Dç_j M I N I S T E RI C. Quam«. In inclyta & celeberrima Sveonum Academia Ubfalicnfi, Defendere conabitun. Johannes Frifius Finlandus,

Transkript

1 Dç_j M I N I S T E RI C ECCLESIASTIC 0> Quam«. In inclyta & celeberrima Sveonum Academia Ubfalicnfi, P R Æ S I D E V I R o r e f e r e n d o, Dn-. M. J O N A MAGNI V V X : S.S. T heol.p rofeflbreordinario, praeceptore fuocolendo> Defendere conabitun. Johannes Frifius Finlandus, Die 28. Junii, Anni in Auditorio Veteri Excudebat ÆfchiïlusMattEuAcad. Typog.

2

3 Salutem animitus precatur,& obfequia Debita fubjedifsimè Reverenterq; defert. Onditioném eam ( J llu str es H e r o e s,' ^ D o m in i Clementi/fimi, Amplifs.Dn_.. Præful, promotor colendilfimo) cum mentis oculis intueor, percipio illam eile ob infperatum parentis mei obitum, adeamangufliam reda&am,ut jamhudijs Academicis nuncium mittere ( contra omnem fpem ) neceflum habeam-«. Variæ enim funt res, & ponderofæ, quas (poftquam parens meus extremum claufit diem) humeris meis imponere debui, imo Chriftianarequirente Charitate, volui; N on itaq; diutius extra Patriæ limites vivere, negotijs &: rebus meis ita ferentibus, confultum duxi : Præferim quia non folum facultates deficere incipiunt ; fed etiam prôdolor! Peftis Academicæ juventuti timorem incutere,& illam paulatim hinc propellere videtur : Lit, quanquam fludia incepta continuare animus fuit, prædi&æ tamen caufæ fpem totam enervent, atq; hinc abeundi neceifitatem afferano. Valedi&ionis autem loco Materiam laudatiffimam de M i n i s t e r i o E cclesiastico publice pro ingenij tenuitate difeutiendam elegi : quod animum ad hoc potiffimum vitæ genus, &: ad fludium Theologicum pro viribus excolendu, adjecerim^. Themata proinde hæc, de di&a materia, â Reverendo Præfide ad meam petitionem nervofè concepta, ex prelo in lucem publicam evulgo. Vobis vero, Jllufhes & GeneroHimi Heroes, Amplillimeq;Præful, difputationem hanc valedi&oriam,eadem Themata compledlentem, iubjeftilfime & reverenter dedicatam volo. Verùm, potefl

4 potcfi: quis mirari quod tantis tamq; Magnis Dominis & v i - ris,tam exigua tamq;afpedu vilia,offerre præfumam m unera ; & non potius pro fingulari clementia, & beneficijs m a.- gnis, imo maximis mihi præftitis, argentum & au rum, quàm breves hafce pagellas in argumentum gratitudinis exhibere elegerirrl». Sedhiclicut deluerunt vire:s, fic manet faltem laudanda voluntas ; Et aliquando etiam in magnis voluilfe fat eft. Et certe;gratia pro fado>animus pro præmio interdum accipiendus. N am, ut ex argenti fodina,nil nifi argentum ; ex horto pomifero, nil nili poma ; ex officina aromataria, nihil aliud nifi aromata & medicame n- ta depromi folent : Ita ex horto Mularum,& officina literarum, nihil aliud nifi iiteraria & chartacea munera offerri &c expedari polfunt. y?ßras itad^ Genero [as Ex cell* ßudio fubje- Hifjimo, tuantfy Reverendam dignitatem reverenter oro> ut has ex officina Iiteraria depromptas pagellas,quas ad pedes veftros humiliter pono, folito favore benigne accipiatis, meq; ex hac officina literaru difcedentem,clementer &benigne pro moveatisr*. Dews V ißras Genero fat Excellent. Tuanty, Rèv. Dign. ab omnibus periculis diu $ confiantes»caßißtmorum fuorum Angelorum Minißerio, incolumes conjervet / Dabam. Vbfaliæ ipfo die S. Johannis, Anni Veft:*» Gen: Exccll:*«humilimè Tuam Rev. Dign.tem obfequiop colens Johannes Arvidi Frifius, Stud. Vbfal.

5 JJ ZU' 4 4 Minifterio Ecclefiaftico. T H E S I S i. N proxima ovlptvjth de Regni Chrißi feu ç oni'mu<é Scclefia conflitutione> Ejjentia vidimus: Videbimus nunc legitimam ejusdem Gubernationem, admi ni fl ration em > if fidelem Cœleflium in Ea Bonorum Difienfationcm* deo fy Eccleßx confervationem propagatis* nern Regnum Chrißi, licet in fe unicum >tamen obdi-» verfos adminiftrationis Modos» diftingvitur in Naturale & Kävo(zirs>v leu Difjenfationis. Illud Regnum Potentia diftum» eft R»onun. Generale ejus Dominium in CJniverlas creaturas» quod filius Dei) aquali potentia cum patre & S.S. in unitate Edentia & potentix ' communium operationum»exercet: exercet: Pfal. nai. 45» 45>7: Heb. i, g: ^ i, Tim.6> 15 : Apoc. I7,14 & / Regnum oixsnpifo» feu Diflenfationis»quod Chriftus habet peculiare»eft Regnum Gratia Gloria: Regni* Gra- Gratix. /f* >eft Spiritualis Gubernatio Ecclefia Militantis» qua Chri* ft us tanquam conftitutus Ecclefiæ caput»/ alvo & integre Re«> gnifui Naturalis jure ejtuj, exercitio* in fe recepit ad falutem fui corporis, & exercet per fpecialem & gratuitam fui Spiritus in fuis membris operationem» intervenicnte verbi Minifterio» ceu fceptro RcPlitudinh Regni ejus : Pfal 2, 6: & 45» 7: Rom. j, 17, ii & 14» io. B 4. Hoc

6 4- Hoc Reçnti Gr atid, terminis Militantis Ecclefîæ exaquatum, & Monarchicum, folus obtinet o w $çut(&*, utpote princeps exercitu* Domini >cui foli tanquam capiti Ecclcfiac»ficut convenit convivificandijua membra per communicationem fui fiiritu* fide i, ea^fleftendiad Sanft um fidei & devoti cultu* obfeefuia : Ita inter ejusdem Regni & Majefîatù jura, eminet i ar;<t, pote fias praferibendi leges credendi, fanftè vivendi, gf omnium cultuum in E cclefia.ideo hunc principatum & fuum Regnum >folus Chriftus gerit fuper humeros fuos, & Ecclefiam luam, ejusc^; cives ac lubditos> unicè portat pra:- fentifiimè ; ut vicarium, Proregem, aut fuccefforem mininae admittat) (olis legatis & Miniftris utens, manente eadtm Monarchica Regiminis forma apud Chrifium Regem, licet invillbiliter præfentem, Coi: 2,13. 2.Cor:ji2o. Math.2$,/8: Ef.33,22: & 9, 6: 5. Regnum quippe Gratiæ fuæ, confummata ejus periodo, Filius Deo patri tradet illibatum, quando Deus erit 0- mnia in omnibus, nulli interea Angelorum vel hominum rcfignandum, i.cor Hanc Regni Oeconomici traditio- GlorU. nem excipiet univcrié Regnum Gloria Chrifii, in quo Eledos omnes, ab omnibus hoftibus prorfus liberatos & in plenam Regni ab æterno ipfis præparati po(fe(fionem inductos, ornabit immarceffibili corona Gloria : Unde Chrifiu* vocatur Rex Gloria»vid: qui non tantum pro fe, eft Gloriofu* viftor ; fed c- tiam eft divinæ gloriæ, â Satana in Iapfu Hominis violatæ, Refiaurator potentiffimus, Pfal: 8».& 24, 8. Guberna 6. Spiritualis Regni Gratiæ (eu militantis Ecclefîæ tio i feu Gubernatio eft up lex : z, Abfoluta fumma^. t. Subde legat a admtni- feu Mini fi er i alis. Illa eft Monarchica gubernatio unius Chriftratio, fti, feu unici novi T. À'qytpuç câpitis, fponfi & Domini fuæ Regni Ecclefiæ, cui foli competit jus & pcteftas abfoluta in corpus Gratidt fuu Myfticum >in fponfam & hærcditatem fuam, cujus Res Duplex. & ne-

7 & negotia tam erga fuos, quam contra communes hofte$> ad dexteram Dei (edens, gubernat ubiq; praefens, juxta fuas proipifltiones earumqj complementa, Math. 18» 20. Marc 36, 20. Aft. 23, ii. i. Cor. 15, 8. Apoc. 3, 8. Eph. 1, 23. Phil Pfal Sicut in hujus Monarchia ai dominatu* fui fpiritualà 1 communionem, Chriflus focium admifit Neminem^ ; Nullum cooptavit vel reliquit colletant) vicarium»aut fucceffbrem*cutn quosinftituit Myfteriorum fuorum difpenfatores, Eos pariter excluierit â primatu 6c Dominatu partim fpirituali partim fcculari, directe vel indireftè affectando, fuopropofito ipfis Exemplo, ut qui RclpeCtu rerum fecularium, non Dominus, fed fervi habitu fuit inventus, nec venit miniftrari fed Miniltraro.* Matth Phil. 2, 6. ItaTitulumcujutcun^ Humana Dominationis in Ec cie fia primatus* abominamur* a conßieratione no (ira abdicamus fequeftramu*. Quemadmodum vero à Regno Gloriae Chrifti extorres, conftituci fumus (ub Regno Gratia Chrißi per Homines adminiftrando : ita hoc Regnum præfèntis noltrae ov^t/jcauç, (ubhoc confiderandimodo, futurum elt, quatenus poteßat^fub delegata Mtnifieriali, inter homines ^ per homines juxta informationem Chrißi rit}adminifiretur* utobiervanda Minifterii» inter homines à Deo inftituti, legitima forma, veros Chrifti Miniftros agnofcamus,& fequamur; Lupos & Pfeudoprophctas^/er/^/rfw â Chrifto Mint fieri/ formam enormiter pr avari eant es caveamus & vitemus. In propofito autem Themate, de Mmifieria t adminifiratione Ecclefiafiica, hac utemur Methodo, ut oçm$ ixo Difrofiti hujus loci, turn praemittenda Minilterij Ecclefiaftici Defini- Met tione, tum fubijcienda ejusdem definitionis, juxta fua mera- dus» bra, A f e u refolutione,priori loco proponamus.*toßeriori cum fundamentorum ejus deftruftione, breviter, prout occafio feret, perltringamus. omnia ovr etö. B? Mi*

