mlmtoo much medicine in Norwegian general practice

Størrelse: px

Begynne med side:

Download "mlmtoo much medicine in Norwegian general practice"

Roy Thoresen
8 år siden
Visninger:

1 mlmtoo much medicine in Norwegian general practice For mykje medisin i norsk allmennpraksis Nidaroskongressen 2015 Per Øystein Opdal, Stefán Hjörleifsson, Eivind Meland

2 For mykje medisin i norsk allmennpraksis mlmtoo much medicine in Norwegian general practice : Drivkrefter bak overdiagnostikk : Kva hjelper fastlegane? Forskningsbasert gruppeoppgåver, konkurranser, premier Per Øystein Opdal, Stefán Hjörleifsson, Eivind Meland

3 Tema I Drivkrefter bak overdiagnostikk kva meiner fastlegane?

4 Drivkrefter bak overdiagnostikk Introduksjon av forskingsprosjektet Gruppearbeid Funn frå forskningsprosjektet Plenumsdiskusjon

5 Bakgrunn og mål Kvalitativ studie basert på fire fokusgrupper av allmennpraktiserande legar Auka kunnskapen kring overdiagnostikk i norsk allmennpraksis ved å undersøkje: Pasientkasustikkar som omhandlar overdiagnostikk Drivkrefter bak overdiagnostikk blant norske allmennlegar Alternative strategiar for å forhindre overdiagnostikk

6 Metode og design for fokusgruppene Eksempel på utredningar som ein på førehand med rimeleg sikkerheit kan fastslå at er unødvendige Kva trur du sjølv driv fram desse unødvendige utredningane? Korleis kunne desse unødvendige utredningane vore unngått?

7 Drivkrefter bak overdiagnostikk Introduksjon av forskingsprosjektet Gruppearbeid Funn frå forskningsprosjektet Plenumsdiskusjon

8 Gruppeoppgåver 20 min Diskuter eksempel på utredningar som ein på førehand med rimeleg sikkerheit kan fastslå at er unødvendige Kva tenkjer de er drivkreftene i desse kasustikkane? Siste 8 min: Kva er den viktigaste drivkraften og kvifor?

9 Drivkrefter bak overdiagnostikk Introduksjon av forskingsprosjektet Gruppearbeid Funn frå forskningsprosjektet Plenumsdiskusjon

10 Resultat Drivkrefter: Sjukdom bør eliminerast for ein kvar pris

11 Om legen som stiller seg spørjande til fenomenet for mykje medisin Det som slå meg med første oppgåva, er det som ein med rimeleg sikkerhet kan sei er unødvendig. Då blei eg litt sånn då har eg ikkje mange saker som eg kan bidra med.

12 Om legen som opplevde at ein enkel otitt utvikla seg til cerebral abscess Og eg må innrømme at etter det som skjedde blir det nesten obligatorisk å kikke alle pasientar i øyrene. Den angsten er der; kva visst det skjer noko? Du føler deg veldig ting kan gå verkeleg gale når du minst venter det. Så eg tenkjer at akkurat sånne opplevingar fører til at ein kanskje er ekstra forsiktig. Ja, eigentleg gjer me unødvendige ting fordi me fryktar det verste.

13 Om legen som mista ein pasient p.g.a. lungeemboli Det var jo veldig dramatisk. Eg har vel kanskje sendt mange fleire på undersøking på grunn av det enn eg ville gjort visst eg ikkje hadde opplevd det same. Det har med redsel for å oversjå noko, at ein tar for sikkerhets skuld. Sånn at eg har sendt fleire, som eg er ganske sikker på at ikkje har DVT, til Ullevål, for sikkerhets skyld, for min eigen del.

14 Om legen som mista ein pasient p.g.a. lungeemboli forts. Litt det at det generere den angsten hos legen, og at det genererer ein prevalensblindheit fordi du har opplevd det ein gong, så kan du oppleve det ein gong til, i staden for å sjå kor sjeldan eller vanleg dette eigentleg er. Alt som du har sett verkar så veldig mykje vanlegare enn det du ikkje har sett.

15 Resultat Drivkrefter: Forventningar

16 Om legen som føler seg pressa til å ta PSA Også er det då denne diskusjonen når mennene kjem, for dei spreier jo den glade bodskapen til alle sine mannlege venner om at dei må gå å ta PSA. Så PSA er den typiske vanskeleg prøven kor forventninga kjem. Også spør eg meg sjølv om eg skal bruke 15 minutt på å forklare kvifor eg ikkje skal ta den, eller eg berre skal kryssa av på dette skjemaet. Og sjølvsagt kryssar eg av på skjemaet.

17 Om legen som føler seg pressa til å ta biletdiagnostikk ved muskel-skjelettplager Ofte synest eg det ikkje er nødvendig å ta vidare biletundersøking. Men der føler eg at eg endar opp med å rekvirerer likevel, fordi pasienten kjem igjen og ber om det. Det er fordi dei ikkje stolar på den kliniske undersøkinga. Dei aksepterer ikkje mi kliniske vurdering. Det er MR som er fasit.

