Vedlegg 1: Saksdokument i klagesaka Dokumentoversikt hos Fylkesmannen i Sogn og Fjordane Nr Side Dokument Dato 1 3 Brev frå Dagmar Ølnes Lotsberg. Etterlyser klage i byggjesak frå 20. juni 20.08.2009 2009 1.1 4-6 Vedlegg: Brev til Sogndal kommune Klage i sak 43/09 20.06.2009 2 7 Svar frå Fylkesmannen. Har ikkje motteke saksdokumenta frå kommunen 21.08.2009 3 8-9 Brev frå Dagmar Ølnes Lotsberg. Ny etterlysing av klage frå 20. juni 24.09.2009 3.1 10-11 Vedlegg 1: Brev frå Dagmar Ølnes Lotsberg til ordføraren i Sogndal 17.09.2009 3.2 12 Vedlegg 2: Nabovarsel frå Johannes Idsø som eier/fester av gnr. 1, bnr. 27.03.2009 10 3.3 13 Vedlegg 3: Brev frå Dagmar Ølnes Lotsberg til Sogndal kommune 7.04.2009 3.4 14 Vedlegg 4: Brev frå Johannes Idsø til Sogndal kommune 11.04.2009 3.41 15 Fullmakt frå Aud Jorun Ølnes (tilbakedatert) 1.03.2009 3.42 16 Oversiktskart udatert 3.5 17 Vedlegg 5: Brev frå Johannes Idsø til Sogndal kommune, start av 16.04.2009 grunnarbeidet 3.6 18 Vedlegg 6: Brev frå Dagmar Ølnes Lotsberg til Sogndal kommune 26.05.2009 4 19 Svar frå Fylkesmannen. Har enno ikkje motteke saksdokumenta frå 28.09.2009 kommunen 5 20 Brev frå Dagmar Ølnes Lotsberg. 5.10.2009 5.1 21 Vedlegg 1: Brev frå Sogndal kommune. Klagen avvist av 28.09.2009 forvaltningsutvalet 5.2 22 Vedlegg 2: Melding om rett til å klage over forvaltningsvedtak 2.06.2009 5.3 23 Vedlegg 3: Melding om rett til å klage over forvaltningsvedtak 28.09.2009 6 24 Brev frå Dagmar Ølnes Lotsberg. Sender kopi av notat frå Sogndal 9.10.2009 kommune 6.1 25 Vedlegg: Notat frå Plan og næring/ordførar til Dagmar Ølnes Lotsberg 7.10.2009 7-8 26 E-post frå Dagmar Ølnes Lotsberg til Fylkesmannen. Fylkesmannen etterlyser klagesaka. 26.11.2009 27.11.2009 9 27 Svar frå kommunen: Vil ikkje sende saksdokumenta 27.11.2009 10 28 E-post frå Fylkesmannen til Sogndal kommune. Ber om grunngjeving 27.11.2009 11 29 Brev frå Sogndal kommune til Fylkesmannen med 15 vedlegg 1.12.2009 ----- ---- Vedlegg 1: Melding om tiltak (uprenta vedlegg i Sogndal kommune) 27.03.2009 12 Vedlegg 2: Nabovarsel (= dok. nr. 3.2) 27.03.2009 3.4 14 Vedlegg 3: Merknad frå Johannes Idsø (= dok nr. 3.4) 11.04.2009 11.4 30 Vedlegg 4: Illustrasjonsteikningar 11.5 31-33 Vedlegg 5: Melding om vedtak i forvaltningsutvalet 28.05.2009 2.06.2009 4-6 Vedlegg 6: Klage på vedtaket (= dok. nr. 1.1) 20.06.2009 11.7 34 Vedlegg 7: Brev frå Sogndal kommune til Aud Jorun Ølnes og Johannes 25.06.2009 Idsø 11.8 35 Vedlegg 8: Brev frå Aud Jorun Ølnes og Johannes Idsø til Sogndal 25.06.2009 kommune 10-11 Vedlegg 9: Brev frå Dagmar Ølnes Lotsberg til ordførar (= dok. nr. 3.1) 17.09.2009 11.10 36 Vedlegg 10: Brev frå Christen Knagenhjelm med spørsmål til ordføraren. 7.09.2009 Dette brevet vart ikkje registrert i den offentlege journalen til Sogndal kommune 11.11 37 Vedlegg 11: Svar frå ordførar til Christen Knagenhjelm 8.09.2010 11.12 38-39 Vedlegg 12: Saksutgreiing til forvaltningsutvalet i møte 24.09.09 udatert 11.13 40 Vedlegg 13: Melding om vedtak i forvaltningsutvalet 24.09.2009 28.09.2009 25 Vedlegg 14: Notat frå tenesteeining plan og næring til ordførar (= dok. 7.10.2009 nr. 6.1) 26-28 Vedlegg 15: E-post frå Fylkesmannen (= dok. nr. 8 og 10) 27.10.2009 Vedlegg 1, side 1 av 114
12 41-44 Brev frå Fylkesmannen. Vedtak i klagesaka. Oppheving av byggjeløyve. 14.12.2009 Fylkesmannen venta til brevet vart offentleg kjent gjennom Sogn Avis den 30.12.2009, før han fekk det journalført den 31.12.2010. 13 45 Notat frå/til Fylkesmannen sin sakshandsamar etter telefonsamtale med 22.12.2009 Johannes Idsø 14E 46 E-post frå Johannes Idsø til sakshandsamar (ikkje journalført) 23.12.2009 14 47 Brev frå Johannes Idsø til Fylkesmannen. Ber om ny handsaming etter 23.12.2009 oppfordring frå sakshandsamar i telefonsamtale 22.12.2010 14.1 48 Vedlegg 1: Brev frå Sogndal kommune til Johannes Idsø 23.12.2009 14.2 49 Vedlegg 2: Brev frå Sogndal kommune til Gunnar Lotsberg 28.07.2006 14.3 50 Vedlegg 3: Fasadeteikningar av garasje udatert 14E2 51 E-post frå Johannes Idsø til Sogndal kommune 23.12.2009 15 52 Brev frå Fylkesmannen til Aud Jorun Ølnes og Johannes Idsø. 4.01.2010 16 53-54 Brev frå Gunnar Lotsberg til Fylkesmannen. Opplysningar om garasje 4.01.2010 17 55-56 Brev frå Dagmar Ølnes Lotsberg til Fylkesmannen. Retting av feil 4.01.2010 informasjon frå Johannes Idsø 18 57 Kopi av brev frå Dagmar Ølnes til Sogndal kommune v/rådmannen. 9.01.2010 Dette brevet vart fjerna frå den offentelge journalen til Sogndal kommune etter at det var registrert med dokument nr. 09/1030 28. 18.1 58 Vedlegg 1: Kopi av brev frå Johannes Idsø til Sogndal kommune 30.12.2009 19 59 Brev frå Johannes Idsø til Fylkesmannen (journalført 11.01.2010) udatert 19.1 60 Vedlegg 1: Kopi av skifteattest 16.08.1999 19.2 61-65 Vedlegg 2: Melding om arv m/vedlegg 5.01.2001 19.3 66 Vedlegg 3: Brev frå Sparebanken Vest 7.01.2010 19.4 67 Vedlegg 4: Grunnlag skattekort 2009 for Aud Jorun Ølnes udatert 20 68 Brev frå Johannes Idsø til Fylkesmannen 14.01.2010 21 69 Brev frå Fylkesmannen. Ber om tilleggsopplysningar innan 20.01.2010 14.01.2010 22 70-72 Brev frå Johannes Idsø til Fylkesmannen 17.01.2010 23 73-74 Brev frå Dagmar Ølnes Lotsberg til Fylkesmannen 18.01.2010 23.1 75-87 Vedlegg 1: Kopi av 10 dokument frå byggjesaka i 1994 23.2 88-96 Vedlegg 2: Kopi av 8 dokument i samband med heimelsoverføring 24 97-98 Brev frå Dagmar Ølnes Lotsberg til Fylkesmannen. Spør om status i saka 21.03.2010 24.1 99 Vedlegg 1: Brev frå Sogndal kommune. Krev ikkje ny vurdering 12.01.2010 24.2 100- Vedlegg 2: Møtebok for kontrollutvalet i sak nr. 3/2010. Kommunen har 19.03.2010 102 sendt saka i retur til Fylkesmannen (før møtet i kontrollutvalet 17.02.2010) 25 103 Brev frå Fylkesmannen, innkalling til møte 8. april 26.03.2010 26 104 E-post frå Dagmar Ølnes Lotsberg til Fylkesmannen 7.04.2010 26.1 105- Vedlegg 1: Mellombels bruksløyve for det nye bustadhuset til Henrik 26.06.1995 106 Ølnes 26.2 107 Vedlegg 2: Brev frå Sogndal kommune til Johannes Idsø og Aud Jorun 22.03.2010 Ølnes 27 108- Notat frå Fylkesmannen, møtereferat, journalført 26.04.2010 09.04.2010 109 28 110- Brev frå fylkesmannen, oppheving av vedtak av 14.12.2010 16.04.2010 113 29 114 E-post frå Johannes Idsø og Fylkesmannen. Etterlyser nytt vedtak 16.04.2010 Merka vedlegg til dokument nr. 15 er registrerte tidlegare og er ikkje kopierte på nytt. Uprenta vedlegg i Sogndal kommuen er ikkje kopierte. Vedlegg 1, side 2 av 114
