-Š Š LHC.. ³μ,.. Ö±μ,.. Ê ±μ Î Ñ Ò É ÉÊÉ Ö ÒÌ ² μ, Ê

Transkript

1 ˆ ˆŠ Œ ˆ ˆ Œ ƒ Ÿ Š Š LHC.. ³μ,.. Ö±μ,.. Ê ±μ Î Ñ Ò É ÉÊÉ Ö ÒÌ ² μ, Ê.. μ μö É É, μ Ö ˆ 217 Šˆ ˆŸ t-š Š 218 ˆƒ t t- 219 Š ˆ -Š Š 220 Œ ˆ Œ ˆŸ Œ t-š Š E 225 ˆ Œ ˆ Œ t-š Š LHC 228 ˆ ˆŠ t-š Š ˆˆ LHC 236 ˆ Œ ˆ Ÿ t-š Š Š ATLAS 237 Š ˆ 239 ˆ Š ˆ 240

2 ˆ ˆŠ Œ ˆ ˆ Œ ƒ Ÿ Š Š LHC.. ³μ,.. Ö±μ,.. Ê ±μ Î Ñ Ò É ÉÊÉ Ö ÒÌ ² μ, Ê.. μ μö É É, μ Ö ˆ ²μ Éμ Ö μ Ê Ö ³μ ÉÖ ²μ Ô² ³ É μ Î É ÍÒ Å t-± ± Ê ±μ É ² ÉÔ É μ μ³μðóõ Ê É μ ± CDF. Ò μ μ Ò ± ²Ò É Í t-± ± ³ Éμ Ò μ ² Ö μ ³ Ò. Ê É Ö μ ÉÓ É É Ö ³ Ö ³ Ò t-± ± ² Î ÒÌ ± ² Ì t t- Ò. Í. ³. μéμ - μéμ μ³ ±μ²² LHC Ô 14 Ô, Î ²μ μéò ±μéμ μ μ μ É Ö ² Ï ³ Ê ÊÐ ³. Ò ² μ- Ö μ Ë ± t-± ± ³μ É μéò Ê ±μ É ²Ö. The history of discovering of the heaviest elementary particle Å top-quark with CDF experiment at the tevatron collider in 1995 is stated. Main production channels and methods of top-quark mass measurement are described. The importance and strategics of the top-quark mass measurement in different decay channels of t t pair at protonäproton collider LHC with s =14TeV, whose operation is expected to start in the nearest future, are discussed. Also, investigations in the early period of collider operation are described. PACS: Ha ˆ μ ³ μ É μ Ô² ³ É ÒÌ Î É Í Ö ²Ö É Ö É É Ö ³μ- ²Ó ( Œ), ±μéμ Ö μ μ Ê ± ² μ μî ÒÌ ³³ É SU(3) C SU(2) L U(1) Y. μ ÉμÖÐ μ ³ μ Ê Ï μ μ Ò É ±É Î - ± Õ Ë ±Ê Ô² ±É μ ² ÒÌ ³μ É ± Éμ ÊÕ Ì μ³μ ³ ±Ê. ³ μ Ò Å Ô² ³ É Ò Î É ÍÒ μ μ³ 1/2 Å Œ ²ÖÉ Ö Ê Ò: ± ± ² Éμ Ò (É ². 1). μ -± ± Ò² μé± ÒÉ Ô± ³ É Ì CDF D0 μéμ - É μéμ μ³ ±μ²² Å ÉÔ É μ (FNAL, ) [1]. μ Ò - ² μ Ö, μ Ò μ ÉμÖÐ μ ³, ± ² Ó ÊÎ Ö ± - ³ É Î ± Ì μ É μ Ö t-± ±, μ ² Ö μ ³ Ò, μ ³μ ÒÌ ± ²μ, Î Ö μ Ö Ò, É ± Ô² ±É Î ±μ μ Ö. Š ± μ É ². 1, t-± ± Å ³Ò ÉÖ ²Ò Ì ± ±μ. Š μ³ μ²óïμ ³ Ò, μ Ð ³ É μî Ó ³ ²μ ³Ö (τ t 1/Γ t 0, ), μé² Î μé Ê Ì ± ±μ, É Ö Éμ²Ó±μ Ò É μ,

3 218 Œ.. ˆ. ÎÉμ Ê É μ μ ÉÓ Ö. μ ± ³, Ð É μ μ ± ± Ì μ μ ² Ö ÒÌ μ ÒÌ μ ÉμÖ, μ Ð Ì t-± ±. ² Í 1. μ±μ² Ö ± ±μ ² Éμ μ, Ì Ö Ò, ³ Ò É ÉÓ ±μ³ μ- ÉÒ ² μ μ μ (I 3) [25, 34] μ±μ- Š ± Éμ Ò ² ³ μ² Ö Œ, ŒÔ /c 2 ³ μ² Ö Œ, ŒÔ /c 2 I 3 1 u +2/3 1,5 4 ν e 0 < /2 1 d 1/3 4 8 e 1 0,51 1/2 2 c +2/3 (1,15 1,35) 10 3 ν μ 0 < 0,19 +1/2 2 s 1/ μ /2 3 t +2/3 (171,4 ± 1,2 ± 1,8) 10 3 ν τ 0 < 0,18 +1/2 3 b 1/3 (4,1 4,4) 10 3 τ /2 É Í Ë Î ± μ É t-± ± ²Ó μ É Ê ÖÕÉ μ ÊÎ, μ ±μ²ó±ê, μ³ ³μ ÊÐ É ÊÕÐ Ì ³ Éμ μ, Ò μé ÒÌ ²Ö ² μ Ö μ É ²Ó ÒÌ ± ±μ, μ Ìμ ÉÓ μ²ó μ ÉÓ μ Ò μ Ìμ Ò ³ Éμ Ò. 1. Šˆ ˆŸ t-š Š Ê μ ² μé± ÒÉ Ö b-± ± Å ± ± É ÉÓ μ μ±μ² Ö Ö μ³ 1/3 μ ±² μé Ò ÊÐ É μ Ö μ É μ ² μ³ê μ μ μ³ê Ê ² ÉÊ Å t-± ±. Ò ± Ö ³ Ò t-± ± ( ³.. 1) Ò² μ ² É 20 ƒô /c 2 [2Ä4]. μ ³μ μ ÉÓ ² μ Ö ÔÉμ μ ² É ³ μö ² Ó Î μ e + e -±μ²² PETRA ³ ±- ³ ²Ó μ Ô 46,8 ƒô (DESY, ƒ ³ Ö) [5Ä9]. Ê ±μ²ó± Ì Ô± ³ É Ì, μ ÒÌ 1979Ä1984., μ μ Ê ², μ Ê É - μ ² ² ²Ö ³ Ò 23 ƒô /c 2. ² ÊÕÐ Ö μ Òɱ Ò² - ² É ± e + e -±μ²² TRISTAN (Ÿ μ Ö) ³ ± ³ ²Ó μ Ô 61,4 ƒô. ʲÓÉ É μ ÒÌ 1987Ä1990. ± ± Ì μ± É ²Ó É Ê- Ð É μ Ö t-± ± μ Ê μ Ò²μ, ² ³ Ò μ É ² 30,2 ƒô /c 2 [10,11] Î ² μé ÉÓ e + e -Ê ±μ É ² LEP (CERN) SLC ( ) Ô 90 ƒô. ˆ ± ² μ ÒÉ Ö Z 0 - μ μ t t- ± ±μ ÊÕ Ê. μ, μ ÖÉÓ, Ò² Ê É μ ² Éμ²Ó±μ ² ³ Ò 45,8 ƒô /c 2 [12Ä15]. ± 1980-Ì. μ μ ² Ó μ ± t-± ± μ μ³ ±μ²² Sp ps Ô Ö³ μé 546 ƒô Î ² μéò μ 630 ƒô. μ ± μ μ ² Ó ± ² μ ÕÐ μ Ö W - μ μ p p W ± t b/ tb. ʲÓÉ É Ò² μ ² - ² ³ Ò 69 ƒô /c 2 [16] Î ² Ó μ ± t-± ± Ê É - μ ± CDF μ μ³ ±μ²² ÉÔ É μ Ô. Í. ³. 1,8 ƒô.

4 -Š Š LHC Î Ö Ì ²μ É μ ³ Ò t-± ±, μ ² ÒÌ ² Î ÒÌ Ô± ³ É Ì μ Î ²Ó μ μ² ²μ Ó, ÎÉμ ³ t-± ± ³ ÓÏ Ê³³ μ ³ Ò W - μ μ b-± ±. μ μ, μ ² Ê É μ ² Ö μ ² Î - Ö μ Ö t t- Ò, Ò² μ Î É ² ³ Ò t-± ±, μ μ± ² Ö ÒÏ Ê³³ μ ³ Ò W - μ μ b-± ± : M top >M W + M b = 91 ƒô /c 2 [17,18] ÔÉμ³ ±μ²² Î ² μé ÉÓ Ê É μ ± D0, Ò² μ É ² ² 131 ƒô /c 2 [19] ²μ ²Ó Ò Ë É ÒÌ ³± Ì Œ ʱ ² Î M top 178 ƒô /c 2 [20]. 2. ˆƒ t t- ± ± ± ² Î Ô² ³ É ³ É ÍÒ Š μäšμ ÖÏ ÄŒ ± Ò (CKM) V tb 1, Éμ μîé 100 % μ t-± ± Ìμ ÖÉ Ö ³μ Ê W + b-± ±. ÔÉμ μ ± ² t-± ± ³ É [42] Γ(t Wb)= V tb 2 G F M 3 top 8π 2 ( 1 M 2 W M 2 top ) 2 ( 1+2 M W 2 Mtop 2 )[ 1 2α ( s 2π 2 3π 3 5 )], (1) 2 M W Å ÔÉμ ³ W - μ μ ; G F Å μ ÉμÖ Ö ³ ; M top Å ³ t-± ± ; α s Å μ ÉμÖ Ö ²Ó μ μ ³μ É Ö. ± ³ μ μ³, μ É- É μ- ³ Ö ± É (É.. ÉÊ ) μ ÊÕÐ Ö

