Informazioni su questo libro

Transkript

1 Informazioni su questo libro Si tratta della copia digitale di un libro che per generazioni è stato conservata negli scaffali di una biblioteca prima di essere digitalizzato da Google nell ambito del progetto volto a rendere disponibili online i libri di tutto il mondo. Ha sopravvissuto abbastanza per non essere più protetto dai diritti di copyright e diventare di pubblico dominio. Un libro di pubblico dominio è un libro che non è mai stato protetto dal copyright o i cui termini legali di copyright sono scaduti. La classificazione di un libro come di pubblico dominio può variare da paese a paese. I libri di pubblico dominio sono l anello di congiunzione con il passato, rappresentano un patrimonio storico, culturale e di conoscenza spesso difficile da scoprire. Commenti, note e altre annotazioni a margine presenti nel volume originale compariranno in questo file, come testimonianza del lungo viaggio percorso dal libro, dall editore originale alla biblioteca, per giungere fino a te. Linee guide per l utilizzo Google è orgoglioso di essere il partner delle biblioteche per digitalizzare i materiali di pubblico dominio e renderli universalmente disponibili. I libri di pubblico dominio appartengono al pubblico e noi ne siamo solamente i custodi. Tuttavia questo lavoro è oneroso, pertanto, per poter continuare ad offrire questo servizio abbiamo preso alcune iniziative per impedire l utilizzo illecito da parte di soggetti commerciali, compresa l imposizione di restrizioni sull invio di query automatizzate. Inoltre ti chiediamo di: + Non fare un uso commerciale di questi file Abbiamo concepito Google Ricerca Libri per l uso da parte dei singoli utenti privati e ti chiediamo di utilizzare questi file per uso personale e non a fini commerciali. + Non inviare query automatizzate Non inviare a Google query automatizzate di alcun tipo. Se stai effettuando delle ricerche nel campo della traduzione automatica, del riconoscimento ottico dei caratteri (OCR) o in altri campi dove necessiti di utilizzare grandi quantità di testo, ti invitiamo a contattarci. Incoraggiamo l uso dei materiali di pubblico dominio per questi scopi e potremmo esserti di aiuto. + Conserva la filigrana La "filigrana" (watermark) di Google che compare in ciascun file è essenziale per informare gli utenti su questo progetto e aiutarli a trovare materiali aggiuntivi tramite Google Ricerca Libri. Non rimuoverla. + Fanne un uso legale Indipendentemente dall utilizzo che ne farai, ricordati che è tua responsabilità accertati di farne un uso legale. Non dare per scontato che, poiché un libro è di pubblico dominio per gli utenti degli Stati Uniti, sia di pubblico dominio anche per gli utenti di altri paesi. I criteri che stabiliscono se un libro è protetto da copyright variano da Paese a Paese e non possiamo offrire indicazioni se un determinato uso del libro è consentito. Non dare per scontato che poiché un libro compare in Google Ricerca Libri ciò significhi che può essere utilizzato in qualsiasi modo e in qualsiasi Paese del mondo. Le sanzioni per le violazioni del copyright possono essere molto severe. Informazioni su Google Ricerca Libri La missione di Google è organizzare le informazioni a livello mondiale e renderle universalmente accessibili e fruibili. Google Ricerca Libri aiuta i lettori a scoprire i libri di tutto il mondo e consente ad autori ed editori di raggiungere un pubblico più ampio. Puoi effettuare una ricerca sul Web nell intero testo di questo libro da

2

3

4 *-4

5 -,

6 «> r> MAXIMILIANI HELL e Soc. Jesu ASTRON. C-íES. REGII IN UNIVERSITATE. V1NDOBONENSI OBSERVATIO TRANSITUS VENERIS ANTE DISCUM SOLIS DIE JUNII UNA CUM OBSERVATIONIBUS SATEtLITUM JOVIS, IN OBSERVAÏORIO CMS, REG. PUBL. UNIVER SITATIS HABITIS. Adjectis Objèrvationibus ejusdem Tranjltus Venerís saclìs à variis per Europam Virìs in observando exercitatis, cum Appendice aliarum nonnullarum Observatìonum. V1ND0E0NM, typ1s JOANNIS THOMjE TRATTNËR, CMS. REG. ET APOST. MAJ. AVI. NEC NON 1NCL. ORDIKUM INFliJl. AVSTR. TYFOGR. ET KIBIIOF.

7

8 LECTORI ASTRONOMO MONITUM. 'leberrimus Veneris ante difcum Solis Tranfitus, anno hoc per orbem Vntverfum obfervatus, Editionem mearumobfervationum annuarum, quas pro more Epbemeridibus mei1 adncetere folebam, mutandam fuafit ; Quapropter pratermisfis omnibus aliis Obfcrvationibus, quas in ЕкпсЪнт anni proximi referam, Ob/ervationes folius Tranfitus Veneris ацие Satelexercitatis Aftronomis faftum meum baud improbatum iri, & à litumjovis anno hoc vulgandas nolui, perfuaßs planisme, ïf ab yunioribus Obfirvatoribuf,fi iisdem calculorum metbodum planius explicarem, itemque à Poßeris gratiam mibi habendum, quod opera mea qualicunque Obfervationes nonnullorum Aßronomorum, quas bic in unam fummam colligo, ab interitu vindicatas, eorum ufui confirvatas voluerim. De hifce Obfervat ionibus, quod porro moneam, nibil eft, cum, qua voluerim, fuis locis dilucide à me expoßa exißimem.

9 Obfervationibut fubjicio Eimen' a, Elementis Tabulat Generalet feptem, Tabula cuivit Animtdverfionet m;as, tum calculot novot duorum Tranßtuum proximorm, Anni videlicet 1769, У 'S74.juxta Obiervationem meam, aliorumque recent faelam emendatot ; Eclipjeot item Solit Anni ejusdem 1 7C9. die eadem 3. ^unii, quo Tranfitut Venerit celebrdbitur, futura ; Tum vero methodum addo reducendi Obfervationem faftam per filum horizontale, verticale micrometri ; debebamid amicorum interpellation!. qui Jùat Obfervationet marte proprio reduelas volebant, laborum fiiorum frusium ipßmet fas inferre promptuariit cupidißmi; Denique Appendicem Obfervationum Satellitum gov'ts, in variit locit recent habitarum communem volui, e quibus Longitude Geographica eorum locorum, in quibusfaña eft Obferuatio Tranfitut Venerit, accuratiut determinaretur ; Latitudinet item accuratat ex Objervationibut recent definitat in Ta bula III. exhibeo. Id folnm monitot volui Leñoret Aftronomot,fi quorundam Obfervationet, qttas mecum communet noverunt, hie pratermi/fas viderint, mt caufam meam, non apud aliot, quam ipfotmet Obfervatores, quorum omiffœ funt Obfirvationet, privatif ad eat litterit,fi Ht videbitur, amice, atque libenter añurum. Ita enim b? Obftrvatorum bona exiftimationi, У Aftronomia FrofeElui confultum putavi. mm OBSER-

10 OBSERVATIO TRANSITUS VENERIS PER DISCUM SOLIS FACTA VINDOBONJE An A P. MAXIMILIANO HELL è S. J. ASTRONOMO CMS. JREGIO EJUSDKM UNIVERSITATIS. uoniamobservatorium publicum IXniverfitatis Caes.Regium, cui proesum, ob Hospitum srequentiam, locum minus a- ptnm sore praevideram, in quo debita quiete, & necessaria mihi commoditaie celebrem hunc Tranfitum Veneris praefixâ mihi obversandi methodo spectare valerem.ca caul'a Màcs aliee ab omni tumultu segregaroe, attamen Observatorio Universitati» viclnse, mihi deligendse erant: opportunum itaque locnm prsebuit turris ad angulum Bibliothecae Collegii Academie! Socletatis Nostre, ab utroque Observatorio ÇUniverliíaíis scilìceí, & Col legii) distante Septemtrionem versus pedibus circiíer tercentis, ifl orientem vero ab Observatorio Universitatis pedibus sere quadringentis. In hunc locum translata sunt instrumenta die 2. Junii pro meo usu sequentia: Horologium Grahamianum, Quadratls mihi samiliaris mobilis a. pedum, ampliatus sectore 4,. pedum, tubo 5. pedum cum micrometfo instructus, tubus itenj Newton. 44. pédum, ejus preestamias, qui tubum dioptricum 40. pedum sacile adsequat. Instrumentum denique.novum, recens a me curatum pro dimetienda diametro Veneris, A

11 2 [ OSSERV ATIONES AsTROKOMICJE AnNI Ut horologii motum, ejusque diurnam variationem accurate. noltem, cum per nubes dierum & 6'* Junii correfpondentes altitudines G eo loci me accipi non poterant, diebus & 6ta Junii, figna ex utroque Obfervatorio tum Univerfitafis tum Collegü, dum limbi Solis culminantis filum meridianum attingebant, mihi danda curavi, e quibus de differentia horologii a tempore vero, ejusque variatione diurna, feclufo errore duorum fecundo* rum, accurate mihi conftabat. Tubum tneum dioptricum 5. pedum etiam alio modo pro hac Obfervatione adapfavi, i'cilicet aperturam, quam alias 11. linearuni habebam, ad 9. lineas contraxi, qua limbos Solis, Venerisque prsecifiores viderem. mutata etiam paulifper diflantia vitri objeâivi a lente occulari, ob quam mutationem cum angulus viforius quoque immutatus fit, necefíe habui (fi filo curforio ute. rer ) determinare femiangulum micrometri, quem etiam per fixam. primam in Cingulo Orionis, diftantem ab./equafore folum 29' 3+"- Auftrum verfus determinavi, reperique ex repetitis Obfervationibus femiangulum in tempore V 59Í" vel 2. m. & in partibus iequatoris 29' 53", vel potius 30' o". «äqualem, 25. revolutionibus. cochlese, & unam rc'volutionem, five 100. partes' äqua les i>. 12". 3"'.. His ita pnsparatis, iljucefcente die 6t3 Junü mane Orientent Solem magna cum expeâatione prseftolabar, licet autem propter cœlum nubilum, Solcm paulo poft ortum fuum, vix 3. minutis temporis nobis videre datum fit, tamen plurimum recreatus fum, dum eo fere loco Venerem in difco Solis verfantem, maximo meo gaudio reperi, quem in Schemate juxta calculos meos jam ante annum deiignaveram. Poft perbreve hoc, attamen jucundum i'peftaculum, Sol deufas nubes ingreflus, nounifi per pauca тоmenta ante horam 5"m per vices emerfit, quapropter nullam pofitionem obtinere poteram, poft horain 5"т autem continuo fub denfis nubibus Sol verfabatur adeo, ut ante horam 7. m. 23. nunquam emerferit, fubinde vero trans nubes rariores, politlones quas hic recenfeo, per vices nobis facere lirait, quae licet non omni fortaflis praecifione, quam cupiebam, a me fieri poterant, eam tamen habenf, ^uas errorem unius fecundi in tempore omni- 'no excludunt, certseque fint intra dimidium fecundum temporis, feu 7" vel 8" circuli maximi, atque adeo bonas, eruendisque elemeniis perutilcs exiftimo: Methode ufus fum mihi familiari, quae in his circumftantiis cceli nubili Cut exercitatis obfervatoribus notum eft ) obfervaforem admodum exercitatum, atque traâabile Inftnimentum requirit, cryftallo, tam pro politionibus, quam pro momento Emeriionis ufus fum, diluto colore fubrubro, arte vitriaria, imbuta..

12 Obsbrvatiomes Astrohomice Anni [ 3 Caetera aër erat quietus, & fine Vento, unde etiam lentus admodum nubium motus. Primum contactam nobis nubes eripuerant, ultimum autem cum omni prsecilione obtinuimus. Quod caleulds sequentes aítines, in his sequentia suppenuntur:i. Semidiameter Solis in tempore paralleli 1' Si", in pa.rtilius circuli maximi 15' 481", in Partibus./Equatoris 17' 7". Parallaxis O horii. 10". _ H. Semidiameter î = 29" ejus parallaxii horiz. 35" & î a O»S". u III. Angulus Eclipticas, & ^Equatoris '. 1S" IV. Altitudinem Poli supposai *28. Calculum parallacticum Ascerisionis Rectse, & Decliaationis inivi per ifotas sequentes sormulas. Pro Áseenfíone Recta. 25" -t- Cos. Alfit. Poli,+ fin. dist. apparent. VenerìVa Me ridiano, divisum per sinum dist. apparentis Veaeri» a Polo Elevato. Pro Declínatione. 25",+- Sin. Altit. Poli +, fin. dist. appar. Veneris a Polo 25" +, Cos. Altit. Poli +, Gos. dist. appar. ï a Polo elevato,+, Cos. dist. appar. Veneris a Meridiano. Signum,+- adhibetur, fi distantia apparens a meridiano superat horas 6. in meis Observationibus signum adhibendum erat. Effectus Parallaxeos in Asceníîonem Rectam, fitum ap paren tem Veneris post conjunctionem centro Solis admovebar, hinc distantiam a centro Solis veram minorem exhibebat, atque adeo A- scenfionem Rectam majorem; quarepro habenda Ascenfione Recta vera, Parallaxis inventa ab ascenlione apparente subtrahenda venit. Effectus Parallaxeos in Declinaíionem, Veneris Declinationem minuebat, quare ut Declinatio apparens ad veram reduceretur, ad denda est, sic etiam distantia centri a centro Solis per effectum parallaxeos major veraerat, hinc pro hac distantia apparente reducenda ad veram, parallaxis subtrahi debebat.

13 TempusVer um. H. M. S. ip 25 57* S OusKHTATIOMliS AsTRONOMIOB AnNI I76I. OUSERVATIO I. Limb. O occid. in horario. Limb. 9 occid. in inclin, orient. Limb. î orient. in eodem. Limb. 2 occid. in horario. Limb. î orient. in eodem. Limb. î occid. in incita, occid. Limb. î orient. in codent. Limbus 0 Australis perradebat íìlum fixum parallelum medium, Venu» erat hoc O limbo borealior. Distantia limbi Australis? a limbo 0 Australi, in partibus micrometri convers. 4 T = 5' 30" Ciiculi ; *inc distantia ceatri î a limbo Australi 0 = 5' 49" & a centro 0 = 9' 59" apparent. DifFerentia temporis inter appulsum centai 9 ad incl. & horar. 24"J, seu in partibus Circuli = 5' 39», & a centro Solis = io' 9" appareils. Differentia temporis inter appuis, centri î &limbi0 occident ad horarium = 1' 3", seu in partibus Mquatoris = 15' 53", & in partibus Circuli maximi 1=14' 39". bine distantia a centro Solis in partibus.aquat. = i' 15«. in partibus Circuli maximi = 1' apparens. h Jura l'ro tempore vero 19 37' 1" quo centrum î erat in horar. Habetnr longitudo O vera = 15 37' 47". Aseenfio recta G vera =74»3 39 [Decliuatio O borealis = aa Ang. Eclipt. & l'aralleli O =a = a Hinc Ascenfio recta 9 apparens == 74 2î' 34" Declinatio apparens = n Bor. Eadem e micrometro - = ljBor. Habetur autem Parallaxis Ascens. rectae î subtractiva =» 17". Parallaxis Declinationis 9 additiva = 15". Quare Ascenfio recta q vera = 74 a2' 7". Declinatio î vera bor. = aa Eadem e micrometro =« j. Igitur Differentia Ascens. rectae? a Sole in partibus VEquatoris = l'3a" Eadem in partibus Circuli maximi =1 25 =* b DiíFerentia Declinationis î & G = 9 54 = c Eadem ì micrometro = 9 45 = d.

14 Obsbrvationbs Astronomicjb Ahmi 1J61. In his supponitur, semidiameter 0 in partibus Mquatoris = 17, 7"; in partibus Circuli maximi =» 15' 48"$, & Veneris semidiameter = 39", ex ìnserius recensai! elementis. His datis duphci methode Trigonometvica, sphseric» nempe, & Planse Trigonometri*, longitudines & lati'udines Veneris ver» supputari poffunt; proponam utramque methedum, quactiam e exteris Positionibus a me observatis supputasse longitudines & latit usines Vene ris, euivis poíìtioni deinceps subjieieutur sine prolixa calculi relatione. ' METHODUS I. TRIGONOMETRIE SPH/ERICE. Datis Afienjìóne reâa vera Astri, Declìnatione vera Aflri, & Anrulo apparente Ecliptíca; cum JEquatore, invenire longitudinem, & latitudinem AJlri veram. / 11 Sit Aseensio recta î vera = A e Tempore Declinatio 9 vera <= Bor. == B Angul. Eclipticse & jfiquatoris = = C Fiat primo : Ut Sin.Tot. ad Tang. Ang. C. ita Sin. Ang. A. ad Tang. Ang. X. Log. Tang. C = Log. Sin. A o ;, » Log. Tang. X = =» ' 34. = X Porro, fiat Summa ex Angulo X, & Complem. Ang. B, & à Summa, fi superet 90, abjieiantur 90% quod dicatur =» y X t= 22 41' 34 Compl.B = 67 a8 14. $0o = y Fiat porro Ut Sin. Complem. X ad Siu. Compl. C, ita Sin. y ad Sin. latit. qusesiíx Compl. C =» 66 31' 42" Loj. Sin. ==» Log. Sin. y = 7-4S494U 17. 4'-7432î Compl. X =a 67* 18' 26" Logt = » Log. Sin. latit. = Ergo latit. î ver* o. 9' 44" Australis. Pro invenienda longitudine. Fiat primo: Summa ex Ang. Eclipticte C, plut distant ia Veneris a Polo Australi (quee efl aqualis declinationi plus 90 ) plus Complemento latitudinis : hujut Summae capiatur semiflìs, ab hac semilie subira hatur primo Angulu» Eclipticaî C, & habebitur Excefus I; subtr.thatur item Complementum latitudinis, & habebitur Exctffus II. Tum colligantur in unam Summam.Complementum Arithmeticum de Sinu Aaguli Eclipticae C, Complementum Arithmet. A 3

15 1(5 J Observation ks Astronomic/b Akïii Sinus Complementi latitudhris, item Logarithmi Sinui duorum Excesluum : Semistis Summsc horum quatuor Logarithmorum dabit Logarithmum Sinus Anguli dimidii distantiae î à Z, cujus duplum dabit totam Veneris Lougitudinem veram à Z, & subtractis 90', hnbebitur distantia «b v.. Ang. C = Compl. Arith. o î a Polo Austr. = Compl. Latit. = Compl. Arith Summa = so. Semis. = H * Ang. C a Exc. I. = Log. Sin. =» Compl.Lat.== Exc. U. = Log. Sin. = Summa == Semis. = S47- «1 11 Semidistantia = duplum = subtrah. = 90. o. o. Ergo LongitTj Notandum T. Haec longitudo & latitudo deducta est à dimenfionibus per Tempora, eadem methodo supputatur Longit. & Latit. e dimensionibus per micrometrum. Notandum II. Longitudo haec nondum correcta est per aberrationem Luminis, & Telluris attractionem, est autem pro hoc temporaaberratio Luminis, qua Pofitio apparens ad veram reducitur =,+ 3". Actio Telluris in Venerem ", Summa =.+- 17", quge Lanjitudini repertss adhuc addi dgbent, li his correctiunculis repurganda íit. METHODUS II. DEDUCENDI LONGITUD. ET LATITUD. Ope Trigonometriœ Plana. Sit in Figura I discus Solij O, R, P, S, fit OP parallelus Solis, fit M N Ecliptica, quse cum parallelo Solis OP, saciat angulum M DO = PDN; qui pro hoc tempore supputatus e Tabulis Domini Caílìni habetur 6 8' 24", est enim Complementum Anguli Eclip/ics cum Meridiano : íit locus Veneris a Parallaxi repurgatus in B, ex B demislae concipiantur binas perpendicularei, una BI ad parallelum Solis, altera B K ad Eclipticam, erit DI distantia Vene ris a centro Solis in partibus Circuli secundum Ascenfionem rectam, & BI distantia Veneris secundum Dcclinationem, item D K erit differeníia Longitudinis, & B K Latitudo Veneris.

16 Observationes Astronomic.» Anni Jam in /\ DIB, dantur ex Observatione latera Dl» & IB, ergo DB = ^DI,+ Bl Hinc quaeratur angulus IDB, a quo si subtrahatur PDN, habetur angulus KDB. Jam in A rectangulo DKB dato lateredb, & angulis KDB.& DBK, reperiuntur qusesita latera DK, difiterentia longitudinis, & BK latitudo. Supputetur è Tabulis Solaribus optimis longitudo Solis, a qua subtrahatur DK, (si Venus sit occidentalior ceatro Solis) & habebitur Longitudo î vera In Orbita, quse aahuo per Notandum II. corrigi potett. En Exemplum! E Dimensione per Tempora. o I II Angulus Eclipticse & Paralleli = = a Differentia Ascens. in partib. Circuli = o = 85 = DI =s b Differentia Declinationum =0. 9.^4 =594 = JB = c HypothenuCa,sive VDI -+-IB =0.10. o =600 = DB = d Fiat, ut DB ad Sin.Totum, ita IB ad Sin. AnguU IDB Sin. Tot Log. IB = « Logar.DB. 2-77SL5" o I II Log.Sin.IDB = 9-995^352 = 81. 5?, Ang. PDB Subtrah ". 8. «4- Ang. PDN Ang. KDB = I = x Ang. DBK = == y Fiat jam, ut Sin. Tot. ad DB, ita Sin.Ang.X ad KB, Latitudinem. Logar.DB = Log. Sin.X, = t Ij = Latit. 581 =1 9. 4s. Fiat item : ut Sin. Totus ad DB, ita Sin. Ang. y, ad DIC differ. Long. Log.DB = Log. Sin. y == 9-39H973, 1) = diff.long.= 147s = 2,27 occvers. / 1. Habetur autem Longit. OH i Subtrah s Ergo Longitudo Veneris a I9 E Cilculo priori est - H Ergo differentia Methodi = - - ï3.j Latitudo per Method. I. = o " per Method. II. =3 o Differentia E 4

17 8 ( OllSERVATIONES ASTKONOMl CJB ANNI I76I. His binis Methodis supputavi etiam Longitudines, & Latitudines ex obí'ervatione sacta per micrometrum, horum íingula producta, singulis Positionibus, stve Observationibus jam recensendis subjicio, eadem intabulam Generalem resero, indeque Longitudines & La titudines arithmetice medias eruo, quas ad prope veras accedere, vix dubitare poffum. ' TtropusVcrum 0 B S E R V A T I 0 II. H. M. S. 19 5i 35 Limb. O occid. ad horar. med. 5> 7 Limb. î occid. in inclin, orient Limb. î orient. in eodem. Limb. î occid. in horar. med. 5» 33 Limb. î orient. in eodem. 5î 50 Limb. S occid. in inclin, occid. 5a 54 i Limb. î orient. in eodem. Distantia Limbi î borei a Limbo O Austr. convers f j =» s' 27"., Circuli max. hinc distantia centri î a limbo Austr. O = 4' 58", & a centro 0 = io'5o"ï apparent. Differentia temporis inter appuis, centri î ad incl. & horar. =» n"h, seu in pardbus Circuli = 4' 58", & a centro O =» Io'50"Ì appareils. Differentia temporis inter appui sum centri ;, & limbi O occid. ad horar. med. =» 55", hoc est in partibus ^quatoris = 13' 5»", & in partibus Cire. max. = 1 s' 43", hinc distantia? a centro O in partib../equatorisa j' 15", in partib. Cire. max. = 3' 0" apparens. h, /, Jam Pro tempore 19. 5». 31- V10 centrum î efat m horano habetur Long. O vera a 15 38' 48". Ascens. Recta G vera = 74- *4-46- Declin. G vera bor. == aï i Anc-Eclipticse & Paralleli= 6> 7. 5a. Hinc Ascens. Recta î appar. «=» 74. al. at. Declinatio î appar. = í2. 3o- S6\ bor. Eadem e micrometro = aï J Habetur autem,/ ;,/ Parallaxis Ascens. Rectse î Subtractiva» Parallaxis Declinationis î Additiva - = Quare., Ascenlio Recta î vera '= 74.». 5. Declin. î vera Bor. - - =

18 OBSERVAT 10 KES AsTROMOMICjB AHNI Ij6l. 9 Igitur Differentia Ascens. Rectae î a Sole, in partibus Atquatoris = In partib. Circuli max. =3-16*. Different. declin. î a O =10. 3Gf- Ex hìs per Trigon. Sphcericam htietut tongltudo vera f a «=» »- Latitudo Oeocentr. =» Austr. Differentia Long, centr. 0 & î =» occid. versus. Calculo Trigonometrix Plana. Differentia Long. î & 0 = ' Longit. 0 vera Longit. 9 vera... n Latitudo î vera II. Austr. E Micrometro eadem habentur. Tempus Verem. H. M. S. OBSERVATIO III ii- Limb. 0 occid. in horar. raed. SS- 43- Limb. î occid. in incl. orient Limb. î orient. in eodem. 5 "- 4- Limb. î occid. in horar. med. Limb. î orient. in eodem. 56-»5- Limb. î occid. in înclin. occid Limb.? orient, in eodem.. Diftantia Llmbi? borei a Limbo 0 Austr. convers. 4,+, = 5' *$",, Circuli, hinc diftantia centri î a Limbo O Austr.= 4' 55. & a centro O =a 10' S»i apparens. Differentia temp. inter appulsus centri î ad inclih. & borar. med,== 21". seu in partibus Circuli == 4' 51". & a centro O = 10' 57" apparens. Differentia temporis inter appulsus centri î & limbi O occid. ad horar. =a 54" f, seu iu partib. ^Equatoris = 13' 37". la partibuj Circuli = 1»' 34. Hinc diftan tia a eentro O «n partibus vequatoris = 3' 30", in par tibus Ciículi max. =» j' 14"$ apparens. h, Jam Pro tempore 19. *fi. 6. quo centrum î erat in horario habeíur Longitudo 0 vera a I5 3S' 56". Asceníio Recta 0 vera - - = Declinatio 0 vera bor- - - = $ Ang. Kclipticae, & Paralleli - = S- 7.5a. -

19 ' io H Observatiokes Astronomicjb Anni Hinc, Ascenfio Recta ï appar.= 74. M. a4- Declinatio j appareils = a» I Bof Eadem e micrometre - = J Habentur autem tit Parallaxis Assens. Rectse 9 Subtractiva <= Parallaxis Declinationis î Additiva. =" Quare, Ascenfio Recta î yera =» 74. aï. 8. Declinatio î vera - = «a , ]jor Eadem e micrometro - aa J * Igitur Differentía Ascenfionis Rectse î a Sol» in partibus.«quatoris = 0. 3' 46" In partibus Circuli max. = a8- Different. Detlinationis = Eadem 'e micrometro - = Ex his per Trig. Sphcer. è dimens. per temp Longitudo î vera H = *4- Latitudo 9 Geocentr. = aï. Austr. Different Long. î & O «= occid. JE Micrometro. Longitudo? vera tt = *«Latitudo î vera - - = Austr. Different. Long. î & O =» occid. Per Trigon. Planam e Temp. Differ.Long. î & O = occid. Hinc Long. î vera H Latitudo î vera - «« Austr. E Micrometro Differ.Long. î & O = occid. Hinc Long. 2 vera d I- Latitudo j vera - = ia. Austr..

20 Observationes Astronomicje Anni II Tempus Verlim " H. M. S. ao » atf. 9. atf. 14. O B S E R V A T I O IV. Limb. O occid. in horar. med. Limb. 9 occid. in inclin, orient. Limb. î orient. in eodem. Limb. î occid. in horar. med. Limb. î orient. in eodem. Distantia limbi î borei a limb» 0 Austr. conversus 4.(. i^j. = 4' 55". Circuit, hinc distantia centri 9 a limb. O Austr. 4' 26", & a centro O = n'a»". Differentia temp. inter appulsns centri î ad incl. & horar. med. 18" f, seu in partibus Cire. max. =a 4' ip", & a centro O =f n'3<>"j apparens. Differentia temp. inter appulsus centri 9 & limbi O occid. ad horar. med. = 46", seu in partib. jfiquatorit 11' 30, & in partibus Cire. max. = 10' 37", hinc di stantia 9 a centro O in partibus ^Equatoris = 5' 37", & in partibus Circuli == 5' 11" apparens. h 1, Jam Pro tempore îo. 26V ii. quo centrum s erat in horar. habetur Long. O vera a 15 40' 16". Ascenfio Recta O vera es r. Declinatio O vera bor. = S^í- Ang.Ecliptic* & Parall. = Hinc Ascenfio Rectá 9 appar. = I Declinatio 9 áppar.»» = "> gor Eadm e micrometro - - = j Habetur autem, Parallaxís Ascensio. Rectae 9 Subtractiva = Parallaxis Declinationis 9 Additiva - =» Quare Ascenfio Recta 9 vera = Declinatio 9 vera - - = g Eadtm ì micrometro - = j Igiíur Differentia. Ascens. Rectae 9 a Sole in partibus Mquatorìt =j 0 5' 51". In partibus Circuli max. = o Differentia Declinationis = o. II. 16- E micrometro = o. rt. 8. Ex his Cale. Trig. Sphter. h Temporibus. Longií. 9 vera... a Latitudo 9 vera - -- =1 o Austr. Differentia Long. 9 & O = o. 6. 4«. occid.

21 - 13 R Observationes Astronomicjb Ahni ^^C\. E micromttro. Long. î vera... o o. Latit. î vera = Austr. Differentìa Long. î & O = 0. d. 36. occid. Cale. TrigoH. Plana è Temporibus. Differentìa Long. 3 & O = 0. «.35- oc *. Hinc Long. î yera - - H Latitudo î vwa - -» 0. Ift 37- Austr. E micromztró. Differentìa Long.? & 0 == occid. Hinc Long. î vera - H Latitudo î rera «= o- Austr. TempusVerum. O B S E R V A T I 0 V. H. M. S Limb. 0 occid. in horar. med. Limb. î occid. in incl. prient. Limb. ï orien. in eodem. Limb. } occid. in horar. med. Limb. î orient in eodem. Limb. î occid. in incl. occid o \í,\ Ì. Limb. î orient, in eodem. Distantia Limbi î borei a Limbo 0 Austr. Convers. 3 -t- tî% = 4' 4»"- Circuli, hinc distantia centri î a Limbo O Austr. 4' 1»" & a centro O = «' 3<S"Í- Differentìa temp. inter appulsus centri î ad iucl. & horar. med. =17". In partib. cire. max. =» 4' 0" &» centro O = «' 4 *"- appar. Differentìa temp. inter appuis, centri î & Limbi O occid. ad horar. med. mà 42", seu in partibos ^quato. ris = 10' 30" & in partib.circ. max. «J>'.4»" apparens. \, Jam Pro tempore », quo centrum î erat in horario. w ' /' Habetur longitudo O vera n * Ascenfio Recta O vera = 74 *7 «> Declinatio O vera bor. = o Ans. Ecttpticse & Paralleli «=672 Hinc Ascenfio Recta î appar. = 74 *o 33 Declinatio î apparens <= i2ïtdor. Eadem e mkrometro =» _)

22 H OBSBRVÀTÏ0NÍ5 AsTRONOMICJB ANKI Jj 13, Habetur autem (( m Parallaxií Ascens. Rectae O Subtractiva = 13 4g. Parallaxii Declinationis î Additíva *= ij 14. Quare Ascenfio Recta î vera ca Declinatio 9 vera m* aa Eadem e micrometro = aa 30 3 g J Igitur Differeníia Ascens. Rectse y a Sole,, In partib. jequatorii sa In partib. cire. max. = Differentia Declin.? = 0 n 34s Eadem e micrometro =x 0 it u Ex his Cal. Trigon. Sphxr. e Temporibia. Longit. t vera... o Latit. î vera... =, Diff. Long. Î&O - - sa - 73g E micrometro Longit. î vera... n Differ. Long. î & 0 - «a Occid. Calculo Trigon. Plante e Temporibus Differ. Long. î&o - = 073a Occid. Hinc Long. î vera - n Latit.? vera... sac Austr. E micrometro. Differ. Long. î&o - «= 0730 Occid. Hinc Long. î vera - - n Latitudo î vera *a Austr. Tempiu Vemm. H. M. S. ao $. 44-5* OBSERVATIO VL Limb. occid. in horar. med.. Limb. î occid. in horar. eodem. Limb. ï orien. in eodem. Distantia Limbi î borei a Limbo O Austr. Con-, vers. 3 tì =3 4' 31". cire. max. Hine distantia centri î a Limbo O Austr. 4' 2" & a centro 0. *a 11' 4tí\" apparens, Differentia temp. inter appuis, centri î & Limbi 0 occid. ad horar. aa 41 J, hoc est, in partibus./fiquatoris sa ia' 33", & in partib. cire. max. = o' 35" apparens.

23 N II ObsERVATIONES AsTjRONOMlCJB ASNI I?6l. 1 ^ ;í Jam Pro íempore quo centrum î erat in horario. o ' /' Habetur Long. Q ver» n I Ascenfio Reâa vera m» Declinatio O vera bor. =» Ang. Eclipticae & Paralleli =1^7 Hinc Ascenfio Recta S appar. 74 *o *5 Declinatio 9 appar bor. Habetur autem, Parallaxii Ascenfionis Rectae î Subtractiva = Parallaxis Declinationis 9 Additiva = 13 j Quare, Ascenfio Recta î vera - = Declinatio î vera - - = bor. Ex his per Trigon. Spharicam Longit. î vera... n Latit. 8 vera... = o Austr. Differ. Long. î & O - - = o 7 43 Occid. Per Trigonomet. Planant. Differentia Long. î & «= o 7 37 Occid. Hinc Longit. 9 vera *4 Latitndo î vera... =3 o Austr. Temoin Venim. H. M- S : aï. o. 16. O. 20$. o. 3a. O. 36. o. 47. o. 52. Limb. Limb. Limb. Limb. Limb. Limb. Limb, OBSERVATIO VII. occid. in horar. med. occid. 1n incl. orient. orient in eodem. occid. in horar. med. orient. in eodem. occid. in incl. occid. orient. in eodem. " Distantia Limbi ç borei alimbo Austr. Con vers. 3 -+, jh = 4' 15" circ- ma'x- & ceiitri î a Limbo Austr. = 3' 46'', & a centro Q = 12' 2 " appareils. Diíserentia temporjs inter appui:, ccntri î ad incl. & horar. med. sas 16" seu in parti faus circ. max. 3' 42", &a centro = 12' 6 " apparens. Differentia temporis inter appuis, centri î & Limbi occid. ad horar. med. = 272", seu in partib. j qaa-

24 -Observation^ Astronomicíb Anni toris = 9' 21", & in partib. cire. max. = 8' 39" bine diítantia 9 a centro in partib. yequatoris = 7'45"i & in partib. cire, max! = 7' 9 ís appareils. k ; // Jam Pro temporç. 21 o 34 quo centrum 9 erat in borario. Habetur Longií. 0 vera n Asceniìo Recta O vera Declinatio q vera bor. 33 4» Ang. Eclipt. & Paralleli Hinc Ascenfio Recta 9 apparens Declinatio ï apparens Eadem e micrometro a» 30 3 Habetmr autem m Parallaxis Ascenfionis Rectse 9 Subtractiva = Parallaxis Declinationis 9 Additiva = Quare 0, Ascenfio Recta 9 vera = Declinatio 9 vera - u 30 11Ì Eadem e micrometro - - = i6jbor' Igitar Different. Ascens. Rectse 9 a Sole, In partib. jfiquatoris - - =» o 7 58 In partibv cire. max. - - = 0721 Different. Declinationis - => o 11 54s Eadem e micrometro - - o II 49s JSx Ms Calculo Trig. Sphar. e Temporibus. Longit. î vera o Latit. 9 vera o 11 6 Austr. Differ. Long. 9 & O o 8 3 S Occid. E micrometro. Longií. 9 vera Latit. 9 vera - - o 11 1 Austr. Differ. Long. 9 & O o 8 3* Occid. Cale. Trig. Vlance e Temporibus. Different. Longit. 9 & O = o 8 36 Occid lllinc Longit. 9 vera - - H Latit. 9 vera o 11 3 Austr. DiffereA. Long..Hinc Longit. 9 ilatií. 9 vera E micrometro. 9 & O - vera - - n o 8 35 Occid o Austr.

