VESTNES KOMMUNE Saksframlegg Arkiv: 200 Arkivsaksnr.: 2011/326 Saksbehandlar: Magne Værholm Dato: 14.04.2011 Rekneskapsrapport pr. 1. kvartal 2011 Utval Møtedato Utvalssak Formannskapet Kommunestyret Administrasjonssjefen si innstilling 1. Rapporten om rekneskapssituasjonen pr. 1. kvartal 2011 vert teken til orientering. 2. Budsjettendringar som er føreslått i saka vert godkjent. SAKSUTGREIING:
1. Innleiing Budsjettvedtak Driftsbudsjett for 2011 vart godkjent av kommunestyre i sak KST 10972010, økonomiplan i sak KST 11072010. Grunna underskott i 2008, som enno ikkje er inndekka, er kommunen innmeldt på den såkalla Robek lista. Det betyr at kommunen er underlagt statleg kontroll og godkjenning av økonomiske forpliktelser. Låneopptak må godkjennast og budsjett vert underlagt strengare kontroll enn elles. Økonomiplan og driftsbudsjett 2011 er sendt Fylkesmannen. Vi har enno ikkje fått tilbakemelding frå Fylkesmannen, men kjenner til at han behandler budsjettet vårt no. Vi har fått signal om at det vil bli godkjent dersom skatteinntektene vert redusert med 3,0 mill. kr slik som føreslått i denne saka. Søknad om forlenga inndekkingstid av underskott 2008 Når kommunestyre vedtok økonomiplan for 2011 2014 vart det gjort vedtak om søkje departementet om å få forlenge inndekkingstida på underskottet frå 2008 med ytterlegare 2 år, dvs. fram til 2014. Søknaden vart sendt via Fylkesmannen til departementet. Fylkesmannen frårådde søknaden og rådde til at underskottet måtte inndekkast innan 2012 slik forskriftene i utgangspunkt krev, sjå vedlagte brev datert 08.03.11. Departementet godkjente vår søknad, sjå vedlagte brev datert 15.04.11. Vi kan difor bruke tida fram til 2014 for å dekke inn underskottet, slik kommunestyret også gjorde vedtak om i økonomiplanen. I brevet frå departementet var det ikkje noko grunngjeving for kvifor søknaden var godkjent. Statssekretær i Kommunaldepartementet, Dag-Henrik Sandbakken (Sp), gjev i Kommunal Rapport si nettutgåve 28. april følgjande kommentar: Lista ligger høyt, og det skal mye til for å få innvilget en søknad. Fylkesmannens innstilling var tydelig, men det var en feil i saksvurderingen. Kommunen har faktisk vedtatt å innføre eiendomsskatt. I tillegg er Vestnes en gammel HVPU-kommune, med betydelige utfordringer som ikke fanges så godt opp. Det gjør kommunen til et særskilt tilfelle. Det er gode grunner til at søknaden blir innvilget, sier Sandbakken til Kommunal Rapport. Det var nok grunna at vi er ein stor vertskommune for tidlegare HVPU med alle dei ekstraoppgåver og utfordringar det gjev, og at kommunen allereie har vedtatt å innføre eigedomsskatt, som gjer at vi fekk godkjent søknaden.
I hovudtrekk kan vi ut frå drifta 1. kvartal melde følgjande: Skatteinntektene er budsjettert for høgt og bør reduserast, foreslår ein reduksjon på 3,0 mill. kr. Tilskott ressurskrevjande brukarar vert høgre enn budsjettert. Meirinntektene kan brukast til å dekke reduksjonen i skatteinntektene og auka budsjett til dei driftseiningane som har ressurskrevjande brukarar. Lønsoppgjer våren 2011 er no ferdig. Resultatet vart at lønsauken vert omlag 2,0 mill. kr høgre enn det vi har avsatt pott til å dekke. Renter og avdrag vert som budsjettert. Vi er usikker på om vi klarer å holde sjølve drifta innanfor budsjettramma, utan at det må iverksettast nye sparetiltak. Det er spesielt lønsoppgjeret som gjer dette. Elles er usikkerheiten størst innan grunnskuledrifta, om ein der klarer å gjennomføre vedtekne sparetiltak. Vi har fått signal om at utbytte frå VEAS er foreslått 2,0 mill. kr lavare enn det kommunestyret har budsjettert med. Finansinntektene, dvs. avkastning av kraftfondet og utbytte frå VEAS, vil være avgjerande for kva økonomisk resultat vi vil få i 2011, om vi vil gå i balanse eller få underskott.