5 220 Œ.. ˆ. pp (p p)- Éμ²± μ ÖÌ t t- Ò Î É ²Ó μ É μ ²Ö É Ö - ³ ÊÌ W - μ μ μ, ±μéμ Ò, μõ μî Ó, ³μ ÊÉ ÉÓ Ö ± ± μ ² Éμ μ³ê ± ²Ê (É.. W lν), ±μéμ Ò ÊÎ Éμ³ ±² τ-² Éμ μ Ò μ É ²Ö É ³ μ 33 % Ì μ, É ± μ μ μ³ê ± ²Ê. 2. Éμ - É Ê Ò ± ² t t- Ò. ÔÉμ³ Éμ²Ó±μ Ô² ±É μ ³Õμ ³ ÕÉ Ö ± ± ² Éμ Ò (É.. W qq ), μé Î ÕÐ ³Ê 67 % Ì μ tt- Ò. Œμ t t- Ò, ±μéμ μ μ W - μ μ μ ² Ö μ ² Éμ μ³ê ± ²Ê, Ê- μ μ μ μ³ê t t b bw + W b b(l + ν)(jj), Ò É Ö ² Éμ - É Ê μ ( ³.. 10). μ É ²Ö É 43,5 % μé Ì μ t t-. μ- 汃 ³ μ ÔÉμ³Ê ± ²Ê Ö ²ÖÕÉ Ö b b- ± ±μ Ö, μ Ö Ò ² Éμ ² ± Ì ± ±μ (É.. ± ±μ ³ μ ³ ÓÏ ³ Ò b-± ± ). μ Ö ± 46,2 % Ì t t- - É Ö μ ³Ê²ÓÉ É Ê μ³ê ± ²Ê: t t b bw + W b b(jj)(jj), ±μ μ W - μ μ ÕÉ ± ±- É ± ±μ ÊÕ Ê. É ²Ó Ò 10,3 % - μ Ìμ ÖÉ Ö ² Éμ Ò ± ², ±μ μ W - μ μ ÕÉ Ö μ ² Éμ μ³ê ± ²Ê. ʲÓÉ É ³ ÕÉ Ö - Ö ÒÌ ² Éμ b b-± ±μ Ö : t t b bw + W b b(l + ν)(l ν) [41] ( ³. É ². 2). ² Í 2. μöé μ É ± ²Ò μ t t- Ò [41] Š ² μöé μ ÉÓ, % pp t t + X b bw + W b b(l + ν)(jj) 43,5 pp t t + X b bw + W b b(jj)(jj) 46,2 pp t t + X b bw + W b b(l + ν)(l ν) 10,3 3. Š ˆ -Š Š Ö É ³, ÎÉμ ³ t-± ± μ± ² Ó μ²óï ʳ³Ò ³ W - μ μ b-± ±, μ Ìμ ³μ Ò²μ ³ ÖÉÓ É É Õ μ ± t-± ±μ, É ± ± ± μ²ó μ Ò ± É μé μ, μ É μ Ò Ê ±μ Î Ò μ ÉμÖ Ö μé t-± ±μ, Ê μ Ìμ ² [36]. ²Ö ÔÉμ μ Ê É μ ± CDF Ò² μ ³μ Í Ö Å μ ² ± ³ Ò Ï Ò É ±Éμ SVX II, É ± ±μéμ μ³ê Ò² ² μé Ê ± ³ ˆŸˆ [43Ä47], ÎÉμ μ μ² ²μ μ É ÎÓ ÉμÎ μ É μ É μ ² Ö Éμ Î ÒÌ Ï b- μ μ μ Ö ± 130 ³±³ ( ³.. 3).

6 -Š Š LHC É μ ± CDF II [34] ²Ö Ò ² Ö ² Éμ μ μ ± ² t t b bw + W b b(l + ν)(l ν) ³ ± ³ ²Ó μ μ μ ² Ö μμé É É ÊÕÐ Ì ³Ê Ëμ μ ÒÌ μ- ÒÉ Ò² Ò Ò μ Ò ± É μé μ μ ÒÉ : 1. ² Éμ μ³ μ ÒÉ μ² Ò ÊÉ É μ ÉÓ μé μ μ²μ μ Ö ÒÌ ² Éμ μ Î Ò³ ³ Ê²Ó ³ p T > 20 ƒô /c. 2. μ² ÒÉÓ μ μ² μ Ò Ô² ±É μ E T > 20 ƒô ² μ μ² μ Ò ³Õμ p T > 20 ƒô /c É ² μ Ò É μéò η < 1,0. 3. μ Ìμ ³μ ³ ÉÓ μ Òe É Ê p T > 10 ƒô /c É ² μ Ò É μéò η < 2,4. 4. μé Ö Ö μ Î Ö Ô Ö μ ÒÉ μ² Ê μ ² É μ ÖÉÓ Ê ²μ- Õ ET miss > 25 ƒô. 5. ² ET miss < 50 ƒô, Éμ ³ÊÉ ²Ó Ò Ê μ² ³ Ê ET miss ² Ï ³ ² Éμ μ³ ² μ μ É Ê μ² ÒÉÓ ³ ÓÏ É Ò ÕÉ Ö É ± μ ÒÉ Ö e + e - ² μ + μ - μ, ±μ - É Ö ³ ÔÉμ Ò Ê μ ² É μ Ö É Ê ²μ Õ 75 <M ll < 105 ƒô /c 2. É ± É ÔÉμ³ ±, ³, μ μ² ² ʳ ÓÏ ÉÓ Ëμ Î ÉÒ, μì ÔÉμ³ 84 % ²Ó ÒÌ μ ÒÉ ³ μ M top =

7 222 Œ.. ˆ. 160 ƒô /c 2. ÖÉÒ ± É ÊÍ Ê É ±² Ëμ μ ÒÌ μ ÒÉ μé Z- μ μ Z ττ. μ μ μ ² Éμ μ μ μ ÒÉ Ö e + e - ² μ + μ - μ Ò²μ Ò ² μ μ ÔÉ ³ ± É Ö³ Éμ²Ó±μ μ ÒÉ Ö eμ- μ. Éμ - É Ê Ò ± ² t t b bw + W b b(l + ν)(jj) Ô± ³ É CDF Ò ²Ö² μ ² ÊÕÐ ³ ± É Ö³: 1. ² Éμ - É Ê μ³ μ ÒÉ μ² ÒÉÓ μ μ² μ Ò ² Éμ p T > 20 ƒô /c 2 É ² μ Ò É μéò η < 1,0. 2. μé Ö Ö μ Î Ö Ô Ö μ ÒÉ μ² Ê μ ² É μ ÖÉÓ Ê ²μ- Õ ET miss > 20 ƒô. 3. É Ò ÕÉ Ö μ ÒÉ Ö e + e - ² μ + μ - μ, ±μ É Ö ³ Ò Ìμ É Ö É ² 70 <M ll < 110 ƒô /c μ ÒÉ ÊÉ É Ê É ±μéμ μ ±μ² Î É μ μ ÒÌ É Ê N jet E T 15 ƒô É ² μ Ò É μéò η < 2,0. É ± É μ μ²öõé Ò ² ÉÓ W - μ μ, Ï Ö μ ² Éμ μ³ê ± ²Ê μ μ μ ±μ²ó± Ì μ ÒÌ É Ê. É μï ² ± Ëμ Ê Î É ²Ó μ É Ê ² Î É Ö N jet 3. μ³ ²ÊÎ μ μ μ Ëμ μ Ò ±² ÕÉ μ ÒÉ Ö, μ Ð W - μ μ μ Ò É Ê. É Ëμ μ Ò μ ÒÉ Ö μ ²ÖÕÉ Ö μîé 400, ÔÉμ³ μ É - É Ö 75 % μé μ Ð μ Î ² ² Éμ - É Ê ÒÌ t t- μ ÒÉ. ± ³ μ μ³, ± ± μ É ². 3, ²Ó Ï ² μ μ ² Ö 52 ² Éμ - É Ê Ò³ μ ÒÉ Ö³, μ É Ï ³ Ö μ ² ³ Ö ± É μé μ, μ Ð ³ W - μ μ É μ² μ Ò É Ê. ² Í 3. Šμ² Î É μ μ ÒÉ, μï Ï Ì ± É μé μ ² Éμ - É Ê μ μ ± ², μ² μ Ò³ Ô² ±É μ μ³, μ² μ Ò³ ³Õμ μ³ Ì Ê³³ μ ³ μ É μ É μ ÒÌ É Ê. μ ² ±μ²μ ± Å ± Ö Œμ É -Š ²μ- μ ³³Ò VECBOS [36, 48] Šμ²- μ μ ÒÌ É Ê N jet ² ±É μ ŒÕμ ² ±É μ ³Õμ VECBOS ± ± ± ± 3,2 2,2 ², ²Ö ² Éμ - É Ê ÒÌ μ ÒÉ μ Ìμ ³μ Ò²μ μ ² ÉÓ, ± - ± É Ì μ² μ ÒÌ É Ê μ ÒÉ Ò² Í μ Ò b- ² b-± ±μ³, É.. ² ÉÓ b- ³ Î (b-tagging). Ò²μ ³ μ É b-³ Î Ö. Ò Å SLT (soft lepton tag), ÔËË ±É μ ÉÓ ±μéμ μ μ μ-

8 -Š Š LHC 223 É ²Ö² (16 ± 2) %. ÉμÉ ³ Éμ μ ʳ É, ÎÉμ ÊÉ μ μ É Ê, Í μ μ b- ² b-± ±μ³, μ² Ìμ ÉÓ Ö Ö Ò ² Éμ μé b- ² c-± ± (b l + ν + X ² b c l + ν + X, l = e ² μ). ² μ Î μ μ ³ Ê²Ó ² Éμ ÊÉ É Ê p T > 2 ƒô /c (. 4). Éμ Ò, μï Ï Ò Éμ μ ± É μé μ ²Ö ² - Éμ μ μ ± ², ÔÉμ³ ³ É ² Ó.. 4. ˆ²²Õ É Í Ö SLT-³ Éμ a b-³ Î Ö ( ² Î ÒÌ É ²± ÕÐ Ì Ö μéμ μ ±Ê²Ö μ ²μ ±μ É Ê ± ) Éμ μ ³ Éμ b-³ Î Ö Å SVX (secondary vertex tag) Å ÔÉμ ³ Éμ, ÔËË ±É μ ÉÓ ±μéμ μ μ μ É ²Ö² (22 ± 6) %, μ μ Éμ³, ÎÉμ μ - μ Ï Ö μ Í b-± ± B-³ μ, É ³ ± ± ÉÓ Ö, Ê É μ É ±μéμ μ ÉμÖ L xy (. 5) μé Ï Ò ³μ - É Ö. ³ ÔÉμ μ ³ Éμ Î ²μ Ó ³μÉ Ö μ ÒÌ É Ê. 5. ˆ²²Õ É Í Ö SVX-³ Éμ b-³ Î Ö ( ² Î ÒÌ É ²± ÕÐ Ì Ö μéμ μ ±Ê²Ö μ ²μ ±μ É Ê ± ) E T > 15 ƒô η < 2,0, É ³ ²Ö É ±μ ÔÉ Ì É ÊÖÌ p T > 2 ƒô /c Ìμ ² Ö Í ²Ó Ò ³ É d 0, ² d 0 /σ d0 3, Éμ ÔÉμÉ É ± - μ²ó μ ² Ö ² μ ɳ μ ² Ö Ï Ò É Ê. ², ²Ö ÔÉ Ì É ±μ

