Saksnr Utvalsnamn Møtedato. 36/2015 Styret for Helse Møre og Romsdal HF 3. juni 2015

Transkript

1 1 Saksframlegg Langtidsbudsjett (LTB) HMR Saksnr Utvalsnamn Møtedato 36/2015 Styret for Helse Møre og Romsdal HF 3. juni 2015 Saksbehandlar: Anne Brit Krøvel Balsnes/ Heidi Anita Nilsen Arkivreferanse: 2015/1745 Forslag til vedtak: 1. Styret for Helse Møre og Romsdal HF vedtek langtidsbudsjettet for Helse Møre og Romsdal for perioden Styret for Helse Møre og Romsdal ber adm. direktør gjennomføre naudsynte tiltak for å sikre eit rekneskapsresultat som minst er på nivå med det som er skissert for alle åra i langtidsperioden samt sikrar forsvarleg likviditet. 3. Styret for Helse Møre og Romsdal ber adm. direktør utrede om budsjettavviket for 2015 kan dekkast inn på eit tidlegare tidspunkt enn skissert i saka. Ålesund, 26. mai 2015 Dag Hårstad konstituert adm. direktør Vedlegg: Tabell Langtidsbudsjett HMR 1

2 2 Saksutgreiing: Dokumenter/vedlegg/utrykte vedlegg: - Styringskrav og Rammer 2015 for Helse Møre og Romsdal HF - Sak 24/15 Langtidsplan og Budsjett Prinsipper og Forutsetninger - Sak Idéfase Sjukehuset i Nordmøre og Romsdal SNR, vedlegg 01 Idéfaserapport SNR HMR HF - Analyse av økonomisk bæreevne i Helse Møre og Romsdal og Helse Midt-Norge - Sak 62/10 Strategi 2020 Strategi for utvikling av tjenestetilbudet i Helse Midt-Norge Sak 16/15 Strategi for anskaffelser av spesialisthelsetjenester fra private leverandører Sak 23/15 Finansstrategi for Helse Midt-Norge - Protokoll frå føretaksmøte Helse Møre og Romsdal HF krav og rammer m.v. for 2015 Innleiing Hensikt Langtidsbudsjettet til Helse Møre og Romsdal HF er utarbeida basert på dei prinsippa som ligg til grunn for planarbeidet av Helse Midt-Norge RHF. Hensikta med utarbeiding av langtidsbudsjettet er å sikre eigeskap blant føretaka, tilrettelegging for ein meir føreseieleg økonomi og for å tydeleggjere utfordringane som det enkelte føretak står framfor dei neste åra. Tiltak basert på utfordringane skal leggje til rette for ei berekraftig drift i åra som kommer. (Ref. RHF Styresak 24/15 Langtidsplan og Budsjett Prinsipper og Forutsetninger) I og med at Helse Møre og Romsdal HF står framfor ei periode med investeringar i nytt sjukehus i Nordmøre og Romsdal og behov for utbetringar ved Ålesund Sjukehus er det sett på som hensiktsmessig å utvide LTB perioden frå til Det vil syne likviditetsmessige og resultatmessige utfordringar som helseføretaket står framfor i perioden. I langtidsbudsjettperioden er det ei forventing frå HMN RHF om ei generell effektivisering i føretaka på minimum 1 %. I RHF sak 24/15 er det vist til at styreleiar i HMR og styreleiar i HMN RHF har gjort ein langsiktig avtale for omstillingsarbeidet i Helse Møre og Romsdal. Kravet for effektivisering er i den samband satt til 1,8% av driftsramma i 2014, eller MNOK per år. Dette skal sikre økonomisk bereemne for investeringar og realisering av nytt sjukehus. Avtalen er lagt fram i protokollen frå føretaksmøtet for Helse Møre og Romsdal HF 12.februar I berekninga av effektiviseringkravet på 1,8% av driftsramma i 2014, eller 80-90MNOK, ligg det generelle effektiviseringkravet på 1%, reduksjon i basisramma i forbindelse med full innføring av finansieringsmodellen, økte kostnadar knytt til IKT, økt satsing på forsking, kostnadar forbundet med etablering av ø-hjelpstilbod i kommunane og nedtrapping av fusjonsstøtta for HMR i 2017 og I styremøte i Helse Møre og Romsdal HF 6. mai 2015 blei sak 2015/26 «Strategisk arbeid med omstilling HMR » behandla. Føremålet med styresaka var å synleggjere korleis HMR skal klare å utvikle fagleg og økonomisk berekraft i perioden