8 . S. Miniflerium Ecclefiaflicum, cfl officium facrurn & tntj e publicum» â Deo» juxta ejus propofitum, inter homines gra- / tiofc inflitutum»perfonis legitime vocatis commendatum» eum finem proxime & adequate dire&um, ut per illud DcusEccIefiam fibi colligat, fanäificet, pafcat, augeat & confervet, ad gloriam fuæ gratiæ illuflrandam» & adæternam hominum falutem promovendam. efolutio. 9. Definitum defintùonù fartes, cum propriù definiti effesiù, feu officiis, rimabimur. ^Definitum praeclara habet in Definiti fctôpffûris>synånymas. Dicitur euftodia; Militia ; ty&rcovfo Synony- feu Miniflerium Spiritus: Litfurgia feu publica a&io: Epima.Ab- feopatus feu infpeftio; Apoflolatus feu Miffio & legatio ßraffa. chrifli : Oeconomia feu difpenfatio domus & Myfleriorum Cei: Praedicatio Evangelij Regni ; prædicatio fidei, pœnitétiæ & remiffionis peccatorum : adminiflratio Termonis: Revelatio Myflerij æternis temporibus taciti; Annunciatio Teflamenti Dei: Miniflerium reconciliationis cum Deo, patcfaftio juftici* Dei: Miniflerium Spritus & Jufticiæ in Gloria^: Tcftimonium Chrifli: Annunciatio pacis : Sceptrum Regni Chrifli : Lev. 8, j f. Num. /, /j; 8, 24. AH.i, 2/: é, 4. Rem. /, /. /. Cor. f, 2. Gal. 2, Cer. /, /7. /. C*r. /, /7. C#/. /,2/. Matth. 4y23. Gal.3, 2f. 1. Cor. 3,1. i.rom.16, 2f. i.cor. 1,6. 2.Cor.3,p. /# /2. Pfal.il0y2. Ef.2>?. Pfal.+f.7. Mich.7,14. enerete* 10. Quibus propriæ, officij facri, partes adminiftran* dæ legitime çommiflæ funt,varijs item nominibus cumprtprijs tum Metaphoricu hone flantun*. In veteri T. proprie dicebantur Patriarcha i feu Primogeniti familiarum, quibus Deus ante Mofcn* loco facerdotu in familiis ufus eft, qui flmul Regni ac faccrdotij fpeciem aliquam apud fuos geflerunt, & Chriftum primogenitum inter multos fratres, ceu futurum ffiritua» lem Regem ac Sacerdotem, pra figurabant : AH. 7, 8. Heb. 7»4. Gen. ip, 21.4P, 3. Colly, is. Dicebantur Sacerdotes, quorum pras-

9 præcipuym officium erat, facrificia externa 'offerre ; Pofiah* rogatum autem levt ti c um Sacerdotium, externa^, Sacrificia in boftias internas e? Spirituales converfa, Minißris Ecclefia M T. boc nomen nufiiam efi tributum. Dicuntur Propheta U viden* tes: Ad. 3, 24. i. Sam 9, 9. Ef.30,10. viridei> i.sam.2, Reg. i» 9. Angeli feu Nuncÿ, Math. 2, 7., Pfal ij. Metaphorice dicebatur, Speculatores, vigiles, Paftores patres &c. Efa. 52,S. Pfal. 118,22. Num. 27,17. E f.n. Ez.32, f. Mich.j. Jer Propriè in N. T. Miniftri Eccefia? dicuntur Apoftoli feu Iegati: Evangelifta? feununcij lasti: Epifcopifeu infpedores: Presbyteri feu feniorcs : Dodores: Diaconi feu Miniftri publici : Præfides feu Pracfedi : Duces feu Anteceffores, Scribæ feu literati. Metaphorice dicuntur Sal terra?, Lux Mundi i Sanda Dei vafa; Paranymphi fponfæ; Servi invitantes ad nuptias i Amici fponfi; Pifcatores hominum; Oeconomi feu difpenfatores Myfteriorum Dei jteftes, precones, Tubas feutubieines,venti,agricolae, feminantes, Meliores, ÙKofefxvmç, sedificantes, Architedi, plantantes, rigantes. 12. Definitio conftat Genere, [ubjeflo> caufis. Genus Genu*. ef\ officiumfacrunls. Sicutï Minifterium fpiritusinclufum eft in ordine æternæ hominum ad falutempraedeftinationis: Ita per idem, Deus hominem in tempore vocat, convertit, regenerat, renovat, fandifîcat, fanditate imputata & inha?- rente,& deniq; hominem falvat. ElcHi enimfumvefecundum prafeientiam Det, in Sanctificatione Spiritus, i.pct l, 2. Hinc Miniftcriura Evangelij, ceu Medium excquendi decretum llcdionis, dicitur Potentia Dei, ad falutem omnicredenti, Rem. /, 16, Placuit Deo per flultitiam preedicationis jalvos facere credentes ) /. Cor. /, 2/. Verbum in fit um pote fi am mas no fi ros falvat t, fac. /, 2/. Renati fumtn ex femine incorruptibili, per verbu Deivi B 3 vum

10 v um, i. Pet. /, 21. Salvos nos fecit per lavacrum regenerations renovationis S.S. Tit. /, /. Ex quo fuo cffe&u Minifteriali, hoc officium,sacrum efle cognoicimus. Dc qua officij Sacri efficacia confer, Joh. 6, 63. A t. 13,26. Luc. 8,8- Pfal. 65?, 33. Ef. Caufa & 55»* Cant 2,5. efficiens f3* Caufa efficient Minißerij tanquä operis ad extra, eh rniniße- $-Trinitas, fer. i, if. dabo vobis pa flor esjuxta cor meïiy çff pafcent rij,tots S voff ctentia & doftrina, confer Pfal. 68» Cor. 3, 6* Math. 9, Trinitas. l7' EP 41» 27. &c. Aliquando ejusdem inftitutio fingulis perfo- Pater.»»tribuitur, utpote Hatri, Math, io, 4. Qui recipit me recipit patré qui mifit Me. Heb-1,1. Deus locutus eft patribus in prophetis, noviffimè locutus eft nobis in filio, Luc.9,3s. Do- Filiue m nus Meffis extrudit operarios in Meftem fuamj. Filto trl buitur, qui non folum ante & poft incarnationem fuam, muneredocendi in propriaperfona funtlus eß, tam per externam E- vangelij & legis promulgationem, quàm per internam cordium per fpiritum fuum illuminationemj: Sed etiam in V. T. Minifterium Evangelij folenniter inftituit, & erexit tanquam fceptrum dircftionis Regni fui y quod emittendum erat ex Sion i in quo fceptro Mefjisspafcere debuit populum $ g^gem hereditatis fuat Pfdl.tfy 7: iio> 2- Ér.2,3. Mich. 17,14. & Minifterium fparfit tanquam pugillum frumenti & feminity cujus facunditas non modo in locis campeftribus, fed etiam in montibus enitefeeret, ex quo homines regenerantur fptritnalesy Pl.71» 16. Luc, i.pet. ç. -, i, 23. Tribuitur Spiritui S. Efai 6hu Spiritus Domini unxit w, / mi fit Me y ad Evangeltzandum pauperibus, 4.8 >16. Dominus Deus mifit Me ff tritus ejusy adde Luc. 4yi8y 2.Sam.2j,2» A3-2t> tf.i.p e t.1,2. Impellens Caufa impellens non fuit Neceffitas ese parte Det, Sed caufa. iupoicu & mera gratia ej us : Indigentia ex parte hominis. I nel u- ditur enim Minifterium hoc Ipiritus in ordine Gratiofæ pr4 dcftinationis, & in beneplacito feu propofito Dci> de fal-

11 vandishominibus, quod propofitum omnesfalutisnoftraî caufas continens, ipfameledionem ordine & refpeftu,non te m p o r e antevertit, i.pet.l,2. i.cor.2,7. Loquimurfapientiam in Mijferio, quam pradefinavit Deus ante fecula in Gloriam noftrartl».. n - i» j 15. Modus Miniftros inftituendi & certis Perfonis Modus commendandi, ad caufam Efficientem ejusdem pertineo. Tria miniftrij enim hic discernenda veniunt: Minifleriumipfumfc uofficiu in f itufacrum, tanquam Accidens feu Forma quædam.»: Perfona endt>per c\uxzl\.fubjcftum ejus*. d>modus depgnandi perftnamtf accom- vocatiomodandt iftam quafi formam ad fuum (ubje&um. Primum eft ner». a folo Deo : Alterum, diverfis diverfimode difponitur : Tertium eft å Deo per intervenientem vocationem, quar eft A<ftio Dei vocantis ad facrum hoc officium, officiales in Ecclefiam, tanquam operatores in fuam vincam.,. 16. Vocationem ad facrum hoc officium omnino Necef- VocaltoÜ fartam efle docent. I. Scriptura difta» Jer. 14,14. Rom. 10,15. nitnectf Heb. 5, 4-1. Pet. 5,3. Item Exempla Patr iar char um, Gen. 12,1. fia t pro- 14» Pet. 2, 5. SacerdoturruLeviticorunL»^ Prophetarum^» b atur, Exod. 281 i* Nuw. i, 4. i. Sam. 3,4. Ef. é» 8. Jer Johannis Baptifta, Luc. 3, 2. Joh. 1, 6. Chrifti»Luc. 4,18. Heb. 5,5. Apoflotoru, Mat. 14,5. 28,19. III. Ratio petita ex Natura caufx tnf r u mentalis» quæ non agit nifi aftumpta 5c mota âcaufa principali ad Synergiano. Scd Minifterium verbi, eft caufa organica, ad finem & cffe<ftum fupcrnaturalem, /.Cor. 3,5. Ergo non debet quisquam hoc Minifterium attingere, priusqua â Deo ad id moveatur, id eft, vocetur. IV. Simtlçj. Nullus legatus absq, vocatione -& fingulari inftrudione, legationem aliquam obeundam fufeipit; Miniftri verbi funt Chrifti legati, 2. Cor. 5, 20. Ergo: V. Contraria incommoda contemptae vocationis. Erunt alias Fures ScLatrones, Joh.io>8. Confer exempla Oza, Jerobiarai, Core»Datan» Abiramt 2.Sam 6, 6.,/Reg.ij,i. Num. 16, Vo,

12 *VcCAtio duplex Immediata. 17. Vocatio legitima & Divina, eft Duplex, I. /wmediata feu extra ordinaria^. II. Mediata ordinari**. Immediata vocatio eft, quae fît â Deo, velabfy^ opera hominum, ad fin-» gularc aliquod beneficium Ecclefiæ fuæ præftandum ; quomodo Deu* vocavit Mo/en, contra idololatriam & fervitutem Ægypthi.*Samuelem, cum fermo Dei efiet rarus in diebus Ui : Eliam*,contra tenebras Baaliticas, ut converteret Cor ßliorum adpatresfuos ; deniqi Johanne m Baptiftam Apoßolos contra Errores publici Minifterij Judaici, ut ædificarent TVernaculum David quod cecidit : Ail- //, 22. Ex. s y 4. / Reg. >, /. 8. Beg. ii, i. Syr. 48,10. Luc. 1, 17. h 2. Vel fit quidé adhibito int emundo y fed nr ninetenus, aut fignoindigitati* illis, quos Deus Minifiros fu* Ecclefiæ deft ma vit, quomodo per Mojen vocavit Aronem, per Etiam, Elifeum, forte Matthiam', Sx. 28. Ail. 1, Reg. 2. Hinc commune eft Exordium concionum Propheticarum & Apoftolicarum : Verbum domini fa - dum efl ad Me, 1er. I» 4. Hoc efi verbum Domini quod failum cfi adhofeam, Hos. 1. Paulut Apoßolus, non ab hominibus nec per hominem, fed per Jefum Chrißum Deum Patrem, Gal.i. 1. Ex qua vocatione conftat, unde dependeat Scriptura Prophetica 8? Apofiolica Avôvrim, Dignitas, feu authoritas, cùm inje, tum quoad Nos. 18. Per Immediatam vocationem conftituti fuer unt Miniftri extraordinarij & temporarij, donis extraordinarys ad Minißri Ecclefias fundandas, vel collapfas in ordinem priftinum temporary y ex reftituendas, divinitus audi, quorum propria funttioutpotc extraordinaria, per ordinariam fucceftioncm non fuit continuata. Exempla Sxtraordtnarijminißerij, & immediata vocatraordinarytionis, funtin V. T. Mofes & Prophata à Samuele ad Malae hiam, quibus per ap paritiones, vifiones & fomia fe Deus patefecit: num: Extraordinary N. T Minift ri fuerunt Johannes Baptißa, unicus, Novi. T., Pontifex, Chriflut, nec non

