Årsplan norsk 4. trinn Skuleåret 2016/2017 Tid Emne Kompetansemål Delmål Arbeidsmåte Vurdering 34 36 Å dramatisere Å lese replikk. 37 Samansette ord variere stemmebruk og intonasjon i framføring av tekstar bruke ulike typar notater og eksempeltekstar som grunnlag for eigen skriving samhandle med andre gjennom lek, dramatisering, samtale og diskusjon skrive enkle forteljande, beskrivande og argumenterande tekstar Eg kan lese høgt. Eg kan lese med intonasjon. Eg veit kva ein dialog er, og kan skrive ein dialog. Eg veit kva ein replikk er, kan skrive replikkar og veit at dei kan skrivast på fleire måtar. Eg kan bruke kolon. Eg veit kva dramatisering tyder og kva parentes tyder i den samanheng. Eg skal erfare korleis kroppen kan fortelje kva vi meiner, tenkjer og føler. Eg les med flyt. Eg kan dele samansette ord. Eg kan lage samansette ord. Eg kan nytte samansette ord når eg skriv setningar og tekstar. Eg har trygge kodingsferdigheiter. Leseøvingar med tilbakemelding frå medelevar og lærar samt eigenvurdering Skrive eigne dialogar Dramatisere korte dialogar Praktiske øvingar på bruk av kroppsspråk Skriftlege oppgåver knytt til samansette ord KIS 1: Skriving Individuelle tilbakemeldingar på munnleg og skriftleg arbeid. og tilbakemelding frå medelevar. Diktat med tilbakemelding. Koding
38 Grammatikk kj lyd og nglyd 39 Læringsstrat egiar Tankekart og VØL skjema skrive enkle forteljande, beskrivande og argumenterande tekstar bruke eigne notatar og eksempeltekstar som grunnlag for eiga skriving søke etter informasjon, skape, lagre og finne att tekstar ved hjelp av digitale verktøy bruke bibliotek og internett til å finne stoff til eiga skriving 40 Teater Gje uttrykk for eigne tankar og opplevingar om barnelitteratur, teater, film, dataspel og TV program 42 43 Dikt og respons variere stemmebruk og intonasjon i framføring av tekstar kjenne att og bruke språklege verkemidlar som gjentaking, kontrast og enkle språklege bilete samtale om sangar, regler, dikt, forteljingar og eventyr frå fortid og Eg kan skrive ord med kj lyd. Eg kan skrive og lese ord med nglyd. Eg kan lage eit tankekart og kjenne til nytten av dette. Eg kan lage eit VØL skjema og kjenne til nytten av dette. Eg kan nytte eit tankekart eller eit VØL skjema til å skrive ein fagtekst. Eg kan gje uttrykk for eigne tankar og opplevingar med teater. Eg veit kva kontrastar tyder. Eg kan finne nokre språklege verkemidlar som kontrastar i nokre dikt. Eg kan skrive dikt. Eg kan framføre eigne dikt for klassen med intonasjon samt lytte Lese og skrivekurs. Skriftlege oppgåver knytt til kj og nglydar Samarbeid: orddiktat/setni ngsdiktat med kvarander i par Lese og skrivekurs. Lage tankekart knytt til emne ulike emne Øve seg på å skrive VØLskjema ved å fylle ut V og Ø og søkje etter informasjon på internett for å kunne fylle ut Klassesamtale Drama Diktlesing individuelt, i grupper og i felles klasse Samtale om innhald i dikt og Parvis: drøfte og gje kvarandre tilbakemeldingar frå lærar Før. KIS 2: Regning Munnlege tilbakemeldingar frå medelevar og lærar
notid på bokmål, nynorsk og i oversetting frå samisk og andre språk bruke eit eige ordforråd til å samtale om faglege emner, fotelje om eigne erfaringar og uttrykkje eigne forklare korleis ein gjennom språkbruk kan krenke andre 44 Avisveke finne informasjon ved å kombinere ord og illustrasjon i tekstar på skjerm og papir bruke eit eige ordforråd til å snakke om faglege emne, fortelje om eigne erfaringar og uttrykkje eigen følgje opp innspel frå andre i faglege samtalar og stille oppklarande og utdjupande spørsmål 45 46 Dobbelkonsonant til andre som framfører. Eg kan forklare kva vi meiner med å gje respons. Eg kan gje respons. Leseplanen: Lære å kjenne att ulike sjangrar, og samtale om ulikskapane. Eg kan alle vokalane. Eg kan fortelje om nokre ord har lang eller kort vokal. Eg veit kva dobbel konsonant er og kan komme med døme. verkemiddel som er brukte Skrive eigne dikt, samt øve på og framføre det for andre i klassen Samtale om kva ein kan seie og korleis når ein gjev respons utan å krenke andre Følgje undervisnings opplegg som vert tilsendt Lese aviser Skriftlege oppgåver knytt til dobbelkonson ant Lese Elevsamtalar Leseforståelse Diktat Utviklingssamtalar Koding