25 Temi'u» Verum. H. M- «2i. S-» I. 6. II Obsertatioiíeí Asthonomicjb Ahhi Limb. Limb. Limb. Limb. Limb. ilimb. Limb. OBSERVATIO VIII. occid. in horar. med. occid. in incl. orient, orient. in eodem. occid. in horar. med. orient, in eodem. Occid. in incl. occid. orient. in eodem. Distantia Limbi î Austr. a Limbo O pariíer Anstr. Convers. a *M =» 3' 3" cire. max. Hinc distantia centri % a Limbo Q Austr. = 3' 32" & a centro a ia' iq" " appar. Differentia temp. inter appuis, centri ; ad incl. & horar. med. =3 15" seu in partib. cire. max. f= 3' 48" & a centro O =11' aoj'' apparens. Differentia temporis inter appuis, centri î & Lim bi O occid. ad horar. med. = 36" seu in partlbus^squatoris =a 9' o", & in partib. cire. max. = 8' 19". Hinc distantia 9 a centro O in partib..íeguatoris = 8' 7" & in partib. cire. max. = 7'?' t9ì" 39Ì" apparens. i, Jam Fro tempore > quo centrum s erat in horario. Habetur Longit. O vera n s Ascenfio Recta q vera - =i 74»8 6" Declinât. O vera bor. - =3 aa 4» 7 Angul. Eclipt. & Faralleli = Hinc Ascenfio Recta î appar Declinatio 5 appar. - - = aa a9 4«SÏ Eadem e micrometro - - = aa Habetur autem, Parallaxis Ascens. Rectae î Subtractiva = ParallaxisDeclination. î Additiva = Quare, Ascens. Recta 2 vera = Declinatio î vera - - aa aa "l],or» = 2J 50 I j Igitur Different. Ascenf Rectse î a Sole» In partib.,/squatorii - o 8 io jln partib. cire, max. o 7 42 Differentia Declinat. - - = o 12 7! Eadem e micromitro - - => o 13 6

26 OnsïHV ATIONES AsTRQNOMIC«AN»I I76I. 7 ' Ex his Cale. Trig. Sphac. e Temporibus. Longit. î vera - n Latit. î vera = o U 16 Austr. Differ. Longit. î & O - = 08 57Ì Occid. E micromttro Longit. î vera n Latit. î vera = Austr. Different. Long. î& -=» o8j9 Occid. Cakulo Trig. Plante e Temporibus Different. Long. 9 & O - =a o 8 $S Occid. Hinc Longit. î vera» - a Latit. î vera - --.= Austr. E micrometro Differ. Long. 5 ft O - - =» 0 8 5<$ Occid. Hinc Longit î vera - - a 1$ Latitudo î vera = Austr. Post Positionem ultimam nubes densa Solem oculis nostris eripuit, net ante Solem conspicuuta secit, quam dum jam Venus prope media e dilco Solis emerserat, quapropter primus contactus obl'tìrvari non poterat, attamen contactus ultimus, seu emerfio totalis cselo sereniore, tubo Newtoniano 44. ped. cum leijte î. digiti in soco, cujuj prasstantia sequiparatur tubo dioptrico 30. aut40,pek ' " dum, satis prsecise a me observata est, videlicet aï solumque dubium paucorum secundorum supersuit. In Observatorio autem Cxsareo Regio publico Univerfit'atis, in quo Observationis saciendje causa nonnullos Observatores tubis excellentibus inftruxeram.sequenti modo observata habeturemersio. R. P. Herberth S.J. Proseffor publicus Physicas hujusuuiver- H. M.. S. sitatis tubo dioptrico infigni 11. pedum M. Rain S.J. Repeter.s Matheseos, tubo infigni dioptrico 9. pedum, qui 2+. pedum tubum sequat Adm. R. D. TAbbé Lysogorski, jam per alias Observationes exercitatus Oaservator tubo îlewt. 3. ped. excellente In Observata, io Col egii A. ademici S. Tranfltus hic Observatus est a Cel. Viro D. Cassini de Thury, & R. P. Josepho Liesganigg S.J. prsesente Reg'a Celíitudine Arcìiiduce JOSlïPHO. * IlUijlr.CqJJìnus tubo dioptrico 9. pedum proprio, ma chinée parallaclicœ applicato, h micrometro injigni flari injiruso Obfervatíonem peregit, Obfervtvltque emerfionem totale m n Enti-fimtv (ml Cais'mi «i ujmurt D Ca'm»i de THURy wtihi communicatam habeti, Jejurvia sart e mariiiscripî0?.. P. Lirjrtl*''gg. ìi

27 Obs/;Bvationes Asieonomicjb Anni fjút. R. P. Liesganigg S. J. usus est tubo optico, firmo pedi innixo, _ celebri Artifice Kustachio de Piviuis, Romse jam An ela- * borato, qui prsesta"ntia sua sacile xquat tubum 17. vel i8. pedum. Lens objectiva eximix claritatis, socum habet 11. pedum, & 2. digitorum Pariíìnorum : ocularis 3. digitorum. Armatus erat tubus bono Micrometro, quemvit situm sacile obtiuente. Diameter O ea die requivalebat Micrometri Revolutioaibus 62 4f.J = 31' 34" 7- Determinasse sunt distautiwxiniborum O & J l'equentes, tempore Astronomico vero : a 44» Ì a+ 30 «I 4» Distantia L. S. î à L. I j 39 o Distantia L. I. î à L. Ins * 1 o 6 Circiter videbatur per aubes interior Limborum contactus jam contigiiïe. dubie. Certe videbatur contigiíse exterior, seu ultimus Limboruui O & 9 contactus, tubo eodem Diviniano, ast combinatis duabus lentibus ocularibus, quarum socus compositus erat I. dig. 5. lin. Diameter s ma Media = R. P. Carolus Scherffcr S.J- teleícopio Newtoniano Anglicano ued. 4. lenticula oculari 10. linearum, eundem ultimum contactum obseryavit Ab aliis Observatoribus, quantum per nubes licuit in eodem Observatorio Collegii, determinati sunt l'equentes appulsus : A. M. Antonio Steinkellner S. J. Quadrante pedum 4. tubo pedum 5, Limbo Solis Veueri proximo percurrente fìlum superius parallelum, quod a medio fixo distat 13' 14". Sequeníes sactae sunt Observationes.

28 OBSEBVATIONUS AsTJtONOMïCJB AKNI I7ÓI. [J 19 OBSERVATIO I. I OBSERVATIO IV. U O Limb. ad horar G Limb. ad horar. 55o 59. } i in ohi* 25 Sj } * " horar î ex horar. 52 3«O ex horar. OBSERVA HO II OBSERVA TIO V I7i O Limb. ad obliq ^ g Limb. ad horar O Limb. ad hor. f of } î in obliq. \lsf)! î ex horar. 30 5» O Limb. ex horar. OBSERVATIO ill. 19 3<5 3o O Limb. ad horar. 3< 50 \ î in obliq. 3«55* J 2 42s } * in horar. Distantia Limborum proximorum O & î =4' 23" 6. OBSERVA 110 VI ") I<5 j î,n ob,,í G Limb. ad horar. 37 3t } îinh0r"- «gf } î in non* O ex horar. I ultiui. contaâm tubo l<5. ped. Observationes M. Caroli Mastalier S. T. " k, Quadrante 3 pedum O Limb. ad vert O Limb. ad Horiz.' ! $ centr. ad vert i 9 oeutr. ad horiz. 1 5» 24 O Limb. ex vert O Limb. ex Horiz O Limb. ad horiz G L'mb. ad verit î centr. ad vert o? centr ad horiz.... I O Limb. ex hor O Limb. ex vert 1 20 o j O Limb. ad v.ft 0 28 O Limb. ad horiz î centr. ad vers, a 52 î centr. ad horiz O Limb. ex horiz; al Ult. contactus Tubo Campani 5$ ped.

29 go f Obsbrvatiome» Astronom icm Anni 176V. Observationes M- Joachimi Richtenburg S. J. Çuadrante 6 pedum ì ad horar Ì ex horar ad vert. u / Altitudo ao ex vert, 50 5o ad horar. 5o 54! ex horar. î, ad vert, oì 5 " 57* 54 o 57 H *4Ì ex vert. O ad horar. O "ex horar. O ad vert. ex vertic. ad horar. ex horar. ad vert. ex vert Ì G ad hor. aï o 59* Q ex hor. s O ad vert, aï 1 o g ex vert î in vert. Altitudo 35 +s Altitudo 46 ao f$ O ad vert. I* 39 G ex vert. 9»7 g»<î horiz. u 47 g ex horiz. î in vert, 9 37i 44* u a7í î in hor. ~ ' 34. Observationes istas à R. P. Liesganigg S. J. Praesecto Obférvatorii Collegii Acad. mihi benevole communicatas habeo, has fide integra, ut par erat, e manuscrìpto exscriptas dedi. Si nonnullse trium postremorum Obsèrvatorum Pofitiones, cumaliorum exercitatorum AstronomorumPofitionibus non consentiant,discrepantiam lianc,cìrcuniflantiis cœli nubili attribuendam esse sacile perspicitur. Fueré hic locí & al]i Viri Astronomie amantes, qui sactis prseparationibus Tranfitum íiunc magnis expectabant animis a se observandum, sed nubium impedimento, vix quidquam certi per Positiones definire valuerunt. Dominus Sctmhach, jam alias a me ob qbservandi peritiam, atque industriam laudatus. tubo 7. ped. egregio a se elaborato micrometro instructo, atque sulcro neceffarios motus omnes suscipieníe, itemque horologio pendulo instrustus, in horto quopiam suburbano observationem hanc a se insti

30 Observatiolnes Astronomics Anjsi 1761, J] aï tutam voluit, sed casu inselice, per translationem instrumentorum, & loci, ante non bene examinati incommoditatem, accedentibus etiam nubibus, nihtl omnino determinare poterat, ne Emeçlionem quidem, cujus, quod mirum, momenta utriusque contactus, út mini retulit, a se observari potuissent, nubibm aperturam cseli relinquentibus ; unde quia nobis a dicti Domini loco orientem versus spatio itineris trium horse quadrantum distantibus nubes contactum primum eripuerant, has admodum prosundas, flve horizonti nostro vicinas suisse. Multum dolui, me observatione viri hujus, quam accuratam sore prsevideram, si fteri potuisset, privatum suiffe. ' In suburbio a S. Leopoldo dicto Perilh'lìris D. Mûller tubo 3. ped. micrometro binis filis ad angulum rectum se se in foco intersecantibus, cujus objectivum e vitro rubro, colore arte vitriaria imbuto a se elaboratura erat, quatuor politiones methodo DD. de VIslii, (i Fouchi a se definitas mecum communes secit. Emersionem eodem tubo à se observatam suisse tempore vero hora 9. m. 43. s. 13. adnotavit, videtur tamen aliquauto citius contingere debuisse, quod sortalfis temporis horologii correctio debito modo applicata non suerit, aut horologium interea variationem aliquam non cognitam subierit. Mercator quidam etiam, tubo infigni Emefsionem in horto quodam suburbano observaverat, sed ad horologium solum ci vile circiter ad unum minutum tempus verum iudicans, utrumque tamen contactum viderat, primum adnotavit contactum hora 9. m. 35. ultimum 9. m. 42. Unde mora 17. minutorum. Emersionem hanc celerior, quam calculus dabat, Veneris mo tus, multo prsecisiorem secit, quam existimassem sore. Diameter Veneris, de qua inserius qusepiam, minor apparuit, quam calcu lus, & cgeterce observationes ante & poil hune congrefium tem pore culminationis sactse dabant : caeterum mihi quidem Venus in disco Solis versans terminata, attamen ita diseo solari immersa apparebat, quaíi csvitas qusedam nigra, circulo lucìdiore circumdata, num id ratioue dioptrica tubi, aut nubium, aut vitri rubri coloris, quod adhibebam, an autem oculorum meorum dispositione sactum, in medio relinquo, id solum novi, causa athmosphaerae Veneris, qua eam carere omnino mihi certum est, nequaquam sactum, existimo autem subesse causam aliam opticam infignis hujus diametri immjnutionis, ut inserius edisseram. Cseterum toto reliquo tempore usque ad horam 6tMn vespertinam sedulo Solem tubo moo 4$ ped. Newt. infigni contemplabar, neque tamen ullam maculam ejusmodi detegere licuit, quse satellitem Veneris Çcujusmodi Lemovicis primis Menfis Maji diebus observatum suiffe intellexeram) indicare posset. Ex his meis Positionibus differentias Longitudinum, & Latitudines, calculo quadruplice deductas, atque inde erutas medias arithmetice Longituilines & Latitudine» veras Veneris, una cum motu horario ex Observation! bus reperto in Tabulis sequentibus proponere placuit, e quibus reliqua Elementa a me subinde suppu tais sacile periclitari licebit. B3

31 Obíebtationhï Astbonomic* Anni i76r. Uisserentiae Loiigitudinum O &? geocentrica, iteir.que Latitudines geocentr. è annensionibus per Tempora iupputat*. ' Bj c m.observ. Calcu 0 Trig. Sphaer. Calculo Trigon.Planse. Tempus Verum Different. Longitud. Latitudo Different. Latitudo Venere veríwite in horario 9 occid. trica Au- 9 occid. trica Au- Geocen Longitud Geocen versui. stralis. versus. stralis. l H. M. S. 1 M.S. 1 G.M.S. 1 1 M. S. 1 G.M.S.' I. 19 i7 i Hi Ï IO II IH * 0 IO IV. so 26 ut 6 Afi lo V \z\ io io 50 VI. ' » Vii. ai ^ «0 II 3 via. *i II II 14 Ed.ieiT' per i 'in:eniioiìes Micrometrica*. I i * 4t io n III IO 12 IV Ji{ tf io 30 V. io 41 12$ io 38 VI io 47 VII. « «0 li 1.8 3«io 58 VIII. « il <> 0 II IO T V M P V! Different. Latitudo Longitude Longitudo Vi» um. arithmet. arithmet. 9 vera media media. H 1 H.M.S. [ M. S. 1 M. S. D G.M.S. 1 G.M.S. I i * 32* * II. '9 5-' 31 4 =oi 10 1 si * III * lo lóf I5i IV Ili 6 4oi * V I IO 4Sì 4P VI * VII vai ! i

32 Observations* Astronomics Anni U 23I Pro Motu Horario Ç in Orhita. Observationes. M. S. Observationes M. S. Medium Arithmetic. A I & VIII F. II & VII 4 12 Ex A, & E, F - 4 li B I & VII - 55i 6. II & VI 3 Î.3Í Ex G, H, & I - 4 o c- I & VI 3 53 H. II & V. 3 EïB & D D I & V I. II & IV 4 7 Ex C & K B I & IV 12 K III& IV 4 0 Ex his Med. Arith. í 5í> De Diametro apparente Veneris. Praeter caetera elemenca, quae ex hac Observatione deducta praecisiorem determinaíioiiem Systematis nostri Planetarii suppeditant, non ultimum locum mihi vendicare videtur accurata diametri Ç dimensio, & notitia; determinata enim acmrata parallaxi Solis, atque Veneris, determiuata habetur Telluris a Sole, & Venere, itemque Veneris a Sole distantia, axesque Ellipsium Orbitarum, a quibus ad caeterorum Flanetarum distantias reperiendas scalam praeciíiorem determinatam habemus; ex his tamen virium agentium, sive perturbatricium motús sine diametrorum praecisiore notitia (a qua quantitaíis maflarum determinatio pendet, unde vires ageutes colligantur") legem accnratiorem definire haud licet. Dubio nullo subest, Plauetas in se invicein agere, in eoque maxima industriâ hodierni incumbunt Astronomi, ut quantitates harum vi rium determinent: Telluris motum, praeter Lunam, quod jam a Newtono utcunque determinatum erat, a Venere & Jove perturbatum iri, rlaristime, & exacte demonstravit, quantitatemque definivit Celeb. D.Clairaut, Acad. Reg- Scient. Paris. Socius,Tabulamque nobis suppeditavit idem Celeb. Clairautius, quam Tabulis Solaribus Dom. de la Caille insertam habemus, in qua quantitas perturbatrix maxima motus Telluris, seu positiva, sive negativa sit, aequalis ponitur 15". a. quamvis autem ignorem, quamnam diametrum Ç pro his calculis supposuerit idem Claìrautius, existimo tamen multo majorem sumpsifle ea, quae 58, vel 59 Secundorum per Observationem in Ûisco Solis nuper visa est; omnes enim Observationes accuratiflìmae diametri!j? extra Discum Solis sactae, Veneris Perigaese prope nodum versantis, multo omuino majores repertae sunt ab Astrouomis, eaeque Tabulis insertk. B4 =S=Ì

33 -4 Obiervationes Astrokowicje As si Prsecepçram ego animo longe ante hune Transitum, discrepautiam haud exiguam suturam inter dimensiones diametri ^ in Sole veisantis, ab ils dinienfionibus, qu* íierent Venere extra Solem versante, e causis opticis, diametrum Veneris illumina tain extra Diícuni Solis augentibus, minuentibus contra diametrum obscuram in Sole videndam ; Quapropter ante &'post Congressum hune, dianietrum $ culmiuantis metiendam mihi proposueram, quarum Elenchum, ut eas obtinueram (demptis 6. Secundis ob fili nii.rometri oaíutiem) hic subjicio : ^Maji die aï diarn.? = 1'. 11". die '- = die >= 1. 14, E quibus die 6\ Junii apparere debuifíet = i'. 17". dimensio taruen maxima die <J. junii, quse ab exercitatis Astronomis í'acta habetur, ut inserius referam, non ex edit numerum 1'. 4". quorundam autem minima reperta est 50". Unde media eiuitur 57", vel 58". Ego quid m diametrum Ç in Sole (quse mihi annulo lucido circumdata visa est) dimensus sui una cum annulo mihi apparente, eamque reperi i'. 12"'. Verum cum è mora per horarium (quae 4,& 1 pierumque erat) iiuerit $6", vel 5$", neque ulli praeterea Astronomorum major visa est, quam i'. 4". Hanc igitur optice imminutam tum censebam. Quare post Transitum observatum, iterum dimeusionibus diame tri Veneris culminantis incubui,easque satis omnino praecisì, & summa accuratione dimetiri conatus eram, quas nunc subjicio : Junii die 23. diam. = 54. ' = 53.,. Julu die =,50. = , - _ = 46. = 43, ' ' - = 42. 5=8 40. Ex his Obscrvationibus, si diametri pro ratione distantix o. a Tellure^íCpputentur pro die 6 Junii, adhuc omnes

34 UBSEBV ATIONLS ASTRONOMIC.» AïíNI I76I. 25 majorem exhibent, quam 58". Neque tamen his Tneis determinationibus omnem velim fidem adhibitam, nisi hae cum aliorum exercitatorum Observatorum dimensionibus conseutiant,quas ante & post hune congressum sactas suisse haud dubitare possum ; inihi quidem hujusmodi Observationes, quas maxime cupiebam, communicatae nondum sunt, solius Domini Sbort factas in Anglia, quas inserius recenseo, communes habeo, e quibus siibductis calculis pro die S Junii sequentes inveni diametros apparentes. Majidie i.dimens. diara. 9 = 47"-6- e qua pro die ó.junii = 57". 7. die S. =43-7- = Junii die 20. ==5I.5- = 5<î. 8- Julii die 5. = t=5û. 7. Ex his quidem non major eruitur diameter $ pro die G Junii, quam 58", aut 59", verum consensus plurium Obiervatorum adhuc delideratur ; maxime cum satis magna disserentia ipsarummet dimensionum Veneris in Disco O versantis habeatur, scilicet 14", nam minima observata est 50", maxima 64", ut inserius animadverto. Horroccms Anglus Anno Veneris îh disco versan tis diametrum reperit 1'. 16". Crabtreus autem l'.fj. ve rum, cum ea dimensio solum sacta suerit, per speciem disci O &? in loco obscuro ad chartam projectam, ususque mkrometrorum, quibus directe Solein contuemur, nondum repertus suerit, Ûbservationes hae merito pro minus accuratis habendae. Superest, ut meam hac in materia opinionem subjiciam: bina itaque mihi de diametro Veneris certa videntur, Primum : diametrum Veneris in dií'co Solis versantis non ma jorem, nec multo minorem apparuisse,58 Secundis Circuli maximi, ut iuserius demonstrabo. Secundo : diametrum Veneris eandem extra Solis discum versantem, majorem visam suisse hactenus, atque etiam deinceps majorem ad parituram, si oculo per tubum nudo (hoc est, non interposita crystallo quapiam colore, aut sumo tenui obsuscata) spectetur ; unde concludendum videtur, diametrum Vene ris in disco Solis versantem, e causa quapiam optica imminutam adparuisse ; libet strictim notas hactenus caulas optlas recensere, quae imminutionem hanc videntur causare potuisse. B 5

35 ',26 Obseryationes Astronomicje Anni lf6i. Prima : qna? ex illuminatione Veneris a Sole, ultra hemisphaerium Veneris petitur, eo, quod a Sole, cujus diameter saltem centies major est, radii Solis extremi ad peripheriamveneris ultra hemisphaerium pertingere debeant, Prima, inquam, ha?c causa nulla est, nain ex hac quidem causa, subductis pro ratione distantin Veneris a Sole calculis, semidiameter Veneris ne uno dimidio secundo Circuli imminuta apparere potuit. Secunda: quse athniosphaeram Veneris respicit, vi cu.us radii Solares hanc ingreili resringerentur ad axem visui resraclione radiorum Sola- rium sormaretur corona, five annulus lucidus Venerem circuntiens, atque diametrum immmuens, hsec inquam causa, repugnantibus ac urátis Astrònomorum Obíervatiouibus, athmosphatram i'ensibilem ( analogam Telluris nostrae) Veneri negantibus, adserri minime potest; & si admittatur etiam, tantam tamen, ut ex dioptricis constat, imminutionem causare haud poflet. Tertia : E radiorum Solarium dissractione Newtoniana, qua radii Solares obliqui ad peripheriam Veneris pertingentes, eam non contingunt, sed in certa distantia ab eadem vi repulsiva, recedentes, coronam quandam latiorem essorment ; verum hase quidem causa coronam visibilem circa Venerem extra Solis discum versantem in imagine, expreûa in retina oculi, efficere potent, quanquam & hanc valde debilem ; diametrum tamen Veneris in Sole obicuram haud quaquam iniminutam exhibere posse, satis puto clare intelligitur, cum radii hi dissracti a peripheria Veneris distantes, non ad axem oculo perpendicularem accedentes, sed potiu's recedentes intelîigantur. Hanc materiam egregia diflertatione illustrem reddidit Bojiùvicb:us Nojter de Âtbmospbara Luna, Roma ed.ta. Quarta Causa, iquae summitur ex imagine lucida Vene ris, per tubos opticos conspecta, vi quorum ex dioptricis, i iride quadam, seu corona radiorum tubioptici, in soco non in uno puncto concurxentium, peripheria Veneris circumdatur, augeturque imago ín retina depicta, causa hsec inquam probabilitatem suam habet auctae diametri? extra discum Q, verum imminutionem in disco Solis non

36 QBSbRVAl JONKS AsTRONOMICœ ANNI Ij6l. ( 27 satis demonstrat, eo, quod eodem modo vitra tuborum ra dios distrahant, Venere etiam in disco Q versante. Quitítd hac in materia causa, magis veritati accedere videtur, quaeque experimentis comprobata habetur, ea est desumpta ex Opticis, quod objecta nigra in suudo lucido sita, minora; lucida contra in sundo ob euro locata majora 1 veris appareant, idque causa motus vehementioris vibratorii radiorum lucidorum, retinae jìbras exagitautium ; nam cum visio, sola radiorum vibratione perficitur, nigrum dicimus spatium in retina pictum, quo rad orum vibrationes non pertingunt; jam ex hac causa radii Solares círcum peripheriam Veneris in dis. o Solis versautis, ad retinam perlati, huic motum communicant vibratorium, qui cum non lit in indivisibili, ut loqui placet, sed latiore spatio versus centrum imaginis nigra? Veneris in resina pictse tanquam in Círculo seratur, imago nigra Veneris minor vera ( seu spatium a vibratione vacuum minus) adparere debet : eadem est causa, qu i objectum lucidum in suudo obscuro situm^ ampliatum, ûve majus verô in' retina depictuin adparere videtur ; haec quidem causa suam probabilitatem consormem experientiae habet, verum nondum \ ejus videtur virtutis, ut taníam imminutionem, quanta [ observata est videatur causare posse, maxime, si cogite- I tur, vim radiorum Solarium per interpoíìtam crystallum, f colore quodam aut sumo obsuscatam, admodum fractam, I & debilem reddi. Sexta: Videtur non minus probabiíis, imo sortassis (si cum quarti componatur) maxime ad veritatem accedeus. HsFcluaimitur ab ipsa crystallo obsuscata ocuium inter & tubum posita De objectis quidem lucidis ope crystallorum vario colora imbutarum conspectis & imminutis, pulchra àissertatione, & experimentis cum diametro Lunae & Solis instituas demonstravit paucos ante annos lllxfîr. D. Bdrros Acudemia Jiegia Pqrijtnx correjìondeni, verum num ex eadem causa objecta obscura immínuautur, non recensetur, quod si spectetur ratio demonstrationis, qu» per ra diorum spuriorum abstersionem, seu dispersionem explicatur, augmentum potius, quam imminutionem objecti obseuri probare videntur; si tamen causa haec recte intelli-

37 28 H Obsebvationes Astronomicje Anni 176I. gatur, apparentem imminutionem objecti obscuri omnino efficere debere, sacile perspicitur ; nain experientia con stat,' non solum Hammam candelae per vitrum, obscur um (maxime rubri coloris) conspectam multum immtnutam apparere, sed & lychnum, (qui corpus opacum & nigrum repraesentat ) admodum sub exigua imagine conlpici, adeo, ut si vitrum admodum obscurum adhibeatur, quod Ham mam candelas valde debilem exhibet, vix vestigia lychni appareant : idem in maculis Solaribus per tubos dioptricos interposita hujusmodi crystallo expertus sum skpius, adeo, ut minores maculas penitus iuconspicuae redditae suerint ; haec ta me 11 causa si sola consideretur, dimensionem Veneris in disco Solis minus praecisam efficere non potest, nam & angulum visorium, & fila micrometri, & ipsam imaginem O in eadem ratioue imminui oportere intelligitur, ut adeo dimensionem, atque proportionem errore aíficere non posse videatur. His intellectis conficitur ; rejectis primis tribus causis, sequentes teruas quartant, quintam, & sextam, non quidem seorsim sumptas, attanien conjunctim agentes, imminutio nem opticam diametri Veneris in disco Solis visas efficere potuisse, quanam autem quantitate? id quidem nondum defi.iire licet; si è causa quarta tantundem diameter ap pareils prae vera imminuta appareret, tum conclusio sacile îbrmaretur ; si eiiim dimensa diameter? Perigasae lucida reperiatur Ex.gr. l'.ij", & eadem obscura in disco O ver" sans dimensa soret 58", tum semiflìs disserentise, qus soret ass adjecta minori 58", efficeret veram = r'. verum id adhuc demonstratum non habetur. Opera itaque prctium sucrit,fi excrcitati Objlrvatores Anno 1769,quo Venus tterum in disco SjIÌî conspicietur, Mense Majo toto, totoque Junio, indujìria omni dimcnsiones diametri Veneris inflituerint variis metbodis, casque cum Fublico communes fecerint, e quibus ratio certior imminutionis definiri posa. ', DE

38 Obse rvationks AstronomicvB Anni U 29 DE ELEMENTIS, EX HAC OBSERVATIONE DERIVATIS. Elementa prascipua praeter Solis parallaxim (de qua nihil adhuc certi desectu Observationum remotiorum definire poísum) sunt sequentia: I. Motus horarius Veî neris. II. Tempus Verum conjunctionis $ & Geocentricae. III. Latitudo Geoceatrica in conjunctione, & IV. JLocus nodi Veneris in Ecliptica ; Ex his supputantur motus absolutus Veneris e Sole vis<e, ejus latitudo heliocentrica &c. Ut haec Elemeiua ex Observatione mea supputarem,- quam causa nubium impersectam obtinui, hoc est, nullam Positionem definire potuerim an te, quam Ve nus suerit in distantia minima a centro Solis, methodum hanc mihi teiiendam intellexi, ut primum omnium, motum horarium Veneris in Orbita ex Observationibus definirem, quem supra etiam constitui = 3'. 59". Hoc poíìto, & supputatis diíferentiis Longitudinum ac Latitudinum, itemque disserentiis Declinationum, & Ascenlionalium, quas post lingulas positiones superius in Observationibus retuli, in dijtantiam minmam, atque tempus dijiantue minima primum inquirendum ent, itaque s- 1. De distantia minima cbntrorum Ç et, ITEMQUE DE TEMFoRE VERO, QUO VENUS ERAT IN DISTANTIA MINIMA. Oit in Figura 1 è centro Solis D demista in orbitam O veram VZ perpendicularis ED, sint prapferea in hac Orbita puncta B & Y, loca Veneris observata, & a parallaxi correcta, atque a se iuvicem satis magno intervallo, saltem horario distantia. Ego pro his Elementis deducendis astummo Positionem meam Iam pro B,& Vtart pro Y, qua mihi maxime accurata? videntur, quaeque intervallo horse 1. & 14'. distant, & e quibus supra deduxi motum horarium $ 4'. o". consentientem vero 3'. 59". atque adeo distantia BY, ratione angulorum invariata manet, & denique, ut è supputatione liquebit, anguli proxime ad gra-

39 1 3b (J OBsinvATroNES Astronomics Akni 1761." dus 45. accedunt, qui optimi çensendi sunt. Itaque è Temporibus Positionis I in A UIB, repevtum est latus DI = 85", BI= 594", unde latus DH = 5oo, item angulus IL>B s= 8i. 53'- 23". Eodem modo è Poíitione V 1 in A DTY, habetur latus DT fex 3S3, latus TY = 694", unde latus DY= 791', itemangulus TDY=6"i 19'. 35". Quare in A BUY, habentur nota BD = 500", latus DY = 791"» latus BY è motu horario = 255", habetur item angulus BDY, qui est =BDI YDT= '. 49": inde reperitur Ang DYB, inserendo : ut BY ad Sin. Bu ï% ita BD ad Sin. ang. DYB, qui reperitur 45*. 35'. 35". Et ángnlus EDY = ' 2+". Jam in A EDY ex noto latere DY, & nunc repertis angulis, qutratur ED, inserendo: utsin.tot. ad DY", ita Sin. Ang. DYE, ad ED, quod reperitur 565 = 9'- 25". quae est distantia minima. Si eodèm modo repetatur cilculus è dimensionibus micronietri in Poíitione V receníais, reperietur ED = 9'. 19". Unde íumpta media arithmetice, habebitur distantia minima ED as 9'. 32". Porro ad inveniendum Tempus verum hujus distantia? minimx, ex iisdem datis quseratur latus EY, inserendo: Ut Sin.Tot. ad DY, ita Sin. Ang. EDY ad latus EY, quod reperitur esse 554" ; eodem modo ê micrometri dimeníio nibus reperitur esse=546", hinc medium arithmet. = 55 j, quod conversum in tempus per motum horarium Veneris 3' 59". dat ak. 18' 4". ergo subtractum à tempore Positio nis VtE ao1. 41'. ia", habebitur tempus distantiae minimae =i8h-»3' 8"- Est ergo distantia centrorum? & O mmi ma ç= 9'. 22". Et Tempus Verum hujus distantiaî i8u. 23'. 8''. quod est tempus medii transmis Eadem reperiuntur è Positione I & VI, atque etiam è caeteris non magna disserentia emergit. S- H. II De intenienda Latitudine Ghocentrica Ve neris IN d, IïEMQUE TemPoKE VERO HUJUS CoN JUNCTIONIS ATQUE DE DIFFEKENTIa INi'BR d, ET MEDIUM TRANSirUS. Hum DT'', seu Latitudo in d ût perpendicularis ad Ecli <s ptkam MN, itemque KB, & XY sint perpendicula-

40 Ob.servationes Aíthokomics Anni 17S1. (I 31] res, erunt has lineœ etiam ad seusum parallelse inter se. Quaprojpter lineady" parallelas transversim intercurrens, sorniabit angulos alternos aequales, hoc est XYD=FDY. Habetur autem Ang. TDY è priori. I. 6V. 19'. 35". & Aag. PDNEx positione V. = 6. 7'. 3", ergo XDY = 550. ia'. 34", ergo XYD s= FDY = '. 25". Jani è %. h habetur Aug. BYD = FYD = '. 35"; ergo Ang. DFY = ', 58". Noscitur autem & DY «= 791". Igitur Inferatur : Ut Sin. Complem DFY ad DY, ita Sin. FYD ad FD = 573" == 9'. 33". Latitudo in 4, & eodem modo reperitur FY, inferendo : 4 Ut Sin. Compl. DFY ad DY, ita Sin. FDY ad FY= 453". Porro Si repetantur calculí è dimensionibus per micrometrum, reperitur Ang. DFY = '. 44". & Latitudo FD == 555= 9'. 35", & FY = 459". Quare ex his sumendo Arìthmettce media. Erit Latitudo in d = gl- 29" f. ' Angulus DFY '. 21", & EFD, qui est inclinatio apparens Orbitae ad Circul. Latitudinis = 8o. 41'. 39", & Angulus Kclipticse cum OrbitaVenerisFWD = 9,.i8'- 21"- item latus FY = 458"f, & EF disserentia inter d & me dium Transmis «= EY FY = 550" 458' i = 91" $, feu 1'. 31" \, seu intempore 22'. 57". Hnbetur autem. I. Tempus distantiae minimas = I81". 23'. 8" ergo addendo 22'. 57". erit tempus ç/ Geoceutïicae 0. cum O i8k- 45'. 5". pro quo Tempore habetur è Tab. Solis D. de la Caille, Locus 0, atque adeo locus $ ad Eclipticam reductus fl *5. 3*'. 9"» S. in. De momentis ingressus, et egrbssus Centri? e disco o» visi e centro telluris; item DE MORA IOTIOS TRANSITOS CBHTKAIIS, ATQUE LIMBORUM $. Quoniamin A DVE,aut DEZ, nota habentur latera, VD = ZD, Semidiameter Q cs 15'. 48", item latus ED h $.L = 9'. 2*". = 552", habebitur per disse-

41 38 f) Observationes Astronomic je Anni rentiam Quadratorum EZ = EV = 762" \ =* ia'- 43'' í «tota 25'. 37". Et ia tempore tota moia 6h. 23'. 21". dimidia 3". 11'. 40" f. Habetur autein tempus distantise minimse in E i8k. 83'. 8". Ergo ingressus centri $ verus - 15''. 1 1'. 27"^ Et egressus ejusdem y. Porro ex Observatione habetur Semidiam. = 29", hinc Habetur Contactus primus ia Immers. = Coutactus interior = 15. ao. 37. Et ia Emersione Contactus interior = Exterior ~ - = Duratio inter Contactus exteriores = Duratio inter Contactus interiores = Mora Contactuum binorum - - x= Comparando Emeríionem calculatam cum Ob:èrvatione H. M. S. Dicter. ParallactLa. R. P Schersser S. J ". R. P. Herberth S. J , D.Cafllni, & M. RainS. J R. P.LiesganiggS.J Admod. R. D. Lyfogorskj P.HeìL S.J E quibus liquet caula Parallaxeps acceleratum, non retardatum apparaisse egressum nobis in superficie Telluris constitutis, de qua re inserius pluribus disseram. S. iv. De Latitudine Grpcen-çrica $ in Ingressit et egressu centrali. Ouoniam in A DFV e prioribus nota habentur tria latera, & Angnlus VFD, reperitur Angulus VDF = 6"3. 54'. 24"; qui subtractus a recto HDF, dat Angulum HDV «= '. 35". ex hoc, & noto laterevd, reperitur Latitudo Geocentrica in ingressu centri Ç HV = 7'. 12". Eodem modo in A DFZ e notis tribus lateribus., & AnguloDFZ, invenitur Angulus FDZ = '. 20"; qui a recto FDP subtractus dat Angulum DZ = '- 40". inde invenitur latus &Z = 11'. 18", quae est Latitudo Geo centrica $ in egressu Ceatn Veneris. - $. v.