Fylkesmannen i Sogn og Fjordane Njøsavegen 2 6863 Leikanger Sogndal, 20. august 2009 Klage på vedtak i Forvaltningsutvalet i Sogndal kommune i sak 43-09 Eg viser til vedlagde kopi av klaga mi til Sogndal kommune av 20. juni 2009. Av orienteringa som følgde meldinga frå Sogndal kommune om vedtaket i Forvaltningsutvalet, gjekk det fram at dersom dette organet ikkje endra vedtaket sitt som følgje av klaga, ville saka bli send vidare til Fylkesmannen til endeleg avgjerd. Denne veka er byggjearbeidet starta utan at eg har fått melding om at Forvaltningsutvalet har gjort nytt vedtak i saka. Eg har heller ikkje motteke annan informasjon frå kommunen på to månader. Sjølv om det har vore ferietid, hadde eg venta at Sogndal kommune ville halde meg orientert om utviklinga i saka før det vart sett i gang byggjearbeid på eigedomen min. Dersom Fylkesmannen har handsama saka og avvist klaga mi, krev eg å få tilsendt Fylkesmannen sitt vedtak med skriftleg grunngjeving. Med helsing Dagmar Ølnes Lotsberg Vedlegg: Brev til Sogndal kommune av 20. juni 2009 Vedlegg 1, side 3 av 114
Sogndal kommune 6856 Sogndal Sogndal, 20. juni 2009 Klage på vedtak i forvaltningsutvalet i sak 43-09 Eg viser til utskrift av møteboka datert 28.05.2009. I brevet mitt av 26. mai peika eg på fleire alvorlege feil og misvisande informasjon i rådmannen si saksframstilling. Vedtaket er gjort på feil grunnlag og må opphevast. Rådmannen kjende til at Johannes Idsø mangla nødvendige fullmakter til å stå som ansvarleg tiltakshavar for bygging på gnr. 1, bnr. 10 i Sogndal kommune. Nabovarselet av 27.03.2009 er underteikna av Johannes Idsø. Eg viser til utsnitt av dokumentet: Det manglar påskrift etter fullmakt eller for NN. Rådmannen var sjølvsagt klar over at dokumentet skulle ha vore underteikna av heimelshavarane eller av ein person med fullmakt frå begge desse. Den 11. april leverte Johannes Idsø fullmakt frå ein av heimelshavarane. Fullmakta var tilbakedatert til 1. mars 2009. Han har ikkje spurt om å få opptre på mine vegne i denne saka og representerer dermed berre 50 % av grunneigarane. Rådmannen bortforklarar manglande fullmakt med det han kallar privatrettslege tilhøve fordi advokat Louis Anda har kravd jordskifte på eigedomen. Deretter tek han utgangspunkt i ein tenkt situasjon etter 2010 der han ser at eg har tapt jordskiftesaka og blir nabo til Johannes Idsø. I det andre avsnittet på side 29 i møteboka skriv rådmannen m.a. : I og med at eigarane er usamde om grensene, er det kravd jordskifte. Jordskiftet skal trekka opp grensene mellom dei to likeverdige arvingane.. Dette er ein grov feil i saksframstillinga. Det er ingen usemje om grensene fordi det eksisterer ingen grenser rundt det aktuelle huset der det er søkt om tilbygg. Kommunen er kjend med at frådeling av tomt vart avvist då huset vart oppført. Det ligg heller ikkje føre planar om frådeling av bustadtomt til Johannes Idsø, og byggjesøknaden må handsamast ut frå dei faktiske eigedomstilhøva slik dei er i dag. Sogndal kommune kan slå opp i eigedomsregisteret, og vil lett sjå at det ikkje finst ei usynleg eller omtvista nabogrense på gnr. 1, bnr. 10 sjølv om Johannes Idsø pøvde å framstille det slik i brevet sitt til Sogndal kommune av 11.4.2009: Eigendommen 1/10 har som nevnt ovenfor to likestilte eiere, men siden de to eierne ikke er blitt enige om hvor grensene skal gå, er dette overlatt til en nøytral part nemlig Indre Sogn Jordskifte. Dette er fri fantasi. Det har ikkje vore forhandlingar om grenser fordi det ikkje har vore aktuelt med frådeling av tomt til Johannes Idsø. Det eksisterer dermed ingen grensetvist som kan gje grunnlag for rådmannen sin påstand om privatrettslege tilhøve. Denne setninga i vedtaket er feil: Forvaltningsutvalet finn ikkje å kunna ta merknadene frå naboen til følgje. Vedlegg 1, side 4 av 114
Eg kjenner ikkje til at nokon av naboane har klaga. Dersom alle medlemmene i forvaltningsutvalet hadde teke seg tid til å lese breva mine, ville dei ha oppdaga at eg har klaga som grunneigar for det omsøkte bygget og ikkje som ein eventuell framtidig nabo. Rådmannen burde også forstå at det er skilnad på naboar og heimelshavarar til ein eigedom. Eg viser elles til brevet mitt av 26. mai 2009 der eg kommenterte to grove feil i tittelen på saka: Utviding av hagestove (nytt tilbygg, ikkje utviding) Merknad frå nabo (grunneigar, ikkje nabo) I vurderinga av den estetiske sida ved det nye tilbygget, slår rådmannen fast at bygget er teikna av arkitekt, og dermed meiner han at er alt i orden utan nærare grunngjeving: Framlagde planar om utviding av hagestova er utarbeidd av arkitekt. Ein kan ikkje sjå at omsøkte tilbygg (vinterhage) kjem i strid med intensjonen til 74 nr. 2 i plan- og bygningslova. Rådmannen viser til at bygget ikkje er synleg frå huset mitt, det vil seie frå nord. Rådmannen burde kjenne til at det finst fleire himmelretningar som også burde takast med i vurderinga av estetisk utforming! Dei to bileta nedanfor viser fasadane mot Eidsfjorden. Frå Eidsfjorden i sør-vest Frå Eidsfjorden i sør-aust Huset i dag Huset med planlagt tilbygg I rundskriv H-7/97 frå Kommunal- og arbeidsdepartementet og Miljøverndepartementet om endringane i 97 nr. 2 i plan- og bygningslova står det m.a.: Vedlegg 1, side 5 av 114 2