18 Om pasientar som krev mammografi utanfor mammografiprogrammet Også når retningslinjene tilseier at det skal ha annakvart år, så vil dei framleis ha årleg kontroll. Deira nevrose for mammacancer tilseier at dei ynskjer å overprøva dei gjeldande retningslinjene. Det er vanskeleg å overbevisa dei om at det ikkje er nødvendig.

19 Konklusjon Sterke forventningar frå pasientar og samfunn, men også frå legane sjølv om alltid å gjera mest mogeleg Sjukdom bør og skal eliminerast for ein kvar pris Norske allmennlegar stiller seg delvis spørjande til fenomenet overdiagnostikk, sjølv om dei ser at overdrevne utredning kan vera skadeleg

20 Plenumsdiskusjon: Fellestrekk og skilnadar mellom gruppearbeidet og forskingsfunna

21 Reflekterande team: Blinde flekkar?

22 PAUSE 15 MINUTT

23 Tema II Overdiagnostikk kva hjelper fastlegane?

24 Kva hjelper fastlegane? Funn frå forskningsprosjektet Gruppearbeid Konkurranse Premie

25 Metode og design for fokusgruppene Eksempel på utredningar som ein på førehand med rimeleg sikkerheit kan fastslå at er unødvendige Kva trur du sjølv driv fram desse unødvendige utredningane? Korleis kunne desse unødvendige utredningane vore unngått?

26 Resultat Kva hjelper? Sette foten ned

27 Pasientar som krev å bli regelmessig undersøkt med MR altså veldig mange at desse med hofteslitasje kjem ein gong i året for å bli henvist for ein sjekk på MR. Då spør eg dei: Kvifor det, er det noko som har forandra seg? Nei, det er det ikkje, men eg har no blitt sjekka før. Då tar eg den der om dei har blitt så dårleg at dei treng operasjon. Då godtar dei faktisk at du seier nei

28 Resultat Kva hjelper? Inngå kompromiss

29 Aksjemeklaren som krev heilkropps MR der legen enda opp med å ta blodprøvar Det synest eg er eit veldig godt eksempel på at ein tar prøvar som ein sjølv meiner ikkje er nødvendig, men for å inngå eit kompromiss må ein gå med på det. Ein må på ein måte svelga den kamellen. Også møtes ein igjen for å gå gjennom, for å komme til kjerna. Eller så kjem ein ikkje i dialog. Den der har eg opplevd av og til.

30 Resultat Kva hjelper? Leve med usikkerheit

31 Pasienten som krev ei enkel undersøking for kreft Det finst ein del pasientar som trur at det finst EU-kontroll for menneske. Å då må ein jo forklare dei at det ikkje er så enkelt. Nokre gongar så finn ein ikkje alt. Eg trur ikkje det hadde hjelpt å henvise alle, eg trur me må innsjå at me ikkje kan fange opp alt. Det er ein viktig del av vår jobb.

32 Pasienten som krev ei enkel undersøking for kreft forts. -Ein kan jo ikkje vera allmennlege utan å takle usikkerhet. Me har jo såpass lite utstyr. -Kva med å tilvise? -Ja, sjølvsagt tilvise når det er indikasjon for det, men ein kan jo ikkje tilvise alle som kjem inn på kontoret. Ein må jo takla ein viss form for usikkerhet.

33 Resultat Kva hjelper? Opne for eit pasientsentrert narrativ

34 Om pasienten med ulike vondter som har blitt utreda grundig med MR Men eg ser at eg klarar ikkje...sjølv eg trur at eg har gjort ein god jobb på førehand, så ser eg jo det at det går ikkje inn. Eg får jo stadig vekk desse forventningane om at: No har eg vondt i ankelen. Eg trur det handlar om forventningar

35 Om pasienten med ulike vondter som har blitt utreda grundig med MR forts. problemet er angsten og forventningar som andre har til henne, og som ho har til seg sjølv. Ho vil gjerne at noko skal seie at: Det er ei sene som har røke, me kan berre sy den saman så blir du frisk. Mange ønskjer seg noko som andre kan fikse og ta ansvar for, fordi det er så tungt å gjera jobben sjølv

36 Konklusjon Informantane drøftar ulike strategiar for å forhindre for mykje medisin Deira erfaring med desse strategiane er blanda, og delvis fører ikkje strategiar fram

37 Kva hjelper fastlegane? Funn frå forskingsprosjektet Gruppearbeid Konkurranse Premie

38 Gruppeoppgåve Representanten frå di gruppe har 90 sekund i heisen saman med helseministeren. Denne tida skal brukast til å fortelja ministeren om eitt tiltak han bør iverksetta for å forhindra overdiagnostikk i norsk allmennpraksis Førebu representantens glødande innlegg!

39 Reflekterande team: Kva følgjer vil dette tiltaket få?

40 Kva hjelper fastlegane? Funn frå forskingsprosjektet Gruppearbeid Konkurranse Premie

41 Takk for oss!

Like dokumenter

Undersøking. Berre spør! Få svar. I behandling På sjukehuset. Ved utskriving

Undersøking. Berre spør! Få svar. I behandling På sjukehuset. Ved utskriving Berre spør! Undersøking Få svar I behandling På sjukehuset Er du pasient eller pårørande? Det er viktig at du spør dersom noko er uklart. Slik kan du hjelpe til med å redusere risikoen for feil og misforståingar.