2. Driftsbudsjett 2.1 Inntekter Driftsinntekter Budsjett Prognose Avvik Skatt og rammeoverføring 278 000 275 000-3 000 Vertskommunetilskott 97 800 97 350-450 Momskompensasjon 1 000 2 000 1 000 Resssurskr. Brukarar 7 000 13 000 6 000 Komp. eldreutb/skule 3 900 3 500-400 Driftsinntekter 387 700 390 850 3 150 Skatt-/ og rammeoverføring, i administrasjonssjefens budsjettframlegg var dette sett 2,0 mill. kr over KS prognose i oktober (statsbudsjett). Kommunestyre høgda det med 1,0 mill. kr til. Ny prognose pr. mars 2011, som byggjer på innbyggartal pr.01.01.11og verkeleg skatteinngang i 2010 m.m., viser at vi får knapt 271,0 mill. kr, dvs. 7,0 mill. kr mindre enn budsjettert. Vi trur ikkje at det vert så stor differanse. Fylkesmannen arbeider no med godkjenning av kommunen sitt budsjett og økonomiplan. Vi har fått signal om at dei vurderer skatteanslaget vårt for høgt. Administrasjonssjefen rår til at skatteanslag vert redusert med 3,0. mill. kr. Då vil truleg også budsjettet verte godkjent. Momskompensasjon, løyving til investeringar vart noko høgre enn rekna med når budsjett vart utarbeidd, og så heng det igjenn ein del investeringar frå 2010. Føreslår å auke momskompensasjonen med 1,0 mill. kr. Ressurskrevjande brukarar, vi får 2,5 mill. kr meir i tilskott for 2010 enn det som var inntektsført i 2010. Denne summen vert ei ekstra inntekt i år, og kan være med å dekke opp for reduksjonen i skatteanslaget. Grunna auka tilbud til fleire av dei ressurskrevjande brukarane kan vi auke inntektsanslaget for 2011 med 3,5 mill. kr, men det meste av dette må gå til å auke budsjetta til dei som har desse brukarane.
Finansinntekter Budsjett Prognose Avvik Kalkulatoriske renter 1 900 1 900 0 Avkastning kraftfondet 8 700 8 700 0 Utbytte VEAS 6 500 6 500 0 Renteinntekter 1 000 1 000 0 18 100 18 100 0 Avkastning kraftfondet, første kvartal er avkastninga neativ med knapt kr 200.000,-. For å holde budsjettet burde det vore ei avkastning på 2,2 mill. kr. Det har vore uroleg på aksjemarkedet 1. kvartal, også 1. halvår 2010 var det svake resultat. Inntill vidare føreset vi at avkastninga vert som budsjettert. Utbytte VEAS, her hadde administrasjonssjefen i sitt budsjettframlegg føreslått 5,2 mill. kr som var den summen VEAS hadde gitt signal om var forventa utbytte. Kommunestyret auka dette til 6,5 mill. kr. Vi har no fått opplyst at styret føreslår eit utbytte på 4,5 mill. kr, dvs. 2,0 mill. kr mindre enn det kommunestyret har budsjettert med. Skatteanslaget for 2011 er sett for høgt, og bør nedjusterast. Tilskott til ressurskrevjande brukarar vert høgre enn budsjettert. Meirinntekt vert brukt til å redusere skatteanslag, dekke inn tap på garanti og auke budsjett til dei driftseiningane som har ressurskrevjande brukarar. Avkastning frå kraftfondet kan variere mykje og det er er for tidleg å resultatet her. Det vil være finansinntektene, kapitalavkastning og utbytte VEAS, som vil avgjere kva økonomisk resultat vi får i 2011.
