TUO MEO ET. M» Petri Hahn, colendi: M diem, fi DEO videbitur *f Junii, Anni <JM. DC.LXXXIX. Pro Gradu Magisteri^ Wcxionia Smolandus.

Transkript

1 AdSIT FAVOB. JftMO?*! Dslj. MEO ET TUO PLATONICO DISSERTATIO POLITiCAj SQy&ni-» DIVINA FAVINTE CLEMEMTIA, SUFFRAGANTE ORDINK PHILO^ sophico Amplissimo in Celkberrima Aboensium agademia; Sub PR.ESIDIO PRM-CLARISSIMI Plßl M» Petri Hahn, Phyf. Prof. Ordin. celeberrimi, Mecaenatis, Pr^ccptofis & Prpmocoris gratiflima mciaoria setsrßum colendi: Pro Gradu Magisteri^ Bjut privtkgtu tonfiqutndis puhiita. tandide <$.Aonszi]ai dififiiu (itioni modefie fubmittit PETRUS LINSTORPHIUS,Stip.Reg, Wcxionia Smolandus. M diem, fi DEO videbitur *f Junii, Anni <JM. DC.LXXXIX. in Juditorio Maximo bortt ab g antemtridimis. <la 80/E, Impr.. apud JoAannem Laurentii Wallium, Regiae Univ. Typogr.

2 Vir Magne Dei Splendidiffimumcg EcclefiarumLumen, Doctrinae Gloria, Eruditionis Laude Meritorum Numero Eminentiffime, Dn> Mag, Samuel WiRANI, Qui REGI NOSTRO CLEMENTISSIMO Sacra hactenus aperuifti dogmata,cceleftesmonftraftl vias; Nunc vero- Jubente ccelefti favore, MandanteRegia & fumma Poteftate Applaudente tota in Terris Ecclefia Lutherana, WexionensisDioeceseos Antistes, Prjesul etepiscope, Meccenas Magne: Felix dies, felix hora, Qua divina bonitas T. Amplitud: tam excelfo admovit muneri, Qua&Mihi (Quodfpero&opto) optimu conftituitpatronum. Proinde Camcenas meas egenas Per difficilia fatis & duriffimos paupertatu labores demum e- luftantes, Paferne refpice atqj benigne, Earum exiguam heic monftro ftri&uram, Qvam Magno Tuo Nomini non verituslum dicare; Etenim- TuU- Mttcenas Optimt- parere conftitui juffis, Tuam implorare geftio opem, Tibi honorem debeo & fubmiffionem, Tua pro incolumitate indefinenter orabo, femperque, dum inter mortaiesfum, inveniar KtUrendtffimi Tui NominU humi.imuj cultor PETRUS LINSTORPHIUS,

3 Supra laudem modemi teaili, fupra invidiam malevolorum, Per orbem decantatiffima Ecclefiarum Dei variarum, Pastores fideliffimi, fplendida fidera_>, ARCHIPR/ POSITE Ampliffime, M«ENEVALDE widbecchi* Meccenas Propenfiffime: Sacrarumqj Pandectarum in Gymnafio Wexionenfi Regio SACRI INTERPRETES, finceri VATES atq'; MYST#, Magiftri, JOHANNES & ERLANDE COLLIANDRI, intj facro Confiftorio ADSESSORES pariter omnes graviffimi, judices juftiffimi, Literarum & literatorum optimi patroni, Promotores certiffimi: Quem antequinquennium bona venia dimififtis difcipulum, monita& praecepta, imo & veftigia veftra adfata^ fequi conantem, Vobisqj infinito obftriclum aere^, & ideo, dum vivit, gratiffimum, candido& benigno nuncrecipite peclore i. Dif-

4 Difpufationem, quam offert tenuiffimamj Gratiftimi teftem animi, placide fe infinuantem placida excipite manu, eandem humili ofterentem anirno commendatiffimum habeteclientem, femperqj in Terris optime Valete^,! ins ccelorum, poft fata, Palatio, In costu Angelorum ovantes Triumphate_»! Quin & vos, Variarum in fana Philofophia, in florida fapientia partium LECTORES SOLERTISSIMI, ADJUNCTI INDEFESSI, Evergetae honoratiffimi, Favitores benevolentiffimi, Levidenfem Mufarum opelsam» Sincere & grati telteram animi* Favorabili fubjicite confpe&ui> Benevola perlegite cenfura. Vivite omnes fofpites, vivire falvi, In Chrifti, Patriae, Literarum, Veftrum & veftrorum, Gloriam amplam, Comraodum ingens, Gaudium perpetuum, Veftroque ad officia pariter ac ftudia fempcr paratiftimo dextere faveto PSTRO LINSTORPHiO. Ad

5 Ad V.rum perexi.n.iißlj., Iruiitione tf Virtute pra^dntijfimum^, Dw. PETRUM LINSTORPHIUM, Wexionii Smo.anduw, Philofophi* fanioris Candidstum, pro honor.bu* Magifterii Philofophici d* ftieo & TUO perdo&e & folerter differentem,fil.a firttuutori*. Ic vita eft hominum, funt hxc molimina rerureij!» \ssl&^ MentibUi humanis, certam fibi quarrcre mctatn Incepti cmlus «iubii, per yafta laborum.., Sif^ii^^r varios cafas, per tot iu&amina mundij ut prirnum vaga fors, inimicaquc easptis. non aiiter jasajus turbine yemi, Poft denfos itnbrct yarios, fevasque procellas, ProfpeSat psrtum, cjuem tangit denique anhelut Sic melfor gnavus curarum praepete fruflu Oaudet, Jaetitil tunc tandem cordis obortl, Prcmia,cum fpe&at fufi fudoris amari, Jaecundas mefles, & magnos ferris acervos, Ec Cereris largam vim plenis undique cellis- His non abfimilis, LIMSTORPHI, gnave fetelle» Mufaruro, exfiftis, varia difcrimine rerunru Ludlacus, vit* nec femper fortibus aeqvis, Inque Schoia primum, tum Gyronafioq. celebri WexoniK, quin Aurlicis hit poftea Athenis. Spe fultus pergis certa, «juae fallere nefcit, Figitur in fummum quoniam, yclut anchora, Numeni Frigora non terrent, non affiduive laborct, Non maria & venti, fpatia haud longinqva locoruixl», Nec remora jn cunflit humanit rebut egeftat. Ardore harc wincis,?elut invincliflimut ltcr Alcidet per faaa cluens duodenaque monftrl_.. Made piis aufit Phoebi inclarefcere campo; Ibis Apollineit redimitus tempora fertis, Patria te tandem Civem reducemque videbit, TeqX Schola hinc Moderatoreml-.udabitama.num; Paftorem extolletque pium Te Ecclefia Chrifti; Imo poftcritas cantabic grata perennes Laudes, cum ccelo Te tandem jova redoner, Angelic* ut fuperum fias novus incola fedis! Scripfit L. Mtj. PETRUS LAURBECCHIUS.

