Reguleringsplan for Undredal

Transkript

1 Aurland kommune Reguleringsplan for Undredal Risiko- og sårbarhetsanalyse Planid.:

2 Oppdragsgjevar: Aurland kommune Oppdragsgjevars kontaktperson: Anja Marken Rådgjevar: Norconsult AS, Firdavegen 6, NO-6800 Førde Oppdragsleiar: Johannes-Henrik Myrmel Fagansvarleg: Johannes-Henrik Myrmel Andre nøkkelpersonar: Kevin H Medby J Justert iht. e-post av 5. februar frå oppdragsgjevarr og telefonsamtale den 11. februar. J For bruk. Justert iht. vedtak og endringar i framlegg til reguleringsplan. JoHM JoHM TMK JoHM J For bruk endeleg versjon. (Oppdragsgjevar sine kommentarar til versjon C02 er ivareteke/avklart) JOHM JOHM C For gjennomgåing hjå oppdragsgjevar. (Dokumentet er ferdig ihht. oppdragsavtale) A Til intern bruk disposisjon og innhald i dei ulike kapittel. JOHM JOHM KHM Versjon Dato Omtale Utarbeidet Fagkontrollert Godkjent Dette dokumentet er utarbeida av Norconsult AS som del av det oppdraget som dokumentet omhandlar. Opphavsretten tilhøyrar Norconsult. Dokumentet må berre nyttast til det formål som går fram av oppdragsavtalen, og må ikkje kopierast eller gjerast tilgjengeleg på annan måte eller i større utstrekning enn formålet tilseier q:\undredal\filer frå norconsult\wetransfer-26c994\ _rapp_undredal_ros_j05.docx Side 2 av 33

3 Samandrag Norconsult har på oppdrag frå Aurland kommune utarbeidd risiko- og sårbarheitsanalyse som ein del av vedtaksgrunnlaget til reguleringsplan for Undredal. Analysen vart utarbeidd i Den er i 2018/2019 revidert/oppdater med utgangspunkt i endringane som er gjort i planframlegget. Planområdet femnar om grenda Undredal. I samsvar med 4-3 i plan- og bygningsloven vert det stilt krav om at det ikkje skal byggast ut i usikre områder. Formålet med vurderinga har vore å vurdere alle risikotilhøve som har innverknad på om arealet er eigna til planlagt formål, og eventuelt endringar i slike forhold som følgje av planlagt utbygging. I tillegg skal vurderinga vise om planframlegget representerer ei fare for omgjevnadane, og om omgjevnadane representerer ei fare for det regulerte området (to-sidig påverknad). Analysen har hatt som formål å gje ei overordna og representativ framstilling av risiko for tap av verdiar knytt liv og helse, miljø og samfunnsverdiar. Analysen inngår som ein del av grunnlaget for å godkjenne reguleringsplanen. På bakgrunn av rådgjevar sine opplysningar, kjend dokumentasjon, er det er det gjort funn av ei hending med uakseptabel risiko. Det er drukning. Tilrådd oppfølging er at det gjennom arbeid med tilrettelegigng vert sett fokus på utforming av anlegga samt utplassering av redningsutstyr. Det er gjort funn av hendinga som bør følgjast opp gjennom beredskapsarbeid i høve brann og storm, samt utforming av anlegg langs sjø og Undredalselvi for å unngå skader som følgje av stormflo og drukning q:\undredal\filer frå norconsult\wetransfer-26c994\ _rapp_undredal_ros_j05.docx Side 3 av 33

4 Innhald Innleiing 5 Analyseobjektet 5 Særskilde krav til tryggleik 7 Føresetnader, avgrensingar og antakingar 8 Definisjonar og omgrep 8 Metode 10 Fareidentifikasjon og sårbarheitsvurdering 10 Kategorisering av sannsyn 11 Kategoriar for konsekvensvurdering 11 Vurdering av risiko 12 Risikoreduserande tiltak 12 Risikoanalyse 14 Kartlegging av farar 14 Sårbarheitsvurdering av aktuelle hendingar 16 Representative uønska hendingar 23 Konklusjon og framlegg til risikoreduserande tiltak 28 Krav til tryggleik i plan og bygningslova 28 Kjelder 29 Styrande dokument 29 Grunnlagsdokumentasjon 30 Informantar q:\undredal\filer frå norconsult\wetransfer-26c994\ _rapp_undredal_ros_j05.docx Side 4 av 33

5 Innleiing Norconsult har på oppdrag frå Aurland kommune utarbeidd risiko- og sårbarheitsanalyse som ein del av vedtaksgrunnlaget til reguleringsplan Undredal. Bakgrunnen for planen er ønskje om å legge rammene for vidareutvikling av Undredal som ein bu-, besøks- og arbeidsstad samtidig som det vert teke omsyn til dei særprega kvalitetane i området. Formålet med analysen er å gje ei overordna og representativ framstilling av risiko for skade på 3. person, liv og helse, materielle verdiar og miljø i høve løysingane i reguleringsplanen. Analyseobjektet Plan- og analyseområdet femnar om grenda Undredal i Aurland kommune. Planområdet femnar om areal nord og sør for Undredalselvi, strandlinja med tilgrensande areal i Aurlandsfjorden, Krossanes i nord og snuplassen ved innkøyringa til Undredal i aust. Planen er sett saman av plankart I som femnar om arealbruk og omsynssoner (vedlegg 1) samt plankart II som femnar om arealbruk og faresoner (vedlegg 2). Figur 1.1: Ortofoto som syner plan- og analyseområdet. Arealbruken innanfor planområdet er knytt til landbruk, bustad og service samt kulturverdiar i form av bygningsmiljøet og stavkyrkja. Sjøareala består hovudsakleg av Nærøyfjorden landskapsvernområde. Planområdet er på 300 daa. Formålet med planen å samle arealbruken i ei overordna plan som er samordnande og klargjerande i forhold til vidare utvikling. Samanstillinga i figur 1.2 gjev oversikt over arealbruksendringane som planen opnar for. Oversikta klargjer endringane samanlikna med arealbruk avklart i vedtekne reguleringsplanar. Omfanget av endringane er skildra i tabell q:\undredal\filer frå norconsult\wetransfer-26c994\ _rapp_undredal_ros_j05.docx Side 5 av 33

6 Oversikta femnar ikkje om omsynssoner og endringar i føresegner. Figur 1.2: Tabell 1.1: Kart som syner endringar av arealbruk i forhold til vedtekne planar. Oversikt over endringar. Nr. Vedteken plan Endring 1 Sjø og vassdrag i kommuneplanen (k-plan) 2 Landbruks- natur- og friluftsområde i kommuneplanen 3 Bygningar/anlegg og friområde Utviding av planområdet i sjø (Aurlandsfjorden). Arealbruken i kommuneplan og Verneforskrifta for Nærøyfjorden vert vidareført Utviding av planområdet hovudsakleg sett av til landbruk. Noverande arealbruk er vidareført. Friluftsområde langs Undredalselvi. Føresegner med krav til trygging for bygningar innanfor BA. 4 Trafikkområde Justert trafikkområde som følgje av gjennomførte flaumtiltak. 5 Bygningar/anlegg Bygg og anlegg, der noverande bruk er vidareført. 6 Landbruksområde Landbruksområde der landbruksbygg som ikkje er i bruk kan takast i bruk til tiltak som ikkje fell innanfor definisjonen av stadbunden næring og turisme. I tillegg kan det førast opp på- og tilbygg. 7 Landbruk Bustadområde kor det kan førast opp 1 2 bustader q:\undredal\filer frå norconsult\wetransfer-26c994\ _rapp_undredal_ros_j05.docx Side 6 av 33