6. 74 nr 2 «SKJØNNHETSPARAGRAFEN» 6.1 Innledning Bestemmelsen ble endret ved at et nytt punktum ble tilføyd i første ledd, samt at det ble tilføyd et nytt annet ledd. Endringen i første ledd medfører et strengere vurderingstema i forhold til det som tidligere har vært forvaltningspraksis etter bestemmelsen. Nytt annet ledd innfører en adgang for kommunen til å gi bindende retningslinjer for utforming av tiltak. 6.2 Endringen i første ledd 74 nr 2 1. ledd har følgende ordlyd etter endringen: «Kommunen skal se til at ethvert arbeid som omfattes av loven, blir planlagt og utført slik at det etter kommunens skjønn tilfredsstiller rimelige skjønnhetshensyn både i seg selv og i forhold til omgivelsene. Tiltak etter denne lov skal ha en god estetisk utforming i samsvar med tiltakets funksjon og med respekt for naturgitte og bygde omgivelser. Skjemmende farger er ikke tillatt og kan kreves endret». (ny tekst er vist i kursiv). Komitéens merknader: samspill estetikk/funksjon og forhold til omgivelsene viktig Kommunalkomitéen presiserte på side 6 i innstillingen at den: «.. mener at det ikke vil være ønskelig å lovfeste en definisjon av et estetisk kvalitetsbegrep. Men komitéen vil peke på at det likevel er visse faktorer som i seg selv er så viktige for en god estetisk utforming, at disse bør framheves i lovsammenheng. Komitéen vil her trekke fram viktigheten av samsvar mellom den estetiske utforming av bygninger/tiltak og den funksjon som det aktuelle tiltak er tiltenkt. Videre mener komitéen at et byggverks utforming må harmonere med omgivelsene. Dette gjelder både naturgitte omgivelser som f.eks. eksisterende terreng, vegetasjon og tomtestruktur, og bygde omgivelser der faktorer som volum, form, materiale og ikke minst farger hører med i vurderingen. Komitéen ønsker ikke med dette å legge opp til en «autorisasjon» av en eller flere stilretninger, men viser til at de elementer som her er framhevet må kunne sies å danne et viktig grunnlag for en bedre estetisk kvalitetssikring.» Ut frå dette kan det ikkje vere tvil om at rådmannen har plikt til å vurdere om tiltaket har ei god estetisk utforming med respekt for naturgjevne og bygde omgivelsar. Sogndal kommune har ikkje lov til å sjå bort frå 74 i denne saka. Dette blir også presisert i punkt 8.2 i det same rundskrivet. Kommunen skal ha ein konsekvent praksis for å unngå vilkårleg sakshandsaming: 8.2 Konsekvent holdning I utgangspunktet skal estetisk kvalitet være et vurderings-kriterium i alle enkeltsaker etter plan- og bygningsloven. Enkeltsaker må vurderes på et selvstendig grunnlag, men samtidig er det viktig at kommunene framover utøver en konsekvent praksis når hovedrammene for estetisk utvikling er klarlagt. Dermed vil man unngå at det i enkelte saker kan oppstå en følelse av vilkårlig saksbehandling hos søker som eventuelt blir nektet byggetillatelse. Eg viser også til at omsynet til landskap og naturmiljø var viktig i samband med utarbeiding av reguleringsplan for bustadfeltet på Kjørnes. Arealet mot sjøen vart regulert til landbruk m.a. for å ta vare på det særprega kulturlandskapet. I saksutgreinga frå rådmannen er det likevel ikkje vist til reguleringsføresegnene for denne delen av feltet: 2.6 Landbruksområde Området skal nyttast til tradisjonell landbruksdrift. Bygningar som er knytta til denne drifta kan oppførast i området. Arkitekten har forma det omsøkte bygget som eit drivhus ( bygning som kan nyttast til tradisjonell landbruksdrift ) for å omgå kravet i reguleringsplanen. Men når dette drivhuset blir plassert inntil ein eksisterande fasade, blir det likevel ingen god estetisk utforming som oppfyller minstekrava i plan- og bygningslova. Eg ber om at desse dokumenta blir lagde ved saka ved oversending til klageinstansen: Plan- og fasadeteikningar av planlagt tilbygg datert 1. mars 2009 Brevet mitt til Sogndal kommune av 7. april 2009 Brev frå Johannes Idsø til Sogndal kommune av 11. april 2009 Brevet mitt til Sogndal kommune av 26. mai 2009 Med helsing Dagmar Ølnes Lotsberg Vedlegg 1, side 6 av 114 3
Vedlegg 1, side 7 av 114
Fylkesmannen i Sogn og Fjordane Dykkar ref. 2009/3512-423.1 Njøsavegen 2 6863 Leikanger Sogndal, 24. september 2009 Klage på vedtak i Forvaltningsutvalet i Sogndal kommune i sak 43-09 Eg viser til brevet mitt til Fylkesmannen av 24. august der eg la ved kopi av klage datert 20. juni 2009, på vedtak i forvaltningsutvalet i Sogndal kommune i sak 43-09. Til orientering legg eg også ved kopi av brevet mitt til ordføraren i Sogndal kommune av 17. september der eg stilte kritiske spørsmål til administrasjonen si trenering og mangel på tilbakemelding om kvifor saka ikkje kom opp på det fyrste møtet i forvaltningsutvalet etter ferien. Eg har fått inntrykk av at rådmannen i Sogndal med vilje utsette denne saka ein månad slik at Fylkesmannen ikkje skulle få høve til å gjere om forvaltningsutvalet sitt vedtaket før byggjearbeidet var fullført. Ordføraren har førebels ikkje svart på brevet mitt. Saka vart handsama på møte i forvaltningsutvalet i dag og blir send fylkesmannen til endeleg avgjerd. Eg viser til protokollen frå møte i forvaltningsutvalet i sak nr. 78/09. Eg vil oppmode fylkesmannen om å sjå på sakshandsaminga i Sogndal kommune og vurdere om det er gjort så alvorlege feil at vedtaket må opphevast. Eg ber også om at Fylkesmannen vurderer om rådmannen si saksframstilling i sak nr 43/09 og 78/09 oppfyller minstekrava i rundskriv H-7/97 Om endringer av estetikkbestemmelsene i plan- og bygningsloven. Dette er saka: Den 30.03.2009 mottok eg nabovarsel datert 27.03.2009 frå Johannes Idsø med melding om oppføring av eit tilbygg på gnr. 1 bnr. 10 i Sogndal kommune. Dette bruket er ei sameige mellom Aud Jorun Ølnes og underteikna. På dette tidspunktet hadde ingen av eigarane gjeve Johannes Idsø fullmakt til å sende byggjemelding og nabovarsel. I brev av 7. april til Sogndal kommune, gjorde eg merksam på dei faktiske eigedomstilhøva og forklarte at eg er grunneigar, ikkje nabo. Eg gjorde også merksam på at byggjemeldinga viser eit tilbygg med fasadeendring som krev løyve etter 93 i plan- og bygningslova. Dermed er det feil å handsame saka som eit mindre tiltak etter 86a slik søkjaren og kommunen la opp til. I eit brev av 11.4.2009 la Johannes Idsø ved ei tilbakedatert fullmakt og sette fram ein tullete påstand om at jordskifteretten skal trekkje opp grenser mellom eigedomane. Dette er ikkje fysisk mogleg fordi bruk nr. 10 har berre eitt bruksnummer og kan heller ikkje delast. Det eksisterer såleis ingen eigedomstvist. Den varsla jordskiftesaka kan berre påvise grensene mot naboeigedomane. Etter kontakt med kommunen sin sakshandsamar og leiaren i forvaltningsutvalet, fekk Johannes Idsø muntleg løyve til å starte fundamenteringsarbeidet, men fekk oppmoding om å vente med resten av bygget til innvendingane mine skulle bli avviste i møte den 28. mai. Dette går fram av brevet frå Johannes Idsø til Sogndal kommune av 16.4.2009. Rådmannen si saksutgreiing til forvaltningsutvalet i sak nr. 043/09 har denne overskrifta: Aud Jorun Ølnes og Johannes Idsø utviding av hagestove merknad frå nabo, gbnr. 1/10. Her er det gjort fleire feil for å dekkje over at Johannes Idsø alt hadde fått muntleg klarsignal til å starte byggjearbeidet. Nabovarsel og brev viser at det berre er ein person som har søkt, ikkje to. Utviding av hagestove er også svært misvisande. Dette uttrykket er systematisk brukt for å gje inntrykk av at byggjemeldinga gjeld eit mindre tiltak som ikkje krev løyve etter pbl. 93. Vedlegg 1, side 8 av 114
