Giske kommune Kvalitets og utviklingsmelding for grunnskulen 2014 Kvalitets og utviklingsmelding for grunnskulen i Giske 2014 1
Perspek v Elevarbeid, Valderøy barneskule Innleiing Kvart år skal det i følgje Opplæringslova leggjast fram ein lstandsrapport l drø ing i kommunestyret. Lovkravet er at rapporten skal omtale læringsmiljø, læringsresultat og gjennomføring i vidaregåande skule. I denne meldinga blir desse resultata med fleire vurdert opp mot måla i Kvalitetsplanen for barnehagar og skular 2014-2017. I or endra vi forma l ei Kvalitets og utviklingsmeldinga. I meldinga for 2014 følgjer vi same forma. Som erdeklasssingen som arbeider med perspek v i teikninga over, skal meldinga gi grunnlag for å drø e kvaliteten i grunnopplæringa i Giske kommune. I llegg l kvalitetsdata har to skular sine forteljingar om utviklingsarbeid ved skular. Valderøy barneskule blei innvigd 15. desember i 2014. Eit praktbygg og eit kra tak. Bileta er henta derifrå. 2 Kvalitets og utviklingsmelding for grunnskulen i Giske 2014
Ressursar Talet på elevar Indikatoren opplyser om talet på elevar som er registrerte ved grunnskolar per 1. oktober det aktuelle skoleåret. Indikatoren omfa ar barn og unge som e er opplæringslova 2-1 har re og plikt l grunnskoleopplæring, og som får denne opplæringa ved ein grunnskole. Tala omfa ar ikkje vaksne elevar som får grunnskoleopplæring. Årsverk for undervisningspersonale Indikatoren viser summen av årsverk for undervisningspersonalet. Summen inkluderer berekna årsverk l undervisning og berekna årsverk l anna enn undervisning. Årsverka er utrekna ved å dividere års mar på årsramma. Det er brukt 741 mar på barnesteget og 656 mar på ungdomssteget. Indikator og nøkkeltall 2010-11 2011-12 2012-13 2013-14 2014-15 Talet på elevar 1 095 1 110 1 122 1 154 1 163 Årsverk for undervisningspersonale 97,2 100,4 102,2 99,9 106,2 Giske kommune skoleeier, Grunnskole, Antall elever og lærerårsverk, 2010-2015 Lærarte leik 1.-7. trinn og 8.-10. trinn Indikatoren viser gjennomsni leg lærarte leik ned på skulenivå. Lærarte leik er rekna ut med utgangspunkt i forholdet mellom elev mar og lærar mar, og gir informasjon om storleiken på undervisningsgruppa. Indikatoren inkluderer mar l spesialundervisning og l andre lærar mar som blir ldelte på grunnlag av individuelle elevre ar. Kvalitets og utviklingsmelding for grunnskulen i Giske 2014 3
Læringsmiljø Elevundersøkinga hausten 2014 Elevundersøkinga er obligatorisk på 7. og 10. klasse, og resultata blir publiserte på Skoleporten. Lokale mål Læringsmiljø er det overordna satsingsområdet i planperioden. Den pedagogiske pla orma seier mellom anna: Skular,SFO og barnehagar i Giske skal: La alle barn oppleve meistring, medverknad og aksept for at vi er ulike og at vi arbeider ulikt Skape eit inkluderande miljø utan mobbing og utestenging Vere prega av skapande ak vitetar og mangfald Under landssni Ca på landssni Over landssni 7.klasse 10.klasse Giske kommune Nasjonalt Giske kommune Nasjonalt Stø e frå lærarane 4,2 4,4 4,1 4,0 Vurdering for læring 3,8 4,0 3,3 3,2 Læringskultur 4,1 4,1 4,0 3,7 Meistring 4,0 4,1 4,1 4,0 Elevdemokra og medvirkning 3,9 3,8 3,5 3,2 Mobbing 1,2 1,2 1,1 1,2 Andel elevar i prosent som har opplevd mobbing 2 3 gongar i månaden eller o are 2,6 4,7 2,4 4,7 4 Kvalitets og utviklingsmelding for grunnskulen i Giske 2014