7 Nr. Vedteken plan Endring 8 Landbruk Bustad ført opp (noverande bruk). 9 Spesialområde bevaring Bygg og anlegg med naudsynte underformål og omsynssone bevaring. 10 Bustad Avgrensing av området for å trygge allmenta tilgjenge langs fjorden på gangveg. I tillegg er skredutsett område teke ut. 11 Sjø og vassdrag Utviding av kai løyve er gitt basert på søknad. 12 Sjø og vassdrag Småbåthamn. 13 Sjø og vassdrag Ferdselsområde i sjø. 14 Landbruk Utviding av bustadfelt på Hjødna i forlenging av eksisterande bustadfelt. Kombinert formål med bustad og næring. 15 Landbruk Ungdomshuset er lagt inn som bygg og anlegg, der bygg kan takast i bruk til tiltak som ikkje fell innanfor definisjonen av stadbunden næring og turisme. 16 Køyreveg Endra til gatetun/gågate opp til Pottefot. 17 Landbruk Gatetun/gågate utvida til å innlemme ein møteplass. Endring 6 10 er endra arealbruk, medan dei andre endringane er noverande bruk med avgrensa justeringar som er foreslått formalisert i reguleringsplanen med tilhøyrande føresegner som klargjer vidare utvikling. I tillegg til ovannemnde arealbruk er det lagt inn ei rekke omsynssoner, som femnar om: Sikringssone; område for grunnvassforsyning (H120) Faresone; ras- og skred (H310), flaum (H320), radon (H330), radon (H330) og høgspentanlegg (H370) Sone med særskilt gitte omsyn; landskap (H550), bevaring av kulturmiljø (H570) Bandleggingssone; bandlegging etter lov om naturvern (H720) og kulturminne (H730) Særskilde krav til tryggleik Tryggleiksklassane i TEK17 for skred (S1, S2, S3) og flaum (F1, F2, F3) skal leggast til grunn ved vurdering av tryggleik i høve dei lovdefinerte hendingar. Krava i TEK 17 er oppsummert i tabell 1.2. Tabell 1.2: Tryggleiksklasse Flaum (F), Skred (S) Sannsyn og konsekvensintervalla for flaum og skred i TEK17. Konsekvens Sannsyn flaum Materielle verdiar Tap av liv Sannsyn - skred F1, S1 Lite 1/20 1/100 1/100 F2, S2 Middels 1/200 1/1000 1/1000 F3, S3 Stor 1/1000 1/5000 1/5000 Krav til tryggleiksmål i TEK17 for området sett av til bustad og næring: I høve tryggleik mot flaum, er det lagt til grunn tryggleiksklasse F2. Det inneber at utbyggingsområdet skal vere trygt mot flaum slik at største nominelle sannsyn ikkje overskrid 1/200 for materielle verdiar og 1/1000 for tap av liv (erosjonsonene langs Undredalselvi) q:\undredal\filer frå norconsult\wetransfer-26c994\ _rapp_undredal_ros_j05.docx Side 7 av 33

8 I høve tryggleik mot skred og ustabil grunn er det lagt til grunn tryggleiksklasse S2. Det inneber at området skal vere sikra mot skred og ustabil grunn slik at største nominelle sannsyn ikkje overskrid 1/1000. Innanfor område sett av til bygg og anlegg vil det kunne etablerast verksemder som fell innanfor tryggleiksklasse F3 og S3. Om tiltak fell innanfor desse klassane i TEK17 må avklarast ved handsaming av søknader. Det er lagt til grunn at trafikkarealet på Pottefot fell innanfor tryggleiksklasse S1 og F1 i TEK17. I vurderinga er et take utgangspunkt i samfunnsverdiane som tiltaket representerer og konsekvensane ved ev. hending. Føresetnader, avgrensingar og antakingar Følgjande føresetnader er lagt til grunn for risiko- og sårbarheitsanalysen: Analysen er overordna og kvalitativ. Den er avgrensa til temaet samfunnssikkerheit slik dette er skildra av DSB (Direktoratet for samfunnssikkerheit og beredskap) Utbygging skal følgje relevante lover og forskrifter, som sikringstiltak og liknande. Vurderinga er avgrensa til det aktuelle området. Vurderinga omfattar ferdige løysingar, ikkje vurdering av risiko i bygg- og anleggsfasen. Vurderinga klargjer ikkje uavhengige, samanfallande hendingar. Vurderinga omfattar ikkje tilsikta hendingar (sabotasje, hærverk o.l.) Vurderinga og antakingane er basert på føreliggande dokumentasjon om prosjektet, og om bruk av, og aktivitetar i nærområdet. Definisjonar og omgrep Tabell 1.2: Omgrep Konsekvens Risiko Risikoanalyse Omgrep og forklaringar. Definisjon Mogleg følgje av ein uønska hending. Konsekvensar kan uttrykkast med ord eller som en talverdi for omfanget av skader på menneske, miljø eller materielle verdiar. Det vil alltid være uvisse knytt til kva som vil verte konsekvensen. Uttrykk for kombinasjon av sannsyn for og konsekvens av ei uønska hending. Ein systematisk framgangsmåte for å skildre og/eller berekne risiko. Risikoanalysen vert gjennomført ved kartlegging av uønska hendingar og årsakene til- og konsekvensane av desse. Risikoreduserande tiltak «Safety» «Security» Samfunnssikkerheit Sannsynligheit Tiltak som påverkar sannsynet eller konsekvensen av uønska hendingar. Tryggleik mot uønska hendingar som opptrer som følgje av ei eller fleire tilfeldigheiter. Sikkerheit mot uønska hendingar som er resultat av overlegg og planlegging Evna samfunnet har til å oppretthalde viktige samfunnsfunksjonar, og å ivareta innbyggarane sine liv, helse og grunnleggande behov under ulike former for påkjenning I kva grad det er truleg at ei hending vil kunne inntreffe q:\undredal\filer frå norconsult\wetransfer-26c994\ _rapp_undredal_ros_j05.docx Side 8 av 33

9 Omgrep Sårbarheit DSB NGU NVE SVV Definisjon Manglande evne hjå eit analyseobjekt til å motstå verknadane av ei uønska hending og til å gjenopprette tilstanden eller funksjonen etter hendinga. Direktoratet for samfunnssikkerhet og beredskap Norges geologiske undersøkelse Norges vassdrags- og energidirektorat Statens vegvesen q:\undredal\filer frå norconsult\wetransfer-26c994\ _rapp_undredal_ros_j05.docx Side 9 av 33

10 Metode Metoden er basert på hovudprinsippa i NS 5814 Krav til risikoanalyser [ref ] og DSB sin rettleiar om Samfunnsikkerheit i arealplanlegging [ref ]. Risiko er knytt til uønska hendingar, dvs. hendingar som i utgangspunktet ikkje skal inntreffe. Det er difor knytt uvisse til både om hendinga vil inntreffe (sannsyn) og omfanget (konsekvens) av hendinga dersom den inntreff. Arbeidsmetodikken omfattar følgjande trinn: 1) Fareidentifikasjon kartlegging av moglege uønska hendingar. 2) Sårbarheitsvurdering 3) Evaluere sannsyn og konsekvens. 4) Klassifisering av risiko, identifikasjon av behov for risikoreduserande tiltak. Fareidentifikasjon og sårbarheitsvurdering Fareidentifikasjonen er basert på ROS-sjekklista frå SIGVe-rapporten [ref ] samt planføresegnene og retningslinene i kommunedelplanen [ref ]. Farane vert konkretisert gjennom formulering av representative, uønska hendingar. Med sårbarheit er det meint manglande evne hjå analyseobjektet til å motstå verknader av ei uønska hending og til å gjennopprette sin opphavelege tilstand eller funksjon etter hendinga [ref ]. Tabell 2.1: Kategoriar for sårbarheit. Sårbarheitskategori Skildring Svært robust Robust Nøytralt Sårbart Svært sårbart Eit vidt spekter av hendingar kan inntreffe utan at sikkerheit eller området sin funksjonalitet vert ramma. Eit vidt spekter av hendingar kan inntreffe der sikkerheit eller området sin funksjonalitet vert ubetydelig ramma. Eit vidt spekter av hendingar kan inntreffe der sikkerheit eller området sin funksjonalitet vert ramma i same grad som andre områder av same standard i Noreg. For eit vidt spekter av hendingar kan sikkerheit eller området sin funksjonalitet verte ramma slik at fare eller betydeleg ulempe oppstår. For eit vidt spekter av hendingar/tema kan sikkerheit eller området sin funksjonalitet verte ramma i betydeleg grad slik at akutt fare eller tap av vesentlege samfunnsfunksjonar oppstår. Ei sårbarheitsvurdering består av ein systematisk gjennomgang av dei viktigaste faktorane som påverkar risiko. Data- og erfaringsmaterialet om området for å vurdere dei ulike faktorane er av varierande detaljeringsgrad. I sårbarheitsanalysen er det nytta ei gradering svært robust, robust, nøytralt, sårbart og svært sårbart. Dei farane som framstår med «forhøga» sårbarheit i kap. 3.2 vert teke vidare i ein detaljert hendingsbasert risikovurdering q:\undredal\filer frå norconsult\wetransfer-26c994\ _rapp_undredal_ros_j05.docx Side 10 av 33

