbruksplan for fjellområda x x Eiga gruppe, konsulentkostnad dekka av Sognekraft 4.2 Strandsoneanalyse 1994 x Innleige av kompetanse, tilskot frå fylkeskommunen 4.3 Plan for stiar og goter x Innleige av kompetanse 4.4 Kulturminneplan x Innleige av kompetanse, tilskot frå fylkeskommunen 4.5 Fortetting av bustader i sentrum x x Innleige av kompetanse 5 Tematisk kommunedelplanar 5.1 Energi- og klimaplan, revisjon 2010 x Innleige av kompetanse 5.2 Trafikktryggingsplan, revisjon 2000 x x Eigen regi, vilkår for tilskot frå Aksjon skuleveg 5.3 Fysisk aktivitet, folkehelse 2011 x Eigen regi, vilkår for tilskot frå spelemidlar mm 5.4 Vassforsyning, revisjon 1991 x Bør samkøyrast med nytt vassinntak i samband med kraftutbygginga 5.4 Avløp, revisjon 1994 x Innleige av kompetanse 5.5 Næring, revisjon 1998 x Innleige av kompetanse 5.6 Beredskap, revisjon 2011 x Eigen regi + innleigd kompetanse på flaum 10

11 6 Reguleringsplanar 6.1 Njøsavegen x x Igangsett, finansiert 6.2 Næringsområde Kvålen x x Finansiert 6.3 Stadheimgarden x x Innleige av kompetanse 6.4 Hanahaug x x Innleige av kompetanse 6.5 Eventuell plan i samband med nytt symjebasseng x Innleige av kompetanse Plantypar Samfunnsdelen i kommuneplanen Kommuneplanen sin samfunnsdel skal ta stilling til langsiktige utfordringar, mål og strategiar for heile kommunesamfunnet og kommunen som organisasjon. Planen skal vera grunnlag for sektorane sine planar og arbeid i kommunen. Arealdelen i kommuneplanen Juridisk bindande plan for arealbruk. Planen skal fastsetja hovudtrekka i arealdisponeringa og gi rammer og vilkår for kva nye tiltak og ny arealbruk som kan setjast i verk. Reguleringsplanar Detaljert, juridisk bindande plan for eit avgrensa område og skal visa planlagd grunnutnytting i dette området. Reguleringsplanar skal innehalda plankart, utgreiing og føresegner. Det skal vera samsvar mellom arealbruken i reguleringsplanar og arealdelen i kommuneplanen. Tematiske kommunedelplanar Plan for konkrete tema eller sektorar i kommunen. Prosessane skal fylgja prosessane fastsett i Kap 11 i Pbl. Fagplanar/handlingsplanar Dette er dokument som einskilde tenesteområde/sektorar i kommunen treng for sitt arbeidsområde. Dette er planar som ikkje fylgjer krav til prosess i Kap 11 i Pbl. Dei skal heller ikkje vera med i planstrategien. 11