Sammen skaper vi omdømme og tillit. Frå økonomi og. Per Blikra, økonomisjef Randaberg kommune

Transkript

1 Sammen skaper vi omdømme og tillit Frå økonomi og styringsdata Frå innsikt til til handling undring Per Blikra, økonomisjef Randaberg kommune

2 Styringsdata og økonomi i samhandlingsreformen Medfinansiering Utskrivingsklare Reinnleggelsar Innskrivingspraksis Vil undersøka om styringsdata kan fortella oss noko om korleis samhandlingsreformen har virka i Helse Stavanger-opptaksområdet

3 Samhandlingsreformen, finansieringsordningar Finansieringsordningane er ikkje målet med reformen, men middel som skal støtta opp om å betra samhandlinga mellom sjukehusa og kommunane å bidra til at oppgåver som kommunane kan gjera betre/billegare enn sjukehusa blir overført til kommunane. å bidra til auka satsing på førebygging og folkehelse i kommunane (i tilfelle det er nokre økonomar i salen som trur det motsette)

4 Medfinansiering Medfinansiering betyr at kommunane betaler 20% av stipulert kostnad for medisinske opphold ved sjukehusa. Dette har kommunesektoren samla fått tilsvarande mengd av pengar for frå staten. Medfinansiering utgjer 5 % av kommunale helse- og sosialbudsjett, og mesteparten av utgiftene er stabile og vanskelege å påvirka. For sjukehusa medfører medfinansiering inga endring i måten dei er finansiert på (bortsett frå evt krav til redusert aktivitet). Overgangen til medfinansiering betydde mykje meir økonomisk for kommunane enn utviklinga vidare (og overgangen er me ferdig med for denne gong)

5 Utskrivingsklare og Øhjelp-senger Kommunane betaler døgnpris for pasientar som ligg på sjukehuset etter at dei er ferdigbehandla, dokumentasjon er laga, og rutinar for å melda dei utskrivingsklare er fulgt. Utgjer 0,5% av kommunale helse- og sosialbudsjett, Kommunar som etablerer Øhjelp-senger får desse finansiert 50% frå staten og 50% frå helseforetaka. 1 seng per innbyggar. Frå 2016 skal alle kommunar ha etablert dette (aleine eller saman med andre). Dersom Øhjelp-senger fører til forventa nedgang i bruken av sjukehusa, går dette (økonomisk) opp i opp for både sjukehus og kommunar. Eventulle gevinstar for pasientar og meir kostnadseffektiv behandling samla sett kjem i tillegg.

6 Medfinansiering i 2012 Medfinansiering 2012 Kroner Kroner/innbyggar Antatt kostnad Rammetilskott Differanse Kostnad Differanse 1101 Eigersund Sandnes Stavanger Sokndal Lund Bjerkreim Hå Klepp Time Gjesdal Sola Randaberg Forsand Strand Hjelmeland Finnøy Rennesøy Kvitsøy Totalt SUS-kommunane Rammetilskott = aldersjustert gjennomsnitts-«behov»

7 Medfinansiering i 2013 Prognose Kommunal medfinansiering %-vis endring 1101 Eigersund ,9 % 1102 Sandnes ,7 % 1103 Stavanger ,0 % 1111 Sokndal ,3 % 1112 Lund ,8 % 1114 Bjerkreim ,3 % 1119 Hå ,4 % 1120 Klepp ,9 % 1121 Time ,8 % 1122 Gjesdal ,0 % 1124 Sola ,7 % 1127 Randaberg ,5 % 1129 Forsand ,5 % 1130 Strand ,6 % 1133 Hjelmeland ,1 % 1141 Finnøy ,2 % 1142 Rennesøy ,2 % 1144 Kvitsøy ,3 % Totalt SUS-kommunane ,3 % Differanse r-tilsk progn I 2013 fekk Randaberg kommune to nye brukarar med store hjelpebehov som inntil vidare får tilbod i annan kommune. Kostnad 6,5 mill. kr. 3,3 mill. kr netto etter at statleg tilskott er rekna med. Frå 2014 vil me gje desse tilbod i eigen kommune og redusera kostnadane til halvparten

8 Helse Stavanger har 10% færre medisinske senger enn aldersjustert gjennomsnitt for landet Me 18 kommunar har eit aldersjustert forbruk på medfinansiering som er 10% lågare enn landsgjennomsnittet. Tilfeldig?? Neppe Har me gjennomført intensjonane i samhandlingsreformen på forskott, og hauster me nå fruktene av dette? meir pengar i reformen enn andre sjukehusregionar Er det tilbodet (senger) eller etterspørselen (behov) som bestemmer omfanget av sjukehustjenester?