6 PerSximie Dn. CtnditUtc LINSTORPHI FUiorum meorum hs^jepai Przccptor fideliilimf, Fautor Sc k- mict diledle, Salve! JPS^y^ Emorabilis eft locus Ifocratis ad Nicoclem : iu ±Sus2m{ C? t*s \h-f&f#4 tn^et, ' $> "tkvctiaiwvf» _ ngj fidh.cz n/xij _\ i _\.v^>^~w_r. \\ \ /i _*. ~ 'u' " " v r, ' ~ n < ' f. > «J iss/lfe jb ayutih<bg ihtf ny-ity»- - Nam quamvis mortallr^^^f^. Jium plurimi diviriasamentomniumqi rerum affluentiam, ut poflint ex animi lententia vivere genioqj indulgere (uo, plus tamem vita? mortalium & prascipue adolefcentiae prodeft paupertas. Sciiicet hsc omnes perdocet artes & multa experiri jubet adolefcentem, econrra opes ad otiainvitant, huecvero advitia; ouare ad Demonicum itafcribitidemßhetor: Ttffi-rt^. xuk.ck f/.u^on,..«'.««^'«fvt^' "Imj t&v. f-rariav piifif pafafiiai' <r^^t,e-a.ivctf Uiv i > cjjn Jt7*-f.^«*'«f7*,ff Paupertas autem facit ut tempus otio defit,»i»5 atque alibidinibus arcet juventutem, quibusfummocumpericulo illa -?tas eft obnoxia. Hinc eft, quod plures pauperum quam divitum filios emergere atcp ad honores evehi cernamus. Probas hoc Pereximie Dn. Candidate Tuo exemplo. Namq; indeateneris cum paupertate lu&atuses, Scdeparando qvotidiano viftu qvafi dimicare neceltum habuifti. Haec tamen fortunae adverfitas incitamentum Tibi fuerat ad virtutem & ftudia, quas ifta,fedulitate & diligentia, in Regia hac Academia per annos quatvor & quodexcedit, exquo filiorum msorum fufcepifti informatkmem, fe&atus es, ut honores in Philofophia lummos jam jure meritoque ambire poflis, fed lllos magisfpontetibioffertpallas,quamuttueos ambias. I_o jaai &: fauftis avibus honores hos Magifterii fufcipe, qvos, fi verus fum augur, brevi majores ex munere publico fubleqventur. Vale_>/ M9*i4.toCal.Jitlii, ERICUS FALANDER, i(fst, Reg. Jud. Affeffor.

7 In-1-.qitus ad LECTOREM Benevolum. Vam lufluofusfuitprotop.aftorum lapfus^ tam fune* W^^^^^A^S f fta eum infcqvuca eft pocna. Sciiicet cooereatam a- W fff^sfei^ H m'(' f*picnnarn mifer bomo. fcientiam, qvam habuit Ca n ''xa^iftimam prrdidir, hinc in errorii Labyrinthot W\^pbf^'_^?&' cxco f«rturdudu, ca:ca rstione, hinc in diverfiflima '-juisque fententiarum abivit divortia, hinc tot iitiw"*""%b^^^rgia, tot rixat, tot difiertationcs contrariar, qvot vel fternendispontibus velinsplcndo Oceanof_>fficerent, Antiqvorum dogmaca recjntior cerrexit actas, dics dsem docuir. Qvot,qvaefo, his, in qua. nos refervare voiutt Deus, temporibus.furgunt H-eretici, clarum Dei verbum siecemperf? rationis metiri conances, & quod hac norm4 menfuraripoteft <:xcfpiur.!,reliquum, ut fallax ( proh nefas) reiiciunt, ut innumera taceam Philcfophorum Syftemata,inqueis infinitse p_i(fi<.q>k<ths ex una in aliatn dilciplinam inveniuntur, donec demum indigeftumex diftincliffimisconficiiur chaos, cum tamen fuos quarque habeat limites, fuas leges, teluc bene conftituta in terris refpublica. Qyosdifciplinarum limites tempore fuo Ari-ioteles poft. analyt. lib. i.c. 7. & p. fufis pofuit verbis, hos etiam D. Jacobus Martini, hos B.D.Calovius non tantum obfervarunt*,verurh ut omnes fani Theologi & Philofbphidefenfarunt. LegcsPhilofophandi adcuratiflimas Senatus Pepulusq*, Literarius olim fervavit, quas vicure capitalc fuiffet in regno philofophico, verum, quotusquisqx defulcoriam heic non ingreditur viam, ac nunc Mathematica cnm Phyficis, Phyfica eum MedicinaSibas,Philofophiam pra&icam cum J.Prudentia & quid non>. mifcet & confundit, tanquam in regno phi.ofophico & fupcrionbus facultatibus nec Meum, nec Tuum, nec lex, nec limes foret attendendus. Keu exfecrandum Diaboli ftratagema! qvojde republ. liccraria ci.6 nimis aftum efle cupit &: pertentar. Sicdixi, mifereeorrupta <fl mtnjbumana. Aft quid de bonitate, in qua fteterat honio, qus mifere dejedus e- rat, dicendum? maiam eft omnc cogitatum, dicente fuipmra, m.or-- A tu

