Hovudutskrift. Tilstades på møtet: Audun Åge Røys Marius Strømmen Charlotte Skjølberg Stig Bakke Kåre Jarl Langeland Åse Leirgulen Espen Soretevik

Transkript

1 BREMANGER KOMMUNE Hovudutskrift Møtedato: Møtetid: Kl. 09:00 11:00 Møtestad: Rådhuset Saksnr.: 013/16-016/16 Tilstades på møtet: Audun Åge Røys Marius Strømmen Charlotte Skjølberg Stig Bakke Kåre Jarl Langeland Åse Leirgulen Espen Soretevik Forfall meldt frå følgjande medl. Parti Følgjande varamedl. møtte Parti Ugilde Sak Følgjande varamedl. møtte Møteleiar: Frå adm. møtte: Frå org. møtte: Utlevert i møtet: Orientering: Sp.mål/interpell.: Behandla saker: Synfaring: Diverse: Audun Åge Røys Tom Joensen Sak nr.: F.o.m.013/16 t.o.m.016/16 Underskrifter: Kopi til: Kopi av møtebok i møteportal for godkjenning

2 Sakliste Formannskapet Sak nr. Saktittel 013/16 Godkjenning av innkalling og sakliste 014/16 Godkjenning av møtebok 015/16 Referatsaker 016/16 Kommunereforma - vegen vidare

3 BREMANGER KOMMUNE Sakspapir Styre, råd, utval Behandlingsdato Saksnr. Sakshands. Formannskapet /16 HJM Avgjerd av: Saksansv.: Hilde Jenssen Midtbø Arkiv: K1-Møtebok Arkivsaknr.: 16/283 Godkjenning av innkalling og sakliste Kva saka gjeld: Innkalling og sakliste til møte i Formannskapet den til godkjenning. Rådmannen sitt framlegg til vedtak: Innkalling og sakliste til Formannskapet den vert godkjend slik dei ligg føre Formannskapet FSK-013/16 Vedtak: Innkalling og sakliste til møte i Formannskapet den vart godkjende slik dei låg føre..

4 BREMANGER KOMMUNE Sakspapir Styre, råd, utval Behandlingsdato Saksnr. Sakshands. Formannskapet /16 HJM Formannskapet /16 HJM Avgjerd av: Saksansv.: Hilde Jenssen Midtbø Arkiv: K1-Møtebok Arkivsaknr.: 16/9 Godkjenning av møtebok Kva saka gjeld: Møtebok for Formannskapet den og den samt Kommunestyret den til godkjenning og underskrift., Rådmannen sitt framlegg til vedtak: Møtebøker for for Formannskapet den og den samt Kommunestyret den vert skrivne under slik dei ligg føre Formannskapet FSK-002/16 Vedtak: Saka vert utsett til neste møte i Formannskapet Formannskapet FSK-014/16 Vedtak: Møtebøker for for Formannskapet den og den samt Kommunestyret den vart skrivne under slik dei låg føre.

5 .

6 BREMANGER KOMMUNE Sakspapir Styre, råd, utval Behandlingsdato Saksnr. Sakshands. Formannskapet /16 HJM Avgjerd av: Saksansv.: Hilde Jenssen Midtbø Arkiv: K1-Møtebok Arkivsaknr.: 16/281 Referatsaker 1. Kystvegen Rådmannen sitt framlegg til vedtak: Formannskapet Orienteringssak: 1. KS-samling, ordførar orienterte om desse punkta: - Ordførarane i Sogn og Fjordane har fatta ein felles resolusjon til KS sentralt vedkomande det nye inntektssystemet og framtida for kommunane i Sogn og Fjordane. - KS sine lønsforhandlingar for kommunane. FSK-015/16 Vedtak: Drøftingssak: 1. Kystvegen innspel til val av veg trase. Statens Vegvesen blir bedt om å utgreie alle tre alternativa for brukryssing over Nordfjord, og alternativa 2 og 3 sørover mot Flora. Vi støttar òg Flora sitt ønskje om å få utgreidd alternativet medkryssing over Helgøysundet og veg til Straumsneset. Orienteringssak 1.KS Samling - Teke til vitande.