2.2 Driftsutgifter Forbruk pr. 1. kvartal er som følgjer: Rekneskap Budsjett Forbruk pr. 1. kvartal Forbruk i % Formål 2010 2011 2010 2011 2010 2011 Sentraladm/fellesutg 24 650 27 814 6 852 7 741 27,8 27,8 Kyrkjelege føremål 3 541 3 550 1 062 1 036 30,0 29,2 Grunnskule med SFO 67 881 64 853 17 879 19 162 26,3 29,5 Barnehage 11 571 35 391 8 092 9 140 69,9 25,8 Vestnes kulturskule 3 869 3 614 703 780 18,2 21,6 Kulturtiltak 2 589 2 449 796 631 30,7 25,8 Barne og ungd tenester 18 382 17 336 4 048 6 097 22,0 35,2 Helsevern 7 610 8 168 2 300 2 232 30,2 27,3 NAV sosial-kommune 4 132 5 121 1 421 1 981 34,4 38,7 Pleie- og omsorg 182 722 193 973 50 481 50 800 27,6 26,2 Bustaddrift -5 982-5 397 86-407 -1,4 7,5 Tekniske tenester 8 859 8 580 2 120 1 744 23,9 20,3 Kjøp tenester Tremek 3 177 3 128 1 589 1 564 50,0 50,0 Avsatt lønsoppgjer 2 694 0,0 333 001 371 274 97 429 102 501 29,3 27,6 Grunna omlegginga i finansiering av private barnehagar aukar budsjetta på barnehagedrift mykje (vi får dekka det ved auka rammeoverføring). Det må ein ta omsyn til ved samanlikning av budsjett 2011 mot forbruket i 2010. Korrigert for endringa i finansiering av private barnehagar aukar budsjettet med knapt 4,5 % frå forbruk 2010. Det er mindre enn lønsauke og auke i pensjonskostnadane, såleis ein reell reduksjon. Forbruket i % av budsjettet er mindre i år enn på tilsvarande tidspunkt i 2010. Men det varierer frå sektor til sektor, nokre har også høgre forbruk. Det er vanskeleg allereie etter 1. kvartal å vere sikker på korleis drifta vil gå resten av året. Men fram til resultatet av årets lønsoppgjer vart kjent vurderte vi det slik at vi klarer å holde drifta innanfor budsjettramma. Nokre sektorar vil få meirforbruk, men vi kan få innsparing på andre. No er vi usikker. Slik vi vurderer det i dag vert det meirforbruk i skulesektoren, men er usikker på kor stort meirforbruket vert. Det var føresett at skulane skulle gjennomføre vedtatt sparetiltak utan endring i skulestrukturen, dette kan sjå ut som om det vert vanskeleg å klare.
