Om elever sin munnlege aktivitet i matematikk, Høgskulen i Volda
Kva forbinder du med matematikk? Mogens Niss: Åtte matematiske kompetanser Å kunne spørje og svare i, med og om matematikk Tankegangskompetanse Representasjonskompetanse Å kunne handtere matematikken sitt språk og sine verkty Problemløysings- Hjelpemiddel- kompetanse kompetanse Modelleringskompetanse Kommunikasjonskompetanse Resonneringskompetanse Symbol- og formalismekompetanse
«Å uttrykkje seg munnleg i matematikk» LK06 eksemplifiserer: Gjere seg opp ei meining Stille spørsmål Argumentere Forklare ein tankegang Vere med i samtalar Kommunisere idear Drøfte problem og løysingsstrategiar Korleis blir dette gjort ulike klasserom?
Prosjektet «Kvalitet i opplæringa» - KiO Fase 1 - Kvantitativ tilnærming - «Kartlegging» Elevar på 3., 6. og 9. årstrinn 45 «klasser», 26 skular, 16 kommuner, 3 fylke Observasjon, ei veke i kvar klasse 999 leksjoner Kva vert tida brukt til? Sampling kvart 5. minutt Observasjonskjema: lærar utvalgt elev klasse innhald
Utvalgt elev - KiO fase 1 Arbeider med arbeidsoppgåver 30,1 % 30,1 % 39,0 % 45,3 % Ventar på lærar 2,0 % 0,8 % 1,6 % 1,7 % Er uverksam 8,8 % 8,4 % 9,8 % 8,2 % Forstyrrar Samhandling med medelev Utfører munnleg fagleg aktivitet Lyttar til medelev 1,1 % 0,8 % 1,7 % 1,7 % 8,2 % 7,3 % 5,7 % 12,4 % 2,2 % 6,4 % 3,6 % 2,6 % 5,9 % 9,5 % 8,9 % 5,6 % Total 100,0 % Engelsk 5,6 % Norsk 13,2 % Matematikk 11,3 % Lyttar til lærar 24,6 % 31,4 % 28,1 % 27,7 % Får lærarstøtte 2,9 % 2,8 % 4,3 % 5,0 % Eleven er borte frå klasserommet 10,5 % 13,5 % 9,3 % 10,2 % 0,0 % 10,0 % 20,0 % 30,0 % 40,0 % 50,0 %
Prosent 60 Fase 1: Utvald elev observert i 75 matematikktimar 50 40 30 20 Får lærarstøtte Lyttar til lærar Lyttar til medelev Utfører munnleg fagleg aktivitet Samhandling med medelev Arbeider med arbeidsoppgåver 10 0 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 Minutt
Prosent 35 Fase 1: Utvald elev observert i 75 matematikktimar 30 25 20 15 10 Borte frå klasserommet Forstyrrar Er uverksam Ventar på lærar Målretta rørsle Ikkje-målretta rørsle 5 0 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 Minutt
Prosjektet «Kvalitet i opplæringa» Fase 1 ikkje detaljar om elevane sin munnlege aktivitet Fase 2 - «Nærstudie av matematikk» (blant fleire) 2 fjerdeklasser og 2 sjuandeklasser Observasjon av matematikktimane ei veke i kvar klasse Tre videokamera og mikrofonar på kvar elev og lærar 20 matematikktimar tilsaman Intervju av lærar og av elevane i grupper Kvalitativ og kvantitativ tilnærming
Kva viser observasjonane i fase 2? (Analysa har nyleg starta kun dømer tilgjengeleg) Som venta stor variasjon i undervisingsformer/arbeidsmåter preger samtaleformene i samtaleformer/mønstre monologer (lærerstyrt, elev-invitasjon) dialoger (elev-lærar, elev-elev) i elevane sitt munnlege engasjement / initiativ