Eigedomen hadde ikkje hagestove frå før. Byggjemeldinga gjeld fasadeendring og tilbygg. Ved å leggje inn tillegget Merknad frå nabo, gnr. 1/10, trekkjer rådmannen fokus bort frå sjølve byggjesaka og gjev inntrykk av at forvaltningsutvalet berre skal vurdere merknaden frå ein nabo. I saksutgreinga har rådmannen gløymt å vurdere dei estetiske sidene ved tiltaket etter 74 i plan- og bygningslova og brukt ei halv side på å skape inntrykk av at det finst ei ukjend og omstridd nabogrense. Deretter har han brukt denne grunnlause påstanden til å konstruere noko han kallar privatrettslege tilhøve som hovudgrunngjeving for å avvise innvendingane mine mot det tilbygget som Johannes Idsø har planlagt på eigedomen min. I vurderinga har rådmannen sitert frå 21-6 i Plan- og bygningslova, men klipt bort denne setninga: Dersom det framstår som klart for bygningsmyndighetene at tiltakshaver ikke har de privatrettslige rettigheter søknaden forutsetter, kan søknaden avvises. Her kan ein få inntrykk av at rådmannen har prøvd å halde tilbake informasjon for å unngå at forvaltningsutvalet skulle avvise eller utsetje saka. Den 26. mai sende eg brev til Sogndal kommune og gjorde merksam på den mangelfulle og misvisande saksframstillinga til rådmannen. Kommunen har ikkje svart på dette brevet. Eg kan heller ikkje sjå at brevet vart lagt ved eller kommentert i rådmannen si saksutgreiing til møte i forvaltningsutvalet i dag. I møte den 28. mai 2009 gav forvaltningsutvalet byggjeløyve etter 93 i plan- og bygningslova, men vedtok samtidig at det omsøkte bygget går inn under 86a i Pbl, slik at det kan oppførast utan løyve etter 93! Eg viser til klage datert 20. juni 2009 på dette vedtaket, sjå ref. 2009/3512-423.1. I saksutgreiinga i sak nr. 78/09 til møte i forvaltningsutvalet den 24.9, fokuserer rådmannen på nytt på dei såkalla privatrettslege tilhøva fordi advokat Louis Anda har levert eit krav om jordskifte. Han kommenterer ikkje hovudpunktet i klagen om at dette er eit skjemmande tilbygg og slett ikkje utviding av ei eksisterande hagestove. Han gjev heller ingen sjølvstendig vurdering av dei estetiske sidene, men meiner det er godt nok at han har snakka med arkitekten. Sjå link til saksutgreiing og vedtak. Med helsing Dagmar Ølnes Lotsberg Vedlegg: 1. Brev til ordføraren av 17.09.2009 2. Nabovarsel frå Johannes Idsø av 27.03.2009 3. Brev til Sogndal kommune av 7.04.2009 4. Brev frå Johannes Idsø av 11.4.2009 5. Brev frå Johannes Idsø av 16.4.2009 6. Brev til Sogndal kommune av 26.05.2009 Linkar til kommunen sine saksdokument: Saksframlegg til forvaltningsutvalet i sak 43/09: http://www.sogndal.kommune.no/sogn/sogndal/k2000/k2pub.nsf/viewattachments/c1256b3d007bc718c12575bc005262 3A?OpenDocument&frame=yes Saksframlegg til forvaltningsutvalet i sak 78/09: http://www.sogndal.kommune.no/sogn/sogndal/k2000/k2pub.nsf/viewattachments/c1256b3d007bc718c1257635005656f 9!opendocument&frame=yes Møteprotokollen til forvaltningsutvalet i sak nr. 78/09: http://www.sogndal.kommune.no/sogn/sogndal/k2000/k2pub.nsf/viewattachments/c1256b3d007bc718c125763b004c34 5A!opendocument&frame=yes Vedlegg 1, side 9 av 114 2
Sogndal, 17. september 2009 Til ordføraren i Sogndal kommune Eg viser til spørsmåla som representanten Knagenhjelm stilte til ordføraren på kommunestyremøtet for ei veke sidan. Eg viser også til at Sogndal høgre leverte ein skriftleg interpellasjon til kommunestyremøtet den 3. september og etterlyste eit skriftleg svar før møtet. Eg har søkt gjennom den offentlege journalen utan å finne igjen denne interpellasjonen. Ein kan nesten få inntrykk av at brevet vart sensurert bort før det nådde fram til arkivet. Dette finn eg svært merkeleg, og eg vil oppfordre ordføraren om å ta opp rutinane for journalføring av post. Sjå 3.2 i Forskrift om offentlege arkiv : 3-2. Behandling av telefaks og elektronisk post Dokument som blir avsende eller mottekne via telefaks og e-post, og som etter form eller innhald må reknast som saksdokument for organet, skal arkivmessig behandlast som andre saksdokument etter denne forskrifta, jf. særleg 2-6, 3-1 og 3-8. Organ som nyttar e-post, skal ha eit sentralt e-postmottak for post til organet. E-post til det sentrale postmottaket skal opnast av arkivtenesta. Det er ikkje tvil om at ein interpellasjon til kommunestyret er eit dokument som har offentleg interesse og som skal journalførast. Dette vart også gjort med den andre interpellasjonen til det same kommunestyremøtet. Sjå elles 2-6 i arkivforskrifta. På møtet i kommunestyret svarte ordføraren at det tidlegare var svart på det same spørsmålet i forvaltningsutvalet. I protokollen til forvaltningsutvalet frå møte den 27.8.2009 er det referert følgjande: Her står det ingen ting om kvifor saka vart lagt til side før møtet i forvaltningsutvalet. Eg går ut frå at både ordføraren og resten av kommunestyret har interesse av å få greie på den verkelege årsaka til at klagesaka ikkje kom opp på møtet i august? Meiner ordføraren at protokollen frå forvaltningsutvalet gjev god nok informasjon til dei som ikkje var til stades på møtet? Kan det vere ein tanke å leggje ut rådmannen sine orienteringar på kommunen si heimeside? Ordføraren er kjend med at Sogndal kommune ikkje har halde informasjonsplikta si etter forvaltningslova i den aktuelle byggjesaka. Klagen vart levert på Tenestetorget den 20. juni og journalført den 22. juni med Einar Nedrelo som sakshandsamar. Etter det eg forstår, vart saka gjort klar for handsaming i forvaltningsutvalet av Arvid Haukereid og Einar Nedrelo i månadsskiftet juni/juli og deretter lagt på arkivet. Vedlegg 1, side 10 av 114