9 224 Œ.. ˆ. μ ²Ö²μ Ó ÉμÖ μé Ï Ò ÔÉμ μ É ± μ μ Êα L xy μ- Ï μ ÉÓ σ Lxy ( 130 ³±³). ʲÓÉ É μ Ò É Ê L xy /σ Lxy 3 Î É ² Ó É ÊÖ³, μ μ Ò³ b- ² b-± ± ³, É.. b- É ÊÖ³. ± ³ μ μ³, 52 ² Éμ - É Ê ÒÌ μ ÒÉ, μï Ï Ì ± É μé μ ±μ² Î É μ³ μ ÒÌ É Ê 3, Éμ²Ó±μ 7 Ò²μ SLT-³ Î ³ 6 SVX-³ Î ³, É ÔÉ Ì 13 μ ÒÉ ³ ² ± ± SLT-, É ± SVX- ³ Î ( ³. É ². 4). ± ³ μ μ³, ÊÎ Éμ³ μ ÒÉ b-³ Î ³ μ³μðóõ μ μ Ì ³ Éμ μ Ò²μ Ò ² μ 10 ² Éμ - É Ê ÒÌ μ ÒÉ. ² Í 4. Šμ² Î É μ É μ É Î ± μ ³ÒÌ t t- μ ÒÉ N expect ²Õ ³ÒÌ μ ÒÉ μ ³Ò³ Ëμ μ³ [36] Šμ² Î É μ μ ÒÉ, ² Éμ Ò SVX- SLT- ³ t-± ± μ ÒÉ Ö ³ Î ³ Î N expect, M top=120 ƒô /c 2 3,7±0,6 7,7±2,5 6,3±1,3 N expect, M top=140 ƒô /c 2 2,2±0, 2 4,8±1,7 3,5±0,7 N expect, M top=160 ƒô /c 2 1,3±0,1 2,7±0,9 1,9±0,3 N expect, M top=180 ƒô /c 2 0,68±0,06 1,4±0,4 1,1±0,2 ʳ³ Ò Ëμ 0,56± 0,25 0,13 2,3±0,3 3,1±0,3 Šμ²- μ ²Õ ³ÒÌ μ ÒÉ μ ² ³ Ö μ μ² É ²Ó μ μ ± É Ö ÊÉ É Î É Éμ μ μ É Ê μ Î μ Ô ÒÏ 8 ƒô É ² μ Ò- É μé μé 2, 4 μ +2,4 ÔÉ Ì 10 ² Éμ - É Ê ÒÌ μ ÒÉ μ É ²μ Ó 7, - ² ±μéμ ÒÌ μ. 6, ( ²μÏ Ö ² Ö). Ê ±É Ö ² Ö μ± Ò É Ê³³ Ò μ ³Ò ±² ³μ ² μ μ μ Ëμ t t- Ò μ²μ, ÎÉμ ³ t-± ± 175 ƒô /c 2. μî Î Ö ² Ö Å ² Ëμ μ ÒÌ μ ÒÉ μé W - μ μ μ μ μ μ ±μ²ó± Ì É Ê. ʲÓÉ ÉÒ Ë É μ Ö 7 ² Éμ - É Ê ÒÌ μ ÒÉ ³ Éμ μ³ - ³ ÓÏ μ χ 2 ² Î ³ Ò t-± ± 174 ƒô /c 2 μ É É É Î ±μ μ Ï μ ÉÓÕ ±10 ƒô /c 2 É ³ É Î ±μ ±12 ƒô /c 2. μ ² ÔÉμ μ Ò² μ ±μéμ Ö ³μ Í Ö Ï μ μ É ±- Éμ, ÎÉμ μ μ² ²μ ʲÊÎÏ ÉÓ μ Ì ±É É ± [1]. Ò² ʲÊÎÏ Ò É ± ³ Éμ Ò b-³ Î Ö. Ó SVX-³ Éμ ³ Éμ É μ Ö ±μ² Î É É - ±μ É Ê N tracks 2, É ²μN tracks 3, ÎÉμ Ê ² Î ²μ ÔËË ±É μ ÉÓ μîé : (22 ± 6)% μ (42 ± 5) %. SLT-³ Éμ ²Ö ³Õμ μ É ² μ Ò É μé Ò² Ê ² Î η =0,6 μ η =1,ÎÉμ μ Ö²μ ÔËË ±É μ ÉÓ (16 ± 2) % μ(20 ± 2) %. ± ³ μ μ³, Î ²μ ² Éμ - É Ê ÒÌ μ ÒÉ, μ Ð Ì ±μ Î μ³ μ ÉμÖ W - μ μ ³ Î ÉÒ Ì μ ÒÌ É Ê, μï Ï Ì ± É μé μ, Ê ² Î ²μ Ó μ 88, ±μéμ ÒÌ ± É μ b-³ Î Õ μï² Éμ²Ó±μ 19 μ ÒÉ, Ì Ë É -

10 -Š Š LHC ) ² ³ Ò t-± ±. ²μÏ Ö ² Ö Å Ô± ³ É ²Ó Ò - Ò (7 μ ÒÉ ), ÏÉ Ìμ Ö ² Ö Å ³μ ² μ Ò Ëμ μ ³Ò ±² t t- μ²μ, ÎÉμ ³ t-± ± 175 ƒô /c 2 ; ÉμÎ Î Ö ² Ö Å - ² Ëμ μéw - μ μ É Ê Ëμ ; ) ²μÏ Ö ² Ö Å Ô± ³ É ²Ó Ò Ò (19 μ ÒÉ W - μ μ μ³ 4 ( ³ ) μ Ò³ É ÊÖ³ ); ÏÉ Ìμ Ö ² - Ö Å Ê³³ ³μ ² μ μ μ Ëμ μ ³μ μ ±² t t- μ²μ, ÎÉμ ³ t-± ± 175 ƒô /c 2 ; ÉμÎ Î Ö ² Ö Å ² Ëμ [1, 36] μ ³ Éμ μ³ ³ ÓÏ μ χ 2 ²μ ³ Ê t-± ± M top = 176 ƒô /c 2 μ É É É Î ±μ μ Ï μ ÉÓÕ ±8 ƒô /c 2 É ³ É Î ±μ ±10 ƒô /c 2 (. 6, ). 4. Œ ˆ Œ ˆŸ Œ t-š Š E ÉÔ É μ ³ Ê t-± ± ³ Ö² Ê³Ö μ μ Ò³ μ μ ³. - ³ Ì Ö ²Ö É Ö Ï ²μ Ò ( template ) ³ Éμ [21, 22], μ μ Ò ²Ó ÒÌ Ô± ³ É ²Ó ÒÌ ÒÌ Ï ²μ Ò³ - Ò³, ±μéμ Ò Ò² μ Ò ² Î ÒÌ Î ÖÌ ³ Ò t-± ± (. 7). Éμ μ ÊÐ É ²Ö É Ö ÊÉ ³ Ìμ Ö ³ - ³Ê³ χ 2 : χ 2 = [ˆp T p T ] 2 + l,jets σ 2 p T i=x,y [Ûi U i ] 2 σ 2 U i + (M lν M W ) 2 σ 2 M W + + (M jj M W ) 2 σ 2 M W + (M lνj M top ) 2 σ 2 M top + (M jjj M top ) 2 σ 2 M top, (2)

11 226 Œ.. ˆ.. 7. ) ² Ö É ÒÌ ³ t-± ±, μ²êî Òe μ³μðóõ Œμ É - Š ²μ- Éμ ²Ö Ï É ² Î ÒÌ Î ³ Ò t-± ±. ) ² - μ É μ ² μ μ t-± ± CDF Run I ( Éμ ³³ ), Ëμ Å ÏÉ Ìμ Ö μ ² ÉÓ [34] μ ʳ³ μ μ μ É Ö μ μ Î Ò³ ³ Ê²Ó ³ μ² μ - μ μ ² Éμ Ì μ ÒÌ É Ê E T > 8 ƒô η < 2,4; Éμ μ ʳ³ - μ É μ Î Ö³ ±Éμ ÒÌ Ê³³ Ô Ï Ì ± ²μ ³ É ÒÎÉ Ò³ Î Ö³ Ô μ² μ μ μ ² Éμ Ì μ ÒÌ É Ê E T > 8 ƒô η < 2,4. ² μ²ó Ê É Ö σ MW =2,1 ƒô /c 2 σ Mtop =2,5 ƒô /c 2. μ ÒÉ Ö μ Î Ö³ χ 2 > 10 μé Ò ² Ó. Éμ Ò³ μ μ μ³ μ ² Ö ³ Ò t-± ± Ö ²Ö É Ö ³ Éμ ³ É Î μ μ Ô² ³ É [23]. μ μ Éμ³, ÎÉμ ³ É Î Ò Ô² ³ É ËË Í ²Ó- μ μ Î Ö μ Ö t t- Ò É μé ² Î Ò ³ Ò t-± ±. μ- ±μ²ó±ê ²Ö ÒÎ ² Ö μ μ ÒÉ Ö μ²ó μ ² Ó ³ É Î Ò Ô² ³ ÉÒ ² ÊÕÐ μ μ Ö ±, Éμ ³ É ² Ó Éμ²Ó±μ μ ÒÉ Ö μ μ c Î ÉÒ Ó³Ö μ Ò³ É ÊÖ³. ÉμÉ ± É μ Ò É Ê ³ ³ Ê É μ- ± Ò Ï μ μ Ö ±. μöé μ ÉÓ μ Ö t t- μ ÒÉ Ö P (x, M top ) ³ μ³ μ ³ ÒÌ x ( μ ³Ó μ É É ÒÌ Ê ²μ ²Ö μ - ÒÌ É Ê, É Ì ³ Ê²Ó ² Éμ Î ÉÒ Ê Ö, ÊÎ ÉÒ ÕÐ μì - Ô ³ Ê²Ó ) ²Ö μ ³ Ò t-± ± μ ²Ö É Ö É±μ ËË Í ²Ó μ μ Î Ö ËÊ ±Í Ö³ ² Ö Éμ μ ËÊ ±- Í Ìμ W (y, x), μéμ ÕÐ ³ Ò ² Î Ò x ² Î Ò y Éμ μ³ Ê μ : P (x, M top )= 1 σ tot dσ(y, M top ) dydq 1 dq 2 f(q 1 )f(q 2 )W (y, x), (3) dy f(q i ) Å ËÊ ±Í ² Ö Éμ μ μ² ³ Ê²Ó q i ; 1/σ tot Å μ ³ μ ± ʳ³ μ Î. μ ² ÒÎ ² Ö P (x, M top ) ²Ö 24 ±μ³-

