Foto: Vestby Foto. Kommunedelplan for friluftsliv

Like dokumenter
Årsrapport N.K.S.Veiledningssenter for pårørende i Nord Norge AS

Asker Kaare Granheim: Askers rolle i den regionale utviklingen. Konsekvenser for befolkning og boligmarked i Asker

Saksframlegg. Søknad om dispensasjon - Riving av eksisterende bolighus / oppføring av enebolig på 1 plan- GB 74/30 - Toftelandsveien 170

Pu dd f jo rd Fr yd bøv i Gy Luggårdsvatt ld p ris v i M ich a lk ro N So od r l h Sk og im v s ga t Li sli i h Øvr Riplvi Lø vs ta k kv i Sød r Skill

MDG Bergen - alternativt bybudsjett 2015 Revisjon av budsjettforlik mellom Høyre, Frp og støttepartiene

Høstfestival. Bergen kino. Ny teatergruppe

Intervjuet. Bergen kino. Svømmetilbud

Felt P, Budor Nord. byggeklare tomter i vakre omgivelser

Håndbok 014 Laboratorieundersøkelser

Nore og Uvdal kommune. Møteinnkalling

Søknad om Grønt Flagg på Østbyen skole

ENKELT, TRYGT OG LØNNSOMT!

MA1102 Grunnkurs i analyse II Vår 2014

RI SI K O - OG SÅR B AR H E TSAN ALYSE ( R O S) : Korsvegen Barnehage

Oversiktskart. Figur 1 Oversiktskart [6] Ullensaker Kirkelige Fellesråd / Ullensaker kirke / Rapport 1 / RMV

Fra IK T pla n. Lærings strategier /Lese strategier. Fra bib lio tek pla n

Forvaltningsplan for Ferjlia naturreservat i Verran kommune

N O TAT ROAD AS BÆREEVN EMÅLIN G HE MNE KOM MUN E

Dans Dans Dans. Danseprosjektet i. Midsund kommune. Våren Dans i skolene Dans i klubbene Dans i fritida Dans i hverdagen

K. Strømmen Lakseoppdrett AS

Retningslinjer for klart og tydelig språk i Statens vegvesen

Langnes barnehage 2a rsavdelinga. Ma nedsbrev & plan for april 2016.

Søknad om tilskot til drenering av jordbruksjord

ARSPLAN. Stavsberg barnehage

med en mengde korrelasjoner mellom delmengdene. Det er her viktig a fa med

ILLUSTRASJON 1 - UTEOPPHOLDSAREALER

Detaljregulering for Greåkerveien i Sarpsborg kommune, planid Varsel om oppstart av planarbeid.

BALANCE. Sunniva. Vi har snakket med. Flerkulturell bakgrunn 13. FEBRUAR 2015 BALANCE

ÅRSRAPPORT FOR HOME-START FAMILIEKONTAKTEN TRONDHEIM 2010

Dans i Midsund. Danseprosjektet i. Midsund kommune. Våren Dans i skolene Dans i klubbene Dans i fritida Dans i hverdagen

Felt P, Budor Nord. byggeklare tomter i vakre omgivelser

OPPDRAGSLEDER. Eirik Nordvik OPPRETTET AV. Joacim Olsson

39,- Fix ferdig. emiddag. Godt & billig. Levering. Fiks ferdmiddag. Vi har prisløfte på over 200 varer*

Kap. 8-3 Sveiseforbindelser. Kap. 8-3 Sveiseforbindelser. Sveiseformer for lastbærende smeltesveis Gjennomgående sveis:

Postboks 133 Sentrum 7901 RØRVIK KOM 1750 V I K N A. vikna@vikna.kommune.no.

VG2 Naturbruk Hest Stalldrift

KONSEPT/SITUASJON. Konseptet illustreres ovenfor med en 3D tegning av bygget i sammenheng med uteoppholdsarealene.

Styring av Mattilsynet ved hjelp av risikokart. Kristina Landsverk Tilsynsdirektør, Mattilsynet

mot mobbing Manifest

Vi feirer med 20-års jubileumspakker på flere av våre mest populære modeller

Produktspesifikasjon J100 Kartdata, versjon desember Produktspesifikasjon: J100 Kartdata

SAMTALEN. Den nødvendige sa

PBL av 2008 Juridiske linjer og symbol Planens begrensning 12-5, AREALFORMÅL. 12-6, HENSYNSSONER 3. Grønnstruktur. a.