Kommunen har ikkje gjeve tilbakemelding om kvifor saka var lagt til side eller kva tid ein kan vente å få klaga handsama. Ei anna klagesak som kom inn etterpå, vart derimot lagt fram for utvalet på møtet i august: Klage på vedtak i forvaltningsutvalet sak 57/09 Sakstittel: Søknad om frådeling Arkivsaksnr.: 09/01336-009 I Løpenr.:008663/09 Fra/Til: Audhild & Alf Kollsete Saksbehandler: Jens Øyrehagen(PLN/TE) Datert: 06.07.2009 Tilsidelegginga av brevet mitt frå 20.6.2009, kan ikkje bortforklarast med kapasitetsproblem eller ferieavvikling i administrasjonen. Ut frå dette finn eg grunn til å spørje ordføraren om kva retningslinjer Sogndal kommune har for å følgje opp saker som nærmar seg tidsfristen for svar. Sjå 3-7 i arkivforskrifta: 3-7. Oppfølging av saksbehandlinga Arkivtenesta kan påleggjast å registrere forfall (behandlingsfristar) etter retningslinjer som leiinga for organet fastset. Når ei sak nærmar seg forfallsdato, gir arkivtenesta melding til rette vedkomande. Til fastsett tid, i statlege organ normalt fire gonger i året, skal det takast ut oppgåve over saker som ikkje er ferdigbehandla (restanseliste). Oppgåva skal utarbeidast på grunnlag av journalen, men saker som eventuelt er registrerte på annan måte, må også kome med. Leiinga for organet avgjer tidsfristane for restansekontrollen og kan likeins avgjere at visse saker skal haldast utanom restanseoppgåvene. Til orientering legg eg ved kopi av brevet mitt til Sogndal kommune av 20. juni 2009 der eg stilte fleire kritiske spørsmål til rådmannen si saksframstilling til forvaltningsutvalet. Saksutgreiinga og utviklinga etterpå, er ikkje med på å styrkje tilliten til administrasjonen i Sogndal kommune. Eg vonar at ordføraren forstår alvoret i dette og gjer sitt til å få slutt på den ukulturen som har fått utvikle seg i kommuneadministrasjonen dei siste åra. Med helsing Dagmar Ølnes Lotsberg Vedlegg: Brev til Sogndal kommune av 20.6.2009 Vedlegg 1, side 11 av 114
Vedlegg 1, side 12 av 114
Sogndal kommune 6856 Sogndal Sogndal, 7. april 2009 SAK: Nabovarsel på gnr. 1 bnr. 10 i Sogndal kommune Eg viser til nabovarsel frå Johannes Idsø av 27.03.2009 som er sendt til meg som eigar/festar av gnr. 1 bnr. 10 i Sogndal kommune. Varselet gjeld eit tiltak som han har planlagt på min eigedom. På vegne av Aud Jorun Ølnes har advokat Louis Anda kravd jordskifte for å få endra eigedomstilhøva og få frådelt ei større tomt. Inntil dette er endeleg avgjort, vil eg oppmode Sogndal kommune om å vente med handsaming av denne byggjesaka. Dersom kommunen likevel ønskjer å ta opp saka, må det leggjast stor vekt på at dette vil bli eit svært skjemmande tilbygg og ei fasadeendring som bryt kraftig med byggjestilen på eigedomen. Søknaden må handsamast etter 74, 93a og 93b og ikkje som melding etter 86a i Plan- og bygningslova. Med helsing Dagmar Ølnes Lotsberg Vedlegg: Kopi av brev frå advokat Louis Anda Vedlegg 1, side 13 av 114
Vedlegg 1, side 14 av 114
Vedlegg 1, side 15 av 114
Vedlegg 1, side 16 av 114
Vedlegg 1, side 17 av 114
Sogndal kommune 6856 Sogndal Sogndal, 26. mai 2009 Sak F-utvalet 0043-09. Arkivsak 09/1030-7 Eg viser til det udaterte saksframlegget frå rådmannen som er utlagt på nettsida til Sogndal kommune. Brevet mitt til kommunen av 7. april er oppført som vedlegg, men eg kan ikkje sjå at det er lagt ved saka. Alle dei andre vedlegga som det er referert til, er derimot utlagde på nettet. Eg finn det derfor naudsynt å sende kopi av brevet mitt til medlemmene i Forvaltningsutvalet. Eg legg også ved kopi av brev frå Indre Sogn Jordskifterett av 12.03.2009 der det går fram at advokat Louis Anda har kravd sak for jordskifteretten for å få oppheva deler av det private skiftet etter far min som døydde for snart ti år sidan. Saka kjem tidlegast opp for retten neste år. Det er feil når rådmannen påstår at eg er nabo til Johannes Idsø. Heimelen for halve eigedomen vart overført til Aud Jorun den 8. januar 2009. Deretter fekk eg overført heimel til den andre halvdelen av gnr. 1 bnr. 10 den 6. februar i år. Etter dette ligg eigedomen i sameige mellom to likeverdige partar. Eg er altså heimelshavar til det omsøkte bygget og kan ikkje vere min eigen nabo! Dette er sjølvsagt Sogndal kommune kjend med. Derfor reagerer eg på at rådmannen legg til grunn eit tenkt eigedomstilhøve ein gong etter 2010 som er basert på at eg tapar saka som Johannes Idsø har sett i gang i lag med advokat Louis Anda. Det er utidig at rådmannen på denne måten blandar seg inn i det han sjølv kallar private rettstilhøve! Rådmannen siterer Plan- og bygningsrett, men har ikkje teke med alt frå den aktuelle paragrafen i Plan- og bygningslova: 21-6. Privatrettslige forhold Med mindre annet følger av loven her, skal bygningsmyndighetene ikke ta stilling til privatrettslige forhold ved behandling av byggesøknader. Dersom det framstår som klart for bygningsmyndighetene at tiltakshaver ikke har de privatrettslige rettigheter søknaden forutsetter, kan søknaden avvises. Eventuell tillatelse etter denne lov innebærer ingen avgjørelse av privatrettslige forhold. Kommunen kan fastsette frist for tiltakshaver for supplering av søknaden. Rådmannen er sjølvsagt klar over at eg ikkje har gjeve Johannes Idsø fullmakt til å byggje den nye hagestova på eigedomen min. Det er også feil når han fleire gonger i saksframstillinga omtalar byggjesaka som utviding av hagestova. Sakshandsamar og tenesteleiar kjenner godt til at det ikkje finst hagestove på eigedomen vår i dag, og at søknaden gjeld fasadeendring på kårhuset og eit nytt tilbygg. Dette går også greitt fram av planteikningane som er lagde ved saka. I saksutgreiinga har elles rådmannen gløymt å nemne at det planlagde bygget ligg innafor 100 metersbeltet frå Eidsfjorden og krev dispensasjon frå Pbl. 1-8. Eg oppmodar Forvaltningsutvalet om å stille spørsmål ved kvifor rådmannen gjev så misvisande og mangelfull informasjon i saksframstillinga si. Med helsing Dagmar Ølnes Lotsberg Vedlegg: Kopi av brevet mitt til Sogndal kommune av 7.04.2009 Kopi av brev frå Indre Sogn jordskifterett av 12.03.2009 Vedlegg 1, side 18 av 114
Vedlegg 1, side 19 av 114