9 Mandat for felles analysegruppa mellom SUS og dei 18 opptakskommunane. Arbeidsgruppen skal bli enige om lokale styringsdata for å følge opp samhandlingsreformen. Arbeidsgruppen skal også arbeide med hvordan en i felleskap skal kunne bruke de sentrale styringsdataene Arbeidsgruppen skal analysere styringsdata for kommunene samlet for å få erfaringer med bruk av valgte styringsdata.

10 Liggetider for medisinske pasientar Gjennomsnitt liggedagar Medisinske pasientar Totalt ,8 4,1 5,9 6,9 7,4 8,0 5, ,0 3,9 5,7 6,8 7,7 8,0 5, ,1 4,0 5,6 6,3 6,6 6,0 5, ,9 3,7 5,3 5,8 6,1 5,3 4,9 Totalt 3,0 3,9 5,6 6,5 7,0 6,8 5,3 Gjennomsnitt liggedagar Pasientar utan komm. Medfinansiering Totalt ,0 4,0 6,8 8,8 9,4 8,6 5, ,8 3,9 6,4 8,1 10,0 10,2 5, ,9 3,9 6,0 8,0 9,0 7,7 4, ,8 3,9 5,9 7,4 6,8 6,0 4,7

11 Liggetider i norske sjukehus «Det har vore nyttig og rett med auka poliklinisering, meir dagbehandling og reduserte «Det liggetider. har vore nyttig og rett med Men auka utviklinga poliklinisering har gått og fortare reduserte og fortare, liggetider. og ein plass går Men grensa, utviklinga og grensa har gått er nådd fortare nå» og N.N. fortare, lege 2007 og ein plass går grensa, og grensa er nådd nå» N.N. lege 1987 Prolongering av utviklinga i liggetider vil gi 0 dagar i 2027!

12 Doktor Solberg kom inn, etter å ha forsove seg i to timar. Det vart ein røff start på dagen.

13 Utskrivingsklare

14

15 Finansieringsordninga knytta til utskrivingsklare virker! Pasientane får vera på det behandlingsnivået dei høyrer heime Kommunane har frigitt plass på Helse Stavanger til behandlling av fleire pasientar / færre pasientar på gangen Mange utskrivingsklare pasientar er sjukare enn før når dei kjem til kommunane Ikkje fordi dei blir skrivne ut «for tidleg», men fordi me ikkje lar dei ligga å «modnast» på sjukehuset I enkelt-tilfeller kan sjølvsagt Helse Stavanger ha gjort feil (og kjem til å gjera det fortsatt). Dette må me fortsetta å fylgja opp Når det har gått kortare tid etter operasjon/behandling er det prinsipielt større sjanse for forverring av situasjonen og behov for ny sjukehusbehandling etter at pasienten er utskriven Kva betyr det at liggetida før utskriving går ned frå 2012 til 2013?

16 Reinnleggelsar Medisinske reinnleggelsar jan-okt i aktuelt år Totalt Reinnleggelse : Ø-hjelp innleggelse i løpet av 30 dagar etter siste utskrivning medisinsk opphold Kanskje det viktigaste kriteriet på om me får det til med samhandlingsreformen! Stabilt 7% for Helse Stavanger dei siste åra (trass i fleire som blir skrivne ut tidlegare (kortare liggetid og færre utskrklare))

17 Reinnleggelsar (KS-rapport)

18 Kva pasientgrupper er det fornuftig å følga opp i samhandlingsreformen? Helsedirektoratet i samarbeid med KS og Helseforetaka har utarbeidd ei (foreløpig) inndeling Desse pasientgruppene er ikkje DRG-grupper eller HDG-grupper, men «nye» definisjonar (basert på hovuddiagnose) som skal vera meiningsfulle for kommunane og samhandlingsreformen Gruppene skal vera lette å identifisera/avgrensa og forbruket bør kunna påvirkast av kommuanane Statistikk frå sjukehusopphold for kommunane blir presentert i forhold til desse pasientgruppene på Helsedirektoratet sine samhandlingsinternettsider.