11 Kategorisering av sannsyn I kva grad det er truleg at ei uønska hending kan inntreffe, vert uttrykt ved hjelp av omgrepet sannsyn (hendingsfrekvens). Sannsyn bygger på erfaringar, nye trendar (for eksempel ekstremvær) og vurderingar gjort på bakgrunn av lokal erfaring. Tabell 2.2: Sannsyn kategoriar Kategoriar for sannsyn. Skildring 1. Lite sannsynleg (Teoretisk mogleg) 2. Moderat sannsynleg (Kan ikkje utelukkast) 3. Sannsynleg (Må påreknast) 4. Meget sannsynleg (Inntreff av og til) 5. Svært sannsynleg (vanleg førekommande) Sjeldnare enn ei hending pr år (> 0,1 % årlig sannsyn). I gjennomsnitt ei hending pr år I gjennomsnitt ei hending pr år I gjennomsnitt ei hending pr år Ei hending pr. år eller oftare. Kategoriar for konsekvensvurdering Konsekvensvurderinga uttrykker moglege følgjer av ei uønska hending i forhold til liv/helse, ytre miljø (forureining) og skade på materielle verdiar. Tabell 2.4: Konsekvens kategoriar Konsekvenskategoriar for liv og helse, ytre miljø og materielle verdiar. Skildring 1. Svært liten konsekvens - Liv og helse: - Ytre miljø: - Samfunnsverdiar: 2. Liten konsekvens - Liv og helse: - Ytre miljø: - Samfunnsverdiar: 3. Middels konsekvens - Liv og helse: - Ytre miljø: - Samfunnsverdiar: 4. Stor konsekvens - Liv og helse: - Ytre miljø: - Samfunnsverdiar: Ingen eller små personskader Ingen eller ubetydeleg konsekvensar Materielle skader < kr / ubetydelege skader på eller tap av samfunnsverdiar Personskader Lokale* miljøskader Materielle skader kr / ubetydelege skade på eller tap av samfunnsverdiar Alvorlege, men ikkje varige personskader Regional** miljøskade, restitusjonstid inntil 1 år Materiell skade 1-10 mill. kr. / kortvarige skade på eller tap av samfunnsverdiar Dødeleg skade, 1 person Regional miljøskade **, restitusjonstid inntil 10 år Store materielle skader mill. kr. / skade på eller tap av samfunnsverdiar med noko varigheit 5. Svært stor konsekvens - Liv og helse: - Ytre miljø: - Samfunnsverdiar: Dødelege skader, fleire personar Irreversibel miljøskader Svært store materielle skader >100 mill. kr. / varige skader på eller tap av samfunnsverdiar * Med lokale konsekvensar er det meint konsekvensar på utsleppsområdet eller i umiddelbar nærleik av utsleppspunktet. ** Regionale konsekvensar femnar om konsekvensar for omgjevnadane i kommunen q:\undredal\filer frå norconsult\wetransfer-26c994\ _rapp_undredal_ros_j05.docx Side 11 av 33

12 Vurdering av risiko Risiko er i NS 5814 [ref ] definert som uttrykk for kombinasjon av sannsyn for og konsekvensane av ei uønska hending. I risikovurderinga vert uønska hendingar plassert inn i ei risikomatrise, og risikoen vert gjeven ut frå sannsyn for hending og konsekvens. Risikomatrisa har 3 soner: Grøn: Akseptabel risiko risikoreduserande tiltak er ikkje naudsynt. Gul: Akseptabel risiko risikoreduserande tiltak må vurderast. Raud: Uakseptabel risiko risikoreduserande tiltak er naudsynt. Akseptkriteria for risiko er gjevne av dei farga sonene, som er tilpassa oppsett av kriteria for konsekvens og sannsyn. Dei ulike sonene i matrisa representerer risikoakseptkriteria. Akseptkriteria inneber ikkje at ein aksepterer uønska hendingar, men kriteria er naudsynte for å prioritere tiltak for å vurdere behovet for og prioriteringa av risikoreduserande tiltak. Tabell 2.5: Risikomatrise. KONSEKVENS 1. Svært liten 2 Liten 3. Middels 4. Stor 5. Svært stor 5. Svært sannsynleg SANNSYN 4. Meget sannsynleg 3. Sannsynleg 2. Moderat sannsynleg 1. Lite sannsynleg Risikoreduserande tiltak Med risikoreduserande tiltak er det meint sannsynreduserande (førebyggande) eller konsekvensreduserande tiltak (beredskap) som er med å redusere risiko, for eksempel frå raud sone og ned til akseptabel, dvs. gul eller grøn sone i risikomatrisa. Dei risikoreduserande tiltaka medfører at klassifiseringa av risiko for ei hending vert forskyvd vertikalt eller horisontalt i matrisa. Generelt vert førebyggande tiltak prioritert framfor beredskap. Raude hendingar risikoreduserande tiltak er naudsynt Hendingar i det raude området i matrisa, er hendingar (med tilhøyrande sannsyn og konsekvens) som på grunn av akseptkriteria er uakseptable. Raude hendingar må følgjast opp med risikoreduserande tiltak q:\undredal\filer frå norconsult\wetransfer-26c994\ _rapp_undredal_ros_j05.docx Side 12 av 33

13 Gule hendingar tiltak bør vurderast Hendingar i det gule området i matrisa, er hendingar (med tilhøyrande sannsyn og konsekvens) som på grunn av akseptkriteria er akseptable. Gule hendingar krev kontinuerleg fokus på risikostyring. I mange tilfelle er dette hendingar som ein ikkje kan forhindre, men kor tiltak bør gjennomførast i den grad det er mogleg dersom det er kost-/nyttemesseg tenleg. Grøne hendingar akseptabel risiko Hendingar i det grøne området i matrisa er hendingar som på grunn av akseptkriteria har akseptabel risiko. Dersom risikoen for desse hendingane kan reduserast ytterlegare utan at det krev vesentlege ressursar, bør det gjennomførast tiltak for grøne hendingar q:\undredal\filer frå norconsult\wetransfer-26c994\ _rapp_undredal_ros_j05.docx Side 13 av 33

14 Risikoanalyse Klimaet er prega av kontinentale forhold med vesentleg mindre nedbør enn lenger vest. Klimaet i kommunen varierer sidan kommunen strekkjer seg frå fjord til høgfjell. Normal årsnedbør for perioden varierer mykje og synest i stor grad å vere påverka av høgd over havet. Områda med minst nedbør har ein årsnedbør på kring 500 mm. Målestasjonen på Aurlandsvangen syner normal årsnedbør på 685 mm. Mesteparten av nedbøren kjem på hausten. Høgste målte døgnnedbør er på 52 mm. Statistiske ekstremveranalyser syner at døgnnedbøren kan nå 70 mm i løpet av ein tusenårsperiode. Resultata som er presentert på senorge.no viser at temperaturen er venta å auke med om lag 1,7 grader fram til 2025 og 2,8 grader fram til 2060 i forhold til normalperioden I tillegg viser resultata at temperaturauken truleg vert størst vår og haust. Regionale klimamodellar for Vestlandet viser at det særleg er haust og vintertemperaturane som er antatt å stige. Nedbørsframskrivinga som er tilgjengeleg på senorge.no, har berre tal for endring i årsnedbør. Desse opplysningane er av relativt liten interesse med tanke på verknadane for naturskade, ettersom årstidsvariasjonane er avgjerande for korleis skadesituasjonen vil arte seg. På oppdrag frå Miljødirektoratet har NGI og Aurland kommune med prosjektleiar Bjørn Sture Rosenvold utarbeidd ein rapport [1.5.15], der det er sett på klimatilpassing og kommunen sine utfordringar. I rapporten er det særskilt peikt på at regonale klimamodellar måt tilpassa lokale tilhøve. Arbeidet samanstiller lokale data. Det har vore eit viktig bidrag til dette arbeidet og spesielt vurderingane i høve naturbasert sårbarheti. Som bakteppe for risikovurderinga er det spesielt i forhold til naturbasert risiko/sårbarheit lagt til grunn klimavurderingar frå klimaprofil for Sogn og Fjordane som Norsk komaservicesenter utarbeidde i 2016 og den lokale informasjonen som kommunen og NGI samanstilte i 2016 [1.5.15]. På bakgrunn av ovannemnde er følgjande lagt til grunn som antakingar i denne analysen: Haust- og vintertemperaturen vil truleg stige Størst nedbørauke i sommar, haust- og vintermånadane Kartlegging av farar Etter vurdering av føreliggande dokumentasjon er dei uaktuelle farane sila vekk. Formålet med fareidentifikasjonen er å identifisere dei forholda som er relevante ved vurdering av sårbarheit og konsentrere arbeidet om reelle farar. Tabell 3.1 viser dei vurderingane som er gjort q:\undredal\filer frå norconsult\wetransfer-26c994\ _rapp_undredal_ros_j05.docx Side 14 av 33