Dykkar ref. 2009/3512-423.1 Fylkesmannen i Sogn og Fjordane Njøsavegen 2 6863 Leikanger Sogndal, 5. oktober 2009 Vedtaket i forvaltningsutvalet i Sogndal kommune i sak 43-09. Eg viser til brevet Dykkar av 28.09.2009. Til orientering legg eg ved kopi av eit brev frå Sogndal kommune til Aud Jorun Ølnes og Johannes Idsø av 28.09.2009 som eg mottok kopi av dagen etter. Eg finn det svært merkeleg at dette brevet ikkje vart stila til Fylkesmannen i Sogn og Fjordane. Sidan Forvaltningsutvalet ikkje endra vedtaket sitt i sak nr. 43/09, skulle klagen min ha gått automatisk vidare til klageinstansen. Dette går også klart fram av den orienteringa som eg fekk frå Sogndal kommune i juni. Sjå vedlagt kopi av skjema Melding om rett til å klage over forvaltningsvedtak av 2.06.2009. Eg tolkar den siste setninga i brevet frå kommunen som ei oppmoding om å klage ein gong til på forvaltningsutvalet sitt vedtak før kommunen vil sende saka over til fylkesmannen. Sjå vedlagt Melding om rett til å klage over forvaltningsvedtak datert 28.09.2009. Dermed vil Johannes Idsø få minst ein månad ekstra til å fullføre byggjearbeidet før fylkesmannen får høve til å oppheve byggjeløyvet frå 28. mai i år. Eg kan ikkje forstå at forvaltningslova gjev kommunen rett til å trenere ei klagesak på denne måten, etter at rådmannen gløymde saka på forvaltningsutvalet sitt møte i august. Eg ser ingen grunn til at forvaltningsutvalet skal handsame klagen min to gonger! Derfor ber eg no om at fylkesmannen etterlyser denne saka hos Sogndal kommune og ser nærare på kommunen si sakshandsaming. Med helsing Dagmar Ølnes Lotsberg Vedlegg: 1. Brev frå Sogndal kommune av 28.09.2009 2. Melding om rett til å klage over forvaltningsvedtak av 2.06.2009 3. Melding om rett til å klage over forvaltningsvedtak av 28.09.2009 Vedlegg 1, side 20 av 114
Vedlegg 1, side 21 av 114
Vedlegg 1, side 22 av 114
Vedlegg 1, side 23 av 114
Dykkar ref. 2009/3512-423.1 Fylkesmannen i Sogn og Fjordane Njøsavegen 2 6863 Leikanger Sogndal, 9. oktober 2009 Notat frå Sogndal kommune om klage på vedtak i sak nr. 43-09 i forvaltningsutvalet Eg viser til tidlegare brevveksling om denne saka. I dag mottok eg eit notat frå plan og næring i Sogndal kommune datert 7.10.2009. Notatet er merka frå ordførar, men det er ikkje signert av ordføraren, og det går heller ikkje fram at han har sett notatet før det vart postlagt. Kommunen har brukt anonym sakshandsamar. Notatet er ikkje merkt med kopi til fylkesmannen. Derfor sender eg ein kopi til orientering. Eg får nok ein gong inntrykk av at administrasjonen i Sogndal kommune ønskjer at fylkesmannen skal handsame denne klagesaka som eit arveoppgjer, sjølv om klagen min gjeld feil i kommunen si saksutgreiing og manglande vurdering av tilbygget etter estetikkparagrafen i plan- og bygningslova. Kommunen fekk inn alle nødvendige opplysningar i saka den 25. juni 2009 og hadde god tid til det fyrste møtet etter ferien til å førebu andre saker som kom inn fleire veker seinare enn saka mi. Eg viser elles til brevet mitt til ordføraren i Sogndal kommune av 17.9.2009 der eg ba han sjå nærare på den ukulturen som har utvikla seg i kommunen dei siste åra. Med helsing Dagmar Ølnes Lotsberg Vedlegg: 1. Notat frå Sogndal kommune, plan- og næring av 7.10.2009 Vedlegg 1, side 24 av 114
Vedlegg 1, side 25 av 114
Vedlegg 1, side 26 av 114
Vedlegg 1, side 27 av 114
Vedlegg 1, side 28 av 114
Vedlegg 1, side 29 av 114
Vedlegg 1, side 30 av 114
Vedlegg 1, side 31 av 114
Saksframlegg Sakshandsamar: Arvid Haukereid Arkiv: MTR 1/10 Arkivsaksnr.: 09/1030-7 Aud Jorun Ølnes og Johannes Idsø - utviding av hagestove - merknad frå nabo, gbnr. 1/10 * Tilråding: Forvaltningsutvalet finn ikkje å kunna ta merknadene frå naboen til følgje. Bakgrunn er at privatrettslege tilhøve, som i dette tilfelle gjeld jordskifte, er bygningstyremakta uvedkommande. Etter forvaltningsutvalet sitt skjønn kjem omsøkte tiltak ikkje i strid med intensjonen til 74 nr. 2 i plan- og bygningslova. Forvaltningsutvalet gir løyve i medhald av 93 i plan- og bygningslova til oppføring av omsøkte tiltak. Oppføring av tiltaket går inn under mindre byggearbeid etter 86a i plan- og bygningslova. For eventuell klage på vedtaket vert vist til rett til å klga over forvaltningsvedtak. Vedlegg: Situasjonsplan i m 1: 1000 Merknad frå Dagmar Ølnes Lotsberg, 07.04.09 Merknad frå Johannes Idsø, dagsett 11.04.09 Illustrasjonsteikning Uprenta vedlegg: Melding om tiltak, dagsett 27.03.09 Kopi av nabovarsel, dagsett 27.03.09 Teikningar i m 1: 100 Fullmakt, dagsett 01.03.09 Saksutgreiing: Bakgrunn: Frå Aud Jorun Ølnes og Johannes Idsø mottok vi den 31.03.09 melding om utviding av hagestova med 12 m 2 på bustadhuset på gbnr. 1/10. Frå naboen, Dagmar Ølnes Lotsberg, har vi motteke merknader til tiltaket, dagsett 07.04.09. Dette vart den 07.04.09 oversendt til søkjar for eventuelle merknader. Dagmar Ølnes Lotsberg viser til at motteke nabovarsel gjeld tiltak som er planlagt på hennar eigedom. Aud Jorun Ølnes v/adv. Louis Anda har kravd jordskifte for å få endra eigedomstilhøva og om å få frådelt ei større tomt. Inntil dette er endeleg avgjort oppmodar ho kommunen om å venta med handsaming av denne byggjesaka. Dersom kommunen likevel ønskjer å ta opp saka, så må det leggjast stor vekt på at dette vil bli eit svært skjemmande tilbygg og ei fasadeendring som bryt kraftig med byggestilen på eigedomen. Ho meiner at søknaden må handsamast etter 74, 93a og 93b og ikkje som melding etter 86a i plan- og bygningslova. Vedlegg 1, side 32 av 114
Søkjar har i brev, dagsett 11.04.09, vist til at eigedomen, gbnr. 1/10, har 2 likeverdige eigarar, søstrene Dagmar Ølnes Lotsberg og Aud Jorun Ølnes, kvar med ein ideell andel på 50%. I og med at eigarane er usamde om grensene, er det kravd jordskifte. Jordskifte skal trekka opp grensene mellom dei to likeverdige arvingane slik at skiftet etter tidlegare eigar Henrik Ølnes vert fullført. For planlegging av utviding av hagestova er det nytta arkitekt. Utforming og fargeval er gjort slik at tilbygget vert penast mogeleg. Dessutan vert tilbygget ikkje synleg frå Lotsberg sitt hus. Han meiner at Lotsberg sin bekymring for at tilbygget skal bli svært skjemmande synes derfor å vera grunnlause. Vurdering: I og med at det her er kravd jordskifte så er dette privatrettslege tilhøve. I plan- og bygningsrett går det fram, sitat: Utgangpunktet er at reglene i plan- og bygningsloven bare påvirker den rettslege situasjonen mellom det offentlige og den privatpersonen som ønsker å få gjennomført tiltak ---. Utgangspunktet er at private rettsforhold er bygningsmyndighetene uvedkommende. Framlagde planar om utviding av hagestova er utarbeidd av arkitekt. Ein kan ikkje sjå at omsøkte tilbygg (vinterhage) kjem i strid med intensjonen til 74 nr. 2 i plan- og bygningslova. I overgang frå melding til sakshandsaming gjeld reglane i forskrift om saksbehandling og kontroll i byggesaker 21. Rådmann tilrår at søknaden vert stetta. Jostein Aanestad -rådmann- Einar Nedrelo -tenesteleiar PN- Vedlegg 1, side 33 av 114