7 BREMANGER KOMMUNE Sakspapir Styre, råd, utval Behandlingsdato Saksnr. Sakshands. Kommunestyret /16 TOM Formannskapet /16 TOM Avgjerd av: Saksansv.: Tom Joensen Arkiv: K1-026 Arkivsaknr.: 14/2535 Kommunereforma - vegen vidare Dokumentliste: Vedlegg : Nr. T. Dok.dato Avsendar/Mottakar Tittel 2 U Medlem i styringsgruppa vedr. kommunereform Innkalling til møte i styringsgruppa vedr. kommunereform 3 I Kan Shanker Åpent brev til Kommunestyret i Bremanger Kommune: Kommunesammenslåing - Uttalelse fra Allmennlegeutvalget Rådmannen sitt framlegg til vedtak: Saka vert lagt fram utan tilråding frå rådmannen Formannskapet rår kommunestyret til å gjere slikt vedtak: Formannskapet Framlegg til vedtak frå SV og Venstre: Formannskapet rår kommunestyret til å velje eit forhandlingsutval som går vidare med forhandlingane om eit intensjonsavtale med Flora og Vågsøy. Dette for å kunne gje eit betre grunnlag for innbyggjarane og kommunestyret for endeleg vedtak i kommunereforma.

8 Framlegg frå Ap og Sp: Rapportane Forstudie-kommunereform og Kystkommune alternativet frå PWC vert tekne til vitande. Ein ynskjer eit godt samarbeid med nabokommunane på kysten Bremanger kommune ynskjer ikkje å gå vidare med forhandlingar på intensjonsavtalar med Flora og Vågsøy. Det vart røysta for dei to framlegga til vedtak opp mot kvarandre. 3 røysta for framlegget frå SV Venstre 4 røysta for framlegget frå Ap og Sp FSK-016/16 Vedtak: Formannskapet rår kommunestyret til å gjere slikt vedtak: Rapportane Forstudie-kommunereform og Kystkommune alternativet frå PWC vert tekne til vitande. Ein ynskjer eit godt samarbeid med nabokommunane på kysten Bremanger kommune ynskjer ikkje å gå vidare med forhandlingar på intensjonsavtalar med Flora og Vågsøy.. Aktuelle lover, forskrifter, avtalar m.m.: Prosjektmandat kommunereforma Prosjektplan for forstudium Prosjektplan Utgreiing av «kystkommunealternativet» Saka gjeld: Kommunestyret må avgjere om Bremanger kommune skal gå vidare i samtalane med Flora og Vågsøy om «kystkommunealternativet» gjennom å starte forhandlingar om intensjonsavtalar, eller om ein skal følgje styringsgruppa for den interne forstudien si tilråding om å stanse reformarbeidet. Som dokumentasjonsgrunnlag for vurderingane ligg styringsgruppa si forstudierapport, samt 3 delutgreiingar utarbeidd av PWC i samband med utgreiing av «kystkommunealternativet». Saksopplysningar: a) Forstudium - kommunereforma Kommunestyret gjorde den , sak KST-064/14, slikt vedtak i sak om kommunereforma - prosess i Bremanger:

9 1. Bremanger kommune skal nytte naudsynt tid til å vurdere kommunen sine utfordringar, og skaffe innsikt i dei faktorane i kommunereforma som enno ikkje er kjende (oppgåvefordeling, inntektssystem), og legg såleis opp til å følgje løp 2 for gjennomføring. 2. Kommunestyret ynskjer å gjennomføre utgreiing om konsekvensane ved å bestå som eigen kommune, samanlikna med å slå seg samen med omkringliggande kommunar. 3. Mandatet for forstudien blir tilpassa pkt. 2 i framlegg til vedtak. I mandatet var effektmål, resultatmål og rammer for oppdraget nedfelt: Effektmål (Kvifor) Den nye kommunestrukturen skal leggje grunnlag for gode og likeverdige tenester til innbyggjarane, heilskapleg og samordna samfunnsutvikling, berekraftige og robuste kommunar og styrka lokaldemokrati. Bremanger kommunestyre si avgjerd i samband med kommunereforma skal sikre innbyggjarane i Bremanger best mogleg velferd i framtida. Resultatmål for aktuell fase (Kva) Det skal innan leverast ei utgreiing til kommunestyret som kartlegg konsekvensane av ei kommunesamanslåing med ein eller fleire kommunar og konsekvensane ved ev. å stå som eigen kommune. Rammer og avgrensing for oppdraget Oppdraget omfattar å : Kartlegge status og utfordringar knytt til: o Folketal og demografi o Sysselsetjing o Kommuneøkonomi Samhandling med andre kommunar i dag (interkommunale samarbeid/eigarskap m.v) Vurdere kva kommunar det kan vere aktuelt å samarbeide med Gjennomføre informasjons- og dialogmøte med bygdelaga Vurdere kva ansvar og oppgåver som bør ligge til ein ny kommune Vurdere økonomiske konsekvensar, jf. inntektssystemet Styringsgruppa for forstudien var samansett slik: Namn Representerer Funksjon Karl Vidar Førde Ordførar (SP) Prosjektansvarleg Nina Grotle Varaordførar (AP) Medlem Espen Gulliksen AP Medlem Anita Nybø SP Medlem Audun Åge Røys H Medlem Evy Dombestein H Medlem Kåre Jarl Langeland V Medlem

10 Stig Bakke KRF Medlem Atle Jan Frøyen FRP Medlem Åse Leirgulen Uavhengig Medlem Therese Uy Fossheim Ungdomsrepresentant Medlem Sivert Bernhard Ryland Ungdomsrepresentant Medlem Bodil Amalie Ask/Anita Holm Cirotzki Utdanningsforbundet Medlem Ann Kristin Førde/Hilde Larsen Fagforbundet Medlem Tom Joensen Prosjektleiar Sekretær Med bakgrunn i mandatet gjeve av kommunestyret vart det utarbeidd prosjektplan som vart godkjend i styringsgruppa Prosjektplanen definerte hovudaktivitetar, milepælar og rammer for oppdraget. Prosjektplan og framdrift i forstudien vart justert under vegs pga. at det vart teke inn to nye aktivitetar i prosjektgjennomføringa: Innbyggjarundersøking Forstudien skulle i utgangspunktet ikkje omfatte innbyggjarundersøkingar. Styringsgruppa valde likevel i samarbeid med Nordfjord-kommunane å delta i eit felles opplegg i regi av Scentio Research. Undersøkinga vart gjennomført på telefon, med eit utval på 1850 personer frå kommunane i Nordfjord-regionen der av 286 frå Bremanger kommune. Undersøkinga er omtala under pkt. 6.3 i dokumentet. Elevarbeid For å engasjere elevane i skulane vart det semje i styringsgruppa om å få utarbeidd eit eige arbeidshefte om kommunereforma for ungdomsskulane i Bremanger. Deltakarar var ungdomsskuleelever frå Svelgen oppvekst, Davik oppvekst og Hauge oppvekst. I tillegg deltok elevar ved Ålfoten oppvekstsenter. Gjennom arbeidet med heftet arbeidde elevane, med utgangspunkt i kommunereforma, med konkrete læringsmål innanfor norsk og samfunnsfag. Elevarbeida vert omtala under pkt i dokumentet. Desse endringane, saman med avgjerd om at kommunen skulle vere bidragsytar i utgreiinga av ein kystkommune i regi av Flora kommune, sjå pkt. b) under, gjer at framlegging av forstudierapporten har trekt noko ut i tid i høve til prosjektplanen. I forhold til innbyggjarinvolvering har det i løpet av forstudien vore 6 folkemøte samt informasjonsmøte for pensjonistlag. På folkemøta møtte det til saman nærare 470 personar. Det har vore 6 møte i styringsgruppa som einstemmig har slutta seg til forstudierapporten som omhandlar det ein meiner er dei sentrale faktorane å vurdere i høve til det framtidige tenestetilbodet til innbyggjarane i Bremanger og utvikling av lokalsamfunnet. Konklusjonane i rapporten er basert på den kunnskap ein har i dag. Det vert vist til vedlagde forstudierapport. All dokumentasjon frå styringsgruppa sitt arbeidd er elles tilgjengeleg på Styringsgruppa si vurdering og konklusjon: Styringsgruppa kan ikkje sjå at kommunesamanslåing vil løyse dei utfordringane Bremangersamfunnet står overfor i åra framover. Tvert i mot trur ein ei reform, som følgje av den ressursvridinga som må skje i forhold til den demografiske utviklinga (eldrebølgja) vil bidra til at Bremanger-samfunnet blir tapar i ein slik prosess. Styringsgruppa fryktar at:

11 Bremanger blir ein utkant i ein (stor)kommune Viktige arbeidsplassar forsvinn gjennom sentralisering av funksjonar/oppgåver Ein ny (stor)kommune ikkje vil ikkje kunne oppretthalde eit tenestetilbod nært innbyggjarane Kraftinntektene forsvinn frå samfunna som har avstått naturressursar Lokaldemokratiet ikkje vert styrka, men tvert imot svekka gjennom lengre avstand til avgjerdstakarane. Denne vurderinga meiner ein og er i samsvar innbyggjarane sine uttrykte og klare haldningar til reforma. Jf. folkemøte og innbyggjarundersøking. Dette betyr at styringsgruppa meiner at Bremanger kommune ikkje bør gå vidare med reformarbeidet no, men heller konsentrere innsatsen om Bremanger-samfunnet si hovudutfordring: Folketalsutviklinga. Skal vi lukkast i å snu utviklinga må vi jobbe målretta for å gjere oss attraktive. I tillegg til gode og effektive kommunale tenester, inneber det aktivt arbeid med tilrettelegging for næringsutvikling, bustader, betre infrastruktur og kulturelle aktivitetar. Det vil også innebere tilrettelegging for mottak og integrering av flyktningar. Styringsgruppa meiner at ein bør ta utgangspunkt i Strategisk næringsplan og revidere handlingsdelen i planen med desse områda i fokus. Det vert elles vist til vedlagde fosrtudierapport. b) Kystkommunealternativet Bremanger kommune vart i november ved ordførar og rådmann invitert av Flora kommune til deltaking i ei utgreiing av «kystkommunealternativet» saman med Vågsøy kommune. Prosjektet vart orientert om i kommunestyret , sak 041/15. Det vart då semje om å utsetje handsaminga av forstudierapporten levert av styringsgruppa, jf. pkt. a), til ein også hadde utgreiingane frå «kystkommunealternativet». Dette for sikre kommunestyret est muleg grunnlag å fatte avgjerd på. Det vart understreka at kommunen ikkje skulle ha ekstra kostnader i samband med utgreiinga. Utgreiinga av «kystkommunealternativet» er organisert som eit prosjekt der prosjektansvarleg er ordførar i Flora kommune Ola Teigen og prosjektleiar er Rolf Bjarne Sund (Flora).PWC har vore engasjert som konsulent i utgreiinga og har hatt med Telemarksforskning som underleverandør. Styringsgruppa for prosjektet er ordførarar, rådmenn og tillitsvalde i dei tre kommunane. Det er utarbeidd tre delutgreiingar i «kystkommunealternativet», jf. vedlegg. Delrapportane vart presentert for formannskapa i felles møte den PWC og vil vere til stades i kommunestyremøtet og ha ei gjennomgang av hovudpunkta i utgreiingane. Delutgreiing 1:Kystkommune utfordringar og moglegheiter Formålet med delrapporten er å utgreie om ei kommunesamanslåing kan føre til: ei meir heilskapleg og langsiktig planlegging og utvikling som kjem heile kommunen til gode at kommunane spelar ei sterkare og meir slagkraftig rolle som utviklingsaktør Basert på vurderingskriterium funksjonelle samfunnsutviklingsområde, så konkluderer PWC med at ein kan få noko effekt av at dei tre kystkommunane slår seg saman. Utfordringa er