19 Reinnleggelsar Pasientgrupper (Hdir) Totalt Andre pasientgrupper Kreftsykdommer Sykdommer i fordøyelsessystem Sykdommer i nyrer, urinblære og prostata Sykdommer i hjerte og blodårer, ekskl hjerteinfarkt og 7 hjerneslag Hjerteinfarkt og andre smerter i brystkassen Sykdommer i nervesystem inkl hjerneslag Smerter i buk/bekken Sykdommer i muskler og ledd Sykd i luftveiene, unntatt lungebetennelse Diabetes inkl komplikasjoner Akutt skade hofte/lår - kirurgi Lungebetennelse Akutt skade hofte/lår - ikke kirurgi Totalt Helse Stavanger

20 Reinnleggelsar Pasientgrupper (Hdir) Totalt Andre pasientgrupper 2 % 5 % 12 % 16 % 16 % 12 % 7 % Kreftsykdommer 27 % 12 % 11 % 12 % 9 % 8 % 11 % Sykdommer i fordøyelsessystem 7 % 6 % 7 % 11 % 14 % 12 % 8 % Sykdommer i nyrer, urinblære og prostata 6 % 5 % 7 % 10 % 12 % 14 % 8 % Sykdommer i hjerte og blodårer, ekskl hjerteinfarkt 11 og % hjerneslag 7 % 6 % 8 % 9 % 8 % 8 % Hjerteinfarkt og andre smerter i brystkassen 4 % 4 % 6 % 9 % 13 % 15 % 7 % Sykdommer i nervesystem inkl hjerneslag 12 % 7 % 5 % 8 % 10 % 6 % 8 % Smerter i buk/bekken 8 % 7 % 14 % 18 % 15 % 0 % 9 % Sykdommer i muskler og ledd 5 % 3 % 3 % 4 % 7 % 7 % 4 % Sykd i luftveiene, unntatt lungebetennelse 1 % 3 % 7 % 16 % 20 % 0 % 4 % Totalt 2 % 5 % 9 % 12 % 12 % 10 % 7 % Helse Stavanger , del at totale innleggelsar

21 Kor kjem pasientar på SUS frå?? X kommune sine medfinansieringspasientar ved Helse Stavanger i 2012 Rekvirentgruppe Pasientar DRG-poeng Kostnad Ukjent/foreløpig udefinert Andre tjenester Fastlege / Primærlege Legevakt Spesialisthelsetjenesten Totalt Andre spesifikke behandlingstilbud, blanding mellom ordinære innleggelser og poliklinikk 84 Ordinære innleggelser med overnatting 557 Polikliniske konsultasjoner 195 Spesifikke polikliniske tjenester og innleggelser uten overnatting Tal frå Hdir sine internettsider

22 Kva kan medføra unødvendig innlegging? Pasientens fastlege er utilgjengeleg Innleggande lege er generelt usikker / vegrar seg for å ta ansvar Innleggande lege har generelt lite informasjon om pasienten (legevakt) Innleggande lege har ingen gode alternativ til innlegging Kort veg til sjukehus, enklaste løysing pasient og pårørande ønsker sjukehus for å få kommunale heildøgns omsorgstenester i neste omgang (Knut Vassbø, kommunelege, Bjerkreim)

23 Meir om kor pasientar på SUS frå kommune X kjem frå Pasientar DRG-poeng Lege Lege Lege Lege Lege Lege Lege Lege Lege Lege Lege Lege Lege Lege Lege Lege Andre legar Akutt = uten opphold / venting Ikke akutt, men behandling innen 6 timer Planlagt, eller venting over 24 timer og friske nyfødte Rekvirentgruppe 7 1 Andre tjenester Fastlege / Primærlege Legevakt Spesialisthelsetjenesten Totalt