Eldre i Verdal Muligheter Rettigheter Aktiviteter/tilbud

Visma Flyt skole. Foresatte

Terje Steen Edvardsen blir pensjonist. Haraldsplass Diakonale Høgskole. Haraldsplass Diakonale Sykehus. Garnes Ungdomssenter. Senter for Livsmestring

Matematikk for IT, høsten 2018

Å rspla n.. fo r. Aursmoen Barnehage Rugdeveien Aurskog

Ukens tilbudsavis fra

SOMMERTID! 5.900,*Prisen gjelder ved utskifting av eksisterende klosett. Inkluderer eventuelle

Brukerundersøkelse - avtalefysioterapi

Oversiktsdokument Folkehelse. Songdalen kommune

«hudøy er nok verdens beste sted! man får nye venner og minner for livet!» Sitat fra en av gutta på Hudøy. Har du

Generell info vedr. avfallshåndtering ved skipsanløp til Alta Havn

KRAVFIL TIL KREDINOR [Spesialrapport]

Generelt format på fil ved innsending av eksamensresultater og emner til Eksamensdatabasen

Notater. Anne Sofie Abrahamsen. Analyse av revisjon Feilkoder og endringer i utenrikshandelsstatistikken. 2005/10 Notater 2005

«Elgnytt» - informasjonsblad til personer som er interessert i elg og hjort i Oslo, Akershus og Østfold.

3.1 RIGG OG DRIFT AV BYGGEPLASS

Konkurransen starter i august og avsluttes i månedsskiftet mai/juni hvert år.

EKSAMEN løsningsforslag

FORELESNINGSNOTATER I INFORMASJONSØKONOMI Geir B. Asheim, våren 2001 (oppdatert ). 3. UGUNSTIG UTVALG

KRAVFIL TIL KREDITORFORENINGEN [Spesialrapport]

RAP PORT. Lyngås gjenvinningsanlegg BEREGNINGER AV STØY FRA GJENVINNINGSANLEGG STENA RECYCLING AS OPPDRAGSNUMMER OPPDRAGSGIVER REV

TILBAKEBLIKK JORDBÆR AUGUST 2018

Sak Mål 2013 Kommentar

Laksevåg, gnr 123, bnr 271 m.fl. Rv 555 Storavatnet

LANDSOMFATTENDE UNDERSØKELSE 22. JANUAR - 6. FEBRUAR ============================= Respons

Fylkesmannen i Sør-Trøndelag Miljøvernavdelingen Statens Hus 7468 Trondheim Tlf Telefaks Rapport. Nr.

ISE matavfallskverner

Løsningsforslag til den obligatoriske oppgaven fra seminarlederne

Matematikk 15 V-2008

Intern korrespondanse

TØRBERGVIKA, OLDERVIKA, HESTVIKA

EKSAMEN I FAG SIF 4014 FYSIKK 3 Fredag 17 desember 1999 kl Bokmål

Tegningshefte HØRINGSUTGAVE

Tillatt utvendig overtrykk/innvendig undertrykk

Tjen penger til klubbkassen.

Etter vår oppfatning er innhentet bevis tilstrekkelig og hensiktsmessig som grunnlag for vår konklusjon.

Grafer og trær. MAT1030 Diskret matematikk. Eksempel. Eksempel. Forelesning 28: Grafer og trær, eksempler

Godkjent av: Virksomhetsleder Barnehager Dato: Prosedyren er gjeldende for kommunale barnehager i Lunner kommune ARBEIDSBESKRIVELSE

e s n e r e r s Astrid Witsø BjørnHosen JanRobertHumstad SveinOleDaltveit SukhiKarlsen ThomasFlower-Ellis

Next Generation Plattformen Quick guide

Møteinnkalling. Kommunestyret. Utvalg: Inderøy Rådhus, møterom: 1. etg. Skarnsundet. Dato: Tidspunkt: 09:00

Shonglap er en ettårig utdanning for jenter mellom 11 og 19 år som har gått glipp av skolen på grunn av fattigdom.

Flere utfordringer til kapittel 1

Håndlaget kvalitet fra Toten. For hus og hytte

Tjen penger til klubbkassen.