8 2 tiit' deleftatur piter, antequam fieitjtitia tjft,d\t.i Fabius, & aftli&imores in deteriora labuntur fsepiltime. Hinc negata cupimus bonumcj-, re- (inqvimus qvptidie. Jin cogita 6 homo pluribus, quid heic amififti. Vixjt Adamus totius terr* dominus, in fragrantiffimo horto, in delicatiffimo convivio ei omnia fubjefta ferviebant animantia, donec peccato iram in fe protraxiitet Dei, qua. omnibus, quibus utebatur, fruebaturq. cum fpoliavit bonis, amceniffimoc]*,expulit horto, omnibus Elyfiis cartspis, quos finxere Poetae, jucundiore. Sicgaudium Paradifiacum in funeftilfimnm & Tragicumtransrnutatumeft m_erorem,hinc(quod&in ft tu prjmatvo^majore cum felicitate obtinuiffet. dominium in creaturas, in tcrras,obftatuendasfamilias,erigenda don-shvi** _>d toliendas in terris rixas, neccflario erat introducendum, quo fuccrelcente humano generc fuum quisq_ cuiqve tribueret, mtumtjj & tuum fvaviter inter mortau» audiretur. HSc d? re bonorum, diverfascum legerim fententias prafticum movere decrevi difcqrfum; quo contra illud Platonisl./. dc legibu* übi dicit: ta dmumftlix tfi Rcfy- übi meum ($ tuumnonaudtatur,t»' lem communionem bonorum neccxtitifte qvondam, nec exiftere poffedemoefirabo. Ingens fateor hac de materia concinnari poffet volumen, ob rcrum, quasincludit copiam.adrerfariorumcj; multitudinem, verum enirn ye.ro, quodbreves Tibi Leflor E. offero pagcfias, ftniftre non exceptum iri lpero, cum multa curnulare facuitatum mearum non fivit ratio, nec qvx funt, ceu juridic* immifcere volui, nec te benevo* te Leclor, gravibus forte diftriiftum negotiis diu detinere. Adhacc librorum penuria remoram mihi in hoc argumcnto fatis intricato ventilando injecit haud exiguam, deniq, etiam officii in promovendi* difcipulorum, queis curam debeo commodis, ratio, prolixas curas inhibuit, quae fi penfitaveris, nullus de tua benevole L. humanitate, deqx Tuibenevolentia dubito. D:o quoq, & bonis placere unicus mihi fcopus. Si itaq; bonus cs,tibi procul dubiofatisfeci, malisplacerenec volo,nccpo_3um. Qyodper receptamindifputationibusmethpdum e,rc(a,a]i^cy.eiv fcilicet & jr^tyfnalokoyiav argumcntum hocce non explicuerim, thematis, ut videbi», mihi injunxit habitijdo, hinc nulius ambigo, quin me ab ambitiofo ex* folvas novandi pruritu. Interea divino fub.miitus clypeo, Vale & rem bene gere / Antequam pedem longius promoves, eceleftes mecuminvocafiippetias; Adfufavor Jehovac&c. CA-

9 ? CAPUT PRIMUM, In flaru innocentiae(ut S prirrws ordiar rerum natalibus) qus ratione fe habuerit dominium fcu propnetas>declarabio. inagendo,vel imperio in pppj Per^onas *»&s** contradiftingviturcontraßartholum, W &i. Laymannum& alios,rerf_ius habitudinemin rempropriam& fitbjeßam- quam jusvei facultatem dieendum exiftimamus. Et hoc quidemcum Jph.Adam.Ofiandropag.7oo,inGrot.deJur. Bel.& P. Et cumejusortus velfit ori inaritis\e\derivativut,hinc de priori incapite hocce paucis cenfemus delibandum. Qyantum & quamexcellens in res fingulas & univerfas AdamoPatri humani generis communi, in fragrantiflimo Edenis horto contulit dominium divina benignitas atqj Hberalitas,vel unicus itrs dyia nndim&t Qifcptv. teftari poteft Moles, qui juflfum& AflignationemDei,verbis (VechebeschyhaUrdu>%'«/'/<" *,*»* & dominamitii) clariflimis, Adamo conceflam exprimit,unde ritatem, m quam jus hoc poftea lubnatishominibus, derivandum erat. Eminenshoc Adami imaginem referentisarchire&idominium, & quidem commune in certas diftribuendum familiasyin certos ordines atqj gradus ordinationi divinae & asternae juftitiee maxime videbatur congruum, ut ficut inccelis Archangeli- Throni, Principatuum, Potcftatum,dominatitum diverfos (uperiores fcil. & inferiores fecit gradus, Collof. 1v.16.ut hominem, animal fibi chariflimum, lingva & fermone condecoravit,ut illud etiam natura fecit tefte Arift.lib.i.poJ. cap. 2. Ita benigniflimus hic ordinis Deus,res omnes in communem congeftas parentem dominio licet & qua intenfionem &extenfiwem debilioie cb peccatum & l.u<suofum noftrum la- A2 pfum

10 4 pfum in Adamo fadlum fingulis pofteris adfcribere, partemqj determinare voluit juftam,hincappetitum dominandiomnium infcripfit cordibus, omnium voluntaci implantavit. Quo fa<ftum,ut inordinatum alias humanum genus in certas & determinatas abiret familias, ut univerfale de diligendo proximo, de fugiendofurto& adulterio,deiect;anda iiberalitate & ceteris virtutibus Primis parentibus infcriptum jus, & aeternitatis radiilocum haberent, qui, tamen data communione, exclufoq) dominio in a&um, nunquam erupiffent. Et hinc primatum ortum eft dominium, nxascjj & contentiones, fcelera & facinora, quae ccnfufionem Mei & Tui infeqvutafuillent, penitus funt fublata. Qii* jurgia atcjj {celera parens Adamus praefcieris filios inter duos, Cainura fcil, & Abelem terram diftribuit, Gen & feqq. imo in reparato mundo,poft «* - raxxvrtxiv univerfalem, Noachus idem Gen & c v. fecifle legitur. Unde ortum fitillud ant.quorumy/wfw-tfar* omniafitnt communia, qvod quam verum fit dogmainrra in cap. tertio ob. 4. dicetur.tantum jarndico: ficommunio jurinaturas effet congrua utiq,* dominium >& proprietas eitet contraria, quod ablurdiflirrrum efle ex jam di _is difpalefcit... Quamerroneamigitur muniat viam, Magcus ille Grotii.s p qui communionem & in ftatu inftituto & reparato contrahiftorias facras principia videtur ftatuere, cuivis facile patefcet. Salvo tamen tanti virihonore, mentem meam Scrip.Sacrae &Theologorum faniorum fequens veftigia, aiiquanto liberius explicavi. CAPUT SECUNDUM. Mei &Tuicommunionemfeu*a<"j.^(n'a''nunqvampoft lapfum introduci potuiftcoftendet. Cum hasc communio bonorum Platonica a multis introduci pofle exiftimetur, illam paulo altius exarainaturi fumus fen-