12 infrastruktur og lite integrert av arbeidsmarknad. At Flora og Bremanger slår seg saman vil gje liten effekt. I høve til vurdering av kriteriet tilstrekkeleg kompetanse og kapasitet, så meiner PWC at ein samanslåing av dei tre vil kunne gje god effekt. Den nye kommunen vil bli ein «normal» kommune i landsmålestokk. Samordning av planavdeling, fagmiljø og næringsapparat gir potensial til å styrke kompetansemiljø i regionen til å tiltrekke seg attraktiv kompetanse og eit samordna næringsapparat med sterk forankring i næringslivet kan i større grad påverke politisk og få gjennomslag for viktige tiltak, t.d. samferdsle, bu- og fritidstiltak og næringsprosjekt. Ei samanslåing av kun Flora og Bremanger blir vurdert å ha ei viss effekt. M.o.t. vurderingskriteriet næringsstruktur, så konkluderer PWC med at dei tre kystkommunane vil kunne ha god effekt av å slå seg saman. Lik næringsstruktur og kultur dannar godt grunnlag for felles mål og prioriteringar. Pga. ressurstilgangen har ein m.a. eit stort potensial for å byggje eit kraftsenter på kysten med base i kystrelaterte næringar. Parallell utvikling av besøksnæring kan bidra til å redusere sårbarheit for konjunkturar (jf. lik næringsstruktur) og kan gje regionen fleire bein å stå på. I tillegg vert det peika på potensialet for å utvikle meir attraktive offentlege arbeidsplassar ved større kommunale einingar. Delutgreiing 2: Politisk og administrativ organisering Føremålet med denne delrapporten er å utgreie korleis den nye kommunen kan organiserast, herunder: Gje ei orientering om kommunane i dag, korleis er kommunane organisert politisk og administrativt. Drøfte kva faktorar som bør vektleggast med omsyn til politisk og administrativ organisering Gjere vurderingar av: politisk organisering, administrativ organisering, organisering av tenesteområde, konsekvensar for interkommunalt samarbeid og kva som bør vere kommunesenter for dei ulike alternativa. Innanfor området politisk organisering konkluderer delrapporten med at det ikkje bør opprettast kommunedelutval, men heller sikre representasjon gjennom storleik på kommunestyret (35 medlemer) og oppretting av funksjon som samfunnskontakt i lokale servicetorg. Når det gjeld oppretting av komitear/utval, er det ikkje konkludert. I høve administrativ organisering så konkluderer ein med at det er lite aktuelt med geografisk funksjonsdeling av administrative funksjonar. Dersom dette likevel er aktuelt, bør dette avgrensast til fagmiljø med interne oppgåver, t.d. IT driftsmiljø, revisjon, rekneskap løn etc. Det vert og konkludert med at ein bør ha desentraliserte rådhusoppgåver og servicetorg i dei tre kommunesentra. M.o.t. tenesteproduksjon og tenestestruktur så konkluderer ein med at dei fleste store tenestene ikkje bør endrast som følgje av reforma. Tenester som kan vere aktuelle å endre (samlokalisere/sentralisere) for å styrke fagmiljøa: PPT, barnevern, integrering (flyktning, asyl, arbeidsinnvandring), rusbehandling, oppmåling og byggesak, næring, landbruk og hamn, reguleringsplanarbeid). Oppsummeringa i høve til interkommunalt samarbeid er at kommunane deltek i mange interkommunale samarbeid, men at det er få samarbeid der berre dei tre kystkommunane samarbeider. Det gjer det vanskelegare å avvikle interkommunale samarbeid ved ei kommunesamanslåing.