13 non 70 difcipuli? Aoo ft oli* quîq; ïpfis adjungebantur, Evangelißt, tanquam individui Apollolorum comites & adjutorei ineccletiis fundandis vel vilitandis : quales erant ex««tra collegium Apodolorum, Marcus & Lucas \ item Apollo» Timotheus* Titus, Erafius* Barnabas, Philippus, Tjchicus >Sylvanus, ludas, 57/<#> &c. Adi. ij.a Gal. 2,1: 2. Cor»8.6. Adzm 13. 2:20* 4:21» 8: deniq; Prophxtt NT. extraordinario praediti dono interpretandi feripturam» qualium fit mentio Adi. 13» i>& 1^,32. unde prophetia fignificat interpretationem feripturæ, 1. Cor, 14, i, 24: Rora. 14, 6: Ex quibus nonnulli etiam futura praedicebant, utpotçagabus ; item fam ina, ut Hanna prophetiffa, & 4. fill t Philippi: Adi 21, 9. Viguit etiam in Apoftolica <5c primitiva Ecclefia extraord'^ariè Avvctpis feu po* ientia miraculorum : Gratia curationum i & genera lingvarum, de quibus Apoftolus, 1, Cor, 12, ChriftianamEcctefiamApoQioW & 70 difcipuli,ant«chrifti afcenfionem, cxjudaifmo tantum collegerunt & in ludæa condituerunt, Matt. 10, Haec Chridianaexjudæis colîedla Ecclefia, fuit Mulier illa p a r t u r i e n s multos liberos gforiofé pariens, utpotq Mater Ecclefiarum inter gentes : q-ux julta ed furgerc & lucere, & lumen Evangelij fp3rgcre per orbem terrarum: u tprodiret Lex ex Z io m tf verbum Domni de leru'alcm, Pfal. 110,2, Efa, 1, 2, & 66,7: 1 Teif 2, 14: L'os imitatores fa lli cfiis, fratres, Ecclefiarum Dej> funtin judaa & in Chrtßo. Roma igitur non ed Mater Ecclefiæ, led magna Mater fornicationum terræ Apoc. 17. Poft afcenfionem Chrifti miffifvnt Apofloli, tanquâ catholici feu univerfales Eccledæ Architeâi, in univerfum orbem *nudi certa fedi* cathedra* aut locoaftrilli. Math 28, J9 Marci, 16: Curo cadedis oodtrina, homines lalvans, per immediate vocatos prophetas, Apoflolos» per dilcipulos, & Evangelidas, aliaq;dona extraordinaria >latia cfletconfir- C mata

14 Mediata vocatio. Modus duos ha- 't. evoe *t io totius Sccle fia efie probatur. m a t ä ccßavit immediata» pß fuce effit Mediata Mini ftr orkm E clefia vocatio: Eftq; quæ fit intervenierte opera hominurca apud quos Deus vocandi poteftatcm depofuit, ut ad certarum Ecclefiarum aäminiflrationem, ordinarios miniftros vocaret Mediata vocatio duos habet modos. Vocatio enim hac» vel faba eft ab Apoflolù, qui pariter omnes, diicipulos mos» Ecclefijs â fe plantatis oppidatim conftituerunt Presbyteros9 laborantes in verbo & do&rina,ut paret/#?./*.22. quomodo non Petrus, fed Paulus Timotheum conftituit Ephefi; Titum in Creta; Epaphroditum Philippis,&c. P htbi.2j:i.t im. /,/. Tit.lyJ. V el fit porro ab Ec ciefia jam ionjtiluta,^ fimul â presbyteris, qui vocationem & ordinationem ab Apoitoiis habuerunt. : Pauius præcepit Timotheo : J^u* audivi fit d m e, commenda fidelibus hominibus,qui idonei erur.t altos docere: Tito ; Conflit ues per civitates presbyteros, ficut ego dijpofui tibi: z.ttm. 2,2. Tit.r, /. qua? vocatio in primitiva Ecclelia nunquam caruit Jujfragijs Ecclefiarum, quandiu oblervata fuit Dcftnna tß praxis Apoßoltca, de qua Aff. 14*22. & cumfuffragijs Scclefiæconfii tui fient idos per finguias Ec de fias, presbyteros, & c. AH. i f, 22. tum placuit Apoßolis ß fenior ibus cum c mm Ec c le fia t eligere viros ex eis kß mittere Antiochiam, çfic. 21. Etenim ficut Ecclefia conflat immediate duplici ordine, nempe Docentium çfidifcentium, feu Condonatorum ß auditorum verbi divini : ita jus vocandi verbi miniftros»lege & conceflione divina, toti Ecclefia, ß utncp eius flatui, ceu ordinario vocationis mediatae inftrumento, tributum efle» evincit feriptura, nec non Apoftolica conftitutæ & liberae Ecclefiæ praxis. Hanc afjertionem roboramus ita«,: 1. Si o- ronia ad aedificationem lui necefl'aria,funt indultu & delegatione divina,conçrcdita & concefiaeçclefiæ;tum penes eandem quoq; eft jus & poteftas fubdelegato, vocandi luos miniftros, utpote ad aedificationem iui neceflarios. Rom-10«At

15 At oronia neceffaria ad fui ædificationem funt concredita cclefiæjam conditutae& liberæ; l ub nomine Tedamcnti* Eloquij Deijv»9erleiç>iub nomine miniderij & clavium Eccleiiæ,per quas intelligitur Eccleliadica potedas, cujus pars cd jus vocandi Ecclefiæ minidros : Rom.j, 2. ç.4. M*tt. 13,17* 5 Cor h 2.1- Onmiaveftra funt, 1 os autcm Chrißi, Ç$c. Ergo Ecclefiæ conditutæ & liberæ, concéda ed potedas vocandi fibi approbatae do&rinæ & vitæ minidros. 22. II. Cuju? le minidros refté profitentur illi»quï vocantur 3d miniderium,*illius quoq; in vocatione mediata 6 ordinaria, luo loco,ed jus & potedas iubdelegata,eosdem minidros vocandi. At omnes ad miniderium vocati, exemplo Apodolico, reäé profitentur f t eße mimßros, non <Ujiotdam Univerjalu Ep/fcopi, jed com miff* fibt Ec c le fia, tanquam Sponfe fui Domini, i Cor. s, i. 2 Cor. 4,/. Col. 1, 2/. Nemo glorietur tn hominibus : omnia veftra Junt, five Paulus >five A- poäoy five Cephas : Vos autem Chrißi, Chnßus vero Dei. Non prodicamus nos ip fis j fed ipfum Chriflum Dominum noßrum, nos autemfirvos veßros /, rop ter Jtfum. Ego Paulus fabius [um mtnifter corporis Chrifit, quod eß EccLfia-». Ergo. III. Cujus eit fibi cavere à Pfieudoprophetis ; fanam do&rinam probare,& judicare Spiritus, num fint ex Deo ; Ejusdem ed luo ordine probare &. vocare iinceros verbi minidros, ne per alterum ordinem, auafi per pofticum irrepant plcudominidri in omnium perniciem ; unde pro jure vocationis, ficut pro ipla fide pugnandum elle docet Cbryfodom : in Epid: ad Epbefi bed ilia officia toti Ecclefiæ incumbunt. M*tth. 7» if. i.teffiy, z/. t. Job. 4, i. Ergo. IV. Ex praxi Apodolorum, qui Ecclefiæ iuflragijs, minidros eju ordinarunt, 4 L ét f. & 14 *2>2>d 22. i.cor.ié>j. 2. Cor. g, iç, tfc. V. Ex deteâu probatiq/iis contrarij. Jus enim vocationis niti debet bcnpturæ vei Teduuonio, vel exemplo i At tale nullum C 2 rc-

16 têpûïietur, quod doceat jusminiftros vocandi in Ecclefia ri té conllituta >competere uni ordini, exclufo reliquo, ïrgo. 23. Mediata vocatio non minus eft divins >quàm ilfa immediata. AB. 20,2s. Paulus alloquens miniftros ordinarios Ecclefiæ Ephefinæ, Attendite, 2i\t, vobis univerfo gregi, in quos S.S.pofuitvos Epifcopospafcere Ecclefiam Dei, Ephef.4,11. Ipfe dedit quosdampaftores, quosdam dobores, [ licet mediate vocatos J ad prap arationem fanborum in opus Mini ft er ij in adtficaiionem corporis Chrifii. Hoc expendifle cedit I. In exhortationem»confolationem & confirmationem miniftrorum Ecclefiæ, ut officio fuo diligenter, intrepide»& confidentur fungantur. E/a.4p, i. 4. i.c o r.is,ss. Pfal.6% 3s. II. In informationem auditorum, ut rite expendant, quo cum Domino fibires fit, inufu Minifterij. in baptifmats, in confefiione, in abfolutione, in audiendo verbo, in comminationibus, & proroiflionibus, ut glorificent Deum, quitalia minifterio Hominum operatur* Matt. 10, 20,30,40. Matt 9. s. Gen, 6,3, In midi- 24. In mediata vocatione Spe&anda funu. I* Ordinaata voca- ta $ legitima Miniftcry oblatio. II. Publica d> fotennis ejusdem tionefpe- declaratio. III. Ordinationis oppoptum feu Remotio minißri. Banda* I. Legitima minifterij feu facri officij oblatio,eft Jus 6e Tritu, poteftas, â Chrifto data Icclefiæ» certas cxploratæ doftrinæ & vit* perfonas vocandi ad facrum Minifterium apud fe obeundum: feu eft, quæ fît â Deo interveniente operâ Ecclefiæ, certo fine & ordine, per leges & exempla S. Scriptor* expreflb, dirigenda. I.Tim, 3, 7 i T i t. i, s. AB. 6, 6. 14, 23: is, 22. Ordo & forma mediat* vocationis pro ratione circumflandarum variare poteft: a* carcnt? talis cfle confuevit, ut parti docenti conveniat examen & ordinatio. Ex auditoribus >plebi quidem, conveniat çonfeo-