12 -Š Š LHC 227 Í Ì μ ÒÌ É Ê ÊÎ Éμ³ Ï ²Ö p z -±μ³ μ ÉÒ É Ì ³- Ê²Ó É μ ÒÎ ²Ö²μ Ó Î P (x, M top ). É ³ μ ³ Éμ Ê Œμ É -Š ²μ ÒÎ ²Ö² Ó μöé μ ÉÓ Ëμ μ μ μ μ ÒÉ Ö P bkg (x) ²Ö Ò - ² μ μ μ ³ ÒÌ x. ² ²μ ˳ μöé μ É μ± Ò ² Ö μî Ó ³ ²Ò³ (³ ÓÏ 11), Éμ μ- ÒÉ μé Ò ²μ Ó. μé μ³ ²ÊÎ Î ÉÒ ² Ö ²μ ˳ ËÊ ±Í μ μ μ Ö ²Ö μ ³ Ò t-± ± : N ln L(M top )= ln [c 1 P t t(x i,m top )+c 2 P bkg (x i )]+ i=1 + Nc 1 A(x)P t t(x, M top )dx + Nc 2 A(x)P bkg (x)dx (4) É μ ²μ Ó ² ²Ö μ²êî ÒÌ Î μöé μ É - ³μ É μé ³ Ò t-± ±. μ ³ ³Ê³Ê ÔÉμ³ ² μ±μ Î É ²Ó μ μ ²Ö² Ó ³ t-± ± (. 8).. 8. ) ² ²μ ˳ μöé μ É Ëμ P bkg (x) ( ³. (3)) ²Ö 71 μ ÒÉ Ö Ô± ³ É D0 ( ²μÏ Ö ² Ö). ) ² ËÊ ±Í μ μ μ Ö ln L (4), μ ³ μ μ ³ ± ³ ²Ó μ Î, ³μ É μé ³ Ò t-± ± [34]. ) ² t t- W + jets- μ ÒÉ, μ²êî μ μ³μðóõ Œμ É -Š ²μ- Éμ ( ÏÉ Ìμ Ö μ ² ÉÓ) μ Ð ³, ³Ò ÉμÎ Ò Ê²ÓÉ ÉÒ Ò² μ²êî Ò ² Éμ - É Ê μ³ ± - ² t t- Ò. Ò ( 26 Õ²Ö 2006.) ³ Ö ³ Ò t-± ± ÉÔ É μ ² Î ÒÌ ± ² Ì t t- Ò ( μ É É É Î ± ³ É ³ É Î ± ³ μ Ï μ ÉÖ³ μμé É É μ) É ±μ Ò [24]: CDF: M all j top = (174±2,2±4,8) ƒô /c 2 ; M l+j top = (170,9±1,6±2,0) ƒô /c 2 ; Mtop di l = (164,5±3,9±3,9) ƒô /c 2 ; D0: M l+j top = (170,3±2,5±3,8) ƒô /c 2 ; Mtop di l = (178,1±6,7±4,8) ƒô /c 2. μ μ μ μ ³ Ô± ³ É ³ μ ³ ± ² ³ Î - ³ Ò [25, 40]: M top = 171,4 ± 1,2 (stat.) ± 1,8 (syst.) ƒô /c 2.

13 228 Œ.. ˆ. 5. ˆ Œ ˆ Œ t-š Š LHC μ μ μ ÒÌ Î, Ï ±μéμ ÒÌ Í ² μ²óïμ μ - Ò ±μ²² (LHC), Ö ²Ö É Ö, Ê ²μ μ, ³ ± ³ ²Ó μ ÉμÎ μ μ ² ³ Ò t-± ±. Í μ μ Î ² Î Ò ÔÉμ ³ Ò ± μ ²Ö μ² ÉμÎ μ μ Ê É μ ² Ö μ ² É μ Ê É ³ÒÌ Î ³ Ò μ μ Œ, μ ± ±μéμ μ μ Ö ²Ö É Ö μ É μ Í ²ÓÕ Ô± ³ Éμ LHC. Š μ³ Éμ μ, μ Ìμ ³Ò μ² ÉμÎ Ò ³ Ö Î μ Ö ± ±μ ÒÌ t t- ² Î ÒÌ Ô ÖÌ, μ ±μ²ó±ê μ ÒÉ Ö, μ Ð t t- Ò, Ê ÊÉ Ëμ μ Ò³ ²Ö Ê Ì, Éμ³ Î ² μ ±μ ÒÌ, Î Ô± - ³ Éμ ATLAS CMS. μ³ ³μ ÔÉμ μ LHC ² Ê É Ö ³ V tb -Ô² ³ É ŠŒ-³ É ÍÒ, Ô² ±É Î ±μ μ Ö t-± ±, μ Ê Ì μ²ö Í μ ÒÌ Ì ±É É ±, μöé μ É ² Î ÒÌ, Éμ³ Î - ² ± Ì ( μì ³ μ³ É É ²Ó ÒÌ Éμ±μ ) ± ²μ t-± ±, μ ± μ μ Ë ± ² ³ É É μ ³μ ² É.. μ- ±μ²ó±ê É μ É Î ±μ ± Î Ö μ Ö t t- Ò Ô LHC (14 Ô. Í. ³.) ² ±μ μ É ²Ö É 833 [26], Éμ É É μ, ÎÉμ μ μ Ò ² μ Ö μ ² É Éμ -Ë ± Î ÊÉ Ö Ê ÊÉ μ μ ÉÓ Ö Î ²Ó μ É μéò Ê ±μ É ²Ö LHC Éμ - É Ê Ò ± ² t t- Ò LHC. μ Ò³ Ëμ μ Ò³ μ ÒÉ Ö³ ²Ö ² Éμ - É Ê μ μ ± ² t t- Ò LHC, μ É ²ÖÕÐ μ 30 % μé Ì t t- μ ÒÉ, Ö ²ÖÕÉ Ö Ö³μ μ b b-± - ±μ μ Ò, Ö³μ μ μ W - Z- μ μ μ μ μ μ μ - ÒÌ É Ê (W + jets Z+ jets) μ ² ÊÕÐ ³ ² Éμ Ò³ μ³ W - Z- μ μ μ. μ ÔÉμÉ ² ± Å μé μï ² ± Ëμ Ê ÊÎ É ± ± Ì- ² μ ± É μé μ μ É ²Ö É 10 4 (É ². 5). ² Í 5. Î μ Ö t t- Ò μ³ μ ² Éμ - É Ê μ³ê ± ²Ê Î Ö Ëμ μ ÒÌ μ ÒÉ Ô 14 Ô [37] μí σ, ², pp t t b bw + W b b(l + ν)(q q) 250 pp b b lν+ μ Ò É Ê 2, pp W +jets lν+ μ Ò É Ê 7, pp Z +jets l + l + μ Ò É Ê 1, pp WW lν+ μ Ò É Ê 17,1 pp WZ lν+ μ Ò É Ê 3,4 pp ZZ +jets l + l + μ Ò É Ê 9,2 ²Ö Ò ² Ö ÔÉμ μ ± ² t t- Ò ±μ²² μ Í Ö ATLAS Ê É ³ ÖÉÓ ² ÊÕÐ É É Ò ± É μé μ μ ÒÉ :

14 -Š Š LHC μ ÒÉ μ² ÊÉ É μ ÉÓ μ μ² μ Ò ² Éμ p T > 20 ƒô /c É ² μ Ò É μé η < 2,5. 2. μé Ö Ö μ Î Ö Ô Ö μ ÒÉ μ² Ê μ ² É μ ÖÉÓ Ê ²μ- > 20 ƒô. 3. μ ÒÉ μ Ìμ ³μ ÊÉ É Î ÉÒ Ì μ ÒÌ É Ê p T > 40 ƒô /c É ² μ Ò É μé η < 2,5, ±μéμ ÒÌ μ² Ò ³ ÉÓ b-³ Î (É.. μμé É É μ ÉÓ B-³ μ a³). μ ² ³ Ö ÔÉ Ì ± É μé μ μé μï ² ± Ëμ Ê É μ É Ö Ê μ 30. ³ ³ Éμ μ μ ² Ö ³ Ò t-± ± μ³ ± ² Ö ²Ö É Ö μ ² ³ Ò ³ μ Éμ μ t-± ± ( μ ³ μ É Ê Ò³ t-± ±μ³), W - μ μ μé ±μéμ μ μ É Ö ± ±- É ± ±μ ÊÕ Ê [27]. μ ³μ Ò É μ É μ ² Ö ÒÌ ÔÉμ μ ( É Ê μ μ) W - μ μ. Ò Å ² ² Ê ³μ³ μ ÒÉ Éμ²Ó±μ ² ± (μé u-, d-, s- ² c-± ±μ ) μ Ò É Ê, Éμ ÔÉμ μ ÒÉ μìμ É μé μ (É.. Î É É Ö μ Ð ³ É Ê Ò W - μ μ ), ² É Ö ³ μ μ Ì É Ê Ìμ É Ö ² Ì M jj ± 5σ jj, M jj =(79,6 ± 0,4) ƒô /c 2, σ jj =(8,8 ± 0,5) ƒô /c 2. Éμ μ ²ÊÎ μé Î É ² Î Õ μ² ÊÌ ² ± Ì É Ê ² Ê ³μ³ μ ÒÉ. μ Ò É Ö É É Ê, ±μéμ Ö É ³ ³Ê³ χ 2 : Õ E miss T χ 2 = (M jj(α 1,α 2 ) M W ) 2 Γ 2 W ( ) 2 ( ) 2 Ej1 (1 α 1 ) Ej2 (1 α 2 ) + +, (5) α 1 α 2 Å ±μéμ Ò ±μôëë Í ÉÒ ³ ÏÉ μ Ö. μ ÒÉ μé Ò É Ö, ² É Ö ³ μ É μ ² μ μ É ± ³ μ μ³ W - μ μ ÒÌμ É ²Ò 2σ, É..±μ M W 80,4 2σ. ², μ³μðóõ Ò μ μ μé³ Î Ò³ ÒÏ μ μ ³ É Ê μ μ W - μ μ μ Ìμ ³μ μ É μ ÉÓ ÒÌ ³ Ê Î ²Ó μ μ t-± ±. ²Ö ÔÉμ μ μ ²Ó μ Ò ² ÉÓ ÉμÉ b-± ±, ±μéμ Ò μ μ ² Ö μé - ±μ³μ μ t-± ± ³ É Ò³ É Ê Ò³ W - μ μ μ³. μ ±μ²ó±ê ² Éμ - É Ê μ³ ± ² t t- Ò ÊÉ É ÊÕÉ b-± ± (ÉμÎ, ² Î ³Ò μ³ ²ÊÎ b- b-± ±), Éμ ÊÌ ÔÉ Ì b-± ±μ Ò - É Ö (É.. Î É É Ö μ μ Ò³ μé t-± ± ³ É μ É Ê Ò³ W - μ μ μ³) ÉμÉ, ±μéμ Ò μμé É É Ê É μ²óï ³Ê Î Õ μ Î μ μ ³ Ê²Ó μ É μ ² μ μ t-± ±.. 9, ²Ö É ²Ó μ É ³μ- É LHC 10 ˳ 1 μ± μ ² ( ²Ó μ) μ É μ ² ÒÌ É - ± ³ μ μ μ³ ³ t-± ± (1); 2 Å ÔÉμ ² μ É μ ² μ ³ Ò t-± ± ²Ó μ Ò μ³ W - μ μ 3 Å ², μé Î ÕÐ ²Ó μ³ê Ò μ Ê W - μ μ ² b-± ±. μî μ ÉÓ ÔÉμ μ ³ Éμ μ ² Ö ³ Ò t-± ± ³μ μ μí ÉÓ ²Õ Ö, ÎÉμ ³μ ² μ ² μ ÒÌ ÒÏ ² Éμ - É Ê ÒÌ μ ÒÉ Ò² ²μ- σ j1 σ j2