MAYERS LIVSSITUASJONS-SKJEMA (3) Er du i stand til å: På egenhånd Vanskelig Svært vanskelig

PEDAL. Trykksaker. Nr. 4/2011. Organ for NORSK T-FORD KLUBB NORSK T-FORD KLUBB BOKS 91 LILLEAKER, N-0216 OSLO

INTERN TOKTRAPPORT- MERKING NORSK V ÅR GYTENDE SILD. Fartøy: Tidsrom: Personell:

Dynamisk programmering. Hvilke problemer? Optimalitetsprinsippet. Overlappende delproblemer

FORELESNINGSNOTATER I INFORMASJONSØKONOMI Geir B. Asheim, våren 2001 (oppdatert ). 2. ADFERDSRISIKO 2.1 ADFERDSRISIKO -PROBLEMET

EKSAMEN Løsningsforslag

M 1:1000. for Vestneshallen og vil også nyttast av barneskulen.

reklamebørsen oktober 2014 tv

EKSAMEN løsningsforslag

2. Å R S B E R E T N I N G O G R E G N S K A P F O R A ) Å r s b e r e t n i n g o g r e g n s k a p f o r

K v in n e r p å tv e rs

Demensplan Nedre Eiker Kommune

Transkript:

Foto: Vstby Foto Kommudlpla for friluftsliv 201 7-2029 Vdtatt i kommustyrt 09.10.2017

Iholdsfortgls Bakgru 3 Formål 4 Førigr 6 Nasjoal førigr 6 Rgioal førigr 6 Kommual førigr 6 Plaprosss 7 Mdvirkig 7 Status og utfordrigr 8 Folkhls 8 Frilu slivstrdr og utvikligstrkk 9 Frilu slivsaktivittr 10 Fotturr 10 Kyststi 10 Pilgrimsld 11 Syklig 11 Ridig 11 Båtliv kajakk og fritidsbåtr 12 Badig 12 Ski 13 Adr vitraktivittr 14 Jakt og sk 14 Nærmiljøområdr 16 Vstby tttstd 16 Gardr 18 Hvitst 20 Høl 22 So 24 Statlig sikrd frilu sområdr 26 Gjøva 26 Arstrada 26 Brvikbukta 27 Tøsmarka 27 Skutbaug 27 Sauholm 27 Lagsad/ Sosstrada 28 Kjøvag brygg 28 Hulvik 28 Krokstrad 28 Svartåshytta 28 Emmrstad 28 Tilrttlggig for mskr md dsatt fuksjosv 30 Allmasrtt 30 Kartlggig og vrdsttig av frilu slivsområdr 32 Hadligspla 34 Tilrttlggig, tiltak og økoomi 34 Tilskuddsordig for frilu sliv 34 Spillmidlr 34 Nærmiljøtilskudd 34 Adr tilskuddsordigr 35 Prosjkt om turskilt og mrkig, og gruiravtalr 35 Hadligspla 36 Tiltak - Vstby kommu 37 Tiltak - Vstby kommu Statlig sikr d frilu sområdr 39 Tiltak - Privat 41 Bakgru Vstby kommu r kommu i vkst som opplvr t kra ig utbyggigsprss i mag områdr ifor kommu. I rgioal pla for aral og trasport for Oslo og Akrshus r Vstby pkt ut som t frmtidig utbyggigsområd, på gru av ærht til tog og adr trasportmulightr. Vstby vil drfor fortstt ut - viklig i år frmovr. Gjom kommudlpla for frilu sliv r dt gjomført kartlggig av all områdr i kommu som ikk r rgulrt. D vil bidra til t bdr kuskapsgrulag i frmtidig rgulrigsprosssr vd at ma har ovrsikt ovr hvilk frilu sområdr i kommu som r viktig å ivarta, og iformasjo om bruk av diss områd. Dt r også viktig at dlområdr ss i sammhg, slik at viktig korridorr og grsområdr sikrs. Kommu ka tilrttlgg for aktivitt, m dt r hvrt klt msks asvar å vær aktiv. Dtt i - bærr at kommu ka lgg til rtt for at bfolkig vlgr å vær fysisk aktiv. Dt vil vær viktig å gjør hlhtlig grp som gir god mulightr for frilu sliv ær skolr, barhagr og boligområdr. 2 Soloppgag i Ødmørkskog Foto: Trod Js 3