3 3 HMR meiner at det vil vere feil å innrette langsiktig fagleg og økonomisk berekraft på økonomiske tiltak åleine. Dersom HMR skal lukkast i å omstille, er ein avhengig av å få mobilisert fagpersonane sin kompetanse og engasjement i å levere meir og kvalitativt betre tenester, til ein lågare ressursinnsats. Saka blei derfor innretta strategisk og med tyngde på fag, kvalitet og effektivitet. Av den grunn blei også grunnsteinar som kultur, strategi og leiing løfta fram i saka. Hovudgrunnlaget for omstilling framover vil vere kontinuerleg forbetring. Dette er eit langsiktig arbeid som vi først forventar vil gje større effektar frå slutten av 2016 og utover. Det vil difor vere naudsynt med kostnadskutt i tillegg til å hente ut effektar gjennom kontinuerleg forbetring. Saken om LTB er meint for å opplyse styret om konsekvensane av utvikling i økonomien og investeringsevne i langtidsperioden og effekten av naudsynt effektivisering. Styret må også ta stilling til konsekvensar av eit for høgt driftsnivå i Resultat og prognose ved utgangen av 1. tertial 2015 Ved utgangen av april 2015 har HMR ei prognose på eit overskot på 16,6 mill. kroner korrigert for auka pensjonskostnader. Dette er 60 mill. kronar lågare enn resultatkravet frå Helse Midt Norge RHF. Resultat, korrigert for pensjon, ved utgangen av april viser eit overskot på 20,2 mill. kroner. Dette er 24,9 mill. kroner lågare enn budsjett. Avvik i høve til resultatkrav skuldast mellom anna auka kostnader til pasienterstatning, auka varekostnader og ei auke i variable lønskostnader utover budsjettert nivå for Meirkostnadene vi ser er knytt til eit for høgt driftsnivå og ikkje til eingongskostnadar i rekneskapen. Eit for høgt driftsnivå i 2015 betyr at helseføretaket må effektivisere dette i tillegg til dei økonomiske utfordringane ein står ovanfor i Det vurderast som vanskeleg å ta igjen dette avviket allereie i 2016 da omstillingsarbeidet som er sett i gang er eit langsiktig arbeid og først vil gje effektar litt ut i perioden. I langtidsbudsjettet er det lagt inn at HMR skal ta igjen meirforbruket i 2018, 2019 og 2020 med 20 mill. kroner årleg i tillegg til den årlege effektiviseringa på 90 mill. kroner. Konsekvensen av å utsette inndekning av budsjettavviket er ein negativ utvikling i likviditeten fram til 2020 tilsvarande 240 mill. kroner. Resultat Berekningane i langtidsbudsjettet for har tatt utgangspunkt i driftsinntekter, driftskostnadar samt finansinntekter og -kostnadar i tilsendt inntektsfordeling frå HMN RHF for , samt budsjett og prognose for HMR HF Vi har valt å bruke prognose 2015 som utgangspunkt for berekningane og ikkje budsjett, da vi meiner det gjev eit meir reelt bilete av den økonomiske situasjonen for Helse Møre og Romsdal. Langtidsbudsjettet er lagt basert på faste priser. I dei to neste avsnitta beskriv vi vesentlege endringar som er lagt inn i LTB i høve til budsjett for Grafen under viser årleg resultat i perioden med ein effektivisering på 90 mill. kroner i 2016, 2017 og 2021 og 110 mill. kroner i effektivisering i åra 2018, 2019 og