13 Når det gjeld val av kommunesenter, så vurderer PWC at det er naturleg at rådmannen samlar dei viktigaste strategiske funksjonane på rådhuset. Det vert ikkje konkludert om kva ein bør tilrå som framtidig kommunesenter, men at kommunesenteret bør byggje opp under føremålet om å skape styrke og tyngde på kysten. Delutgreiing 3: Analyse og kartlegging innan økonomi Føremålet med denne delrapporten er å utgreie dei økonomiske effektane ved ei kommunesamanslåing. I rapporten vil ein difor finne svar på følgjande spørsmål: Kva er status for kommuneøkonomien i dag? Kva viser planane framover til Kva vil status i kommuneøkonomien vere når ein nærmar seg tidspunkt for ei eventuell samanslåing Korleis blir rammeoverføringane påverka ved ei kommunesamanslåing og kva eingongsstønader vil kommunane få Kva er effektiviseringspotensialet i høve administrasjon og tenesteproduksjon Kva harmoniseringsbehov vil det vere på eigedomskatt og kor store forskjellar er det i gebyrnivå for eigedommar Kva er omfanget av konsesjonskraftinntekter og/eller andre kraftrelaterte inntekter, og i kva for grad vert desse påverka av ei eventuell kommunesamanslåing. Tabellen under syner dei viktigaste effektberekningane. Utslaga er vist i millionar kroner og% av driftsinntektene for aktuelle kommunar. Det er lagt til grunn at ein kan ta ut ein effektiviseringsgevinst knytt til administrasjon, medan muleg effektiviseringsgevinst på tenesteområda er svært usikker og er vist som illustrasjon: Vurdering av delrapportane: Delrapportane gjev ei grei oversikt over forhold som er sentrale å ta med i vurderinga om Bremanger skal delta i vidare arbeid med «kystkommunealternativet». Det er i denne samanhengen viktig å ta omsyn til koplingane mellom delrapport 2 og delrapport 3: At dei val som vil bli gjort med omsyn til organisering vil påverke kostnadsnivået i ein ny kommune. Det vert i delrapport 3 peika på at ein ny kommune vil få stordriftsfordeler på administrasjon som vil medføre innsparingar. Her er det viktig å ta med at potensialet for effektiviseringsgevinst vert redusert når ein tek omsyn til Bremanger sine ekstraordinære kostnader til juridisk bistand i samband med Terra-saka, samt at ein i delrapport 2 legg opp til å halde fram med ein del desentraliserte «rådhusfunksjonar». Det betyr i praksis at den positive effekten skissert i oppsummeringa på 12,1 millionar kroner pr. år i år 2 til 15, jf. tabellen over, er svært usikker.

14 I høve det økonomiske biletet, må ein og ta omsyn til planane dei aktuelle kommunane har i høve investeringar dei næraste åra, med betydeleg vekst i finanskostnader. I tillegg må ein sjå på den forventa auken i demografikostnader (eldrebølja). Desse kostnadene vil ein ikkje fullt ut greie å dekke gjennom effetiviseringsgevinst i administrasjon og auka konsesjonskraftinntekter. Ergo må ein del av inndekninga skje gjennom auka inntekter eller den såkalla «teoretiske effektiviseringsgevinsten i tenesteområda». Og då det er løn som er kostnadsdrivar i desse tenestene, vil ei kostnadsreduksjon i dei fleste tilfella bety sentralisering for å oppnå fleire brukarar pr. tenesteytar. Motvekta til dette er ev. at ein får ei så stor vekst i næringsliv og befolkning i den nye storkommunen at skatte- og rammeoverføringar kompenserer for dette. Vegen vidare: Formannskapet deltok den i felles formannskapsmøte med Flora og Vågsøy i Kalvåg. Her vart m.a. dei tre delutgreiingane utarbeidd av PwC presenterte. Både Flora og Vågsøy ytra eit sterkt ønske om at Bremanger kommune vert med vidare og deltek i forhandlingar om intensjonsavtalar for ein ny kystkommune. Dette burde indikere at det ligg ein heil del i «potten» til Bremanger i ev. forhandlingar. For å rekke folkeavrøystingar/-innbyggarhøyringar og ha ei endeleg avgjerd i kommunestyret innan fristen 1. juli er framdriftsplanen stram. Og det vert lagt opp til forhandlingsmøte 19. februar (Svelgen), 26. februar (Florø) og 2. mars (Måløy). Dersom kommunestyret ønskjer å gå vidare med forhandlingar om intensjonsavtalar, må det utnemnast eit forhandlingsutval. I dei andre kommunane består dette av tre politikarar. I tillegg deltek rådmennene i møta. Dersom kommunestyret ønskjer å gå vidare med arbeidet i «kystkommunealternativet» og dette vert vurdert som eit reelt alternativ, er det og viktig å tenke gjennom korleis vi skal involvere innbyggjarane.

15