Nokre kommentarar til drifta Grunnskule Budsjettramma til grunnskulen er over 3,0 mill. kr mindre enn forbruk i 2010. Eit av sparetiltaka var ein reduksjon på 1,5 mill. kr i grunnskuledrifta, det skulle takast som generelle kutt på skulane ikkje ved strukturendring. Dei generelle tilbakemeldingane frå driftsleiarane er at dette vert hardt og det må reduserast på rammetimebruken, spesielt delingstimar. Helland skule, som er den største og har minst budsjett pr. elev, vil klare å holde budsjett. Tresfjord skule, antyder eit meirforbruk. Driftsleiar der gjev også tilbakemelding på at dei reduksjonane som no er gjort vil føre til at drifta ikkje er fagleg forsvarleg. Tomrefjord skule, antyder meirforbruk på kr 950.000,-. Driftsleiar peikar på at det vert umogeleg og uforsvarleg å redusere så mykje i hausthalvåret at ein klarer å holde budsjettramma. Administrasjonen må i lag med driftsleiarane på skulane vurdere tiltak slik at ein kan redusere forventa meirforbruk så mykje som mogeleg. Administrasjonssjefen vurderer at budsjettsituasjonen innan grunnskulesektoren er stram. Kanskje den sektoren som i 2011 har strammast budsjettrammer når vi tek omsyn til budsjettreduksjonen og at all reduksjon skal takast utan strukturendring. Vi er pr. i dag usikker på kva resultatet her vert. Kanskje må vi komme tilbake med nye tiltak for å holde budsjettrammene. Barnehagesektoren Fram til i år har dei private barnehagane fått direkte statstilskott til drifta. I tillegg har dei også fått kommunalt tilskott, det siste har variert mykje frå kommune til kommune. Frå 2011 er det kommunane som skal alt offentleg tilskottet til private barnehagar gjevast av kommunane, direkte statstilskott er slutt. Rammeoverføringane er auka for å dekke dette. Enkelt sagt så skal dei private barnehagane få kommunalt tilskott som er rekna ut frå det kommunen bruker på sine eigne barnehagar. I Vestnes er tilskottet noko høgre enn dei nasjonale satsane, det kan tyde på at vi bruker noko over snitt på barnehageddrift. Når budsjett 2011 vart utarbeidd kjente vi ikkje godt nok til reglane for utrekning av tilskott til private barnehagar. Avsatt sum er noko høgre enn det vi forventar å bruke og kan være med å dekke meirforbruk i andre sektorar. Det kjem vi tilbake til i seinare rekneskapsgjennomgangar.
Pleie- og omsorg Vestnes sjukeheim/tresfjord trygdeheim, reknar med meirforbruk grunna overbelegg og type pasientar. Har måtte brukt delar av romma på aktivitetsbygget for å ta imot ferdigbehandla pasientar. Det vert også peikt på at brukarane ut frå diagnose er meir ressurskrevande enn føresett når budsjett vart utarbeidd. Hellandtunet, her er bemanninga (vedtatte sparetiltak) redusert fleire ganger, til saman 2,6 årsverk i løpet av 2 siste åra. Tidlegare var det alltid 3 på seinvakt både på Mariebo og Oppigarden, no er det redusert til 2 på kvar plass. Det viser seg no at dette er for lite bemanning. Både verneombud og tilsynslege har peika på dette og saka har vore behandla administrativt som eit avvik. Fram til no i år har driftseininga måtte leige inn ekstrahjelp i periodar. Administrasjonssjefen rår difor til at bemanninga vert auka slik at ein kan få inn ei seinvakt til fast på turnusen, fordelt på dei to einingane etter behov. Ekstrakostnad vert dekka innanfor budsjettet til pleie- og omsorg. Heimetenestene, ser ut til å få ei innsparing. Dette grunna sparetiltak og reduksjon i oppdrag. Innsparinga vert brukt til å dekke meirforbruk andre plassar innan pleie- og omsorg. Bu- og habiliteringstenesta, frå 2011 har den driftseininga også overteke det økonomiske ansvaret for barnebustadane frå BUT. Driftseininga ser ut til å holde budsjettramma, men unnatak av tilbudet til nokre ressurskrevande brukarar, men her vert det rådd til å auke budsjettet. Slik vi vurderer det i dag vil pleie- og omsorgssektoren samla klare å holde drifta innanfor tildelt budsjettramme, når budsjettet vert styrka for ressurskrevjande brukarar. Hellandtunet vil få noko auka bemanning, dette vert dekka innanfor sektoren sitt totalbudsjett. Barne- og ungdomstenestene (BUT) I 2010 hadde ressurssenteret store inntekter iforb. med norskopplæring til asylsøkjarar. Inntektene var nok høgre enn tilsvarande utgifter, og det var med å dekke ordinær drift av ressurssenteret. Det var budsjettert med same inntening i 2011. No kan det sjå ut til at det asylmottaket vert omgjort til retursenter, då har bebuarane ikkje krav på norskopplæring. Det viser seg også allereie no at mange bebuarar ved asylmottaket har fått endeleg avslag, og dei vil då uansett ikkje ha rett til norskundervisning. Ressurssenteret må då bygge ned sitt undervisningstilbod og mister inntekter. Reknar difor med meirkostnad/mindreinntekt på kr 400.000,- her. Også utgiftene til barnevern vert høgre enn budsjettert, antyda 0,5 mill. kr. Driftseininga får også auka utgifter til ressurskrevjande brukarar, men detter vert dekka ved at tilskottet frå staten auka. Antyda meirforbruk på knapt 1,0 mill. kr. Dette grunna avvikling av norskopplæring til asylantar og auka utgifter til barnevern.
