- PDF Gratis nedlasting

Størrelse: px

Begynne med side:

Download ""

Knut Aasen
9 år siden
Visninger:

1 Forord Ein dag stod eg i stova til ein professor. Han drog fleire tjukke bøker ut av dei velfylte bokhyllene sine og viste meg svære avhandlingar; mange tettskrivne, innhaldsmetta, gjennomtenkte, djuptpløyande sider. Endåtil på engelsk! Skrivne av sønene hans. Tanken gjekk til den vesle boka mi «Konfekteska» på sparsomme seksti sider, ikkje var det tungt stoff heller, berre små historier og enkle kvardagsdikt. Eg krympa meg der eg stod, var flau over heile boka. Tenk å skrive noko så tynt og lite! Akkurat då hadde eg fått plass i ei fyrstikkeske. Men så sa den kloke mannen min: «Kor mange trur du kjem til å lese dei avhandlingane? Og kor mange har lest boka di?» i irritasjon over alt det trivielle. Lettast fell eg i den grøfta når eg i kavet etter alt som skulle gjerast, oppdagar at tida har gått frå meg og eg har gløymt å leve. Kanskje er det fleire som eg? Mitt ynskje for denne vesle boka er å minne oss på at vi har det i grunnen godt, og at det faktisk er no den er her, timen å leve i. Ein kveld sat eg i ei anna stove, stova til mor mi. Der var ingen avhandlingar, men mange spørsmål utan svar. Likevel var der ein fred i heimen, for vi visste begge at vi kunne seie med salmisten: I di hand er mine tider. Ho hadde alltid vore der for meg, no fekk eg vere der for henne. Ei slita hand låg i mi. Rikare kan vi vel ikkje bli. Ikkje til forkleinelse for djuptpløyande avhandlingar. Det er flott at der er menneske som kan tenkje og skrive djuptpløyande, men det er noko i dette at det enkle er ofte det beste. Og den tanken gav meg frimod til å skrive igjen. For eg skriv enkelt, så alle kan forstå det, men forhåpentleg til ettertanke, så alle tenkjer etter. Ein har sagt det slik: Kunsten å vere lukkeleg er å gjere sine gleder enkle. Det er så skremande lett å gløyme dei enkle gledene i alt kavet etter det vellukka, det optimale liv. Og så gløymer ein lett alle gledene 10 11

Skrivne av sønene hans. Tanken gjekk til den vesle boka mi «Konfekteska» på sparsomme seksti sider, ikkje var det tungt stoff heller, berre små historier og enkle kvardagsdikt.

2 12 13

3 Mor mi Mor mi kom rekande på ei fjøl. Det var det dei sa, og heile barndommen lurte ho på kvifor ho gjorde det, når alle andre kom med storken. Men ho kunne ikkje spørje, instinktivt forstod ho at slikt snakka ein ikkje om. Skjønt folk snakka, det følte ho, og somme sa ting direkte til henne, ting ho ikkje forstod. Slik som at «Du er heldig du som får vekse opp hos Emma og Erling». Kvifor sa dei ikkje det same til brødrene, dei vaks då også opp der? Det vart mange vanskelege tankar for eit lite barnesinn. Ho forstod tidleg at ho var annleis, men ingen forklarte henne kvifor. Det var gjerne av omsorg at dei ikkje fortalde henne kven ho var og kvar ho kom ifrå, men kanskje skada det meir, det som aldri vart sagt? Dyra kunne ho snakke med, fyrst katten ho fekk masa seg til, og sidan vart det mang ein sjelesørgerisk hund. Ho elska katten sin, likevel var det det den som måtte late livet då nabokona fekk elveblest og kjerringrådet sa at katteblod kunne helbrede. Nabokona sine to velfødde katter fekk leve. Det måtte vere ein god grunn til det, var det også fordi ho ikkje var som andre? Sorga over katten sette seg djupt i henne, kanskje ikkje mest fordi ho miste katten sin, men fordi det var så urettferdig. På skulen las frøken «Berre ein hund» frå leseboka med slik innleving at mor mi kjende nakkehåra reise seg. Heile livet sidan vart eit sitat frå den boka med henne. Eit kjent sitat knytt til ein figur med ein hund og ein liten gut som spør «Kan du ikkje tala?» Heldigvis hadde ho ei bestevenninne. Ein gong drista ho seg til å spørje henne om ho kunne spørje mor si om ho visste kvar ho kom ifrå. Neste skuledag kom venninna med svaret: «Mamma seier at ingen er født utan at Gud vil det.» Så var ho like langt. Som syttenåring fekk ho første leietråden. Då hadde ho nyleg begynt å arbeide på ein kafé i Ålesund. Ein dag kom ein mann til å be henne gå eit ærend til butikken, og føydde kvardagsleg til at «det er forresten familien din som eig den butikken». Så for ho av garde med ei ny puslespelbrikke i tanken som kanskje skulle finne sin plass. Den kvelden gjekk ho med skjelvande steg til ei adresse ho hadde fått oppgitt i butikken, men ho fekk ikkje kome inn. Berre ein liten lapp vart stukken i handa hennar; «Dette er adressa til mor di.» Kva tenkjer ein ungdom på sytten, som alltid har kjent seg annleis, når ein får adressa til ei ukjend mor i neven? Kven skulle ho snakke med når ingen hadde snakka om dette før? Ikkje veit eg, men at ein kunne ha bruk for ein sjelesørgerisk hund og lange turar åleine i fjøra, ja, det kan eg godt forstå