Vedlegg 1, side 34 av 114
Vedlegg 1, side 35 av 114
Vedlegg 1, side 36 av 114
Vedlegg 1, side 37 av 114
Saksframlegg Sakshandsamar: Arvid Haukereid Arkiv: MTR 1/10 Arkivsaksnr.: 09/1030-14 Aud Jorunn Ølnes og Johannes Idsø - Klage på forvaltningsutvalet sitt vedtak i sak 43/09 * Tilråding: ::: &&& Sett inn innstillingen under &&& Forvaltningsutvalet tek ikkje klagen frå Dagmar Ølnes Lotsberg til følgje. Bakgrunn er at klagen gjeld eit privatrettsleg tilhøve mellom dei to heimelshavarane av eigedomen, gbnr. 1/10. Privatrettsleg tilhøve er bygningsstyremakta uvedkommande. For eventuell klage på vedtaket vert vist til rett til å klaga over forvaltningsvedtak. ::: &&& Sett inn innstillingen over &&&... &&& Sett inn saksutredningen under &&& Vedlegg: Klage, dagsett 20.06.09 Uprenta vedlegg: Vedtak i sak 43/09 m/saksdokument. Saksutgreiing: Bakgrunn: Forvaltningsutvalet handsama i møte den 28.05.09, sak 43/09, søknad frå Aud Jorunn Ølnes og Johannes Idsø om utviding av hagestove. Forvaltningsutvalet fatta følgjande samrøystes vedtak: Forvaltningsutvalet finn ikkje å ta merknadene frå naboen til følgje. Bakgrunn er at privatrettslege tilhøve, som i dette tilfelle gjeld jordskifte, er bygningsstyremakta uvedkommande. Etter forvaltningsutvalet sitt skjønn kjem omsøkte tiltak ikkje i strid med intensjonen til 74 nr. 2 i plan- og bygningslova. For eventuell klage på vedtaket vert vist til rett til å klaga over forvaltningsvedtak. Frå Dagmar Ølnes Lotsberg mottok vi den 22.06.09 klage på vedtaket. Klagen er framsett innan klagefristen på 3 veker. Klagen vart den 24.06.09 oversendt Aud Jorunn Ølnes og Johannes Idsø til eventuell fråsegn. Dei har i brev av 25.06.09 opplyst at all informasjon som er relevant i saka er gitt i tidlegare brev og at dei difor har ingen nye opplysningar å komme med. I klagen vert det påpeika at Johannes Idsø ikkje har naudsynt fullmakt til å stå som ansvarleg tiltakshavar for bygging på gbnr. 1/10. Han representerer berre 50% av grunneigarane. Klagar påstår at rådmann har bortforklart manglande fullmakt med det han kallar privatrettslege tilhøve fordi advokat Luis Anda har kravd jordskifte på eigedomen. Klagar påstår at Johannes Idsø sin framstilling i brev av 11.04.09 er fri Vedlegg 1, side 38 av 114
fantasi og at det eksisterar ingen grensetvist som gir grunnlag for rådmannen sin påstand om privatrettslege tilhøve. Klagar viser til at ho ikkje er nabo, men heimelshavar til gbnr. 1/10 Klagar har vist til 74 nr. 2 i plan- og bygningslova og meiner at det ikkje er tvil om at rådmann har plikt til å vurdere om tiltaket har ei god estetisk utforming med respekt for naturgjevne og bygde omgivelsar Ho meiner at arkitekten si utforming av tiltaket ikkje er ei god estetisk utforming som oppfyller minstekrava i plan- og bygningslova. Vurdering: Indre Sogn Jordskifterett har gjort Dagmar S.Ø. Lotsberg kjent med at det er kravd jordskiftesak på gbnr. 1/10 i Sogndal kommune, jf. brev dagsett 12.03.09. Lotsberg er heimelshavar av ein ideell andel av gbnr.1/10. I og med at det er kravd jordskifte mellom dei to heimelshavarane, føreligg det eit privatrettsleg tilhøve. Ut frå kap. 5 1 i Plan- og bygningsrett kan private rettar ikkje grunngjevast som avslag på byggesøknaden. Utgangspunktet er at reglane i plan- og bygningslova berre påvirkar den rettsleg situasjonen mellom det offentlege og den privatpersonen som ynskjer å få gjennomført eit tiltak. Byggeløyve har såleis ikkje betydning for rettsforholdet mellom private. Private rettsforhold er bygningsstyremakta uvedkommande. Her er det missnøye med byggeløyve, og i slike tilfeller kan det vera aktuelt å reise sak for domstolen mot tiltakshavar for å hindra at byggetiltaket vert gjennomført. Utforminga av tiltaket er drøfta med arkitekten og etter kommunen sitt skjønn ikkje i strid med 74 nr. 2 i plan- og bygningslova. Med bakgrunn i ovannemde vil rådmann tilrå forvaltningsutvalet å ikkje ta klagen til følgje Jostein Aanestad -rådmann- Einar Nedrelo -tenesteleiar PN-... &&& Sett inn saksutredningen over &&& Vedlegg 1, side 39 av 114
Vedlegg 1, side 40 av 114
Sakshandsamar: Siv Bianca Kjosås Vår dato Vår referanse Telefon: 57 65 54 08 14.12.2009 2009/3512-423.1 E-post: sbk@fmsf.no Dykkar dato Dykkar referanse Dagmar Ølnes Lotsberg Kjørnes 6856 SOGNDAL Sogndal kommune - vedtak i klagesak som gjeld tilbygg/vinterhage, gnr 1 bnr 10 - forholdet til privatrettslege rettar - Dagmar Ølnes Lotsberg Vi viser til ekspedisjon frå Sogndal kommune, motteke her den 02.12.09, som gjeld klage på at kommunen har godkjent oppføring av tilbygg til eit av bustadhusa på gnr 1 bnr 10. Vedtaket er påklaga innan fristen og kommunen stadfesta deretter sitt standpunkt. Vilkåra for å handsama klaga er tilstades. Oppsummering Fylkesmannen har vurdert saka opp mot regelverket i plan og bygningslova, og er kome til at klaga vert teken til følgje. Fylkesmannen omgjer Sogndal kommune sitt vedtak, slik at det ikkje vert gjeve løyve til oppføring av vinterhage på gnr 1 bnr 10. Bakgrunnen for saka Saka gjeld oppføring av eit tilbygg/vinterhage på 12m 2 til eit av bustadhusa på gnr 1 bnr 10, og den er av kommunen handsama som ei meldingssak etter pbl 86a. Eigedomen har delt grunnboksheimel, slik at Aud J. Ølnes og Dagmar Ølnes Lotsberg eig ein ideell halvpart kvar. Vidare er det er kravd jordskifte over eigedomen, jf orientering frå Indre Sogn jordskifterett, datert 12.03.09. Kommunen legg til grunn at tiltaket er i samsvar med gjeldande regelverk, slik at det ikkje er rettsgrunnlag for å nekte oppføring av vinterhagen. Ein viser til at intern usemje mellom heimelsinnehavarane må reknast som eit privatrettsleg tilhøve som ikkje verkar inn på planog bygningsmyndigheitene si handsaming av saka, og at dette er spørsmål som primært må avklarast i domstolsapparatet. I vedtaket legg kommunen til grunn at tiltaket ikkje er problematisk sett i forhold til føresegna i pbl 74 nr 2. I klaga viser du til at: Johannes Idsø ikkje har samtykke/fullmakt frå deg til å gjennomføra tiltaket det ikkje er usemje om eigedomsgrensene kommunen feilaktig omtalar deg som nabo hagestova er eit nytt tilbygg tiltaket kjem i strid med minimumskrava til estetisk utforming Hovudkontor Landbruksavdelinga E-post: Njøsavegen 2, 6863 Leikanger Fjellvegen 11, 6800 Førde post@fmsf.no Telefon: 57 65 50 00 Postboks 14, 6801 Førde Internett: Telefaks: 57 65 50 05 Vedlegg Telefon: 571, 65 50 side 00 41 av 114 www.fylkesmannen.no/sfj Org.nr 974 763 907 Telefaks: 57 72 32 50