Eigedomsdrift og tekniske tenester Flaumskadar no i vinter, m.a. ein stor skade på kommunevegen i Rekdal, har gitt ein ekstrakostnad på kr 700.000,-. I tillegg vert brøyteutgiftene høgre enn budsjettert. Driftsleiar antyda eit meirforbruk på 1,0 mill. kr på vegvedlikehald. På bygningsdrift reknar ein også med meirforbruk. Delvis grunna auka reinhaldskostnader, energikostnad og ekstrakostnader grunna sviktande vedlikehald tidlegare år. For å unngå for stort meirforbruk må delar av personale brukast på investeringsprosjekt, og ikkje belasta drifta. Driftsleiar antyder eit meirforbruk på inntil 2,0 mill. kr. Mykje av dette skuldast ekstrakostnader etter flaumskadar på vegane i vinter. For å redusere meirforbruket må delar av personale brukast på investeringsprosjekt, og kanskje lånast ut til takseringsarbeid iforb. med innføring av eigedomsskatt. Det betyr at andre oppgåver vert skyvd ut i tid. Administrasjonssjefen vil sterkt understreke at det er avsatt lite midlar til bygningsvedlikehald og ingen løyving til asfaltering i år. Med bakgrunn i den slitasjen som har vore på dei kommunale vegane i vinter burde det vore avsett midlar til vegopprusting og asfaltering. Dette bør, etter administrasjonssjefens vurdering, prioriterast i investeringsbudsjett for 2012. Avsatt til lønsoppgjer Det var avsatt 6,0 mill. kr til å dekke lønsauke i år. Av dette er 3,3 mill. kr brukt til å dekke auken frå lokale forhandlingar haust 2010 som ikkje var lagt inn i budsjetta til driftseiningane. Rest 2,7 mill. kr skal dekke ekstra kostnader iforb. med lønsoppgjer pr. 1. mai i år. Det vil kunne dekke ein lønsauke på 1,2 %, gjeldande frå 1. mai. Signala når vi utarbeidde budsjettet hausten 2010 var at det knapt skulle gjevast tillegg i år grunna at tillegga i 2010 gav mykje lønsoverheng til 2011. Vart forventa årslønsvekst på 3,25 % i år. Lønsoppgjer er no ferdig og resultatet vart ei ramme på 4,3 %, eit prosentpoeng over det regjeringa la til grunn i statsbudsjettet. Det generelle tillegget utgjer 1,72 %, og alle skal ha minst kr 7.000,- i tillegg frå 01.05.11. For Vestnes vert ekstrakostnadane ved lønsoppgjeret om lag 2,0 mill. kr høgre enn det vi har avsatt pott til å dekke. Om dette skal fordelast som ein generell reduksjon likt på alle driftseiningar, eller at vi skal gjennomføre spesielle tiltak for å dekke inn dette har administrasjonssjefen enno ikkje fått vurdert.