15 Tabell 3.1: Siling av hendingar - fareidentifikasjon. Tema Vurdering Aktuell Ja Nei NATURRISIKO Skred/ras/ustabil grunn (snø, is, stein, leire, jord, fjell) Området ligg i faresone for snøskred, jord-, flomskred og steinsprang. Fleire skredhendingar er registrert. X Ustabil grunn Marin grense strekker seg opp til kring 125 moh. X Flaum i vassdrag Planområdet femnar om nedre del av Undredalselvi X Havnivåstigning (herunder stormflo og bølgeoppskylling) Vind-/ ekstremnedbør Planområdet femnar om land og sjøareal Bygg vert dimensjonert etter gjeldande standard i høve vindlaster. Store nedbørsmengder må ein vente. X X Skog-/lyngbrann Utbyggingsområde grensar til skogsområde X Radon Det er registrert forhøga verdiar i kommune. Krav går fram av 13-5 i teknisk forskrift. X VERKSEMDRISIKO Brann eller eksplosjon ved industrianlegg Fare for kjemikalieutslepp eller anna akutt forureining Farleg gods Det er ikkje etablert industriverksemd(er) i eller ved området som gjer det utsett for brann og eksplosjon. Planen legg heller ikkje til rette for slike verksemder. Ikkje verksemder med potensiale for slike utslepp i området. Planen legg heller ikkje til rette for slike verksemder. Omsynet til transport på fjorden er føresett ivareteke gjennom kommunen beredskapsarbeid. Vegen til området er lite trafikkert. Omsynet til transport på fjorden er føresett ivareteke gjennom kommunen beredskapsarbeid. X X X Forureina grunn Det er ikkje registrert ureina grunn i planområdet. X Dambrot Det er ikkje dammar i området som kan påverke området. X Støy Lite trafikk og ikkje verksemder som skapar utfordringar i høve støy. X Drukning SÅRBARE OBJEKT Planen legg til rette for bustadområde i strandsona med god tilgjenge til sjøen og småbåthamn. X Sårbare bygg* Det ligg ikkje sårbare bygg i planområdet. X Kulturminne Det er i SEFRAK-registeret registrert ei rekke automatisk freda kulturminne i planområdet. Dette vert handtert i planomtalen til planframlegget. X Natur Plantema som vert handtert i planomtalen til planframlegget X INFRASTRUKTUR VA-anlegg Offentleg anlegg er etablert X VA-leidningsnett Offentleg anlegg er etablert X Trafikktryggleik Planområde femnar om kommunal veg og fylkesveg 601. Det er ikkje registrert trafikkulykke i Nasjonal vegdatabank. X Eksisterande kraftforsyning Tiltaket påverkar ikkje el-forsyning. X q:\undredal\filer frå norconsult\wetransfer-26c994\ _rapp_undredal_ros_j05.docx Side 15 av 33

16 Drikkevasskjelder Det er ikkje registrert private drikkevasskjelder i planområdet i nasjonale databasar. Kommunal vasskjelde er sikra. X Framkomme for utrykningskøyretøy Tilkomsten til området frå fv 601 og dei interne samlevegane er smale med vegstandard som ikkje ivareteke krava til utforming i vegnormalane til Statens vegvesen *"Sårbare bygg" samsvarar med datasettet i kartinnsynsløysinga til DSB og omfattar barnehagar, leikeplassar, skular, sjukehus, sjukeheimar, bu- og behandlingssenter, rehabiliteringsinstitusjonar, andre sjukeheimar/aldersheim og fengsel. Det er i tillegg til ovannemnde vurdert om det er særskilde tilhøve ved staden og tilhøve ved analyseobjektet som gjer det sårbart for tilsikta hendingar. Gjennom arbeidet er det ikkje avdekt slike tilhøve. X Sårbarheitsvurdering av aktuelle hendingar Med utgangspunkt i fareidentifikasjonen er følgjande hendingar valt ut for nærmare sårbarheitsvurdering: 1. Skred 2. Ustabil grunn 3. Flaum og erosjon i Undradelselvi 4. Stormflo, havnivåstigning og bølgjeoppskyling 5. Ekstremnedbør store nedbørsmengder i løpet av kort tid 6. Brann i eldre trehusbygnad 7. Skog- og lyngbrann 8. Radon 9. Drukningsfare 10. Framkome for utrykkingskøyretøy Sårbarheitsvurdering er gjort i forhold til dei viktigaste faktorane som påverkar risiko. Data og erfaringsmateriale som er tilgjengeleg og som har vore grunnlag for å vurdere dei forskjellige faktorane, er av varierande kvalitet og nøyaktigheit. Skred NGI har utarbeidd skredfarekartlegging [1.5.3]. Det er utarbeidd kart med faresoner. Faresonekartet syner skredsoner med årleg sannsyn 1/100, 1/1000 og 1/5000. Faren for store fjellskred og undersjøiske skred er ikkje vurdert. Gjennom feltarbeidet har NGI ikkje gjort observasjonar som tilseier at desse faretypane utgjer fare for det kartlagde området. Av vurderinga går det fram: Steinsprang; Fleire stupbratte parti som kan gje opphav til steinsprang. Aktiviteten er vurdert til å vere høgst i den nordlige delen av planen. Basert på det arbeidet som er gjennomført har NGI vurdert sannsynet for at blokker skal nå bygnaden som liten. Flom og sørpeskred; Bekkeløpet kalla Skreda som kjem ned på Hjøllavegen 300 meter nordaust for garden Hjøllo kan føre med seg flom og sørpeskred. Skred vil kunne nå Undredalselvi. Snøskred; Faren er ut frå dei stadeigne tilhøva vurdert som liten. Jordskred; Det vart under synfaring ikkje avdekt spor etter tidlegare jordskred. Lengst sørvest i området er det avdekt eit område som vil kunne gje opphav til mindre overflateskred med årlig sannsyn på 1/ q:\undredal\filer frå norconsult\wetransfer-26c994\ _rapp_undredal_ros_j05.docx Side 16 av 33

17 I tillegg er det utarbeidd ei eiga vurdering for sekundærverknadene av fjellskred frå Joasetbergi [ og ]. Hending er føreset varsla. Flodbølgja som råkar Undredal vil ha fart/forlaup som flaum (F1) og kunne nå opp til kote +2. Hendinga er ivareteke via omsynssone i høve stormflo. Eksisterande bustader ligg ikkje innanfor faresone 1/1000 (S2). Faresonene for skred med sannsyn 1/100, 1/1000 og 1/5000 er lagt inn på plankartet. Det er knytt føresegner til desse som ivareteke krava til tryggleik i TEK17. Vegsystem er lokalisert innanfor fareområde. Innanfor planområdet er ikkje samferdsleanlegg lagt innanfor sone med sannsyn 1/100. Snuplass og parkeringsplass på Pottefot er lagt innanfor område/sone med sannsyn større enn 1/1000. Planen legg ikkje til rette for oppføring av bygg. Krava til tryggleik for tryggleiksklasse S1 er ivareteke for parkeringsanlegget. Figur 3.1: 1/5000 [1.5.3]. Faresonekart for Undredal som syner faresoner med årleg sannsyn 1/100, 1/1000 og Basert på det som kjem fram gjennom skredkartlegginga til NGI er plan- og analyseområdet vurdert som nøytralt i høve skred. Ustabil grunn Busetnaden i Undredal er lokalisert på ei flate under bratte og høge fjell. Nedanfor skrentområda, særleg på nordsida ligg det stadvis urmassar. Marin grense (øvre grense for kor høgt havet har stått) ligg på rundt 125 moh. Under denne grensa er det breelvavsetningar som i dag for ein stor del er beitemark. Breelvavsetningane er kjenneteikna ved lagdelt materiale - sortert etter kornstorleik. Sand og grus er dominerande. Ovanfor marin grense er det bart fjell eller tynt lausmassedekke som representerer tidlegare havnivå q:\undredal\filer frå norconsult\wetransfer-26c994\ _rapp_undredal_ros_j05.docx Side 17 av 33

