iz;rukus gk iz u jk"vªh;n`"vîk egrokpk vkgs gs ifgy;kank ekam.;kr vkys- Review Of Research ISSN: X Research Papers ROR (1),

Transkript

1 ISSN: X Research Papers izlrkouk % egkjk"vªkrhy,d izcks/ku poghps,d ekxzn kzd Eg.kwu jk- uk- pogk.k vksg[kys tkrkr- rs eg"khz f kans ;kaps ospkfjd vuq;k;h gksrs- R;kaP;k ers] f kans ;kauh egkrek xka/kh o MkW- ckcklkgsc vkacsmdj ;kap;k dk;kzpk folr`r ik;k r;kj dsyk- jk"vªh; Lrjkoj vli` ;rsp;k iz ukph ppkz?kmowu vk.k.;kps Js; eg"khz f kans ;kauk fnys ikfgtsvli` kkalkbh fmizslm Dyklsl gk vuofkzd 'kcn eg"khz f kansauhp ;kstyk vkgs- HkkjrkP;k vli` ;rspk mxe 'kks/k.kkjk Hkkjrh; vli` ;rspk iz u eg"khz f kans ;kauh fyghyk- fmizslm Dykl fe ku gh lalfkk R;kauh lq: dsyh- dk xzslp;k vf/kos kuke/;s vli` ;rk fuokj.kkpk Bjko laer djkok Eg.kwu eg"khz f kansauh [kwi iz;ru dsys e/;s eqacbz ;sfks vf[ky Hkkjrh; vli` ;rk fuokj.k ifj"knsps vk;kstu dj.;ke/;s R;kauh iq<kdkj?ksryk gksrk- Eg.kwu jk- uk- pogk.k 1 ;kauk vli` ;rk fuokj.kkp;k dk;kze/;s eg"khz f kans ;kaps ;ksxnku,sfrgkfld okvrsvli` ;rsph tuuh tkrh O;oLFkk vkgs gs Li"V djrkuk jk- uk- pogk.k Eg.krkr] Li` ; o vli` ; gs Hksn tue&tkrho:u Bjfoys xsys- lektkr Li` ; o vli` ; tkrh gksr;k- dkgh O;olk; Li` ; o dkgh O;olk; vli` ; 2 djhr gksrs- f kaih] lksukj] lqrkj] yksgkj ;kap;k O;olk kh vlopnrspk laca/k ukgh i.k <ksj] pkahkkj] Hkaxh ;kaps O;olk;kapk laca/k?kk.kh kh ;srks Eg.kwu oa kijaijsus?kk.k O;olk; dj.kkjs yksd vli` ; ekuys xsys- <ksjkpk eqyxk <ksj] pkahkkjkpk eqyxk pkahkkj Eg.kwu tkrhizkir vli` ;rk fi<îku~fi<îkk B: ykxyh- iq<s gk iz?kkr cuyk- 3 jk- uk- pogk.k iq<s Eg.krkr] vli` ;rsph tuuh gh tkrhlalfkkp vkgs- rsogk vli` ;rk fuokj.k djko;kps vlsy rj tkrhfueqzyu vxksnj >kys ikfgts- tkrh o vli` ;rk nksughgh vkgsr o gksr;k] thr o tsrs laca/k] /kkfezd o lkekftd xqykefxjh oxsjs vli` ;rk fuekz.k gks.;klkbh,sfrgkfld dkj.ks iq<s & ekxs >kyh- i.k Li` ;&vli` ; Hko gk osniwozdkgkr o vk;ziwozdkgkrgh uogrkp vls ukgh- ojhy dkj.kkaeqgs vxj vu; dkj.kkaeqgs rks ;sfkhy lektkp;k bfrgklkr ok<r xsyk o flfkj >kyk- lektjpusp;k izfø;sr vli` ;rkgh fuekz.k >kyh- ek= rh eksm.;kpk 4 lkoztfud o dk; kusgh iz;ru d/khp >kyk ukghjk- uk- pogk.k vlsgh lkaxrkr dh] euqle`rhiwohz tkrhhksn gksrk- vli` ;rk gksrh