47 Å stille spørsmål til tekst 48 Å lese tabellar skrive enkle forteljande, beskrivande og argumenterande tekstar gje uttrykk for eigne tankar og opplevingar om barnelitteratur, teater, film, dataspel og TV program gje uttrykk for eigne tankar om språk, personar og handling i tekstar frå ulike tider og kulturar finne informasjon ved å kombinere ord og illustrasjon i tekstar på skjerm og papir søke etter informasjon, skape, lagre og finne att tekstar ved hjelp av digitale verktøy 49 50 Diftongar Eg veit kva unntak tyder og kan eit par unntak frå regelen om dobbel konsonant. (Døme: men, kam, rom) Eg veit forskjellen på «les og finnspørsmål» og «tenk sjølvspørsmål» og eg kan lage slike spørsmål til tekstar. Eg kan reflektere over og stille spørsmål til det eg har lese. (Leseplanen: Lære korleis ein kan tolke tekst. Lære å måtte lese ein tekst litt raskt, for så å måtte arbeide med denne.) Eg kan lese barnelitteratur og fagtekstar med samanheng og. Eg kan fortelje om det eg har lese. Eg veit kva desse orda tyder: kolonne, rad, tabell, loddrett og vassrett. Eg kan hente ut informasjon frå ein tabell. Eg kan tolke tabellar med fleire kolonner og rader. (Leseplanen) Eg kan lese tabellar med. Eg kan lage ein enkel tabell med excel, lagre den og finne den att. Eg kan diftongane: ai, au, ei og øy. Eg kan lese og skrive ord med diftongar. Lese tekstar som utgangspunkt for samtale Leseaksjon (Lage bokorm) Framføring: elevane skal fortelje om ei bok dei har lese for ei elevgruppe. Lese av og hente ut informasjon frå tabellar. Lage enkle tabellar ved bruk av excel. Skriftlege oppgåver knytt til diftongane frå medelevar og lærar Carlsten leseprøve for 4.trinn Lese Tommelvurdering frå lærar Munnlege tilbakemeldingar på oppgåver
skrive enkle forteljande, beskrivande og argumenterande tekstar 1 2 Nøkkelord bruke ulike typar notater og eksempeltekstar som grunnlag for eiga skriving skrive med samanhengande og funksjonell handskrift og bruke tastatur lage tekstar som kombinerer ord, lyd og bilete, men og utan digitale verktøy søke etter informasjon, skape, lagre og finne att tekstar ved hjelp av digitale verktøy bruke biblioteket og internett til å finne stoff til eiga skriving variere stemmebruk og intonasjon i framføring av tekstar 3 4 Eg veittekstar finne informasjon ved å kombinere ord og illustrasjon i tekstar på skjerm og papir bruke ulike typar notater og Eg veit kva desse orda tyder: nøkkelord, understreke. Eg kan skrive nøkkelord. Eg kan nytte nøkkelord til å gjenfortelje ein tekst. Eg kan hente informasjon om eit emne, notere nøkkelord og nytte nøkkelorda til å skrive ein tekst med eigne ord om emnet. Eg kan framføre ein tekst for klassen med god stemmebruk. Eg veit kva desse orda tyder: fakta, faktatekst og eg veit tekst. Eg kan finne ut om ein tekst er ein faktatekst eller ikkje. Eg kan skrive eg veit tekstar. koding Øve på å plukke ut nøkkelord frå tekstar. I smågrupper: Øve på å gjenfortelje ein tekst utfrå nøkkelord. Finne informasjon på internett eller biblioteket. Finne nøkkelord. Nytte nøkkelorda til å lage ein tekst i Word med bilete. Framførast for klassen. Lese sakprega tekst Samtale Skrive nøkkelord Skrive eg veittekst utfrå Diktat KIS 3: Lesing frå medelevar frå lærar Før Munnleg tilbakemelding frå medelevar frå lærar