4 Resultat Resultat Graf 1: Resultat for HMR HF Grafen over viser at det økonomiske resultatet vil være negativt i 2016 og 2017 for så å bli positivt og auke frå 2018 og utover. Med eit resultat i tråd med budsjett for 2015 hadde resultatet også vært positivt for 2016 og Ein av grunnane til at det blei inngått ein avtale mellom styra om ein jamn årleg effektivisering var at ein såg at situasjonen ville vere spesielt vanskeleg i 2016 og 2017 og ein slik avtale ville gje forutsigbarheit i omstillinga. Grafen over understrekar dette bilete. Driftsinntekter Inntekter for 2015 er lagt inn basert på styringskrav frå HMN RHF, samt budsjettet for helseføretaket for For dei framtidige åra har HMN RHF supplert oss med foreløpige tal på inntektsfordelinga for Det er ytra at det kjem endringar på denne, og kan dermed bare brukas for rådgjevande formål. For åra er det gjort fråtrekk i inntektsramma i samband med 100% innføring av finansieringsmodellen, nedtrapping/bortfall av særtilskot for HMR i 2017 og 2018, og opptrapping av IKT handlingsplan, mens midlar er lagt til for aktivitetsvekst. For dei påfølgjande åra er det for analyseformål lagt inn ei auke i aktiviteten på 1,2% i basisramma slik det er gjort for åra , jf. Statsbudsjettet for Dei pasientrelaterte inntektene, innsatsstyrte finansiering (ISF eigne pasientar) og dei polikliniske inntektene er lagt inn etter HMR HF sitt budsjett for 2015, med ein aktivitetsvekst på 1,5% per år fram til Vi har i samråd med HMN RHF vidareført dei øyremerka tilskota frå budsjett 2015, og dermed gjort ei føresetnad om at statsbudsjettet dei neste åra vidareførar tilskota for påfølgjande år. Investeringstilskot for 2015 er vidareført til og med Da faller tilskotet til kreftbygget i Ålesund bort. Det er ikkje budsjettert med eventuelle nye investeringstilskot som helseføretaket kan få tilført. Andre driftsinntekter er vidareført i perioden basert på nivået for budsjett

5 5 Driftskostnader Helse Møre og Romsdal har dei siste åra gitt tilskot til oppbygging av kommunalt ø-hjelpstilbod. Utgiftene for 2014 var på 13,3 MNOK, i ,9 MNOK og i 2016 er det berekna ei auke i kostnadane på 12,7 MNOK. Alle kommunane er da føresett å ha etablert ø-hjelpstilbod i tråd med samhandlingsreforma. Kostnadsnivået for 2016 er derfor vidareført fram til I samband med auke i aktiviteten løyper det også ei auke i kostnadar. Eit mål og krav i LTB ref.rhf styresak 24/15 Langtidsplan og budsjett Prinsipper og Forutsetninger er at den auka aktiviteten skal gjennomføras til ein marginalkostnad på 90 % av inntektsauken. Kostnadar i forbindelse med auke i aktiviteten er fordelt med 60% auke i løn, og 40% auke i varekost. IKT-kostnadar er budsjettert med endringar tilsvarande berekningar tilsendt frå HEMIT. Kostnadane til IKT visar ei auke frå 226,8 mill. kroner i 2015 til 266,4 mill. kroner i For åra etter LTB perioden er kostnadar for IKT lagt på same nivå som for Her vil det kome endringar når kostnadar forbundet med nytt pasientsystem er på plass. Kostnadar knytt til vedlikehald er budsjettert til same nivå som budsjett 2015 for heile perioden Det er frå 2017 og i ein ti-årsperiode framover tenkt å ta igjen etterslepet på vedlikehald. I tråd med regionale føresetnader har HMR HF lagt inn investeringsmessig vedlikehald på 50 mill. kroner per år i , og om lag 60 mill. kroner årleg frå Den