Slik som at «Du er heldig du som får vekse opp hos Emma og Erling». Kvifor sa dei ikkje det same til brødrene, dei vaks då også opp der? Det vart mange vanskelege tankar for eit lite barnesinn.

4 16 17

5 Ho fekk aldri møte mor si, og faren var død då ho endeleg fann ut kven han var. Då ho vart tjueein og myndig, skreiv ho sjølv under på adopsjonspapira. Ho hadde vakse opp i fosterheim fordi mor hennar aldri hadde gitt samtykke til adopsjon. Fosterbarn på ei lita, gjennomsiktig øy der fleire snakka om og færre snakka til. Kvifor fortel eg dette? Fordi vi har fått ein lovbestemt rett i landet vårt til å la born vekse opp med kjensle av å vere annleis og aldri få svar på kven dei eigentleg er. Om openheita er uendeleg mykje større no enn den gongen mor mi vaks opp, er den djupe trongen til å kjenne sitt rette opphav sikkert lik. Og eit kvart barn vil etterkvart forstå at ingen kan ha genetiske foreldre som er to av same kjønn. Ein ting er å hjelpe born som fekk eit uheldig utgongspunkt, noko heilt anna er det å legge til rette for å gi born uheldige utgangspunkt. Og endåtil lovbestemme at det er heilt greit. Det vil verte mange som kan trenge lange turar i fjøra og ein hund å snakke med, men mest sannsynleg vil konsekvensen av denne utviklinga verte langt meir alvorleg. kreftene var der, sett folk i augene endå om mykje gav trong til å slå blikket ned. Men det var ikkje si skam ho bar, ho bar andre si. Ingen har lært meg meir om å tilgje enn mor mi, ingen har vist meg meir kva som ligg i Jesu ord om å gå ei ekstra mil, ingen har vist bedre evne til å takke for det ein fekk og leve i den timen ein har. Livet har nok vore meir utfordrande enn enkelt for mange, men det er slett ikkje alltid at det er dei som har største grunnen til det, som klagar mest. Personleg kjenner eg vel ingen som skulle ha større grunn til å klage enn mor mi, heller ikkje kjenner eg nokon som klagar så lite som ho. No takkar mor mi dagleg for at ho fekk vekse opp i heimen til Emma og Erling. Helsa tillet ikkje lenger turar i fjøra, men ho har ein liten hund som held henne med selskap. Og sjølv om det endå er mange spørsmål, er det noko som har vorte større og viktigare enn alt det ho sjølv ynskte å spørje om. Trua på ein Frelsar som skal hente henne heim til himmelen, det har gitt henne ro for at ein dag skal kvart kvifor få svar. Og så er historia verd å fortelje fordi mor mi fekk mange fleire grunnar til lange fjøreturar. Livet vart meir utfordrande enn enkelt, men aldri gav ho opp. Alltid har ho kjempa for sine, stilt opp så lenge 18 19

Fordi vi har fått ein lovbestemt rett i landet vårt til å la born vekse opp med kjensle av å vere annleis og aldri få svar på kven dei eigentleg er.

Like dokumenter

EVANGELIE-BØKENE Av Idun og Ingrid

EVANGELIE-BØKENE Av Idun og Ingrid Matteus: Tid: Tidleg på 60-talet e.kr. Forfattar: Apostelen Matteus. Adressat: Jødar. Markus: Tid: En gang på 60- talet e.kr. Forfattar: Johannes Markus Adressat: Romarar