17 fenfuss & fuffragiura>& pro ratione circumftantiarum, p< ftulatio; Magiflratui autem Chrifliantrconfirmatio. Juris z* tiam patronatui aliqua habenda eft ratio pro ijs, qui ex fuis majoribus, vel ex proprijs meritis aut impcnfis,hoc onerdfura Jusacquifivcruntjpofitisredè ejusdem fundamentis» quæ hoc verfu exprim untur: Patronum faciunt, Dos} Æ- dificatio. Fundus. 25. Mcdiatæ vocationis exempîa, aut ordinarij Minillerij apud nos formam, ex veteri T. non requirimus» ut in quo Sacerdotij dignitas erat hsereditaria, alligata ficut ad certùm locum, ita ad certam tribum & familiam, ex illo tempore, quo Deus tulit ex filijs Ifraël, Levitas pro omni primogenito, Ex. z8%/. Num i%+9. Fuit deinceps in veteri Ecclefiaex Sacerdotibus Alius Pontifex y facerdos fummus, Jeu primi ordinis, expofteris Aaronis, typum gerens Meftias.* Alij. vero Sacerdotes, fecundi ordinis, fpecialiter Levitæ didi, 2.&cg.2jt 4. quos David diftinxit in 24. familias, utfingulis feptimanis vacarent per vices, officiis facris, Lue. /, /: quæ familiæ, cum fingularum præfide & fuis vicibus, extant dcferiptæ* i. Parai 24%/ 26. Exempla Mediat» vocationis, & ordinarij inn. T. Minifterij formam, praeter officia extraordinaria, proponit & deferibit Apoftolus in Paß oribus>do SI or i bus, Presbyter is Diaconis, Epb- 4, //. i.cor. //, 28. API. 14^22. Paflores, certis Ecclefijs docendis erant præfedi. *DoElores fnbftituti lunt Prophetis feu interpretibus feripturæ, quorum munus etiam eft hodie, feripturam interpretari, & ab erroribus contra hæreticos vindicare, ne dodrina aut cultus incipiat â Canor e feripturæ defledero. Tales Doftorcs hodie lunt, imprimis Theologia Prof effores in lacadtmijs, deinde ejusdem Lcdores ingymnafijs &Scholisr\ Pres«byterorum duplex ordo erat: Videlicet, & eorum qui labora- C 3 baut

18 bant in verbo & do&rina, qui ijdcm paftores crano, I.Tim. s 17. ef eorum qui præerant difciplin* Ecçléfiafficae» Magiftratu Ethnico difciplinam négligente, qui Gubernationes feu Gubernatores dicuntur. 1. Cor. 12, 28. Diaconi alij ægrotorum & pauperum j *Hj ærarij Ecclefiaftici curam geflerunt *quos inde Paulus opitulationes leu opitulatores ncm \\nw \t, qui interdum presbyterü feu Ÿ^finribus in docendo verbo, operam navarunt, Ad.7,21: Horum gradui refpondent Oeconomi Nofocomiorum, & templorum, item pallorum comminiffri. Ejusmodi miniftrorume cclefiæ, juxta ordinem & gradus difpofitio & coordinatio, ficutrationevocationis cujusq,*, pertinetadeaufam Efficientem Miniftcrijs ita rationeipous ordinis ex fefpe&ati, pertinet ad formam externam Minifferij. Ordina- II. Mediatae vocationis declaratio fit, per ordinationem Miniftrorum, quae eff attus Ecclcfiafticus, competens presbyteris. Media ordinandi, funt publicae preces & impofitio manuum per presbyterium Non eft ordinatio proprie dictum Sacramentum, neqi indelebilem imprimit ordinatio charadlerem, nili fortè charadteré Beftiae, de quo Apoc. 13,16. Legitimi ordinationis miniffri, etfi hodiè funt Epifcopi feu Superintendentes, fpecialiter ita diiffi, humanitui ordinis caula inffituti ; non tamen ifta ordinationis Ceremonia, folis illis jure divino aut inflitutione dominica, competit; quin exigente neceffitate,ab Epilcopis divi- O rd in a- nis,id eft, â presbyteris, feu â presbytero primario adhiberi tioncp*f- poffit: Quia I. talis differentia inter Epifcopum 8c presfe à pref. byterum, non cft inftituta divinitus, uequi in Apoffolica bjterope- Ecclefia fuerunt ijdem_». ÅAs^vigitur ett» iftis ordinand i. i. di poteffatem, quafi jue divino tribuere: Symprcsby- 2. teris adimere. II, quia his etiam potellas ordinandi clare 3. tribuitur; i Tim; 4, 14. Aft. 13,3. III. Sicut jus vocandi mini-

19 miriiftros, ad totam pertînct Ecclcfîam ; ita Jus ordinatio^ nis,eju4 licet exercitiumpijs mtnißrü committatur. Ordinatio quippe cft io Ium fafta vocationi*» quæ cfténtialiter Mini-* ftrum Ecclefiæ, quâ talis» conftituit, declaratio publtc/u* Hinc etiam fcquitur, ordinationem vocationi Ecclefiafticae non præmittandam fed poftponendam elfe; quod congruit cum praxi/fpoftolica qua? x«n wo*,# presbyteros conftituit, non data ipfis poteftate ubiqj docendi, aut occafione fparfim in Ecclefiis per \ arationem relidendi : Tit.1,5. Atft.14, IV. Ordinarius non ordinat luo nomine vel authoritate j fed fibi commifla proxime & minifteriahter ab Ecclefia, cujus proprietas & pollelfio inter alias, cft jus ordinationis, lolu exiftente penes Epilcopum & collegas, Mi- ^ niftcriali ejus exercitio & exeeutione, quam quilibet prima** rius presbyter,jubente Ecclefia, poterit peragere. Etli ordinatio claves nullas tradit, fed per vocationem traditas elto faltem declarat i Tamen fi traderet, manerent interim claves principaliter & perpetuo in manibuschrifti, in manibus autem Ecclefiæ fecundariô, in omnium ex aequo miniftrorum verbi, inftrumentaliter. Mortuo proinde,remoto» vel minifterium ordinationis non exequente Epifcopo,quia inter Chriftum fponfum, & Eccleliam ceu unico viro Chrifto defponfatam, nemo titulo dominij aut jurisdi&ionis intervenire poteft : Futurus proinde cclcfiæ miniftcr, claves domus Dei acciperet â nemine juftius, quâ ab ipfo Chrifio * per manus ejusdem Sponfa matris familias, Ecclefiæ, miniftrum luum vocantis vel ordinantis. Confer: Num. 8» io. i.tim,*, 13* 29. V. Presbyter æqualem habet cura Epifcopo po- 5* tcftatem in nego«ijs majoribus adminiftrandis, utpote in præ dicando verbo, in adminiftrandis Sacramentis» in ufu clavis lolventis & ligantis : quomodo igitur presbyteri minifterio

20 ficrio foret adverfus ritus ordinationis, occupatus in re minori, nec fimpliciter neccflaria.,. Sicut proinde Lutheru* primi Ecclefix reformatores legitime vocati & ordinati fuerunt presbyter^ ita minißros altos confentiente&vocante Ecclefia, verè ordinare potuerunt, licet non citent Epifcopi Papales, more Babylonici Papatua unhi Chrifmati. Unde non ceffat hoc nomine vera, efle apud Lurheranos Ecclefia, aut veri miniftri Ecclefia?. Remotio 30. III. Ordinationis fcu vocationis op Miniftrt, Remotio miniftri. Estq; Immediata^ vel Medtsu. Im- Uudîmi} m diata remotio, fit â Deo Immediate, modis varijs, tum per * declarationem Nuditatis offeij in ijsqui Apoftolatum fuum e- J jusq; inftru&ionem praevaricantur), licet in nullo foro externo cenfuram aliquam patiantur. Hof 4. 6: Apoc. ir. 2. tum per tragicum $ inopinatum vita exitum.j : quomodo Deus removit facerdotem Hei/, 1 Sam. 4,18. Prophetam inobedientem, per leonem, i.reg. 13, 24. Sacerdotes Baaliticospercnfem 1. Reg. 18,40. Judam Apoftolum per laqueum, Matt. 27,5: Mediata fit per Ecclefiam, juxta varietatem perfonarum &caufarum, per piosre^es principes, per Concilia $ Synodos, per Conßßoria Eccleßaßica, per qua? jus fuum Ecclefia exerceo. Ita Salomon depofuit pontificem Aliatharum, inq; ejus locum fubflituit Pontificem Sadoc. 1. Reg. 2,27. ïta quatuor Concilia Oecomenica, Nicenum, Conßantinop. Ephefinum, Calcedonenfe, quorum nulli Papa Romanus præfedit, depofuerunt Arium, Macedonium» Neßorium, Eutycbenj>: Samofatenus ab univerfa, quæ fub coelo eft, Ecclelia, profçriptus efi : Nicephor. Iib. 6. c. 28. Novatus refutatus, per totum orbem.& â fàcerdotum Dei confortio remotus fuir, Cyprianus lib. 3. Epift 1; Ita caput illud Bicorne, Babylonefupra Ecclefiam Chrifii monftrofè natum, opera Angeli per medium cœh volantis, & Symmißarum, cecidit ; C i q ;, Ec-

21 Ecclefia reform ata judice, duplex iff a tyrannb In m u!tîs rfgnîs abrogata eft, utreftitutio fadta fit in intcgrurr» cùm libertatis Spiritualis ipfi Ecclefiar, ab oppreflione doitrnu dxmoniotum_. : Tum temporalis libertatis, iplis regnis principatibus ôc Kebuspublicis â direflo vclmitre flo dom/natu sint'ch* tfti HanC omnium in imezrum reßtrutiontm> fi Romano In peratori tantü liberi fpiritus dan pollet, ut ferio urg n ct, re<ftius<</rr»* temporali ju t? Chrißtantfmi confuleret fa uti. Ha&enus dö cauia Mini (teri j Fftaciente, p rincipali 5c I nftrumcntali. ji. Materieu* vulgo fic divffta, eft vel in yua jeu Subjeflum Materia Mtnißerij\ vel circa quam^ feu Objellum e usdem_». Subjeilum feufubjec indigitatur in definitione, quod (intperfonx hg timè vocata tum, levationis fu<t formam ac inßrufttonern rite fequcntcs, quibus miniftcrij 5c funclionis fuæ dignitas» certis circumfcripta terminis fimbus* rite adjungitur: qua: perfbnx etiamwateris ex qua dk.i poliunt, qua ex iliis, uti partibus materialibus» ordo Jeu flatu* Ec c leßaflic uv corrftituitur. 32. Subjeflum hoc feu perfona Eccleßjßica, fpirituali mt«litiacchrifti adlcripta, fumftionum leu munerum merè civilium»præfertim fub novofordere, (imul capax eße nullo jure poltß : multô minus capax elle porell fecufarisprincipatu* live iirefli quafi in proprias ditiones, live indireflt^ quafi vi & fine jurisdictionis Spiritualis, in omnia regna Chriftiana. Chri* fluv enim officia ifta, licet natura lua non contraria» fed ftjbordinata, fubjeflù tamen [eu officia* ijs dilleparata efieiufiit, Luc Z2i if. Quod ipl'um Apoftolusdocet ad Rom. 12, 6X?% /. Quin etiam veteri 5c ordinaria lege divina, pnft conftitutum ordinem Levitarum, perfenis, imo tribubus, habitu $ veßttuy ofifi.ia civilia & fccclefiaftica fuerunt diftinfta : Jud /, z: L evit <f, 10: Num. tö.s.tf if, j /.Parai 19 ii. 2. Parai. 2 6» 2: ut Re^num agnof as Europe a Babylonis, in C\wo feculares principes) inluper lunt Eptjcopt Ecclefiafticii qui illis d gni* D tatibus