Vurderingar Måla i kvalitetsplanen er høge, og vi har enno ikkje nådd dei. Som ein ser av tabellen over, så ligg resultata på landssni et. Tala for mobbing er på eller noko betre enn landssni et og viser ei posi v utvikling i følgje det elevane sjølve rapporterterar. Skulane har eit solid system for å følgje opp desse spørsmåla, men det er eit felt kor ein all d må vere årvaken. I 2014 blei DUB-prosjektet starta. Det fokuserer på barn med særlege u ordringar. Prosjektet har omfa a Giske oppvekstsenter, Godøy skule og Tryggheim barnehage og har vore leia av PPT. Målet har vore: Prosjektet er ein direkte oppfølgjar av studiedagane med Pål Roland frå Adferdssenteret, og arbeidet har vore gjennomført med stor energi og entusiasme. Samstundes er det ein god modell for samarbeid mellom barnehage og skule. I 2014 blei det ser fisert 10 ART-trenere (Agression Replacement Training). De e er ein veldokumentert metode for å utvikle sosial kompetanse. Alle skulane har no ART-grupper. Desse er organisert noko ulikt. Tilbakemeldingane er gode, og de e arbeidet skal følgjast opp. «utvikle handlingskompetanse i å førebyggje, avdekkje og avhjelpe psykososiale vanskar for barn i alderen 4-8 år» Frå ein TV-skjerm i gangen på Valderøy barneskule. Skulen slår her fast kva elevane skal kunne forvente. Kvalitets og utviklingsmelding for grunnskulen i Giske 2014 5
Læringsresultat Skulane har eit omfa ande system for å kartleggje og følgje opp elevane si læring og utvikling. Her viser vi dei dei nasjonale prøvene på 5. 8.og 9. trinn samt eksamensresutata. Nasjonale prøver Lokale mål Kvalitetsplanen set desse måla for dei nasjonale prøvene: «Ved dei nasjonale prøvene på 3. trinn skal mindre enn 15 % av elevane ligge på meistringsnivå 1, og meir enn 30 % på meistringsnivå 3. Ved dei nasjonale prøvene for 8. klasse skal mindre enn 20 % ligge på meistringsnivå 1 og 2 og meir enn 40 % på meistringsnivå 4 og 5.» 5. klasse Giske Nasjonalt Sni M1 M2 M3 Sni M1 M2 M3 Lesing 5. klasse 48 29,1 49,5 21,4 50 23,2 50,6 26,2 Rekning 5. klasse 47 33,6 51,4 15,0 50 24,5 49,5 26,0 Engelsk 5. klasse 51 37,1 39,0 23,8 50 24,7 50,4 24,9 Ungdomstrinn Sni Giske kommune M1 M2 M3 M4 M5 Sni Nasjonalt M1 M2 M3 M4 M5 Lesing 8. klasse 51 4,4 14,9 45,6 24,6 10,5 50 8,8 17,8 40,7 21,6 11,0 Rekning 8. klasse 49 10,7 25,9 38,4 15,2 9,8 50 10,3 21,9 36,9 20,9 10,1 Engelsk 8. klasse 51 6,1 16,7 43,0 28,9 5,3 50 9,3 19,3 40,3 19,9 11,2 Lesing 9. klasse 52 3,0 13,1 52,5 20,2 11,1 54 5,2 11,8 35,2 27,0 20,8 Rekning 9. klasse 53 4,0 13,0 39,0 26,0 18,0 53 5,3 15,2 33,2 26,4 20,0 Utvikling frå 5. til 8. klasse Lokale mål: «Resultata på nasjonale prøver for same årskull for 5.-8. trinn og 8.-9. trinn skal vise ein auke av elevar på høgste nivå samanlikna med lsvarande utvikling i fylket». Dei nasjonale prøvene er u orma for å samanlikne lokale og nasjonale resultat, ikkje for å måle endringar frå ei trinn l eit anna. Vi trur likevel at vi kan bruke desse l å sjå på læringsresultata på mellomsteget i barneskulen. Engelsk Lesing Rekning 5. kl 8. kl 5. kl 8. kl 5. kl 8. kl Giske x 3,1 2,1 2,8 2,1 2,9 Nasjonalt x 3,0 2,0 3,1 2,0 3,0 Tabellen viser resultata for årets 8. klassingar og resultatet for dei same elevane då dei gjekk 5. klasse i 2011-12. På grunn av tekniske problem vart nasjonal prøve i engelsk annulert. Tala viser at då dei gikk i 5.klasse låg dei marginalt over landssni, mens dei no i 8. klasse ligg marginalt under landsni. 6 Kvalitets og utviklingsmelding for grunnskulen i Giske 2014