11 promanaffe 5 fenfentiamj dicimus ifaq'; eam. r. Repugmre Des ifjuridinino,- Deo utpote, qui caufaeftefficiens prcpriar poflcflionis, cujus nutu terra erat divifa, JuH dinino & praceptis fere omnibus 2. tduu: quantan. quaefo hinc amoris infer parentes & filios diminutio, negle&us hberorum, confangvinifafis & familiarum,quotquaefo cardes,rixae &infinitainter hominesprselia, fl haec foret introducenda? Pium refert certamen,aureumiftud os Chryfoftomus in homil. 30. Erat inquif, quodam in loca abf conditut thejkurus, cum<% id loci domintts neficiret, aiii loam venumjs dedit, emptor cumfioderet, tttin agrum mutarttur excoltrtturj^reperit Thtfikurum, convcnit emptortm. effert% ipfithefiaurum, locum n, fe hon thefaurum dictbat tmififc, pofifeffirrejpuit donum dicens, i>endidi iocum, necjtu in eumhabeo amptitu. Pium, inqvam hoc eratcertamen. Aft quotusquisq; eft, qui tantae juftitiar non praeter* labitur calles, quis rixas heic non moviflet? fi jurefuo cede " ret. Quanta, quaefo mfixtum prarceptum decalogi introduxiflet haec fententia facinora, utpote qvae communionem u- xorum nefandam introduceret Anabaptiftarum, qua fcedius nihil,hinc horrendi inceftus,adulteria infinita contra Sacram Scripturam exprefli.n_cj;dei mandatum haberentur,gen.2.i4. Marci de polygamia veterum argumenfa,quae vel exs. pagina vel exemplis vel legibus antiquis, vel deniq. a natura depromi poflunt ov?^^. refervamus public*. Pr*cepto quantum contravenit fiptimo, paucis vix dici poteft, hinc n. rapinar, fcelera nefanda& difcordiar infinitar. De mno (fdecimo taceam, quar tot invehunt abfurda, inferunt incommoda quotfiundit *por artnu. Ex his bellorum, duellorumq) &rixarum caufas omnesfaciledixerim. 2. Ipfi adveriafur w^>*-e.ficinus,rempublicamlaudansplatonis fcccaihgatur ab Arnifaeo: Qtmts erunt fratres? Aft vereor ne iidcm 3 pjfct, exdern matres (ffororii cap. 2. de famil. has nonne verwur na.ura, imo ip(a ab hac abhorrent bruta, Tefte Aj Avi-

12 pluribus 6 Avicenna in Hift. animalium. Quin & dicit jusmturxtfiuum cuitjt tribuiu & rem nulli invitotollito,quod faciunt hi omnes, imbrroxv^ia dum officium,quodexigitmatrimoniumacoujuge abatienatur. Tefte Wendlero in polit. pag & Pau- "lo, qui 1. C0r.7.4. virum fui poteftatem nonhabere fed uxorem feftafur. 3. Ipfa everteretur/tf/fc//4, haec fi admitteretur, eujtts tama efh )>is- ufnc ii qiiidem,fui fielere (f maleficiis pafiuntur, pojfint fiincj» u!l.t juftituparticula nivcre, dicente Tullio 1.2.0ff. 4. Liberaiitas hic quoq^, qua Deofimiles redduntur homines, & virtutum excluderetur choro, &omnes cum ea eitemojyne. 5. Omnes contra&us emptitnis (f Ttenditionis, locationis (fctndu" Bknis jn nihilum abirent, fine quibus vix genus humanum vivere poflet, übiqj n. omnia non profert omnis tellus, quarad vi lum & amitftum neceflaria funt, hinc paratiffima bellorum occafio, ad unum concurrentibus, exoriretur. 6. Socordiam pareret maxime & ignorantu fratres, longe e- nim majori diligentia propria,quam communia parari, eft in proclivi. 7. De tnrbisin fingulis ftatibus, Pohtico, Eccleftajiicoacoecommico ex hac communione bonorum & officiorum prodeuntibus, fufius infrain quaeftionibus.nuncpergamus ad CAPUT TERTIUM, Quod talet» turbulentam Rcmp. Platonicam nunqjuam in tcrris poft lapfum fuifle demonftrabit, & quidem mamuar^t prascipuorum adverlariorum refutando argumenta, ghorumprimum boc cho. Ob. I. QuodfifilitaDeiyCUJtu a&ionoflra erit mftitutit, cum_i hamimbusconverfatttt communionembabutritbomrum i utij i nos, verum prius

13 pla Mariar Marci Matris, cui propria erat domus AcT..i2:i2.& Phihppi ibid. 21. v. 8 item didum ibid. c übi per fin» gulas aedes comedifte fcribuntur, evidenter teftantur. 3. Inter mandatum de tali communione & iiberum inflttutum, iuud ne* gando, hoc affeverando,deniqj 4. abufu poffeffionum Apoftolico & Chrifti, ad communionem Platonicam, übi & rerum &uxorumapprobaturcommunio, blaspheraa & impiaconfequentia_j. quilibet prius E. pcfi. 7 Ad minorem breviter refp. i. Dift. inter Ecclefiam confiituendam & nunc inftitutam 2. inter proprietatemfiett pofifiisfioncm (s~ufitm,hunc\z\m_je,illam vero etram viguifle Exem- Ob. 2. JfjHiodJuffitDtus, ferio efii tenendum, st tmmunionents. Deut E. Verum quanquam is locus a multis heic allegetur, non tamen communionem fed ufum inferre videtur, imo tharita tem & dile<ftionem omnibus injungit egenis prseftandam, unde petitio principij. Hinc, jtu quod vocant re>i»ificntu eadere videt... Ob. 3. Confitemur m jfymholtcommunionem &>»ortf/#. Refp. fpiri* tualium, non corporalium. Obu 4. Jfffuodtir ifiefiamigeratijfimm (f Magntu Grotitu in /. 2. e. 2. ajferuit, illud procttl dubio tftfilatuminandum, at eommunionem rerum juri natur* confenttre quam ut de tanri viri auftoritate judicem, vix tamen hoc in K>co fibi conftare poffe arbitror, iraqj Refp. i. Ab abfurdo, fi communio conveniret I. N. utiqj proprietas effet contraria, 2. Antiquum illud omnia debent efie communta non ex facrispandeclis^fed velex cerebellisscholafticorum, velex minuspro"» bata juftmiani definitione jurisortum eft, qua brutis arqj ac hominibustribuitur jus,quofenfu,utnonrationemitanecclivifione rerum & dominioru brufis tribuenda effe exiftimamus. Hmc nemini invifum torefpero fil,a-ofiandri repeto verba pag E. Verum quanquam minor fim,