planlagde auka ligg allereie inne i føretaka sine rammer og må tas høgde for i helseføretaka sine langtidsbudsjett. Store delar av Ålesund Sjukehus er 44 år gammalt og mykje av etterslepet på vedlikehald er å betrakte som investeringar. Det vil vere behov for utvikling av både Ålesund og Volda Sjukehus i tillegg til vedlikehaldsmessige tilpassingar i perioden. Helse Møre og Romsdal HF ligg bak målet satt i Strategi 2020 i satsinga på forsking. Det er difor lagt inn ei årleg auke på 2 MNOK til forsking til og med Dette kjem fram som ei auke i andre driftskostnader. I tråd med avtalen mellom styret i Helse Møre og Romsdal HF og styret i Helse Midt-Norge RHF er det lagt inn 90 mill. kroner årleg i effektivisering. I tillegg er det tatt høgde for å ta igjen budsjettavviket frå 2015 i åra Etter 2021 har vi valt å legge inn ei effektivisering på 1% av totale driftskostnadar (eksklusiv avskrivingar) per år. Det ligger ingen føringar eller krav frå HMN RHF for effektivisering etter 2021, men i følgje HMR HF Styresak Idéfase Sjukehuset i Nordmøre og Romsdal SNR, vedlegg 01 Idéfaserapport SNR HMR HF er det sannsynleg at det nye sjukehuset har eit innsparingspotensiale på omtrent mill. kr. Vi har derfor valt å leggje inn ei effektivisering på 1% per år. Forventa effektivisering er lagt til lønnsområdet med unntak av 20 mill. kroner som er lagt inn som forventa effektivisering på innkjøpsområdet og nytt økonomi og logistikksystem. Investeringar Investeringar er i all hovudsak vidareført på same nivå som i 2015, med unntak av særskilte midlar i 2015 til strålemaskin og vedlikehald ved Lundavang. Investeringsmidlar til nytt sjukehus i Nordmøre og Romsdal er lagt inn frå Det er ikkje rom i budsjettet til å leggje inn ei stor auke i investeringar verken i bygg eller MTU utanom investering i nytt sjukehus som er finansiert gjennom regional likviditet. Investeringsmidlane til HMR er som kjend avhengig av resultatet frå drifta. I tillegg vil det vere tilgjengelege investeringsmidlar til øyremerka tiltak/prosjekt. Den totale investeringspotten skal disponerast både til HMS-tiltak, bygg, MTU og basisutstyr. Det er også betydelig investeringsbehov for å tilpasse Ålesund sjukehus som det mest differensierte sjukehuset i Møre og Romsdal. Oppdatering og justering av tidlegare planar planleggast starta 5

6 6 opp i 4. kvartal 2015 slik at tilpassing kan starte tidligast i Tabell 1 viser investeringar per område og år: Tabell 1: Investeringar i den utvida LTB perioden Behovet for investeringsmidlar er høgt i langtidsperioden, både innanfor MTU, kritisk infrastruktur og bygg og basisutstyr. For å skape rom til slike investeringar er det heilt avgjerande at ein klarer den effektiviseringen som er føresett. Det er i langtidsbudsjettet lagt inn ei auke i investeringar i bygg/vedlikehald i på til saman 250 mill. kroner. Langtidsbudsjettet viser at det vil vere rom for ytterlegere investeringar frå 2022 og dei neste åra. Nytt Sjukehus i Nordmøre og Romsdal Planlegging av nytt sjukehus er i gang, og kostnader for om lag 15 mill. kroner går i 2015 og -16 frå den ordinære drifta. Det er budsjettert med ei totalinvestering på 4,2 mrd. (inkludert byggelånsrenter) i tråd med ei risikovurdering på nivå P50. Det blir på regionalt nivå tatt høgde for at prosjektet kan nå P85 4,8 Mrd. Frå 2016 løyper investeringskostnadene til nytt