42 I Observationks Astkonomicve Ànni jjxxxiii S. v. De Latitudine Heliocentric a in d. in In- GKESSU, ET EgkESSU CENTIlALI VeNIRIS E DISCO SoLIS. Latitudo Heliocentrica supputatur hac Analogia in Astronomia demonstrata: ut distantia Veneris à Solô ad diílantiam Veneris à Tellure, ita Latitudo Geocentrica,! ad Heliocentricam. Est autem è ïabulis D.CaJJîni pro momeato distantia Veneris à Sole 7254,? à abs9» dt Latitudo Geocentrica superius reperta 9'. 29", ninc Log. distant.? ad <$ = Log. Latit. Geocentr. = Log. distant.? à O = s-,, m Log. Latit. Heliocentr. = S839 = 225 = 3. 46". Hac Latitudine, Centra Telluris & Veneris à se invicem distantia.è Sole spectarentur. Eodem modo habetur %. IV. Latitudo Geocentrica in, ingreflu centri = 7'. 12". inde reperitur Latitudo Helio centrica 2'. 51". & ex Latitudine Geocentrica in egressu ' n'. 18''. reperitur Heliocentrica = 4'. 29". Latitudo Heliocentrica Planetarum basis est tabularum, ' è quibus íupputanda? veniunt Latitudines Geocentricae, pendet autem accuratio Latitudinum Heliocentricarum à précisa determinatione distantiarum Planetarum tam à ' Sole, quani à Tellure : determinatio autem distantiarum à parallaxi: quapropter determinata accurata parallaxi Solari ex hac Obtervatioue, Latitudinum quoque suppu tations accuratiores habebuntur. S. VI. De LONGITUDINE NODI DESCENDBNTIS, ET MOTH HORARIO REDUCTO AD ECLIPTICAM. Definita Latitudine? vera Geocentrica, quae reperta est 9'. 29": juxti methodum D. de la Lande relatam in Co :rtoi/sance des Temps ad Annum pag. 156". sacile repe-

43 XXXIV D OnSJiKVATIONKS AsTRONOMICÍE AnNI I76Ì. ritur Longitudo nodi ; si enim ad Logarithmum Latitudinis geocentricae addatuf Logarithmus, o. 82S07, summa dabit Logarithmum distantiae nodi à loco Solis pro tempore d : est autem de 9'. 29", seu 569". Logar , ergo summa *8 dat 3S30", seu 1. 2'. 50 ; est autem locus Solis pro tempore J O *5. 3 "'- 9"- ergo locttí nodi ascend. fl i4.32'-i9", feu descendentis ex Sole / '. j 9". Aliter. Sint in eadem figura I, Latitudines heliocentricse superius jam determinatae : Latitudo HG. ia Ingressu = 3'. 51", DA ia cf =.3'«40"» & P* = 4'. 29". in Egressu : assumatur è Tabulis D. CaJJìni Angulus Incliuationis Orbitae verus ad Eclipticam ex aliis jam accuratis Observationibus determinatus py* = 3. 23'. 20" ; erit Angulus inclinationis Orbitae cum Circulo Latitudinis è Sole visse HyG, vel DtfA, vel Ptí" = '. 40". Sumatur Latitudo Heliocentríca J)X 3'. 46'^ & inferatur : Ut Sin. Ang. DyA ad DA, ita Sia. Ang. Da 13 ad y D; & reperietur t? D = 3810", seu i. 3'. o", quod à loco Solis tempore conjunctionis reperto Q "'. 9». subtractum, relinquit locum nodi '. 9"» Eodem modo, ex Latitudine Heliocentrica in Ingressu reperietur locus nodi '. 17". Et ex Latitudine in Egressu invenitnr '. 38". Et ex his tribus medium '. 58". Methodo prima deductus st erat Unde ex his duobus medium = quem pro proxime vero statuendum existimo. Hacc quidem Longitudo st prodit, si Angulus Inclinverus Orbitse ad Eclipticam è Sole visus, assnmmatur è Tabulis D.Cajfini ; verum pertentare mihi placuit, quinam Angulus verus supputaretur è meis Observationibus, hocque posito Angulo, quaenam st longitudo definiretur. In hune itaque Angulum nota methodo sequente indagavi Sit in Fig. II* M,N,0,P distus Solis, sit MO Ecliptica, SD Circulus Latitudinis in d, sit SA, Latitudo Geocentrica ex Observatione supputata,fbx orbita apparensveneris, sitque SAF Angulus Inclinationis apparens Orbitae 0. cum Circulo Latitudinis, quem superius %. II medium statueram 8o.4i'-39" atque adeo Angul.SFA = o".i8/ 21"

44 OBSER VATIONES AsTRONOMlCiB AnNI XXXV Fiat jam AB sequalis motui horario? in Orbita, quem reperi 4'. 1"= 241". Ex puncto B ducaturbe parallela ad OF, in Hac sit BC = SR, aequalis motui horario Solis D 2'. 23", seu* 143*. Jam in A rectangulo DAB, noti sunt anguli DAB = 8o. 41'. 39". & ABD = '. 21"; item latus AB = 241". Undereperiuntur latera AD = 39", & DB= 238". Porro in A DAC, habetur latus DC = DB H- BC=238" ". item AD = 39", unde AC = y/bc3-4- AD2 = 383". Fiat jam, ut AC ad Sin. Tot. ita DC ad Sin. anguli DAC, qui invenitur ssa '. 19"' est hic Angulus Inclinationis verse orbitae? GC ad Circulum Latitiidinis, unde SGA= ACD = '. 41 ". Angulus Inclinationis verus Orbitse Veneris ad Eclipticam. His poíìtis reprsesentet jam SA Latitudinem heliocentricam í'upra repertam = 3'. 40." = 226". & datis Angulis SGA t= 3. 27'. 41". item GAS = 8<5. 32'. 19". reperitur SG = 3735 = i. 2'. 15". Unde cum locus Q in d repertus sit n 15. 3fi'-9". «rit A '- 53/ Si autem aflìimmatur Angulus Inclinationis apparens maximus supra determinatus = 8i. o'- 16"". reperitur An gulus Inclinationis verus cum Ecliptica '. 8". Unde si inter priorem = 3. 27'. 41". sumatur medium, eritis = 3. 21'. 53". qui à D.CaJJìni per desectum diífert i'. 27". & ex quo deducta longitudo Sl evadit = 14*. 32'. 5". quare inter prius repertum locum st & hune habetur medium = I4.32'.59". & comparatus cum deducto è methodo D. de la Lande '. 19", habetur arithmetice medius '. 39". quem supra deduxi e secunda methodo medium. Verum in hac methodo animadvëríendum, ob minus accuratam definitionem Anguli apparentis Inclinationis Orbitae cum Circul. Latit. minus prsecisum etiam deduci Angulum Inclinationis veras ad Eclipticam, hoc autem minus accurato, distantiam etiam nodi minus prsecisam supputari, idque ob vicinitatem Gbservationis sactae ad ipíum nòdum, unde prseserenda quarititas Tabularum D. Cajjìni, quse determinata habetur exobservationibuslatitudinis geocentricaa Veneris indistantia circiter 90. ànodo. PorroinFig.I. A^VZ è datis VZ & áz= 4'. 29". nunc reperta invenitur <ïv,seu motus Veneris in Orbita tempore

45 [y xxv 1 II OBstRVAXioMiS AsibonomicjE Anni totius Transitus, reductus ad Eclipticain, est enim Vci = v'zv2 àz> = 25'. 7. Quod si jam fiat, ut tempus totius transitus hujus repertum ô*. 23'. 21". ad VZ ; ita una hora ae 3500" ad motum horarium ia Orbita, reperitur is = 4.'. 1". Si fiat porro: ut VZ ad <5V, ita motus horarius in Orbita 4'. 1". ad motum horarium in Ecliptica, erit is= 3'. 5b". Inde liquet, motum horarium superius immediate ejc Observatiouibus deductum, nempe 3'. 59"^ e(te arithmetice medium inter hos duos motus nunc repertos. Juverit jam, sparsim hic supputata Elementa, in unani collecta Tabulam proponere. ELEMENTA TRANSITUS VENERIS PER DISCUM SOLIS DIEI ASTRON. s.junii ex Observatione dsducta. ElementaspeSata ì Centro Telíuris. '. H. _ M.. 3. Conjunctio O & î geocentr, die 5. Junii 18-4S. 5. Longitudo geocentr. î & O pro hoc tempore d l5-3<5. 9- Latitudo geocentrica in IngrerTu Centri î Latitudo Veneris geocentrica in J A. cresc. Latitudo eadem in egreítu Centri î II. 18. Distantia Centrorum minima ~î Oi "// Austr. Tempus distantise minimse Differentia inter j & distantiam minimam ; Eadem in Tempore Semidiameter 9 observata o. 29. Semidiameter Q $. Motus horarius in Orbita ' -, 4-1. Duratio totius Transitus Centralis H. <S Semiduratio H. 3. n. 4oj Hinc "e Centro Telíuris. Tr H. M. S. Prìmus Contactus in Immerfione Ingreffus centri ! Itnmersio totalis Medium Tranfitus Contactus interior in Emeríione Egreffus centri Ultimus Contactus limborum O & î Duratio inter Contactus exteriore» <f Duratio inter Contactus interiores Mora duorum Contactuum interioris & exterioris

46 Observationes Astronomicjb Anni II XXXVII E Centro Solis., Longitudo Veneris - * Latitudo in Jngressu centri î Austr. Latitudo in Conjunctione 3-4<5. La:itudo in Egressu centri î Longitudo nodi descendentis ** Mons horarius ad Eclipticam reductus Motus horarius in Orbita 3. jy{. Ang. Incl. verus Orbitae 9 cum Eclipt. ex Observat Atque haec sunt, qure hucusque e mea Observatione deducere mihi iicuit, quae enini distantias Planetarum horum attineut, quse a parallaxi Solis pendent, Observationibus remotioribus destitutus, definire haud potui. Subjungo Observationes Satellitum Jovis, anno hoc a me & aliis hic sactas, reliquas Observationes, quas pro more annis íingulis cum Publico communes saciebam, ad Elenchum anni sequentis reservare cogor, ne molem libri, quem celeberrimo huic Transitai destinaveram, nimium augerem. ECLIPSES SATELLITUM JOVIS ANNI Fact.» Vienn.» in Observatorio Cjes. Regio publico Universitatis. Die 30. Junii. Tempus Verum. Immersio I. Satellitis. Serenum. jj. M. S. D. l'abbé Lysogorskj telescopio 2. ped. -^- I Mane M. Rain S.J. tubo Newton. 4. ped.. I "- P. Hell S.J. tubo Newton. 4J ped Die 6. Julii Immersio II. Satell. M. Rain S..ï- tubo Newton. 4. ped. II Vesper. D. Lysogorskj tubo Newton. 4 ped. II Die 22.Julii Emersio III. Satell. Ccelo vapor. P. Hell S.J. tubo Newton. 45 ped. n Vesper. Die 23.Julii Immersio I. Satell. Seren. p. Hell S.J. tubo 4Ì ped. Newton Mane. Die 30.Julii Immersio III. Satell. Ob nubes dubia. P. Hell S. J. tubo 4$ ped. Newton. o Mane Die eadem Emersio III, Satell. Seren. P. Hell S.J. tubo Newt. 4$ ped Mane

47 xxxvm Obsebvationbs Astkonomicjb Anni Die eadem lmmersio I. Satett. Seren. H. M. S. P. Pilgram S.J. tubo 4. ped. Newton Mane, P. Hell S.J. tubo 4 ped. Newton Die 3. Augusti lmmersio J. SatelL Ob nubes dubia. M.Rain S.J. tubo Newton. 26. poil, infigni Vespere P. Pilgram S.J. tubo 4. ped. Newton. U. "5g. 5?. P. Hell S-J. tubo 4! ped. Newton Die 22. Augusti lmmersio I. Satell. Seren. P. Pilgram S. J. tubo 4. ped. Newton Mane I P. Hell S.J. tubo 4$ ped. Newton Ip. Die 23. Augusti lmmersio I. SatelL Seren. M.Rain S.J. tubo Newton. 26. poil. -, io. i<y. 22.Vesp P. Pilgram S.J. tubo Newton. 4. ped. ïo P. Hell S.J. tubo 4 ped. Newton Die 27. Aug. lmmersio IV. Satell. Seren. P. Pilgram S.J. tubo 4. ped. Newton l3.vesp. M. Rain S.J. tubo Newton. 26. poil P. Hell S.J. tubo 4J ped. Newton Die 28. Aug. Emersio IV. Satell. Seren. P. Hell S.J. tubo 4 ped. Newton. o. 4j. 5g. Mane P. Pilgram S.J. tubo 4. ped. Newton. o g. Die 31. Aug. lmmersio I. Satell. Seren. M. Rain S. J. tubo 4. ped. Newton. o. ra. 3a. Mane D. Kunkel tubo Newton. 26. poil. o P. Hell S.J. tubo 4$ ped. Newton Die '. Septembris lmmersio II. Satell. Calo aliquantum vaporoso. M.Rain S.J. tubo 4. ped. Newton. _ Vesp. P. Hell S.J. tubo 4^ ped. Newton 'Die 3. Septemb. lmmersio III. Satell. Seren. M.Rain S.J. tubo Newton. 26. pbllic l.Vesp. P. Pilgram S.J. tubo 4. ped. Newton P. Hell S.J. tubo 4^ ped. Newton. _ ". Die S- Septemb. lmmersio I. Satell. Seren. M.Rain S.J.tubo Newton. 26. pollic u.vefp. P. Pilgram S.J. tubo Newt. 4. ped P. Hell S.J. tubo 4! ped. Newton

48 Observationes Astronomicíb Anni Hxxxjïj Die eadem Immersio II. Satell. Seren. H. M. S. M. Rain S.J. tubo Newton. 26. poil Vesp. P. Pilgram S.J. tubo 4. ped. Newton P. Hell S.J. tubo 4 ped. Newton Die ti. Septemb. Immersio III. Satell. Seren. P. Pilgram S.J. tubo 4. ped. Newton. o Mane P. Hell S.J. tubo 4 ped. Newton. o Die 15. Septemb. Immersio I. Satell. Cœlum vaporofum, Satelles prope discum 1s. P. Pilgram S.J. tubo 4. ped. Newton , 3.Vesp. P. Hell S.J.2tubo 4$ ped. Newton. io Die 16. Septemb. Emersio II. Satell. M. Rain S.J. jtubo 4J ped. Newton Vesp. Die 3. Oclobris Emersio II. Satell. Seren. P.Hell S.J. tubo 4! ped. Newton i7.vesp. Die ç>. Oclobris Emersio I. Satell. Seren. P. Hell S. J. tubo 4J ped. Newton Máne Du n.oclolr. Emersio II. Satell. Cœlum vapor. P. Hell S. J. tubo 4 ped. Newton. 3, Mane Die 1 7. Oclobris Emersio I. Satell. Serenum cum vento. M. Rain S.J. tubo 4. ped. Newton sg.vesp. P. Hell S.J. tubo 4$ ped. Newton Die il. Novemir. Immers. III. Satell. Jove inter nubeculas vers. 6 sub crepusculo vesp. P.Hell S.J. tubo 4! ped. Newton. _ Vcsp. Die 22. Novembris Emersio H Satell. Cœlo Sereno. P. Hell.S.J. tubo 4 ped. Newton, g. S. 55.vesp.

49 32 OBSERVATION ES TRANSITUS YeNERIS I i- ^1 theus (b) affixus Caucaso, nec Stellatus Ce- I pheus (c) cum Uxore (d) Genero (e) & Fiha (/ ) tra- I deretur, nilì cœlestium divina cognitio nomen eorum I ad errorem fabulae traduxiffet, à quibus ducti deinceps I omnes, qui in rerum contemplatione studia ponebant, I Sap1entes & habebantur, & nominabantur. - - I Ab antiqua Philosophia usque ad Socratem, qui Archelaum Anaxagorœ Discipulum audierat, numeri, motusque tractabantur, & unde omnia orirentur, quove rece derent; Studioseque ab his Jyderum magnitudinat, intervalla, cursus, ìnquirebantur, if cuneia cœlejlia. Socrates autem.primus Ph1losoph1am devocavit è ccelo, & in Urbibus collocavit, & in domos introduxit. Çuœjl. Tufiul. Lib. V (a) Atlas Rex Mauritanie, Promethei Frater, Astronomus, & Ob" servator maxiutus ; quem, quod usum globorum, atque sphoe" rarum cœlestium invenerit, syderumque Observalionibus in montibus Mauritanie vacaverit, sabulolì Pot'tse, cœlo sustinende humeros íuppoíuisse íìnxerunt, atque in montem, ejusdem cognominis mutatum. - (b) Prometheus Japeti Filins, & Atlantis, atque Kpimethei Frater, iníìgnis Astronomus, in monte Caucaso Aítrorum cursum diligentislime observaverat, multaque usibus humants utiliffima invenerat. Unde Poctse. notam luam sabularn derivavêre. ("c) Cepheus (</) Cassiopea, (e) Perseus Ç/) Andromeda, inlignes constellationes circum Polum borealem effictae. "Un &cn 23uCybin5'er. Sicíe margim'rre 4 flatter, mít c * c* * &c. mú'íftn sroisc&cn ben b unb c SB03CU geímni>en roecìen. E.. 'Ts'CHU

50 Per d1scum Sol1s. Ann ELE N C H U S Observationum trans1tus vener1s per d1scum sol1s Anni 1/61. die $ta Junii, Variis per Europam locis, à Viris in obfervando exercitatis factarum. Astronomicas înter Observationes esse nonnullas Thesauro omni omnino pretiosiores, quarum deseétum, neglectum, aut amiffionem, nulla suœmorum Ingeniorum vis, industria nulla, nulla laborum, aut vigiliarum series, nulla etiam Kegum, Principumque munitìcentia, aut auri copia restituere, compensare, aut exsequare polïìt, Astrono mi* periti satentur omnes. Ne autem Astronomis, Scientise sane l'ubtiliifimse, prosundiifimseque ignarus quispiam ambitiosius sortaffe, atque speciofius, quam venus id a me dictum existimet, tribus, ut ajunt, edicam verbis : Astronomiam, fontem unicum, fundamentum unicum ver* ejjè Phi* losopbix naturalis, atque adeo Parcntem Physicse, a qua canquam Matre, maximó numero, utiliflìmse in genus humanum produitse sunt Scientise, Artesque, in quarum recto usu,regum, subditorumque Populorum selicitas, atque civilis vits beatitudo firma, stabilisque consistit. Sole prosecto clarius est, totaque celebratiflìmorum Philosophorum Historia notiifimum; aut solos verè Allronomos fuìfft Philo/òpboi, autsolos verè Pbilosopbas fìttffe Astronomos. Et quseso (ut retrò omnes verè Philosophos taceam) unde Keplerusì Netutonus unde? prosundiúìmam suam juxta, ac generi humano utiliffimam asionum, viriumgue (in qua rum sola recta cognitione consistit tota Physicse Scientia} baufìre doelrinam? an non é System ate nostro planetario? an non ex hoc, tanquam ex aperto XV'atuœ agentis libro veras actionum leges exscr/píere suas? At unde divini hujus Systematis planetarii notitia? an non hsec ipsà est, quam nomme Astronomie tbeoreticn appellamus, quse Matrem non aliam agnoseit, atque solam Astronomiam observatonam? Ausim edicere : Keplerum nequaquam suturum C

51 34 Observat1ones.trams1tus Veneris suisse Keplerum; Newtonum, non Nevitonum, nifi AJtronomum; nec Aftronontum Newtmum nili, Tycbone, atque Copírbj'co AJlronomis, tántutflque. Admisse Pbilosopbiam naturasem, quantum AJlronomiam. Quis neícit trislilììmum Pûhsopbì* natúralis ítatum an te Tycbonii tempora? at quis etiam ignorat, id temporis Af.ronpmiam objèrvatoriamfep\ika.m quoque penitus? postquam autem immortalu Tycbo astronomico afflatus spiritu, íumptu sane maximo, atque labore incredibili, AJlrono miam observatoriam instaurare, pottquam Scientiae hujus, laborumque eomplures Sectatores, discipulosque, & hos inter acutiflimum Keplerum habere cœpit, poílquam Copernicus verum Systema suum planetarium, diu, multumque occultatum palam secit, tum un'a Arabum tenebrse diidpari, verte rerum naturaiium noriones enasci, vera denique proserri cœpit Pbilofopbia natúralis, nec ab aliis omnino viris, nifi solis AJlronomis, aut horum Disiipulis. Adeo nempe verihimum eít; Pbilofipbiam naturalem ita conjunitam AJlro. nomiít: ut, ubi hsec floret, Philosophiam quoque florere, hac autem neglecta, aut exftincta, veram interire Philosophiam necesse fit. Exemplo íùnt Italia, Gallia, Anglia, ipsa adeo Mojcovìa. omnesque florentes Academise, atque Ûniversitates, quibus Phiíosophiá hodierna lucem suam debet, non ante Scientiárum Keipublicae summe necessariarum, barbariem, tenebrasque exuisse suas, quam dum Afironomos habere cœperunt, nec alios, nili hos ipsos verè Philosophantium suisse Patres. Hinc illa prima Regum, Principumque cura, ( qui se, suosque populos verâ Philoíophiâ beatos voluêre) ut Sedem Urani^, Philosophorum MATRi,non solumponerent splendidiffimam, sed AJlronomos ( íòlos nempe veros Philoíophos) unde, unde Prsemiis, Stipendiisque maximis, accerserent, (tabilirent, soverentqtie, probe gnari, hos solos Scientiárum, vitam civilem beatam sacientium ( si Theologiam, atque Juris Prudentiam demas ) Inventons, Authrêf, Confervatoresque esse. Ea causa hodiernos inter solide Doctos, hic íèrmonis usus proprius sadus, ut dum verè Philofophum, Scientiis naturalibus omnibus solide inllructum, indicare cupiunt, eundem nomine Ajtronomi appellent, lcilicet, Astronomiam ultimum esse Scientiárum

52 Per d1scum Sol1s. Ann naturalium apicem, & veluti complementum, quo acies mentis humanse pertingere poffit. Certiffimum itaque, Astronomiam, sontcm untcum, fmdamentum unicum effe Pbilosopbi* naturalis, at una vèriffimum Aitronomiam quanta quanta est, totam ab obscrvationibus a- stronomicís petitam, clarissimum ergo, observationes nonnullas Thesauro omni omnino pretiofíores esse, eas nempe, qus quanto aptiores, tanto rariores habentur, è quibus penitior Systematis planetatii (magni illius, atque totius Philosophie naturalis iibri) cognitio derivetur; Observa tiones h as inter Tran/itum Veneris per disium Solis, anno hoc a Viris exercitatiffimis observatum, Phœno menon elle á rariffimum, & ad Svstema planetarium ac curatius definiendum accommodatiílìmum, unde Planetarum distantise, & ex his leges virium proserantur multo prseciíiores, apud omnes notiicmum elt Astronomos, k qui bus minutiores Philosophi proserendas virium agentium leges, fibi adeo utiles, exspecfandas habent. Operx itaque pretium me sacturum existimabam, si accuratas tota fcuropa a Viris exercitatis satías hujus Phœ» nomeni Observationes, mecum benevole communicatas, at que in arctum compendium redactas paucis hiíce complecterer paginis, meis adjunctis Ephemeridibus, plane períuaíus,laborem hunc meum gratiflimum Astronomis suturum, quo veluti uno intuitu comparationem elemen torum inliituere, è qua, ea definire valeant, quorum detiniendorum causa susceptus est labor. Alterum: ut ab interitu pretioíà solia, seu manuscripta, seu typis data hu jus observationis vindicem, quo Posteris, Anno Orbem hune incolentibus, ante quem, post annum nullus omnino similis habebitur Traníitus, Thesauri loco conserventur, nihil enim saciiius, atque schedas hujusmodi pessumiri paucos inter annos. Tertium denique, ut vel ex exiguo hoc meo exercitatorum Astronomorum Indice palam fiat, & hodiernus Philosophis naturalis per fíuropam Status florentin! mus, (k in quibusnam Regnis, Provinciis, Urbibus, Academiis, purier Phiiosophi'a vigeat, cujus progressum, ab Astronomise cultu, Virisque Astrono mis, veris nempe Philosophis Patribus, pendere supra demonstraveram. Câ

53 36 Observat1on es trans1tus Venbr1s Ante taœen, quam opus adgrediar, monendum censui, Primum, me omni cum fide relaturum lìngula, uti communicata sunt; dein, fi qusepiam omisia reperiantur, ea.aut mecum non communicata, aut, ut minus cseteris conièntientia spectata velim, demum, fi quorumdam Astronomorum, seu sactas obïèrvationes, seu deducta elementa meis hisce non usque quaque in minutiis consentientia ab ipfis Observatoribus, typis posterioribus expressa, prolata suerint, ea, utpote meis anterioribus, posteriora, his prsefèrenda vëlim; fieri enim poste, imò utihter fieri cenleo, ut quae primo calore, atque fructum Observationis illico cognoseendi impetu, Iabore etiam properante, prolata sunt, animo sedatiore, atque otio laborem repetendi ampliore, emenda tiora subinde proserantur. Sed ad rem, at que a Gallia sœcundiílìma ptxstantiífimorum hodiernorum Astronomorum Genitrice & AUrice ordiamur. Nulla, quod sciam, totius Europse florentium Academiarum lllustris Societas,servore ranto, tanto exercitatiffimorum Academicorum Numero, tanta industria, meditataque accuratione Phsenomenon hocce lìngularillìmum oblèrvandum lìbi sumpi'erat, atque lllujhijjma, celeberrtmaque Acaáemia Regia Scientiarum Parifina, Astronomorum Mater. Hsbc è lolo suorum Sociorum, di verfis titulis gaudentium, numero, qui vel ad meam pervenerunt notitiam, duodecim censet Observatores Viros excellentiffimos; è Correspondentium autem Classe, ut vocant, per orbem univeríum i'paríos Viros celeberrimos hisoœnirioplures, ut adeo ex hujus solius Academise definitione, praecilionem illam omnem Elementorum ab obscrvatione hac doducendorum Orbis litteratus exspectandam habeat, quam per immaneia observationum collectionem habere licebit, hujusque solius determinationi caeteris Astronomis acquieícendum elfe omnino existimem. E duodenario numero Membrorum, ut appellant Honorariorum, bini mini innotuere Viri Illustriflhm, qui observationem hanc, industria atque prseparatione tam raro Phsenomeni respondente, peregére : Eminrntissimus, nempe, Cardinahs de ivynbs archi ipiscofus se- MONENSIS & gbrejílstlmvs DuX DE WHAl'lNES FRANCIS PATBR,

54 Per d1scum Sojl1s. Ann EminentiJEmus Cardinalii de Luynei, idemque ArcbiEpifcoptif Senonenfií, qui Astronomiam (cokonatis capitibus propriam, dignilfimamque Scientiam) Purpura suâ, atque Pailiô non modo, tanquam Scientiarum naturalium Matrem, protegendaru, sovendamque fíbi sumpserat, sed quani sue rat prosundilbma meditandi acie assecutus Parifiis, quamque eo loci perdoíiis suis laboribus, vigiliis, observationibus, calculisque per orbem univeríum illustrent etiam secerat, eandem etiam nunc excolendam, suisque pretiosistìmis la boribus ditandam, suâ haud indignant Purpura censet ; Observationem hanc Senonis (Sens) urbe Galliarum celeberrima, atque sui Archi - Episeopatu» Sede propria, sactam voluit, ut,quamcura Pastorali Scientiis divinis cœlestem secerat, eandem excellentilfima sua Scientia syderali ornatam, Scientiis naturalibus vitsc humanse commode tollerandse aptiffimis, beatam, celebremque redderet, titulo duplice : ma^ms Sedis sua Pater. Purpuratus isthic Astronomus, ut observationem hanc omni prxcisione absolutam obtineret, tubum adhibuit dioptricum, nova inventionis prjestantiflìmum in Anglia constructum, & armatum micrometro accuratilfimo obje ctivo, ut vocant, novse item inventionis a peritiffimo & celeberrimo artifice Anglo Sbortio, elaborato ; ope hujus micrometri, prater pofitiones compiures sclectiifimas Veneris in disco Solis, diametrum Veneris EminentiJJìmus bic Cirdinalii quam brsecifiíflme dimensus est, eandemque reperit non majorem 55. secundis & 4. decimis eirculi. Quoniam autem Observationis hujus celeberrimae Pofitiones singulx, & Elementa, horumque Calculi ab Eminentijfmo ipso supputati (crupulose, in opere fingulari lllustrilfimae Academise Regix Scientiarum Parisinse, quod typis publicis a Viro celeberrimo D. l'abbé de la Caille edetur, 11 n a cum SereniJJimi Ducis de Cbaulnes observationibus praftantijjimis inserentur, hic a me, dignitate his viris maxime inseriore, sine audaciae crimine, minime reserri poste, sed eadem, mihi benevolentiffime communicata, ïhesauri pretiofi instar, adservanda curabo diligentilfimè. Non minore industria, atque in observando dexteritate, obiervatio hasc peracta est Parifiis in Hospitali de Clugny, olim bdlneis Julianis, ab Ulustriífimo, excelìentiffimo, C 3

55 38 Obsbrvat1ones trans1tus Vener1s ac celeberrimo D. D. de Baudoiiin Magni, ut vocant Rtgii Confilii Confiliarii dignijjimi, & Astronomi* Cultorii maximi, cujus fingularia, meritiflimaque Encotnia celebrantur ab Illustriffima Academia Regia Scientiarum Parifina in approbatione Dissertation is eruditiflìmx, de recens observato Lemovicit á D. Montaigne Sitellite Veneris, ab Eodem Illustriffimo D. de' Baudoiiin compositaî, in Consessu Academtco prselectse, & typis editse, èqua, prosundiflima Illuiiriffimi hujus Diflertatoris, hodiernse Astronomii peritia, non sine admiratione.elucet. Observationem hanc inltituit Vir hic Illustriffimus tubo Borrelliano infigni 25. & dimidii pedis, objecta augentecenties quinquagies, hoc contactum interiorem definivit h. g. m. a8. í- 27. Exteriorem, iive ultimum. h s. 45. unde duratio Emersionis 18- m. 19. s. Limbus Veneris toto Observationis tempore viíus est terminatus quidem, & sine annula lucido, at tamen non nihil seratus. Reliquas pofitiones & determinationes Observatoris hujus lllu- Itriflìmi pari cum Encomio inter eseteras Parisienlium a D-- de la Caille reserendas, exspectandas habet orbis litteratus, E Numero Academicorum Parifieníium, qui titulo Penfiariorum Ordinariorum gaudent, eandem Observationem peregére Pariliis Viri celeberrimi D. D. de li Condtmtne, le Monter, in loco, qui SanBus Hubertus appellatur, quo rum quidem exercitatiffimorum Virorum Observationes mihi nondum innotuerunt ; Viri autem celeberimi D. Maraldi, qui eandem in Obfervatorio Regio ' peregit, egressus momenta solum mihi communicata sunt, quse lic habent tubo 15. ped. dioptrico insigni : contactus interior h. 8. m Exterior h. 8. m. 46. s. 54. duratio Emerfionis: 18. m. 12. s. E Sociis autem, quos Ordinarioi Academia appellat, bìni viri celeberrimi, atque Astronomi Ciariffimi, exercitatiflimique, onmi cum industria eandem instituerunt Paníiis: Hortim Primus, celeberrimus D. ÏAbb( de la Caille in loco, qui Confluentia ( Conflans ) dicitur, tubo infigni Dollondiano dioptrico 5. pedum parifin, cujus praestantia, tubum 14. pedum a?quat, observavit contactum interio rem h. 8- m. 28. C 39. Exteriorem h. 8. m. 46. s. 52. du ratio Emersionis 18. m. 13. s. d iametrum Veneris non ma

56 jorem $9. s. circuli maximi dimensus est, cstera mecum haud communicata, exspectanda habemus in opere suo fingulari, cujus supra mentionem seci. Secundus è Sociorum Numero est celeberrimus D. de la Lande, Autor Clariffimus celebratiflìtnarum Ephemeridum Astron. Connoijjance des mouvemens célestes, Hujus viri cel. atque humanilgmi Observationem Luxemburgi sactam cum susiorem mecum ( cujus pererudito commercio Ikterario un'a cum Domini de la Caille Correjpondentis mei ClarfJJtmt, me plurimum debere profiteor ) benevole communem voluerit, ampliorem etiam hic loci relationem inserendam putavi è litteris reíponsoriis ad meas, quarum compendium benêvolentia viri hujus Celeberrimi insertum est in Journal Etranger ad mensem Julium Anni Litteras Dnmini.de la Lande sic habent. Feliciores vos suisse intellexi, nobis Soiem non ante horam S. & dimidiam videre licuit, tempore vi- delicet, longe jam conjunstionem Veneris cum Sole consequente: Hora 6. m. 31. t 46. ope Sectoris 6. pe- dum, methodô tranfítus limborum Solis & Veneris per filum verticale, & horizontale micrometri, determina- vi disserentiam veram longitudinum a. m. 24. s. latitu- dinem verò 9. m. 28. s. supponendo in redu&ionibus níeis parallaxim horizontalem Solis 10. s. 3. eodem modo determinavi disserentias longitudinum, & laíitu-,, dines íequentes: :. 4 Tempus Ver. Diss. long. Latitndo. H. M. S. M. S. M; S o. 8. 2i ; ' 8. t »' ' - ' t ' 'i. 'j!4';9<s Complures etiam distantias limborum Veneris & Solis, quas etfi remotiores a conjunctionis tempore, admodum tamen exactas existimo, ope Heliometri 18. ped definivi.'i*. :..., ;. * Helïometrum istui non est Hevelianum in Camera obscura vfitatum, sti est micrometrum Dollondianum ì vitrit objeétivit bijseâit constrú&um.