14 664.net omnibtu pucent,quagrata fueregrotio,\:mt enim homo,cui facile erat caefpitare. Ob. 5- At ft beterum replictmut momimettta, multa reperitmut loea t ubi introdnfta eratcommunio bonorum, utpote i. Amcricanorums. E. Sed Relp. i. largior communitatem ibi fuiffe majorem, quam heic apud nos, non vero omnimodam rerum, multb mmus Platonicam,ubi rerum & uxorum communio ftatuitur extitiiie. 2. AbAmericanisad morebrutorum viventibus ad bene conftitutam remp. vacilians eftargumentatio. Ob Effenorum, qui omnia habebant communia,idemteftatur exemplum. L. Ofiander. in Hift. Univerf Refp. eademhic i.occurrit refponfio,quam dedi modo 2. dieimus quid jurefaciendumpotius,quam quidde/*#<-«fiaf,refpiciendum, quis^eninu* non fua, fitd aliena qujtmt, monet Apoftolus Phil Exemplis non vivendum puto, fed regulis. Sororem Ameftrim duxit Anaxtrxes,Plut. in Artax. Sororem Codomannus Juft Claud. Imperatorfitiam Agnppinam Sveton. in Claud. quify legem tulithas nuptias tffe licitas, Tacit Annal. Aft quam graves tam_, horrenda facinora fequi folent parnae, juxta minas DeiLev. IS. Scmiramis afi/io interficttur Juft. 1. i.jacob Ruben exficratur.gen Abfalon dt qutrcu ptpendit. 2.Reg imo vix ullum tam_, nefandum facinusfuam non confeqvutum eft pcenam. Quis haec imitari vult exempla? Ob. 7. Taltm tamen Remp. Platonicam introduxifie Plotinum cir* caneapoiim CampanU, fcribit Porphyrius fed Refp. petiit qui«dem,teftantur multi, Plotfnus ab Imperatore Galieno veniam talem excitandi Remp.verum voto excidit & petito, non quidem ex invidia, fed quod aulici hanc naturse repugnare_,, hanc in imaginatione non in re ipfa confiftere viderent, unde adhuc oppofitio haec petit principium, & probationem ulteriorem. Sic etiam Thomas Morus Utopiar,Th. Campanella jn civitaiem,qu3e Solis appellabatur, conatu magis quameffe- u

15 Coßique 9 &uintroducere laborarunt hanc Platonis remp. mmirurn,quia facilius perfe&i homines finguntur, quam habentur, fcnbit NobilifT. Pufendorff. pag Ob. 8- Aureumhanccommunionem feftatur fecuium, Etenim de eo ficvirg. 1.2.Georg: Antefovem nuui fiubigebant arva eofoni, Netfignare quidem aut partiri limite tampunu. fat erat, in medium qutrcbant, ip/d^ ttllus Omnia hberius nulto pofitntefcrebat. Itera Juftinus C. 1. Rex Aboriginum Saturnut tantxfaifft diriturfufiititt, ut ntc fervierit fiub eo quisquam, ntc quidquam privata rei habutrit,ftdomnia ctmmunia (f indivifia omnibtu trant, ltelut unum o- wnibusfuiffet patrimtnium. Sed refp. Vana ifta de aureis feculis fomnia, plus in fe non habent veri,quam quodfcripfit Phere- "srates: Turdi Wlabant ora circum- qui beneconditi erant, mirefiupplicts edi rogabant. ratio hasc eft. Barbarorum &Rufticorum otio amica erantingenia, ac a labore averfa, poftmodum verb per legislatorum -jufla ad laborem ada&a, praeterita laudare jtfta, odifle praefentia & per infolentiam laborem impofitum aegre tuliffe,hinc "ut fenes puerilia fua afta laudant, praefentia afpernantur, vetera extollunt; ita hißarbari, quanto incultiores & fimpliciores, qua vitam erant prius, tanto minori opus erat labore. quanto fplendidiorem vitae affe&arunt apparatum, tanto majorem ipfis fuifle laborem. Aborigines quod concernit, genusfuit agrefte fimplex & incultum fine legibus fint imptrio Übt* rum atcfcfiolutum, ut de iis loquitur failuft. in bell. Catel. hinc cum nullis pofitivis obligabantur legibus, apcena erant irnmu- -nes & inftar brutorura glandibus & fru&ibus inconditi ac a- gminatim vefcebantur, unde ab illis ad remp. B aliquam introdn-