eksempeltekstar som grunnlag for eiga skriving skrive med samanhengande og funksjonell handskrift og bruke tastatur 5 6 Eventyr lytte etter, gjenfortelje, forklare og reflektere over innhaldet i munnlege tekstar samtale om sangar, regler, dikt, forteljingar og eventyr frå fortid og notid på bokmål, nynorsk og i oversetting frå samisk og andre språk gje uttrykk for eigne tankar om språk, personar og handlingar i tekstar frå ulike tider og kulturar kjenne att og bruke språlege virkemiddel som gjentaking, kontrast og enkle språklege bilete. 7 8 Teikneseriar Lese tekstar av ulike typar på bokmål Lage tekstar som kombinerer ord, lyd og bilete, med og utan digitale verktøy Samtale om innhald og form i samansette tekstar Eg kan gjenfortelje folkeeventyr. Eg kan samtale om eventyr frå fortid og notid. Eg kan samtale om innhaldet, personane og handlingar i eventyr. Eg kjenner til ulike trekk ved eventyr Eg kjenner til nokre samiske eventyr. Eg kan skrive eit eventyr. nøkkelord Lese eventyr Gruppearbeid (øve på å attfortelje) Skrive eventyr Lese Målretting og munnleg tilbakemelding frå medelev frå lærar på skrive eventyr Eg veit kva ein teikneserie er. Lese Samanlikne og Eg veit at teikneseriar følgjer faste teikneseriar diskutere eigen «reglar». (består av av små ruter, snakkebobler, lydar vert skriven som bokstavar og teikn som Samtale om innhald og form i teikneseriar produserte teikneseriar i par strekar eller stjerner fortel om fart) Gruppearbeid: frå lærar Eg veit korleis teikneseriar skil seg frå andre tekstar. Nytte ei teikneseriestri Eg veit at det som vert sagt i ein teikneserie, står i bobler og at det fins ulike typar bobler. pe til å samtale om innhald og Eg kan lese teikneseriar (som ein form samansett tekst). Lage ein Eg kan lage ein teikneserie. teikneserie 10 11 Likt og ulikt, samtale med andre gjennom lek, Eg kan finne skilnader og Praktiske KIS 4: digitale
for og imot og intervju 12 14 Ord med sjlyd dramatisering og diskusjon skrive enkle forteljande, beskrivande og argumenterande tekstar bruke eigne notater og eksempeltekstar som grunnlag for eigen skriving skrive med samanhengande og funksjonell handskrift og bruke tastatur bruke eit eige ordforråd til å snakke om faglege emne, fortelje om eigne erfaringar og uttrykkje eigen følgje opp innspel frå andre i faglege samtalar og stille oppklarande og utdjupande spørsmål skrive enkle forteljande, beskrivande og likskapar i bilete og tekstar. Eg veit kva desse orda tyder: argument, diskutere, meining. Eg kan finne argument og diskutere. Eg veit kva eit intervju er. Eg kan skrive eit intervju. (Lage spørsmål, gjennomføre eit intervju og reinskrive det.) Leseplanen: Lære å kjenne att ulike sjangrar, og samtale om ulikskapane. Eg veit at sj lyden vert skriven på ulike måtar: sj, skj og sk og kan skrive ord på alle måtane. oppgåver for å øve på å samanlikne. Beskrive konkretar med bind for auga Skrive tekst som beskriv gjenstandar eller emne. Rollespel: ein argumenterer for og ein imot. (kven vinn kampen) Diskutere emne for å øve på å komme med argument. Lage spørsmål, intervjue og reinskrive eit intervju på data. Leik: mitt skip er lasta med Praktisk staveoppgåver. T.d: I gr. putte ord i rett boks. (sj og skj boks) Ein ferdigeter Munnleg tilbakemelding frå medelevar og lærar frå medelev Koding Elevsamtalar Utviklingssamtala