Formål Dt ovrordd målt for frilu sliv, idrtt og fysisk aktivitt i Vstby kommu r: All ibyggr i Vstby kommu skal gis god mulightr til å driv fysisk aktivitt i sitt ærmiljø. Kommudlpla skal bidra til Å gi ovrsikt ovr frilu slivsområdr i kommu Å vær grulag og bakgrusiformasjo for frmtidig plalggig. Å sikr aralr for lk og frilu sliv i samarbid md skolr og barhagr. Å stt fokus på frilu slivt, og kommus øskd utviklig ifor frilu sliv. Å stt mål for kommus gt asvar for fuksjoll og riktig aral- og alggsutyttls. Adrssr frmtidig bhov og utfordrigr. Bidra til økt aktivitt, bdr folkhls, økt bolyst og t mr attraktivt lokalsamfu. Tilrttlggig og vdlikhold av frilu slivsområdr. Kommudlpla for frilu sliv vil vær tmatisk pla, og har drfor ig juridisk bidd virkigr år dt gjldr disporig av aral. Vurdrig i pla må drfor tas i i kommuplas araldl llr rgulrigsplar før dt får virkig på faktisk aralbruk. Pla vil allikvllgg førigr for frmtidig plalggig, og vær t vrktøy i arbid md kommuplas araldl, adr aralplar og kltsaksbhadlig. På sikt plalggs dt å slå kommudlpla for frilu sliv samm md kommudlpla for idrtt og fysisk aktivitt, slik at dt blir lttr å s diss fokusområd i sammhg. Pla r tmatisk kommudlpla i to dlr. Pladl bskrivr plas formål, bakgru for arbidt, status og utfordrigr. Hadligsdl r ovrsikt ovr forslag til tiltak som ka gjørs i år frmovr og hvm som har asvart for gjomførig. Forslått tiltak vurdrs tatt i vd d årlig rullrig av kommus hadligsprogram og admiistrasjos arbidsprogram. Pla skal lggs til gru og gi førigr for kommus mr dtaljrt plalggig, og mydights- og virksomhtsutøvls. D vil vær t viktig rdskap som gir kommu udrlag for bslutigr som ivolvrr frilu sliv. Foto: Bat Ols 4 Foto: Vstby Foto 5

Førigr Plaprosss Nasjoal førigr Nasjoal førigr r bskrvt i rkk vildr, stratgir og forvtigr. I diss lggs dt blat at vkt på satstig på frilu sliv i hvrdag, hvorda kommu skal hådtr diss utfordrig og hvorda frilu - sliv ka før til høyr livskvalitt. Stortigsmldig r. 26 (2011-2012) D orsk idrttsmod - ll Stortigsmldig r. 34 (2012-2013) Folkhlsmldig Stortigsmldig r. 18 (2015-2016) Frilu sliv Natur som kild til hls og livskvalitt Nasjoal forvtigr til rgioal og kommual pla - lggig Nasjoal stratgi for t aktivt frilu sliv. E satsig på frilu - sliv i hvrdag; 2014-2020 Kommual plalggig for idrtt og fysisk aktivitt (vildr) Vildr for «Kommual plalggig for idrtt