FYLKESMANNEN I SOGN OG FJORDANE 2/4 Om bakgrunnen for saka viser vi elles til saksdokumenta som vi legg til grunn er kjende for partane. Regelverk Fylkesmannen skal som klageinstans sjå til at kommunen har fylgd dei lover, forskrifter og sakshandsamingsreglar som gjeld på rettsområdet under handsaminga av saka. Fylkesmannen kan under klagehandsaminga prøva alle sider av vedtaket, òg dei skjønnsmessige vurderingane som kommunen har gjort, jf forvaltningslova (fvl) 34. Før byggeløyve eventuelt kan innvilgast skal kommunen sjå til at løyvet ikkje vil kome til å stride mot nokre av reglane gitt i eller i medhald av lova, jf pbl 95 nr 2. Utgangspunktet er etter dette at ein tvist om privatrettslege forhold ikkje vedkjem plan- og bygningsstyresmaktene. I ein uttale frå Kommunal- og regionaldepartementet (KRD), er det presisert at kommunen skal vurdera om privatrettslege tilhøve i enkeltsaker unntaksvis kan ha relevans for handsaminga av søknadar etter plan- og bygningslova. Det går fram at: en søknad kan avvises fra realitetsbehandling der det ikke fremstår med tilstrekkelig klarhet at tiltakshaveren har de privatrettslige rettigheter som søknaden forutsetter. Spørsmålet om saka skal avvisast vil i følgje Sivilombodsmannen alltid må[tte] bero på en konkret vurdering. Problemstillingene som knytter seg til uklarheter vedrørende det privatrettslige grunnlaget for tiltaket kan variere betydelig frå sak til sak Temaet er mellom anna nærare omtala i ein tolkings- og prinsipputtale frå KRD datert 15.10.2008, sak nr 08/2089 og i Sivilombodsmannen si årsmelding for 2005 side 30. Fylkesmannen si vurdering Ut frå opplysningane i saksdokumenta legg vi til grunn at tiltaket synest å vera i samsvar med regelverket i plan- og bygningslova. Hovudspørsmålet i saka er såleis kva verknad det skal ha for kommunen si handsaming at medheimelsinnehavaren til gnr 1 bnr 10 protesterer på søknaden om tilbygg/vinterhage. Kommunen viser til at dette vert å rekna som eit privatrettsleg tilhøve som ikkje vedkjem handsaminga etter plan- og bygningslova. Det rettslege utgangspunktet er at privatrettslege tilhøve ikkje skal tilleggast vekt under handsaminga av ein byggesøknad, med mindre det er tale om å nytta føresegner som også til dels skal sikra denne typen interesser, jf til dømes pbl 70. Eit løyve etter plan og bygningslova seier berre noko om at tiltaket kan gjennomførast i høve til føresegnene i lova og eventuelle areal- og reguleringsplanar. Kommunen vil ikkje ha ei generell plikt til å undersøka uklare underliggjande privatrettslege tilhøve før det vert gjeve løyve til tiltak. Det går fram av Sivilombodsmannen si årsmelding at kommunen i enkeltsaker likevel kan ha ei viss undersøkingsplikt: "Hvis det privatrettslige fremstår som uklart, vil det normalt utløses en undersøkelsesplikt for plan- og bygningsmyndighetene. Som det fremgår av redegjørelsen i årsmeldingen 2002 Vedlegg 1, side 42 av 114
FYLKESMANNEN I SOGN OG FJORDANE 3/4 side 35, kan det ikke forventes at plan- og bygningsmyndighetene foretar noen omfattende undersøkelser av de privatrettslige forholdene. Undersøkelsesplikten omfatter kun forhold som plan- og bygningsmyndighetene med rimelighet kan mene noe om. En rekke kompliserte privatrettslige spørsmål, for eksempel spørsmål om tolkning av uklare avtalevilkår, vil dermed kunne ligge utenfor undersøkelsesplikten. Som nevnt ovenfor, har undersøkelsene ikke som mål å avgjøre den privatrettslige tvisten, men å ta stilling til om søknaden skal behandles eller avvises. " Kor grundige undersøkingar som kan krevjast av kommunen må avgjerast konkret. Ofte må dette sjåast i samanheng med grunnlaget for at dei privatrettslege tilhøva. Dersom dei privatrettslege tilhøva til dømes vert gjort gjeldande i ein grunngjeven merknad frå ein tredjepart, bør kommunen be om kommentar frå tiltakshavaren, i tillegg til eventuell dokumentasjon som kan vera med på å avklara tiltakshavaren sin rett. I dette tilfellet har medheimelsinnehavaren sendt inn merknad/klage på tiltaket og kommunen kjenner til dei private tilhøva. Vi viser til at kommunen her relativt enkelt kan avklara og dokumentera kva som er dei formelle eigarforholda til gnr 1 bnr 10, gjennom søk i grunnboka og tinging av grunnboksutskrift frå Statens kartverk. Ut frå opplysningane i grunnboka er det ikkje tvilsamt at klagaren og Aud J. Ølnes, eig gnr 1 bnr 10 i eit sameige, med ein ideell halvpart kvar. Dette er heller ikkje partane ueinige om. Etter dette har tiltakshavaren ikkje tilstrekkeleg privatrettsleg grunnlag for å gjennomføra tiltaket, slik at vinterhagen ikkje kan førast opp utan at det ligg føre samtykke frå medheimelsinnehavaren. Vi viser til at det er uheldig at det vert gjeve løyve til tiltak i tilfelle der det er klart eller sannsynleg at det vil stride mot private rettar, offentlege styresmakter bør ikkje bidra til gjennomføring av rettsstridige tiltak. Slik vi ser det, er det klart at løyvet her kjem i strid med privatrettslege tilhøve, slik at kommunen skulle ha avvist søknaden. Fylkesmannen meiner det framstår som klart at søkjaren ikkje skulle fått løyve til bygging. Byggjeløyvet må difor omgjerast. Klagaren har etter dette fått medhald. Vedtak Fylkesmannen omgjer Sogndal kommune sitt vedtak, slik at det ikkje vert gjeve løyve til oppføring av vinterhage på gnr 1 bnr 10. Vedtaket er endeleg og kan ikkje påklagast vidare, jf fvl 28 tredje ledd. Brevet er elektronisk godkjent og kopiar vert oversendt utan signatur. Med helsing Anne Karin Hamre assisterande fylkesmann Arvid Mellingen juridisk sjef Vedlegg 1, side 43 av 114
FYLKESMANNEN I SOGN OG FJORDANE 4/4 Kopi Aud J. Ølnes og Johannes Idsø Kjørnes 6856 Sogndal Sogndal kommune Postboks 153 6851 Sogndal Vedlegg 1, side 44 av 114