Førarkort ein menneskerett? v/assisterande fylkeslege Jacob Andersen
Førarkortklassar Gruppe 1 eller dei låge klassane - Allmenne transportbehov det næraste vi komer på ein «menneskerett! AM145 Moped, 2-hjul AM146 Moped, 2-hjul AM147 Moped, 3- og 4-hjul S Motorsykkel, belte (snøscooter) T Traktor A1 Motorsykkel, lett A2 Motorsykkel, mellomtung A Motorsykkel, tung B1 Motorsykkel, 4-hjul B Bil, person- og varetransport B96 Tilhengar til B BE Tilhengar til B
Førarkortklassar Gruppe 2 - dei høge klassane Yrkesmessige transportbehov (utan om C1) ingen menneskerett, men C1 Lastebil, lett C1E Tilhengar til C1 C Lastebil, tung CE Tilhengar til C
Førarkortklassar Gruppe 3 - dei høge klassane Yrkesmessige transportbehov ingen menneskerett, men D1 Buss, lett D1E Tilhengar til D1 D Buss, tung DE Tilhengar til D Kompetansebevis utrykking Køyresetel persontransport mod vederlag
Gjet ein lege
Køyreforbod Køyreforbod UTAN melding til Fylkesmannen - Gi pasienten køyreforbod «for inntil vidare» - Gi gjerne pasienten skriftleg informasjon - Dokumenter i pasientjournal < 6 mdr. - KORTVARIGE og/eller FORBIGÅANDE Køyreforbod MED melding til Fylkesmannen - Gi pasienten køyreforbod «for inntil vidare» - Gi gjerne pasienten skriftleg informasjon - Dokumenter i pasientjournal > 6 mdr. - LANGVARIGE og/eller BLIVANDE og/eller «per definisjon» - Anfall (ikkje heilt klart trafikalt irrelevant)
Brot på køyreforbod Umiddelbar fare for liv og helse - Kontakt politiet ( 31 i HPL) politi Ikkje umiddelbar fare for liv og helse - Kontakt Fylkesmannen ( 34 i HPL) FM
Dispensasjonssøknad To delar Eigensøknad Datert og signert eigensøknad - Kva førarkortklassar søkast det om dispensasjon for - Kva trong har ein for førarkort i desse klassane (fritid og/eller yrke) Vedlegg Helseattest på skjema NA-0202 (ikkje eldre enn 6 månader) Uttale frå fastlegen (t.d. skildring av kontrollopplegg) Uttale frå relevante spesialister (ikkje eldre enn 12 månader) Uttale frå relevante samarbeidsparter (t.d. NAV, rusmiddelkonsulent) Dokumentasjon av trong (stadfesting frå arbeidsgjevar, idrettslag m.m.)