15 230 Œ.. ˆ.. 9. ) ² ³ Ò μ É μ ² μ μ É Ê μ μ t-± ± É É É ± 10 Ë 1 (1); 2 Å ² μ É μ ² μ ³ Ò t-± ± ²Ó μ Ò μ³ W - μ μ ; 3 Å ², μé Î ÕÐ ²Ó μ³ê Ò μ Ê W - μ μ ² b-± ±. ) ³μ ÉÓ μ É μ ² μ ³ Ò t-± ± μé ²μ μ ³μ ² μ ³ Ò t-± ± μ ² μ² μ μ ³μ ² μ Ö Ê É μ ± [27] ³ t-± ± 175 ƒô /c 2, μ É μ ² Ö Ê²ÓÉ É ² ³ (176,1 ± 0,6) ƒô /c 2.. 9, μ± ³μ ÉÓ μ É μ ² μ ³ Ò t-± ± μé - ²μ μ ³μ ² μ ( μ μ ) ³ Ò t-± ± μ ² ÊÎ É μí Ê ² μ² μ μ ³μ ² μ Ö Ê É μ ±. ² Ê É μé³ É ÉÓ Ìμ μïêõ ² μ ÉÓ μ μ ³ Éμ. ˆ. 10 μ, ÎÉμ ²Ö ² Éμ - É Ê μ μ ± ² t t- Ò μ μ μ Ëμ μ Ò ±² W +4-jets - ³μ ³ ² ² μ ² Ö É ³ Ò Î Ö ³ Ò t-± ± ± É Î μ μ μé±²μ Ö σ. É É ²Ó μ, ÊÎ É Ëμ (Éμ²Ó±μ ²) μ²êî μ M top = (176,1 ± 0,6) ƒô /c 2 σ =(11,9 ± 0,7) ƒô /c 2, Éμ ± ± ÊÎ É ÔÉμ μ Ëμ ( ²+Ëμ ) É M top = (176,2 ± 0,6) ƒô /c 2 σ =(12,1 ± 0,7) ƒô /c 2. ² ÊÕÐ ³ Éμ μ ² Ö ³ Ò t-± ± μ² É, ÎÉμ t t- μ ÒÉ ² Éμ - É Ê Ò³ ± ²μ³ ÔÉμ t t- Ò É Ê Ò (É.. μ Ò³ μ³ W - μ μ ) t-± ± ³ É μ Î Ò ³ Ê²Ó μ²óï 200 ƒô /c [37]. ±μ Éμ μ²μ μ ÒÉ Ö μé Î ÕÉ Éμ²Ó±μ 2 % Ì t t-, μ μ ÒÌ μéμ - μéμ ÒÌ Éμ²± μ ÖÌ. Ê μ Éμ μ²μ Î - ±μ μ μ μ ÉÓÕ Ö ²Ö É Ö Éμ, ÎÉμ t-± ± ( ³μ³ ², t- t-± ± ) μ ÕÉ Ö μé μ μ²μ μ ² Ò³, É μ Ò É Ê ( μé W - μ μ μ μé b-± ± ) μé t-± ± μ Î Ò³ ³ Ê²Ó μ³ μ²óï 200 ƒô /c ³ ÕÉ É Í Õ ± Ò ÉÓ Ö ± ²μ ³ É. Š É μé μ ² Éμ - É Ê μ μ ± ² ÔÉμ³ ³ μ μ ³ ÖÕÉ Ö. Ó μ- Î Ò ³ Ê²Ó μ² μ μ μ ² Éμ (μé Ê μ μ, ² Éμ μ μ

16 -Š Š LHC 231 t-± ± ) μ² ÒÉÓ μ²óï 30 ƒô /c μé Ö Ö μ ÒÉ μ Î Ö Ô Ö (Ô Ö É μ) É ± μ² ÒÏ ÉÓ 30 ƒô /c. ÊÎ Éμ³ ÔÉ Ì ± É μé μ μ ±μ É ³μ É LHC (10 33 ³ 2 c 1 ) ² Ê É μ ÉÓ ³ μ μ ÒÉ É ±μ Éμ μ²μ. É ³ ± μ³ É ± Ì μ ÒÉ Ìμ ÖÉ ² ± μ - Ò É Ê, ±μéμ Ò ³ ÕÉ μ²óï μ- Î Ò ³ Ê²Ó É Ö ³ ±μ- Éμ ÒÌ Ê μ ² É μ Ö É Ê ²μ Õ ³ Ê W - μ μ M jj M W 20 ƒô /c 2. - ², ÔÉ μ Ò É Ê (μé W - μ μ ) μ Ñ ÖÕÉ Ö Éμ μ²μ Î ± ² - Ï ³ b-± ±μ³ μ É ² É Ö ± - É É Ê Ò t-± ±. ² μ Î Ò ³ Ê²Ó μ É μ ² μ μ É ± ³ μ μ³ t- ± ± μ± Ò É Ö ³ ÓÏ 235 ƒô /c, Éμ μ- ÒÉ μé Ò É Ö ± ± μμé É É ÊÕÐ μ²μ Õ μ μ²óïμ³ μ Î μ³ ³- Ê²Ó Î ²Ó μ μ É Ê μ μ t-± ±. - Ð Ö ÔËË ±É μ ÉÓ Ì ± É μ É ²Ö É. 10. ² Ö - 2 %, É.. μ ² Ì ²μ Ö t t- É μ ³ Ò t-± ± ( μ É - μ ÒÉ Ö μ É É Ö ³ μ 3600 μ ÒÉ μ ² μ μ ² Éμ - É Ê μ³ê μ ±μ É ³μ É LHC. ʲÓÉ É ± ²Ê t t- Ò) Ëμ μμ μ μí Ê Ò μ ²Ö É Ö É ± - ÒÌ (W +4-jets) μ ÒÉ W - ² Ò² É Ï Ò ³μ É Ö μ μ μ³ 4 μ Ò³ É ÊÖ³ μ É μ ² μ μ t-± ±. ²Ó Ï ³ μ- (Î Ö Éμ ³³ ) [27] ÕÉ Ö É Ò ³ Ò Ì Ï (tower) ² Ì ±μ Ê ΔR = (Δη) 2 +(Δφ) 2 μ± Ê ² Ö Ò² É t-± ±, ÔÉμ³ Î ΔR Ó Ê É Ö μé 0,8 μ 1,8 Ï μ³ 0,1 μ μ²ö μ³ê Ê ²Ê Δη ³ÊÉ ²Ó μ³ê Δφ. É É Ö ³ Ì Ï É Ö Ëμ ³Ê²μ m 2 clust (ΔR) =(E2 p 2 )= n(δr) E i i=1 2 n(δr) p i i=1 2, (6) E i Šʳ³ Ö Ô Ö ± ²μ ³ É ²Ö i- Ï Ò, p i Å É Ì ³ ʲÓ. ±μ μ Ö É Ö ³ ± μ Ï Ò μ ² Î ΔR m top clust (ΔR) É É Ê ² Î ³ ΔR (. 11,, - μî± ) - ±² É ± Ò ³μ μ ±² ± (Underlying Event Å UE), ±μéμ Ö É ²Ö É μ μ μ Î ÊÕ Ô Õ, Ò ² ÏÊÕ Ö ± ²μ ³ - É ± μ³ μ ÒÉ. Î μ ³Ê É ²Ê Ò É μé μ Ê Ï Ê μ± ²μ Ó Ò³ 42,5 ŒÔ. ÊÕ ² Î Ê ÒÎ É ² ± μ

17 232 Œ.. ˆ. Ï Ò μ É μ ² ³ Ò t-± ± ²Ö μ μ ΔR,, ± ± μ. 11, (± Ê ± ), μ Ö É ± ³ μ μ³ ( É ²Ó Ö) ³ t-± ± ±É Î ± É μé ΔR, ²ÖΔR =1,4 Î ÔÉμ ³ Ò μ 133 ƒô /c 2 μ Ï μ ÉÓÕ ±0,2 %. ± ³ μ μ³ Ò² μ ± ² μ ± É μ ³ Ò Ï ²Ö W - μ μ, ʲÓÉ É Î μ ³ μ É μ ² μ μ t-± ± μ É ² Ó ±É Î ± ³μ μé ΔR μ 173,8 ƒô /c 2 μ Ï μ ÉÓÕ ±0,3 % (. 11, ) ) ʲÓÉ É Ë É μ Ö É μ ³ Ò m top clust μ μ ² ÒÎ É Ö UE ³μ É μé ΔR. ) ʲÓÉ É Ë É μ Ö É μ ³ Ò m top clust μ ² ÒÎ É Ö UE μ μ ² ± ² μ ± ± ± ËÊ ±Í Ö ΔR [27] É ². 6 Ò É ³ É Î ± É É É Î ± μ Ï μ É μ - ² Ö ³ Ò t-± ± μ μ ³ μ Ò³ ÒÏ μ μ ³. ³ ÓÏ Î Ö Ê³³ μ É É É Î ±μ É ³ É Î ±μ μ Ï μ É μμé- É É Ê É ³ Éμ Ê μ ² Ö ³ Ò μ μ μ³ê ( ² É Ê μ³ê) t-± ±Ê. Ð μ μ μ μ ² Ö ³ Ò t-± ± ² Éμ - É Ê μ³ ± ² t t- μ μ Éμ³, ÎÉμ b-± ± μé ² Éμ μ μ t-± ± ³μ É ÉÓ Ö É ± J/ψ-Î É ÍÊ μ ² ÊÕÐ ³ μ³ μ ² ³Õμ ÊÕ Ê [37, 39]. ÔÉμ³ É Ö ³ ÕÐ μ Ö É - ± ³ ÊÉ ³ t-± ± Ê É ±μ ² μ É μ ³ μ É ³Ò J/ψ+ μ² μ Ò ² Éμ (. 12). Éμ Ò μ ÉÓ ±μ³ Éμ Ò Ëμ, ³μ μ μ²ó μ ÉÓ ÉμÉ Ë ±É, ÎÉμ Ö Ò ² Éμ b- É Ê μé μ μ μ t-± ± μ² ÒÉÓ Éμ μ ±, ÎÉμ μ² μ Ò ² Éμ (μé ² Éμ μ μ t-± ± ). Ò ± - ² ³ É μé μ É ²Ó ÊÕ μöé μ ÉÓ Ê μ 5,2 10 5, μôéμ³ê ÔÉμÉ μ μ μ ² Ö ³ Ò t-± ± Ê É ³ ³ Éμ²Ó±μ Ò μ±μ - É ³μ É LHC (10 34 ³ 2 c 1 ), ±μ μ É Ö μ μ ³ μ 2700 J/ψ-Î É Í μ ² Éμ - É Ê μ³ ± ² t t-. Éμ Ò Ò ² ÉÓ