18 Berggrunnen består av i hovudsak djupbergartar med god styrke. Figur 3.2: Lausmassekart utarbeidd av NGU. Området er lokalisert under marin grense. Dei flatare partia ned mot fjorden med tilgrensande beite består av breelvavsetningar. Det er lagt til grunn at naudsynt prosjektering vert gjennomført i samsvar med krava som følgjer av TEK17. Området er med utgangspunkt i den informasjonen som kjem fram samt krava til vidare prosjektering i TEK17, vurdert som nøytralt i høve ustabil grunn. Flaum og erosjon i Undredalselvi Norconsult har gjennomført flaumsonekartlegging [1.5.2], medan NGI har gjennomført kartlegging av erosjon langs Undredalselvi [1.5.4]. Vasslinjeberekningane som er gjennomført av Norconsult [1.5.2], syner at utan omsyn til forflytting av masse ved erosjon eller avsetting, er ført tilbake elveleie (etter flaumen i 2014) tilstrekkeleg for alle berekna flaumstorleikar. Det er for flaum ikkje lagt avgrensingar på arealbruken langs elva. Erosjonssonene er basert på berekningane til NGI [1.5.4]. Erosjonssonene er dimensjonerande langs Undredalselvi. I Erosjonsvurderinga er effekten på elvesidene av erosjon, massetransport og stor avlagring av masse vurdert. I vurderinga skriv NGI at det er ein 1000-års flaum elva skal tryggast mot. Vidare går det fram at ein ikkje utan vidare kan anta at førebygginga som vart etablert etter flaumen i 2014 er dimensjonert for det nivået. NGI har definert faresoner med sannsyn 1/1000 og 1/5000. Av vurderinga går det fram at ved avgrensinga av sona for 1/1000, er det føresett at elveleiet vert reinska både periodisk og etter større hendingar. Let ein løpet bygge seg opp vert faresona betydeleg større q:\undredal\filer frå norconsult\wetransfer-26c994\ _rapp_undredal_ros_j05.docx Side 18 av 33

19 Det er etablert ein bustad innanfor faresone 1/1000 på eigedommen gnr 51, bnr 81. Planen opnar opp for tiltak på den eigedommen, iht. føringar i rapport frå NGI [1.5.18] og avklaring frå Fylkesmannen. Figur 3.3: Faresonekart for Undredal som syner faresoner for erosjon med årleg sannsyn 1/1000 og 1/5000 [1.5.4]. Faresonene med sannsyn 1/1000 og 1/5000 er lagt inn på plankartet. Omsynet til periodisk reinsking og reinsking etter hendingar er med utgangspunkt i informasjon gitt av kommunen [1.6.4], føresett ivareteke gjennom kommunen sitt overordna arbeid med samfunnstryggleik/beredskap. Basert på det som kjem fram av flaum- og erosjonsvurderingane som ligg føre samt føringane i planen, er analyseområdet vurdert som nøytralt i høve flaum og erosjon. Stormflo, havnivåstigning og bølgjeoppskylling Høg vasstand kjem av kombinasjonen av høg springflo (høgt astronomisk tidevatn) og høg stormflo (lavtrykk og pålandsvind) Ved berekning av kotehøgd må det takast omsyn til stormflo, havnivåstigning og bølgjeoppskylling. Norconsult har utarbeidd ei vurdering av stormflo og bøljgepåverknad [1.5.5], samt ei eignaheitsvurdering av flytebrygge/småbåtanlegg ved Krossanes [1.5.6]. I vurderinga går det fram at samanfall mellom stormflo og ekstreme bølgjehøgder ikkje er sannsynleg. Det kjem av at langs Norskekysten førekjem ekstremverdiane med vind frå sørvest, medan høgste vindgenererte bølgje ved Undredal kjem frå nordvest. Tilrådd kombinasjon av parameter for tryggleiksklassane F1, F2 og F3 er gitt i tabell 3.2. Totalhøgda er tilrådd dimensjonerande høgde pr tryggleiksklasse q:\undredal\filer frå norconsult\wetransfer-26c994\ _rapp_undredal_ros_j05.docx Side 19 av 33

20 Tabell 3.1: Tilrådd total høgde for trygleiksklasse F1, F2 og F3 for Undredal [1.5.5]. Stormflo inkludert havnivåstigning (m over NN1954) Oppskyllingshøyde (m over dim vann-nivå) Total høyde (m over NN1954) Kommentar F1 194 Strand 172 Molo 78 Strand 366 Molo års stormflo med havnivåstigning frem til 2062 (68%). 20 års bølgehøyde med 10 l/s/m oppskyllingskriteria. F2 266 Strand 243 Molo 182 Strand 509 Molo års stormflo med havnivåstigning frem til 2112 (68%). 100 års bølgehøyde med 0.5 l/s/m oppskyllingskriteria. F3 309 Strand 261 Molo 196 Strand 570 Molo års stormflo med havnivåstigning frem til 2112 (95%). 200 års bølgehøyde med 0.5 l/s/m oppskyllingskriteria. Deler av arealet i noverande sentrum vert liggande lågare enn kote + 5. Ut frå vurderingane av påregnelege bølgjehøgder i tabell 3.2, er området vurdert som sårbart for stormflo, havnivåstigning og bølgjeoppskylling med høgd inntil nivå +5. I vurderinga [1.5.5] vert det peikt på at tiltak mot oppskylling av korte bølgjer, slik det er tale om i Undredal, består av relativt enkle tiltak, som t.d. enkle gjerder eller murar til dreneringsgrøfter på baksida av fyllingar. Dersom liv og helse ikkje står i fare, er det ikkje noko i vegen for å legge konstruksjonar og bygg på nivå der det er trygt mot framtidig stormflo samt tilpasse sikring mot overskylling av bølgjer. Planen legg opp til etablering av ei flytebygge. Den vil maksimalt kunne romme vel 20 båtplassar. Berekningane som er utarbeidd [1.5.6] syner for 100-årsbølgje, at den kan verte om lag 1,2 meter. Ved bølgje frå nord og nordvest, vil det vere konservativt å rekne med ein vinkel mellom bølgjene og bryggene på 45 grader. Bølgjedempar på 3,5 meter vil ha ein effektiv breidde på om lag 5 meter, som er tilstrekkeleg for dei dimensjonerande bølgjene ved anlegget. Plassering av flytebrygga vil gje god skjerming opp til og med stormhending med 20 års returperiode. For meir ekstreme stormar må ein rekne med at dempingsevna til anlegget vert vesentleg mindre. Basert på vurderingane som ligg føre er båtplassane sårbare for bølgje. Ekstremnedbør stor nedbørsmengde i løpet av kort tid Store nedbørsmengder rammar Vestlandet årleg, utan at det fører til større skader på materielle verdiar. Klimastatistikk syner at årsnedbøren på Vestlandet har auka med bort i mot 20 % dei siste 100 åra. Det same gjeld for landet som heilskap. Auken varierer likevel mykje innanfor fylket. Dette kjem av endringar i vindstraumar som gjev store utslag på nedbørsmengda lokalt. I snitt ventar vi auke på om lag 20 % framt til 2100 samanlikna med perioden Ekstremnedbør førekjem sjeldan. Kor store mengder som skal til for at det oppstår alvorlege problem, vil variere. Generelt kan 70 mm nedbør på ein time reknast som ekstremt. Slike mengder vil ofte medføre store konsekvensar i form av overfløyming og utrasing av lausmassar i dei områda som vert råka q:\undredal\filer frå norconsult\wetransfer-26c994\ _rapp_undredal_ros_j05.docx Side 20 av 33