Utvikling frå 8. til 9. klasse Tabellen viser resultata l årets 9.klassingar og kva dei oppnådde i or som 8.klassingar.I 9. klasse får elevane same prøva som i8. klasse. Det er difor rimeleg å rekne med høgare skåre for 9. klasse. Lesing Rekning 8. kl 9. kl 8. kl 9. kl Giske 2,9 3,2 3,0 3,4 Nasjonalt 3,1 3,4 3,1 3,4 Resultata viser at elevane har ha same utvikling frå 8. klasse l 9. klasse som landssni et, noko betre i rekning. Vurdering: Skalaen for dei nasjonale prøvane er ny frå 2014-2015. Det nasjonale sni et for prøvene i 5. og 8. klasse er 50. Det sta s ske grunnlaget er no slik at ein no kan samanlikne prøvene frå år l år. Dei er også bli eit betre reiskap for lbakemelding l den einskilde elev. Resultata for 5. klasse er ikkje gode. Særleg resultata i rekning er svake. Berre fem kommunar i fylket er svakare. Resultata for 8. og 9. klasse er betre, men når ikkje måla i Kvalitetsplanen. Utviklinga frå 5. l 8. klasse og frå 8. l 9. klasse, sjølv om de e er usikre data, er heller ikkje så god som ein ynskje. I tabellane har vi markert med fargekodar tydelege avvik frå nasjonale tal, men måla som er se e i kvalitetsplanen, er ikkje nådde. kvalitetssamtalar. Det er ikkje eit einskild grep som er løysinga. Vi se stor lit l arbeidet med «Vurdering for læring» som alle skulane er med i. Her arbeider ein systema sk med korleis læraren gir framovermelding l eleven om korleis ein kan forbetre arbeidet og samstundes korleis eleven kan greie de e. På alle delspørsmåla som dreier seg om vurdering i Elevundersøkinga svarar 600 elevar frå 5. -10. klasse på eller betre enn landssni et. Vi har i 2015 meldt opp sju lærarar l vidareutdanning, seks av dei i matema kk. I desember blei det lyst ut prosjektet «Realfagskommune». Giske kommune søkte og kom med som ei av 34 kommunar. De e prosjektet startar hausten 2015 Desse resultat har vore drø a i rektormøta, på den einskilde skule, i kontaktmøter og i Kvalitets og utviklingsmelding for grunnskulen i Giske 2014 7
Rektor ved Giske skule skriv om «Vurdering for læring: Alle skulane i Giske kommune deltek i den landsomfa ande satsinga Vurdering for læring (VFL) i regi av Utdanningsdirektoratet. Målet med arbeidet er at skulane skal vidareutvikle ein vurderingskultur og ein vurderingspraksis som gir auka læringsutby e for elevane. Vurdering for læring er all vurdering som vert gi undervegs i opplæringa og som bidreg l å fremje læring. Vurdering av læring vert brukt om prøver og oppgåver som gir informasjon om kva eleven kan på eit gi dspunkt. Fire prinsipp for undervegsvurdering Utdanningsdirektoratet viser l fire forskingsbaserte prinsipp som er sentrale i vurderingsprosessar som har l formål å fremje læring. Disse er også nedfelt i forskri a l opplæringslova som re gheiter for elevar. 1. Elevane skal forstå kva dei skal lære og kva som blir forventa av dei ( 3-1). 2. Elevane skal ha a endemeldingar som fortel dei om kvaliteten på arbeidet eller prestasjonen ( 3-11) 3. Elevane skal få råd om korleis dei kan forbetre seg ( 3-11) 4. Elevane skal vere involvert i eige læringsarbeid ved mellom anna å vurdere eige arbeid og eigen fagleg utvikling ( 3-12) I praksis betyr de e at lærarane bryt ned kompetansemåla i læreplanen l læringsmål for ein periode eller ein me. Elevane går saman med lærarane om å lage kriterium, som fortel kva som vert krevd av eit spesifikt arbeid eller ei oppgåve. Vidare får elevane undervegsvurdering som er faglege, relevante lbakemeldingar og framovermeldingar som skal gi råd om forbetring. Forsking viser at ak v deltaking i læreprosessen kan føre l betre læring. Når elevar er involvert i