18 -Š Š LHC 233 ² Í 6. É ³ É Î ± Ì É É É Î ± Ì μ Ï μ É μ - ² Ö ³ Ò t-± ± μ μ É μ ² μ³ê μ μ³ê t-± ±Ê μ μ μ³ê t-± ±Ê Ò μ± ³ μ Î Ò³ ³ Ê²Ó μ³ ² Éμ - É Ê μ³ ± ² t t- [37] ˆ ÉμÎ ± μ Ï μ É μ Ò t-± ±, μ Ò t-± ± δm top, ƒô /c 2 Ò μ± ³ p T, δm top, ƒô /c 2 Œ ÏÉ μ Ô ² ± Ì μ ÒÌ É Ê (1 %) 0,2 Å Œ ÏÉ μ Ô b- É Ê (1 %) 0,7 Å ³ É Í Ö b-± ± 0,1 0,3 ˆ ²ÊÎ Î ²Ó μ³ μ ÉμÖ 0,1 0,1 ˆ ²ÊÎ ±μ Î μ³ μ ÉμÖ 1,0 0,1 Šμ³ Éμ Ò Ëμ 0,1 Å ³ ÏÉ μ ³ Ò Å 0,9 UE (±10 %) Å 1,3 Ð Ö μ Ï μ ÉÓ 1,3 1,6 É É É Î ± Ö μ Ï μ ÉÓ 0,05 0, Ì ³ t t- Ò μ ² Éμ - É Ê μ³ê ± ²Ê μ μ ³ J/ψ- Î É ÍÒ ³ μ ÔÉμÉ J/ψ-± ², μ Ìμ ³μ ÊÉ É μ² μ μ μ ² Éμ p T > 30 ƒô /c η < 2,4, É Ì μ² μ ÒÌ ³Õμ μ p T > 3 ƒô /c η < 2,4, É ± ÎÉμ Ò É Ö ³ ÊÌ Ì ( μé μ μ²μ - Ò³ Ö ³ ) Ò² ³ ³ μ J/ψ-Î É ÍÒ. μ ² ³ Ö ÔÉ Ì ± É μé μ μ É É Ö μ±μ²μ 430 μ ÒÉ μ ( Ò μ±μ É ³μ É LHC), μ ±μ ÔÉμ³ Ëμ μé Ê Ì μ ÒÉ É μ É Ö - ³μ ³ ²Ò³. μ Ò³ μ É É Ö Ëμ μé ²Ó ÒÌ ±μ³ Í J/ψ μ² μ Ò³ ² Éμ μ³.. 13, μ± μ ² É- μ ³ Ò ²Ó μ ±μ³ Í É ³Ò J/ψ+ μ² μ Ò ² Éμ.

19 234 Œ.. ˆ. Î É μ ³ Ò É ³Ò J/ψ+ μ² μ Ò ² - Éμ μ É ²Ö É 68,1 ƒô /c 2 Ï μ ± 22,4 ƒô /c 2 É É É Î ±μ μ Ï μ ÉÓÕ ±0,5 ƒô /c 2 ( ²μ Ö Éμ ² Ê ³ÒÌ μ ÒÉ ³ t-± ± ÔÉμ³ 175 ƒô /c 2 ) ) ² É μ ³ Ò ²Ó μ ±μ³ Í É ³Ò J/ψ+ μ² μ Ò ² Éμ ²μ μ Éμ μ ÒÉ ³ e t-± ±a 175 ƒô /c 2. ) ³μ ÉÓ É μ ³ Ò É ³Ò J/ψ+ μ² μ Ò ² - Éμ μé ²μ μ Éμ μ ÒÉ ³ Ò t-± ± [38, 39]. 13, μ± ² Ö ³μ ÉÓ É μ ³ Ò - É ³Ò J/ψ+ μ² μ Ò ² Éμ μé ²μ μ Éμ ² Ê - ³ÒÌ μ ÒÉ ³ Ò t-± ±. ± ³ μ μ³, ÖÉÓ ² É μéò LHC Ò μ±μ É ³μ É μ³μðóõ μ μ ³ Éμ Ê É μ É ÊÉ É É É Î - ± Ö μ ² μ ÉÓ ³ ³ Ò t-± ± Ê μ 0,8 0,9 ƒô /c ² Éμ Ò ± ² t t- Ò LHC. ² Éμ Ò ± - ² t t- Ò μ É ²Ö É 5 % μé Ì t t- μ ÒÉ, μ μ É Ö μ±μ²μ 400 ÉÒ. μ ÒÉ μ ±μ É ³μ É LHC [35, 37]. μ ² ³ Ö ² ÊÕÐ Ì ± É μé μ ²Ö μ μ ± ² : 1) μ ÒÉ μ² μ ÒÉÓ μé μ μ²μ μ Ö ÒÌ μ² μ - ÒÌ ² Éμ p T > 20 ƒô /c η < 2,5; 2) μé Ö Ö μ Î Ö Ô Ö Ê μ ² É μ Ö É Ê ²μ Õ ET miss > 40 ƒô ; 3) μ Ò É Ê μ² Ò ÒÉÓ É Ë Í μ Ò ± ± Í μ- Ò b-± ± ³ p T > 25 ƒô /c η < 2,5. É É Ö ³ μ 80 ÉÒ. ² Éμ ÒÌ t t- μ ÒÉ μé μï ² ± Ëμ Ê Ê μ 10. μ μ μ ² ³μ μ É μ ² Ö ³ Ò t-± ± μ μ³ê ± ²Ê Ö ²Ö É Ö ² Î ÊÌ É Ë Í Ê ³ÒÌ - É μ μé μ μ μ Ì t-± ±μ. μ³μð Ï Ö Ï É Ê

20 -Š Š LHC 235 μé μ É ²Ó μ É Ì ³ Ê²Ó μ μ μ Ì - É μ É ÒÌ Î ÖÌ ³ W - μ μ t-± ± ³μ μ μ ² ÉÓ É ± Ò ³Ò ± μ μ Ï Ö ± ± ËÊ ±Í Õ Ò Ó Ê ³μ ³ Ò t-± ±. ² Ï μ²êî É Ö ±μ²ó±μ, Éμ Ï μ²óï ³ μ³ Î É - É Ö μé Î ÕÐ ³ ²Ó μ ³ t-± ±.. 14 μ± Ò Î Ö - μ Ï ² Î ÒÌ μ- ²μ ÖÌ μ ³ t-± ±. ³. 14. Î Ö μ Ï t-± ±, ÎÉμ μμé É É Ê É ³ ± ³ ²Ó- μ³ê Î Õ, Î É É Ö - ² Î ÒÌ μ²μ ÖÌ μ ³ t-± ±, ±μ μ ² ÖÖ μ - μ³ ³ Éμ ²Ó μ ³ μ ³ μ É μ ² ² Éμ μ³ ± ² t t- Ò [27] t-± ±. ÔÉμ³ ÔËË ±É μ ÉÓ ³ Éμ μ É ²Ö É 6,5 %, É É É Î ± Ö μ Ï- μ ÉÓ 0,04 ƒô /c 2 ʳ³ Ö É ³ É Î ± Ö μ Ï μ ÉÓ 1,7 ƒô /c ŒÊ²ÓÉ É Ê Ò ± ² t t- Ò LHC. Î ³Ê²Ó- É É Ê μ μ ± ² t t- Ò LHC μ É ²Ö É 370, É.. ±μ É ³μ É LHC μ É Ö μ- Ö ± Î ÉÒ Ì ³ ²² μ μ É ± Ì μ Ò- É [35, 37]. ƒ² Ò³ μ Éμ É μ³ - μ μ ± ² Ö ²Ö É Ö Éμ, ÎÉμ ³ μé- ÊÉ É ÊÕÉ μ²óï μé μ Î μ μ ³ ʲÓ, μ ÊÐ É Ò³ μ É É- ±μ³ Ö ²Ö É Ö É ± Ò ³Ò ± Éμ μ- Ì μ³μ ³ Î ± (Š ) ² Î Éμ μ Ò Ëμ. ²μ Ö ± ± Ì-² μ ± ³ É Î ± Ì ± É μé μ μ Ò- É μé μï ² ± Ëμ Ê μ É ²Ö É μ Ö ± ² μé μ ÉÓ, ÎÉμ Ò 1) μ ÒÉ Ò²μ 6 ² μ² μ ÒÌ É Ê p T > 40 ƒô /c η < 3,0; 2) ÔÉ Ì É Ê ² μ² Ò² Ò Í - μ Ò b-± ± ³ η < 2,5, ÉμμÉ μï - ² ± Ëμ Ê É μ É Ö Ê 1/19. É Ö Ò ² ± Ì μ ÒÌ É Ê ²Ö μ É μ ² Ö W - μ μ μ μ ³ Éμ Ê ³ ÓÏ μ χ ² μ É μ- ² μ É μ ³ Ò t- ± ± ³Ê²ÓÉ É Ê μ³ ± ² - t t- Ò Š -Ëμ [27] ( ³. ÒÏ ), ³μ μ μ ÉÓ Ö Ê ² Î Ö μé μï Ö ² ± Ëμ Ê μ 1/3. ², Ò Ö - ²Ó Ò ±μ³ Í W - μ μ b-± ±, μ ² ³ Ö ± É Ö