22 tatibus audi, & acceptîs terris pro mercedc,fe præbeftt de* fenfires *Dei Maozim ; ( f referunt locuftas c épi te coronatae, paratas ad pr ali u, militantes fub Rege, Angelo Abjfß^ Papa Rom* qui item coronatur ut R ex, & confecratur ut Sacerdos, protcüantibuspontibcijs : confer. Apoc 9, Materia circa quam feu Objectum Minißerij Ecclefiaßiti, & quidem ejus Mat er taie >cfl Ecclefia Dci> i.ret.s,2.palette eum qui in vobis ch gregem y /. 'Tim. h t S. ut feias in domo Dei <verfari>qua efl Ecclefia* AB.20,28. Attendite vobis çf univerfo grcg it in quo S.S. vos pofutt È7n<rK07raç SFStftu/.vnv t*;* ixkfynett S QfS* Formale hujus Objedi occupantis, leu modui ad quern adjuntlu occupatu feumintflerium EccUfiafticÙ,ex. inftrudione authoris Chrifli, adaquate refringitur çf limitatur, habetur Math.28> 19. Docete omnes gentes fervare omnia, quae un f. mandavi vobisybaptizanfes eos (fc. Job quorum remijeritis peccata, (fc. Efa éh / ad Evangetizandum afßitlis mißt mç_j. Math. 9, 18. V(ns vocare peccatores ad poenitentiam^. Jam autem ficut mifit Me pater, ita mitto vos, inquit Chriftus, Job. 20, Potefias igitur Ecclefiaftica jeu Minißerij, efl merit Spiritualis i f effetius producit formaliter Spirituales y determinata ad folvendos ac ligandos folos peccatores, in fero poli, ad quod objedum adæquatc reflringitur, 2. Tim. 2, 4. quo modo indefinita propolitio, Mattb 18,18. ffuacunef folveritis in terra, foluta erunt in Coelo, coarcetur ad fub)edam materiam de ligandis ( f folvendis peccatoribus, Job. za, z; ; Nec dilatari permittitur ad vendicandam quocunq, modo furisditlionem aut do^ minium in bona corporis aut fort un a y in ullum a (Jem aut glebam hominis peccatoris, in ullas atlionesaut officia ejus politica, nedum in fpecic ad folvendos obligationes civiles, juris natura aut gentium, aut ad regna rerumve dominia transferenda, cujusmodi nihil lub Minißerij objetloy aut fub commißa poleßate claviumfive dn etlè five indi rette continetur : fed pertinet hæc m ixta

23 ta potc ff is ad cl aveu» putei abyfjî, quæ data eft ftella: poftquam de cosloin terram decidit, Apoc ç> i. 3$. jttfi Ecclefia eft in Republica, & iß a huic inferitur & adjungitur, dum Reges ac judices tente, ofculati filium»portas fiuas devant introeunti Regi gloria, Pf 2>12. (fi 24.7: ut ita facerdotium & régnum, conftituant focietatem Ma: c i aliter (fifiubjeàlivè unam: Tamen quomodo interim ifta officia funt formaliter divcrla»adeoq; objeblü, Achbus proprips (fi formalibus* item in fir umentis admiwfirandt,nec non fimbiu adaquat ù ac proximis, Itcet iubordinatu, manentomninô dilèrta, z.cor.io. Epb. 6, i7 Rom. />, 4. (fi I4.17. >Fomodo diâa officia, offictahbus fuis fieu minißris (fi adminiftratoribus, ex lege divinå ita feparantu r, ut alij in proprium aliorum officium, nulla ambitione aut zrob.vtrçctyixoevtii viciffim irrumpant, fed fibi reciproce $ mu:*q, pro exigentiaobjedorum öt actuum, fubfi.it. Rom. ijs 12. Sap. Ô, 4. 36, Sic Chrifiu* univcrfa Regna mundi,* ficitante Satana, pro affe ftatx adorationis cultu, fibi oblata, potenter rejecit: Regnum l/raéhticum Ç\b'\ fingulariter oblatum, fugit: Coram PiUto Regnum Seculare difèrtè abnegavit j & eidem jurisdihionem fecularem à 1 iberio acceptam, integram reliquit.ei^fefiubjecit : Oidrachmam (fi cenfum folvit j ad us mei e civilesjemper declinavit: Spineam coronam moriturusgejfit: Matt.^ç. fioh.ô^lf. (fi (fi 19 ii. Luc Joh.8 7 : Et nobis non Anticbriftus, non perfonatus, led verus Chrifti in terris vicarius eri t.qni dominationes in ju fits poffejjonbus blafpbemans, vertici fus Triplicem corona imponit / Qui regnaj'ecularia recepit, eodem ex abyfto Dracone licitatore, per Imperatorem Phocam, pci Confiantinum Pogonotum, qui Benediflum Secundum, (fi jucceffores->ex omni Magiftratus fecularis obedientia exemit, ut evaderet ; per Ptpinum &c ejus in Rom: imperium fucet fores & omnino per befliam decicomemlqua* ficut Dominatorem Papam in dorjumjuum prene recepit; ita eundem Ange- D 2 lum

24 Forma in lum Ahy (fi *tå ejus Ucufi*s\ n pralium armata«, per Cermaniam hodic circumtcrt, & armis fuis tuetur, ut habeat cui liber aliter ferviat, tå pro cujus binü cornibus, tanquam Agni, in (c a- Jiquando vibrandis, contra veru Agnum depugnet ;& luperfit femper ayiquis Heäebrandus, qui imperatores bello exagitet, & regna alijs demat, alijs tanquamiuis valaliis, diltribuat. Van. Il.jp. Eptfi. Juda* v Deplorari fat is nequit i!!c fatalis, in Regibus & Principibus papalibus, flupor* cura tot indignis modis à Papa premantur eiq; ferviât,quod proipfa\fuajervitute*arma ipfi expédiât, ut le Foseffe Reges palam doceât, quos Johannes vidit â muliere Babylonica>philtro tå vino fornicationis ejus, inebriatos; cujus Botri Sodomitici tam letifera vis eft Jenfut etiam fopiat horum* qui nunc fui & adverfariorum immemores.nec recordantes noviflimi lui,cum conjuratisproprislibertatis tå Religionis Hoßibus*arma conjungunt, contra fuos confederates tå foß> itator es ; certi prodito res fidei tå patr/ajuat in apertum exitium, ejuocun^ res ceciderit* ruituri. 58. Forma Minilterij Ecclefiaftici eft Interna v terna : illa efl jus tå pot eft as pr adi c andi vet bum-, tå adminißran- lijs flaihm. terna*di 'tngxens Sacramenta,ju xta Chrißi inßitutionem tå claves reblè ujur- M im ßen p*ndi*pendens d foto mandato tå tnformatione Chrißi, fucs Apoum ab fiolos in totum mundum ablegantis ex omnipotentia ßbi data in ccelo tå i» terra* Matth. 28. Haec poteftas minifterio eft Edentialis & quafi anima ejus, quà dempta, mimfterium non confiftit, & lyftema corporis Chrilti myflici diflblvitur. Abl olvitur Üuabut partibus * pradicatione verbi*& verbo annexorum Sacramentorum adminiftratione : deinde reel* ufu c/avium folventis tå ligantis : Quarum partium illa, pote fiat ordinis ; hæc juris dièhonis poteßas dici conlvevit. 39. Hanc internam minifterij 0 mam tå infiruuionem, qui non unent & iequuatur, lêd Chrtfium quotidie laetificant

25 ficant)& ncgocîationîs caufa Miffas tantiflant, ut Bahylonå ftsa merces extrudant»ad hæc officia» iufcepto beftiæ charaäcre in ordinatione fua, obligati ; iuivero minißeriod Chri» ßoinfiituto, minime funguntur» fed Antichrißo, cui ic pr*- ftito juramento ad obcdiendum adarinxeiunt» Abominationi, ferviunt. 40. Neq; pctefia* hac, respeftu pra'conum verbi, plu- p0ießas riumvel unius, eft Abfofuta, fr atona aut impeaioria ; fed to- fag nom ta ad prarllriptum legum divinarum reßnfla, fi abfo* carens AvDwtU quidquatr» indottrina& cultibus innovandi. putm% Si man fer if is infermonibus meis,ver è aijcipuii meiefiis: dccentcs eoj fervarc omnia qua egopracepi volts, Matt. 28 >19- ^ QulJ *Ppofuerit aahxc, apponet Deus fuper illum plagas, etc. Apoc. 22 8* 41. Etenim talis Ecctefiaflica dominationis in religionem tå cultum, in fidem tå hominum confidentias»primatus» non crt: a Chrifto, miniflro udi commifliis I Quia Chriftuait vocat ^ Dominum eumf^ unicum, in quo ie Apoßolü opponens» nullum his Tivxprdfumtu eo>um fucceßoribue, reliquit dominationis primatum» i.cor, 8,6 tnobts efi unus Dominus Je fus C h 'iß f i Matt. 23, 8. Linus eß magtßer veßer Chnßus»omnts vos fratres t ft is, Nullus igitur eß rehquorüpa flor ü pater aut dominus conßitytua. Cod. l, lg. Ipfe eß Caput corporu Ec de fia, ut fit in emmbusprima» tum rent ns. II. A negato talis principatus ufu. Petrus (c //. ovparftrßünqv, non principem fidei nominavit ; non dominantem itero, led je formam gregis confittutt. l.epifi. s t. Paulus, non dominamur fidei veßra, i. Cor. 3. z.cor.t, 24. Uf. Aboppo- ///. Titione Relativa : b/ltnißn fumus per cjuos credidiftis\ omnia veßrajunt, five Paulus five Cephas, fivo Apollo, vos autem Chrtfit: quæ omnia dominatui adverlantur, miniflcrium ponunt. Principes igitur Spirituales qui le nominant, qualis prater Chriftum nullus eft»crudeles pfycotyranni lünc» partim ipfe Antii hr iß us, partim Regni ejus mini(iri, 2.1 eff. 2,4. Itadô forma Miniiterij interna; confer th. s à, 4/.

26 Form* 42. Externa Minifterij forma potiflimum ordine externa, gradibus miniflrorum continetur..gradus inter perfonas fttain Ecclefiafticas approbamus I. E x Regula apoflolica generali gradibus ut omnia ordine fiant & decenter. icor. 14)40. Ii. Ab Miniftro- exemplis Eccleßx partim veteris partim N I : quæ enumerata rum. funt fuperiu«, III. E x donorum diverfitate, Rom, 12, d. /. Cor» /21 4. Forma 4/. Diverßtas hec inapoftolicaeccleßaf\v\\ta, ordinarium ordinari/ Minifterium» in quo folo dabatur fucceffio, gradibus Do- Mini fle- Horum, Paftorum (eu presbyterorum Diaconorum termina» ry»/fw- batur. Epifcoporum ordo, ab or dir. e paflorum presbyterorum, foreapo- eo tempore diflinhus»utpeculiaris nudus erat : led ex communi ßolorum. infpc&ionis officio, omnes presbyteri laborantes in verbo, dicebantur cdiirnoaroi, feu â^nrkoximç 1. Pet. /, 2: Phtl. 1 Fit. /, / 7. / Ttm.4, 4. AH. io Unde Epifcopi jure divino, nudius jurùdillionis primatu, funt presbyteris [up er i or es, multô minus quis - quam,feu ex collegio Apoftolico feu exfucefjonbu*, cft divina & immediata >vel mediata legitima humana vocatione, wxupfyjhk * catholica Eccleflaprimas conflitutus, nedum Ut X»cßtcrifc Romanus, talis hodie lit» ut ejui infuper A vero Ecclejtaflieo Miniflerio 4 Chriflo indit uto, iam prtdem ceu flella decidit mundum complexus j qui btnis cornibus â miniflerio Ecdefla ß ico altenis, tandem ex abi/jjoprodijt armatus : Apoc. 13, fuerunt etenim primum Linus, Clemens, & Cletus, presbyteri Romani feu Epifcopi divini: (uccefiores poftea Epifcopi humani \ porro,metropolita, tum Archiepifcopt vel Patriarcha \ ac tandem cvalerunt pontifices, Tyranni Jummi maxim i. Pofl Apoftolorum quippe ætatsm, exortis in religione diverfis ftudijs, in remedium febt matum, unua ex presbyteris, Epifcopus fpecialiter, voce Eccleflafhca ita ditius, conflit utut efl, qut certarum Eccleflarum collegarum fuorum inpedionem gereret: Ut habet Hieron: ia Epift. ad Iit: In con«