o uarj rh euqle`rhr xzafkizfo"b dj.;kr vkyh- lektjpuk cny.;kph xjt xsy;k 'krdkr baxzth jkt; vky;keqgs fuekz.k >kyh o /kezizlkjklkbh dk gksbzuk fe kuú;kauhp izfke vli` ;rk fuokj.kkps dke gkrh?ksrys- uarj Lons kh lektlq/kkjdkauh 5 gk iz u gkrh?ksryk- nfyrkap;k lels;yk fujkfjrkapk iz u vls iwohz lacks/kys tkr gksrs- i.k vkt gk iz u izkeq[;kus jktdh; o vkffkzd okvrks- fuñ"v oxz eq[;r% ukxjh Lokra«;kiklwu nwj gksrs- /kekzp;k ukok[kkyh ;k oxkzoj fucza/k yknys xsys i.k R;kauk ukxjh vkf.k jktdh; gddkaiklwu nwj Bso.;kpk ; kloh >kysyk iz;ru Eg.kts lkekftd cfg"dkj- dkwxzslusns[khy gk iz u /kkfezd vkgs v kk lcchoj jk"vªlhksr?ks.;kps ukdkjys i.k eg"khz f kans ;kap;k 6 iz;rukus gk iz u jk"vªh;n`"vîk egrokpk vkgs gs ifgy;kank ekam.;kr vkys- ROR (1),

2 jk- uk- pogk.k vli` ;rscíy vlsgh foospu djrkr dh] dsog /kezlalfksusp vli` ;rk fvdfoyh vkgs vls uogs rj xzkelalfksusgh rh fvdfoyh vkgs- dkj.k xzkejpusr eqgkr Li` ; o vli` ; v kh nksu xkos vkgsr rsogk xzkejpuk 7 cnyyh rj vli` ;rk tkbzy- tkrho;olfkk gh dsog dyiuk ukgh rj,d lkekftd }Sr vkgs- tkrhizfkseqgs 8 nfyrkapk iz u vo?km cuyk vkgs- tkrhhksn o vli` ;rk ;k tqgîkk cfg.kh vkgsrjk- uk- pogk.k ;kap;k ers jktk jkeeksgu jkw;] egkrek Qqys o dezohj f kans ;k fr?kkauhgh fo"ke /kez cktwyk dk<wu lkoztfud lr; /kekzpk Eg.ktsp fo o/kekzpk,dlkj[kk izlkj pkyfoyk- ;kdkeh =Sof.kZd Eg.kfo.kkÚ;kauh 9 pkaxyh lkfk fnyh ukgh Eg.kwu vktph nfyr lel;k dk;e jkfgyh vkgseg"khz f kans ;kapk vli` kks/nkj% lu 1906 rs 1924 lkyki;zr fmizslm Dykl fe kuph vf[ky Hkkjrh; ikrghoj ok< >kyh- vusd 'kk[kk fe kuus LFkkiu dsy;k- eqacbz] iq.ks] ukxiwj] gqcgh o caxyksj gh fe kuph dsanzs gksrh- jk=hp;k 'kkgk vkf.k nok[kkus 10 vli` ;kalkbh fe kuus pkyfoy;k- vli` ;rk fueqzyu Eg.kts Li` ;kauh Li` ;kaph Lor% d:u?ksrysyh 'kq/nh gks; vls eg"khz f kans Eg.kr- f kansauh egkrek xka/khap;k vxksnj vli` ;rspk dyad /kqowu dk<.;klkbh la?kfvr iz;ru dsyk- 11 iq.ks 'kk[ksr f kans lgdqvwac jgkr gksrs- nsfud izkfkzuk] laxhr lhkk] xhrkoxz oxsjs?ksrys tkr- nfyr gk fmizslm ;k baxzth 'kcnkpk i;kz; vkgs- izfke f kansauhp gk okijyk-nfyrkap;k muurhlkbh Hkkdjhcjkscj /kezgh gok vls R;kaps er 12 gksrsjk- uk- pogk.k iq<s lkaxrkr dh] 1907 lkyh eg"khz f kans ;kauh lqjr ;sfks o iq<s