21 236 Œ.. ˆ. μ É μ ² ÊÕ ³ Ê t-± ± ² Ì μé 130 μ 200 ƒô /c 2 ³μ μ μ²êî ÉÓ μé μï ² ± Ëμ Ê, μ 6. ˆ ±μ Í, Ê ²μ, ÎÉμ μ- Î Ò ³ Ê²Ó μ É μ ² μ Ò t t-± ±μ Ò² μ²óï 200 ƒô /c, μ É ²Ö É μ±μ²μ 3300 μ ÒÉ μ ±μ É ³μ É LHC, μ Ê ² - Î É μé μï ² ± Ëμ Ê μ μ± μ ² É μ ³ Ò t-± ± Š - Ëμ. ËË ±É μ ÉÓ μ ² Ö ³ Ò t-± ± μ ³Ê²ÓÉ É Ê μ³ê ± - ²Ê μ É ²Ö É 0,08 %, ÔÉμ³ É É É Î ± Ö μ Ï μ ÉÓ 0,18 ƒô /c 2, ʳ³ Ö É ³ É Î ± Ö μ Ï μ ÉÓ 3 ƒô /c ˆ ˆŠ t-š Š ˆˆ LHC Î É É Ö, ÎÉμ ³Ò³ ²ÊÎÏ ³ ± ²μ³ ²Ö ² μ Ö Éμ -Ë ± Î ² μéò LHC Ö ²Ö É Ö ² Éμ - É Ê Ò ± ² t t- Ò [28,29, 39]. μ Ê±É Ì t t- Ò μ μ³ê ± ²Ê, μ- ÒÌ, μ É Ö. 16. ) ² Ö ² + Ëμ Éμ²Ó±μ Ëμ ²Ö μ μ μ t-± ±, μ- μ μ É ³Ò É Ì μ ÒÌ É Ê, ³ ÕÐ Ì ³Ò μ²óïμ μ Î Ò ³- ʲÓ, ³ Ö b-³ Î Ö. ) - ² Ö ² + Ëμ Éμ²Ó±μ Ëμ ²Ö W - μ μ, μ μ μ ÊÌ μ - ÒÌ É Ê, ³ ÕÐ Ì ³Ò μ²óïμ μ- Î Ò ³ ʲÓ. ) ² Ö ² + Ëμ Ëμ, ±μ ³ μ É - μ ² μ μ W - μ μ μ É ²Ö É M W ± 20 ƒô /c 2 [29] μ² μ Ò ² Éμ, ÎÉμ Ö ²Ö É Ö μ² Ò³ ²Ö μ μ μ Ö ² μ ɳμ É Ë ± Í ² Éμ μ ³ Ö Ì ± ³ É Î ± Ì ³ É μ. μ-

22 -Š Š LHC 237 Éμ ÒÌ, ³ ÕÉ Ö μ Ò É Ê μé ² ± Ì ± ±μ, ±μéμ ÒÌ ³μ μ μ É μ ÉÓ É ÊÕ ³ Ê W - μ μ, ÎÉμ μ² μ ²Ö ± ² μ ± ± - ²μ ³ É. ˆ, -É ÉÓ Ì, ²Ö μé μé± μí Ê Ò b-³ Î Ö μ ÊÉ- É ÊÌ μ ÒÌ É Ê, Í μ ÒÌ b-± ±μ³. ² Î μé Ö μ μ Î μ Ô, μ Ê ²μ ² μ É μ, É ± Ö Ì ±É ɱ ² Éμ - É Ê μ μ ± ² t t- Ò. Š μ³ Éμ μ, Ò ± ² Ê É Ê μ Ò³ ²Ö μ É μ ² Ö μ μ μ t-± ± ³ Ö Í ²Ó μ μí Ê Ò É Ë ± Í b- É Ê, É.. b-³ Î Ö. ±,. 16, μ± Ò ² Ö ² + Ëμ, É ± Éμ²Ó±μ Ëμ ²Ö μ μ μ t-± ±, μ μ μ É ³Ò É Ì μ ÒÌ É Ê, ³ ÕÐ Ì ³Ò μ²óïμ μ Î Ò ³ ʲÓ, ³ - Ö b-³ Î Ö.. 16, μ± μ ² ² + Ëμ, É ± Éμ²Ó±μ Ëμ ²Ö W - μ μ, μ μ μ ÊÌ μ ÒÌ É Ê, ³ ÕÐ Ì ³Ò μ²óïμ μ Î Ò ³ ʲÓ. ² ³ ÉÓ ± É μé μ ²Ö ÔÉμ μ W - μ μ, É.. μé Ò ÉÓ É μ ÒÉ Ö, ±μéμ ÒÌ μ μ É μ ² Ö ³ μ É μ ² ÉÓ M W ± 20 ƒô /c 2, Éμ μ²êî É Ö μ² Ê ± ± μ ² É ³ Ò t-± ± ² ²+Ëμ (. 16, ). 7. ˆ Œ ˆ Ÿ t-š Š Š ATLAS Ô± ³ É D0 μéμ - É μéμ μ³ ±μ²² ÉÔ É μ Ô. Í. ³. 1,8 Ô Ò² ² Ö μ Òɱ Ö³μ μ ³ - Ö Ô² ±É Î ±μ μ Ö t-± ±. μ± ² Ö Ò³ Q top =+2e/3 Ê μ Î ³μ É 92 % [30]. Ö t-± ± μ ²Ö É Ö μ É μ³ - ³ Ö Ö Å Í Éμ b- É Ê. ²Ö ÔÉμ μ ÉÓ, μ ± ³, μ μ. Œ Éμ Ï Ö [31], ±μéμ Ò ±²ÕÎ É Ö μ ² Ï - μ ʳ³Ò Ö μ Ì μ μ μ b- É Ê : Q b jet = N q i j p i k i, (7) N j p i k i N Å ±μ² Î É μ μ μ b- É Ê ; q i p i Å Ö ³ Ê²Ó i- μ μ ; j Å ² μ b- É Ê ; k Å μ μî Ò Ô± μ Í ²Ó Ò ±μôëë - Í É. Ò μ μ ³ Ö² Ö Ê É μ ± D0 μ ² Ö b- É Ê ³ Í É ² Éμ - É Ê ÒÌ μ ÒÉ ÖÌ. μ μî Ò Ô± μ Í - ²Ó Ò ±μôëë Í É k μ ²Ö² Ö μ³μð ³μ ² μ Ö Ê É μ ± ATLAS [30].

23 238 Œ.. ˆ. Œ Éμ μ²ê² Éμ μ μ B-³ μ μ μ μ ² - Ö b- É Ê μ É μ³ μ ² Ö Ö μ² μ μ μ ² Éμ ( μ- 汃 B-³ μ ) ÊÉ ÔÉμ É Ê : b c, u + l + ν, b c, ū + l + + ν, É.. b- É Ê, Í μ μ b-± ±μ³, μ² Ò ÊÉ É μ ÉÓ μé Í - É ²Ó μ Ö Ò ² Éμ Ò, b- É Ê, Í μ μ b-± ±μ³, Å μ- μ μé, μ²μ É ²Ó μ Ö Ò ² Éμ Ò. μ - μ Í ²²ÖÍ B 0 -³ μ μ B 0 -³ μ Ò, É ± μ²ê² Éμ μ μ D-³ μ ÊÉ b- É Ê, b- É Ê μö ²Ö É Ö ² Éμ μ ±μ³ Ö, μé μ μ²μ Ò³ ±Ê Ö ² Éμ μé B-³ μ ³μ ÉÓ ² Î Ò ³ μ ɛ É É É Î ±μ μ Ï μ É μé ± É Ö μ Î Ò ³ Ê²Ó p T μ² μ μ μ ³Õμ ÊÉ b- ² b- É Ê, μ É μ ² ÒÌ ² Éμ - É Ê μ³ ± ² t t- Ò ( ± ɛ μé Í - É ²Ó Ò ²Ö t-± ± μ²μ É ²Ó Ò ²Ö Ô± μé Î ±μ μ ± ± ) μé [32] ² μ μ ³μ μ ÉÓ μ É μ ² Ö Ö t-± ± ³eÉμ μ³ μ²ê² Éμ μ μ B-³ μ ² Éμ - É Ê ÒÌ μ ÒÉ ÖÌ LHC μ³μðóõ Ê É μ ± ATLAS. Š μ³ Éμ μ, μ μ Í ² ÔÉμ μ ² - μ Ö Ò²μ ³μÉ μé Ò ÊÐ É μ Ö Ô± μé Î ±μ μ ÉÖ ²μ μ ± ± Ö μ³, Ò³ Ö Ê t-± ± (Q +2/3). Ò²μ ² μ - μ²μ, ÎÉμ Ô± μé Î ± ÉÖ ²Ò ± ± t-± ± μé² Î ÕÉ Ö Éμ²Ó±μ Ö μ³, É.. Q exot = 4/3. μ μ ³μ μ Ô± μé Î ±μ μ ÉÖ - ²μ μ ± ± Ö ²Ö É Ö b-± ± W - μ μ, Éμ ³Ö ± ± t-± ± É Ö b-± ± W + - μ μ : t +2/3 b 1/3 + W +1, Q 4/3 exot b 1/3 + W 1, t 2/3 b +1/3 + W 1, Q+4/3 exot b +1/3 + W +1.