27 concilio Nîccno, quod Ccnßant. Magr.us ccnvccai.it ar.hi Chrifti j 20, lancitum fuit, F t ßngularum provinciarum una Eccleßa, (/ urv* atiquu Epijccpits, Juper reliques Just provincia M iwßros, tnfpeflicntm gereret: Ubi ccnßituti hint AUtiopolitæ feu primate*: vid: Rtmer.u** Carthaginenfis, Antiochenus, & pofimedum Ccnftantincpolitar.us, confilio quidcm non malo. fed eventu infelici. Kam etfi concilii m Carthaginenié, cui interfuit Augußirus, Sczimeno & Bonifacio» UmverJaUm jurùditficnispnmatumferio ajfebantibus, nen tarnen pro illo primatu obtinendo, jui divinum feu ullum S. Scriptura apictm, autpraferipiiontm* feufuperioris temporis ufum allegantibus* fed craßum di concilij Hice ni accretis, mendacium proftrenthus% mafculc reftitit,& iftam Romanam ambitionem & impudentem frontem pro tempore retudit: Tamen fub principio Septimi feculi»bonifaaus Tertius, fola icculari Imperatoris Phoca Authoritate* in defideratam diu cathedra eveäus, &fummus Pontifex declaratus cft, qualemn.t.pontihcatum, cjuo Eccleßa libertas fub triflem Europaræ Babylonis fervitutem traheretur, neq; ille tribuere, neq; hic accipere falvo officio potuerunt, ob ft ante prohibitione $ exemplo Chrifti. 45. Chriftus enim Minifterialtm iua? fponfæ» Eccleflæ >admtniftrationem, procurationem Ariftocraticam reliquit, primum omnibus Apoftolis luis a au aliter tributam ; Talem deinde formam Apoftoïi conftitutis à le miniftris, dtïïis Exemplis formatam-, tradiderunt ; Spiritus S. intégré deferiptam expreffit, tanquå/*^t/e*^wadadificationé corporis Chrifti, E/h. 4, it. t.cor. n. Neq; fuperiotis cujusdam ordinis >capitis»vifibilts, Monarch<t, aut vicarij Univ trfalis, ii ve Chriftus five A- poltoli mentionem injecerunt ufpiam ; uttltud cap ut vicanum* ubieunq; in corpore Chrifti collocetur, reperiatur Monftrofum ef Heteroclitum, cujus Ipiritus & lenius cum Spintu &)<»' fu ven Eccleßa capitis, perpetuo pugnare deprehenditur; ut oiten-

28 oftead\t Romana?y**%9gd fivniamentii & tola relief ua Babyloni* (Irulera* Spirttui Ch/ifli, & Canonica Scriptu**, nujptam tere conformia^. 46. Sicut verd Apofloli prarfumpta; jurisdictionis primatem ex fuo collegio agnoverunt neminem ; ita nec ilii quib PetrO lupervixerunt Apoßoli, presbyteros Romanos quafi fuccefiores mortui lui colleg^/r tpfis potueruit extfltmarefuperiores»livelinum, five Clementem, five Cietum, qui quidem B Petro tancjuamjympresbytero. incommuni Ecclefiartici Minilterij porettate <Sc forma luccellerunt j tn oropria autem ApoQoh privilegia extraordinaria ejus x AC/TtXCL'^t' ^uc* çnfierunt nunquam, fient nec ejuispuampio-ü pnmîtivæ Ecclc- (iar Eptfcoporum,(e Ajoßolis extquare pr<efumpßt 47 «^jeoide fuoereminentta B. Petri, fuper Apoßolor fucs coüeg.u, ratione ordinari) piiloratus 5t pontificatus, obtendunt Potificij Omnis éim ordinaria cujusq; Palloris aut Pontificis potefias, mnorfemperfuit.poteßateextraordinaria à Deo, (juocuny. tepore inßituta. fie orainarij Sacerdotes & Pontifices V. T erroribus obcioxa^propbetu luerunt, certitudine dwciwocixsanferiorej : ficut etiam illorum (cripta Ecclefia habet nulla; Horum habet Authentica». Si igitur Petrus ordinarius paftor fuit* cui fuccederetur\hoc re peclu /.mnbiae rchejuu Apoßolü, collegis fuis, fu.fpt non m tjor, fed longe infertor ; fadtus feipfo, ut Apofiolo, ex luperiori Apofloli- COgradu- in Epifcoporumordinem ^locum retrahu*. 1 Cor l2*is, Primüntpofuit Apoßo ot. Quin potius ita res habet. Princeps aut K ex, in aliqua urbe commoratus fi faciat ea, quæ urbil confutautprator^ex officio præfiaret; non fiarim propriuo fiturbi* conjul a ut vrator. Talis fuit PvatJO commorationis Apoftolojum in hac vel illa Ecclclia_,. Faciebant Apoßoli omnia, ejua facerent Epijccpi, ordinärij paßores i non tamen Apoßoli ideo fuerunt, proprie loquendo,epifcopi, aut ordmarijejus loci paß orer, * ltt-

29 incertum etiam tç[ yan Petrw unquam Rom* fuerit. Certum eft nunquam fuiffe Romae cum feripturaw/ de B Petro y vel dc Roma uff ia loquitur. Tanta certitudine fundatur primus Ro«* manx fidei Articulus, deforma monarchtcaprimatu* Romani Atqs ita exhibuimus genuinam Minifierij Eccefiaftici for mam,m* ternam & externam.,. 48. Minifierijfinis refpebu Dei, ert gloria & propaga- Finit. do Nominis Divini. AB. pyif: Joh.17,4. Pinis fubordwatue, ert hominu converfio, renovatio & falus ; ut erepti depotefiate tenebrarum, transferantur in Regnu filij DtleBionu Dei. Col./,/f. Ex verbo n. Dei renafeimur, convertimur,f alvaur. Jacobi r9 IS. / Pet. /, /. Voluit Deus per flultitta praedicationis Jalvoj facere credetefy I. Cor. /, 21. De Efficacia Minifierij feu praedicationis verbi diximus fuperius. Confer. Joh. ô>6}. AB. ih *6- Puc. 8, 12. H(b.4yt). PfipiS. E ftiy 4 e?//» 10. O f O S. Cant. <2,/. tfc. 49. Effefta feu propria Miniflerÿ officia y ex forma fcu jteppa potefiate Minifierij interna. efrorefcentia. fimbusq;prae- f(u9fa'ta dictis obtinendis infervientia, funt Ablualupraedicatio verbi L i- J " vin i: ordinaria [aeramentorum Admintflratio, Retltvcj, ufus clavium. Mal Matio.zgyi ç. Aft.i0y2t. i.ccr. ttyia. Pra?dicatio verbi conflfiit partim in vera Icripturat interpretatione, pu- Hicècoram Fcclcfia infiituenda, qua verusejus ienfus eruitur/ pa*tim infalutart feripturat ad utilitatem auditorum ac membrorum corporischrifii aedificationem, Applicatione^. 50. Interpretatio hauritur ex loci cujuadpfcopo, exar- bnterpregumentorum ferie, Antecedentium cvnfequ entium conntxione / tat io feri ex fidei analogia ; 6x locorum parallelorum collatione ; ex vocum ptur<* Emphafilus : phraftum idiotifmts y ex orthodoxorum commenta- Applicarjs. Applicatio feripturse ad praxin, & ad Ecclefiæ fingulo- *** rumqj membrorum, prout iilorum affectio requirit, ardideationem» concernit hdte Jeptem Generalia capifa\ nempey E ùida-*

30 Concilié tff Pißt* tones. k # ïaty%df»doårinam & redarguitionem, f*/- bu4 cognitio veri ( i refutatio fa lß efficitur ; ircuàucu tyy Tmytftfyanf inflitutionem & exhortationem, <tdbonum aggrediendum, aut continuandum. Naôer.cov imivofiuo-ivt Admonitionem & corregionem, ad culpam vel cavendam vel corrigendam ;& deniq» isfytfivfa'cw y \jznptvtjf, confolationem yß>em patientiam in ad* verfis. 2. Ttm, St 16. i. Cor. 14,3. /. Cor. ioy Scriptura interpretationi >& ad praxin accommon dationi, idcoq; veri cultus & Ecclcfise dilatationi ac confcrvationi, inferviunt Concilia y tßtationeseccleßaftica Interpretationi & examini dodtrinæ potiflimum Concilia inferviunt, quae^tovarijscircumßantijj dividuntur; Rations Materis funt vel Eccleßafticay vel politica yel Mixta. Ratione temporis funt ordinaria vel extraordinaria \ Ratione perlonaruro, funt vel Prophetica & Apoßolica, divinam habentia Authoritatem, qualia fuerunt, 1. Reg : 18»19 : Aft : 15 vel lhnt Concilia Epifcoporum fuccedentium 52. Concilia Epifcopalia funt vel particularia i vel ÖiKXfttHKee, feu univerfalia. Particularia funt vel Dioecefana> Provincialia i vel Nationalia. dixxfxtvika, lèu Univerfalia, colledta nomine totius Ecclefiæ, Jguatvor celebrantur :.V/- cenum contra Arium : Conßantinopohtanum contra Macedonium ; Ephefinum contra Neflorium; Calcedonenfe contra Eutychcn: quorum tamen Conciliorum codices> â Romanis pontificibus non parum funt corrupti, quod de canonibus Con. cilij Niceni, concilium Chartagtnenfe fuo [fatim tempore publice dcmonftravit, ^/W*# expurgatorius pontificiuimavnat. 5*. Prafes Concilij efl vel Summuo> utpotcabloluts veracitatis & juris,chriftuo per Icriptura nobis loquens, de quo abfolutè ditium efl coelitus» ipfum audite: Math: 17,5: vel Mi ni fler ialü y ifq; duplex : Ecctefiafticu* Civilu : Is ah Epijcopu exepifcopts elicitur ; hic efl (ummut Magißratuo Chrißian uo ejusloçi ubiconciiiumhabetur, cui etiam convenit judiciu