57 4<3 Observat1ones trans1tus Vener1s TempHS Verufli. distanti*. Conectio Parallax. H. M. & M. S. S. 7. * ff. ** «8. 55.»? 52. 5«7. Sf o *5. 5.v r « a«. ia. 8. ' Ô* « <j « <J * 38. tt r 5. a o ~ *." -» Calculatis magno numero Positionibus taoi meis, quam meorum Sociorum Academicorum, exiltimo sla-,, tuendum eise tempus verum conjunctionis Geocentricse Veneris & Solis h. 5. at. 50. manè, eodemque tempo- re latitudinem Veneris suilfe geocentricam 9. m. 30. i. locum nodi aicendentis Veneris 8- íig ' cir- citer..,, Quod Emersionem Veneris è Sole attinet, de momentis meis observatis adeo certus sum, ut de duobus secundis dubitare non liceát, vkìelicer contaítus interior contigit h. 8. m. 28» C 25. extenor h. 8. m. 46. s 50. duratio Emeríionis: i-a. m, 24» Labores cœteri-, Viri hujus cel. reserentur in eodem opere D. de la Caille & quatdam a me inserius ad Obíervationem D. D. Wúrgentin, y Klingenstierua Holmia lactam recensebuntur. Reliquorum cel. Academicorum hajus lllujirijsmia 4cademia in diversa loca exmissorum, Observationes mihi nondum innotuêre, id solum novi, Virum cel. D. Pingré in Insula Rodriquez ingressum Veneris ob nubes, obiervare non potuisse, solumque egreflum obtimiiisei Domitium autem Le Gentil ob captum interea temporis ab Anglis

58 fer BISCUM Soi,lS. ANN1 1/ Pondicberi, nequaquam ad ltetionem íuam pervertisse, fa tum utriusque, trictilfimum sané tantorum laborum prsemium, ataue damnum Astronomis nullô pretiô redimen dum ; seliciure usus fortuna Domintu rabbé Cbappe in Sibe rise loco Tobolik, qui die Qbservationis gavisus est sereniifima, auro omni pretiosiore. Celeberrimus D. CaJJini de Tbury eadem mecum hic Viennse usus est cœli sortuna, ut Sa pra retuli. Prseter celebres hos duodecim Academicos, Parisiis alii complures Viri in Observando exercitati Observationum numerum auxerunt, & quidem in Hospitali de Qugny D. Mejfier Societatir Maritima Observator exercitatiflìmur, interio rem contactum observavit tubo Gregoriano Shortiano augente objetta centies duudecies, Hora 8- m. s8- s. 30. Exteriorem h. 8. m. 45. s. 37. durationem Emerûonis 18. m. 7. s. In Observatorio Regio observavit quoque cel. D. Rizzi Zannoni Frofe/Jòr Geograpbt* Regius, Quadrante trium & dimidii pedis, contactum interiorem definivit h. 8. m. 28. f. s<s. exteriorem h. 8* 4<5. s 5*- durationem Emer. lionis: 18. m. bo. s. diametrum Veneris deduxit è mora emersionis 57. Sec. 5. csetera Elementa hujus Observationis, cum Observationibus Satellitum Jovis, & Eclipfi $ diei i8. Maii typis data, & mecum benevole communicata inferius reserentur. In Collegio Ludo-viciano Parifiis eandem Observationem secêre bini è Societate mea Patres Cluè't & Merville, qui interiorem contactum adnotarunt h. 8. m. 28. f 2& exteriorem h. 8. m. 46. f. 55. mora Emersionis fuit 18. m. as>. s. Reliquorum Celeberrimorum Astronomorum, qui Pa rifiis Observationem hanc instituêre íblum sequentia no mina innotuêre: D. Cbabert cum Sereniffimo Duce de CbauU nes. Cel. D. de Foucbi Academis Regise Scientiarum Se cretarius perpetuus, cum Cel. D. de Fermer Atironomo Suecise Mettis ( Meute ) D. Jeaurat, D. Libour, D. Saron, D.Joly, D. debarros, & D. de Bellery. Prseter hoíce per Galliam Universam maximo senè numero sparsi Astronomi laboribus fuis celebrem hunc Tranfitum ditaverunt, é quibus íèquentia nomina celebria C S

59 42 Observat1ones trans1tus Vener1s communicata habeo. D. de -Lorenzi Lugduni (Lyon ) D. Outhier Bajocis ( Bayeux ) D. Bovillet Beterir s Béfierr ) Domin, Bovin, & dú Laque Rotomagi s Rouen ) D. Jousse Aurelia ( Orleans ) D. Desmarets Boràegal* ( Bordeaux ) item Lugduni ò. R. P. Beraud S. J. tubo 19. ped. Obser vant habetur interior Contaíius h. 8. m. 38. s- 44. Exterior h. 8. m. 5<5-5S- duratio Emersionis: 18. m. 12. s. Vel ex hoc mihi noto non exiguo Astronomorum Galliae numero, florentifíìmum Philosophise naturalis, It alie Astronomie statum in Galliis, quis non admiretur % Scientiarumque selicitatem gratuletur? OBSERVAT10NES IN ANGL1A FACTM Prosundiflìmorum Ingeniorum, atque adeo Astrono morum fœcundam etiam Genitricem Angïtam eífe, Virorum Celebrium Historia notiffimum puto ; quamvis autem quamplurimos suisse mihi persuasum habeam, qui pari industria Phœnomenon hocce observaverint, remotioribus tamen nobis, his maxime belli tumultibus, pau corum duntaxat exercitatiffimorum Observationes fingulari benevolentia Viri Illustriffimi O. Baudouin communicatas habemus, quas hic reserre libuit. Non fine dolore com memora celeberrimun Bradleyum AJlron. Regium Greenvickii morbo, qui eundein subinde vita priva verat, impeditum id temporis suisse, qtaifl celebrem hune Tranfitum, ab iiio haud dubie non íine prseparationeexspectatum, bsetvate potuerit, ut pér litteras humanilfimas Viri celeberrimi 8t Medicina Dotions, atque Acàdemi* Londinensis Membri D. Wolfpiià me datas Londino, edoctus sum.. ; Virorum itaqué celebrium in Anglíá Obfervantium labores sequentes mihi communicatos habeo : Littera Vtri Ceì. D. Sbort Academi* Lond. Membri datae Londino ad Virumcel. D. Fermer, sequentia complectuntur: Proposueram: (ait D. Sbort") cum D. Bevis Ob- fervationem hanc methodo exquifita observandam, át fingulari Serenijfimi Ducis de York benevolentia, qui Ob- servationem nostram Prsesentia sua celebrem voluit, sa- íìum, ut eandem in Hospitali Savilienfi ( de Savile ) perageremus; eo loci diebus aliquot ante horologium

60 .' j Pér discum Sol1s. Ann pendulum transserendum curavimus, cujus motum me- thodo optima exploratum habebamus, ad momenta hu- jus horologii complures polìtiones telelcopio «4. digito- rum, augente objecta i4oes definivi, Emersionem redu- ctam ad Meridianumtireenvichensem determinavi sequen- tem, & quidemcontactum interiorem H. 8. m. ig. s. 5a. exreriorem H. 8- m. 37. C 35. duratio Emersionis 18. m. >» 43- s. Distantias limborum Solis & Veneris complures defi- nivi ope micrometri objesti vi ad telescopium nostrum ap. tati, communico quasdani, sadas tempore vero compe- tente Meridiano Ho/pitalir Savilienfis, quod a Greenvi-,, chensi removetur, occidentem veríus 30. f. temporis praccisc ; sunt autem diilantiae sequentes : H. M. S. Distantiae limbor. M. S. ff. flo a *7' "- *, 48-4« O' «4. 7- m Diameter horizontalis O dimensa per idem micro- metrum, reperta est 31. m. 3a. s. Veneris diameter 59. Ç. Cœlum erat serenum, & aër tranquillus, Greenvichii au- tem ob aërem vapoie plenum limbi O & Veneris appa- rebant undulantes. Ibidem dimeníà diameter Veneris ope micrometri Dollondiani, reperta est 57. s. Verum íupponi potest, DiametrumSolisapparuiííe3.aut4.secun- dis majorem, ob telescopium oculo Observatoris non satis accommodatum. Diameter Veneris dimeníà ope microme- tri ordinarii. tubo 13. pedum applicati, erat $6. s. Diameter Solis perpendicularis ad^equatorem 31. m. 35. f Dimensus etiam eram Diametros Veneris ante & m polt hune congreíìum videlicet: Diam.?. m. s. Majifiei.H. 6. m S. S. 7. o Junii ao. a Julii LA

61 44 <-ObSERVATIONES TRAWSITU8 VeNERIS ' Sequ entes observationes, ait D. Sbort, reduxi ad Mem ridianum Greenvichensem, ubi (ob infirmam Domini Dó- floriibradley valetudinem)hictransitus obscrvatus est som hua a D, Blisr Profejsore Geometri* Qxfordienfi, item a D. Bireb, & a D. Green AdjunElo Domini Bradley. «Terni hiobscrvatores contactum interiorem obser-, varunt H. 8. m. 19. f. o. sine ulla vel unius secundi tem- póris disserentia ; Exteriorem autem definiverunt bini H. «g. m. 37. s. 9. tertius uno solum secundo temporis disse- rebat, unde duratio Emersionis 18. m. 9. s. Horum Observatorum unus usus eít tubo dioptrico 15. pedum, augente objecta goes. Secundus, telescopio 15. di. git. augente objecta Tertius, telescopio duorum pe- dum, augente objecta iaoes. D. Cantons, Membrum Academia RegU Londinenjîs,ob- servavit in soro Spithal telescopio 18* digitorum, augente objecta 55e!. Contastus interior obscrvatus est H. 8. m. 18. í. 58- ExteriorJH. 8. m, 35». C m. duratio Emersio- ms 18. m. 23. f In Arce D. Milord Maccliesíwld, dicta Sberbttrn, ob- servavit D. Hotuby tubo dioptrico 12. ped. augente ob- jecta 55es. Contactum interiorem adnotavit H. 8. m. 19. s. r t. lixteriorem H. 8- m. 37. s. is. Duratio Emerlio- nis : 18. m. 7. s. In loco Hackney dicto observavit D. Dollond tele- seopio 2. pedum, augente objecta iooes. reperitque du- rationem Emersionis: iji. m. 18. s. bucufque litter* D. Sbort. E litteris Domini Bircb datis ad D. Fermer habentur scqueritia: Die Traníitus Veneris Sol densisnubibus tectus ent, ufque ad horam 7. matutinam, subinde vero cœlo sereno, sequentes obtervati habentur contastus inte- riores: Terapus Verum. Augm. tub. Differ Merid. H. m. s. In Observatorio Greenvichii g. 19. o. 55e». S, InHospitali occavllensi à.d.shorf.2; I&.2Î,-. I.40 : 30. g. InPlatea Scholar. à >. Heberden. g In soro Spitthall k D. Cantons. 8i8.4i-i 95. 5S«27. 5-, 16- $ In loco Hackney à Z). EUicot. 8.*8-45.' " 95. ~

62 Per discum Soli s. Awn Quse tempora reducta ad Meridianum Greenvicheníèm sunt: H. m. í. - D. Short «. D. Heberden. 8. i8-55. î. D. Cantons D. Ellicot. s. 5s. Hat è litteris D, Birch. E litteris D. Bevis ad Eundem D. Fermer, sequentem Paragraphum addo: Nihil est, (ait 7). Bevis) quod addam ad obscrvationes transcriptas zd.sbort ; communi- candam solum habeo observátionein cujusdam in obser* vando exercitati Viri, optimis ad obser vandum initru- mentis instructi i Hic Vir, me hortante, observavit hunc Traníìtum in UxbeJLeskard comitatuscronyauenfís,cujus longitudinis disserentia ab Ecclefia Cathedrali S. Pauls est 17. m. j. s. occidentem versus, est vero Cathedralis S. Pauli occidentalior Observatorio Greenvichenû sa. \ sec. quapropter Leskardium occidentalius est Greenvicho 17. m. Bjr. sec. Hic teleseopio' x 8. ped. augente obje- cta 55es obièrvavit contactum interiorem tempore vero : H. 8- m. o. s. ao. Exteriorem H. 8- m. 19 f. «3. duratio Emerfionis est : 19. m. 3. G Diametrum Solis di- mensus est ope novi micrometri Dollondiani ad telesco- pi u m idem applicati, 31. m. 31. f. diametrum Veneris reperit 59. f. Hac mibi de obfervationibus in Anglia faelis innotuere, nee prater bas ali*,.barum tum inter Je,tum, cum alibifaftis comparationem in Tabula Generalijub finem exbibenda, videre erit. OBSERVATIONES FACTM IN HISPÀNlA. Mirandum fnne,aftronomiam Scientiarum natunlium íubtiliffimam, atque Reipublicae utiliffimam, ab ingeniis iubtiiiflimis, acutiffimisque, cujusmodi Regnum Htfpani* sœcundiifimuin est, a nonnullis'retro íseculis ad nostra uíque tempora penitus sere neglectam fiuíse in Hi/pania. Si quid tamen assequor, existimo id sacro quodam metu í'aclum, quo julhilima Ecclelise Catholicse in perniciogíbmaiii, vaniffimam, deteriorem omni peste, abominandamque iúperstitioíàm

63 ф Observatiqnes trams1tüs Venenis Aflrohgiam olim jacta anathematum fulmina psrhorrefcen tes, utiliffimam Aßronomiam, Philofophiae vers Matrem, к qusftuofa Afirologia, quacum olim permitía erat, non diicernentes, Aßronomiam, inquam, fme difcrimine prohibitam, aut faltem, utajunt, illative damnatam facro honore perculfi, tanquam periculoiàm, minime exercendam putabant; maxime, dum intelligerent, acutifttmos Europae Altronomos amplexos effe planetarium Copernici quiefcentis Solis, atque Telluris mot» Syftema, tanquam fuifiet facris litteris minus conforme, in Gallilao hujus defeníore, cenfura notatuni. Jacebat ergo in Hifpaniis penitus fepulta, Sc vix jam nomine nota Aßronomia, fed una (quod neceltum erat, quodque fuperius monui) jacebat quoque leftiffima hujus filia vera rerum naturalium Philoßphia, quas tamen, (i ufpiam, in Hi fpaniis certe, ab acutifiîmis Regni hujus ingeniis ad fum mum apicem, ad quem Arabum tenebrofa logmachia perdufta eft, provehi, non fme exterarum Gentium admiratione, potuiflet. At noftra quidem etas, meliora utiliffimas Scientiae aftronomicae tempora atque vers Philofophiae in Hifpaniis progreffus, nos íperare jubet, fapientiffimo felicis recordation^ Hifpaniarum Regis f e r d i v а к n r vr. An Sceptmm Regale capeffenti?, Decretó, Viri Aftronomia, Scientiisque naturalibus exculri, ftipendiis baud parvis e variis Provinciis & Regnis in Regiam Madritenfem evo cad ; poftquam primis curis (confilio iane lapientiffimo) Sedes Urania Madrid pofita, in qua prater cateros ad. exercendum Mronomi Regit Munus e Provincia Bohemiae evocatus eft R. P. Weniling e S. y. Vir in omni mathema tum parte egregie veriatus; poftquam Regali prorfus munificentia in inftrumenta aftronomica, atque Phyilca, (ut certa mihi notitia confiat) vel ad annum 1j6o. octuaginta millia florenorum noftratium impenfa funt. At multó majore progreffu nunc quidem Aflronmiam cum Philoibphia naturali in Hifpaniis excolendam, promovendamque fperare licet, poftquam 1nvictissimi hodie feliciter Regnantis r. в g i s chou Iii. nunquam fatis laudando erga Scientias, virosque folide dodos amore, non modo egregie jacta Aftronomiae fundamenta munificentiâ Regia farta, tedaque fer van tur, verum evocatis novis

64 Per d1scum Sol1s. Anni ScientiarumProfeiToribus,quos inter Vir e Provincia Societatis noftrae A uitriaca Celebérrimas R. P. Cbriftianu1 Rieger in. omni Mathefi, atque Philofophise parte verfatiffimus, ad. Cofinograpbi Regit, atque Aßronomi Munus evocatus, Äftronomiam Madriti ab An: egregie excoiit. Viri hujus jam ab aliis operibns in Provincia ante hac editis clariffimi Obfervatio Tranfitus Veneris Madriti cum SociisPafr«Micbaele Ben9uenta.ProfeJJbre Matbefios, У Antenio Eximenio facta eft. Has obfervationes (has, communi labore inftitutas typis datas voluit Madriti fub titulo: Obfervacion del Tranfîto de Venus per el difco del Sol, en el dit 6. desunió de efie Anno de becba en et Qbfervatorio del Cole gio Imperial de la Campanula de JESUS de Madrid. Por el P. Cbrißiano Rieger S. y. Cojmograpbo de S. M Ex hac ty pis data obier vatione, <fc e luteris P. Riegeri ad me datis fequentia reierenda duxi. Medius cujusdam rempli tholus, ait P. Rieger, orien- tem Soient nobis quidem eripuerat, per conftantem tamen ferenam cœli faciem reiiquo obfervationis tempore, pri- ma orientis Solis momenta, nobis erepta, cömpenfata,ga- vifi fumus.. E triginta meis obfervationibus ab hora 5. m. o f 13. ufque ad hora m ft. m. 24. Г. 23. habitis, nonnullas me- thodo L). de L'lslii per ü. de la Lande breviore reddita, íùpputavimus, ex his lèquentia elementa habentur. Die S juniih.i7.m. 11. f. fi.differ.long. i.m.29.f.latitudo :9.m.2j.t. i il 8 5«ia a. Tranfitus Veneris per filum horizontale fere femper erat 5. fee. per filum autem verticale vei etiam 8. lèc. ita ut verfus finem mora crefeeret. Mihi pre omnibus aliis commodus eft ufus teleicopii anglici 8- pedum. Sc mi- crometri Bradleyani majoris, eidem applicati. Cxterum excellentes funt & reliqui tubi quadrantibus adnexi. in Quadrantibus Solisd Veneris appulfus ad utrumque filum horizontale, & vertciale accepti funt. In tubo anglico 8- pedum, Solis imaginem nimium augente, uterque Solis lim- " bus accipi non potuit : Quot quot vero appulfus ope tubi

65 48 Observationen tkansxtus Vener1s 8- pedum aecepti funt, ièmper filum horizontale fècun- dum libellant anglico appenfam rite conftitutum eft, ful- crum autem tubi, omnino tubuin immobilem conlèr- vabat. Emerfionem Veneris omni accuratione per varios tubos prefixis vitris coloratis obfervavimus, contactum interiorem obtinuimus accuratiffimum: H. m. С Tubo я. ped. 9. dig. catadioptrico 20. б. 53. Tubo majore во- б. 54. Tubo 8- pedum In Collegio Imperiali, & Collegio Nobilium fafta oblèrvatio interioris contaflus, a noftris folum 4. fecundis n differt. In contacta exteriore major habetur dilcrepan- tia, noftrae fic habent: Tubo 2. ped. 9. dig. H. m. Г. ao ». Tubo majore Tubo 8- pedum. во Has inter noftras obiêrvationes differentia eft ei. fee. at longe major habetur differentia, noftras inter & in Col- legio Nobilium factas, nam ibidem contactas exterior ob- iervatus eft. h. 20. m. 23. f. 34. differentia a tubo g. pe- dum i. m. 9. f SedObfervatori Collegii JNobtlium R. P- Zacagnini (quod fane mirandum) oculo non armato hunc egreflum in Sole contuitus eft. Notatu dignijjimum quod refert R. P. Rieger: Contactas * exterior, ait, limbisolis & Veneris multunime divexabat, n diu enim punctam nigrum limbo Solis adherens diftinctif- lime obfervavi, fed dein in momento difparuit ita, ut nec ego, nec alter, qui teleicopio catadioptrico in Collegio N0- bilium obfervabat, dubitare poffimus de momento evane- fcentiae, vel uno minuto iecundo aberrante. Ueducuntur vero duratiónes Emerlionis íequentes M. 1. Tubo 2. ped. 9. dig Tubo majore Tubo 8- pedum

66 Per d1scum Sol1s. Ann Csetera, quin dimensiones diametri Veneris fiepius dtmetiri potuerit idem P. Riegerus, hospitum copia se impeditum scribit ; itemque Satellitem Veneris nec in Sole, nec extra hune a se observatum esse. ïgnoro,num aliis in locis Hispania?, Observatio haec facta sis, mihi sola hxc Madritensium innotuit, e quo Observatorio Regio indultria, & labore Viri cel. Riegeri, y Sociorum omnis generis oblervationes astronomicas exlpectandas habemus. 0BSEKVAT10NES IN 1TAL1A FACTM. Italiam maximis semper floruifla Astronomis superfluum censeo refèrre : hodie, qui mihi innotuêre, sequentes celebrantur: Bononia: Zanottius, cum Sociis; Patavii, Marcbio Poleni k ejus Socius U. Dalla Bela. Romae, Viri celeberrimi Adm. RR. PP. Jaquier,^? le Seur Ordinis Minorum. R. P. Rogerius Bofiovicb, zf R. P. Benvenuti e Societate $ESU. Fiorenrise, R. P. Ximenes e S. quorum observationes ordine reseram. Pfis etiam Aàm. R. P. Frifi e Cotigr. S, Pauli,&Adm. R.P. Fromont Ord. Camaldulenfium, quorum primusbononiam cauía Obl'ervationis hujus pror'eítus est. Mediolani item R. P. Bovins, & R. P. Gerra e S. jf. Sed horum nullse ad me peivenere observationesv itaque Bononise in Obíervatorio Infthuti Bononienfis Tranfitum Veneris, quem typis etiati expressum dedere, observarunt viri celeberrimi íèquentes : D. Eujlacbius Zatiotti Infthuti Aftronomus. Aàm. R. P. Frifi e Congr. S. Pauli, Pifis Matbefèos Profejsor. D. Matbeucìus Domini Zanotti in AJlronomicis Soliin & D Marinus. Cornes Gregorius CaffAius, j* Sebaftianus Canterzanus Bononia Matbefèos Profefforer. Observatores isti exercitatiffimi per diversa Observatorii conclavia segregati suere. D, Zanottius cum Socio Matheucio, & Marino in Specula quadrantibus, & tubis majoribus inítruíra observationem peregerunt; Frifius cum Caffalio& Canterzano inserius conclave occuparunt. Primum itaque observationes Zanottii reseram: Nocte pra»cedente cœlum undique nubibus obdu- >, ctum erat, at feliciter nobis contigit, aitzanottius, ut Sum

67 50 Observat1ones trans1tus Veneris mo mane paulatim nubes, leni perflante vento, 'disjiceren- tur, quse cum prope horizontem ad exiguam altitudinem,, coactee suissent, dimidia circiter hora observationem tan- tum retardarunt. Observationem Zanottius per filum verticale, & hori zontale (methodo D. D. del'islii,& F'ouchi) instituit, filorum fitus ope praecedentium observationum stellarum fixarum examinatus est accuratifiìme. Observationes hac me thodo peractas retert Zanottius decem, & quatuor, e quibus septem íèquentes, intervallo medise horse disserentes, hic recensendas putavi, in íinguiis etiam qusrfrantis aititudo r:ctatur, sed ut ait Zanottius minus diligener, nam cum ba parallfixi inquirend* tantum de/irviant, ttiam/ì un» gradu a veritaîe abcrwerint, nulla inde variatio in quantitate ptrdlaxis Jtqucretur. OBSERVATIO I. Alt. gr. f limb. pra'c f limb. prasc. O ad fi'. O ad fi!. h0*'- veit " limb. pra?c. $ ad fi!, vert. $ limb. seq.? ad fil. vert limb. pra-c.? ad íil. hori limb. ieq. $ ad fil. hori limb. seq. O ad tìl. hori. 57. f 5. limb. seq. O ad fil. verti. OBSERVATIO V. Alt. gr limb. prax. G ad fil. hori limb. prsec. 0 ad fi', verti. 31. i4.ijimb. praec.? ad fil. verti limb. seq.? ad fil. verti. 52. ïo. limb. prsec. ad fil. hori. 3a. 16. limb. lèq. $ ail fil. hori ^ limb. lèq. G ad fil. hori. 33. *5 i ''m^. 'etl. G ad fil. verti.

68 Per d1scum Sol1s. Ann OBSER VATIO VlI.Alt.gr б. з limb. praec. О ad fil. verti limb, praec. О ad fil. hori. 7. 1r. limb, praec.? ad fil. verti. 7. jj. limb. feq.? ad fil. verti limb, praec. $ ad fil. hori i limb. feq.? ad fil. hori i8- Hmb. feq. 31 i limb. feq. О ad fil. hori. ad fil. verti. OBSER VATIO VIII. Alt. gr. fil limb. praec. О ad fil. hori i Hmb. praec. 7 J limb, praec. О ad fil.? ad fil. verti. verti limb. feq. ad fil. verti. 4<î- 39- i limb, prsec.? ad fil. hori limb. feq. Ç ad fil. hori limb. feq. О ad fil. hori limb. feq. О ad fil. verti. OBSERVA TIO IX. AIt.gr. 31.4a.' «aa. linab. praec. limb. praec. О ad fil. hori. О ad fil. verti limb, praec. limb. feq. ad fil.? ad fil. verti. verti lirab. praec.? ad fi!, hori п. il limb. lèq. limb. feq. ad fil. Q ad fil. bori. hori. 34. o. limb. feq. Q ad fil. verti. OBSER VATIO Xi. Air. gr. 37. ai. ao. a. 1. Hmb. praec. О in fil. hori. a. 14. limb, pгагс. Q in fil. verti limb. praec. in fil. verti. a. 44. limb. feq. in fil. verti limb. prsc.? in fil. hori Hmb. lèq.? in fil. hori a Hmb. feq. О fil. hori limb. feq. О in fil- verti. U 2

69 gst Observat1ons transitus Veneris OBSER VATIO XIII. Alt. gr so limb, praec. О in fi!. hori limb- praec О in fil. verti i limb. prsec. in fi). vert limb. i'eq. in fil, vtrti i limb. praec.? in fil. hori. 42. i limb. feq.? in fil. hori. 43. limb. feq. О in fil. hori. 43^ 53- i limb. feq. О in fil. verti. Ingruente tempore, ait Zanottius, quo Venus a Sole fe lubduceret, diverfa telefcopia in Solem intendimus, quibus Vieris exceffum obfervaremus ; Ego telefcopio quadrantis 2 Sc dimidii pedis. Matbeueius telefcopio 22 yèdam, Marinus telefcopio 10 pedum utrumque Planeta - rum contaftum in hune modum definivimus: Obfervatio interioris Planetarum contaftus. h. m. S. D. Zanotti t"bo 2. & i ped. D. Marinus tubo 10. ped. D. Matbeueius tubo 22. ped. Obfervatio exterioris eorundem contaétu?. 1 h. m. f. D. Zanotti гг D. Marinus o. D. Matbeueius Hinc duratio Emerfionis obfervata. D. Zanotti M- 17. f. 56. D. Marinus D. Matbeueius Interea, (profequitur Zanottius ) dum ab obfervandis Planetarum appullibus ad fila Quadrantis vacaremus, Ve- nerem attente infpicientes, ea nobis femper perfefte ro- tunda viía eft, neque ulla, aut Corona, aut nubecula аp

70 Fer discum Solis Ann paruit, quse globum circumiret, quaeque athmosphserse in- dicium prseberet, nihil etiam hujusmodi in excessu de- prehendi potuit. HaecZanottius, suhjungit subinde caulam.cur mirandura non fit, teleicopiis diverfis 10 & 22 pedum contaftum interiorem in eodem Secundo convenisle, exteriorem vero solum 7. Secundis discrepare, cavendumque monet, ne errent, qui in conciliandis Obscrvationibus emendanda esse tempora existiraant pro diversa teleícopii longitudine, cum non tam claritas, quam imaginis amplificatio attendenda lit- Ex hisobservationibus suis Methodo íìbi propria, quam ibidem resert Zanottius per calculos sequentes XIV. longitudinum disserentias, & Veneris latitudines erutas proponit. Tempus Verum. Disser. Longit. Latitudo.? & O Australis. H. M. S. M. S. M. S. 16. $ ori i ori ori \ 4<J a.» ì ori. 3. 4o.iori. 8. 8, o. 58- i a. 14. ori. x. 2S. ori Ì, J. I. kj.^occì ia.focci. *io. o occi occi ao. 23. ui.-j ÌOCCÌ x, r, J ff.j ' occi iocciv x Hi longitudinum, ac Latitudinum progressus nequa- quam respondent temporum intervallis, quibus Observa- tiones peractae sunt, at fi quis animadverterit, quid effi- cere polfit error dimidii lecundi tempûris, non amplius' mirabitur aliqua inter longitudinum, & latitudinum nu- meros diffidia reperiri, hanc i'eriem nullo negotio emen- dare potuissem, ièd nostri candoris erar, integram reserre, ne quid rerum veritati detraheremus. Ut autem ele- menta statueremus, a. quibus. semitse Veneris poiìtio pert ' '' - U 3

71 54 Observat1ones trans1tus Vener1s det, cum non uni potius, quam alteri Observationi firies habenda fit, eadem ex pluribus combinationibus inveíti- gavimus,4 ut inde medium arithmeticum perciperemus. Observationes siuit omnino quatuordecini, ut ne combi- nationes omnes persequeremur, quas hic numerus com- plectitur, eas tantum elegimus, in quibus Obíervationes una saltem, & dimidia hora distarent, fienim breviflimum suerit teniporis intervallum minus accurata fiït determi- natio motus horarii, tum in longitudinem, tum in latitu- dinem. Calculos omnes hic non trademus, ne longiore.s íimus, quam oportet, sed ea tantum conscribemus, quse ex praecedentibus numeris subducto Calculo comperta i sunt. Elementa azanottio deducta inserius in Schemate universali reseram. Diametrum Veneris e mora Emerlìonis deduxit 57. f! 40. Tert. Hsec de Observatione in Specula. De Observatione in Conclavi inferiori saíla a Viris Celeb. R. P. Frifio, D. Comite Cajfalio, ù* Canterzano, hsec resert Zanuttius: Duobus telescopiis altero pedum 5. altero pedum 8- quibus reticulum aptatum erat ex quatuor filis ocio se- mireílos angulos in centro comprehendentibus, Astrono - mi in inseriori Speculas conclavi Observationes iniêrunt, qua observafídi methodo disserentiae Ascenlionis rectse, & declinationis inter Solem, & Venerem infingulis, phafi- bus tuto decernuntur, dummodo Sol ab horizonte afeíit gradus circiter decem; in minoribus enim ab horizonte., distantiis resractiones aliquam deviationem non prorsus contemnendam ab horariis & parallelis circulis effioiunt. Ob hanc cauíàm Observationes paulo serius inchoatse sunf. Monebimus, reticulum in fingulis phaíibus sic com- pofitum suisse, us limbus Selis meridionalisfilum perrade- ret, quod cum Astronomi tentando afiequerentur machi- na enim parallactica multis de causis uti non licebat, plu- res phases rejicere coasti suerunt, in quibus Solis lim- bum Observatione vix peracta a filo nonnihil amoveri' perspiciebant. Nunc eas tantum Observationes conscri-,bemus, in quibus nulla erroris fuspicio suit. «k

72 Per d1scum Solis. Annï OBSERVATIO I &oį Centr. O ad hor. ą Centr. $ ad hor. 3,6- Diff. inter hor. & obliq. OBSERVATIO II iį Centr.? achor. 24. \f\ Centr. O ad hor. 23. Diss. inter hor. & obliq. OBSERVATIO III Centr.? ad hor Centr. O ad hor. 20. Diss. inter hor. & obliq. OBSERVATIO IV. «0, ^ Centr. 2 ad hor Ì Centr. ad hor. 17. Diff inter hor. & obliq. OBSERVATIO V Centr.? ad hor s Centr. O ad hor. 15J- Diff inter hor. & obliq. Interior Planetarum Contactus. aï tubo ped. 6. 2i tubo ped. 8. 2i. 4. 5*>. tubo ped. n. Exterior Planetarum Contactus.! - aï tubo ped. 6. 2i tubo ped. 8. ei tubo ped. 11. f Hinc duratio Emersionis Observata tubo ped, tubo ped. 8^ tubo ped. 11. :