24 -Š Š LHC 239 ²Ö Éμ μ ÎÉμ Ò μ ÉÓ μé Ê μ Ô± μé Î ±μ³ ÉÖ ²μ³ ± ±, Ò² ³ Ö ɛ: ɛ = N(l+ ) N(l ) N(l + )+N(l ), (8) N(l ) Å ±μ² Î É μ b- É Ê μé Í É ²Ó μ Ö Ò³ ² Éμ μ³ Ê- É, N(l + ) Å ±μ² Î É μ b- É Ê μ²μ É ²Ó μ Ö Ò³ ² Éμ μ³ ÊÉ. μéö ² Î ³ μ ɛ É μé É Éμ Œμ É -Š ²μ (³ Éμ μ Í É..), μ μ ± μé Í É ²Ó Ò ²Ö t t- μ ÒÉ μ²μ É ²Ó Ò ²Ö Q exot Qexot - μ ÒÉ (. 17). ² 300 ÉÒ. ² Éμ - É Ê ÒÌ μ ÒÉ μ μ² ² ² ÉÓ Ò μ μ Éμ³, ÎÉμ μ ² ±μ²ó- ± Ì μéò LHC ³μ μ Ê É μ É ÉÓ ² μ μ ÊÉÓ μé Ê μ Ô± μé Î ±μ³ ÉÖ ²μ³ ± ± Ê μ 5σ. Š ˆ ˆ ² μ μ É ³μ ÉÖ ²μ Ô² ³ É ÒÌ Î É Í Å t-± ±, μ³ μ, ³ É ËÊ ³ É ²Ó μ Î ± ± ²Ö μ ± É É μ ³μ ² Ë ± Î É Í, É ± ²Ö Ê É μ ² Ö ÒÌ Ì ±É É ± - ² Î ÒÌ μ ³ ÒÌ ³μ ² μ μ Ë ±, É ± Ì, ³, ± ± Ê ³- ³ É Ö (SUSY). Î É É Ö, ÎÉμ ² Ò t-± ± μ± ² Ö Éμ²Ó ÉÖ ²Ò³, Éμ SUSY, μ ± ³, ³ ³ ²Ó μ Å MSSM, ³ ² Ò Ê Ó Ò μ ² ³Ò, μ Ê ²μ ² Ò ²Õ ³ LEP II ² ±μ μ SUSY- μ μ. ² Ï Ì, μμî ÒÌ Î Ë ± t-± ± Å ÔÉμ - Í μ μ μ ² μ ³ Ò. Ê μ Éμ μ Ò, μ Ìμ ³μ ÒÉÓ Ê - Ò³ Éμ³, ÎÉμ Ö Î É ÍÒ, μ ² ÕÐ ³ μ t-± ±, ÉμÎ μ É μμé É É Ê É μ ³μ³Ê Ö Ê t-± ± É É μ ³μ ² (É.. 2/3 Ö μéμ ). ± Ö Ëμ ³ Í Ö Ê É μ ³μ μ - ±μ É É μ ³μ ². ÉμÖÐ ³Ö É Ò³ ÉμÎ ±μ³ ÒÌ, μ μ²öõð ³ - Ö³ÊÕ ² μ ÉÓ μ É t-± ±, Ö ²Ö É Ö μéμ - É μéμ Ò ±μ²- ² ÉÔ É μ. Ê μ μí ÉÓ μ ÉÓ μéò ÔÉμ μ Ê ±μ É ²Ö ²Ö μ ³ μ Ë ± Î É Í Ò μ± Ì Ô. ³ ±μ²² μ Í CDF D0 Ê μ²êî ² μ² ÉμÎ Ò Î Ö ²Ö ³ Ò t-± ±, Ê ² Ò Ò Ê Ï Ò μ Òɱ μ ² Ö Ö t-± ±. ±μ ³ ÕÐ Ö Ö É É É ± μ ÉÊ Ö μ ² ÉÓ Ô ÉÔ É μ Ð μ É ÉμÎ ²Ö μ É Ö μ Ìμ ³μ μ Ê μ Ö ÉμÎ μ É μ ² Ì ±É É ± ÔÉμ μ ± ±. ˆ ÊÎ Ë ± t-± ± Í ²μ³ É É É ± μ ² É μ ² ³Ò, ± ± b-ë ±, Ë ± ² Éμ μ, μ É μ ² μ ÒÌ É Ê μ É μ-

25 240 Œ.. ˆ. ² μé Ö μ μ Î μ Ô, ±μéμ Ò É ± ³ ÖÕÉ Ö É ± Ì ² μ ÖÌ, ± ±, ³, cê ³³ É Ö [33]. Š ± É μ, Ö Ë Î ± Ö μ Ð É μ ÉÓ μ É ² Ï ³ Ê- ÊÐ ³ Î ² μéò μ²óïμ μ μ μ μ ±μ²² LHC. - Í É Ö ÊÎ Ö μ ³³ μ ² É ËÊ ³ É ²Ó μ Ë ± É μ μ Ò μ² Ö ÔÉμ³ ±μ²². μ μμî ÒÌ Î Ê- É ³ μ Í μ μ μ ² μ É t-± ±μ. ÔÉμ³ ÊÉ ² - μ Ö Ê ± ²Ó μ É É É ± ( μ³ LHC Î É ÕÉ Ë ±μ t-± ±μ ) Ê É μ² ÉμÎ μ ³ ³ t-± ±, μ ² μ Ö, Ê- μ Ò Ì ±É É ±. Ö Ëμ ³ Í Ö Ê É μ²ó μ ÉÓ Ö ( ± Î É μ ³ μ μ±, ± ² μ μ±, ±μ É μ² Ê ³μ μ Ëμ É..) μ ² - ÊÕÐ Ì ² μ ÖÌ Ï μ±μ³ ±É É ± Ì Ï Ì ËÊ ³ É ²Ó- ÒÌ Î, ± ± μ ± μ μ μ, μ ± ² μ Ê ³³ É, μ μ² É ²Ó ÒÌ ³ μ É, Î ÒÌ Ò É.. ˆÉ ±, ÊÎ μ É t-± ± LHC ³ É μ É μ Î : μ- ÒÌ, ÔÉ ² μ Ö μ μ²öé μ² ÉμÎ μ Ê É μ ÉÓ ³ É Ò É É μ ³μ ². μ- Éμ ÒÌ, t-± ± μ Ð É É ÉÓ μ ³ ² ÒÌ É μ ± μ μ Ë ±,, -É ÉÓ Ì, ²Ê μ μ³ μ μ ±μ² Î É μ- ÒÉ Ö t-± ± ³ Ê ÊÉ É ²ÖÉÓ μ μ μ μ μ Ëμ ²Ö μ ² ÊÕÐ Ì ËÊ ³ É ²Ó ÒÌ ² μ LHC. ÔÉμ μ ÑÖ Ö É μ μ Ò É ± Ë ± t-± ± Ê ± LHC. ÉμÖÐ μé É μ ÊÉÒ ² ±μ μ μ Ò, ± ÕÐ Ö - ² μ μ ² É Ë ± t-± ±. ŒÒ ± ɱμ μ É μ ² Ó Éμ Ö μ Ê Ö t-± ±, μ² μ μ μ ²μ ² μí Ê Ê μ μé± ÒÉ Ö μ μ Ö³μ μ ³ Ö μ ³ Ò Ê É μ ± CDF (FNAL) 1995., ³μÉ ² μ μ Ò ± ²Ò ³ Éμ Ò μ Ê Ö t-± ±. ² ³Ò μ - Ê ² μ μ Ò μ² ÉμÎ μ μ, Í μ μ μ, ³ Ö ³ Ò t-± ± ² Î ÒÌ ± ² Ì t t- Ò μéμ - μéμ μ³ ±μ²² LHC Ô. Í. ³. 14 Ô. ŒÒ É ± ± ɱμ μ Ê ² ±μéμ Ò μ - ³μ μ É ² μ μ ² É Éμ -Ë ± Î ²Ó μ É μéò Ê ±μ É ²Ö LHC. ˆ Š ˆ 1. Abe F. et al. Observation of Top Quark Production in p p Collisions with the Collider Detector at Fermilab // Phys. Rev. Lett V. 74. P Pakvasa S., Sugawara H. // Phys. Lett. B V. 82. P Preparata G. // Ibid. P Mahanthappa K. T., Sher M. A. // Ibid. V. 86. P Behrend H. J. et al. // Phys. Lett. B V P. 297.

26 -Š Š LHC Bartel W. et al. // Phys. Lett. B V. 99. P Adeva B. et al. // Phys. Lett. B V P Berger C. et al. // Phys. Lett. B V. 86. P Althoff M. et al. // Phys. Lett. B V P Sagawa H. et al. // Phys. Lett. B V. 60. P Abe F. et al. // Phys. Lett. B V P Decamp D. et al. // Ibid. V P Abreu P. et al. // Ibid. V P Akrawy M. Z. et al. // Ibid. V P Abrams S. et al. // Phys. Lett. B V. 63. P Akesson T. et al. // Z. Phys. C Bd. 46. S Abe F. et al. // Phys. Rev. Lett V. 68. P Abe F. et al. // Phys. Rev. D V. 45. P Abachi S. et al. // Phys. Rev. Lett V. 72. P Olshevski A. Precision Test of the Standard Model, Electroweak Review Writeup // Europhysics Conf. HEP. Brussels, Affolder T. et al. // Phys. Rev. D V. 64. P Affolder T. et al. // Ibid. V. 63. P Abazov V. M. et al. // Nature V P CDF Collab. ofˇcial web page The Tevatron Electroweak Working Group. Combination of CDF and D Results on the Mass of the Top Quark. hep-ex/ Bonciani R. et al. // Nucl. Phys. B V P Etienvre A. I. Top-06 Etienvre.pdf; Report at TOP Coimbra, Portugal. 28. Barisonzi M. Top Physics at ATLAS. hep-ex/ Pallin D. Top at the LHC. Report at TOP Coimbra, Portugal. 30. Abazov V. M. et al. (D0 Collab.) Experimental Discrimination between Charge 2e/3 Top Quark and Charge 4e/3 Exotic Quark Production Scenarios. hep-ex/ Barate R. et al. (ALEPH Collab.) // Phys. Lett. B V P Bednyakov V. et al. Measurement of the Charge of the Top Quark at the ATLAS Detector. ATLAS Internal Note ATL-COM-PHYS Bednyakov V. et al. Search for Gluinos with ATLAS at LHC. hep-ex/ Wagner W. Top Quark Physics in Hadron Collisions. hep-ph/

27 242 Œ.. ˆ. 35. The ATLAS Collab. ATLAS Technical Design. Report 15. V. II. CERN-LHCC Abe F. et al. Evidence for Top Quark Production in p p Collisions at S =1.8 TeV // Phys. Rev. Lett V. 73. P Borjanovic I. et al. Investigation of Top Mass Measurements with the ATLAS Detector at LHC. hep-ex/ v Beaudette F. Top Physics Prospects at LHC. hep-ex/ Weiser C. Top Physics at the LHC. hep-ex/ Whiteson D. Precision Measurements of the Top Quark Mass at the Tevatron. hepex/ Balantekin A. B. Review of Particle Physics (PDG) // Nucl. Part. Phys V. 33. P Jezabek M., Kuhn J. H. QCD Corrections to Semileptonic Decays of Heavy Quarks // Nucl. Phys. B V P Budagov J. A., Glagolev V. V., Suslov I. A. Review of the Top Quark Mass Measurements at the CDF in p p at s =1.96 TeV // Ÿ T. 38, Ò. 3. C. 734Ä Ashmanskas W. et al. The CDF Silicon Vertex Tracker // Nucl. Instr. Meth. A V P. 532Ä Ashmanskas W. et al. CDF Silicon Vertex Tracker: Tevatron Run II Preliminary Results // Ó³ Ÿ º 5[114]. C. 12Ä Ashmanskas W. et al. The CDF Silicon Vertex Tracker // Nucl. Instr. Meth. A V P. 451Ä Ashmanskas W. et al. The CDF Silicon Vertex Tracker: Online Precision Tracking of the CDF Silicon Vertex Tracker // Nuovo Cim. A V. 112, No. 11. P. 1239Ä Berends F. A. et al. On the Production of a W and Jets at Hadron Colliders // Nucl. Phys. B V P. 32Ä64.