21 Målestasjonen på Aurlandsvangen syner normal årsnedbør på 685 mm. Mesteparten av nedbøren kjem på hausten. Høgste målte døgnnedbør er på 52 mm. Statistiske ekstremveranalyser syner at døgnnedbøren kan nå 70 mm i løpet av ein tusenårsperiode. Vi har ikkje kjennskap til bekkar med løp gjennom noverande og framtidige utbyggingsområder i området. Vi har ikkje motteke informasjon om at det er utfordringar i området knytt til handtering av overflatevatn. Området er på bakgrunn av data i høve nedbør og forventningar om klimaendringar, vurdert som nøytralt normalt i høve stor nedbørsmengde på kort tid. Brann i eldre trehusbygnad I Undredal sentrum er det eit bevaringsverdig trehusmiljø (basert på kriteria til DSB). Dette området er lokalisert innanfor planområdet. COWI gjorde i 2010 ei vurdering av branntrygging av det eldre trehusmiljøet i Undredal. Anlegg er etablert, men det er ikkje kopla til alarmsentral. Tiltak femnar om varslingsanlegg i alle bygg samt sprinkleranlegg i nokre bygg. Basert på det som har kome fram er det antatt at brannfaren og faren for spreiing i det eldre tette bygningsmiljøet er noko større enn i andre tilsvarande sentrumsområde med nyare bygg. Grensa for trehusmiljøet (basert på kriteria til DSB) er vist på figur 3.4. Ved hending må personell rykke ut frå Aurlandsvangen, med utrykkingstid på 30 min. I Undredal er det etablert ein mindre brannstasjonen. Den er ikkje bemanna, men innbyggjarar er opplærde på bruk av utstyret. Figur 3.4: DSB sin kartløysing som syner avgrensing av området i Undredal med trehus og plassering av brannstasjonen. Ut frå lokalisering av planområdet, er området vurdert som sårbart for brann og brannspreiing i trehusmiljøet der planen opnar for fortetting/utfylling q:\undredal\filer frå norconsult\wetransfer-26c994\ _rapp_undredal_ros_j05.docx Side 21 av 33

22 Skog og lyngbrann Dei fleste brannane oppstår om våren og forsommaren. Planterestar tørkar fort opp og er lett tennbare i periodar med lite nedbør. Statistikk frå Justis- og politidepartementet for brann i perioden viser at om lag 45 prosent av brannane er menneskeskapte og skuldast påtenning eller bruk av open eld. Rundt 10 prosent er naturleg utløyste i form av lynnedslag, medan årsaka er ukjend for i underkant av 40 prosent. Data viser at tidleg vår er den mest utsette perioden på Vestlandet. Trass i at det truleg vert meir nedbør, kan høgare temperatur og auka fordamping gje auka fare for tørke om sommaren. Med utgangspunkt i antakingar om klimaendringar, må ein legge til grunn at området vert noko meir sårbart for skog og lyngbrann. Sentrum og kyrkja og dei framtidige utbyggingsområda ligg ikkje i eller ved samanhengande skogsområder. Desse områda er hovudsakleg omkransa av sjø, dyrka mark og beite. Vi har ikkje data som indikerer at kommunen er mykje plaga av skog- og lyngbrann. Utbyggingsområda er føresett knytt til offentleg vassforsyning. Det er lagt til grunn at anlegg vert dimensjonert for brannvassforsyning. Planområdet er på bakgrunn av dei opplysningane som er lagt til grunn i sårbarheitsvurderinga, vurdert som nøytralt i høve skog- og lyngbrann. Radon I 2003 vart det gjennomført målingar av radon i Aurland kommune. Resultata syner at 48 % av bustadane har ein radonkonsentrasjon på over 200 Bq/m2. 29 % av bustadane ligg over 400 Bq/m2. Av vurderinga går det fram at talet på målingar i Undredal ikkje er tilstrekkeleg til at sannsynet for forhøga radonverdiar kan anslåast, men ut frå dei generelle resultata frå kommunen er det lagt til grunn forhøga verdiar innanfor planområdet. Alle noverande og framtidige utbyggingsområder (areal sett av til bygg og anlegg med underformål) ligg innanfor faresone radon. Forskrift til plan- og bygningslova legg til grunn at det ved nybygg skal leggast til grunn at det kan vere radon i grunnen. Tetting og ventilasjon skal dimensjonerast deretter. Krav går fram av 13-5 i teknisk forskrift. Områda sett av til bygg og anlegg med underformål er ut frå at tiltak er føresett gjennomført ved utbygging, vurdert som nøytralt i høve radon. Drukningsfare Tilgjenge til fjorden og Undredalselvi vert betra og planen opnar for etablering av sti/turveg langs fjorden og elva, uteopphaldsareal i strandsona samt småbåtanlegg. I tillegg er badeplassen på Krossanes vidareført. Det ligg ikkje føre detaljerte planer for utforming av areala langs fjorden og elva. Dette vil verte utvikla gjennom arbeid med søknader om gjennomføring av tiltak som følgjer dei einskilde prosjekta som områdeplanen opnar for. I 2010 var det tre personar som drukna i Sogn og Fjordane, medan tala varierer dei siste åra frå 1 til 14 personar i følgje Norsk folkehjelp sin statistikk. Den same statistikken viser at 103 personar drukna i Noreg i Vel 50 % av hendingane var knytt til bading, fall frå båt, kantring med båt samt at personar gjekk gjennom isen. I følgje statistikken døyr 3-10 born under 14 år av drukning kvart år. Det ligg utanfor ROS metodikken å nytte kvalitativ berekning av sannsyn. Det vil dessutan krevje omfattande analyse av lokale tilhøve, som talet på bebuarar, deira åtferd osv. Statistikken gjev ein indikasjon på omfanget av denne kategori hendingar i Noreg. I tillegg vil det vere tilfeller av hendingar som ikkje medfører død, men med varierande grad av helseskader q:\undredal\filer frå norconsult\wetransfer-26c994\ _rapp_undredal_ros_j05.docx Side 22 av 33

23 Ikkje ønska hendingar relaterer seg til at personar oppheld seg i eller ved fjorden/elva, og kan dermed vere utsett for drukningsulykke. Dette kan vere personar som vil hente ein gjenstand, personar med nedsett allmenntilstand, personar som glir ut i fjorden/elva som følgje av glatt underlag og små born som av ulike grunnar hamnar i fjorden. I aldersgruppa 0-14 år (barn) er det barn som kan og ikkje kan symje. Det er rimeleg å føresette at dei minste barna vil vere under oppsyn av ein eller fleire vaksne, men ein må likevel pårekne at oppsyn kan svikte i lange nok tidsperiodar til at ein farleg situasjon kan oppstå. Vaksne vil oppleve ulik grad av frykt for ein slik situasjon, avhengig av fjorden og omgjevnadane si utforming. På lik linje med at born under oppsyn, kan born som er gamle nok til å ferdast aleine utan tilsyn vere utsett for hendingar som resulterer i at dei hamnar i fjorden eller elva. Dei som ikkje kan symje vil vere mest sårbare. Ungdom og vaksne kan i dei fleste tilfelle symje. Planområdet femnar om areal i overgangssona mellom land og fjord. Planen opnar for betring av tilgjenge til fjorden og elva. Med utgangspunkt i ovannemnde er området vurdert som sårbart for drukningsfare. Framkome for utrykkingskøyretøy Det er brannstasjon i Undredal, men den er ikkje bemanna. Tilgangen på utstyr er avgrensa. Frå Aurland brannstasjon er det innsatstid på 30 minutt. Planen legg ikkje til rette for bruk som føreset at dei som bur i bygg har behov for assistert rømming. Kommunen har brannbil med liter vatn, samt ein mindre bil med liter vatn. Det er ikkje ambulanse i Aurland. Næraste ambulanse er i Lærdal. Vegen til området er smal, men trafikkmengda er låg. Det er ikkje registrert trafikkulykker i nasjonal vegdatabank på vegen Området er med utgangspunkt i at det er etablert ubemanna brannstasjon vurdert som nøytralt i høve utrykkingstid for utrykkingskøyretøy. Representative uønska hendingar Med utgangspunkt i fareidentifikasjonen og sårbarheitsvurderinga er følgjande representative og vedtaksrelevante uønska hendingar valt ut for nærmare vurdering: 1) Stormflo, havnivåstigning og bølgjeoppskylling 2) Flytebrygge påverknad av bølgje 3) Brann som spreiar seg i det eldre trehusmiljøet 4) Drukning q:\undredal\filer frå norconsult\wetransfer-26c994\ _rapp_undredal_ros_j05.docx Side 23 av 33