cksdhiwj] enzkl] djkph] eqacbz] ukxiwj] iq.ks] csgxkao] vejkorh] csaxyksj ;k fbdk.kh ;k fe kup;k orhus eksbeksb;k ifj"knk HkjoY;k- vusd jk"vªh; usr;kaps y{k R;kauh ;k iz ukdms os/k.;kpk iz;ru dsyk- baxzt ljdkjus egkj iyv.kh can dsy;k R;k iqugk pkyw 13 OgkO;kr Eg.kwu xq#o;z f kans ;kauh iz;ru dsyk- vf[ky Hkkjrh; vli` ;rk fojks/kh fyx 1918 iklwu pkyw dsyh o R;kps eqacbzr,d vf/kos ku ltkthjko xk;dokm egkjkt ;kap;k v/;{krs[kkyh Hkjoys- lkoztfud LFkGs] ik.kobs] dpsú;k] 'kkgk] Le kkus oxsjs fbdk.kh nfyrkauk eksdghd vlkoh vlk Bjko ;k vf/kos kukr ikl dj.;kr vkyk- gk Bjko cwfjlvj t;dj ;kauh ekamyk- ;kp ifj"knsr,dk Li` ;rk fuokjd tkfgjuke;kph ;kstuk dj.;kr vkyh o ;koj vli` ;rk eku.kkj ukgh Eg.kwu miflfkrkap;k lgîk?ks.;kr vky;k- yksdeku; fvgdkalg lokzauh vli` ;rk fojks/kh Hkk"k.ks dsyh i.k tkfgjuke;koj ek= fvgdkauh lgh dsyh ukgh] R;keqGs R;kaph lkekftd imrh cktw lokzap;k utjsl vkyh- f kansap;k iz;rukeqgsp vli` ; fo kf;kzauk LdkWyjf ki o dksfulykr jk[kho tkxkns[khy fegky;k- lu 1917 lkyh jk"vªh; lhksps vf/kos ku vwfu cs>av ;kap;k v/;{krs[kkyh >kys- ;k vf/kos kukr vli` ;rkfojks/kh Bjko 14 ikl d:u?ks.;kr eg"khz f kans ;kauh ; k fegfoysf kans&vkacsmdj o cq/n /kez% lu 1905 P;k vk/khiklwup dezohj f kans gs cq/n /kekzps vh;kld o R;k /kekzpk vfhkeku ckgx.kkjs gksrs- R;kaP;k ers] cq/n /kekzus tkrhhksn vli` ;rk ekuyh ukgh rj rh R;kT; Bjfoyh- cq/n gkp ;k ns kkrhy ifgyk eksbk /kezlq/kkjd gks;- Eg.kwu R;kaph t;arhns[khy lkoztfudi.ks f kans ikgr gksrs- cq/n/kekzps vh;kld /kekzuan dkslach gs eg"khz f kans ;kaps fe= gksrs- f kans ;kauh R;kaph O;k[;kus iq.ks ;sfks?kmowu vk.kyh gksrh i.k jktk jkeeksgu jkw;] egkrek xka/kh oxsjs cq/n izseh iq<kú;kauh cq/n /kez izr;{kkr flodkj.;kph rlnh?ksryh ukgh vls jk- uk- pogk.k Li"Vi.ks uewn 15 djrkr- MkW- vkacsmdj ;kauh /kekzarjkph?kks"k.kk 1932 lkyh dsyh vkf.k 1956 lkyh izr;{k cq/n/kekzr izos k dsyk R;keqGs dkgh fganw iafmr tkxs >kys o R;kauh dkgh /kez fu.kz;?ksrys- vli` ;rk fojks/kh Bjko dsys- vk 'kadjkpk;z 18 o xksre cq/n ;ke/kwu vkacsmdjkauh ek= cq/nkph fuom dsyh- MkW- vkacsmdjkauh xzafkizkek.; >qxkjys o cq/nhizkek.;kpk flodkj dsyk- R;kauh 22 izfrkk lkaxwu cq/n /kekzps 'kq/n lkj ekamys vkgs vls jk- uk- pogk.k ;kaps 19 izfriknu