Deg og Pasienten Behandle søknad om førarkort lage og skrive ut førarkort Vedtak om dispensasjon frå helsekrava jf. førarkortforskrifta gi avslag eller innvilga dispensasjon (ev. med vilkår) kontrollopplegg Førespurnad om vurdering av helse Vedtak om rett til å køyre jf. vegtrafikklova tilbakekalle eller tilbakelevere (midlertidig eller livstid) lovbrot, vandel, «skjellig» grunn Tilråding om inndraging klageinstans Førespurnad om vurdering av helse klageinstans Førespurnad om vurdering av helse Vedlegg 1 til førarkortforskrifta Vegtrafikklova og førarkortforskrifta
Rusmiddel og medikament 1) Legale rusmiddel Alkohol (etanol) 2) Illegale rusmiddel Cannabis (hash), THC Amfetamin Ecstasy, LSD, Fantasy (GHB) Kokain Heroin 3) Medikament Benzodiazepin (Stesolid, Valium, Vival, Xanor, Rivotril, Sobril, Flunipam, Mogadon ) Benzodiapin-liknande (Imovane, Stillnoct ) Opioider (morfin, metadon, Ketogan, Oxycontin, Oxynorm, Tramadol, PIF/PAF) Antihistaminer de «gamle» (Atarax, Vallergan, Phenergan )
Medikament Veiledende medikamenttabell Opfyller pasienten helsekravene? Vanligvis Nei Nei Nei Dispensasjonspraksis for klasser i gruppe 1 Bør gis Kan gis Bør ikke gis Dispensasjonspraksis for klasser i gruppe 2 og 3 Kan gis Bør ikke gis Bør ikke gis Gruppe Pkt. Undergruppe Generisk navn Dose Dose Dose Dose Benzodiazepiner 16.2.1 alprazolam* 0,5-1 mg > 1 mg diazepam 10 mg 10-15 mg 15-20 mg > 20 mg Klonazepam* 0,5-1 mg > 1 mg oksazepam 30 mg 30-50 mg 50-65 mg > 65 mg Hypnotika og sedativa 16.2.1 benzodiazepinderivater benzodiazepinlignende flunitrazepam 1 mg 1-1,5 mg 1,5-2 mg > 2 mg nitrazepam 7,5 mg 7,5-10 mg 10-15 mg > 15 mg zopiklon 7,5 mg 7,5-10 mg 10-15 mg > 15 mg zolpidem 10 mg 10-15 mg 15-20 mg > 20 mg Opioder 16.2.3 alle** Antihistaminer 16.2.6 alimemazin 10 mg 10-15 mg 15-20 mg > 20 mg hydroksyzin 25 mg 25-50 mg 50-75 mg > 75 mg prometazin 25 mg 25-50 mg 50-75 mg > 75 mg
Ekvianalgetisk potensfaktor Ekvianalgetiske dosar morfin 300 mg peroralt morfin 3,0 100 mg intravenøst petidin 0,2 1500 mg peroralt metadon 2,0 150 mg peroralt ketobemidon 2,0 150 mg peroralt oxycodon 1,5 200 mg peroralt hydromorfon 7,5 40 mg peroralt fentanyl 125-150 100 ug/t transdermalt buprenorfin 75 4,0 mg sublingvalt tramadol 0,2 1500 mg peroralt codein 0,1 3000 mg peroralt
Medikament - framtida Grp. 1 Grp. 2 og 3 Roande Sovemiddel Opioid akutt 1-2 veker Opioid - kronisk oxazepam 8 timar z-hypnotika 8 timar nei Ja 300 mg morfin z-hypnotika sporadisk 24 timar nei nei
Utfordring Tal unike brukarar av roande middel og sovemiddel 567.942 (2013, heile landet, begge kjønn, alle aldre) Av desse oxazepam 134.538 Av desse zopiklon 303.812 Av desse zolpidem 062.271 Tal unike brukarar som i prinsippet får køyreforbod 067.321 (567.942 (134.538 + 303.812 + 62.271))
Alkohol (etanol) Kva er eit misbruk av alkohol?
Alkohol (etanol) Kva er eit misbruk av alkohol, i trafikal samanheng? «Et daglig eller regelmessig forbruk av alkohol, godt over det almindelige, og så høyt at målte markører mere eller mindre konstant ligger over anbefalte verdier, vil vanligvis innebære at helsekravene ikke er oppfylt.» «Et sporadisk inntak, i små mengder, og ikke i forbindelse med kjøring, er ikke et misbruk i trafikal sammenheng.»
Kontrollopplegg Eit eksempel? Inngå kontrakt (tar tid dei første gonger, men kan formaliserast) Antabus i 4 veker totalt fråhald (ev. CDT% og GGT innan oppstart) Null-prøve av CDT% og GGT (ev. levertal og MCV) bruk same laboratorium kvar gong Månadlege kontrollar av CDT% og GGT (ev. levertal og MCV) Auke i CDT% på 30 % er ein indikasjon på brot av vilkår