vurderingsarbeidet vert dei meir klar over kva som skal lærast og korleis dei lærar. Sam dig kan dei ved hjelp av eigenvurdering få eit bilete av kor dei står i høve l måla dei skal nå. Eigenvurdering vil sei at eleven vurderer seg sjølv og reflekterer over om eit læringsmål eller kriterium er nådd, de e er grunnlaget for sjølvregulert læring. Elevane gir også kvarandre konstruk ve lbakemeldingar på bakgrunn av vurderingskriteria, de e kallar vi medelev-vurdering, kamerat -vurdering eller vurdering i læringspar (læringspartnar). Giske skule arbeider kon nuerlig med korleis gi gode lbakemeldingar og framovermeldingar og har stort fokus på å involvere elevane i læringsarbeidet. Vi bruker VFL i både faglege og sosiale vurderingar. Målet er at heile oppvekstsenteret skal ta i bruk metoden for å vurdere td sosial kompetanse. Alle klassane brukar læringspartnar som metode. Erfaringar med bruk av læringspartnar er mellom anna at elevane får d l å tenkje før svaret blir gi, elevane er tryggare fordi dei ikkje er åleine om svaret, fleire har bli meir ak ve, fleire svar kjem fram og ein bygg nye relasjonar. I 2.klasse seier elevane at «Det er godt å vere to». «Vi får tenke ilag». «Eg er ikkje redd for å svare feil lengre». «Kven skal eg snakke med? Læringspartnaren min er ikkje her i dag». I arbeid med norsk og engelsk i 7. klasse fortel læraren at han modellerar først slik at elevane veit korleis eit ferdig produkt skal sjå ut. Han set opp mål for arbeidet, så lagar han kriterium for l dømes ei forteljing saman med elevane. E er at elevane har klart eit utkast l teksten, by er læringspara PC og gir kvarandre vurdering u frå kriteria. Eleven gjer ei eigenvurdering og reflekterer om målet er nådd osb. 8 Kvalitets og utviklingsmelding for grunnskulen i Giske 2014
Lærarane fortel at arbeid med VFL har ført l praksisendring med auka mo vasjon og læring for elevane både fagleg og sosialt. Skulen er bevisst på at VFL ikkje er ei satsing som er avslu a e er to år, men ein måte å tenke på og arbeide på som vi er på god veg l å implementere i vår praksis. Kriteria for skriving av setningar i 2. klasse : Verktøy brukt i mange klasserom: Kvalitets og utviklingsmelding for grunnskulen i Giske 2014 9
Det digitale klasserommet Eit forhold som vil få aukande betydning for læringsutby et er korleis vi klarer å ta i bruk digitale ressursar på ein god måte. Det blei stor merksemd kring de e då Godøy skule var representert på statsministeren sin dysleksikonferanse hausten 2014. Senter for IKT i utdanningen skriv om de e: Tilpasset og helt vanlig! datamaskin med et program hvor tekstene ble lest opp for ham, slapp han å gå ut. Jeg følte meg som en vanlig elev, mindre som en unormal, sier Fredrik Tema: Digital kompetanse, Innovativ bruk av IKT For Fredrik ble skolehverdagen snudd på hodet da han fikk datamaskin i 5. klasse. Da ble jeg en helt vanlig elev, sier han. Fredriks foreldre forstod at dysleksi kunne være tema allerede da han gikk i barnehagen. Etter mange år med spesialpedagoger og logoped var det introduksjonen av en egen datamaskin i 5. klasse som ble den store endringen. Han har alltid hatt god hukommelse, så god at han kunne huske detaljene i lange historier som læreren fortalte. Men å lese de samme tekstene bød på uoverstigelige hindringer. De historiene læreren fortalte, husket jeg mye bedre enn de jeg leste selv. Når vi hadde lange tekster, tok læreren meg med ut av klasserommet og leste for meg, og rett før klassen begynte på spørsmålene