og fysisk aktivitt» Lov om plalggig og byg - gsaksbhadlig (pla- og bygigslov) Frilu slov Lov om forvaltig av atu - rs magfold (aturma - gfoldlov) Lov om motorfrdsl i utmark og vassdrag Rgioal førigr D rgioal førig r utarbi - dt av Akrshus fylkskommu, og r rgioal plar, stratgir og forslag som da ikk r vd - tatt. Dokumt liggr som grulag for d pla, md si visjor og mål. Folkhlsstratgi for Akr - shus fylkskommu 2011-2014 Sktorpla om algg for idrtt, frilu sliv og fysisk ak - tivitt 2010-2013 Rgioal pla for idrtt, frilu sliv og fysisk aktivitt 2016-2030 Rgioal plastratgi for Ak - rshus 2017-2020 Styrigsdokumt for frilu - sliv Akrshus fylkskom - mu Forslag til rgioal pla for aral og trasport i Oslo og Akrshus Kommual førigr Kommus ovrordd mål og førigr liggr til gru for d pla. I kommuplas samfusdl trkks dt frm at kommus frilu sområdr skal utvikls og bholds på bærkra - ig måt også for kommd grasjor og dr forhold lggs til rtt for økt utyttls av marka. D pla r t grp for å bvar og kartlgg viktig områdr for frilu sliv, i tråd md kommus visjo. Kommupla for Vstby 2014-2026 Kommual plastratgi for Vstby kommu 2016-2020 Kommudlpla for idrtt og fysisk aktivitt i Vstby kom - mu 2015-2026 Oppstart av arbidt md kommudlpla bl varslt 03.02.2015, og plaprogram for pla lå ut til of - ftlig ttrsy i priod 03.02.2015-20.03.2015. Plaprogrammt bl bhadlt og vdtatt av formaska - pt 04.05.2015. Mdvirkig Gjom plaprosss r dt gjomført mdvirkigsprosss, spsilt i forbidls md arbidt md kartlggig og vrdsttig av frilu sområd i kommu. Ildigsvis bl dt gjomført t åpt møt om kommudlpla, 31.08.2015. Vidr r dt gjomført fm kartlggigsmøtr høst 2015, og fm kartlggigsmøtr høst 2016. Diss møt har hatt fokus på kommus frilu sområdr, md kartlggig og vrdsttig av diss. Hvrt av d fm møt hadd hovdfokus på tt av kommus fm tttstdr: Vstby, So, Hvitst, Høl og Gardr. E rkk lag og forigr bl ivitrt til diss møt, og dt har vært t svært godt oppmøt. Gjom arbidt md kartlggig og vrdsttig av frilu sområd i kommu har rprstatr fra kommu også bsøkt all kommus lvråd, og dt r gjomført bartråkkrgistrrigr i o av kommus barhagr. Dtt arbidt har vist sg svært fruktbart, og dt bl tatt i rkk y frilu - sområdr i ttrkat. For øvrig r dt gjomført to møtr md rådt for mskr md dsatt fuksjosv (RFF), og to møtr md ldrrådt, hvor også diss har kut komm md ispill til arbidt. Emmrstad Foto: Wch I. Bro 6 7