31 cognîtionù ju xta fcripturam, itfcretlonù tff promulgationis.' Sic Niceno prafucrunt Conftantinus imperator,& Euflati- U* Antiochenum Epifcopus, & Macarius 1er ujolp mit anus The cd. lib. i.e. 7. Eufeb. lib. h c. 6. {, lo Sacral, lib.i. cap. f. 54. çyluthoriias legitimorum conciliorum Fpifcopalium Magna quidem efl, fed non Abfoluta, verùm Humana t f tanta %quantum Authorilatis ex Scriptura Canonica colligit; quomodo ipjumconctliu Apoflolicum nihil decernit, nifi confirmatum per fcripturam, Abi. u. u. ip. Concilio*um igitur Epifcopalium Decreta non fo/um licet, fed necefluro efl ad cano- Dem S. feripturæ examinare, ejuem eanonem folum, qua: non unicé lecuta funt concilia ; Ea omnia Pontificum & Sacer do. tum Concilia deprehendimus erraffe tam in veteri, quàm Novo T. 1. Cron: //.7. ffer, ij.tf 14* /4- E f SS, io; Szech. 7. z 6 E x.$2,4. 2. Reg. 16, ii. item loh. p, 34. ^ //, 47. Math 26.6f. Abi. 4. /.*. quidni igitur Papiflica hodie errent concilia coafta cx [oltsjura* tispapa: notatis fingulari ejus charaftere in frontibus, Maneipijs i cujus fui capitis ffintum, contagiofa traditionum huma naram lûbe corruptum, St vifionem cordis papalis reff* pientem, Conciliorum iftorum membra, pro ffiritu Chrifli, trahunt & hauriunt Nec Concilia Papißica exfolisepifcopis& docentibus colle&a, reptæfentant Eccleffam to* tam vifibilem, ut ad cujus definitionem & integritatem etiam auditores fpeäät ; multô minus repræfentant Eccleffam militantem invifibilem nedum triumphantem,quæ Utraq; lola,extra erroris fundamentalis aleam conftituta efh 55. Nec effit as conciliorum non c ft (implex aut abfoluta ad tollendos errores; funt enim multaharejesabs^conciltjsconfutatæ ex fotafcriptura,d Chrtßo,abApoßolis få patribus,annis pri. mù}ooi quib9 *##,»Oecumenica Sjnodws elt celebrataj ut non neceitum litfiiarefium damnationem,ut hodie poaulant Calvi- 2 uian

32 v differre ad Concilia, quorum nullum exîtucn» fe fauftö Ixtumvc vidifle, fcribit Naz,ianz,enu4 in Epift. i. adprocop. 56. Praxi, dilciplinæ, morumq; & vitæ cenfuræ, potifs. \n(crv'uintvi{ttationes, Eaeq; vel Parochiales infiituendæ â lingulis Minifiris in luis paroecijs»& fingulis earü famiiijs;vel Eicieji*fiica,à præpcfitis in contradib9; vcl Dieecefalesin tota diœccfiab Epifcopo; vcl provinciales in integro Regno a b extraordinarie deputatis : quarum vifitationum exempla in facris extant) /» Sane Reg %ls-> 2 Reg, 2, 4. zchrnoic. 3* 11 : d Att : is*3*t 4 /; d *8> 23> HETERODOXIA. 57. Hcterodoxia convellit MinifterijW Ncceffitatemf vel Caufas, vel propris effeti a [eu 0ficta. Neaffiiate impugnant Enthufia honunts fanatici Enthufiaft<t> qui privatas revelationes exftt* pedant: ex 1er. 31, 34 >non docebit ultra vir proximum ju~ um, d fratrem fuum, dicens cognefce Dominum : erunt enim omnes Doth* *Veo. Relp. I. Hæc comparate accipienda elle» de clariori illuflriori, de ampliori & gentibus communi myfteriorum fidei fub N. T. Cognitione, quâm Tub V. T. i.rcfpondet-d^«/?/* : quia hacc (impliciter didta videri poliunt, fingnificari finem dpramiumfidei, vid: Glorificationem d beatitudinemfidelium : Nam ctfi promiffio ifta fpedat tempus N. T;loh. 6,45. Heb 8» n : Tamen beneficia renovationis N. T: in hac tantum vita inchoari, perficienda verö in vita rtterna, inter quæeft illa clariflima lux divinæ cognitionis»! Cor. 13,12. $8. Caufam Efficientem \ Minifterialem, feu Media- Anabapti tam Minifirorum vocationem»quidam omnino jimpticifi*ypho- ter tollunt, quidam re/peflive> fecundum ejuid. t Anabaphfla» Uniant, phoitntani, etli minifterium Ecclefiaflicum agnofcunt&: recipiunt : Tamen ffecialem vocationem fimpliciter refeiunt,

33 mini (lern exercitio omnibus promifcuc permiflo, ex cmdf inprimis fcripturæ aflercntis, quod Chrißwt Nos omnes fecerit ficerdotes & Reges, & quod Chriftiani fint facerdotium Regale, Apoc. /, 6: /, 10: i tel : 2, 21. unde concludunt, omnes fideles absfy peculiari vocatione, pojje in Ecclepo docere, jf Abluo mintßetijpublier exercere. Relpondemus.- dici omnes Chriftianös, (acerdotes, non tam rejpeplu externi muneris Eeclefiaflici >quàm partim rejpehu ßiritualium Hofiiarum Deo offerendarum, /. Pet. 2 j /. Partim ex potentia capacitate remota, quatenus Nemo Chriftianus, lege aliqua >ab hujus officij petitione excluditur, modo iit za /[tan idoneis ornatus, & legitime vocetur. Proinde licet ad ßintuales hoßias pertineat etiam pr adi cat 10 Evangelif, Mal. /, //; Rom. 15, lé: Tamen ex appellatione (piritualium facerdotum, omnibus fidelibus tributa, nequit inferri, quod pertineat ad omnes fine fpcciali vocatione, hanc fpiritualis Hoßia tyecitm, quafiex efficio publico, offerre. Num omnes funt Propheta? Num omnes DoBores\ /, Cor. 7,.29: Privata igitur familiæ, proximi & aliorum fub cafu necellitatis, informatio, omnibus (piritualibus (acerdotibus incumbit; non item ordinariumminiflerijexcercitium extra peculiarem Ecclejut vocationem. 59. Mediatam vocationem miniftrorum fecundum quid, Jeu legitimum vocationis modum, evertunt Papißa, Non- taptjtica nudipoltiici. Papirtæ jus mediatæ vocationis, fuo Papaee- vocatto. julqj pifcopis lolis, esclufo Magißratu populo, aflignant. Bellarlib: 1, de Clericis C. 4: vocatio pajlorum non pertinet BeU'.nuad populum, fed ad Epifcopum ad fummum pontificem, ex quo gaturpaceufonte ad Epifcopos premanat- Contra politici quidam, pame/je; idem jus, enterjura Maje flatis eiuidim Regalia numerant, fontem exclulo Minifterio & populo. F'tri^perperam: quodingene- Miniße reitaconßat. Quod officium mediate in qualibet focieta- rij. te deferendum, pendet vi legis & vigore conflitutionis, ab 3 o m -

34 omnium flatuum veî fociorum notitia, affenfu & fufragij*: id officium ex uno eorum, licet fuperiorj,vel Hata vel Ibcio, & incommodé impetratur, & privata (olû illius Authoritato conferri ccnfetur.sed officium cujusq; Miniftri Ecclcfiartici mediate vocati, quo adipfàm perfionædefignationem» probavimus pendere certo jure, ex notitia &aflenfu omnium Ecclefiæ flatuum. Ergo. 60. Praeterea Ecclefiafiica poteßas reft} Je fini té, promanat& derivatur ad Epilcopos & presbyteros, non ex Apofiolis principaliter»qui neminem proprio nomine vocarunt» aut ad juramentum fubjettionis fidelitatis ßbi præfiandum adegerunt ; multo minus tanquam e x /èw/epromanat ex Papa, Apoftolis longépoßericri: bed derivatur Ecclefiaßica poteßas unicè à folo Chrißo Authore M intfterj, qui non folum quondam dédit Apoßolos Prophetas Svangehftas immediate vocatos ; fed etiam hodie dat ordinarios Paßores 5* Doftores, cùm vocatio etiam mediata, fit Atlu* Divinu* hominum tartum opera adminiftratus, Sphia, iz, /. Cor, /2. proinde ficut Monarchia tantum refteftu Chrißo loeu in Ecclefia habet ; ita officii Ecctefiaftici, ad unicum Ecclefiæ Monarcham, Regem & caput, C hr i ft um, fubordinationem agn o fei mus; & cx ip lo tanquam ex fonte, derivationem officij Ecclcfiaflici ad fingulos legitivdina vocatos *ferimus. 61, Sicut vocationem Miniflrorum, ita eorum orpapi- fcnationcm t Papiftæ f u0 papx falis ejus Epifcopû adferibunt infolidum. Concil. Trid. Sell': 14. can.7. St quis dixerit, presbyteris Spifcopos non effe fupertores, vel habere poteftatem ordinandi cum presbyteris communem, Anathema fit. Bellarm: Lib. de Cler. C. 3. Nec Lutherus, nee Cinglius nec Calvinus»fu erunt Episcopi, fed pesbyteri. Ordinandi igitur potefiatem habuerunt Nullam. Ex quo principio concludunt : nullum ab illis, Morum ve Juccejfonbua ordinatum miniftrum, efle verum

35 Eccîefiæ Pa florera, ns c reformatos verum habere Miniflerium ; & per hoc, apud eos nor* ejfc veram Ecclefiam,ut qua fine verü Pa* floribus ejje nequeat. 6z. Bona verba quafo: Habent ifta fblutionemthefi 27. & feq : Fruftra nobis fuos Bicornes, Antichrifto fuccenturiatos, tpifcoposoftentant filij fornicationum, papatus quippe Epjfcopos hodie non habet alios, quàm qui pariter cum fuo Capite y Rege, non ex alio, quim ex Abyffi fonte, quâ taies * progrejji [uni j & qui funt fie lia cum fuo Lucifero Je Calo in terri delapfa i terreftrium negotiorum mole obruta fepulta. Nullo quippe alio prnpè officio Mixti illi Episcopi fungunt ur, qua ut firenuc negocientur in Mari Babylonico»in extrudendis fept up licibus Babylonis feccicfia? Rcmaæ jmercibus : Apoc: /9, v.9: /, Pet : 2, /: ut fmt Anguli & duri cardines, ruenti Babyloni oppofiti ; fintq; Armigeri*quorum carnalibus armisdraco fuam Hierar chiam tueatur} praevidens fuam Babylonem prorfus ruituram fuifle, fifola divina proteftione, fi ipfa Conditione aut Bonitate caufae, & armis fpiritualibus folis niteretur^.. Quibus tamen armis* Spiritus S. Ecclefiam per orbem propagavit,fc juxta voluntatem fuam defendit & fufiinuit, etiam quando Petrus, Paulus pro confejfione Chrifti, in vinculis detinebantur* Romani pr afui es in cavernu fpeluncis delituerunt. 63. Politici ifii qui jus vocandi miniflros, inter Politica Maje flat isjura recensent, in locum excejjus papalis, parem in Eeclefia labem plantant & fubffituunt, dum ex proprio unius,1vel ordinis vel hominis fccularis Authoritate,fuspenduntjus vocandi, vel deponendi ac dimittendi Ec cie fise Mini ft ros ; non minori mutandæ ac corrumpendae Religionis, itemqj fævitiæ ac perfecutionis fufiinenuapericulo exponentes Ecclefiam, quam fuit fub DomwatuMonarchico Papae, fr x i flo quip-, peprtfumpio in Religionem & totam Ecclefiam eiusq; Minifie-