kom vi inn igjen, forteller Fredrik Dyb Alnes, elev i 8. klasse på Godøy skule utenfor Ålesund. Da han fikk Like tiltak Det er mange elever i norsk skole som har utfordringer som Fredrik. I hvert klasserom er det i snitt 5 til 10 prosent som har en eller annen form for læringsvanske eller innlæringsvanske. Noen av dem er identifisert og tatt tak i, som i Fredriks tilfelle. Andre er ikke engang oppdaget, sier Dina Dalaaker, seniorrådgiver ved Senter for IKT i utdanningen. Veldig mange elever med behov for tilpasset opplæring i en eller annen form, har slett ingen diagnose. Det er også viktig å huske på at selv om utfordringene for elevene kan være høyst ulike, kan tiltakene være like, sier Dalaaker. Datamaskin eller nettbrett bidrar til en mer inkluderende undervisning. Essa Academy, en skole i den engelske byen Bolton, har i mange sammenhenger blitt trukket fram som en mønsterskole for bruk av teknologi i læringsarbeidet. Også der er tilpasning et nøkkelord. For eksempel kan elevene høre leksene på Podcast. De vil da få tekster opplest, akkurat som Fredrik på Godøy, sier Dina Dalaaker. Dette har ført til at langt flere elever får med 10 Kvalitets og utviklingsmelding for grunnskulen i Giske 2014
seg leksene uavhengig av om de har en spesifikk læringsvanske eller ikke. Elever som vanligvis ikke er så glade i å sitte stille og lese, får nå med seg leksene. Resultatet er at langt flere lykkes på skolen. Lettere hverdag På Godøy skule brukes nettbrett og andre digitale verktøy for å gi tilpasset undervisning og varierte læringsmetoder. For klassen, for meg som lærer og for Fredrik er teknologien med på å gjøre hverdagen lettere. Jeg kan be elevene gå inn på læringsaktiviteter som kanskje er varierte, men der alle er samlet i samme rom. Det skaper et inkluderende læringsmiljø uten at vi må drive med akkurat det samme, sier lærer Henning Dyb. Fredrik er enig i det. Nettbrettet er et hjelpemiddel for alle, uansett om du har dysleksi eller du har ADHD. Du finner alt det du vil på brettet. Det er kanskje uvant nå, men det er lurt at vi begynner å teste det ut som vi gjør her. Jeg har lyst til at andre skal få samme gleden av nettbrett, sier han. Frå filmen om Godøy skule på IKT-senteret si side. Kjelde: h ps://iktsenteret.no/ressurser/ lpasset-og-helt-vanlig Kvalitets og utviklingsmelding for grunnskulen i Giske 2014 11
Eksamensresultat Vurdering Eksamensresultata for 2013/2014 er på eller over fylkessni et. Slik var også resultata i 2012/2013. Når det gjeld ei samla vurdering av læringsresultata så ser ein at utviklinga ikkje er posi v. Det har vore ein fallande tendens i 5 klasse, mens det er noko betre på ungdomstrinnet. Til slu ser ein at eksamensresultata er rela vt gode. I verksemdsplanane for 2015 er omgrep som læringstrykk og innsats tydelege og kva som fremjer læring står i fokus. Samarbeidet med heimen i det å formidle høge forvetningar l læring og hardt arbeid er vik g. 12 Kvalitets og utviklingsmelding for grunnskulen i Giske 2014
Gje nnomføring i vidaregåande skule Gjennomføringstala i vidaregåande skule er sjølve syretesten. Å gjennomføre vidaregåande skule blir meir og meir vik g for kva val ein kan ta seinare i livet. Tala for 2008 kullet har vi få frå Fylkeskommunen. Vi veit frå lokal erfaring at nokre elevar tek vidaregåande skule på eit seinare dspunkt. At 22 av våre 100 elevar har slu a i vidaregåande skule er likevel bekymringsfullt. Gjennomføringa viser ei svak posi v utvikling over d. Kvalitets og utviklingsmelding for grunnskulen i Giske 2014 13