Status og utfordrigr Frilu slivsaktivittr r t lavtrskltilbud, og a tur r o all ka bruk. Ekl turr til fots krvr ikk my utstyr. Vd sid av at frilu slivt r bra ara for å vær fysisk aktiv, gir frilu slivt også my mr. Ma får gratis opplvlsr og mulight til å yt ro fra atur. Jvlig og varirt aktivitt r vstlig for å oppå hls kt, og dtt oppås klst i områdr som r ltt tilgjglig i ærmiljøt. Fysisk aktivitt i t folkhlsprspktiv hadlr om å gi mulightr og motivr all gruppr til å vær fysisk aktiv. Mulight for aktivitt må vær ltt tilgjglig, i tillgg til at dt skal vær ibydd for folk å vær fysisk aktiv. Å tilrttlgg for hvrdagsaktivitt vil gi stor hlsgvist. Dt r viktig å start tidlig md fysisk aktivitt, og skol r viktig samarbidspartr. Dt r også viktig å ha t godt samarbid md frivillig lag og forigr som har som formål å skap fysisk aktivitt og god folkhls. Et viktig virkmiddl for å få r mskr til å dlta i frilu sliv på jvlig og varig basis, r å lgg til rtt for frilu sliv i ærmiljøt. Gjom å gjør områdr lttr tilgjglig og sørg for bdr i formasjo og skiltig, vil dt bli mr attraktivt md frilu sliv i ærmiljøt. Et at viktig virkmiddl for å få r mskr til å dlta i frilu slivt r å iformr om frilu saktivittr dt r mulig å dlta på. Kommu jobbr md dtt gjom kulturkaldr. Til ksmpl ka turlag og adr sd iformasjo til kulturavdlig i kommu år dt skal arragrs turr llr adr arragmtr. Aktivitt vil da bli lagt ut på kommus ttsidr, og ka også bli lagt på kommus facbooksidr. Kommu r avhgig av god isats og samarbid fra lokal atur- og frilu sorgaisasjor for å opprtthold t godt tilbud for frilu saktivittr, for ksmpl gjom oppkjørig av skiløypr og mrkig av turstir. Foto: Christia Hvidst Folkhls Rglmssigfysisk aktivitt gir dokumtrt positiv hls ktr fysisk, psykisk og sosialt, og rdusrr syklight og dødlight grlt. Samtidig r for lit fysisk aktivitt og stillsittig risikofaktor for ut viklig av rkk hlsplagr og sykdommr. Grulagt for aktivittsvar og hls lggs i bar- og ugdomsår, og tas o md i vidr livsløp. Frilu slivstrdr og utvikligstrkk Til tross for at stadig r rapportrr at d trr og mosjorr på fritid har dt total omfagt av fysisk aktivitt i bfolkig gått d. Dtt skylds i stor grad at hvrdagsaktivitt har gått d. Samfusut viklig har imidlrtid mdført at båd bar og voks i stadig midr grad trgr å vær i aktivitt for å gjomfør daglig gjørmål. Arbidslivt har blitt midr fysisk krvd, og dt å for ytt sg fra std til std likså. Utviklig i iformasjostkologi har gjort at folk i størr grad brukr tid på skjrmaktivitt og i midr grad på fysisk aktivitt. Dt liggr utfordrig i at bar og ug i dag r midr aktiv tidligr. Hr r dt også utfordrig å motivr forldr og forsatt til å sats mr på fysisk aktivitt. Slv om kommu tilrttlggr for fysisk aktivitt md algg og områdr, r dt d klt som avgjør om ma vil vær fysisk aktiv. Forldr og forsatt har t asvar for at bara r fysisk aktiv. Dt r viktig at all har d samm mulight til å forta su valg. Mag sys dt r tugt å komm sg ut av hust og motivr sg for dt. «Dørstokkmila» r t kjt bgrp i d sammhg. Hvis dt r lagt og vasklig å komm sg ut for å vær fysisk aktiv, vil dt vær vasklig å motivr sg for dt. Dt r drfor viktig at aktivittsmulight r ltt tilgjglig i ærmiljøområd. 8 Data fra Statistisk stralbyrå (SSB)visr at i av ti ordm går på tur llr drivr adr formr for frilu sliv,og vi gjør dt i gjomsitt to gagr i uka. Tall fra 2014 visr at ovr 80 prost går spasrturr llr fotturr i skog llr ll i løpt av årt. Ovr 70 prost badr utdørs. Mllom 50 og 60 prost r på båt- llr padltur, og/llr skiturr i skog llr ll. Frilu sliv r altså d mst populær form for fysisk aktivitt. Bar og ug abfals å vær i fysisk aktivitt i mist 60 miuttr hvr dag, og aktivitt bør ha båd modrat og høy itsitt. Blat 6-årig r ovr 90 prost av gutt og ovr 80 prost av jt i fysisk aktivitt mr 60 miuttr pr dag. Blat 9-årig r tall sykd, og bar halvpart av 15-årig r tilstrkklig fysisk aktiv. Voks og frisk ldr abfals å vær fysisk aktiv i mist 30 miuttr hvr dag, md modrat til høy itsitt. Modrat itsitt tilsvarr rask gag. For all aldrsgruppr ka aktivitt dls i i kortr priodr i løpt av dag. Ku é av fm voks og ldr i Norg tilfrdsstillr diss krav. Som t ldd i t prosjkt hos Gjsidigsti ls har Norsk istitutt for aturforskig (NINA) samm md Forum for atur og frilu sliv i Vstby (FNF) gjomført tlligr i r av turområd i Vstby (Grvlig, Kolås, Skøymyra, Emmrstad og Ppprstad). Dt har også vært utplassrt itrvjuboksr. Arbidt r gjomført for å udrsøk hvilk kt tilrttlggig i form av mrkig og skiltig har på bruk av ksistrd turstir. Rsultat r ikk aalysrt da, m d vil ku gi yttig iformasjo for vidr arbid md tilrttlggig. Foto: Vstbykommu 9