16 poft. -10 troducendam innrma eftconfequentia. Übin. apud hos pie* tas, übi juftitiareip.fulcrum?audiamuscic.l.i. On.jufiiti.epri*> 9HU mumu efi, ui qta* tommunibusutaturpro communibus,pri)tatfspro priiatu,/ttnt a. privata nulta natura, fed aut ieteri occupatione,ut qui quondamin)>acua\>encrunt,aut ViEtoria t ut quibtllo potitijunt;autltge t pa&ione, eonditione,firte,tx qutfit, ut ager Arpinas, Arpinatum,Tufculanta,lufiulanorum Apptllttur.SimiHsfyeftprhatarum poffeffiomnl.* defiriptio, ex quo,quia eujusfyfuumfit torum-qu* naturafuerant comtnunta, quod cuify obtigit, idqutsj^ teneat, eo(i quis ftbi plut adpttet, violabitjus humanafoeietatis. hinc undedomimum & proprietas,& quod inter Aborigines locum non habuit,videre poflumus. His capita n. & iii. eo conclufum, dicendocommunionem bonorum poftlapfum nec inftitutamefte nec inftitui pofie,verum ut legesoptimae funt, tefte Solone apudplutarchum,quas accipere pofluntcives; ita non prolubitu principis fed pro capacitace civium refp. eft introducenda. QUJEST. I. Qua ftatum Politicumv. Jjhtttritur- anfatitufont uni totum fubje&um. t(fe mundum t an ctrtum Mei (ftui difcrimen. Aff. poft. AFfirmativam prioristacit l.i. Annal. c. 6. probare videtur, übi dicit ta eft conditi» imperandi, ut non aliterconftet, quam (iunireddatur, cui pollicem premit Cic 1.1. off.c. 4. verum #. his in locis non univerfalis&munditotius/edreip. certis locis & terminis circumfcriptae dominium ftabilitur,quiai.regnum folius Dei eft univerfalepf dan Locorumhoc u- niverfale jus prohibet diftantia,undeutadunumtransferri poflir,fierinonpoteft. /.Cum fapientiadei non convenit uni o- mnia conferre,led omnia in pondere, menfura & numero,non modoin rebus aliis; fedetiam inmoralibus& civilibus Sap Ab inaudito, nullus n. unquam toti imperitavit orbi. Nam per bimt^inj., cui cenfum impofuitauguftusluc.2. non totus

17 conquiefcat. 11 totus terrae tra&us intelligitur,fed vel pars Synechdochice,ut vult Maldonatus, vel imperium Romanum, utinterpretatur Syrus, cum nec Perfis, nec Indis, nec orienti ultra Euphratem, übi femper Romani infelices fuere, dominatus fueritl^ Vel loquitur hic Sp.S, ad faftum indigitandum Romanorum, uti Caefares,Conftantinus,Antoninus,Juftinianus, Fride* ricus primus, fe wf\w t» ««Vjt**. appellarunt, conf- Joh. Adam Of. pag.i2*i. 4. Univerfale hoc imperium genius refpuit populorum, ad quem maxime etiam principi refpiciundum, an nim, heriliter an ferviliter regi velit, utpote dominatum Afiatici,Europ3eiveronon,ferre poflunt, unde adtam variaregendacapita, ad tantam fuftinendam molem unus fatis efleaptus non poteft. E reitaqjfuit, ut certi ponerentur limites, qui Meum illud & Tuum difcernerent,fed quam difficultec.* hoc fiat,omnium temporum teftantur monumenta, hinc horrendae clades f faeva bella,qvorumincendicnuncetiam,proh do* ior, ignes latius trahit& cunfta corripere yidetur. Scania Tibi dulciffima Svecia teftis erit luculentiflima. Quothomipum ibi cecidere millia,quot viduas, quot orphanos fecit illa provincia,nunc regibus Syeciae, nunc Danorum fubje&a».»» donec nunc,quod optamus & fperamus, immota fub imperio Clementiffimi noftri Regis ff. Sie tedit ad dominum, quta fuit antt tfitum. Qu^.ST. 11. In ftatu Ecclefiaftico quaeritur, An inter imperantes (fpartntts ntceffariumfit Mti(f Tui difirimenf Aff. heicftatum Ecclefiafticum contra Concil. Con- T ftantienfe&tridentinumfummae poteftatiomnino effelubjeftum, juxtailludpauli Rom.l3.quo pofitos principem Eccienafticum efle non pofle aflerimus. Loquor autem hic de m- terna Ecclefiaftici actione, verum quod JEgyptiarum regts fuert B 2 facer-

18 12 facerdotts, flut. Numa multa Roma obbit facra,liv. 1.1.C 20. Rtx Nemorenfis fiactrdotia multos potitus efl annossveton. in vita Galig. c 35. id non Jure fedfaßa contigifle arbifror. Undetemeritati pcenas dedit Israelitarum Rex Ufia 2. paral. c ad fin. 2. An inter )>erbi miniftros vox hae locum mtreatur, fieu an liceat verbi miniftro politicum adminiftrare munus. Neg. Multi, proh nefas, di&um iliud Funccii: Difie meo Sxempla mandato muntrtfiungi, (ffiugt eeu pefiem ih* Ti-oKvTr^y^otTin^, nil penfi habentes, plurimos lucri faciendi caufa exponunt hamos, plurimis nulla fontica de caufa fe immifcent negotiis, nunc rabulam agunt forenfem,nunc facrum Evangelii Myftam,nunc in Curia & Dicafterio, nunc in facra inveniuntur Cathedra, nuncdigefta, nunc facras volvunt paginas.aftnon bene! ingemifcitecclefia, negliguntur animae, quarum cura his incumbit. Verum opponi pojfet, illos in conventibus PraefidumTerritorialium, incomitiis, in confcribendis militibus adhiberi,fed Re/p. longe alia eft ratio. Membra, dixi modo,funt imperii poteftatl fubje&a unde etiam curam parti«negligere non debent ficut.nec ceteri cives. Opponi poieft & factum., Gloriofiflimae memorise Guftavi Primi, qui primum Johannem Gothum Praefulem Übfalenfem acl conventum Lubecae cum Friderico Rege Danise & Vandalicis civitatibusex pa&o Malrnogienfi celebrandum.p.2s3 2. Svenonem EpifcopumScarenfem in Daniam p.291. Petri ArchiEpifcopumUbf. Michaelem Agricolam Epifcopum Aboenfem in Riifliam ad pacem inftaurandam ablegavif, p.m.361. Locc. in hift..sueogoth. in Guft. 1. verumkeip. nulla hic vis argumenti: priori refoiutione adhibitain fumum abit & nihilum, utut enimad lucrandas Deo animas, ad cceleftem implendam Remp. facrum Minifteriurn fit primarib ordinztum-feeuniaria tamen ad focietatem inter horaines ineundam id^conftitutum efle dico Unde Regis ad mandatuna'patriap onera & commodaintue» rite*