Renter og avdrag Lånegjelda til kommunen er 393,0 mill. kr. Vi har fast rente, 3,5 %, på 250,0 mill. kr. Det er budsjettert med 3,5 % rente på alle låna. Flytande lånerente er i dag ca. 2,8 %. Dersom ikkje renta aukar mykje framover året vil renteutgiftene nok bli noko mindre enn budsjettert. På motsatt side vil inntektene vi får kompensert frå staten til t.d. byggjing av omsorgsbudstader m.m. også av same grunn bli noko mindre. Avdraga vert også noko høgre enn budsjettert. Men dette vil gå opp i opp. Slik at samla skal det bli som budsjettert. Tap på garanti Kommunestyret gjekk i sak KST 37/2003 inn for å gje kommunal garanti for eit lån på kr 1.650.000,- som Tomra Bowling AS skulle ta opp i forbindelse med oppstart av bowlinghall. Garantien skulle avgrensast til 10 år med 10 % årleg nedtrapping. Lånet vart tatt opp våren 2004. Selskapet har no gått konkurs og vi må rekne med at kommunen må innfri den delen av lånet som vi fortsatt har garantiansvar for, ca. kr 500.000,-. Tapet må dekkast over drifta. Løyving til Krisesenteret for Molde og omegn IKS Vestnes er medeigar i nemnde krisesenter i lag med dei andre Romsdalskommunane. Vår andel er 9,2 %. Fram t.o.m. 2010 var drift av krisesenteret finansiert ved at staten dekka 80 % og kommunane 20%. Vestnes dekka i 2010 kr 135.000,-. Frå 2011 er staten sin andel lagt inn i rammeoverføringane til kommunane, for vår kommune kr 327.000,-. Kommunane i Romsdal tapte på denne omlegginga, og Vestnes sin andel av kostnaden i 2011 vert 685.000,-. Eigenandelen for vår kommune, når vi tek omsyn til det vi betalte i 2010 og det som er lagt inn i rammeoverføringane, auka med kr 220.000,-. I budsjettet er det løyvd kr 70.000,- for lite, dette må avsettast no. Arbeid med innføring av eigedomsskatt Dette arbeidet er no godt i gang. Det er tilsatt ein ny medarbeidar, kjøpt nye dataprogram, og vi skal snart lyse ut takseringsarbeid. Det er vanskeleg å vite kva dette arbeidet vil koste. I økonomiplanen antyda administrasjonen ein kostnad på 3,5 mill. kr. Kommunestyret reduserte dette til 2,0 mill. kr. Ut frå dei tilbakemelding vi har fått frå andre kommunar og ikkje minst frå det konsulentfirma som hjelper oss i denne prossessen, kan vi rekne med at kostnaden vert mellom 4,0 og 7,0 mill. kr. Kostnaden vert fordelt på 2011 og 20112. Det er avsatt 1,0 mill. kr i 2011. Summen må nok aukast, men det må vi komme tilbake til i seinare rekneskapsrapport når vi har meir oversikt over kostnadane.
3. Budsjettendringar Med bakgrunn i det som er informert om i saka rår administrasjonssjefen til følgjande budsjettendringar: Inntekter Auke Redusere Skatteinntekter 3 000 000 Vertskommunetilskott 450 000 Momskompensasjon 1 000 000 Ressurskr. brukarar 6 000 000 Komp. Eldreutbygging 400 000 7 000 000 3 850 000 Utgifter Auke Redusere Tap garanti Tomrefj. Bowling 500 000 Krisesenter tilleggsløyving 70 000 Løyving ressurskr. Brukarar 2 580 000 3 150 000 0 Særutskrift til: Vedlegg: 1 Brev frå Fylkesmannen 2 brev frå departementet