73 $6 Observat1ones transitus Vener1s Diísserentia Contaíìus interiorïs maxima. h. m. f., D. Zanotti tubo a. & -J_ ped. ar Alter tubo 8. ped. a r. 5. o. o. a5. Diísserentia contactus exterioris maxima. h. m. s. D. Zanotti 21. aa. 30. Alter tubo aa. ped o. 3?. Id Canterzanus fibi siimpfit, ut prsedictas phases in typum reíèrret, modulum construxit ejus magnitudinis, ut in eo bina secunda scrupula commode internoícerentur, captis ex modulo va. 15. s. 48. quanta est íblis semidia- meter, circulum exaravit, & ducta diametro, quje eclipti cam reprsesentaret, angulum horarii circuli cum ecliptica in fingulis phaíìbus investigavit, cujus ope punítum in Sole inveniebat, nempe apparentum Veneris locum tem- pore Observationis. Dein dudo circulo verticali cujus - angulus cum ecliptica pro eo tempore supputatus suerat, & elicitâ parallaxium disserentia verum ex apparenti lo- cum Veneris comperit. Punctis omnibus ita constitutis eam, quam ipse, & Matheucius Veneris semitam comper- tam habebamus, in Schema retulit, quae íàne inter pun- tìa excurrebat, ut eadem hinc illinc ab ea modico qui- dem intervallo diffita èssent. Postquam semel, ac iterum Canterzanus typum inípexisset fibi tandem íuafit, rem prorsus inutilem se sacturum,si calculos omnes iniret, a quibus elementa eadem, atque illa, quae supra tradidi- mus, necessurio consequi debebant. Cum hxc ab eo in- telligerem, valde mini, & Socio Matheucio gratulatus sum, quod observationes a praestantiflìmis Viris habitas mirum in modum cum nostris consenserint. Hucusqúe Observatio Bononienfium Astíonomorum. Rom je. Observationem Romas sactam suisse a pluribus AstronomiF, dubitare haud licat, verum mecum nuliius communi

74 Per d1scum Sol1s. Ann catam habeo, prseter Anonymi cujusdam, in Parijienfi opere Journal Etranger recenlitam ; Anonymus isthic Aitronomus (qui miiltis annis in observando se se exercuisse dicitur) Oblervationem banc instituisse sertur in Conventu Reverendorum Patrum Dominicanorum dicto: S.Mari* ad Minenam. E relatione dicli Antnymi habetur :.: Die 6. Junii hor. 4. m. <y. apparuit Venus in diíco solari percurrilse vise lu* partem circiter 7. vel 8. minutorum circuli. Contactum interiorem observavit hora 9. m. 9. s. 36. exterìorem h. 9. m. 28' s-?- Dunitio Emerlionis 18. m. 31. s. horis quatuor per Ubservationem definivit Pofitiones triginta tres, sacta circiter reductione harum Positionum, reperit hic Anonymus, mintmam Veneris a centro Solis distantiam 9. ni. 30. f. circiter. Diameter? deducta ex Observationibus, & imprimis ex duratione Emerlionis reperta est 61. s. In eodem journal Etranger refertur, plures Observatores in Sëminario Romano hoc Phoenomenon observasse, de quorum tamen Oblèrvatione pìraeter adhibitum telescopium armatum micrometro objectivo, nihil omnino compertum habetur. Patavii, five Pavvje. Illustriflimus, atque "Celeberrimus Marchio Joannes Poleni cum Sociis omni quidem cura, atque prasparatione llngulari hocce phœnomenon observandum optaverat, at spem sere oinnem vel videndaî Veneris in disco Solis Cœlum admodum nubilum ademit, juverit pauca adnotasse e fingulari Epistola typis data PaduEB, & mecmn ab ipso Authore communicata, cui titulus est : Joannii Poleni adgabriekm Mm/redium AmpliJJtmo Bononienfi Senitui a Secretis, itemque Bononienfi tri Gymnajìu DoHrinx Annlytica Profefsòrem eximium Epiftola, in mia aritur de l/eneris inter Solem Teliurem Transita Anno M. DCC. LXL Prseiniifis non nullis de methodo sua observandi per Heliometrum simile Heveliano, ait:,, In conficienda Observat'one Socios habui divifis of- ficiis D. Joannem Albertum Columbum, in hoc Gym

75 58 Observat1ones tran«itus Veneris nasio Astronomie, Geographise, & Meteorum Protessorem Doctiifimum, Clarissimumque, & Doctorem Joannem An- tonium a Bella solertiílìmum in administratione Experi- mentalis Philosophiaj Collegam meum,& Ab. Franeilcum Dilectiflìmum meum Filium. Aderant etiam nonnulli doítiamici: Ab. Antonius Rocchius, Docior Jacobus l)u- rerius, Dofctoresque Josephus, & Antonius a Libera. Ante ortum Solis dieicivilís, qui suit VIII. Id. hu- jusce Junii, hora aflronomica iff. diei 5. paxati eramus ad observandum prsestolantes Solis imaginem. Post breve tempus horologium quidem nos admonuit, Solem oriri, sed id duntaxat ex horologio datum erat noscere. Pau- cisdicam. Ab ortu Solis ufque ad finem horse astrouo micse 20. m. 8. Cœlum adeo densis nubibus íuit obduclum, ut prorius nuila ejus species apparuerit. Tunc autem nubes contra Solem positaese se attenua- re,& quadammodo se se dispescere cœperunt ; ita paula- tim iacta est quaedam nubium scissura, per quam Solis apparuit imago, Ianguida tamen, neque íatis nitida. Viso tamdiu defiderato Veneris in Sole Spectaculo íeflinavi- mus, ut ( quo melius fieri possef ) quidpiam colligeremus. Unam Obfèrvationeœ elapsa hora 20 habitam dabimus primam : post eam vero consestim aër cœpit in cœcas nu- bes iterum concrescere. Sed iterum quoque antequam horae quadrans con- verteretur se se nubibus aliquantum diducentibus, Solis radii in obscurum cubiculum penetrarunt ; non tamen conserti, tuneque aliam habuimus Observationem, item festinanter, cum achitum inciperent nubes coire, atque densari. At paulo post, non tamen ubsimili sorte exigui tejnporis ad observandum nova sacta est nubium scissura, per quam ex intervallo duas alias arripuimus Obscrva- tiones. Sed inde Cœlum sie nubes constantes undique M obduxere, ut magi's optatse Observationis EgreíTus nulla ípes assulserit. Cunctas autem quas habuimus Observa- tiones subjicio.

76 Per discum Sol1s. Ann Observatione;. Tenipus Diltantia centri? a liinb Apparens. Occi. O in partib. Centeiimis H. M. S. diametr. Solaris g (J. 3i «f Quatuor h* pofitiones, utpote Cœlo admodum nubilo saíta?, si cum aliorum Observationibus non consentiant, non aheri causa;, quam Cœlo nubilo, adscribendum esse aequisíimus quisque censebit. Florent1n. Sereniore ufiis tempestate Astronomus Florentinus Cel. R. P. Leonardm Xim.nes e S. Geograpbus Cœ/àreo - Regius. Observationem hanc typis datam mecum benevole communem secit, cujus titulus est: O'servazione ciel Paffagçio di Venere sotto il di/co'solare accaduto lamattina del di S. Giugno di queji' anno iy6i.fa'ta da Leonardo Ximenet delia Compagnia di Jejìt. ail' Obfèrvatorio di S. Gio. Evangelijla, e ridota al tem po vero del Meridiano Fioretttino. Hsec Observatio Qait Ximenius} f'acta est telescopio Newtonianoi cujus speculum majus socum habet 4 ped. 4. dig. Paris, ocularis lentis soc;is est r. dig. & 1. lm. hoc teleseopium armatum erat micrometro excellente, cujus una revolutio cochleae compîectabatur çi. sec. & 40. centes circuit maximi, divisio subjecti indici circuli com- plectitur 60. partes, quarum singulse obtinent 1. sec. & 5a. centes. A Solis ortu usque ad horam 6. omnem Observatio» nem nubes impediuerunt, ab hor. 6. ad hor. 6. ia. m. sactse sunt tres Observationes, sed incompletse, Solius nempe ascensionis rectas Veneris, & dimenfionis diametri,,?. ab hor. <j. & 15. m. usque ad Ëmeríionem íacise sunt XXí. Obfervationes. Pofitiones centri Veneris ex Obser- vationibus deterroinatae tam in Ascensionem rectam, quam in Declinationem Australem sunt sequentes.

77 6o Observat1ones trans1tus Veneris Temp. Ver. Transitus Differ. Ascens. Declinatio centri î persil, hor. rectaecent. 9 àcentr. O Australis. H. M. S- T. M. S. T. M. S. T * or. 9 3« ur o or. 9 4o o 55 0 or « occ occ I 15 0 occ occ occ occ ió occ occ e occ « occ <J 40 0 occ occ. ' IS occ. ia 2o occ. ia 43 0 Contactusinterior Veneriscumlimb.09h-4m.28r4Ter. Contactus exterior Duratio Emersionis o EmerGonis toto tempore aër erat aliquantum cali- ginosus ob continues vapores terrestres, qui discum Sola- rem obtegebant. Contactus interior mihi videtur admo- dum accurate obscrvatus, & in contactu exteriore pau- corum Tecundorum solum dubium superest. Post Veneris emersionem per horam integram diversas macularum So- larium Observationes peregi, verum toto hoc tempore nihil novi in discosolari apparuit. Hora 5. pomeridiana iterum tubum in Solem direxi causa rectiíicandarum Po- sitionum macularum Solarium, neque tamen etiam id temporis ullám conspexi maculam novam, aut aliud no- tatu dignum; quod fi extra haèc tempora, aut aliis diebus apparuisset phaenomenon novum aliquod in-sole,sateili- tis, aut lunae Veneris, nullam me hac super re senten^

78 Per D1scum Sol1s. Anni tiam dare posse ajo, cum hoc tempore nullam instituerim observationem. Tempore Tranfitus Veneris, discus Veneris appa- rebatbene terminatus, & rotundus, line iride, sine annu- lo, five lucido íive oblcuro, sine ulla inaequahtate, aut prominentiis in circumserentia. Diametrum O reperit Ximenius duplici methodo : pri mo, per tempora tranlìtus per horarium, decies ïepetita, cnjus mediam arithmetice moram reperit 2. m- 16. s. 87.centel. ex quo tempore deducitur semi-diameter m partibus circuli maximi = 15. m. 48. f 50. Tert. Secundo, per micrometrum, quod cum Diametrum apparentent non caperer, auxilio maculae Solaris, quam in íuo typo appellat C. definita est 15. m. 47. s. 7. centes. Diametrum Veneris ope micrometri quater dimeníam, reperit mediam 1. m. 94. centes. Ex mora vero Emersionis deduxit diametrum Veneris 58. praesert tamen priorem,eo, quod dimeníiones ope micrometri accuratiores censeat. Subjungit deinde Ximenius Elementa sua, ex hac Observatione deducta quse a me inserius reserentur; deinde concludit : Demonstrationes, & rationes horum Elementorum habentur in una Dissertatione mea Astron'omica de hoc Tranfitu, in qua reteruntur omnes Obi'ervationes, omnes Reductiones, & omnes JYIethodi, quibus uíìis sum tam in oblervando hoc celebri Tranfitu, quam in deducendis dimensionibus relativis orbitae Veneris. Differtationem banc ego non vidi. Porro ex Italia Astronomis Celeb. Bofewicbius noster, qui Observationem hanc Constantinopoli a se peradam cupiit,mutatis itineris sui circumstantiiï, Venetias sua hacobstrvatione Celebres voluit, at inclementia Cœli Veneti saòtum, ut omnino nullam hujus Tranfitus Observationem instituere potuerit, tristi sane insortunto, a cujus prosundiflì ma in Alìronomicis Scientia, lingularia ex hac Observatione orbis litteratus expectanda habuissec emolumenta. Hac de Objeriationibus in It.lia faehs communicanda babui.

79 6z Observationes transitus Veneris OBSERVATIONES PER GERMANUM FACTM. Germaniam celeberrimis in Astronomia Viris claram suis se sempei, notum puto, longumque soret, li vel homina olim celebratiflìma reserre cupereir. Quibusnam hodie florear,celeberrimus Traníitus Veneris palam sacit. Ego hic eorum duntaxat elenchum conscribam,qui ad meampervenere notitiam: praeter nostram,quam luperius retul', Primus omnium reserendus elh IllujiriJJìmus Baro Felix Ebrmans de Scblug. Dominus de Dobra, Wez\as,lf Tieffenbacb Capittmeus Jubstitutus Circuit. O. M. B. Ausiria Inserions &c. lllustrillimus hic Oblervator, olim luuft. celeberrimiquema^inonii Discipulus in Mathematicis, & Alironomicis praestan. tiflimus, e cujus etiam penu Astronomica, sumptu proprio idem Baro Illustrisiìmus tibi comparavit Quadrantem intignem Marinonianum, illum nempe ipsum, qui descriptus habetur Lib. II. cap. 3. I. in Specula Domestica Domini Marinonii. Observationes hoc,tubo inligni Ne\vtoniano4 ped. curis meiseidem procurato, complures in Arce sua ÌVezlas prope urbem Crenibfium lita, jam a pluribus annis initituit. AdArcis hu'susfvezias diflèrentiam Meridianam a Viennenfi determinandam, prêter Ellipses Solares, atque lunares magno sane nuroero Satellitum Jovis Observationes, viveote adhuc lllustriffimo Marinonio, habuit, atque ex his, & annorum posteriorum habitis, definita accurata habetur disserentia longitudinis 4'. 10". vel 15- occid. vers. Latiu tudo vero Borealis '. 30". Exercitati hujus, Nobilisque Obíèrvatoris Observationem susam mecum communicatam, digniífiieam censui, quam primas inter reserrem, tum quia Cœlo l'ereno completam obtinuit,tum quia accuratione respondente sactam, recensebo autem ea, prout íingula ex commercio litterario, mihi cum llluírriffimo hocviro communi intellext ; ita au tem refert: Haud rem ingratam.me saíhirum existimabam, fi R* Ve rationem accuratiorem redderem'de successu Oblèr- vationis Traníitus Veneris per discum Solis. Cœlum quideru saventiflìmum hic loci (m Arce/f^z/^habuirous,

80 Per d1scum Sol1s. Ann at valetuctyne eo ipso tempore haud firma, atque adeo in Observando permolelta usus sum, hac tamen non ob- liante, obtinui ab hora 4. m. 25. mane usque ad hor. 8. m. 30. poíitiones completas omnmo XXVI. quas satis ac- ' curatas censeo. Methodum Observandi elegi eam,quam Ra V1 in edito suo : Transita Vtnerit per discum Solis cal- culis defnito metbod's Observandi illustrato, primas ínter commendaverat, icilicet ÉD. de L'islii, íf Foucbi, hoc solo discrimine, quod interdum etiam appulsus limbo- rum Veneris ad fila inclinata adnotaverim, existimans, his etiam observatis accuratiores sore Observationes. Ab hora 8. m. 30. a quo tempore methodo ad" & 3"» a R* Va indicata poíitiones definire cupieram ; per nubes íuper- venientes impeditus fui, quin ullam his methodis obti- nere potuerim. Cseterum ad Poíitiones has obtinendas ufus sum Qua- drante meo Marinoniano descripto in Specula Domestica D. Marinonii L. II. C Micrometri, methodo JVlari- noniana constructi, ícala exterior complectitur partes 4000, recticulum autem subtendit angulum 34'. 20". 38'". Cir- cuii niaximi. Hoc micrometro dimenla diameter Vene- ris obtinebat partes vel 115. qûse in partibus Circuli Maximi sequivalent 58 vel 59. íec diameter verticalisso- lis hac die e"rat , sive 358a. partium, & mire conl'entientem teperi etiam aliis diebus cum dianítetris apparentibus Solis in Ephemeridibus R" V" ad hos dies indicatis. Seqnitur jam longus Elencbus Posttionum XXVI, e quibus etststngula mererentur typum, otìo fequentes per femi boram di stantes referam : id ajjwmarê au/m, omnes bas XXVI. Pofitiones eiïe admodum accuratas, nam eas comparatione a me inftituta, confentientes reperi Bononienfium, Tyrnamienstum, Scb.vìeúngenpum, accuratis Po/ìtionihus. A -

81 64 Observat1ones trans1tus Veneris OBSERVATIO I. h. M. r. lim. bor. ad hori lim. O occ. ad vert. 25 ô"* lim.? occ. ad vert. 25 «o lim.? ori. ad vert., 2<S 55 lim.? occ. ad obliq 27 iji lim.? ori. ad obliq * lim.? bor. ad hor * lim.? aust. ad hor lim. ri. ad vert lim. Q aust. ad hori OBSERVATIO III. lim. O bor, ad hor, K* 49 57* lim. Q occ. ad verr lim.? occ ad vert. 52 I lim.? ori. ad verr. 52 Si lim.? occ. ad obliq lim.? ori. ad obliq lim.? bor. &i hor * ' lim.? aust. ad hor lim. O ori. ad verr lim. G aust. ad hor OBSERVATIO VI. lim. G bor. ad hor * lim. O occ. ad vert. «8 45 lim.? occ. ad vert lim. Ç ori. ad vert. 3o 8 lim.? occ. ad obliq. 3 3<* lim.? ori. ad obliq * lim.? bor. ad hor lim.? aust. ad hor. 31 lo lim. G aust. ad hor * lim. O ori. ad vert. 3i 53

82 OBSERVATIO IX. H. M. S. lim. O bor. ad hori S lim. O cc- ad vert lim. occ. ad.vert..33». lim.? ori. ad vert lim. $ occ. ad obliq. 3 lim.?. ori. ad obliq. 3 4* lim.? bor. ad hor. 3 37^ ' lim. 5? aust. ad hor.... lim. O aust. ad hor. 4 u lim. O on. ad vert. 4 33i OBSERVATIO XIV. lim. O bor. ad hori; ifl 35 aa* lim. O occ. ad vert ^ lim. occ ad vert. lim.? ori. ad vert Ì lim.? occ. ad obliq * lim. lim. ori. ad obliq.? bor. ad hor * lim. aust. ad hor lim. Q aust. ad hor lim. O ori. ad vert r OBSERVATIO XVIII. lim. O bor. ad hori lim. Ø occ. ad vert. 7 5t lim.? occ ád vert. 7 54Ì lim.? ori. ad vert. 8 lim.? occ. ad obliq. 8 31Ì lim.? ori. ad obliq. 8 2/6\ lim.? bor. ad hor. 9 s lim. aust. ad hor. 9 io\ lim. O aust. ad hor. 10 3* lim. O ori. ad vert *

83 66 Observationes transitus Vener1s OBSERVATIO XXI. H. M. S. lim. Q b r. ad hor * Jim. occ. ad vert. lim.? occ. ad vert. ; lim.? ori. ad vert. 41 4<\j lim. Ç occ. ad obliq lim.? ori. ad obliq. 4a 22* lim.? bor. ad hor. lim.? aust. ad hor 42 49s lim. aust. ad hor S lim. O or' ad vert ' 44 atf OBSERVATIO XXVI. lim. O bpr. ad hor* lim. O occ. ad vert *- lim. lim.? occ. ad vert.? ori. ad vert. « f lim.? occ. ad obliq «- lim.? ori. ad obliq lim. lim.? bor. ad hor.? aust. ad hor J lim. G aust. ad hor ^ lim. O ori. ad vert s Quod autem Emersionem (profiquitur Illusiris Observator) Cive maximi momenti Observationem attinet, Ccelo quin que ante primum contait ma minutis adruodum sereno facto, utrumque contactum ope telescopii Newtoniani 4. pedum hune in modum obtinui. Contattus interior die 5. Junìi H. M. C fli Exterior aï Duratio Emersionis 18 8 Idem contactus exterior afilio meo, tubo quadrantis 6. pedum ita habetur h. 21. m. 38. f! a9. Tempora vera eruta sunt ex altitudinibus O correspondentibus, diebus antecedentibus, & scquenti captiï.

84 Pek d1scum Sol1s. Ann Haï denique excellentesjhas Observationes ita concludit mo- 4estiJ]imus, Candidus, atque lllustrijfmus Objèrvator. Innui jain íuperius,me durante ob:ervatione intenso capitis do- lore laborasse, quapropter excusatum me habebit R» Va si quid minus accurate Observatum suisse animadverterit, sumque nonnihil dubius, an non inter politionem I. & V. hinc inde in adnotatis temporum minutiis aberratum suerit. Accidit prseterea insortunate, quod initio Obser vationis cochlea fulcri Quadrantis non nihil laxata sue- rit, quo admodum difficile erat verticalem quadrantis fitum accuratum obtinere. Verum ipsa ba Pojìtionet cum aliit comparata, meium bune bujus lllustrijjimi Observatorit suptrfluumsuijse indieant: Denique addit : Quapropter calculi reductionum red- dentur qu'idem moleltiores, nihilominus tamen constitm ex his elementa, etfi solum ad meum sciendfanimum ex- plendum íervitura, supputare ; ad hune Iaborem íuscipien- dum sentio me R* V*ìitterjs admodum excitatum. Hucusque llluflrifftmi bujus, exercitati, atque Astronomito Spiritu excitati Observataris laborei, causa bujus Tranjkus fufeepti. Utmam exeuipio singulari lllustriffimi hujus Domini, altioris açiei Mentes, quibus Regna Nostra florentiffima Augultis Sceptris ítibjecta abundant (quemadtnodum in Galliis, Anglia, ltalia &c) ad Alìronomicos hqsce labores, conditioni Mentium íublimium digniflimas, ìítiliífi masque prae, omnibus aliis, exercitationes excitarentur ípluresque censcrentur, qui íibi illud Poëtae dictum existiment: Os Homini Jublime dedit., Cazlumque tueri jufjh,ïf ereeloi ad sidera tôliere vuìtuf. Non enim aliud (ait Seneca) quit aut magnifieentius qunfient, aut didictrit utilius, quam de Stelìarum, Siderumque naturel- Et Plato in Epinomide: Ndite ignorare, Astro'nomiamfapientijfimum.quiddam í/7í.. (^ua propter rerum cœlestium Studiolos Vir magnae Éruditionis Plinius, ita alloquitur: Matle (inquit) ingenio este Cseli Interprète!, rerumque.natura Capaces, argumenti Repertoret, quo Deot, bominesque viciait. Quin beatas etiam affirmat Ovidius, atque Feltcet animai, quibus bine cognofeere primis, inque domot superas fiandert curafuit!

85 6g Observat1ones trans1tus Vener1s Ingolstad1 I. Secundas meretur Observatio saita Ingolstadii, a Viro Celeb. R. P. Georpo Kratz e S. J. Matbefeos Profejsore in Academia, ea scilicët, quam celebrem reddidere Patres Nostri Astronomi Scheinerus, atque Grammaticus. Observationem hanc & manuscriptam, & subinde Tvpis datam mecum communem voluit idem Kratzius Noster. Eam ego comparatione cum aliorum exercitatorum Observatorum poiitionibus sacta, adeo accuratam, diligentemque reperi, ut eam inter optimas, e quibus elementa supputentur, reserre non dubitem, id quod cuivis sacile.videre licebit, si hanc cum Bdnonieniium conserre placuerit, cum enim Meridiani Eononix, & Ingolstadii paucis secundis solum in longitudine diísserant, atque adeo sere sub eodem Meridiano fita sint haec bina loca, difterentia parallaxeos a diversitate Meridianorum nulla, íolaque latitudinum habeatur senfibilis; a» scenfiones ergo rectae apparentes pro iisdem temporibus a:quales observando obtineri debuerunt, diverfitate íolum in declinatione apparente relucente. Sed ik supputata elementa horum duorum Obscrvatorum admodum consentientia reperio. Hujus igitur Observationis digniffimse, quae ad posterorum, hodiernorumque Astronomorùm usum conservetur, susiorem, integramque (omisla tamen methodo deducendi elementa) partim e litteris ad me datis, partim e t/pis exscriptam notitiam, hic inserendam putavi. Praemifio ingressu ad has Observationes, ita prosequitur Kratzius: Methodum itaque, qua ad hasce Observa- tiones me paravi, ac reliqua deinceps determinavi, sequen- tia dabunt. Imo. Cum statuerim diflerentias Ascensionum recta- rum, inter centrum &? dependenter a partibus tem- poris metiri, praeter horologium oscillatorium normale in cubiculo relidum, duobus aliis simili bus usus sum, uno quod constanter Observatorio est proximum, altero verq in ipso Observatorio adversus agitationes aeris tamen pa- riter custodito, quorum duorum cuique tres Observatores addidi eum in finem prius sacpius exercitatos, ut etiam quaxtam pa'rtem minuti íecundi percepto signo notarent, quod licet aegre íperare potuerim, considebam tamen sal

86 Pbr d1scum Sol1 s. Ann tem e plurium consensu, portionem temporis competen- tem me obtentuium, ubi nimirum per exceíïum, vel de- sectum unius quartse secundi temporis diíserentia ascen- iìonum rettarum in partibus Circuli maximi duntaxat Z" aut 4" major, aut minor, evaderet, ita, ut fi circ* eas Ôbservationes temporis error paulo major irreperet, etiam hic se ipsuín haud aegre prodat, si seilicet post brevia tem- poris intervalla, uti ex gr. 8' aut 10' Observationes dif. serentise aseenfionum rettarum ssepius repetantur, prout ipse inserius deprehendi modo inserius exponendo. lldo. Ad has ipíàs Aseenlìonum rectarum, uti & declinationum diiferentias capiendas usus sum machina parallactica majoris, & íumions molis, cujus axi, ipsi àxi mundi quam proxime seu citra angulum 10" parallelo ita junctum erat telescopium 6. ped. Par. micrometro arma- tum, ut hoc ope arcus dentati, & interpofitse alterius ro- tulx per cochleam insinitam mobilis elevando, aut de- «primendo commode, & fine trepidatione ad petitum sco- pum dirigi poslet, nempe eo, ut postquam filamenta mi- crometri simplicia, seu prout immediate a bombyee du- cuntur, inter se se parallela, etiam aequatori parallela red- dita suerer, limb.? borea!. in traníitu per teleseopium pra;cise filum medium raderer. Id quod autem jam an- ' tequam limbus O occ'. a^ horarium filum pertingeret, semper diíposui, quando? limbo O occidentali jam erat propior, uti poil lèprimam matutinam, ubi simul etiam filum mobjle per cochleam micrometri eo uíque promo- vi, ut limbum Q meridionalem précise tangeret. Naui cum socus lentis ocularis suerit 3. dig. Far. & diameter amplitudinis aerese micrometri 1. dig. 6. lin. Integer di- seus Solis jam per Teleseopium adparebat, priusquam hic fi!um horarium attingeret. IIIo. Rebus ita dispolitis pro diísserentia aseensionum reilarum metienda.in prima Observatione notata suere tria momenta temporis in horologiis, nempe: quibus lim- bus O occid. Uti &? filum horarium tetigere, ac, quo limbus O occí idem praxise subiit. Ubi intervallum temporis ab acceiru unius limb. O uíque ad accefium al- terius erat 2' 17" nimirum id ipsum,quod tunc drametro. 3

87 1 jm i i^ mmammmmmmm 70 Observat1ones trans1tus Vener1s 0 competebat Pro reliquis autem tribus Observatio- nibus matutinis, tantum notata suere momenta temporis, quibus limb.? occid. & lim. Q orien. ad fil. med. ad- pulere, ubi horum duorum momentorum intervalluftí dis- serentiam ascensionum rectarum, intervallum autem filo- rum paralleli, & fixi medii in transitu ipsius? per hora- rium disseretitiani declinationum in -^artibus micrometri, quales una revolutio 90. numerabat, metiebatur. Post- modum autem ab hora 7ma. (nam interea nubes alpe- ïhim O abstulerunt ). pro quavis Observatione tria mo. menta temporis, nimirum accessus utriuíque Jimbi O & limb.? occid. suere Observat», habita tamen in caíu dubio potius ratione ad intervallum temporis inter Ç & limb. O cu<.?. ptopior erat. IVto. Ut porro circa tempus veium, ad quod omnes Oblèrvationes fùerunt reductas, error non irreperet, mane poll 4. primas Observationes íigno dato horologia inter ie l'e comparavi, ubi horoiogium Obseivatorii ordinarium k k fignabat 5, 38', o" normale vero incubiculo 5 27' 8" %o"' ut proin tunc discrimen suerit io' 57" 30'" &. rurium post finemtransitusprimum horologiumindicabat 9,So',o" alterum 9 19' 9" 45"' ubi jam discrimen erat io'so"^"' unde cum horologium normale centro Q meridianum lub- eunte fignaret diebus prsecedentibus nimirum : d h / //. - Maji is» Junii 31 n " 5i 5<S Ac proin hiíce diebus disserentia teroporis ab uno meridie usque ad alterum fuerit 6" & 7", ab octava autem Junii (nam a quinta ufque ad hanc diem O in meridiano non adparuit) & sequentibus diebus 9"8l 10" adeoque a quin- ta ad Sextam live eodem die tempus horologti in ipso meridie 11 52' 4" erant tempori Observato «a ipsa die. k ' circa 9 demenda 1' 50" 15'", &. viciflim addenda f $7"

88 P R DISCUM SOLIS. ANNI ac cum proportione horis prsecedentibus, út haberetur - tempus verum. Quod autem linea meridiana cum meri- diano Obtervatorii omnino congruat, id habeo ex cer- tiffimis, & tutiffimis mediis, quibus eandem decennio ab- hino duxi, & duobus deinceps annis variis intermediis temporibus eadem modo exploravi, ita, ut nunquam inte- gri secundi minuti diícrimen deprehenderim. Dissert por- ro Meridianus Nostri Observatorii, à Meridiano Obser- vatorii Parifienfis 3$' 10" sub altitudine poli 48 45' 45". Vto. Computatis momentis temporis Observatio- num, & ad tempus verum reductis subduxi jam tempus, quo per quasque Observationes limb.? occid. filum me- ridjonale micrometri tetigit, ea tamen parte, quae hujus semidiàmetro debetur nempe a" auctum, tempori, quo limb. O orient, idem filum subiit, ut obtinerem ipsa tem- poris intervalla disserendse Aícensionum rectarum limbi O occid. & centri? Correspondentia íingulis temporibus, quibus hoc idem centrum filum meridionale micrometri subiit, ubi viciffijn pro iisdem temporibus disserentias de- clinationum inter lim. meridionalem, & limbum ^ íeptent: directe in partibus micrometri sui dimensus; qui- bus hic viciífim in eadem mensura semidiameter de menda erat, ut similiter disserentia inter centrum Ç & limb. O merid. daretur, adparebat autem mihi per idem micrometron & telescopium semi-diameter? 26. part. micr. quas Obíèrvationes secundum dimenflones directas sequeas jam tabula exhibet.