vkgs- R;kaP;k ers] f kans&vkacsmdjkauh Hkkjrh; o iz pkr; rrokkukpk vh;kl dsyk o nks?kkap;k ifjjekus 20 cq/n /kekzdms Hkkjrh;kaps y{k os/kys xsysf kans Lor%yk cks/n Eg.kfor gksrs- cq/niksf.kzek f kans lktjh djr- la?kkfo"k;h R;kauk vknjck gksrk- f kans ;kauh vkacsmdjkap;k /kezizos kkyk eku;rkp fnyh gksrh vls jk- uk- pogk.k ;kaps er vkgs- nfyrkph lkekftd #<hrwu 21 lqvdk djko;kps >ky;kl gkp,d togpk ekxz gksrk vls f kans Eg.krkr lkyh okbz ;sfks czkegks lektkph LFkkiuk cq/n t;arhp;k fno khp R;kauh dsyh gksrh- czegns kkr HkjysY;k tkxfrd cq/n /kez ifj"knsl rs Hkkjrkrhy,d izfrfu/kh Eg.kwu izfl/n gksrs- eh cqf/nlv vkgs vls dydr;kp;k lk/kkj.klhksr rs Eg.kkys gksrs rsogk czkegks lektkp;k lnl;kauk gs vkomys ukgh- ;kcíy f kans vls Eg.krkr dh] czkegks lektkpk /kez tj loz/kez vkgs rj rks 'kq/n fganw 22 /kezp ulwu cq/n /kezgh ;ke/;sp lkekorks vls O;kid er f kans ;kauh ekamy;kps jk- uk- pogk.k lkaxrkr- ROR (2),

3 f kans&vkacsmdj erhksn& jk[khy tkxk nfyrkauk vlko;kr gs izfkeiklwup eg"khz f kans o MkW- vkacsmdj ;kauk eku; gksrs i.k i/nrhfo"k;h erhksn >kys- baxzt ljdkjus lu 1919 uarj fujfujkgîk tkrh&tehrhauk izfrfu/khro kos ;kpk fopkj dj.;klkbh,d lkåfkcjks dfe ku useys- ;k dfe kuleksj eg"khz f kans ;kaph Mh- lh- fe kurqsz lk{k >kyh- ;k lk{khr R;kauh eqacbz dk;nseamgkrhy lhkklnkauh vli` ;kapk,d izfrfu/kh fuomkok vls er ekamys o,dw.k 9 tkxk vli` ;kauk ns.;kr ;ko;kr v kh ekx.kh dsyh- ek= vli` ;kalkbh osxgk ernkjla?k ulkok ;kpk R;kauh vkxzg /kjyk- ;kps dkj.k f kansauk fganw Li` ;kaiklwu vli` ; nwj gkså u;sr] i`fk~dhkko ok<w u;s vls okvr gksrs- myv MkWvkacsMdjkaP;k ers vli` ;kaps izfrfu/kh Lor% vli` ;kauh fuomkosr vls gksrs- iq<s 1930 iklwu vkacsmdjkauh Lora= 23 ernkjla?kkph ekx.kh lq: dsyh- rsogk jk"vªh;,dkrersp;k n`"vhus gh ekx.kh cjkscj ukgh vls f kans ;kauh ij[kmi.ks lkafxrys- osxgk ernkjla?k vli` ;kauk fny;kl rs fganwiklwu osxgs imrhy v kh lk/kkj fhkrh f kans ;kauh O;Dr dsy;kph jk- uk- pogk.k Li"V djrkr- xka/kh & vkacsmdj erhksn% eg"khz f kans vkf.k vwuh cs>av ;kap;k iz;rukrwu dk xszl vf/kos kukr eatwj >kysy;k Bjkokoj MkW- vkacsmdjkauh fvdk dsyh- R;kaP;k ers gk iw.kzi.ks jktdh; Bjko gksrk dkj.k xka/kh vkf.k dk xzsl ;kauh vli` ;rk fuokj.;klkbh dkghp dsys ukgh- jkåam