24 HENDING 1: Stormflo, havnivåstigning og bølgjeoppskylling Drøfting av sannsyn Det ligg føre fleire rapportar med berekning av havnivåstigning. I Aurland kommune er havnivåstigninga berekna og stormflo (200-års returintervall) til 266 cm over NN1954 (kote null). I tillegg skal det i samsvar med rettleiar frå DSB takast omsyn til effekten av bølgjeoppskylling. Resultata for dei ulike tryggleiksklassane varierer frå 3.66 meter til 5,70 meter over NN1954 (kote null). Bustader er vurdert til å falle innanfor tryggleiksklasse F2. Bygg er lokalisert under kote +3. Ei hending er på bakgrunn av den informasjonen som ligg føre vurdert som sannsynleg, dvs. i gjennomsnitt ei hending pr år. Drøfting av konsekvens Liv og helse: Det må påreknast at ekstremvær vil vere ein situasjon som vert varsla. Det vil vere areal nærmast fjorden som vert direkte utsett. Personar vert truleg ikkje påført skader, dvs. svært liten konsekvens. Ytre miljø: Overfløyming av areal som ikkje er ein naturleg del av fjorden i området der det ikkje er registrert forureining, vil gje ubetydeleg konsekvens, dvs. svært liten konsekvens. Samfunnsverdiar: Overfløyming vil ha konsekvensar for konstruksjonar. I tillegg kan plan med golvnivå på under 5,70 påverka. Skadane vert avhenging av varigheita og bruken av areala. Ei hending er vurdert til å kunne få middels konsekvens, dvs. materielle skader på mellom kr 1 mill kr 10 mill. OPPSUMMERING Sannsyn Konsekvens Risiko Verdi Grøn Gul Raud Liv og helse X X X Ytre miljø X X X Samfunn X X X Risikoreduserande tiltak: Nye bygg må minimum plasserast på nivå for stormflo. Ved planlegging av uteområda må det planleggast tiltak mot bølgjeoppskylling og drenering som ivareteke krava til tryggleik q:\undredal\filer frå norconsult\wetransfer-26c994\ _rapp_undredal_ros_j05.docx Side 24 av 33

25 HENDING 2: Flytebrygge påverknad av bølgje Drøfting av sannsyn Berekningane syner for 100-årsbølgje, at den kan verte om lag 1,2 meter. Det er gjort berekningar med bølgjebrytarar med bredde på 3,5 meter. Berekningane syner at det kan verte stor bølgjehøgde bak bølgjebrytaren og brygga vil bevege seg mykje. Resultatet er stor bevegelse og store krefter i fortøyingane samt i koplingane mellom pontongane. Ei hending er på bakgrunn av den informasjonen som ligg føre vurdert som sannsynleg, dvs. i gjennomsnitt ei hending pr år. Drøfting av konsekvens Konsekvensane vil vere avhengig av utforming og bølgjebrytaren som vert nytta. Liv og helse: Det må påreknast at ekstremvær vil vere ein situasjon som vert varsla. Personar vert truleg ikkje påført skader, dvs. svært liten konsekvens. Ytre miljø: Det er ikkje registrert forureining og det må påreknast at ekstremvær vert varsla. Med utgangspunkt i at det vert lagt til grunn at ei hending vert varsla, er ei hending vurdert til å gje ingen eller ubetydelege konsekvensar, dvs. svært liten konsekvens. Samfunnsverdiar: Berekningane syner stor bølgehøgde bak brygge/bølgebrytar, noko som betyr stor bevegelse og store krefter i fortøyingane og i koplingane mellom pontogane. Ei hending er vurdert til å kunne få middels konsekvens, dvs. materielle skader på mellom kr 1 mill kr 10 mill. OPPSUMMERING Sannsyn Konsekvens Risiko Verdi Grøn Gul Raud Liv og helse X X X Ytre miljø X X X Samfunn X X X Risikoreduserande tiltak: Det er føresett at anlegg vert prosjektert. Anlegget gjev god skjerming opp til og med ein storm med 20 års returperiode. Ved kraftigare stormar bør flytting av båtar vurderast. Oppfølging er knytt til det løpande beredskapsarbeidet q:\undredal\filer frå norconsult\wetransfer-26c994\ _rapp_undredal_ros_j05.docx Side 25 av 33

26 HENDING 3: Brann som spreiar i det eldre trehusmiljøet Drøfting av sannsyn Undredal sentrum har eit bevaringsverdig trehusmiljø. Den vanlegaste årsaka til at bygningsbrann oppstår er open eld (lys, røyking mv.) elektriske feil, feil bruk av elektrisk anlegg, lynnedslag og påsette brannar. I område der trehusa står tett vil utforming av uteområde, vær mm. bidra til om ein brann spreiar seg. Desse brannane kan raskt utvikle seg til ein storbrann under dei rette vêrtilhøva samtidig som tilhøva for sløkking er utfordrande. Sannsyn for ein omfattande brann er moderat sannsynleg, dvs. i gjennomsnitt ein hending pr år. Drøfting av konsekvens Anlegg er etablert i det eldre trehusmiljøet men ikkje kopla opp mot sentral. Kommunen har brannberedskap. Området har ei lokalisering som gjer at ein truleg ikkje kjem raskt til området med effektivt materiell for slokking og beskytting av kringliggande bygg. Liv og helse: Ein omfattande brann i bygg kan spreie seg svært raskt og gje store konsekvensar for liv og helse for dei ein ikkje rekk å evakuere. Ei hending kan føre til dødsfall, dvs. stor konsekvens. Ytre miljø: Hendinga vil i liten grad føre til konsekvens for ytre miljø, dvs. liten konsekvens. Samfunnsverdiar: Ein brann som spreiar seg til/ frå trehusområdet vil kunne føre til at mange vil stå utan bustad i tillegg til tap av bygningsmiljø. Kommunen vil måtte hjelpa til med etablering og drift av evakuert senter og oppfølging av involverte. Hending kan føre til stor konsekvens. OPPSUMMERING Sannsyn Konsekvens Risiko Verdi Grøn Gul Raud Liv og helse x x x Ytre miljø x x x Samfunn x x x Risikoreduserande tiltak: Ny bygningsmasse er føresett å ivareta alle myndigheitskrav. I trehusmiljøet kan brannførebyggande tiltak og tilsyn vere med å redusere risikoen for slik brann. Tiltaka er primært knytt til beredskapsarbeid q:\undredal\filer frå norconsult\wetransfer-26c994\ _rapp_undredal_ros_j05.docx Side 26 av 33

27 HENDING 4: Drukning Drøfting av sannsyn I følgje statistikken til Norsk folkehjelp er det årleg få drukningsulykker i Sogn og Fjordane. På landsbasis har tala leie på mellom 75 og 150 drukningsulykker pr år dei siste 15 åra. Fall frå kai/brygge utgjer kring 15 % av drukningsulykkene. Aurlandsfjorden grensar til planområdet. Folk i Undredal er vande med sjø og elvar og den faren dette representerer. I høve talet på ulykker vert dette vurdert som sannsynleg, dvs. i gjennomsnitt ei hending pr år. Drøfting av konsekvens Liv og helse: Hendinga er vurdert til å gjelde ein person, med stor konsekvens. Ytre miljø: Ytre miljø vert ubetydeleg påverka av ei slik ulykke, dvs. svært liten konsekvens. Samfunnsverdiar: Materielle verdiar vert ubetydeleg påverka av ei slik ulykke, dvs. svært liten konsekvens. OPPSUMMERING Sannsyn Konsekvens Risiko Verdi Grøn Gul Raud Liv og helse X X X Ytre miljø X X X Samfunn X X X Risikoreduserande tiltak: Anlegg langs fjorden må utformast på ein slik måte at det er moglegheit for eigenredning, kantar eller andre tiltak ved fjorden, som kan hindre eller stoppe bevegelsar mot fjorden og gje ein sjanse for eigenredning. Det vert lagt til grunn at redningsutstyr vert plassert ut q:\undredal\filer frå norconsult\wetransfer-26c994\ _rapp_undredal_ros_j05.docx Side 27 av 33