89 72 Obsbrvat1onks transitus Vener1s Tempus Verum. Diff. inter Diff. Ascens. Diff.Decl.Diff.Declina positionef. reâ.intemp. in part, in part. Cire. H. M. S. T. M. S. T. M. S. T. mîcro. M. S. T. 4 5o 13 3o 8 26 o $ & o o o ^ « o 4Í ~ * 3'? ' S o 4* » a o 1 *3 *5 a< « *siì ia 5 3o ? *3 3 9 o iç5j » *93 3 4» 'S Egrettus centri «in matutscripto , 14, 9 14? De caetero in capíendís hisee dimenfionibus Cœlo se- reno, ne íplendor radiorum solarium officeret, oculum in- ter, & ientem Teleseopii ocularem interposui yitrum pla- num, probe lícvigatum, & in oppofíta superficie funio lar- giter ossuscatum, poltquam vero ab 5 30' nubes densiores Q oculis eripuere, ita ta m en ut ab 7 usque ad 8 nubes raríores àspectum O rursus indulgerent, per bue tempus, donec Cœlo iterum ièrenitas rediit, jam nudo oculo iis- dem Obíervationibus in si stere licuit, ea radiorum sola- rium temperie, quin oculis graves acciderent. Observatio exitus? ope Telese. Catadiopt. 7. ped. Primus Contactus accidit 94' 59" 30 Exitus centri quantum directe pro tardo adeo ejus motu colligere per observatio- nem licuit o Postremus contactus Ac proinde intervallmn inter utrumque cont. o Etli autem íplendor radiorum solarium diícum?,, ambientium ejusdem diametrum minueret,per eumipsum tamen semidiametrum diíei opaci $ qualis hic adpareret, si oruni íplendore ambiente esset privatus vix dimidio i

90 Per d1scum Sol1s. Ann minuto secundo gradu, diminutam suisse videtur, quando M nimirum viciffinr, & ipse íplendpr interpofito vitro, cu jus color ad solares radios purpúreus erat, ut plurimum minuebatur, ac sere aeque tantum, quantum per vitrum íargiter sumigatum. Ut ut porro diameter? jam ípíeii' dentis major adpareat, ubi nimiruro prout ex optica cort. stat, is ipí'e spleiidor majorem retinas portionem afficit, quam quse corpori, tali splendore privato deberetur, praç- sertim? prae reliques Planetis splendenti quin ab eo ex- ceflivo splendore etiam per tejescopia satis liberari poffit, ut ego saltem ipse etjam de die hunc planetam contemplans expertus sui, prout etiam flamma candelx de die ac- cense eadem de causa notabiliter major oculo libero,quam interposito ex. gr. vitro sumigato adparet quanquam de- termìnationibus superioribus mhil officiat sive diameter ^ paulo majoris, vel mihoris mensurse suerit, dum nem- pe eodem modo, quo conltanter eadem adparuit ita & de- terminatio fitus centri $ relate ad centrum O semidia- metrum illius ita adparentem ex. gr. auferendo nullum inde vitium contrahere potuit. Quod vero Observationem egresus.? ex disco so- lari adhuc attinet, licet annulus quidam undulans, sed duntaxat tenuiter adparens tam discum Q quam? am- bierit, nihilominus proprius utriusque lìmbus, ut paulo ante memini.distincte discernebatur. Oriebatur aútem an- núlus ille ex eo, quod cum teleseopium jam per horam radiis solaribus effet expofitum, speculum minus, seu ocu- H lare metallinum a radiis in id coëuntibus calesadum, ali- quam in aëre vicino undulationem efficeret, quippe de quo pluribus ex capitibus satis eonstabat. Praeterquam enim quod nocturno tempore flguram Planetarum uti t) 2/. teleseopium hòc perquam distincte reserat, fine ullo ambiente vel spurio lumine, idem etiam prsestitit cirça Solem, quando non msi brevi tempore in eun» erat dirè- Sum, & fimiliter quando tempore hyemali in cubiculo meo calesacto illud in objecta terrestria direxi, notabilis aliqua quasi pênumbra late undulans eadem circumdafe visa est, quse nempe undulatio intra terminos aéris srigidi.& calidi eíficiebatur, ubi viciflim tempore aestivo, aut ver- 5

91 74 Observat1ones trans1tus Vener1s no quando.aër ejusdem erat utrobique temperier, eadem objecta mtide tenninata videbantur. Ut proin ex hujus- modi annulari adparentia, ac si reipíà corpus $ sensibi- lis ejusmodi atmosphsera ambiret, haud interri poflit, id- que etiam ex eo, quod viciflim telescopia dioptrica simuj adhibita, quorum unumerat 13, alterum n. pedum, nul- lam prorsus ejusmodi annuli Sive Q, sive ambientis speciem rejferrent, per quorum unum primus contactus accidifle obíervatùs suit 9 postremus contactus 9 4' 55" aa aa per alterum primus contactus 9 contactus posterior 9 4 5? aa ao Ubi tempora primi contactus íàtis propinque con- veniunt, non item pollenoris; nempe, prseterquam quod si oculus in hujusmodi observationibus non sit exercitatus prsesertim in extremo contactu non jeque adverti soleat per exiguum disci? segmentum adhuc disco O esse imr mersum, insuper.etiam, prout telescopia minus perfècta sunt prope prhnum contactum tenue lumen inter utrius- que limbum adhuc interjectum non amplius diicernitur, ac etiam minus prope alterum contactum portio opaca? quse aliquem adhuc in diíco O locum occupat, unde dein in hujusmodi caíù evenit, ut primus contactus per hujus- teodi Telescopia citius, ied adhuc celerius contactus po- sterior accidisse existimetur, quam, fiat per telescopia pra- stantiora adeo, ut propterea apud quosdam intervallum temporis inter utrumque contactum integro minuto pri- mo, quin etiam duobus brevius eva'erit. Caeterum cum eo die, quo hic Transitus accidit in meridie non ad- paruerit & tune ab uno meridie ad alterum disserentia temporis medii & veri in meo horologio suerit 8" (ut su- prà retuli) tempora contactus observata adhuc uno mi- noto secundo sere minuenda, ut ea, quae hic sunt expres- sa, prodirent, dempto insuper tempori primi contactus uno minuto sec. eo, quod reipsa hac quantitate citius juxta Obiervationem accident. M Quoniam vero,ut ut exiguus ille adhuc splendor G, uti & tenue lumen quoddam spurium, quod ad Observa- tionem egressus per telescopium catadioptricum tam O,

92 Per d1scum SoL1é. A.NNI quam instar annuli circa egreíïum ambiebat scmidia- metrum? adparentem dimidio min» i'ec. grad. minuere po- tait, nihilominus cum bac diminutione fimul computata juxta descriptam paulo ante operationem diameter? adparens prodiisset 58" ac ubi per" dimensionem niicro metri ratione craflkiei fili nondum penitus purgatam ea- dem suit 59", etiam hac sada correctione, qua nimirum unum min. sec. grad. non 'superaret, ea ipsa? diameter adparens per micrometron quoque dimensa itidem non excederet, haud dubito,. quin.moinentum egrefius adparentis centri? secundum nostrum meridianum 9 14' S" vero quam proximum suerit. Hucusque prseclara hujus exercitati, arque jam âb abis etiam O^íervationibus Astronomicis per plures retro annos. habitis Claris. Patrir Kratzii Observatio. quae sola palmam prae cseteris omnibus per Bavariam sactis (quse mihi inno- <uere) íìbi vindicare, ab sequis Observationum hujus Tran sitas Arbitris Astronomis meritó censebitur. 0BSERVAT10 MONACENS1S. Tl/fonucbii (Urbe in Bavaria Piincipe) ab Anno quo * Acidemia Scientiarum Historia, & Matheíeos primum coacta est, Urania qiioque aliquo in pretio haberi cœpjt.' Primos suos m hac subtiliíïïma Scientia conatus publicos voluit Anno x~6i. cum celebri Tranfitu Veneris per Discum Solis, cujus Observationem Typis datám liberaliflime etiam inter Eruditos distribuendam curavit,- illud mirandum, Observatoris, aut Observatorum Nomina, íilentio Academico pressa; sic aútem habet. Ob/ènatio Tran/ìtu* $ per discum Q die Afironomiea S. yuvii \yci. in Observatorio Monacenfi, cujus elevatio Poli 48 9' SS" «observata est, disserentia vero horaria a Meridiano Observatorii Parisini suppqnitur 3s' 50" (cum nulla hucusque certa Observatione definiri potuerit.) Fa- cta ope quadrantis, radio. trium pedum Pariíinorum de- scripti,cui tubus dioptricus 3^ circiter ped. affixus; micro- metrum ejus constat quatuor filis immobilibus in soco

93 76 Observat1ones trans1tus Vener1s tubi se se ad angulos semirectos intersecantibus, & uno mobili horizontali filo parallele incedente. Pendulum. Aílronomicum ab artifice Weilheimenfi fabresactum ad- hibitum fuir, cujus acceleratio supra motum medium intra 34 horas erat 10. sec. ^ Tempus penduli die 5. Junii in meridie veraerat «3 57' 53" die 6. sequenti S Circa finem Observationis diameter Solis inventa suit Revolut. incrometri 13 rv* sive 1898". «Diameter? apparens Revolut. sive 5 a". I. OBSERVATIO. Tempus penduli. IV. h. 44' 1 1" limb. O bor. ad fil. horiz e- 39 limb. G occ. ad fil.vertic. centr. $ ad fil. vert. f centr. $ ad fil. horiz. limb. O Austr. ad fil. horiz., 48. a limb. Q orie. ad fil. vert. II. OBSERVATIO. V. h. 51' 57" limb. O bor. ad fil. horiz.. "»53.4 bmb. O occid. ad fil. vertic. 54' 15" centr.? ad fil. vert centr.? ad fil. horiz limb. orie. ad fil. vert. Contact us limbi? occ. cum limbo occ. contigit in tempore penduli aï 4' o" ergo in tempore vero a r $'46". Emersio totalis? sive contatìus ejus limbi orientalis cum limbo occ. contigit in tempore penduli aï aa' a' erh go in tempore vero aï 33' 48". sionum 18' a". Disserentia igitur emer- Consequenter emersio cen tri tempore vero aï 14' 47". roo" temporis motus Solis in parallelo efliciïmt part. Centefim. Revolution, microm.

94 Per d1scum Sol1s. Ann1 z?6i. 77 In tubo Dioptrico 9 pedum micrometro armato semidi- ameter? inventa est 3a" quse melius calculo respondet, ideo etiam hanc retinere malui in Elementis ad finem pofitis. Quodfi vero haec cum superius inventa conse- ratur, atque ex utraque in unam summam collecta dimi- dium statuatur, erit íèmidiameter? apparens «9". Post has binas Poíitiones proponitur methodus calculi deducendorum elementorum, ipíàque inde eruta elementa recensentur, quae, quantum cum aliorum Astronomorum elementis consentiant, ii videre sacile poterunt, qui Monacensium elementa, in manibus plurimorum veríàntia, & vel ideo a me haud recensenda, cum exacìis illis, quae in Schemate Universali inserius reseram, comparaverinr. Observat1o Herb1pol1 t ana Sive WlRCEBURGENSIS. Observatio hsec cum ampliore hujus Phœnomeni expltcatione, & animadversionibus Astronomicis in Vv Capita partitis, typis data est sub titulo: De Transita Vcneris per dijcum Solit, prout is Objèrvatus fuit Wircebwgi ad diem AJlron. 5. Vulgarem G. Junii Anno Expofitio. En Capitis IV. in quo Observatio exponitur, compendium. Postquam industria íìngulari, & providentia Rev. Patris Francisa Hubertii, Mathematum in Aima hujate,, Prosessons, qua tìeri potuit, accuratione linea meridiana constituta, caîteraque ad obíèrvationes insthuendas matu- re, riteque suerant prxparata, ad observandum summo mane die civili 6. Junii acceffimus. UC sumus aujein horologiis pendulis exactiflìmis, aliisque tum indice, tum pulí'u minuta secunda. indicantibus : Instrumenta adhi- butmus tubum Gregerianum ped. tubos vero Astro- nomicos gemìnos, quorum alter 3. alter 7. pedum cum dimidio, suo uterque instruttus micrometro: machinam insuper parallacticam (quod est automaton, tubum suren- tans dióptricum 6. pedum, & fàcta semel directione mo- tum Solis proprio suo motu ulterius prosequens, horas prseterea, ac minuta secunda terminans) cameram denique obl'curam, quae jucundiore sensu ca»lestia phoenome

95 78 Observationes transitus Veneris na fpectantibus folet objicere, ad faciendum experimen- tum aptaveiamus. Cœlum favebat maxime, etli aura и pluribus ante diebus partim nubila, pluvia partim pa rum -videretur ipei relinquere, ac eodeni rurfum die pon meridiem nubes & pluvis aërem occuparent. Obiërva- tioni, progrediente die, intereffe dignati funt V iri totius Civitatis primarii, ac Nobiliffimi, qui magna voluptatis m Iignificatione ipeftaculo novo & iníolito vili lunt inten- dere. Partem itaque difei folaris fuperigrem ex horizonte primo emergentem habuimus hora lolari 4. 6', 10". Ho n rologia, qua; funt in Urbe, ab Horologio ad lineam meri dianam exacto pluribus differebant minutis, videlicet il- ' lud, quod eft ad S- Stephanum, 9' ; quod in Ecclelia Ca thedrali 7'44"horam folarem praevenir, lie dealiis. Quod eo addimus, ut li quisiorte privata opera fecundum ta horologia Obfervationes adnotaverit, non errore quo- ' dam Obfervationis, fed horologiorum differentia, id in telligat accidiffe. Ел tabulam exhibentem univerfae Obiervationis ordinem & eventum. Tempus Verum. Ortus Solis. H. 4 б' to"- Apparitio prima? Conjunctio? & О apparens б Diftantia centrorum minima о $' 30" Diameter? trajecit filum Micrometri intra temporis min. 5" paulo minus. froportio diametri? app. Ad Diametrum Solis ut 1 ad 3«paulo minus. Initium Eme-rfionis in tubo Gregoriano H. 9 i' 12" In Camera obfeura * Emerlio totalis in tubo Aftron. 3. ped o" In Camera obfeura In tubo 7i ped. 9 *8 35 In tubo Gregoriano Duratio totius emerlionis fecundum tubum Greg. \f 37", * Atque in his obfervationibus (quas paucis poft tranfitum " diebus pluribus itidem communes fecimus) minus nos

96 Per.discum Sol1s. Ann aberrasse considimus ; non modo, quia meridiana linea institutis denuo postea examinibus constare lìbi depre- hensa est, verum etiam ( quod postea comperimus ) peri- tiífimorumastronomorumóbservationescum nostrisquoad emersionis prsecipue initium, finem, durationem, distan- ^ tiam centrorum apparentem &c. demptis vel additis pro diverse, longitudine loci quibusdam minutis primís,' ac vrx aliquot secundorum disserentia intercedente, exacre congruant : quales sunt illse Pariíinorum, Ingolstadien- fium, Viennenlium. Observat1o Schwezing* ad He1delbergam facta. Observatio Schwezingenfis debetur R. P.Cbrisiiano Mayer h S. 3^. Matbeseos Profeffori in Univerfitate Heidelbergenfi. Virum isthunc in Astronomia Obíervatoria egregie veriàtum, complures alise Obfervationes, prsesertim determinationem Longitudinis, & Latitudinis geographiese ípeíiantes, & mecúm benevole communicatae,.palam faciunt Non inu tile itaque erit e litteris ad me datis nonnulla hic. recensere : Serenissimi Electoris Palatimi voluntate, & erga Scientias, prsesertim Mathematicas, Amore,Favore, & Munifìcentia factura, ut Observatio hsc celebris non Heidelberçx, sed Scbwezing* Oppido Heidelbergae vicinp, ad Strenifjimum Eleílorem pertinente, & quidem in Praesentia Sercnijfmi EldRoris, & plurimorum aliorum Illustriflìmorum Dominorum haberetur Apparatus aptiflìmorum huiç Observationi. accurate instituendae instrumentorum, sumptu, & Muniricentia SereniJJìmi EleBoris' procmratus est ; Prseter Quadrantem 2s ped. paris, atque horologium pendulum, juflu,&sumptibus Sereniffimi tubus Dollondián. novae inventionis, 10. ped. paris impenfis 187 fl. Londino ex Anglia perlatusest ; Per me etiam pluribus mensibus ante, specula metallinaschultziana (tubo 4s ped. Newtoniano construendo) egregia sane Eidem Viennâ transmifta sunt. Instru menta haec omnia Schwezingam, mense uno ante perlata sunt, quibus & Observatio TranQtus Veneris sacta, & Lon gitude, Latitudoque geògraphica loci Schwezingenfis, a me subinde recensenda, accurate definita est :

97 go Observat1ones tramsitps Veker1s Illucescente itaque die 6. Junii Obseivationes methodo DO.de L'Islii, & Fouchi, quam in meis Ephemeridibus i7<5i, & Dissertatione de Traníi tu Veneris, descripseram, inchoarse sunt Hora i5. m. 44. Cœlum tamen non usque savebat, unde etiam contactus exterior obiervan non potuit; Politiones tamen complures, quas inter etiam nonnullat ab ipso SereniJJimo Eleilore observatz siint, Muyerus obtinuit. Ex his quasdam, mecum communes putavi bic adjiciendas. OBSERVATIO I. H. M. S. Limb. O occid. in vert. \ Limb. O bon in horiz. 4+3* Limb-? occid. in vert Limb. O orient, in vert..r- 47 m Limb.? bor. in horiz., ' 47 ag Limb. O Austr.in horiz Mora diametri Veneris per filum verticale plerumque. erat 5. sec. temp. OBSERVATIO IV. Limb. O bor. in horiz Limb. O occ. in vert.. s 14 Limb.? occ. in vert.! Limb.? ori. in vert Limb.? bor. in horiz Limb. O Austr. ad horiz Limb. O ori. ad vert. 5' 17 OBSERVATIO VI. Limb. O bor. ad horiz Limb. O occ. ad vert Limb.? occ. ad vert Limb.? bor. ad horiz. r* ea Limb. O Austr. ad horiz. X? Limb. G ori. ad vert f

98 PliR DlSCUM SOLIS. ANNI 176!- 81 OBSERVAT 10 VIII. H. M. S. Limb. O bor. ad horiz. 18 a8 «9 Limb. O occ. ad vert Limb.? occ. ad vert Limb.? bor. ad horiz. 30 4a Limb. O Aultr. ad horiz. 31 3a Limb. O orl ad vert. 3» 33 OBSERVATIO X. Limb. O bor. ad horiz. Limb. O occ. ad vert. Limb.? occ. ad vert. Limb.? bor. ad horiz. Limb. O Austr.ad horiz. Limb. O ori. ad vert. OBSER VATIO Limb. O bor. ad horiz. Limb. O occ. ad vert. Limb.? occ. ad vert. Limb. bor. ad horiz. Limb. Aultr. ad horiz. Limb. ori. ad vert » XI. rg as $6\ Contactus interior tubodollondiano à P. Mayer Observatus habetur H. 8. m. 53. s. 35. exteriorem nubes impedierunt. Caeterum temporis correctio, accurata correspondentium altitudinum Q> & fixarum tianíitu per circulum horarium methodo, definita est. Elenrenta ex bis Poíitionibus deduira k R. P. Mayer typis una cum caeteris luis Obiervationi bus vulganda intellexi. OBSERVATIO DlLLINGANA. Dilling* Traníitum Vensris a R. P. Hauser S. J. Matheseos Prosessore, observatum esse novi, mihi tamen praeter Emersionem nihil aliud innotuit; hxc autem lie habet tubp 18. ped. dioptr. Contactus interior h. 9. m. 0. s.20.

99 8a, Observationes transitus Vener1s Exterior : hor. 9. m. i». s. 20. duratio Emersionis 18. m. o. s. ÔBSERVATIO GòTTlNGANA. Gming* Observationem inltituit Vir celeberrimus juxta, ac exercitatiflìmus Aflronomus D. Tbbias Mayer Illuítris Academie Scientiarum ejusdem loci, nobile, celebratiflìmumque membrum; Observatio hsec saíta medio belloruni tumultu, quo Mars madente sanguine serro, humanitatis amantiifimam Uraniam Màìbus propriis trementem depuleiat, easqtie pro tubis cselestibus, fillulis ignivomis replerat, attamen seroces Martis spiritus prsesentia Veneris mansvetos reddens, haud ingrata nujus interpellatione, Uraniae usum suarum aedium, etsi pro pauco tempore, induifit, e quibus Uranue Philetes, Celeberrimus Mayerus congres sum Veneris, & Solis, cum bona Martis venia, contemplaretur. Facto itaqúe turriultuario apparatu diebus aliquot ante Observationem, die 6. Junii mane nonnullis poli ho-, ram 5tam minntis Sol e denfis emerserat nubibus, ab hoc tempore usquead h. 7. m. 3$. quatuordecim positioriesmiyfrus tubo ô*, pedum, microœetro armato, & machin* pàrallacticae applicato determinaverat, ab horà s. uí'que ad Émeríìonem cœlum nubibus tegebatur, ante tamen Emersionem Sole emergente utrumque conractnm obtinuit tubo excel lente 13. ped. videlicet contactum interiorem h. 8. m 58. s. aff. Exteriorem h. 9. m. 16. s. 24. Unde duratio Emer sionis 17. m. 58. s. Diameter Veneris dimenía 55. s. obtinebat ; hmbus Veneris toto Observationis tempore Eidem bene terminatus visus. Haec Observatio tota una cum Elementis,quse nondum communicata habeo, haud dubie in singulari Opere D. de la Caille cum publico communicabitur. Observatio Dresdens1s. ' "T\reida, Vir ab aliis jam owèrvationibus ibidem habitis U celebris, IìluJlnJJìmus, ac DoBijjìmus D. DoElor Cbrijlianus H"ffmann observaverat, eandemque mecum pro singulari sua erga Litteratos humanitate, communem voluit ; obser vationem hanc, methodo heliometri Heveliani in loco obicuro mstituit ; Cœlum non usque adeo savens expertus elì ; ab hora 4. m. 30. usque ad horam 7. Posltiones adnotavit,

100 Piwi D1scUM Solìs. Anni 176 r. 83 tum ob nubes ulque ad horam 9. m. 5 nullam ; his nonnihil recedentibus ante emeríionetn bmas adhuc aflecutus est ; Emersio tamen per nubes exacte obíèrvari non poterat. K Scheniate mini transmisse, ope circini, sequentes a centr. 0 diltantias centri Veneris erui. TempusVerum. Distantiae. Angulus H. M. a centro Q M. S. cum Verticali. Gradus orient, versus In ipso vcrtitali. 5 o, occid. vers io o , p y Hsec ultima Positio proxima erat contactui interiori. Diametrum Veneris reperit 5';. sec Diametrum Q 3 t. m. 35. sec. Observat1o Labacensis. Ante, quam ad alia Regna transeam, has inter reserenda meretur Observatio tacta Labaci in Carniolia a/?.p. Roanne Scbb'tti e S. Matbifiot Profcffore publico, Fofitiones quidem Veneris in disco 0, aptis ad hunc usura destitutus initrumentis, nullas definire potuit, Emeríionem tamen sequentibus momentis ad tempus verum ope linese meridianx redudis obtinuit, tubo dioptrico ï6. ped. contadus interior H. 9. m. 18. s 15. Exterior H. 9. m. 36. s. 20. DuratioEmerfionis 18. m. 5. s Longkudo Labacensis ex Obíervatione Ecliplis }) die 13. Maji ab eodem habita, latitudo vero ex aliis observationibus satis accurata, inserius reseretur. Hîbc de Observationibus per Gerraaniam habitis S: mecum communicatis, nam cacterorum Celebrium Observatorum per Illustres Academias sparsorum labores me hucusque latent. F *

101 84 Observat1ones transitus Veneris. II E Bohemia quoque nulla mihi innotuit, nam Pragenfis Astronomus R. P. Stepiing e S. per nubes nibil ex hoc singulari Phœnomeno vidiffe fertur. Observatio Tyrnav1ens1s in Hungar1a. Tyrnavia in Collegio Academico Soc. JESU Observationem hanc instituit R. P- Franctftus Wáfs e S. jf. Collegii Academici Astronomus exercitatiffimus, atque per Observationes ab An. 175$. hucusque institutas, & copioliffimas, 8c accuratilfinias inter Litteratos jam Clariffimus. Observatoriiun hoc Tymaviense (quod strictim in Pratatione sua ad Observationes An & Weiffius descripserat) opera Viri e Societate JNostra ab eruditis lucubrationibus, &. excellente in Mathematicis Scientia Clariffimi R. P. Franeifii Borgia Kcri. Collegii Academici Rectoris An. i753.inchoatum, atque sequente persectum elr, perenne Viri hujus in Republica Litteraria monumentum. An quoobservatoriilm hocusui esse cœpit, pri ma IVeiJfi cura, laborelque eo spectabant, ut per accuratas Observationes Astronomicas, nova hujus Sedis Astrono miese longitudo, atque latitudo definiretur, latitudinem quidem eo ipso An per Solis, iìxarumque altitudines meridianastam opequadrantis,quamgnomonis accuratamdefinivit, videlicet 48.»3' 30". Longitudinem vero ab 175C usque ad prasentem per Oblèrvationes correspondentes plusquam quinquaginta íàtellitumjovis, item Eclipfium O & í, atque fixarum a ]> occultationibus non paucif, cum meis hic loci comparatis,accuratam deduxi in tempore4. m. 45. vel 50. sec. orient vers, a Viennensi. Hune itaque Transitum Weiffms Tyrnavia omni accuratione peregit, cœlum eidem adeo ravit, ut toto sere Observationis tempore sudiífimum suerit. Methodo uíus est duplici, ab hora 4. m 34. usque ad horam 6. m. 23.quo altitudo Solis 10. gradus iuperaverat, adhibuit methodum D. D. d'ublii, y Foucbi per fila horizonralia, & Verticalia, qua methodo pofitiones decem & quatuor definivit. Ab hora 6. m. 23. ad finem methodo parallelorum per inclinata, I 1

102 - Per d1scum Sol1s. Ann & horarium pofitiones omnino triginta rfuas, universim autem quadraginta & í ex determma vit. Ex his sequentes novem ner semihoras sadas Observationes ex ejus elencho excerptas hic communes sacio. OBSERVATIO 1. Tempus Verum. H. M. S Kfflb' O bor. in fil. hor Hmb. O occ. in vert limb.? occ. in vert limb.? ori. in eodem. 38 4<5 limb. 0 ori. in vert. 38 5<S limb.? bor. in horiz limb.? Austr. in eodem limb. O Austr. in horiz» OBSERVATIO V limb. O bor. in horiz. 4 6 limb. O occ. in vert limb.? occ. in vert j limb.? ori. in eodem. 6 5a limb.? bor. in horiz. <S 58 limb.? Austr. in eodem limb. O ori. 'n vert. 7 «4 limb. O Austr. in horiz. OBSERVATIO X. 5 3«45 limb. Q bor. in silo hor, limb. Q occ. in vert limb.? occ. in vert limb.? ori. in eodem limb.? bor. in horiz limb.? Austr. in eodem *limb. O ori. in vert. 35 5^ limb. O Austr. in horiz. * 3

103 OBSER VATIO XIV. 5a o limb. O bor. in filo hoiiz. 5a 5 limb. O occ. in vert limb limb. Ç occ. in vert.? orie. in eodem limb limb.? bor. in Itoriz.? Auilr. in eodem limb. О orie. in vert limb. O Auítr. in horiz. Poft horam ottavam diametrum? sllimavit = 6 Diametrum vero О circa meridiem repent 31' 37"- Micrometri, quo ufus eft, una revolutio aequivalet 1' to" 55'" valor hie per o1 Ononis definitus. Poll has, re lique Politlones accepts í un t methodo Parallelorum. OBSERVATIO L Tempus Verum. H. M. S limb. О occ. in horario. 25 is limb.? occ. in horario. 25 га limb, Ç orie. in eodem. Diflantia lim. î auft. i limbo G»uft. convert 5. + ^ в в' и" Different, temporis inter appulfum lim. О occ. fteenri î adhor.i'sj" OBSERVATIO IV. Tempus Verum. H. M з^НтЬ. О occ. in horario. 58 б limb. $ occ. in eodem limb.? orie. in eodem. Diftantia limbi ; auftr. i limb. 0 auftr. convert. 4 + T^ «J' ЦТ Different, temporil inter app. limbi о occ. Sccentri $ ad her. i' 14"

104 Per discum Solis. Ann1 176 i. 87 OBSERVATIO XII. H. M. S ^ limb. O occ. in hoiario. 28 aï limb.? occ. in incl. orient limb. $ orie. in eodem " limb. Ç occ. in horario limb. Ç orie. in eodem limb. $ occ. in incl. occid. &9 15 limb. 9 orie. in eodem. Different, temporit inter «pp. limbi O occ. & centri ; ad hor. 1' <i". Differentia tcmporii inter app. centri ; ad inclinât», de hor. Ht"- OBSERVATIO XX. H. M. S limb. Q occid. in horario limb. $ occi. in eodem limb 10 35A limb. orie. in eodem.?. occid. in horario J limb limb. Ç orie. in eodem. $ occid. in incl. occid. 11 o limb.? orie. in eodem. Differentia temporii inter app. limbi O occ. te centri ; adher. 53". Differentia tempori» inter app. centri ; ad inclimat», & hor. al". OBSERVATIO XXVI. H. M. S a<? limb. O occ. in horario. 42 7\ limb. $ occ in eodem. 42 ii\ limb. Ç orie. in eodem. Distantia limbi? Austr. a limb. O Austr. conv. 3,+. es: $' 57". Differentia temporii inter app. limbi O occ. & î ad norar. 43»". OBSERVATIO XXXII. H. M. S limb. O occ in horar limb.? occ. in eodem limb.? orie. in eodem. Distantia limbi S Austr. a limbo Austr. conv. t.»+- es= s'»8". Differentia temporit inter app. limbi occ. & centri J ad hor. 37".

105 88 Observations tránsitos Veneris Emeríionem tubo Newtoniano 4. pedum, cui km 14- i plicata erat 1. digiti in loco, crjiiallo ante poiiia :" :mi ob- I íuícata, contaclum inierioreni h. 9. in. s9. f. 9. E\:a w- rem H. 9. ir f. 36. obtinuir. Duratio Emerlioms r«. j - m. 87. l. Obfervationem totam communem quoqut iw.it cum illuitriilimo D. Cajjini, dum is mecuni Obicrvatumitn j hocce Tyrnaviaj invnerat, eandem ego utpote optiiuam D. de la Caille, fuse inferendam colleflioni perfcripli Parums. Elementa quidem huculque ex hac deriucta obiërvatione non habeo, íid datis ad me litteris IVeiffius eadem cum to ta Obiervationis Serie typis a fe danda eile ligmficavit. Observat1ones per Polon1am. Congreffum hunc Obfervatum efle in nonnullis Poloniae locis, certum habeo, nulla tamen ex his ad meam pervenit notitiaro, prater Cracovia faíram, datamque typis ob fervationem, led haec aut nubium, aut aliarum circumflantiarum impedimento valde imperfeta, minusque ceteris confentiens reperitur. Optandum Гапе, ut quum a binis, quod fciam, fsculis, nullum imniortalis illius Copernici,/EmnIum, praeter Illuitrem Lubienitskium Polonia habuerit, noftris his florentiffimis temporibus quidam cafto in Uraniam amore excitenfur, accendanturque ; Et vero nuper Rei Attronomicae per Poloniam promovends Triumviros prseílantiffimos accepit Polonia, quorum flagrantem in Ura niam, veramque Philoíophiam amorem propedtem eruditus contuebittir Orbis. Primum transmilit Gbfervaforium hoc ce теши Urbi Leopolien/i, quae Sedes eft Archi -Epifiopi Excellentiflimi, IUuflriJfimi, ас Rnerendißmi Domini Domint Wbkzkslax Sierakovski, Religionis, Scientiarum, atque bonarum-artium vere magni Fatris, qui bono publico Univerfitatem, è Viris Societatis noürae, Regia authoritate firmatam recens, protegit Leopoli; fed illudcum primis haud reticendum, quum veram, quam cupiit, Philofophiam ab Aftronomia genitam, ab eade'mque promovendam, confervandamque noflet, Virum Ilußrem-io&iff,mumque,Re'uerendis- Jîmum D. Dominicum Lyfogorski,jam Canonicum Brzozovienfem

106 Per D1scum Sol1s. Ann mathematicis Scientiis ante etiam excultum, Viennam ad nie cum litteris humaniíìima commendatione pleniffimis An. [759. ablegavit, quibus Eundem ad Astronomis intima aamitterem. Tanto detíderio, ut par erat, oblequens, Virum hune humaniffimum conclari quodam Observatorii hujusreceptum, biennio, & ultra Sacris Uranise, cujus amore flagrabat, inltituendum samiliariser sovi, tum Anno neceflaria supellectile mechanica ad Sacra Uranise rite agen da, instructum, Msecenati fuo lllufrij/ìmo Leopolim, poíttraníitum Veneris, quem hocce in Oblervatorio, ut supra innui, observaverat, mense Angusto Sacratum Uraniae remifi Pbiletem, cujus singulari induítria, & peritia,mihi nota, Astronomiam in Polonia excolendam, persuaíus sum planiffime. Bini reliqui ex his Triumviris, sunt egaìlits evocati,prcsessores Mathematici Patres Societatis Nostrae Rossignol, & Fleuret, Vilna, Aíironomiam exculturi, ubi etiamnum degunt; í'perandum itaque ab his Triumviris in Polonia, in-- gniis acutis non minus cseteris Regnis gaudente, complures creandos Astronorcos. Observatio Holm1ens1s in Svec1a. Hucuíque recensui Observattones eorum Iocorum,in qui bus Emerfio solum Veneris e diseo Solis videri poterat, íupersunt binsc, qua nobis completum hune Transitum exhibeant, videlicet lmmeríìonem, & Emersionem, unde mora totius Tranfitus, per ipíàm Observationem habetur, quas ex recenlìtis haftenus calculo solum deducenda erat. rrimam itaque completa m Observationem obtinuerunt Stokholmise in Svecia Viri celeberrimi, atque Aftronomi exercitatiflimi D. D. Wargenlin îf Klittgensiiemi, & D. W;lkt Membra Nobilia Uluitris Academiae Upsaleníis. Observa tio haec sacta prsesente Augustilfima Regina, Principe item Regio, atque nonnullis Aulicis. En compendium hujus Observationis partim e litteris D. de la Caille ad me datis, pardm è journal Etranger ad mensem Julium xjôi. a me conseriptum.