36 flum Jure qua ft Re galit cmerfit Jam pridem in Regno pspa-!i, horribilis ilia Pfycotyrannis & Chrifltanorum laniena. Hujus item juris opinione, Roma pontificia, le I'angvine Tantorum tå Martyrum Jefut hodie inebriat : Apc Non abfimilem fruftum minatur Ec Chrirti >jus illud Cuicun^ vel ordini vel homini [oli tributum. Pendcbitenim ab illius nutu, Regni ac principatui Refrgio: illi de Religione contradicere, erit crimen capitale ac hrfa Majeftatü committere. Ex hoc prælumpto jure, Theologiae Pafiores Lutherani>tx fuis oflficijs in Hajfia moti>& folum vertere jufti lunt, annochrift 16O5. per hoc praefumptum Majefiatisjus in Ecclefia, Phocas imperator Beftiam Romanam ex Abys- Jo evocavit>tå AntiChrijlum in tempto De) conftituit. Quin etiam abfurdum eft, adjura Regni referre jus vocandi Mini fi ros Eccie fis tå confhtuendi de religione. ReXenim aut princeps fecuiari«, non sjuâ talvyci\ in Ecclefia.* non igitur ut tali velperjuccefjicnem vel per eltfîionem iftud jus poteft con petere. Ffie quippe Regem autprincipé, Et r(j'ein Ecclefia, ex diverlis principijs & medijs pendent,ex quoru nudo fluit aut ùquitur jua MajefiatisEcclefiafiicum. Quâ princepsant Rex (acrobaptismate tingitur & regeneratur, membrnm Ecclefia efiicitur: nontamenin caputvel in Regem Ecclefia? baptiza - tur. Hinclolus Chrifius Rex Eccleliæ celebratur, Plål. 2, 6 : zach. 4,9: Jofiie 5,14: nec auditum eft haâcrus <qutmquarn hominum eße Regem Ecclefia, nifiexfilijs fornicationum} qui Regina non vidua, Babylonis Matris lu«, Maritum y occinunt efle caput, Regem & Monarcham catholica Etcletiæ 65. De materiali M\nifierij caufa cujus locum tenet rriniftcrij fubjedum& objc&um, monftrofum Dogma procudunt Romani; utpote Pontifictm Romanum, vi lui officij Eccleliadici, habere etiamfummam Potefiatem Temporalem cum Direftè in proprios principatus & provincias ; tura indireftè

37 inomnia regna Chrifti?na; Ideoq; conjungi in papat e- jtvfy Fpifcopisj poteftatem duplicis gladij Spiritualis få fccularis. Hæc Affertio, fivedireftè id eft apertè; five indire&è per cuniculos: id eft doloje, pratextu Agni ac vicariatu* Chri- Indiref t it fubftecie Religionis fåjalutü humana* ftatuat, quafipap*.fit Clunt Bet ju t excercendi fecularem jurisdictionem quocunq; rnodo in larmim. Reges terræ;jus eosdem deponendi få inftituendi ; Regna trans fiererfdtftubditos abfolvendi a juramento obedientia*omnes Scclefia Mini ftr os ab obeduntia fui Magi ft ratus, eximendi ; fe få fuos Epifcopost in fuis quos<% Regnis få principatibus, pro Maçiftratu fe eu fart velecclefiaftico vendttandi i Tota eft mere /editiofa, juri divino adveria; utquæ poteftatem clavium convertit nefarièin Tyrannidem politicam ; orbem Chriftianum bellis & hornicidijsrepletjvtconftetnonchriftum,led rufumdraconcm» Capita, 7. & cornua 10, ac totidem diademata præferentern» ejus aftèrtionis authorem elfe,* eamq; efte fignum luculentif fimum Antichrifti: Rom, 13, i: 1. Pet, 2, /3: Joh, 6,15: Luc.12» 14: Joh,!«? 36: Ubi ChriFIus? quis Spoftotorum tanta facinora inter officia EccteftafticA unquam recenfuit / Agnolce te tandem Babylon ut fanari queas. 66. Formalem Mini ft er ij cauram e am % internam, obje&o fuo determinatam, enormiter corrumpunt Pontifices, a- flri ngçntes Mtntft trium Ec clcßaßicum ad ufum få finem facrifi* candh ob^/»ordinando tradi præcipiuntin manus poculum Millar fuæ cum hoc Symbolo: Accipe poteftatem celebrandi Mi (Jams få Sacrificandi pro vivis få mortuis. Concil.Trid:fe (f:6* C, 3 ; Miß a non folum profide Itum viz orum peccatis* pcenis, fatisfaftionibus få alijs nece/fitatibus.sed etiam pro defunftis incrifto» nondum ad plenum purgatis, offertur. Hæc aperta cd totius Minifterij Papalis, Apoft f i t, qua Babylon impuhu Monarchico fui capitis,ab inftituùone Chriftt Utè cecidit,*quâcjf ficutfacrificult iacerdotale & proprium Chrifti officium facri- F ligd

38 îigc învadudt:ita dominator iiîc latia!is>tituîum& Iocu Cfirifti furni pontificis nefariè fibi vendicat; Heb. 7,23» Ad hanc internam tå novam Minißeri Papißici formam*ppeqàt tota illa in Ecclefiam redufta ex judaismo &GentiiismO cercemomar um tå cultuum fuperßitio tå idololatria*cujus femine fornicantem fecum Babylonem* Alduter ille >complevit. Apoc. 17«confer Thefinjj. Huc xtïtifacrilegum Concilij Trid. decretum feil' 13; Brtc'pimtis fnbpœna excommunicationis* quod nullum Presbyter communicet populo* fnb utraq, fpecic panis tå vini. Hæc omnia corruptam Minilterij bcclefiafrici formam apud Pontificios offendunt. 67 Externam Minifiertj formam conflantem legitimo graduum Miniflrorum inter fe, ordine & refpedlu,^er«/v/o/? turbavit *tå pejjum dedit latialis Abaddon. Hic n. B. Petro in A-* poftolos, luos collegas, dominatum ohtrudit.monarchicum: Jibivero ut Petri fuccejjori, tå quaßjoli Chrißiin terris vicario, in omnia concilia, totumq; clerum, primatum duplicis imperij depofeit. concili. Trid. fefl* 23, can, 6. Siquù dixerit non ejfè in Ecclefia Catholica Hierarchiam ( duplex papale Dominium) divina ordinatione inftitutum, Anathema ftr. Qui canon dire&è eft oppofitus canoni Chrißiirafcribentis Apoßolis Jta«o- /u$y, non dominatum* Matth. 20,28: Bell, eandem Monarchica gubernationis forma urgens lib.5,de pontif. Rom.eft,inquit, non fimp lex error*fedperniciofa httrefis, negare B. Petri primatum. 68. Refponfio. Aliena eß quaßionis, dc duplici primatu Papæ inftitutæ, ex B. Petro probatio. Non. n. Petrus tå ^Papa lunt Mçovti: quia Hic in propria tå Apoßolicam Petri cathedram nunquam fuit receptus, immediata SS. revelatione carens, quam Enthufiafta perperam jadat. Quin etiam funt Avvfyo- 9oi. Poftquam n- Papa Cathedra docendi, omnibus fympresbyteris communi, excidit, eamq; confpuit *Aliampbi cathedram operâ Draconis eß machinatui, utri % priori contrariam, ut, pote

39 pote Regalem & imperialem. Dudam igitur ex PtlrO ad Papam> tanquam ex pari vel fimili, Argumentationem : diametralispetri tå Pap* oppofitio proftcrnit.deindeprincipium petit Bellar.de perniciofa Hatred*B. Petri primatum negante. lnfuper fundamentalem ilium ftruduræ Babylonicæ lapidem reijcere, & primum ifium fidei Articulum de primatu Petri tå Pap a, negare, S. fandus non damnat ut Harefin ; Sed requirit utg/w*/<?wdgnofcentem, Hominem peccati, ifto primatus figno notatum, & fugientem ex Babylone:i- TefT. 2: A- poc:i8>4.nova igitur ifta Regia Babylonica gubernationis forma per Luciferum Babylonicum, indubia, prilcam Ecclcfiat formam â Chnflo inßitutam tå Apoßolü commendatam Babylone, obhteravit tå Peffum dedit. 69. Finem MiniflerijJubordinatum, quo hominis converfio& falus refpicitur, negant Anabaptifia, derogantes i ft os effedus verbo tå [aeramentis ut organis tå Medijs. Cui errori af fines funt Calviniani tå Papifla. Quo fpedat diftindio inter vocationem efficacem, & inefficacem: Inter verbum externum tå internu.quæ Miniflerij evacuatio pendet exabfoluto reprobationis decreto, quod in caufa fit, quodss. non Temper cum Miniflerio cooperetur. Pontifici) feparant â verbis lcripturæ, fenfum Spiritus S. eumq; in ferinio pedoris Papalis Fnthufiaflic«reconditum, quærunt. 70. Pontificij propria CMinißtrijfui effebla feu officia flatuunt Gfuinty, : offerre feujacrtßcare: Prae ff: Benedicere: Bapti- Papißtc» z,arc:tåpr*dicare.scd repetita Materialium facrificiorum ob- cleri latio, efl propria V. T: inquo officio opponitur N. T:idcoq,- cla% huic pofl Chriftum nequit convenire- Heb Praeße, non accipiunt fenf û Apodolico, de dudu per dodrinamæc vitam: Sed de duplicisgladij poteftate. Nec Benedicere accipiunt Phrafi SS.pro ivao^ûft,quæ fit verbo & precibus,i,tim, 4 5: Scd pro confecrarione per Lxorcismostå un&ones, cum horribiü

40 rtlnli nominis divini Abufu.Sic ab Exorcistù benedicutur Aqua tu fir alis, oleum, cineres, cruces, Rami, ad concilianda iftis rebus divinam efficaciam pro Spirituaiib:ss effeti is producendis*. Pro delendis venialibus piceatis, fugandis damonibus, gf curandis o. m n is generis morbis. Baptizare* illis no eft homines in Nöine Patris, filij» & S. S. fimplici aqua afpergere ; fed aqua confecrata exorcismis,addita infufflattoe>jaliva,utlione,onibus in lingva populo ignota adminiftratis. Pradicare deniq; ipfiseft, non fola Eloquia Dei proponere ; Sed traditionum, apparitionum, legendarum ex Santtis, decretorum Papalium Zizania difteminare. Ex quibus Minifterij Papiftici efte&is feu officijs* liquidum eft, quàm lata Apoftafiacicidit Babylon, âvero Ecc/efiæ, quale Chriftus inftituit, Minifterio. Curavimus ita, pro temporis ratione,babylonem,6c non fanata eft: derelinquam u s eam,& eamus unusquisq; in terram Tuam, & narremus inzion opus Dei noftri, Jer. 51,9,10. Cui gloria in leculorum fecula, Amen. Ad Proflantem Eruditum virumjuvenem Da-,. JOHANNEM FRISIUM, - S. S* Theolog. Studiofum, publice difputantem, Amica Gratulatio, lldicio veftro Papalis ritè tyrannis IPellitur ex cætuchrifti qui fulmme terret Terras, turbat aquas, qui fublunaria mulcet, Cujus conformas in terris usq; Miniftros Vitâ Si do&rina, qui Papa* & morte refiftcot ; Horum per temet confht, dilefte Joannes, Perpetuum Temper notnenq,* dccusq,* perenne. Concelebras Dominum fic defendendo^miniftrum i Sacra Minifteri j dum libras lance facratâ Et venis in Casium, & Papam detrudis adoreum. quam fundebat C la u d iu s B r o d b k i fta la m b *