Vscy dkwuqjule/;s xka/kh o vkacsmdj ;kap;kr cscuko >kyk gksrk- MkW- vkacsmdj ;kauh ekfxrysys Lora= ernkjla?k jí djkosr Eg.kwu egkrek xka/khauh izk.kkafrd miks"k.k dsys- rsogk MkW- vkacsmdjkauh Lora= ernkjla?kkph ekx.kh ekxs?ksryh- ;k?kvusfo"k;h jk- uk- pogk.k Eg.krkr dh] nfyrkalkbh Li` ; o vli` ;kaps varj 24 ok<sy vls dkghgh ulkos vls egkrek xka/kh ;kauk okvr gksrs- xka/kh vkf.k f kans ;kap;k,dkrehd /kksj.kkyk vkysys QG Eg.kts vkacsmdjkuh vkiyh Lora= ernkjla?kkph ekx.kh ekxs?ksryh o egkrek xka/khaps izk.k okpoys- 25 R;kaP;ke/khy gh viwoz izkalfxd lko/kkurk o lkeatl; egrokps Bjysf kans vkacsmdj lke;% f kans vkacsmdj lke; lkaxrkuk jk- uk- pogk.k Eg.krkr dh] nks?ksgh lekt kkl=k gksrs- xqykefxjh oxsjs iqlrdkp;k}kjs egkrek Qqysauh th /kezfpfdrlk dsyh frp;kr f kans&vkacsmdjkauh Hkjp Vkdyh vkgs o nfyr lkfgr;kapk ik;k r;kj dsyk vkgs- eksb&eksbîkk vli` ; ifj"knk Hkjoqu eg"khz f kans ;kauh MkW- vkacsmdjkauk,dizdkjs 26 ik ozhkwhp r;kj d:u fnyh- cks/n /kekzpk ft.kksz/nkj Ogkok vls eg"khz f kansauk eukseu okvr gksrs- R;kaph iwrzrk vkacsmdjkauh 1956 lkyh dsyh- jk- uk- pogk.k iq<s Eg.krkr dh] f kans gs vfnf{kr cks/n gksrs rj ckcklkgsc gs fnf{kr cks/n gksrs- cks/n /kez gk fufriz/kku vly;kus rks fo oe/kz vkgs v kh f ka kap;k Hkkouk gksrh- f kans o vkacsmdj ;kauh lektokn o ekdlzoknkiklwu Lor%yk vyx Bsoys gksrs- nks?kkapsgh /kekzojhy izse cgdv gksrs Eg.kwu nksgksaugh nfyr iz ukp;k lksmo.kwdhlkbh ekdlzoknkph okv nk[koyh ukgh lkyh cfg"ñr Hkkjr uked fuca/k eg"khz f kans ;kauh fyfgyk rj 1927 lkyh cfg"ñr Hkkjr gs o`ùki= MkW- vkacsmdjkauh lq: dsys- eg"khz f kans ;kauh euqle`rhe/khy fo"kerspk ikafmr;iwozr fu"ks/k dsyk vkgs i.k fonzksg R;kaP;ke/;s uogrk] rs uselfk gksrs- myv vkacsmdjkauh egkm ;sfks euqle`rh fo/khiwozd tkgyh gksrh- f kans&vkacsmdj gs czkeg.;kfo#/n gksrs] fo"ke /kekzfo#/n gksrs i.k mnkjeroknh 29 czkeg.kkaps lgdk;z nks?kkauhgh?ksrys gksrsjk- uk- pogk.k iq<s Eg.krkr dh] iq.ks djkjkus vli` ;kauk loz= vf/kd tkxk ns.;kr vky;k th jktdh; ckc ijdh; lkezkt;drsz 1919 lkyh d: 'kdys ukghr rh iq.ks djkjkus o Hkkjrh; jkt;?kvusus?kmowu vk.kyh vkgs rsogk vkrk 1919 lkyps f kans&vkacsmdj erhksn iw.kz folj.;kl gjdr ulkoh- R;kaP;k ers] f kans&vkacsmdj ;kap;k vkfred o