Relasjon Handling Lokasjon Ramme Kategoriar for koding av lyd- og bildeopptak LK06 om å uttrykke seg munnleg: Gjere seg opp ei meining Stille spørsmål Argumentere Forklare ein tankegang Vere med i samtalar Kommunisere idear Drøfte problem og løysingsstrategiar Kategoriar Matematikkaktivitet for klassa Rutinesituasjon Lærar ikkje tilstades Eleven har læraren si merksemd Ikkje tilstades Sit ved pulten I rørsle Står Samtale - tematisk sekvens Snakker matematikkfagleg : stiller spørsmål : svarer : påstand/kommentar : forklarer tankegang : argumenterer : anna Snakker - andre fag Snakker skulepraktisk Snakker situasjonskommentar Snakker - ikkje skulerelevant Lytter Synleg tenkande Skriv/Arbeider skriftleg Les/Ser i bok Venter Uverksam Forstyrrer Anna - skulerelevant handling Anna - ikkje skulerelevant handling Lærar / vaksen Klassen Elevgruppe Enkelt elev Egosentrisk
Relasjon Handling Lokasjon Ramme Døme - Verbalt sterk elev 7. klasse Ein «arbeidstime», andre del av dobbeltime Skal rekne oppgåver i boka Elevane sit to og to Elev nr 40 Prosent Matematikkaktivitet for klassa 91,6 % Rutinesituasjon 2,6 % Lærar ikkje tilstades 2,8 % Eleven har læraren si merksemd 25,3 % Ikkje tilstades 2,8 % Sit ved pulten 85,6 % I rørsle 2,0 % Står 9,7 % Samtale - tematisk sekvens 36,4 % Snakker matematikkfagleg 19,9 % : stiller spørsmål 2,5 % : svarer 1,2 % : påstand/kommentar 3,4 % : forklarer tankegang 7,8 % : argumenterer 0,5 % : anna 4,5 % Snakker - andre fag 0,0 % Snakker skulepraktisk 1,5 % Snakker situasjonskommentar 3,8 % Snakker - ikkje skulerelevant 3,0 % Lytter 19,2 % Synleg tenkande 3,5 % Skriv/Arbeider skriftleg 26,2 % Les/Ser i bok 15,7 % Venter 6,9 % Uverksam 2,5 % Forstyrrer 0,0 % Anna - skulerelevant handling 3,3 % Anna - ikkje skulerelevant handling 4,2 % Lærar / vaksen 30,3 % Klassen 2,9 % Elevgruppe 1,3 % Enkelt elev 24,4 % Egosentrisk 39,1 %
Elev nr 40 (7. klasse): Andre del av dobbeltime Matematikkaktivitet for klassa 91,6 % Rutinesituasjon 2,6 % Lærar ikkje tilstades 2,8 % Eleven har læraren si merksemd 25,3 % Ikkje tilstades 2,8 % Sit ved pulten 85,6 % I rørsle 2,0 % Står 9,7 % Samtale - tematisk sekvens 36,4 % Snakker - matematikkfagleg 19,9 % : stiller spørsmål 2,5 % : svarer 1,2 % : påstand/kommentar 3,4 % : forklarer tankegang 7,8 % : argumenterer 0,5 % : anna 4,5 % Snakker - andre fag 0,0 % Snakker - skulepraktisk 1,5 % Snakker - situasjonskommentar 3,8 % Snakker - ikkje skulerelevant 3,0 % Lytter 19,2 % Synleg tenkande 3,5 % Skriv/Arbeider skriftleg 26,2 % Les/Ser i bok 15,7 % Venter 6,9 % Uverksam 2,5 % Forstyrrer 0,0 % Anna - skulerelevant handling 3,3 % Anna - ikkje skulerelevant handling 4,2 % Lærar / vaksen 30,3 % Klassen 2,9 % Elevgruppe 1,3 % Enkelt elev 24,4 % Egosentrisk 39,1 % 0:00 05:00 10:00 15:00 20:00 25:00 30:00 35:00 40:00
Samtalemønstre Hovudstruktur for undervisingssamtaler: IRE: initiering respons evaluering Monologisk organisering Lærer tildeler ordet Korte og få elev responser Lærar gir kort tilbakemelding Dialogisk organisering Open for elevinitiativ Lengre og fleire respons-runde Læreplanen Forklare ein tankegang sentralt i læreprosessen