107 90 Obskrvationes transitus Veneris D. W.crttniin Observationem instituit tubo dioptrico ao. pedum. Ù- Klingenjlierna tubo Dollondiano 10. pedum, cujus praestantia sequabat tubum ordinarium 30. aut 40. pe dum ; D. JVi ke uíùs est teleicopio Newtoniano e> ped. Obscrvatores Isthi gaudio incredibili persundebantur, dum Orientem Solem tubis suis contemplantes, Venerem nondum in disco Solis veríàntem viderent; solliciti itaque obtinendi momenti primi contactus, tubis continuo in Solem directis hune perscquebantur,et vero paucis post Ortum Solis minutis, votis suis damnati sunt, dum Venerem ad limbum Solis Orientalem appellentem contuebantur, verum quia Sol horizonti adhuc admodum vicinus erat, vapores horizontis, qui limbos Solis valde undulantes, interminatosque efficiebant, primus Veneris cum Sole contactus non omni cum praecisione obtineri potuit. D. JVargentin hune cenl'uit contigisse h. 3. m. az.s. 37. mane, exiltimandum tamen est, contactum hune aliquot íècundis citius contingere de- buisse. Ingressum fotalem Veneris in diseum Solis hitriumviri observarunt íine vel unius secundi diserepantia h. 3. m. 39. sec. 33. vel ut habent litterae : h. 3, m. 39. s. 29. hinc duratio ImmerOonis 17. m. 46. sec. vel 17. m. 5a.iT In egreffu contactus imerior, qui omnibus veluti mo«mentaneus viíiis est contigisse, observatus est. H. M. S. ad D. Wargcntirt vel n Contactus exteriof vel 9 Duratio Emersionis ig.0 vel 17' 58". a D- Klingenstierna p 30 n Exterior vel 8 Duratio Emers vel 57 * D. Wilke exter. coatact Hinc juxta observationem D. JVargentin mora totiusx Transitus a contactu primo ad uhimum : horse 6. m. z6. s. 32. Ex contactibus interioribus: horas 5. m. 50. s. 42. vel 45. Centri autem horse 6. m. 9. f. 35. vel 38. D.iametrum Veneris D. Warçentin vix 50. secundorum repent. Juverit hic recenl'ere quaepiam, inserta in

108 Per d1scum Sol1s. Ann journal Etranger ad Mensem Julium quse Cel. D. de la Lande ex hac Observatione, compnrata cum Parismis deduxerat ad inquirendam parallaxim Solis horizontalem : Ex hac Observatione satis vero Gmile videtur ait, D. de la Lande, parallaxim Solis horizontalem hactenus sestimatam 10. sec. a. dec. circuli, omnino minorem eíse. Ut Observatio Stokholmienfis reducatur ad observationem e centro telluris, seu ut a parallaxi repurgetur, affumendo parallaxim horizontalem O = 10" a'" reperitur e calculis, quod a tempore obíervato Contactus primi in ingressu subtrahenda sint 6' 15" temporis, ad contaítum interiorem in egressu centri addenda sint a' 41", unde Semimora Tranfitus veri r peritur a. h. 59. m. 4a. íec. cui respondet motus Venerisin partibus circuli n. m. 58. sec 4. dec. Semidiameter apparens Q hac die erat 15. m. 46. s 5. dec. Veneris autem prout eam definivit D- de la Lande a9. i'. Unde concluduntur sequentia Elementa: distantia minima Centrorum 9. m. 30. s. 7. dec. Latitudo vera? in d = 9, m. 37. sec. Longitudo nodi a. sign. r4. grad. 31. m, 37. s. diflerentia inter j & Medium Tranfltus in tempore ar. m. 8. sec. & Tempus verum d Stokholmise hor. tf. m. 54. f 6. Sive Parisiis hor. 5. m. 51. s. 15. diísserentia Longitudinis Stokholmiam inter & Parisios, per magnum Observationum áatellitum Jovis numerum a D. Wargentin habitsrum, definita habetur 1. h. a. m. 51. sec. orient, si hacc differentia certa fit ad praecisionem ahquot duntaxat (ecundorum, parallaxis horizontaiis Solis multo minor esse reperitur, quam 10. secundorum. Observationem enim Parisinam contactus ultimi interioris(quse observataest h. 8- m. 28. f a5.) reducendo ad centrum telluris, reperitur huic tempori addenda esse r. m. 1. sec. 5. dec. habetur ergo ex centro telluris con tactus interior h. 8.'m. ao. C. 37..qui a Stokholmienfi ditsert hora r. m. 3. s. 35. qu<e disserentiam Longitudinis supra recensitam h. 1. m. b. s. 51. superat 34. sec. Ut ergo Observatio reducatur eo, ne disserat, parallaxis horizonta iis imminuenda soret 3. sec. nam unum secundum parallaxeos solaris producit 10. fecunda disserentise longitudinis ;

109 92 Observationes trans1tus Vener1s i\otum quidem est, ait Û. de k Lamie, ex determinatione D. Marctdi haberi disserentiam Longitudinis Parisios inter, & Stokholmiam h. i. m. 3. C. ro. Verum hanc etiam assumendo disserentiam, adhuc 1. sec. 2. decim. imminuenda so ret parallaxis horizontalis 0,foretque 9. sec. Ceterum determinatio hxc parallaxeos majore cum certitudine eruetur, postquani de obscrvationibus in Siberia & Indiis habitis constiterit. Htee in Journal Ertrançer à D. de ia Lande inserta. Observat1o Petropol1tana in Moscov1a. Ex Obscrvationibus mecum hucusque communicatis, quse maxima gaudet Longitudinis Geographicae diísserentia, ea est Academicorum Urbis Pefropolitanse in Moscovia ibidem instituta; Observatio hsec completa habetur,totius nempe Tranfitus Veneris per discum Solis; seriem Observationis, litteris ad me datis, mecum communem voluit Vir Celeberrimus D. Braun Academise Scientiarum Imperialis Membrum, & Philosophise Proseffor, est autem sequens: Nos hic cœlo savente usi sumus, itaut initium, & finis bene observari potuerit; nullae nubes Observationem tur- barunt, quamvis Cœlum vaporosius suerit. Obscrvatio- nem de hoc Tranfitu domi equidem institui, in quantum opportunitas loci permiot. In Observatorio Imperiali a duobus Astronomise Adjunctis Observatio h«ec est sacta. Prsecipua momenta Observatonis mese hsec sunt: Initium Immersionis mihi tubo Astron. 8. ped. Londin. notatum est H. M. S. tempore vero Immersio totalis Initium Emeríìonis Emersio totalis Veneris diameter micrometre determinata =r. m. 4. sec. Distantia minima Centri Veneris a Centro apparens = 9. m. 45. s. reliquas praetereo, quse ad poíìtiones potifii- mum i'pectant, quoniam ob locum non íatis opportunum, non satis adcurate fieri a me potuerunt. Ad initium quod

110 Per discum Sol1s. Ann attinet, illud mihi notatum est, quum discus O rotundi- tatem amittere inciperet, intraie incœpit Venus, non uti in progressu adparuit, persecte nigra & rotunda, scd susca, irregulatis, & aspera, vapores in athmosphan sorsi- tan causa íiierint, dubito adhuc hanc irregularitatem athmosphserí Veneris adlcribere: Ab Adjunctis Astronomis D. D. Krasilnicow, Kur- raww in Observatorio Imperiali Immerlio òhl'ervata est: 6 H. M. S. jd. Krafilniciru tubo dioptr. 5. ped Init- Immers. Jmmerlìo totalis Hinc duratio Imerlionis i5 38 D. Kurganow celesc. tìreg. 2 & f ped Init. Immers. Immerlio totalis Duratio Immeríìonis #,, Secundum meam observat, habetur 17. o. Motus igitur aeque in Immersione, ac in Emersione acceieratus erat; nam tempus inter initium, & finem Emersionis secundum meam observationem suit 18. m. 5. s. Secundum Krajil- nicowii = 17. m. 55. sec. Secundum Kitrgano.w = 18. m. 2. sec. Videtur omnino hujus accelerationis, ut Tu scn- tis «ratio optica esse, uti quoque diminutio diametri Ve- neris omnino demonstrat. Ceterum motus totus quoque ab initio Immersionis ad finem Emersionis celerior erat, quam calculus requirebat ; secundum Observationem meam duratio totalis erat horarum 5. m. 27. s. 46. Se- cundum Krafilnicowii b. 5. m. 25. s. 59. Secundum Kur- ganowii h. 5. m. 27. s. 20. Quamvis ceterum tardius Ve- nus discum Solis ingressa fit, ha; disserentiae omnes tamen non obstant, quo minus Observationes cum calculis po- tiifimum Tuis,&D. CaJJmi^ms conscntire censendse sint, ita ut consensus potius fit mirandus. Visi sibi alii sunt observasse tria puncta lucida in disco Veneris, alii inprimis in egressu Veneris e disco O putant se vidifie figuram? in ovalem mutatam, sed ho- H rum nihil observavi, videtur resractioni vitrorum tribuen- dum, aut farfitan arhmosphjerae Veneris, An autem ex observationibus diversis locis sactis, tanta adcuratio, quam

111 94 Obskkvat1ones transitus Vener1s Hallefus prsedixit, reditura lit, dubitare omnino licet, tempus docebit. Hacc e litteris Viri Celeìerrimi D. Braunii ad mé datis, cum quibns numerum omnium obiervationum hujus Celer berrimi Transitus mecum hucusque communium, qote mihj accuratx vilk sunt, omiíhs minus consentientibus, concludo, daturus fbrfitan supplementi loco alias, fiqux mihi sub inde innotuerint. Juverit jaui sub unum conspectum prxcipua hujus Tranfitus momenta, atque elemenca, a variis hic receniita proponere, quo sine sex Generales tabulas, in meum usum concinnatas, hic cum publico communes faciam. Tabula Generalis 1. in sex partita clafles, Exhibet tempora vera contactuum limborum G & S variis in locis obíërvata progredjendo ab occidente orientem versus ; Claflìs ima complettitur Locorum, if Obfèmttorum nomina. ada Pra- Jlantiam twborum. 3tia Tempe/latent Caìi. q&contabum primum. 5U Contatlum alterum. 6nDurationem,iive differtntiam contaeluum. Tabula II. Generalis complectitur diametros apparentes Veneris tam per dimensiones,quam per moram Emersionis, autlmmerlionis.uve etiam per tranlitum rilihorarii definitas. Tabula 111. Indicabuntur. ìmo Locorum disserentiae secundum Longitudinem Geographicam, ex aliis observationibus definitam relpectu habito ad Meridianum Farilinum. 2do Eaedem disserentia; reductae ad Meridianum Madritensem, locum nempe maxime occidentalem, in quo haec sacta est per Europam Observatio. 3(10 Eorundem locorum latitudines. Tabula IV. Exhibet omnia contactuum momenta apparentia reducta ad Meridianum Madritensem, locum maxime m Europa Occidentalem, horumque disserentias, per quos effectus parallaxeos e disserentia meridianorum, & latitudinum causatus reprasíentatur. Tab. V. Eadem exhibet, quae Tab. IV,sed reducta ad Merid. Paris. Tabula VI. Generalis conspectum proponit Elementorum Gngulorum ex observations hac tam a me, quam ab aliis deductorum, e quibus observaûonum consensus intelligitur. Tabula VII. denique coinparationemelementorum ex Observatione cum Elementis ex optimis tabulis, supputatis ob oculos pomt.,

112 PER D1SCUM SOLIS. ANNI 95 Tabula I. GeneralisExhibensTempora vera contastuum limbor. Solis & Veneris.in Immeriione, & Emeríione, atque contastuum durationem variis inlocis observata progrediendo ab Occidente in Orientem. Lo C 0 X U M Tempus fit Prestantia Tempesta Cœli s Contailu Contactns inret OB»ERVATOKI7M Tubi. Primus.. Secundus. utrnmque NoMiNA. Contactum (H. M. S [ H. M. S. 1 M. S. - MtdritiR P. Rieger.S.J. Alins IN HISPANLA Telesc. 8. péd,. Seten. Telesc. î.pcd 9. d. Idem. Telesc. major. Idem ST 8 ÍSí S IN ANG LIA AD MÉRIBÎANUM \ GRENFICHENSEM. D.BliitD.Green.D.bircri. Divetsis tnbis. vatj^ros D. Short. Telesc 24- dig. Seren S D. Heberden. Telesc. aug. 9S. Seren. 18 5* D. Ellicot. Telesc. aug. t)%. Seren D. Cantons Telesc. aug. 55- Seren. 8» IN G ALLIA. D. Baudouin dt Wiijtiy. Tubo 26. ped. Seren D. Meltier de Clugny. Telesc. aug Seren ). de la Lmde Luxemb Tubo 18. ped. Seren PP.Cliiet &MervilleS.J. Seren De de la Caille Confluent. Tubo Doll. S. ped. Seren D. yiiuláiobferv. Reg. Tubo 15. ped. Seren. H Lugdum P. Eerand. S. J. Tubo 19- ped. Seren '' A 46 S2 5S ft SA ' tij IN ITALIA. Tlmemxice?. Ximenes S.J. Tub. 4. ped. Newt. Seren ; Bmcvitr D. Zanotti. Tub. 2 ped. diopt. Seren. * C Mariuus. Tub. lo.ped. diopt. Seren «Tub.23.ped. diopt. tdem Anonymus D. TYlathcucius Priraus. sub.a. ped. diopt. Idem Anonymus Secundus. Ttlb. 8.peM.diopt. Idem. 940 } " Anonymus Tertins * Tub.ll.peú. diopt. Idem ) u 3 Jíflw.T Anonymus. ) 9 3* ì x. Jnnmi hi terri suere Vin celeber. Aim. K. P. Trtjìut tcmpr. S. Pauli l>>fis Mathefeos PreselT. D. Vmes Cass^lms, S D. CMttnmiu Bowiir Mathejeos JVosrjfwes, wn a.ì quemvam fiví«iie hx Lí*CrruatKWíí fertir-eint, i» Hijsertatunt fitftt Uudita «m indicatur.

113 96 Observat1ones transitus Veneri Tabula [.Generalis exhibens Tempora vera contactuum limbor. Solis & Veneris in lmmerfione, & Emerfione, atuue contaduum Durationem, variis in locis Oblèrvata progrediendo ab Occidente in Orientem. L о С 0 R U M ET Observatorijm N 0 M I H A. Prftllintia Tubl. Tempeftas Cceli. Contains Oontaftu. I Tempus Primus 1 inter Secundu* Í iitrumque ícontaelum J H. M. 5-1H. V. S.l H. S. IN GERMANIA Schwtzingir p. Mayer S.J. Tubo Doli. Ii. ped. Güttivgct D. Mayer. Nubilum. Tub. 12. ped. diopt ШШщаг P. Hauler S.J. Nubilum Tub.18- ped. diopt. * WirzffarfiP.HubcrtiSJ Telefc. 24 ped Serenum Anonymus Tub. 74 ped. diopt Anonymus Idem Tub. j. ped. diopt I*talflaiiiî. Kratz S.J. Idem Tub. 7. ped. Newt. MoHackii Anonymus. Serenum. Tub. 34 ped. diopt Tub. 16.ped. diopt S LabimP. SchSttl.S.J. 5 Ф 18 s Wezlas Ill.Baro Ehrmans. Serenum. Tub. 4. ped. Newt. 18 IS Serenum. Tubo 6. ped. diopt S * Vinitobmur D.Caffini. Tubo 9. ped. diopt Tub. il. ped. diopt. Nubilum i'.scherffer S. J. - - Idem. Tub.II. ped.newt P. Hell S. J.... Idem. Tub-44 ped. Newt A. K.D.I.yfogorski, Can. Idem. Tub.3. ped. Newt P. HerbcrthS.J. - - Idem. Tub. 12. ped. diopt Idem. Tub. 10. ped. diopt Idem IN HUN G ARIA. 7y^iarP.WeifsS.J. ITub04.ped.Newt. I Serenum. 19 2Q *1 ig 27 IN SUECIA stokkelmitrd.warden tin. tmerßo. D. Wargentin. Tub. 20 ped. diopt. Vaporof. D. Klingcnftierna, Eodcm. Serenum. D. Wilke Tubo io.ped.doll. Serenum. Tubo 2 ped. Newt. ISerenum. Ре1гороИХ>.Ьтлип}1ттег/. О. Krafilnicow. -» D Kuriranow. - - D. Braun Eodcm D. Krafilnicow ' Eodem. D. Kurgallow Eodem II Л 39 23, IN MOSCOVIA. Tubo 8.])ed. diopt. Sercnnoi. Tubo 6.ped. diopt. 9 SO Serenum Telefc. î ped. I I Serenum. i n A 4t ] EMERSIO I ' Idem IK a Idem j7 s6 Idem i8 j

114 Per n1scuivi SoliS. Ann ANIMADVERSIONES In hasce Contactuum Observationes. I. f^omparando contaclus interiores limborum Veneris V_/ cum limbis Solis, seu in eodem loco, five in diverfis locis obí'ervatas, liquet, has adeo inter se consençientes elfe, ut disserentia maxima (stcluíà disserentia insigni aliqua tuborum) excedere non vidsatur 10. secunda tempo ris, imo ísepius in eodem loco sadse Observationes, uti Madriténsium, Greenvichenfium, Bononieníium, atque Stokholmiensium, ad unum lecundum temporis consentientes habeantur. Major diísserentia habetur in contactu exteriore, nam in hoc diísserentia Obíervationis in eodem loco sadse ab exercitatis Viris assurgit e lam ad 26. secunda temporis. Hinc Observationes contaîluum interiorum ad eruenda Elementa praferenda sunt Qbservation.bus coktaeluum exkriorum. II. Durationes five Immersionis,five Emersionis omnino discrepantes essej duratio mmima in Immeríione observata est 16. m. 38. s. i'etropoli: in Emeriione autem mi nima 17. m. 37. s. Herbipoli ; aut íiltem 17. m.49 X. Madriti, vel 17. m. 50. Bononiae. Duratio autem maxima in Immer fione 17. m. 46. s. Stokholmise - in Emeriione rs- m. 43. s. Domini Short in Angiia, aut saltem 18. m. 29. I. Patrum Cluët & Merville Pariíiis: vel 18. m. 28. Florentin: live 18. m. 27. s. Tymavise : vel 18. m. 31. s. Romae.. diíferen tia itaque inter maximam & minim.im durationem in Im meríione habetur 1. m. 8. s In Emeriione autem inter du rationem minimam^s maximam Herbipohtansm, & Anglicanam D. Short 1. m. 6. s. vel inter Bononiensem & Pariíinam PP. Ciuët & Merviile o. m. 39. s Ex hií, fi medium arithmeticum assumatur, reperitur duratio Immersions media = 17. m. ta. C in Emeriione autem habetur media = 18. ta. 10. s. cum qua pleraeque niorae oblervatae con íentiunt, uf inspicientibus Elenchum hune videre licet. IIiud tamen non reticendum, haberi Obíervationes ab exer citatis saftas, quse 20. & nonnullse 30. secundis disserant ab hac media, lecluía etiam diíferentia tuborum inligni. Quodsi ëtiam secludantur Observationes, quas ab hac me

115 98 Observat1ones trans1tus Vener1s f dia ultra 10. secunda abeunt, retinenda: tamen sunt eae, qua; intra 10. vel íàltem 15. lecunda temporis continentur, idque ob authoritatem, & íidem tot Observatorum exercitar torum, qui celebres ab aliis observationtbus habentur. III. Celeierrimi Halley praedictioriem de Solis parallaxi ad prœciíionem <l-g definienda, ii bini interiores contactus in maxime diffitis locis observati non ultra r. secundum disserant, in his nostris Observationibus locum quidem non habere. cum disserentia contactuum interiorum etiam ab exercitatis Observatonbus assurgat ad 10. secunda tempo ris, atque adeo prïcisionem uon majorem" parallaxeos quam lìve jv, sive *2'", ponendo parallaxim 10", expeètandam habeamus ; attamen praecilìo hac tanta adhuc soret, quantam a nulla alia Observatione derivare potuissemus; verum cum prsecilio isthasc parallaxeos O supponat, disserentiam Meridianorum inter Observationis loca certam elfe debere ad unum secundum in tempore, quam certitudinem sperare non licet majorem, quam quae.errorem io. secundorum excludat, error autem 10. secundorum in dif serentia Meridianorum, producat in parallaxi Q, 1. secun dum erroris, facile intelligitur praecifionem isthanc non jam -SV parallaxeos solaris, scd íblum Jç, id est, determinationem non magis praecisam nos ex hac Observatione habituros, quam unius decimae parallaxeos solaris, seu uniils secundi rirculi; qu*<]iúdem praecisio adhuc tanta est, quan tam e nulla alia Observatione Astïonomica in hunc finem instituenda sperare lices. Parallaxim Solis hactenus sestimatam 10. sec. minuendam sore saltem uno secundo ex Observatione Stokholmiensi cum Pariiieníium supra retuli. Hinc quoque intelligitur, quanam parte augenda erit di- ' stantia Telluris a centro Solis. Verum de hisee determinationibus nihil adhuc pronunciandum mihi est, cum Obser vationes D. l' Abbé Chappe, D. Pingré, atque Anglorum (qui causa hujus parallaxeos maxima íàne itinera fecerunt) nondum ad meam pervenerint notitiam. IV. Illud etiam de his contactibus observandum, quod tubis Newtonianis observati contaclus serius adnotati habeantur, ipsaque disserentia temporis inter contactum pri-

116 Per d1scum Sol1s. Ann mum ik ultimum major reperiatur, quam quae tubis dioptricis etiam Dollondianis & optimis sactse íunt. Hinc autem sacile intelligitur, ad comparationem momentorum, íeoríim colligendas esse Observationes tubis dioptricis sa tras, ab obiervationibus telescopiis aut tubis Newtonianis inílitutis ; nec prsetermittendse circumstantiae tempestatis Cœlisereni, aut nubili, vel vaporoíì. Tabula II. Generalis, Exhibens Diametros Apparentes V t- neris per Observationem determinatas. DlAMETÏR E TlMPORÏ E MORA ï CoNTACTUUM Transitus Observatorum OVE MlCRO- LlMBORUM PER FIIUJ&I NOMINA. M E T R I. O & î HORARIUM S. D. S. D. S. D. D. Wargcntin Anonymus Monacensis Emin.Card.deLuynks D. Mayr í< P. KratzS.J _ D. Rizzi Zannoni D. Zanotti D. de la Lande «. -. P. Hell S. J P. Liesganigg S. T- 59 I D. l'abbe de la Caille 59 0.» m «- D. Short Ill.BaroEhrmans D. Hoffmann P. Ximenes S. J. 6l _. Anonymus Romse P.HubertiS. J D. Braun O Anonymus Monacensis ' Animadvertendum, disserentiam dimeiisse diametri $ per micromeírum, maximam inter D. Braun = 54", & minimam D. Wargentin = 50" esse 14 íècundormn, hinc mediatn = 57, quie a ceteris non ultra 4 secundi abest ; disse rentiam autem inter diametros? e mora Emersionis deductas invenitur item 3 sec. 8. unde media= 59 sec. quare in ter 57 & 59 media habetur 58 qux cum plerisque conve- G a

117 ioq Observauones trans1tus Veneris nit; itaque flatuenduni esse arbitror, diametrum Veneris apparentem in Sole die 6. Junii non majorem vilàm tuift'e, quam 5g íecundorum, multo proíetìo minorem ilia, qux hactenus e dhueníionibus dilci? illuminati, in Tabu las Aftronomicas relata fuit, ut Pag 23. copiolius hac su per materia ciiíterui. 'tabula LU. Locorum dihèrentia:i,ongitudinumgeographi carum ex Observationibus Astronomicis definitae, eorundeuique latitudines, in quibus obiervatus habetur Tran fitus 0 per diícum Q. DlFFKRKNTIA Eadem Dif- Latitudinbs. Lo C 0 R U M Meridiano- FER. AMER!- sive Elbvat. NoMIKA. RUM A Pa- diano Ma- Poil ÏÛBBK- RISINO. DRITENSI. DEJÍ LOCORUM H. M. S. H M. S. G. M. S. Madritum occ. 0 ' s. Obs. Greenvichense occ ori. 5* Observ. Reg. Parisin Senonae, Sens ori II 56 Lugdunum Galliae ori t Schwezinga ori. 4«53 49 aï 0 Dilliiiga ori Florentia ori Bononia ori. i Ingolstaelium ori Monachium ori Rom a ori Dresda ori. I Labacum oti. I ArxWeîlas ori Observ.Vindobonense 0 50 io ori. lr Observ. Tyrnaviense ori , Stockholmia ori. I i 20 Petropolis... I J2 0 ori Secundum bas disserentias longitudinum geographicarum a Meridiano Parilino, atque Madritensi, reducta íunt momenta Tabulse IV. l'equentis; si quse disserenti* majore iòrfitan accuratione determinatse haberentur, quam ilthae, correctio Tabulx sequentis sacile applicari poterit. In hac Tabula omissa sunt loça illa, in quibus quidem saria est Observatio Tranfitus Veneris, sed quorum Longitudo geographica ex aliis observationibus Astronomicis nondum certa habetur. i -

118 Per d1scum Sol1s. Ann IOI Tabula IV. Generalis, Exhibens momenta Contaituum apparentia rèducta ad Meridianum Madritensem, locum harum observationum maxime occidentalem ; itemque disserentias Contactuum assectas Parallaxi. LoCORUM Co nta- DlFF.Pí- [ ContA DlFF. PA ET ctuspri- RALL. A ct us Se- RAI.!.. A ObServ moiim MUS. M ADRI- CUNDUs. MAdri- Nomis*. TENSI. TENSI. 1 H.M.S. 1 M. S. (H.M.S. J M. S. Madriti, P. Rieger S- J 8 6 5* In Anglia, DD. Bliss, Birch, & Green s sa t , D. Short aa DD. Heberden, & Ellicot » -. D. Cantons o Parisis, III ust. D. BaudoUin & 4 9 a 47 8 aa D. Meffier in obs. de clugny a 4* 8 32 I» 34 D. de la Lande, Luxemburgi. 8 a * 2 21 PP. Cluët, & Merville in Lud a P. de li Caille, Confiuentix 8 11 a ip D. Maraldi, Observ. Reg. 4»4 a 32 « Schwe\ingtZì P. Mayer S. J Dillìngtc, V. Hauser S. J a H 2 29 Bononiie, D. Zanotti u a 45 R 33 D. Marinus D. Matheucius I2: Anonymus Primus Secundus ' a Tertius IngoljìaJii; P. Kraz S. J a Hè 8 aa 3«i» KSÍ Monachii, Anonymus a 38 8 M Romte, Anonymus a 15»3 rs 1 41 Labaci, P. SehóttI S. J a * Wt^las, 111. Baro de Ehrmans a Films aa n 2 42 Vindohona, D. Caffíni P.LiesganiggS. J ' 2 30 P. Hell S. J II Adm. R. D. LysogorsM P. Herberth S.J a Tyrnavice. P. Weiss S. J « Stokhalmix, D. Wargentin 8 í i *2 D. Klingenstierna z3 D. Wilcke » Petropoli, D. Braun «8 20 4«4 7

119 102 ObSERVATIONES TRANSlTUS VENERIS H* quidem Parallaxium disserentise ita se habent, 0 Longitudo geographica Meridiani Madritensis accurate de finita foret, verum, quoniam progreirus harum disserentiarum ex observationibus bis iplis deductarum, eflectui Parallaxeos omnino non respondet, ut Tabuiam conside rants clarum est, discrepantiam hanc a non accurata Me ridiani Madritensis politione geographica pendere in aperto est; quapropter ad indicandarn hanc parallaxium disserentiam, sequentem Tabuiam V. ob oculos ponere placuit, in qua a Meridiano Parisini Observatorii Regit accurate definitse habentur reliquorum Meridianorum Positiones; assumere etiam placuit pro baíi cimparationis Obíervationem Domini Maraldi Viri in observando exercitatiffimi, qui in eodem Observatorio Regio Trantitum hune observaverat., Tabula V. Generalis, Exhibens momenta contactuum apparentia reducta ad Meridianum Observatorii Parismi, eoiundemque disserentiae assectas Parallaxi in Tempore. LOCORUM COST/U Diff. Pa CoNTA- Diff. Pa ET CTUS Pri- rai IA- CTUS SE- ralla Observatorum NIU S XIOM IN C U N D U S xium in N 0 M I H A. Tempore Tempore Occidentem versus. H. M. S. M. S. H. M. S. M. S. PaTÌJUsT). Mtraldi _ _ Madriti P. Rieger S. J » II GrcnvicADD.Kll&.Birch.Rreen S D. Short a < D. Herberden, & EUicot D.Canton» R 40"

120 Per discum Sol1s. Ann1 1761/ 103 Residuum Tabulse V. Exhibentis momenta Contaíìuum apparentia ad Meridianum Observatorii Parifini eorundemque disserends: assecta parallaxi in Tempore. JíOCORUM ET [Contactus 1 ObservAtorum Ptimus. NuMINA. Differeutia Parallaxium in Tempore. Conta ctns Secundus. Difterentia Parallaxium in Tempoic Orientem versus- H. M. S. M. S. H. M. S. M. S. Parisiis D. Maraldi Lugduni P. Beraud S- J. Schwe^inga: P. Mayer S. J. Dillingx P. Hauser S. J. Florentin P. Ximenes S. J. Bononiœ D. Zanotti D. Marinut D. Matheucius Anonymus Primus Secundus Tertius Ingolfiaiii P. Kratz S. J. Monachii Anonymus - Roma Anonymus Labaci P. Sohóttl S. J. - Arx Werjas 111. B. Elirmans Vindohonx D. Cafllni -. P. Liesganigg S. J. P. Hell S. J. - - Adm. R. D. Lysogorski P. Herberth S. J. TyrnaviaV. Weiss S. J. Stokholmice D. 'Wargentin. D. Klingenstierna D.Wilke Petropoli D. Braua (8 28 4» 4«o 4* i 49* 5« «58 o o o W o I o oo -T-O oo o 0 0 o 0 o I I II 3»3 97* H I «54 8 4<í « tf * « < o Ì4 39 I8 6 9o oi 4 3« ,5 30 i? 5Í 5<î5 So G 4

121 io4 Observationes trans1tus Vener1s Aniamadverlìones in Tabulam V.! /^\bsetvatse disserentise Parallaxium pleraque non re- V-7 spondent esseitui Parallaxeos, unde gradus prœcisionis harum Observationum mtelligitur ; nam Primo; Si l'pestetur esseetus Paçallaxeos horum omnium locorum rcl'petìu centri Telluris, certum est, essectum Parallaxeos re fpondentem longitudini geographiese locorum in supersicie Telluris litorum. Sole versante in plaga orientali, egreflum apparentem retardatum oblervari debuiflè, & quidem ma xime retardatum, ti in loco Observationis egressus Veneris spectabatur Sole in horizonte, vel prope horizontem Orien talem versante, hinc vero consequitur, quod positis locis in eodem parallelo, quae quo magis a se invicem occidentem vêr/iis removentur, eo magis rqtardatum egressum obtinere debuerint, ea vero loca, quae magis ad Orientem accede rent, magis accelerauim respectu locorum ad occidentem íhorum ; hoc est, lì oblervata tenipora ope disserentiae Meridianorum reducerentur ad eundem Meridianum, loci occidenralioris tenipora observata íorent majora, Exempli loco fit Oblèrvatio Tyrnaviensis, & mea vel Domini Lysogorski Viennensis, Pa'rallelus Tyrnavienfis a Viennensi íòjum ïq' 58" differt, disserentia autem Meridianorum in paftibus circuli TEquatoris est i n' i$" seu in tempore 4' 45". Est autem ultjmuscontactusobscrvatustyrnaviaeç^'.sc", quem reducendo Viennam fit 9 42' 51". Observatio meà habet 9. 43'. 10". Domini Lysogorski 9. 42'.59", quarum utraque major est, mea quidem íècundis 19. altera 8. sec Parallelus Ingolstadienlis a Parifini Obí'ervatorii Pa rallelo soluin, 4' 14", Çircul» dissert, differentia autem u Meridianorum est 9. a'. 30//,quoIngolstadium est orjentajius, deberet ergo terupus obiervatum vi Parallaxeos esse minus, quam Pariíiis, est autem majus, ut ex Tabula V. liquet. Pari ratiocinio, fi loca íìnt sub eodem Merjdiano in diversis parallelis sita, certum est, tempora mmora esse debere locorum, quse majoíem habent latitudinem geographicam borealem, nam cum latitudo Veneris íuerit meridionalis,

122 Per d1scum So^1s. Ann essedus parallaxeos locorum borealium, Venerem a veralemita rem ivere debet Austium verlus, adeoque sacere semi tam apparentem minorem vera, inde emersio acceleratior videri debuit in Incis magis bofealibus; Exemplum esto lo corum Ingolltadii, & Bononiae, quse sere funt in eodem Meridian<>, d.ss.runt enim iblum 1' 15" circuli, seu 15" in temo pore, disserentia autem parallelorum est 4 16' 24", qua In: golltadium borealius elt.jam contadus priraus Ingolltadii ki k observatus est 9. 4'. seu reducendo Bononiamo^'^i". Bononis a D. Marino & Matheucio^. 4'. 58" majus 13^". Item ab alioe. 5'. o", majus 15^". Emersio Ingolstadii^.23' 4 ", seu Bononiam reducta^. 2.2'.. Observata autem a D. Marino 9. 23'. o", major icj-"a D. Matheucio 9. 23'- 7". major 17s", quae esscdum Parallaxeos indicant; Eudem modo se habettyrnavienfis & Stokholmienfis, quorum Meridiani íolum difìèrunt 33' 4,5" in /Equatore, 2' 15" in ^em pare ; latitudinis autem differentia insignis, est graduum 10 57' 50"» qua Stokholmia borealiorest: reducendo Tyrnavieníèm ad Meridianum Stokholmiensem, erit contadus interior 9 31' 24". Stokholmiensis habet 9 30' 8" tempus ergo majus Tyrnavienle 1. m. 16. s. Contadus ultimus Tyrnavise 9 49' 51". Stokholmias 9 48' 9" Tyrnaviense majus i' 42". Inde porro recto ratiocinio consequitur, nullum paral laxeos essedum observari posse respectu duorum locorum in diversis parallelis & diverfis Meridianis litorum, in quo rum uno respectu alterius, parallaxis longitudinis geogra phiese accelerans est tanta, quanta latitudinis geographiese parallaxis est retardans, quod evenit loco orientaliore tan - tundem, quantum est meridionalior altero; Exemplum e Tabula hac nullum proponi potest; habentur quidem loca in hac Tabula, in quibus a Panfina Observatione nulla habetur disserentia Parallaxeos, uti est contadus primus Diliing*, contadus ultimus Bonotiim Anonymi tertii, & contadus ultimus Ingoljtadii. Sed hsc loca omnia ùa

123 1o6 Observat1ones trans1tus Veneris íita non sunt, ut nullam disserentiam parallaxeos exhibe rent. Jam denique quarto, compositam disserentiam paralla xeos, vel potius disserentiam disserendse parallaxeos huberi locorum in fitu quovis alio, quam quem supra retuli, positorum, estque attendendum ad excessum disserencias longitudinis geographicse supra disserentiam latitudinum, & viciffim ; ' atque pro ea ratione statuendum, num Emersio accelerata an retardata respectu 3lterius apparere debuerit. Operae sane pretium tulerit,qui binas Tabulas horum locorum supputaret, qimrum prima essectum parallaxeos absolutse respe ctu centri Telluris, altera parallaxim respectivam respectu Observatorii Paritini,& Locorum, in quibus sacta est Observatio, complecteretur ; ex his enim prascisio Observationum omnino intelligeretur, únde exactiores ad Solis parallaxim detìniendam seligerentur; Ego, íi otium ad tantos calculos suppeteret, laborem lubens suscepifíem, at calculis Ephemeridum, atque aliarum Observationum ita distineor solus, ut ad hos calculos nullum prorsus otium reperiam. If. Ex hac Tabula liquet, jdeam primam Ceì. Haìky de effectu Parallaxeos retardante vel accelerante Emeríìonem aut Immeríiohem non rectam suiílè illam, qua e motu retrogrado? & motu diurno TeUuris priori contrario existimabatemergonem e superficie Telluris spectandam sore retardatam ; liquet enim Emersíonem omnium Locorum in Tabula hac V. relatorum omnino acceleratam suisse, Immersionem autem retardatam respectu centri Telluris, licet Observatio fada fit Sole versante in plaga orientali respectu horum omnium Locorum ; cauíà hujus essectus est, quod lo corum borealium parallaxis utraque tam longitudmis, quam latitudinis Venerem retrogradam in lmmersione a disco Solis removebat tam versus orientem, quam Austrum versus ; e contra in Emersione parallaxis longitudinis, quse Vene rem ortum versus removebat, longe minor suerit parallaxi latitudinis Venerem Austrum versus deprimente,hincemeriionis acceleratio. Inde consequitur quod ad momenta observata Emersionis reducenda ad centrum Telluris, seu a pa rallaxi repurganda, disserentia harum parallaxium non subtrahenda, sed ad momenta observata addenda sint. Rei

124 Per-discum Solis. Ann veritatem in Obfervationibus Stokholmienfi, Petropolitana. & Paritienfium exploratam habemus. Parifiis Domini Mayaldi Emerfio centri? apparens habetur 8. 37'. 50" adden do ob parallaxim 1'. 1". erit Emerfio centri? vera, five e centro Telluris viia 8. 38'- 51 " Petropoli D. Braun Emerь fio centri? apparens '. i".ad hanc addendo 2'. 44" к proparallaxi, habetur e centro Telluris 10.30'. 45".reduь cendo ad meridianum Parifinum erit 8 38' 45". Parifina i> habet 8-38'- 51". Confentientientes: quodfi verohae paral laxes fubtrahantur, foret Parifina 8. 35'. 49". Petropolitak na 8 33' 16" admodum diícrepantes. Quod ipfum liquet ex hac Tabula V. nam differentia parallaxium Petropolim inter & Parifios, obíèrvata habetur in primo contacta i'44" quas eft parallaxis Petropolitana abfoluta 2'. 44", minus parallaxi Parifina 1'. 1" = i'.43" refpondens omnino effectui paraliaxeos calculats ; differentia autem parallaxium ultimi contactas calculata eft i'.4i". Obíervata i'. 50"; hinc que que colligitur parallaxim Solis non ultra ununi fecundum minuendam fore, cum eue hac Obfervatione parallaxis Solis, quae 10. fecundorum auumpta eft, aut non mutanda, aut augenda videatur non magis, quam dimidio fecundo; e Stokholmienfi minuendam Solis parallaxim uno fecundo, fupra innui.