sjukehus i Nordmøre og Romsdal, med ei auke i kostnadar fram til Frå 2019 til 2021 er investeringskostanden 1,2 mrd per år. Investeringsnivået per år må opp til diskusjon i fleire fora før det er endeleg, så tala vi har nytta i LTB må av den grunn berre reknast som eksempel på fordeling mellom åra. Prosjektet SNR inkludera både nytt felles akuttsjukehus for Nordmøre og Romsdal på Hjelset og eit godt distriktsmedisinsk tilbod i Kristiansund. Ved realiseringa av SNR, ligg det eit potensiale i sal av frigjorde anlegg på 201 mill. kroner [1]. Salet inkluderer sal av Molde/Lundavang 173 mill. kroner og 28 mill. kroner for Kristiansund. Det kan liggje eit potensiale i positiv retning for sal av desse eigedomane sidan tala ikkje er oppdatert til dagens verdinivå, men ein må også ta omsyn til at dette ikkje er eigedomar som nødvendigvis følgjer normal verdiauke. Sjølv om det skal investerast i nytt sjukehus for Nordmøre og Romsdal må vi sjå til at det også i Kristiansund og Molde blir prioritert midlar til vedlikehaldsprosjekt som sikrar forsvarleg [1] Basert på verdivurdering Molde Sjukehus Lundavang med tilhøyrande eigedommar, PTL juni 2005 og revisjon av dette utført av EPRO eiendomsutvikling AS i juni For Kristiansund er det nytta same verdi per kvm tomt som verditaksten i Molde viser. Ref. Sak Idéfase Sjukehuset i Nordmøre og Romsdal SNR, vedlegg 01 Idéfaserapport SNR HMR HF 6

7 7 arbeidsmiljø og gode lokale for behandling av våre pasientar fram til SNR står ferdig. Det er i budsjettet lagt inn investeringsmidlar i Molde Sjukehus fram til Jamfør tabell 1. Avskrivingar Avskrivingar på eksisterande anleggsmidlar per er lagt inn i LTB fram til er siste avskrivingsår for Lundavang og Hjelset, mens avskrivingane vil gå ned i 2026 for Kristiansund sjukehus og Ålesund sjukehus. Vi vil fortløypande vurdere avskrivingstida for bygga våre i tråd med gjeldande vedtak. Når endeleg byggevedtak for SNR er på plass er det grunnlag for å vurdere avskrivingstida ved Kristiansund og Molde på nytt. Ei ny vurdering av avskrivingstida ved Ålesund sjukehus er allereie satt i verk. Investeringar i nytt sjukehus i Nordmøre og Romsdal, samt investeringar i anna bygg og MTU, gir ei auke i totale avskrivingane på omlag 161mill. kroner frå 2021 til Avskrivingar Andre investeringer IKT investeringer Medisinskteknisk utstyr Bygg Graf 2: Totale avskrivingar Likviditetsutvikling Likviditet er ein viktig føresetnad for å kunne gjennomføre framtidige investeringar i tillegg til nedbetaling av driftskreditt og lån. Likviditeten i Helse Møre og Romsdal HF påverkast av kontantstraum frå drifta, investeringar og finansieringsaktivitetar. HMR har i tillegg ei driftskredittramme i det regionale helseføretaket på 500 mill. kr per Regionale investeringar gir regionalt sparebehov, og nivå for bidrag til regional likviditet er for Helse Møre og Romsdal HF i åra på 122,6 mill. kr per år. Fordelinga per HF gjerast etter ressursbehovsindeksen. Det vil alltid være behov for sparing til nye investeringsprosjekter, så etter nytt sjukehus i Nordmøre og Romsdal står klart er det satt eit foreløpig årleg bidrag for HMR på 69,7 mill. kr. Frå 2022 starter også nedbetaling på det interne lånet med 84 mill. kr årleg 7