19 ri tenentur. Ergo dicis, arma pro patria corripert Uctt miniftra f Verum hoc nifi fitmmk ntctffitate non admittendurn. Etenim gladium gerere & limites tueri Patriae politico refervandum Dixi»<?» nifi infiutnma necefifitate.kb- Magiftratui & armatis. fente enim exercitu, urgente vero hofte, nil video, quod impediat,quominus fubditos armarepoflit niinifter, quodin Smolandia ad fines Scaniae furente proxime bellona m-ultis in locis fadtitatum audivimus. UnusquiscJ enim pro falute patrise laborare & honefta ratione fe contra hoftem defendere tenetur.hic valet illudciceronis 1.i.0f1. qui non dtfcnitt t>el obfiftit cum poffit, tam eft in Tfitio,quam quipartntes,patriam autfocios iefierit. Qu^st. 3. >uii de Canone: Otnne bonumefi communkatbum fiiti? dicendum.' Refp, is communionemplatonicam non ftabilit. Etenim 1. quxdam xar *)&o7ro\<>ir.i> realiter &effefiiii/e-, qusedam xar* m* i%,ufy,ri*. aliui permeandofibjesiumi qua^dam nara pis-i-z.r tfifentiam communicando, alia y-ara u.tta<pt(fav (f inttntionalittr; quaedam deniqj xara participant. 2. requiritur \x-a\otw in fubjeclojcui a!iquid communicabithr,hincfubjecl:um canonis limitate ponendum,omnebonum(ktivutnirh) eil{uiiiffufi)>u> videndum enim ne velhoneftatis limites tranfiliantur,velquae receptivum recipere poteft. 3. Addo hic, quod quaedam ad ufum non vero pofleflionem communicantur. Qusritur i- taqj jam his pofitis,qu* rcsfiub communiontm vtniant? Refp. vel qua: funt (* ) epvrn talts, huc pertinet illud Petronii. JJfiuidnon commune efi, quodnatura optimum fecit?fiol omnibus lucet, luna innumerabilibtu comitata (ideribus etiam feras ducit ad pabuium, quid aquis dicofbrmefiiu, in pubiico tamen mantnt, unde veneno lontes inficientes gentium viofonc jura,vel ( 3) 5_V«feu ordinatione humana, fic prasmia & pcenae in Rep. geraria &' quasdam pa- B3 fcua s 13

20 procul «4 fcua,fempla & religio, Mcenia & /Edificia publica. Solennia fefta, fora, porticus, viae, jura & judicia,contra<ftus & commercia, confvetudines & fuffragia, quaeegregie Bodinus 1.1. de Rep. pag. 16. exponit. De rebus aliis, quae vel proprietate eximuntur, vel fub communionem cadunt,l<ftis ventilan* da relinqvimus, ne in eorum meffem falcem immittamus, imf %%auuaftt mfav videamur. De mari elauf3,de quo Selde^ nus vel Übtra, de quo Grotius, diflerere, forte in tofytfcn li* cebit, übi dubio Seldeni partes defenfuri fumus, Qu.-est, 4. An liceat fefuafa defendert? Aff, mosgentibm- feris natttrs pr*firip(it,ut omnem fcmper vtmguacun^ope poffint a torporeta eafite,a Tfita propulfint, dicitcicpro Milone. Et Ar* eft,aitibidem Cicero, non fcriptaftd nata, quam non diikimtu \ acctpimus, legimus, verum ex ipfa natura arripuimus, haufimtu f txpreffimtu- ad Nae n. ratio doftu, neceffttas Barbaris, fuam non doflifii fazti, non inflitutt fei imbuti fimus, utfi noftra *ita*j in aliquas infidi.u,fii in vim, ttla aut latrtnum aut mimica» rum inctdififet, omnis honefia ratia efifet expedienda falutis, & hoc (i- --ve phyfiice (ft>i impetamur, (i\>e moraliter, qua famam maculemur, tunc enim Yftti (ffama pari ambulant paffu. Huc fpe&at nofiri (fnoftrarum defitnfio, Mei (ff Tui, PatrU,parentum, liberorum* fiibertatis,pacis (ftranquiukatis,regionis (freligionis, quarum defenfio tantum abeftut Deo adverfa fit,utis potiuseam jufleritmultis in fcripturae locis. Nim: 1: Tim, 5. v, 8. & Ecclef vide etiam pro quibus pugnandum apud Schonborn, lib. 6,p01, "c.%. Addatur fociorum liberatio, Sic Populusßomanus/wfer defendendii, terrarum omnium potitus eft, ut loquitur Cic. hb. 5. de jegibus. Heic ultimo notandum invafionem nullam efle licitam nifi sjes fola in armtsfit reli&a* l.ivius L. 9.C.4. primum n. juftiti*munus eft, ut ne cui quis naetat, nifi laeeffitus injuriaa.i, off.

21 15 off. Cicero.De fa&o Abrahami, de quo tantum difceptaturut dicam, quodmagiftratuifeoppofuentnonprofe, fed pro focio & quidem non laceflitus,omni culpa illud carere dicimus. His quasftionem hanc claudimusdicenao, omnem injuriae propulfionem vel pubikam per Magiftratus, vt\privatam extrema neceflitate,& juri naturae & juridivino& denicg civiliconvenire. CLAUSULA. Turbulentam depinxi Remp. übi meum & Tuum non_s audiuntur, feticem jam oftendam,ubi meum& TuumSvavem inveniunt locum. Nimirum Übi Dtoredditury«#**_» Pietas enim eft, quae regna firmat, tefte Davide, Hinc Grubb in penu prov. fnuftta (&übi)l gfor fian&ef frt.<_<u. & fine ea nulla nititur bafi, quicquid ogganniat Machiavellus. Übi regi tribuiturys«#z_> Scil. amar fthcertu, honor (fobfiquium i. Vet.i:ij. Ctnfus (ftrshnta Matth. 22:21. opera denicj; hontfta & legi Dei conunientia. Übifiubditis communicatur fituntj utpote 1. juftitia.quxfiol, quse vinculum Rerump. fine qua nil unquam laudabile- teftelipfc io.&xr. &Cic inparad.2. Clementia,qux tuna,qux arx inacceffa,quxalio non egit munimento plin. SoUicitaCura. Reip. paneg. 3. Übi liberisredditur//*/»-» Nim. nutritio. necatn., qui alimenta touit, dicit Ifl>s._*. Infiitutio,cui totitu vitte(fßeipfiuperfiruiturmachina,tefte Crucio,Nß.HeiC prigcepttrum officium locumhabet, qui probitate morum, erudi* tione exquififa, dexteritate docendi, imofide fumma, junftam parentibus praeftabunt operam. Übipartntibutd prateptoribus datur fuum e Ceu