ospkfjd,dkrerspk vh;kl dj.ks Eg.kts Lokra«;krhy,dkRerk lk/k.ks gks;- nfyr iz ukph lel;k% nfyr 'kcnkpk vfkz lkaxrkuk jk- uk- pogk.k Eg.krkr dh] lkalñfrdn`"vîkk ijaijsus ekxlysys o vkrk uo;k vkffkzd fo"kersp;k dkgkr nqczy vls ts yksd vkgsr R;kauk nfyr Eg.krk ;srs- cfg"ñr tkrh&tekrhyk 30 fmizslm Dyklsl Eg.ktsp innfyr oxz vls eg"khz f kans ;kauh EgVys vkgs- jk- uk- pogk.k ;kap;k ers] vli` ;rsp;k fuokj.kkpk,d bfrgkl vkgs- Hkxoku cq/nkauh o vu; lk/kw&larkauh,sfgd o ijekffkzdn`"vîkk cfg"ñr yksdkapk 31 lkekftd iz u lksmfoyk- 'ks&fnm ks o"kkzis{kk tklr vli` ;rk fuokj.kkpk ljdkjh o fculjdkjh iz;ru gksåugh 32 gh lel;k ok<yh vkgs- uoh i{kh;rk o tkrh;rk gs ;kps izeq[k dkj.k gks;- xkoxkmîkkrhy nfyr lel;k o iz u vo?km vlrkr- xkodhrhy erhksn o frfks tk.kwu?ksrys ikfgtsr- ROR (3),

4 os;fdrdckchaoj xkokrwu nksu ikvîkz vlrkr- HkkÅcandh] tehuhlaca/khps iz u oxsjslaca/kko:u gks.kkjs erhksn tqu;k dkgkiklwu pkyr vkys vkgsr- dkg cjkp ikyvyk vlyk rjh ijaijsus eqjysyk bukenkjh] ns[keq[kh o ikvhydh 33 oxsjspk oruh nqjkfhkeku vtwugh [ksm;kr vk<grks- ik;kryk tksmk ik;kr Bsokok v kh Eg.k xkodhr vk<grs- 'kqnzkfn kqnz Eg.kts osof.kzd Eg.kfo.kkÚ;kauk nkl vlkp vfkz o O;ogkj pkyr vkyk vkgs- fo ks"kr% ckzeg.k vkf.k - {kf=; ;kaph iq<s ;qrh >kyh- {kf=; Eg.kfo.kkÚ;kaukgh czkeg.; gosp vlrs vlk ij[km fopkj jk- uk- pogk.k ekamrkr 34 nfyrkapk iz u gk tklr O;kid o l[kksy vkgs-,d xko,d ikbobk gs,d FkekZfeVj vkgs- nfyrkapk iz u Eg.kts dks.kk,dk laiznk;kpk iz u ukgh rj rks jk"vªo;kih vlwu ekuorkoknh n`f"vdksukrwu rks lksmoyk ikfgtsiapokf"kzd ;kstuk cuforkuk fujkjhr o vkffkzdn`"vîkk nqczy yksdkalkbh Lora= ;kstuk go;kr] fculjdkjh iz;rugh >kys ikfgtsr- tksi;zar lkalñfrd o vkffkzd&lkekftd thoukr leku ikrgh ;sr ukgh rksi;zar gh lel;k jkfgy- LolÙkk fvdfo.;klkbh dks.kh ;kps jktdh; HkkaMoy d: u;s vlsgh jk- uk- pogk.k lqpforkr- nfyrkargh vkffkzdn`"vîk nqczy vls nksu Hkkx im.ks 'kd; vkgs i.k ljkljhus nqczyrsps izek.k vf/kd 35 vkgs] vkfnoklh rj Qkjp ekxs vkgsr- tkrhhksn o vli` ;rk ân;krwu xsyh rjp O;ogkjkrwu tkbzy- vls dezohj f kans ;kauh vuqhkokrwu lkafxrys vkgs- 'ksovh nfyr iz ukph feekalk djrkuk jk- uk- pogk.k Eg.krkr] Qqys&f kans&xka/kh &ekvs&lkojdj& kkgw egkjkt&hkkåjko ikvhy oxsjs lekt lq/kkjdkauh