8 8 i tillegg til tilsvarande sum i avdrag på det eksterne lånet. Investeringa i nytt sjukehus i Nordmøre og Romsdal er forventa å finansierast med 50% lån frå HOD, og 50% lån frå HMN RHF, med ei nedbetalingstid på 25 år. I samband med ny finansstrategi vil det for HMR HF bety at renter og avdrag skal betalast på begge låna frå tidspunktet SNR er i drift. I høve til dei føresetnadene som er skissert over vil likviditeten ha ein negativ utvikling i perioden , og tilgjengeleg likviditet vil bevege seg heilt ned på driftskredittramma på 500 mill. kroner sett i styringsdokumentet for Likviditetsutviklinga slik den nå vises har ein tilgjengelig likviditet som er for lav i i forhold til å ha en buffer for å handtere svingingar gjennom året. HMR HF må derfor vurdere på korleis måte dette skal løysast. Konsekvensen av dette vil enten vere lågare investeringsnivå, eller å forsere planlagt effektivisering. Frå 2022 er tilgjengeleg driftskreditt positiv. Det vil da vere mogleg å prioritere andre investeringar i helseføretaket utover opptrappinga på 50 mill. kroner i Graf 3: Likviditetsutvikling for HMR ved drift etter prognose og full effekt av tiltak i Ny finansstrategi 2015 Eit vedtak om ny finansstrategi for Helse Midt-Norge vil ha verkingar på kapitalkostnadane for Helse Møre og Romsdal i langtidsperioden. I HMR HF Styresak 28/2015 Forslag til finansstrategi for Helse Midt-Norge - høring er utfordringar omkring ny finansstrategi diskutert. Framlegget til finansstrategi for Helse Midt-Norge inneber renteberekning på intern kapital i Helse Midt-Norge. Ei intern renteberekning vil føre til at kapitalkostnaden knytt til større byggeprosjekt vert større. Ein større del av inntektsramma til lånande helseføretak vil gå med til å dekkje kapitalutgifter. Ei eventuell innføring av internrente på lån innanfor HMN RHF vil bety følgjande totale (inkludert eksternt lån HOD) rentekostnadar for lån til finansiering av nytt sjukehus i Nordmøre og Romsdal. Internrenta utgjer halvparten av rentekostnaden under: 8

9 Rentekostnad - Nye Langsiktige lån Rentekostnad - Nye Langsiktige lån Graf 5: Rentekostnad nytt sjukehus i Nordmøre og Romsdal Ved full realisering av effektiviseringskravet kvart år vil føretaket i løpet av LTB-perioden oppnå positiv driftskreditt, noko som vil gi ei renteinntekt for HMR HF i tillegg til renta på eigenkapitalen (fordringa) som er heldt tilbake av HMN RHF. Vi har i samråd med HMN lagt inn i føresetnadene at vi bidreg med ein årleg likviditet til regionale investeringar på 122,6 mill. kroner per år til og med 2021 og 69,7 mill. kroner årleg frå Dette vil vi ha ein positiv effekt på internrenta, men så vil det utvikle seg i negativ retning når vi begynner å betale renter på det interne lånet. Grafen under viser finansinntekter, finanskostnadar og finansresultat for perioden Finansresultat Finansinntekter Finanskostnader Finansresultat Graf 6: Finansinntekter, finanskostnader og finansresultat HMR HF

10 10 Helse Midt Norge har berekna effekten av innføring av internrente i HMN. Denne utrekninga viser at akkumulert effekt av innføringa av endra prinsipp er positiv for HMR fram til år Dette er ei utrekning som føreset at HMR ikkje får ekstra kostnader knytt til internrenta tillagt HEMIT eller mindre inntektsramme som følgje av renteinntektene ikkje lenger ligg sentralt i HMN. I eit reknestykke på konsekvensane knytt til intern rekneberekning bør alle desse tilhøva bereknast. Resultatet av ei internrenteberekning i HMN vil