16 18 Å skrive gode forteljingar 19 Ord med j lyd argumenterande tekstar skrive enkle forteljande, beskrivande og argumenterande tekstar skrive med samanhengande og funksjonell handskrift og bruke tastatur strukturere tekstar med overskrift, innleiing, hovuddel og avslutning bruke ulike typar notater og eksempeltekstar som grunnlag for eiga skriving bruke eit eige ordforråd til å snakke om faglege emne, fortelje om eigne erfaringar og uttrykkje eigen følgje opp innspel frå andre i faglege samtalar og stille oppklarande og utdjupande spørsmål skrive enkle forteljande, beskrivande og argumenterande tekstar Eg kan byrje og avslutte ei forteljing på ulike måtar. Eg veit korleis eg kan variere språket i tekstar. Eg kan skrive ein tekst slik at han vert lengre og morosamare å lese. Eg kan skrive forteljingar på data og med ei samanhengande og funksjonell handskrift. Eg kan samtale med medelevar om deira og eigne tekstar. Leseplanen: Lære å kjenne att ulike sjangrar, og samtale om ulikskapane. Eg veit at j lyden kan skrivast på ulike måtar: j, hj, gj eller g. les og ein puttar på rett stad Lese forteljingar med ulike innleiingar og avslutningar til inspirasjon og diskusjon Samtale i grupper Skrive og øve på redigering av eigen tekst Data Nytte ordliste til å leite etter og skrive liste over ord med j lyden Skriftlege øvingsoppgåv er r Munnleg undervegsvurderi ng i skriftleg arbeid frå medelevar Skriftleg tilbakemelding frå lærar Carlsten Munnlege undervegsvurderi ngar frå lærar Koding
20 21 Ordklassane substantiv, verb og adjektiv beskrive ordklassar og deira funksjon skrive enkle forteljande, beskrivande og argumenterande tekstar Eg kjenner desse orda og kan komme med døme: substantiv, fellesnamn, eigenamn, verb og adjektiv. Eg kan bøye substantiv i ubunden form til bunden form. Eg veit kva vi meiner med infinitiv, notid og fortid, og kan bøye nokre verb i desse verbtidene. Eg veit at eit adjektiv kan ha ulik form. (Døme: gammal, gammalt, gamle.) Sortere substantiv, verb og adjektiv Leik: «Fruktsalat», Leite etter ordklasane i tekstar og markere dei Adjektivfort. Øve på bøying Fagdag (Tommelvurderin g) Undervegsvurderi ng av lærar Diktat Ordforråd
22 23 Samansett tekst: film 24 25 Dialektar, svensk og dansk samtale om innhald og form i samansette tekstar gje uttrykk for eigne tankar og opplevingar om barnelitteratur, teater, film, dataspel og TV program bruke eit eige ordforråd til å samtale om faglege emne, fortelje om eigne erfaringar og uttrykkje eigne følgje opp innspel frå andre i faglege samtalar og stille oppklarande og utdjupande spørsmål lage tekstar som kombinerer ord, lyd og bilete, med og utan digitale verktøy bruke eit eige ordforråd til å snakke om faglege emne, fortelje om eigne erfaringar og uttrykkje eigen følgje opp innspel frå andre i faglege samtalar og stille oppklarande og utdjupande spørsmål beskrive eige talemål og samanlikne med andre sine talemål forklare korleis ein gjennom språkbruk kan krenke andre forstå noko svensk og dansk tale Eg veit at film er forteljingar som er satt saman av bilete og lyd. Eg kan gje uttrykk for eigne tankar om og opplevingar av film, dataspel og TV program. Eg har vore med å laga ein kort film. Leseplanen: Lære å kjenne att ulike sjangrar, og samtale om ulikskapane. Eg veit kva vi meiner med desse orda: dialekt, nynorsk og bokmål. Eg veit at herming etter dialektar kan nyttast til å krenke andre. Eg har forsøkt å lese noko på svensk og dansk. Eg forstår noko svensk og dansk tale. Dialog om film som tekst Sjå trailerar eller filmsnuttar Skrive om eigne tankar kring ein film, eit dataspel eller eit TVprogram. Framføre forgje punkt for klassen Nytte Windows Movie Maker eller Go Animate for School til å lage ein kort «biletfilm». (Gruppevis) Samtale Song knytt til både dialektar og svensk, dansk Klassemøte (språkbruk kan krenke) Lese tekstar på dialekt, svensk og dansk Munnlege tilbakemeldingar frå lærar
Lytteøvingar