Andre tema System for oppfølging Utgangspunktet er kvalitetssystemet for Giske kommune. Alle skulane har ein verksemdsplan som gjeld for kalenderåret. Måla i verksemdsplanen er henta frå Kvalitetsplanen. Leiinga rapporter på desse måla i ter alrapportar og i årsmeldinga. Rådmannen gir lbakemelding på desse rapportane gruppevis og enkeltvis. På grunnlag av årsmeldinga blir det gjennomført ein kvalitetssamtale med skulane som ein del av rådmannen si internkontrollsystem. I kvalitetssamtalen deltek administrasjonen, poli kar, FAU og skulen si leiing og plangruppe. I årshjulet er det også eit strategimøte der administrasjonen og skuleleiarane drø er langsik ge mål og eit utviklingsmøte der administrasjon, skuleleiarane og plangruppene møtast for å drø e felles mål og ltak. Navet i utviklingsarbeidet er likevel dei månadlege rektormøta som held tak i utviklingsområda. Skuleeigar er ansvarleg for å ha eit system for kvalitetssikring, kvalitetsvurdering og kvalitetsutvikling. Samla se meiner vi at kontroll, vurderings og læringsperspek vet er teke godt vare på gjennom de e systemet. Vi har i 2014 innført 1310.no, som er eit system for rektor og skuleeigar l å følgje opp om ru nar er gode nok og om dei blir gjennomført. 14 Kvalitets og utviklingsmelding for grunnskulen i Giske 2014
Konklusjon Oppdraget i skulen er todelt; utdanning og danning. Alle sider av de e kan ikkje målast. I den generelle delen av læreplanen står det: «Den vik gaste av alle pedagogiske oppgåver er å formidle l barn og unge at dei stadig er i utvikling, slik at dei får llit l eigne evner.» Læringsmiljøet er det prioriterte området i denne planperioden. Vi har vist l gjennomføringa av DUB-prosjektet og skolering og innføring av ART. Samstundes var Sosial kompetanse hovudtema på Strategimøte og Utviklingsdagen i haust. Skulane arbeider med å ferdigs lle sine planar for arbeid med sosial kompetanse. I Elevundersøkinga rapporterer elevene frå 5-10 klasse om eit godt læringsmiljø både sosialt og fysisk. Det er eit kon nuerleg arbeid å oppre halde de e og skulane har l der store u ordringar. Ein arbeider no for å oppre e eit ressursteam som kan avhjelpe skulane med dei største u ordringane. Det er gjort greie for elevresultata. U ordringa må møtast på fleire plan. Vi gjer mellom anna: Lærarane må få utvike sin faglege kompetanse. Elevflokken kjem inn i skulane med andre føresetnader enn dei gjorde for år sidan. Re kompetanse må vurderast ut i frå det. Fleire får no lbod om vidareutdanning. Tre avdelingsleiarar/trinnleiarar er meldt på rektorskulen Deltaking i prosjektet «Realfagskommune» vil gi oss høve l å få utvikle vår realfagskompetanse. I søknaden argumenterer vi for at å utvikle realfagskompetanse er ei noko som angår alle fagområde og ikkje minst korleis organisering og arbeidsformer bidreg l mo vasjon og lærelyst. Det vidare arbeidet med «Vurdering for læring» ser vi på som botnplanken for vidare utvikling. Lærarane har arbeidd svært godt med de e området og har få særs gode lbakemeldingar for sine bidrag i dei regionale ne verka. Siw G. Måseidvåg, Høgskulen i Volda, er ein av dei fremste kapasitetane i Norge deltek på Vigra skule l hausten, Gordon Stobart, di o kapasitet i Europa, deltek på felles studiedag i haust på Valderøy barneskule. Vi satsar høgt. Kvalitets og utviklingsmelding for grunnskulen i Giske 2014 15
Giske kommune 2014 16 Kvalitets og utviklingsmelding for grunnskulen i Giske 2014