Krleis kan plan- g bygningslva styrke jrdvernet? Anne Guri Aase, Kmmunal- g samfunnsplanavdelinga 1
Plan- g bygningslva I føremålsparagrafen ( 1-1) til plan- g bygningslva heiter det: «Lven skal fremme berekraftig utvikling til beste fr den enkelte, samfunnet g framtidige generasjner. Planlegging etter lven skal bidra til å samrdne statlige, reginale g kmmunale ppgaver g gi grunnlag fr vedtak m bruk g vern av ressurser.» Plan- g bygningslva er det viktigaste verktyet fr å fremje berekraftig utvikling g fr å sikre dyrka mark fr framtidig matprduksjn. Lva inneheld fleire verkemidlar sm kan nyttast fr å styrke jrdvernet. 2
Frhldet mellm jrdlva g plan- g bygningslva Plan- g bygningslva er sektrvergripande, medan jrdlva primært dekker jrd- g landbruksinteressene. Jrdlva g plan- g bygningslva virke side m side. Er situasjnen slik at eit tiltak krev løyve etter begge lvverk, så må desse innhentas før eit tiltak lvleg kan settast i gng. Eks: bygge bustad på dyrka mark 3
Verkemidler i plan- g bygningslva Nasjnale frventningar til reginal g kmmunal planlegging Statlege planretningsliner fr samrdna busta-, areal- g transprtplanlegging Reginal planlegging Kmmunal planlegging Kmmunal planstrategi Kmmuneplanen sin samfunnsdel Kmmuneplanen sin arealdel 4
Jrdvern i arealplanar Arealføremål Kjernemråde landbruk Omsynssne Føresegner 5
Arealføremål i plankart LNF(R) Landbruk-, natur- g friluftsliv samt reindrift. LNF - areal fr naudsynte tiltak fr landbruk g gardstilknytta næringsverksemd basert på gardens ressursgrunnlag LNF-spreidd - areal fr spreidd bustad-, fritids- eller næringsbebyggelse Veiledar T-1443: Plan- g bygningslva g Landbruk Pluss 6
Kjernemråde landbruk Kjernemråde landbruk, utsnitt frå Os 7
Omsynssne landbruk H510 Krev at det ligg føre eit landbruksfagleg grunnlag fr avklaring av aktuelt mråde Utgangspunkt i kjernemråde landbruk Mest aktuelt der arealpresset er størst, t.d. tettstader/kmmunesenter 8
LNF med msynssne landbruk H510, Austevll 9
Føresegner til LNF LNF Føresegn eksempel Naudsynte driftsbygningar skal ikkje legge beslag på dyrka mark så lenge alternativ lkalisering er mgleg. Alle nybygg g tilbygg tilknytta landbruket skal tilpassast eksisterande bygningsmiljø g landskap. LNF-spreidd Føresegner eksempel Spedt bustadbebyggelse kan tillatast gjennm behandling av enkelvise søknadar eller reguleringsplan når føremålet, bebyggelsen sitt mfang g lkalisering er nærare angitt i arealplanen. 10
Kmmunale dilemma Kampen m areala: meir veg, meir bustad, men kvar? Dekkje lkale behv Følgje pp nasjnale verneinteresser 11
Kva legg Fylkesmannen vekt på? Jrdvern skal ikkje hindre vekst g utvikling i fylket, men Legg vekt på: Høg arealutnytting ved mdispnering av dyrka mark Dkumentert behv Alternativvurderingar Klare g langsiktige grenser mellm byggjemråde g landbruksmråde 12
Krleis ivareta jrdvernet i planbehandlinga? Viktig at lkal landbruksmyndigheit deltar aktivt i planarbeidet deira vurdering har str betydning fr saka Få tydeleg fram kva msyn sm kan ha betydning fr landbruket: Driftsulemper (lukt, støy, lange arbeidsdagar) Restareal knsekvensar fr drifta Kulturlandskap, beitebruk 13
Gd planleggingspraksis Kva kan kmmunane gjera? Kartlegge større, samanhengande jrdbruksmråde inkludere landbruksmynde tidlig i prsessen Styre vekst g utbygging vekk frå dei mest prduktive jrdbruksareala Utnytte ptensialet fr frtetting innanfr by- g tettstadsmråder Praktisera effektiv arealbruk g høg utnyttingsgrad når nye mråder vert teke i bruk Tydeleg g langsiktige grenser mellm utbygde mråder g jrdbruksmråder 14
Takk fr meg! 15