125 io8 Observationes transitus Vener1s Tabula VI. Generaus Exhibens tilementa Tranïitus Ve- Junii ij6i. ex Observationibus Varior. Altronomorum supdobonensem reduíta, speítata tam è centro Telluris, quam Elkmenta Spbctata è Centro Teliurii. Conjunctio Q&<} die 5" JuniiAstr.Temp.Vero- Longitudo Geocentrica Q 9c î in J 0 Latitudo Geocentr. in Ingreffu centri î' Eadem in J Eadem in Egreffu centri î Distantia centr. O & î minima Temp. Ver. distantiae minimse Differentia inter j, & distantiam minimam Eadem in Tempore Semidiameter î observata. Semidiameter O Apparens. Motus horar. î in orbita apparens Semita î tota intra discum apparent Eadem in Temp. seu duratio tota centralis Semiduratio Primus contactus in Immersione IngrelTus centri î Immersio totalis Medium Tranfitus - Contactus interior in Emeríione Egreffus centri î Uttimus contactus limbor. O & î Duratio inter contactus Exteriores Eadem inter contactus Interiores Mora duorum Contait u u m inter. & exterior. Elementa Longitudo vera Veneris,,-, Latitudo in Ingreffu centri 2 -- Eadem in conjunctione Eadem in Egreffu centri î Longitudo Nodi dcscendentis, * Motus horarius in Orbita Idem ad Eclipticam reductus Ang. Inclin, verus orb. î cumbclipí.ex O^sev. A me Víndobonae observ. & supputât*. k, 18 4«o i5 3«7 9 II A 29A 18^ k I H 18»3 I 22 O 8 3IÌ «4 4 I 23 21»5 a ni t Heliocentrica. u ' " 15 3«9 2 51* 3 4* A. D. Zannotti Bononise obs. & supput. 18 tfi IS 15 3« II t I 22$ o « II * Distantia Tellurìs á O = Veneris à G =72651

126 Per Discum Solis. Anni nens per Uiscuin Solis diei 5. putata, & ad Meridian. Vin- Solis. A.P.Kratz S.J.Ingolstadii Obíervatae,& deducta. A. P. Weiss S. J. Tyrnaviae Observ.&sup. putata. A. D. Rizzi Zannoni ParislisObserv. & de ducta. Tab.VII. Exhibens comparationem Elementorum Vindob. cum Elementis è Tab. O D. de la Cail le, & 9 D. CaíTini supputais. Elementa è Tabul. î D. Cas- Uni. DiffeientiaTabul. ab Obser vation mea. Elementa é Tab.D.CaslinitamSo- lïs, quam Veneris. k 1 1, h.,/ / 'í ' Ì o \ A Ì 9 2$ 9 29\ II 9 II 18 II Ils 9 2» aij 9 32é JO J4 9 K if I 21 0 ioî í i s * 15 48! ó - ci l ! 25 7 a5 50 -r k k. / It H l 3 16 T l a 14 4» i ! II Elementa Heliocentrka ] Elementa Helioceiitrica. 15 3«9\ í si* 3 46i 3 4* Ì H H O 2" l 3»3 20 -í- I S? á Tellure == 2889 è Tab. D. Caliini A ii iimmi».xi

127 m no Observationes transitas Veneris Animadveríìones in Tabulam VI. & VII. I_ T^Mementa Cel. Viri D. Eujlachii Zanotti, P.Krat^, P. Weiss, & D. R'V! Zannoni, eadem sunt, quae lypis vulgata, & J J ntecum communicàta voluere laudati Astronomi ; mirus horuin Elementorum inter se, & cum meis consensus, tam institu ts observationem à singolis accurationc singulari sactam, quam supputationes omni prxcríione desinitas else, satis omnino demonslrat ; haud exspectandus prosecto consensus, & solum in exigu is minutiis differens, mirus certe videri debet iis, quibus notum est, & diverfis methodis observationem hanc sactam a singulis, & varios distinctosque modos.ac vias cuivis horum Observatorum pro prias suisse, qutbus in dicta Elcmenta calculis inquilierint ; meam quod attinet methodum, eam mihi satis clare exposuisse videor: D. Zanotti methodo nova ilbi propria, ac peculiari a mea, & caeitem alia usus est methodo, scalse scilicet, atque cireini ope. Weisfws methodum D. Caffmi in Actis Parisinis ad Annum Editioìi is Holland. relatam sceutus est ; quanam via D. Rizzi Zannoni sua affecutus fít elementa, non indicatur in Typis edita Observatione. Quapropter e consensu hoc satis certa videtur conclufio : Elementa hxc a me hic exposita etiam cum aliorum exercitatorum Astronomorum Elementis, quae me adbuc latent, consentien. tia sore : proindeque aut vera, aut ad hase admodum prope accedentia esse: nec ulli mirum videri debet, si momenta temporum» uno vel duobus mimitis primis differant, qui iciunt, motum \eneris in Orbita adeo lentum, tarduraque esse, ut intra minutum temporis, quatuor minuta secunda Venus non percurrat integra ; quis autem is est Observatorum vel Astronomorum Deus, qui aut observando, aut calculando se quatuor secundis non aberrasse persuadere nobis poslit? certe vel ipía Logarithmorum ratio, quibus in calculando uti debemus, errorem quinque etiam secundorum in Trigonometricis non excludit semper. II. Ex Tabula VII. clarum est, Tabulas solares D. de la Caille, & Veneris D. Cajfitù Anho»740. «ditas, quemadmodum in Tranfitu meo typis ante biennium edito prsedixi, inter hactenus editas optimas esse, caeterisque omnibus palmam eripere : eas praeterea adeo praecisas esse, ut nonnisi exigua correctione opus habeant; de qua correctione haec mea est opinio ; Primum suppono in quantitate distantiarum, aut saltem in proportione harum distantiarum Ve neris a Tellure, atque ejusdem Veneris a Sole nihil immutandum sore ex hac Obscrvatione. Etst enim immiiiuenda sore inveniretur parallaxis Solis uno Ex. Gr. secundo, atque adeo distantiatelluris a Sole augenda in ratione 10. ad 1. iu quantitate quoque parallaxeos Veneris, ratione Iiujus imminutionis m utatio suscipi enda videtur, ut caetera consentire poslint. Posita itaque ratione distantiarum Veneris a Sole, & Veneris a Tellure prout es in Ta

128 fr Per D1scum Solis. Anni l?6l. III balis D. Cajsmi ireseruntar, bina mihi solum Elementa in Tabulis î D. Cajsmi emendanda videntur, Epocharum nempe Lengitudinis media: Veneris, & Nodi ascendentis ; & quidem Epocham. medii motos $, quae pro Anno in Tabulis habetur o Sig. 3 50' o" imminuendam ex mea observatione censeo 21", poj»endamque o Sig- 3 49' 39". Aut si ratio aberrationis lumiuis, & attractionis Tellurii habenda -sit, quam supra in Positione I. Observationis mex retuu esse compositam = 17". Si apparens ad veram reducenda sit, minuendam solum 4". Epocham Nodi As eendentis pariter imminuendam 1' 35" ponendamque 2. Sig ' 39". His duabus Epochis ita correctis, si calculus ineatur hujus Tranfitas, eadem omnino Elementa reperio, quse a me ex Observatione mea in Tabulum VI. relata sunt. III. Ex eadem Tabula VII. liquet, majorem esse Eleifientorum differentiam, si ea supputentur e Tabulis tam Solis, quam Ve neris D. Cajsmi, atque adeo prseter dictam nunc correctionem Epo charum Veneris, Tabularum potiffimum Solarium correctionem adhibendam ; hujus autem correctionis ratio potiffimum in Epocha Apogaú Solis quasrenda : correctionem hanc Epochse Apogsei SoUs Mu.JìrJJimus D. Cajsmi de Thury, Filius Illustriffimi Caffini, cujus Tabulée sunt Editionis Anni 1740, existimat adhibendam -+, 15' atque adeo pro Epocha Anni 1761, loco 3. Sig. 8 38' 42", ponendam 3. Sig. 8 53' 42'' qua quidem cortectione efficitur, ut hsec Epocha ab Epocha D. de la Caille, qui etiam Apogaei correctio nem secit, quaeque in ejus Tabulis habetur pro Anno 176I. 3. Sig. 8 50' 4". solum 3' 38" differat, unde ob centri ^Equationem é Tabulis ita correctis D. Cajsmi, major eruitur Longitudo O 27" pro 5. Junii, Elementaque esetera magis cum observatione consentientia reperiuntur, attamen Tabulée D. de la^caille mihi in Calculis Solis omnino retinendae videntur, mirum enim cum ccelo cansentientes experior. IV. Ex nunc animadverfis clarum est, calculos meosdetransitu Veneris per discum O spectando, Anno die 3. Junii, quos ante 'biennium in typis edito Tranfitu Veneris per discum Solis An cakulis defnito, b methodis obftrvandi Illujìrato, sub suient inserueram, a veritate haud multum alienos esse, quos ibidem ita retuli: Conjunctio î & O die 3. Junii H. 11. m. 21. s. 14. Sole & Venere versantibus in h gr. 13. m. 27. s. 48. Latitudo geo- centrica î in é 10. m. 34- s. Bor. Differentia temporis inter j & medium Tranfitus 23. m. 30. s. additiva ; semiduratio cen- tralis horae 2. m. 57. s. 15. Ex his habetur Ingressus centri î hora 8- m. 47. s. 29. medium Tranfitas : hora 11. m. 44. s. 44. Egressus centri : hora 14. m. 41. s. 59. Sine effectu Parallaxeos, atque adeo Sole insra horizontem versante nobis Lnvisibilis. Placuit tamen mihi eosdem resumere calculos post sactam nunc Observationem, atque correctione Epocharum, utnumero II. dixi, adhibita, Tranlitum proximum Veneris Anni 1769 diei 3. Junii, ut eundem obtinui, coronidis loco hic adnectere. Vid. Fig. UT. I

129 j 112 OBSERVATIONES TRANSITUS VENERIS TRANSITUS VENERIS PER DISCUM SOLíS ANNI 17S9. DIE 3. JUNII AD MERID. VINDOB. è TABULIS O D. BB la caille, & Veneris D. cassinx -, à me correctis. H. M. S. Conjunctio O & î die 3. Junii II Longitudo geocentr.? & O et Longitudo J) Ascendentis n Distantia helioc. î a nodo descend. Latitudo helioc. î in J Latítudo geocentrica.. B Distantia minima î a centro O - Differentia inter j & medium Tranfitus Eadem in Tempore Inclinatio app. Orbita? î curn cire. Latit. î in distantia minima Semidiameter 0 ; Semidiameter Motus horarius î in orbita,. Pars orbitse intra discum appar. - Hinc duratio Centralis totius Transitus H. Semiduratio Centralis SemiduratioContactuum exteriorum Eadem Contactuum interiorum I B or. 10 a3bor.decresc Bor. I 35 Addit occ.vers. H » $ o 52I 3 10 o Mora? ab uno contactu exteriori ad interiorem Distantia Telluris a Sole 1015a Veneris a Sole 7263 Veneris a Tellure 2889 Une habentur sequentia. - H. M. S. Contactus Primat Ingreffu» centri..a Coníactus interior Medium Transitus.. C II Contactus interior in egreffu Egreffus centri.. D Emersio Totalis Hac omnia e centro Telluris. Post Emerfionem Veneris, Luna conjungetur cum Venere h. 19. m. 43. Latitudo î in 4 cum J> est o. gr. 4' 37" Bor. Latitudo $ item Bor. i. gr. 8' 25". Hinc differentia Latitudinum 1. gr.:j'49", qua centrum J) est borealius centro Veneris. Parallaxis $ horiz. = 61' 22". Et semidiameter 3) = 16' 45". Est vero id temporis distantia î a centro O non major, quam 33' 19", quaefst digreflto f î a

130 Fer Discum Solis. ann a Sole; hinc liquet, si in his circumstantiis Venus in majore distantia a Sole versaretur, videndam sore oceultationein î a J in Svecia, & caeteris borealioribus partibus Europae. Eadem die 3. Junti continget Novilunium Eclipticum J»* prope Perigaese; visibilis haec Eclipíìs O est per Europam; mira DKI Providentia, quae Astronomis Europxis eorum locorum, in quibus Tranfitus hic Veneris invisibilis erit, per Eclipsin O illis vilibilem.amntum Phaenomenon Tranfitus 5,per Lunae Tranfitum quodammodo compensare voluit ; Horum gratia e Tabulis O D. Je la Caille, & lunaribus D. Mayeri Elementa hujus Eclipseos a me supputata hic subjicio. h / /, N0viluniumEclipt.die3.JuniiTemp.ver0Vind0b.il 24 6 Longitudo O & 1 Geocentrica Latitudo J in Korealis q decreta Nodus J descendens p Distantia 3) a aodo descendente lo 49 9 Acced: Parallaxis 31 horizontales ', 6"l 22 Diameter J) horizontalis Motus horarius 3) verus 38 5 Motus horarius q verus 2»3 Motus horarius 3> a O Diameter O, 3* 37 Parallaxis O horizontalis, io Nodus 31 ascendests t-, Apogaeum J 1 âi 18 * Kinc angulus lineae Absidum, & Nodorum Angulus Inclin. Orbitae cum cire, batit. appar Orient. Obliquitas apparens Eclipticse ' Angulus Eclipticae cum Meridiano, orient. n DE TRANSITU VENERIS PER DISCUM Q ANNI DIE 8. DECEMBR. STïLO GREGOR. AD MBRIDIANUM V I N D O B O N K N S lt M. Vide Fig. IV. Quoniam Tabulas Solares D. de la Caille, & Veneris D. Cajsmi, adhibj^k exigua Epocharum correctioue a me supra indicata, cum Obs^^Bpne Tranfitus Veneris Anno sacta consenti ant, 1aborHHfciputandi Tranfitus Veneris Anno I8n4. al'osteris observan^^bscepi; hune quoque quemadmodum e dictis Tabulis obtinuslfcc communem facere vo'ui, ut post decursum Annorum n.lrfhrnm Tabularum aut cum cœlo consensus, aut a"_> eodem diffeïbia l'ujktempore sacile palam íiat. Sunt autem Elementa mea jhuentftjp

131 114 Observationen irans1tus Veneris. H. M. s. Gonjunâio î & O geocent.die 8. Dec. Temp. Vero о Longif udo î & О geocentric* 17 б 20 Latitudo J geocentrica Borealis -С о crefc. Latir udo s Heliocentrica Boreali» о 5 17 crefc. Long-itudo nodi afcendentis П Diftantia î a nodo afcendente Kecedens Diítantia J minima a centro G о Bor. Differentia inter & diliantiam minimam о 1 49 Eadem in Tempore о hf It Teinpui Verum diftantise minima; Motus horarius J in órbita 040 Motus horarius S in latitudinem geocentr. о о 38 Semidiameter O apparens о ParaMaxis 0 horizontals O O 9Í Parallaxis J horizontalis. J8 Parallaxis î a O o 29 Semidiameter î apparens 03» Diítantia î O Diítantia î a S 2642 Diftantia io 9845 Semita A, D, indifco apparens in partib. circ. o к ' II Eadem in Tempore Semiduratio centralis Duratio a primo contacta ad ultimum 4 27 o Duratio acontaétu inter. in ImmerJ'. ad inter inemerf о Mora ab uno contadu exteriore ad interiorem Hinc habentur fequentla. H. M. S. Contactus Primus in Immert" Ingreflus centri J in A Immeríio Totalis Medium Tranlitus 9 in В. ï Contaâus interior in Emerf Egreffus centri î in D Emeriio Totalis Нас omnia i centro Tellurís. Oritur G Vrndobonae h. 19. m. iö. hinc Vienase, quemadmodum hoc Anno factum, Immeríio Veneris in Difcum o Videri non potent, atque adeo centrum Veneris in difco Oriente Solis ad- I arebit a limbo Solis orientali diltans 3' 28" in fua femita e cen tro Telluris fpeâata. Quodii cuipiam animus fit conftruerldi Typi ex his Elemen ts, latitudines Veneris geocentricas addo fequentes : Latitudo î * Geocentr. quatuor hotis ante J Ш 11' 52". Bor. quo tempore Venus a centro Ó orientent verfus diflat miuutis 10". Eadem la-

132 Pef discum Solis. Ann titndo? Ceocentt. quatuor horis post J = 16' <6". lior. quo tempore Venus a centro. O occidentem versus distat minutis 16. circuli Ṡupplementi loco addo metliodum supputandi differentias centri 9 a. centro Solis tam secundum Ascenfionem Rectam, quam Dccliaationem. in casu, quo Observatio sacta est met!:odo DD. de l'islii, & Fouchi per fila horizontalia, & Verticalia. Vide Fig. V, & VI. supponitur autem fila hsec ad se invicem perpendicularia, & filum horizontale exacte lineas horizontali respondere, itemque filum verticale exacte linea: perpeudiçulari tubi. METHODUS SUPPUTANDI DIFFERENTIAS.IN ASCENSIONEM RECTAM, ET DÏCLINATIONEM AP ARENTEM, FACTA OBSERVATIONS PER FILUM' VBRTICAI.E ET HORIZONTALE. 1EEATUR FIG. V. Sit Observatio I. Tranfitus Veneris sacta Schwezingse. H. M. S. Limb. O occident. in fito vert Limb. 0 bor. in silo horiz Limb. î occid. ad vertic Limb. orient. ad vertic. 47 n Limb. 5 bor. ad horiz. _ _ 47 jp Limb. O Austr. ad horiz His datis I. Erucnda sunt tempora, quibus centrum tam Solis, qnam Veneris versabatur in silo horizontali & Verricali, quod in Sole obtinetur per semimoram in filo eodem, in Venere autem cum un us tantum limbus acceptus ht, constetque ex aliorum certis observationibus, Veneris moram per fila non suisse ultra 5. secunda temporis, hinc ad limbos Veneris addendo vel subtrahendo a " reducitur ad momentum centri Veneris, scilicet: H., M. S. Centrum O in silo verticali Centrum? ad filum verticale 45 43$ Centrum g ad horizons Centrum $ ad filum horiz. 47 3* Tum fant sequentes iifferentia. Differentia appulsus centri î ad vert. & horiz. 1' 48$" = FG. appulsus centri o ad vert. & horiz. o 36 = EC. appulsus limb. O Austr. & cent. ad hor BC.

133 i ìì6 Obslrvat1ones transitus Veneris His habitis. Excerpantur ex Ephemçridibus pro die 6. Janii, Piameter appareils 0; & mora Traniitus Solis per Meridianum, eorumque logarithmi eruantur., i Diameter appareils = 1897 = ^og = M. Mora Traniitus O = s. 17 o 137 = Log.» mm N. i Eruantur quoque Logarithmi de FG, EC, & BC. Erit FG = 108Ì" = Log EC = 36 = 1. 55*63025 BC = 107 = I Híec Tempora de FG, EC, & BC reducantur ad partes circuli maxi- I mi, ope hujus Analogiae : Ut N: M = FG in tempore, ad FG in partib. cire. Exemplum.» M = FG = ï I N» = 1502" FG. in partib. cire. Hoc modo reperitur EC 498" i & BC = 1481 Tum sumantur horum accurati Logarithmi, I erit FG 1502 = Log EC = 498 =a BC =»481 = Habeatur etiam Log. Semidiam. Solis AB. AB = 949Í = Loè His prseparatis fiat figura Observationis, ut in figura V. in qua centrum Solis prius erat in verticali, quam in horizontali ; Figura VI. reprselentat observationem, in qua centrum 0 erat ' prius in horizontali C, quam in verticali E, unde manentibus i omnibus calculi methodis, pars C, D, quse in fig. V. à linea F D, I subtracta est, ut habentur F, C, in fig. VI. addi debet DC, ad F D. ut habentur F. C. Linea y, P perpendîcularis ad Semitam? & O, I reprsesental partem circuli horariipro tempore Observationis.! Primo in /\ ABC, ex lateribus AB & BC, quagratur angulus C, i inserendo : Ut BC : ad S. Tot. ita AB ad fin. ang. C. Siu.Tot AB a. 9'7037l ' -. % I PC Sin. = = 39* 49* 3o" == C & F I0 30 = B, E, O, G.

134 Per d1scum Sol1s. Anni In A C E D qusratur Latus C D. Ut Sin. Tot ad EC, ita S- ang. E. ad CD. EC = a == )« => 383" = CD. In A FGD quseratur latus Vû.. Ut S. T. ad FG. ita lin. ang. G. ad FD. FE = G = 9. 88S3635 «1) ,»4 =x 1154 a FD. siibtrahatur CD 38» Ergo FC=FD CD = 7.71 = FC. In A FHC quseratur HC feu decl iua tioiiis differentia ; Ut S. T. ad FC, ita sin. ang. F ad HC. FC = 77a = a F = )2 69,0990 == 495" = 8' IJ". Decl. Dijstrtntia. Qureratur etiam FH. Ut S. T. ad FC, ita fin. ang. O ad FH. FC =» a O = ) = 593" FH. FH convertatur in Tempus ; ut M : N = FH. Nal, FH=» M T "= 4*í" in tempore. Jam centrum î erat inhoriz ' 32" subtrahantur 42 Erit î in H Centrum O in horiz ' ' Differentia appulluum = 30J Haec in partes circuli conversa. Ut N: M, ita 30$ ad M = oj = i- 4^4H' N» a =3 432" = 7' 3''. Orientem rersus, quae est dis. serentia Aíceulionis in parallelo.

135 ii8 Obskrvahones Satellitum Jov1s k, Ergo ; Pro tempore l quo Venu» fuit in horario, erat differen cia declinat. S à declin. Solis = 8'. 15". Austr. Differentia Ascens. à centro «a Orient, Quod reliquo» calculos attinet,-hi methodo mea, supra in Posi. tione I. nie Observationis expolita, supputantur. Figura VII. Exhibes Micrometrum Ù. de la Caille, cujui de" scriptionem dederam in Dtssertatione mea de Tranjitu Veneris per difcum O calcults defnito & methodo obfervandi illustrait), quae etiam Ëphemeridibus meis Anni prsefixa habetur ; in ea de- Icriptione figurant aliquantum immutatam exhibui, quadrati nempe, luco rhombi, quce tamen usum ibidem expoíìtum non í ir mutas. Pro Appendice adnecto Observationes Astron. è quibui Longitndo, & Latitudo gengraphica quorundam locorum recens determinata est, aut determination'! aliorum locorum, quorum Obser vationes ad meam non pervenerunt notitiam, usui esse posfint. OBSERVATIONES EACTJE PARISI1S, ECLIPSES SATELLITUM JOVIS An Die ao. Jwlii Immerfio satellitis III. H. M. S. D. de la Lande Telescopio 32. dig fi. P. Chevalier Telescopio, cnjus augm. 66. II Illu r. Baudouin, Dioptrico s6$ ped. augm D- Maraldi Dioptrico 15. ped.. «II R. P. de Sarron, Telescop. suo, augm Emer/ìo ejusdtm III. die eadem. fi.p. Sarron,tubo suo 14 is 37 Illustr. Baudouin, «jbo suo K. P. Chevalier tubo suo Eadem die Immtrjto J. D. de la Lande, Dioptrico 15. ped D. Cousm. Telelcopio 30. digit D. Libour, Telescopio 32. digit fi. P.Chevalier, Telescopio 4^ ped D. Maraldi, Dioptrico K. ped Xlluíìr. Baudouin, Dioptrico 2<$ ped /;. P. fiarron, Telescopio suo s

136 Et LunìS Ecl1pses. Ann1 176 t. 119 Die 10. Augusti Immersio satellitis IV. H. M. S D. Maraldi,Tubo Dioptrico 15. ped. ~ Die 31. Augusti Immerfio I. satellitis. D. Montucla, Telescopio 32.dig D. Dampierre-, Dioptrico 33. ped Iltujlr. Baudouin, Dioptr. i6\ ped Die 37. Augusti Emerjio IV. Jatellitis. D. Maraldi, Dioptrico 15. ped. II Illujìr. Baudouin, Dioptrico 36 ped. H48 3 Die 38. Augusti Immerjio I. Jatellitis. D- Maraldi, Dioptrico 15. ped ECLIPSES SATELLITUM JOVIS OBSERVAT,* PARISIIS à D. Mejj1er IN OBSERVATORIO DK ClUGKY SOCIETATIS MARITIMES Anno 17S1. Die 33 Julii Immers. I.telesc.30.dig. ~- 12 H. M S. 29 Julii Immers. III. eodem Julii Emers. III. eodem», Julii Immers. I. eodem Aug. Immers. IV. telesc. 4! ped Aug. Immers. I. telesc. 30. dig si Aug. Immers. II. eodem sub crepusc Aug. Emers. IV. eodem Sep'. Immers. II. eodem * Sept. Immers. I. eodem Sept. Emers- II. eodem, Octobr. Emers. I. eodem, Pari si is in Observatorio Regio à D. Bi<Rt Zannoni Die 39 Julii Immers. I. Dioptrico 18. ped. Seren K Sept. Immers. T. eodem seren Sept. Immers. II. eodem obser. bona. id 3S» 15 Sept. Immers. I. eodem, vaporos Sept. Emers. I. eodem, abser. dubia t6 Sejt.-Emers. Il. earjem; obrerv.tonï H 4

137 leo Observationes Satell1t и m jov1s EJUSDEM D. RIZZI ZANNONI OBSERVATIO ECLIPSEOS 3> FACTA PARISHS I N Observatorio Rhgio, Telescopio 6. PEDUM. Die 18. Maji ij6i. H. M. S. Inltium Eclipfeos. г И> о Kephrus ingreditur umbram Umbra ad Ariflarchum Umbra ad Tychonem 1 tí w 1 Tycho totus in Umbra Umbra ad Copernicum j Copernicus totus in Umbra Kaniiius in Umbra 998, Umbra ad I'latonem Umbra ad Mare Crifium 265». Totum Mare Crifium in Umbra 33 n Immeriio totalis lunse in Umbram j Grimaldus emergere incipit.. II 17 50! Kepltrus totus ex Umbra 2R 40 i Copernicus ex Umbra I Tycho ex Umbra emergit Medium Maris CriJU ex Umbra ! EJUSDEM ECLIPSEOS D OBSERVATIO FACTA LABACI IN CARNIOUA à R. P. Jo a N к e~ S chôtt t è S. J. Math. Prof. H. M. S. Penumbra fenfibilis 9(5 44! Initium Eclipfeos certum Initiant Xirimaldi Grimaldus totus Umbra ad oceanum Procellarum prope Grimaldum j Ad Mare Humorum j Gaßendus totus in Umbra " I Umbra ad Ariflarchum 35 4'7 Ariflarchus totus Initium Tychdnis Nucleus Tychonis. 1 ; 37 So Umbra ad Sinum AZfluum 4i 42 Umbra ad Mare Vaporum 5 55 Initium Manilii 5<i 53 Manilius totus -г 57 35

138 Et Lunve Ecl1pses. Anní H. H. S. Umbra ad Mare Serenitatis Sutpitìus in Umbra io 154 Proclus totus Umbra ad Mare Caspium,seu Crifîum 17 o Immersio totalis lunae in Umbram ECLIPSES SATELLITUM JOVIS OBSERVAT.* PRAGUE à R. P- JOSEPHO STEPLING é S. J. Tubo 4. ped. Ncwt. An H. M. S. Die 29 Julii Emersio III. Sat julii Immers. I. Sat Aug. Immers. I.Sat. dubia Aug. Immers. IV Sat Au. Immers. I. Sat Sppt. Immers. III. Sat. -r Nov. Emersio III. Sat Nov. Emers. II. Sat 5 5*4 28 Nov. Immers. III. Sat Ejusdem Emeríìo li ECLIPSES SATELLITUM JOVIS OBSERVAT* SCHWEZING* PROPE HEIDELBERGAM à R. P. C H R I S T 1 A N O M A ï R è S. J. Tubo Newtoniano 4 pedum. Anna H. M. S. Die 11 Junii Immers. II. Satel. vaporosum o 21 Aug. Immers. I. Sat. seren Aug. Immers. II. Sat. seren Sept. Immers. I. Sat Sept. Immers. I. Sat. seren Sept. Emers. i.sat. tubo Dolload. 10. ped. dubia certa í 36 Seps. Emers. II. Prsesente Sereniífimo Electore, tubo Newt. 45 ped.. dubia ! certa 8 28»7 J Eandem Perill. D. de Hochenhausem tubo Doit. 10. ped Die ï. Octob. Emers. I. Sat. seren. tubo 4 ped. Newt

139 ij»a Obsbrvat1ones Satellitum Jov1s_ IMMERSIONES ALÏQUOT QUATUOR SATELLITUM JOVIS, POLLING^ AB Adm. R. D. D. Prospero Goldhover Can. Reg. Lat. a. pi. s. Die 5 Aug. Immers. III. Sat Aug. Immers. I. Sat aï Aug. Immerf I. Sat Aug. Immers I. Sat Î5 37 Aug. Immerf IV. Sat _ 5». aï 34 1 Sept. Emert II. Sat à Discipulis observata Eclipses hse vulgatae habentur, in Observations Veneris sub iìsco Solis Tranfeuntis die s,x Julii Anno ifqt. Temp. Aftron. In ColUgio l'ollingano Canonicorum Regularium S. Augustini Congr. Lattran. superioris Bavaria habita. ECLIPSES SATELLITUM JOVIS OBSERVAT.fi à R. P. FRANCISCO WEISS è S. J. TVRNAVIJB IN OKSKRVA ToltIO Collegii Academici S. J. Anno Tubo 4. ped. Newtoniano. H. M. S. Die 6 Julii Immers. I. Satell. seren :. Julii Emersio III. Satell. sudum. JI Eadem die Immers. I. SatelJ. serenum Julii Emers. III. Satell. sudum Eadem die Immers. I. Satell. sudum. «-? aï. Augusti Immers. I. Satell. seren Augusti Immers. I. Satell. seren Augusti Immers. IV. Satell. feren Eadem die Emers. IV. Satell. seren. - la Augusti Immers. I. Satell. 12 Il 9 t Sept. Immers. II. Satell. sudum. 3. Sept Immers. III. Satell. sudum

140 Obs. Satkll1tum Jov1s Ann Die 8. Sept. Immers. 1. Satell. seren. -» Kadem die Immers. II.Satell. *i- 17. Sept. Immerl. III. Satell. sudum. 24. Sept. Emers. I. Satell. sudum Octobr. Kmeríio I. Satell. vaporosum 31. Octobr. Emers. I. Satell. serenum. a. Novembr. Emers. I. Satell vaporo*. 9. Novembr. Emers. I. Satell. nubil. 38- Novembr. Immers. III. Satell. seren. Eadem die Emers. III. Satell. seren. 6. Decembr. Emers. II. Satell. vaporos.»7- Decembr. Emers. X Satell. seren. H. M. S II 38 4o ao 9 19 o » J> ìi FINIS. INDEX OBSERVATIONUM. OBSBRVATIO TRANSITUS VHNERIS FACTA VINDOtìONTÍ. á P. Hell S- J. & Aliii R.P. Liesganigg S. J. M. Steinkellner S. J. M. Mastalier S. J. - M. Richtenburg S.J. In Galliis : à Pag. 1. ad Pag. 17 pag. 18 / pag. 19 ibidem. Pag- 20 Emin. Gard, de Luynes, Senonis pag. 37 IllustriíHmi Baudouin Parisii 38 D. l'abbé de la Caille ibidem.38 D- de la Lande ibidem 39 & 40 Reliquorum Astron. Pariiìis pag. 41 In Anglia : D. Short Reliquorum Astron. ibidem 44 & 45 In Hispania : Madriti, R. P. Rieger S. J. & aliorum à pag. 45 ad 49 In Italia : Bononix, D. Zanotti, & aliorum Romae, ab Anonymo -1» Patavii, D. Poleni cum Sociìs Florentin, R. P JCimenes S.J. à pag. 49 ad 56 r pw-57 a pag. 57 ad 59 a pag- 59 «d 6t In Germania : In Arce WezHs, Illustr, Baro ab Ehrmans apag. 5a ad 67 Ingolsladii, R. P. Kratx S.J. a pag. 6"8 ad 75 Monachii, Anonymus - pag. 75 & 76 Herbipoli, R. P. Hubert i S. J. cum Sociis pag. 78 & 79 I

141 Schwezingse, R. P. Mayer S. J. a pag. 79 & 81 Dillingse R. P. Hauser S.J. pag. 81 Gôttinga?, D. Mayer pag. 82 Dresdi, D. Hoffmann ibidem Labaci, R. P. Schôttl, S. J. pag. 83 In Bungaria : Tyrnavix, R. P. Wejl's S. J. a pag. 84 ad 88 In Svecia : Stokhoimiae, DD. Wargeutin, & alii a pag. 92 ad 92 In Moscovia : Petropoli, D. Braun, & alii a pag. 92 ad 94 Observationes Satellitum Jovis, Vindob. a pag. XXXVII. ad fìnem. Parisiis, a variis a pag. 118 ad 119 PragK, R. P.Stepling S. J.. pag. 121 Schwezingse, R. P. Mayer S. J. ibidem Pollingee, Adm. R. D. Goldhaver pag. 122 Tyrnavise,R. P. Weiss S. J. pag. 122 & 123 Eclipsis J die 18 Maji, Parisiis & Labaci pag. 120 Index Problematum. Methodus calçiììi Longit. & Latit. a pag. 5 ad 8 Calculus distantise miniuue centrorum 9 & O pag Latit. Geocentricse, in </. pag De Momentis ingressus & egreffus &c. pag De Latit. Geoc. î in Ingreisu, & Egreflu centr. pag De Latit. Heliocentrica &c. pag.xxxhi.... De Longitudine Nodi, ibidem. Elementa Transitas î ex Observatione pag. XXXVI. Etementa Tranfitas 9 Anni pag Anni pag. 113 Elementa Eclipsis O Anni 171*9. 1, pag. 113 De Diametro apparente î Observât» a pag. 23 ad 29 Errata. Pag. 3. lin. 14. loco : 25" -t- cos. Alt. Poli. -J- Sin. dist. lege; 25" x Cofin. Alt. Poli, x Sin. dist. &c.» Ibidem Lin. 17. loco : 25" + Sin. Alt. Poli,+, Sin. dist. appar. Veneris à Polo ±_ 25" -I- Cosin. Alt. Poli +, cos. dist. appar. 5 à Polo elevato 4- cos. dist. &c. Lege : 25" Sin. Alt.Poli, x Sin. dist. appar. Veneris á Polo, + 25" x Cosin. Alt. Poli x Cofin. dist. appar. 9 á Polo elevato x Cosin. dist. &p. Pag. 40. lin. 23. loco : 15» lege 15" Pag. 43. lin. 34. loco: M. S. lege: S. D. ibidem, lin. 35. loco : fie, lege die. Pag. 91. lin. 9. loco : 10" 2"' lege 10" 2. Ccetera leviora facile currigentur.

142 - i

143 i *. : í

144 ч

145

146

147