uansett bli 0 kr samla for regionen. Viss alle sjukehusføretaka har positiv effekt av eit endra prinsipp vil det ligge ein negativ effekt på RHFet og Hemit som må dekkjast opp. Analyse av risiko i LTB Det ligg risiko knytt til full realisering av tiltaka i langtidsperioden. Styresak i HMN sak 24/15 viser til at ei årleg samla effektivisering blant føretaka på 0,5% ikkje genererer nok likviditet til framtidige investeringar regionalt etter Det er difor avgjerande at alle helseføretaka i Helse Midt Norge klarer effektiviseringskravet sitt. HMR har gjort ei sårbarheitsanalyse som viser konsekvensane i resultat og likviditet dersom helseføretaket ikkje klarer effektiviseringa slik som føresett. Sårbarheitsanalyse Grafen under viser utvikling i resultat med ulike nivå på effektivisering, men elles dei føresetnadene som ligg til grunn for langtidsbudsjettet Resultat Resultat etter budsjett 2015, 100% effektivisering for Resultat etter prognose 2015, 100% effektivisering for Resultat 50% effektivisering for Resultat 0% effektivisering Graf 7: Resultat for HMR HF Med eit resultat i 2015 etter prognose 16,6 mill. kroner, og full realisering av tiltak dei neste åra vil HMR HF ha negativt resultat i 2016 og 2017 og positivt resultat frå Det er da tatt med i berekninga at HMR HF også vil klare å ta inn underskotet frå 2015 i Om føretaket berre klarar 50% av effektiviseringskravet (i tillegg til underskotet frå 2015), vil resultatet vere negativt i Renter og avdrag for lån til investering i nytt sjukehus i Nordmøre og Romsdal løyper frå 2021 etter føresetnader satt i LTB og påverkar resultatet frå det året. Om HMR HF klarer 0% av effektiviseringskravet, men tar inn underskotet frå 2016, vil føretaket drive med negativt resultat i heile LTB perioden. 10

11 11 Oppsummering Langtidsbudsjettet for Helse Møre og Romsdal viser at det er rom for å vidareføre dagens investeringsnivå i tillegg til investering i nytt sjukehus med dei føresetnadene som er sett til føretaket om naudsynt effektivisering i perioden. Det ligg i budsjettet ei effektivisering på 90 mill. kroner per år. Effektiviseringa er hovudsakeleg tenkt realisert gjennom kontinuerleg forbetring og ei meir effektiv drift av helseføretaket. Berekraftsrapporten utarbeida av EY for HMN RHF og HMR HF understreker også det vi har diskutert i forhold til arbeidet med LTB for føretaket. Om alle føresetningar lagt i langtidsbudsjettet blir oppnådd vil føretaka ha handlingsrom til å utføre dei planlagde investeringane i perioden. Avvik i høve til budsjett 2015, med ein føresetnad om først å ta igjen budsjettavviket i , vil føre til ein spesielt vanskeleg likviditetssituasjon i Administrerande direktør vil sjå nærmare på moglegheita for å forsere effektiviseringa for å skape naudsynt handlingsrom. Effektiviseringa som er skissert er naudsynt uavhengig av at ein skal bygge nytt sjukehus. I analysane er nytt sjukehus lagt inn med 100% regional finansiering og likviditet. Til tross for dette viser likviditeten ein negativ utvikling som omtalt over. Behovet for investeringar er høgt i perioden. Dette gjeld både MTU, basisutstyr, vedlikehald og utvikling av eksisterande bygningsmasse. Administrerande direktør vil nok ein gang understreke at det er naudsynt å realisere skissert effektivisering i perioden for å ha økonomisk berekraft til drift og investeringar. 11