28 Konklusjon og framlegg til risikoreduserande tiltak Risikoanalysen har hatt til formål å gje eit representativt bilde av risiko innanfor området omfatta av reguleringsplanen for Undredal. ROS-analysen viser for følgjande hendingar: 1. Stormflo, havnivåstigning og bølgjeoppskylling; Området er i sårbarheitsanalysen vurdert som sårbart. Hending er vurdert til å vere sannsynleg, med svært liten konsekvens for liv og helse, svært liten konsekvens for ytre miljø og middels konsekvens for samfunnsverdiar. Oppsummert vert hendinga plassert gult område. Anbefalt oppfølging er at bygg vert plassert minimum på nivå for stormflo. Ved planlegging av uteområda må det planleggast tiltak mot bølgjeoppskylling og drenering som ivareteke krava til tryggleik. 2. Flytebrygge påverknad av bølgje; Området er i sårbarheitsanalysen vurdert som sårbart. Hending er vurdert til å vere sannsynleg, med svært liten konsekvens for liv og helse, svært liten konsekvens for ytre miljø og middels konsekvens for samfunnsverdiar. Oppsummert vert hendinga plassert gult område. Anbefalt oppfølging for storm med 20-års returperiode er flytting av båtar frå anlegget (beredskap). 3. Brann som spreiar seg i det eldre trehusmiljøet; Området er i sårbarheitsanalysen vurdert som sårbart. Hending er vurdert til å vere moderat sannsynleg, med stor konsekvens for liv og helse, liten konsekvens for ytre miljø og stor konsekvens for samfunnsverdiar. Oppsummert vert hendinga plassert gult område Anbefalt oppfølging er tilsyn og førebyggande tiltak (beredskap). 4. Drukning; Området er i sårbarheitsanalysen vurdert som nøytralt. Hending er vurdert til å vere sannsynleg, med stor konsekvens for liv og helse, svært liten konsekvens for ytre miljø og samfunnsverdiar. Oppsummert vert hendinga plassert raudt område. Anbefalt oppfølging er at anlegg langs fjorden må utformast på ein slik måte at det er moglegheit for eigenredning, kantar eller andre tiltak ved fjorden, som kan hindre eller stoppe bevegelsar mot fjorden og gje ein sjanse for eigenredning. Det vert lagt til grunn at redningsutstyr vert plassert ut. (beredskap) Det må understrekast at ei endring av utbygging og etablering av ny/endra type formål som ikkje er i samsvar med dagens planar i området, vil kunne medføre behov for ei ny ROS-vurdering av området. Krav til tryggleik i plan og bygningslova Vurderinga er gjort med utgangspunkt i kategoriane for sannsyn og konsekvens. I høve flaum og skred er det i 7-3 i Teknisk forskrift til plan- og bygningsloven definert tryggleiksklassar for byggverk. Det er i forskrifta skilt mellom liten, middels og stor konsekvens. Planen legg til rette for bustader og ulike publikumsretta funksjonar som fell innanfor F2 og S2. Kravet til tryggleik er ivareteke gjennom at utbyggingsareal er avgrensa mot faresonene. Under føresetnad av at føringane i planen med tilhøyrande føresegner vert gjennomført, tilfredsstiller planen krava til tryggleik i teknisk forskrift (TEK17) i plan- og bygningslova q:\undredal\filer frå norconsult\wetransfer-26c994\ _rapp_undredal_ros_j05.docx Side 28 av 33

29 Kjelder Styrande dokument Ref. Tittel Dato Utgjevar NS 5814:2008 Krav til risikovurderinger 2008 Standard Norge Forskrift om tekniske krav til byggverk (Byggteknisk forskrift TEK 17). FOR Lov om planlegging og byggesaksbehandling (plan- og bygningsloven) 2017 Kommunal- og regionaldepartementet 2008 Miljøverndepartementet Brann- og eksplosjonsvernloven 2002 Justis- og beredskapsdepartementet Storulykkeforskriften 2016 Justis- og beredskapsdepartementet Forskrift om strålevern og bruk av stråling Samfunnssikkerhet i kommunenes arealplanlegging Samfunnssikkerhet i plan- og bygningsloven NVEs retningslinjer nr : Flaum og skredfare i arealplaner Retningslinjer for Fylkesmannens bruk av innsigelse i plansaker etter plan og bygningsloven StrålevernInfo 14:2012 Radon i arealplanlegging Havnivåstigning og stormflosamfunnsikkerhet i kommunal planlegging Økt sikkerhet og beredskap i vannforsyningen - Veiledning Retningslinjer for risikoakseptkriterier for skred på veg, NA-rundskriv 2014/ Helse- og omsorgsdepartementet 2017 Direktoratet for samfunnssikkerhet og beredskap 2011 Direktoratet for samfunnssikkerhet og beredskap 2014 Norges vassdrags- og energidirektorat 2010 Direktoratet for samfunnssikkerhet og beredskap 2012 Statens strålevern 2016 Direktoratet for samfunnssikkerhet og beredskap 2009 Mattilsynet m.fl 2014 Statens vegvesen q:\undredal\filer frå norconsult\wetransfer-26c994\ _rapp_undredal_ros_j05.docx Side 29 av 33

30 Grunnlagsdokumentasjon Ref. Tittel, skildring Dato Utgjevar Reguleringsplan for Undredal 2019 Norconsult Flaumsonekartlegging i Undredalselvi, Aurland kommune ( ) Undredal, Aurland kommune. Detaljert faresonekartlegging ( R) Erosjonsvurdering. Faresone for erosjon, Undredalselvi ( R) 2016 Norconsult 2016 NGI 2016 NGI Stormflo- og bølgeanalyse, Undredal 2016 Norconsult Flytebrygge egnethetsvurdering 2016 Norconsult Veileder for kartlegging og vurdering av skredfare i arealplaner Veileder for vurdering av områdestabilitet ved utbygging på kvikkleire og andre jordarter med sprøbruddegenskaper GIS i samfunnssikkerhet og arealplanlegging Håndtering av havnivåstigning i kommunal planlegging 2011 Norges vassdrags- og energidirektorat 2011 Norges vassdrags- og energidirektorat 2011 Direktoratet for samfunnssikkerhet og beredskap, FM Rogaland, FM Hordaland, FM Sogn og Fjordane, Statens kartverk 2015 Klimatilpasning Norge Klimahjelperen 2015 Direktoratet for samfunnssikkerhet og beredskap Forvaltningsstrategi om magnetfelt og helse ved høyspentanlegg 2005 Statens strålevern Åpen trusselvurdering 2018 Politiets sikkerhetstjeneste Fokus Etterretningstjenestens vurdering 2015 Etterretningstjenesten Offisielle kartdatabaser og statistikk Direktoratet for samfunnssikkerhet og beredskap, Norges vassdragsog energidirektorat, Norges geologiske undersøkelse, Statens vegvesen, Miljødirektoratet, Statens strålevern, Riksantikvaren, Statens kartverk, m.fl Kommuneplan for Aurland kommune Arealdelen Ekstremnedbør og klimatilpasning i kommuner. Arurland og Luster kommune. Utfordringer knytt til klimaendringer. ( R) 2009 Aurland kommune 2016 NGI/Aurland kommune q:\undredal\filer frå norconsult\wetransfer-26c994\ _rapp_undredal_ros_j05.docx Side 30 av 33

31 Ref. Tittel, skildring Dato Utgjevar Aurland kommune - oppskylling av flodbølger etter skred fra Joasetbergi Teknisk notat. Aurland kommune - Faresone r for flodbølge fra Joasetbergi Teknisk notat. Aurland kommune - Faresone r for flodbølge fra Joasetbergi 2017 NGI 2017 NGI 2018 NGI Informantar Ref. Namn Jan Olav Møller Aurland kommune Arealplanleggar Bjørn Sture Rosenvold Aurland kommune Rådgjevar Tor Mikkel Tokvam Aurland kommune Sivilingeniør Anja Marken Aurland kommune Arealplanleggar Reinhardt Sørensen Aurland kommune Brannsjef/Tenesteleiar teknisk q:\undredal\filer frå norconsult\wetransfer-26c994\ _rapp_undredal_ros_j05.docx Side 31 av 33

32 Vedlegg 2: Plankart 1 av 2 - Arealbruk og omsynssoner utanom faresoner q:\undredal\filer frå norconsult\wetransfer-26c994\ _rapp_undredal_ros_j05.docx Side 32 av 33

33 Vedlegg 3: Plankart 2 av 2 - Arealbruk og faresoner q:\undredal\filer frå norconsult\wetransfer-26c994\ _rapp_undredal_ros_j05.docx Side 33 av 33