22 16 Ceu. Revtrentid, honos, abeiientia. Verbo. Aniipelargih fitnetra, maxima beneficia retaliare annitentur, fcientes fe ob res inaeftimabiles a parentibus & praeceptoribus collatas in infinitum tefte Libenthalio. \lb\fir_9fs re&ius famulis tribuitur (uum. Cibut videlicet,"pttt, Caftigatit temperata, is enim eftbomintu, mn quifirtos habttfed qm iit re&eutitur, dixit quidam. Übi dominit reciproce redditur fuum. Amor,timor,fidtlitasinommbut,qua lcgi Dei non repugnant. A -5:9. Utfonet Harmonicus hic in patria dulciffima concentus, ut vigeat hoc jufturn M«i & Tui difcrimen,. ut vivat fides & tranquillitas, jubeatpacis Deus & ipfa charitas, qui angelos habet pacificos, qui mundum fecit concordantem, qui Solem & Lunam condidit concordes, qui elementa difcorditer creavit convenientia,qui nos deniq; ad tranquillas poft fata transferat fedes/!! Sic videsle&or benevole re&fc dixiffe Tullium,dum ait; nihiltam ahfiirde itdkum, qutd non aliquis phikfiphorumdtftndtndum fumpftrit; habesexperimentum in Platone, cujus dogma de^ communione quam futile,quamnullius fuerit pretii,paucis, &quantumfacultatum & ingenii permiferunt vires hic oftenfum dedi, Breves & leves hafce pagellas candido excipe pe&ore, & fi erroneam munivi vianr, corrige, fed. humaniter,fmreclam, daunamecuna SOLI D o GLORIAM. Tfantum erat. mss

23 "ares>s %' "s&«> pv <pixth%f, $* wpj.litfmv *&&$» Kuj. nj'tpon A11.2 T~o' P*l O N.!rJa?.s<7'?>' $~rscp» u.oa 'ftv rvv tfyftetja Ixrv, tlhmvst 7>it tfijavtjz, nfi{j\ XBqfMiM ravf tt'pfgrzn t T vtnj»i<pav!af (pavef^m _ n za-avnt tr&{ vß^/v, Xvivitn e-nxoaioi, ngj <plx<iart trv vrajgjutct Tlaf^n rffi.je^ftf, t^ot^<m,i i^fi ri (iifsdiov iv rwnidis e-irxh'', %l& iraf]»( 2,1 ^7_'/>«_' T^fi,fAi-d]a huyfiittta ve< trv nctv ipti Smtnriis HiKag rwxfdixf,- AlN2To'p<J>i tnn^tumet Tiirot wtuihvjijft nmna%(&. t wetr ks»issiift% % Swtow* kd&ut hffl*. (pzvmfiaki *]l y oi<fa>.i]h <ra Xi irir.y azas-yv- %^'ihva-^. iyio tjj^pa^mu^ CAROLUS N. *s & Pneximie Dm. LINSTORPHI, rtmicorum fpavijjime\ ut miles, fe&atus caftra, Jabores Exantiat femper gnaviter lierctjleos, Ipglk^Nec prius inceptodefiftit,jaude triumpkum Quam re.fcrat Viftor, cum redit ipfe domum Fortiter es phocbi, LiKSTOKPHwita caftra fcqvutus, Prarmia cum dcntur parta TJbore Tibi. Tu namque alfifti, fudafti, multa tuiifli; Hinc capias ftudiis digna brabea tuis. Niinc ideo tenui canto modulamine carmea, Succeflus cupicns hofce favere Tibi! Et quoniam ism Tu, Mufarum dode iatelle», Dilefla: properas reddere Te Patriae; Opto domum fofpes venias, velistj', fecundis Te vebat ujcj; iares aura benigna tuos! Excipiat Te laet.n manus Mauisq; Patrisq;, Piaudat arr;icorum pertio chara Tibi! Intcrea Valeae,Linstorphi, frater amande! Ut pracfens, abfen* fum nvaneoque Tuus? MAGNUS G 2<m

24 Mofifam gicj"is, Vtttutiim fate.lirio, MorumcfiCuhura maxime confpicue Dn. Cawmdate. f^^^aria quamvit ad hontret excogitari acfterni pojfext pia, UH4 WfjSffiM tamentutiffima certijfimafy attdit fcittctt Firtus. H*c ex» jffljl ctlfum regatt, invihium ac infatigahtu tjusddam eft: Hae in femplo, i» ScbolH,in Curia,pro murit ftat: H*ec feftatores fuos floriz ac bonore ctronat : Hac quigrtuiet, non potcrit non magna* rum rtrum fpecies ad fe pocare, cxtolierc <*c tandem tn infigntmemergere nominis elaritatem. Scopat Tbifemper Ciare Detfe Lin* ftorphi fuit Virtut, citjntptnnis nttnc feltcitsr inmufarum altos evo- /afii xterttces. ghtasaliasfavor bominu, &'argtnteus malleut confrtnagn[olent ptrtas,bnstu induftria, ptetate,prokitate Tua apcruiflt. Habtstrgo quod exfhcßas,nowinis immortafttate, f/onoru commendstitnem, aqualiu amtrttn. Cum vtro, ptrdivinamgratiam iutra Ptnatuth Uminapcdon infirre contigerit, iargtjfima ftudtorum,vigi' iiarum ac lucubrationum Tuarum tnvenits premia. Gfuibut ut felix fruaris intimo precor cordit afetfu, qui,finceritati at animicandtri,autm ptr annts haud paucts mihi txkibuifti, infinitafludia ae offtcia M dfbeo, h. C BOLHEMIUS, W.S.