24 Statistikk på enkeltlegenivå Statistikk på enkeltlegenivå må uansett skilla mellom rollar, men er i tillegg sårbar for tilgjengelighetsproblematikken. Ein fastlege som har hyppig legevakt vil heilt automatisk innlegga fleire pasientar. (er skilt i statistikken for X kommune) Ein fastlege som ikkje er tilgjengeleg for øyeblikkelig hjelp, vil sannsynlegvis sjeldan legga inn pasientar, fordi pasientar som har behov for øyeblikkelig hjelp, kontaktar legevakta og blir innlagt derifrå. Statistikk på fastlegelistenivå kan seia noko om fastlegen er tilgjengeleg og/eller på andre måtar bidrar til at pasienten ikkje vert innlagt unødvendig

25 Viktigste enkeltstatistikk Kor mange innleggingar pr 1000 listepasientar for den einskilde fastlege pr år (uavhengig av KVEN som legg inn pasienten) = MÅLA PORTVAKTERFUNKSJONEN (dette har ikkje eg sett tilgjengeleg data på) MEN: Så langt er det heller ikkje lansert framlegg om truverdige styringsreiskapar for kommunane i høve til fagleg primærlegepraksis.

26 Ø-hjelp-tilbod og oppfølging og kontroll av dette Helseforetaka vil vera med å definera kva data kommunane skal/bør registrera om bruken av Ø-hjelp-senger for at sjukehusa skal kunna kontrollera om kommunane bruker sengene rett? (sjukehusa er med på å finansiera kommunale Ø-hjelp-senger, i alle fall til 2016 når dette blir krav for alle kommunar) Eller for å få mest mogleg fornuftig og effektiv bruk av desse sengene slik at dei kan vera ei avlastning både for sjukehusa og andre kommunale helse- og omsorgstilbod Kommunane (gjennom samhandlingsutvalget) har eit legitimt behov for og ønske om å analysera data frå sjukehusa For å kunna sjå effektar av tiltak i eigen kommune For å følga opp kva som skjer i sjukehusa og mellom sjukehusa og kommunane i samhandlingsreformen (reinnleggelsar, utskrivingsklare)

27 Slutt! Det vart ein tung dag. Etter to lengder hadde vi ikkje meir å prate om.

28 DRG Diagnoserelaterte Grupper Klassifisering av pasientar i medisinsk og kostnadsmessig homogene grupper basert på : Diagnose Tyngde/komplikasjonar (bidiagnose) Kirurgiske/medisinske/terapeutiske prosedyrar (mest for kirurgiske DRG-ar) Alder Kjønn Utskrivingsmåte (død) Innført i Norge på 1990-talet som grunnlag for stykkprisfinansiering av somatisk del av sjukehusa og som hjelpemiddel i pasientdata-analysar diagnosar og eit utal prosedyrekodar blir til ca. 800 DRG-grupper Sjukehusa får 40% av DRG-kostnaden som stykkprisinntekt (ISF=Innsatsstyrt finansiering) frå staten. Frå 2012 skal dei få 20% frå kommunane for medisinske DRG-ar (i tillegg til 20% frå staten). Resten av inntekta (60%) får sjukehusa som rammefinansiering basert på objektive kriterier. DRG-pris (DRG=1=gjennomsnittspasient (inneliggande)) = kr i 2011, dvs 20% er ca kr.

29 Økonomien i samhandlingsreformen Det vanskelege økonomisk vil vera å få til eventulle insentivordningar knytta til rus, psykiatri m.m. Det er kanskje større utfordringar fagleg her: kva tid er ein pasient ferdigbehandla og korleis tenka rundt reinnleggelsar (planlagte behandlingsløp kontra uønska reinnleggelsar). Det er heller ikkje etablert noko som likner på DRG-systemet for å klassifisera pasientar på ein fagleg og økonomisk fornuftig måte her (og DRGsystemet har det blitt jobba med sidan slutten på talet i Norge og på SUS)