vli` ;rk ekuw u;s o rh?kkyokoh ;klkbh løh; izpkj dsyk- MkW- HkkaMkjdjkauh rj Eg.kys vkgs dh] vli` ;rk fuokj.k Eg.kts fganw /kekzps laj{k.kp gks;- ;kn`"vhus jktk jkeeksgu jkw;iklwu egkrek QqY;kai;Zar iz;ru >kys- vli` ;rk fuokj.k gs Li` ;kauh o vli` ;kauh lgdk;kzus djko;kps dk;z vkgs],drqhz iz;rukus gk iz u lqv.kkj ukghjk- uk- pogk.k iq<s vlsgh Eg.krkr dh] nks?kkap;k leuo;kus pkyysyh vli` ;rk fuokj.kkpk pgog MkW- vkacsmdjkap;k vkxeukuarj Lom/nkjkph pgog cuyh- jktdh; gddkph tk.kho cfg"ñr oxkzr >kyh o gksr vkgs- lozp iqoz vli` ; cks/n u >ky;keqgs R;kaP;kr iwoz vli` ; o uocks/n vlk Hksn fuekz.k >kyk vkgs- osxosxgsi.kk o varj ok<r vkgs- ;klkbh lokzauhp cq/n /kezgh fganw /kez lq/kkj.kkjh,d 'kk[kk vkgs 36 vls ekuys ikfgtsnfyr vkf.k nfyrsrjkarhy njh gh leuo;kusp Hk: 'kdrs- rs ok<fo.;kps jk"vªh; ikrd dq.kh d: u;s vu;fkk rks /kksdk Bjsy vlk b kkjk jk- uk- pogk.k nsrkr- ;klkbh cq/n /kez o fganw /kez] ikyh o lalñr ;kapk rksyfud o leuo;hd vh;klkph loz fo kfibkrwu lks; Ogkoh Eg.kts,dkRerk ok<hl ykxsy-37 vls R;kaps er vkgs- lanhkz% 1-pOgk.k jk- uk-% MkW ckcklkgsc vkacsmdj o nfyr pgog &,d ekxksok] laiknd o izdk kd% jes k pogk.k] okbz] i`"b 15 2-pOgk.k jk- uk-% Hkkjrh; lalñrh o rhph okvpky] laiknd o izdk kd% jes k pogk.k] okbz] i`"b & 29 3-=Sro] i`"b& 30 4-=Sro] i`"b& 31 5-pOgk.k jk- uk-% MkW- ckcklkgsc vkacsmdj o nfyr pgog&,d ekxksok] laiknd o izdk kd% jes k pogk.k] okbz] i`"b & 83 6-=Sro] i`"b& 90 7-=Sro] i`"b& 4 8-=Sro] i`"b& 6 9-=Sro] i`"b& =Sro] i`"b& 2 11-=Sro] i`"b& =Sro] i`"b& =Sro] i`"b& 75] =Sro] i`"b& =Sro] i`"b& pOgk.k jk- uk-% xksre cq/n o R;kps cks/nn kzu] laiknd o izdk kd% jes k pogk.k] okbz] i`"b& =Sro] i`"b& =Sro] i`"b& =Sro] i`"b& =Sro] i`"b& 45 ROR (4),

5 21-pOgk.k jk- uk-% MkW- ckcklkgsc vkacsmdj o nfyr pgog &,d ekxksok] laiknd o izdk kd% jes k pogk.k] okbz] i`"b & pOgk.k jk- uk-% xksre cq/n o R;kps cks/nn kzu] laiknd o izdk kd% jes k pogk.k] okbz] i`"b& pOgk.k jk- uk-% MkW- ckcklkgsc vkacsmdj o nfyr pgog &,d ekxksok] laiknd o izdk kd% jes k pogk.k] okbz] i`"b & =Sro] i`"b& =Sro] i`"b& =Sro] i`"b& =Sro] i`"b& =Sro] i`"b& =Sro] i`"b& =Sro] i`"b& =Sro] i`"b& =Sro] i`"b& =Sro] i`"b& =Sro] i`"b& =Sro] i`"b& =Sro] i`"b& =Sro] i`"b& 191 ROR (5),