Frilu slivsaktivittr Pilgrimsld I Vstby kommu r dt stor mulightr for varirt frilu saktivittr. Ndfor gis ovrsikt ovr o av diss. Nordovr fra kommugrs i sør følgr pilgrimsld kyststi t stykk. Ettr So går pilgrimsld mllom Erikstadvi og E6 til Vstby kirk, før d følgr Støttumvi til Ås. Pilgrimsld gir altså varirt mulightr for tur opplvlsr, lags ott kystområdr og spd skogsområdr og kulturladskap md gaml gårdr. Dt mis om at dt i tidsrommt 15. april til 15. sptmbr r forbudt å gjør opp ild i llr i ærht av skog og a utmark. Dt r likvl tillatt å gjør opp ild dr dt åpbart ikk ka før til bra. Fotturr I Vstbykommu r dt mag skiltd og mrkd turstir som r hyppig brukt. Dt pågår også t prosjkt for å få på plass bdr skiltig og mrkig rudt om i kommu. E dl områdr r spsilt godt tilrttlagt, slik at prsor md dsatt fuksjosv ka bruk dm. På Ødmørk r dt tilrttlagt slik at ma ka komm sg på rudtur md rullstol. Grvlig i So r tilrttlagt md lysløyp, og dt r r gapahukr og bålplassr som r hyppig brukt av skol og barhag. På Vstby kommus ttsidr r dt mulig å turtips for Vstby.Dtt r turr som bl bskrvt i turboka som bl utgitt i 2011 Tid for tur 2011. Tur har varird vasklightsgrad og lgd. Kommu jobbr også for tid samm md frivillig for å få utarbidt y turbok llr turkort md da r turr. Syklig som frilu saktivitt r populær aktivitt, m dt r få stir som r spsilt tilrttlagt for syklistr. Dt r r sykklklubbr i kommu, o som gjør dt mulig å dlta i orgaisrt syklig. Klubb arragrr ritt, trigr båd sommr og vitr, og sosial arragmtr for stor og små. E dl utøvr trrgsyklig, og da r kaskj bhovt for tilrttlggig midr llrs. For øvrig r dt o turvir i kommu som r tilrttlagt på slik måt at dt r mulig å ta sykkltur i skog. Foto: Wch I. Bro Kyststi Kyststi i Akrshus går gjom hl kommu, og gir mulight for lag og kort turr i varirt trrg. I forbidls md kyststi har dt blitt utført t stort arbid i skiltig av stir, iformasjosplasjr og tilrttlggig for frdsl for at d skal vær tilgjglig for all. Kyststi slik d r i dag tar i bruk grusvir, o asfalt og kjørvir og stir, som gir stor variasjo i opplvlsr lags sti. Iformasjo om kyststi ka også s på kommus ttsidr, md kart, distas og vasklightsgrad på tapp. PLASSERING KARTTAVLE: SOLBERGELVA Frog kommu Pyttskog Syklig Kalstadødgård For øvrig r syklig viktig som trasportform i hvrdag, for ksmpl til og fra jobb, skol og adr aktivittr. I forbidls md d typ syklig skal dt utarbids g sykklstratgi for Vstby kommu. Vstby kommu 0,9 km Foto: Suiva Drig Østr Lysdal Ramm gård TEGNFORKLARING Ridig Kyststi Eg sykkltrasé Adkomst Egt trasé for rullstolbrukr md ldsagr Sødr Gjldr mllom Ramm og Hvitst Dt r god mulightr for parkrig r stdr lags kyststi, og parkrigsplass r vist på ovrsiktskart ovr kyststi. Kartskilt Kartskilt, hr står du å Grida 1,1 km Kalsta V6 F... km Avstad til st kartskilt Badplass m/wc Fi utsikt Parkrig Buss Dt r mag hstitrssrt i kommu, som gjør at dt r my aktivitt rudt båd stor og midr hststr. Dt r tilrttlagt for ridsti som strkkr sg gjom hl kommu, fra Rød til Gjkstad, og dt s r stir rudt d stor ridstr. Gårdsturism Dlr av kyststi ovr bratt llskrtr i Emmrstad r gjort frmkommlig vd at dt r bygd såkalt shrpasti. Shrpar fra Npal har alagt trappr og stir, ku vd bruk av atursti fra områdt og si hådvrkstradisjor. Høyås F Hvitst KORT OM KYSTSTIEN 9 $ V6 Skkbkk www.vstby.kommu.o grafika.o / 468 11 000 Ramm gård ka vær stgt for gjomgag vd spsill aldigr. Kyststi i bu øst for kaf r alltid åp. Kyststi r ralisrt gjom EU-prosjkt «Rkrativ Rutr» dr Vstby kommu har dltatt samm md bl.a. abokommu Frog og Moss. Kyststi ivitrr dg ut på tur til fi opplvlsr gjom Hvitst, So, Ramm gård, t vakkrt kulturladskap, stor, fi friområdr, badplassr mm. Kyststi følgr ksistrd stir og lit trafikkrt vir. Sykld bs følg spsilt markrt sykkltrasé og llrs vis hsy dr sykkl og gåd følgr samm trasé. Strkigr gt for rullstolbrukr r markrt på kartt. 10 Foto: A Øiæs Eriks 11

Båtliv kajakk og fritidsbåtr Ski Vstby Kommu har lagstrakt kyst som gir mag mulightr for å driv md vaaktivittr. Kajakk blir my brukt i Oslo ord, og Vstbyr ikk t utak. Utfordrig vd kajakkbruk r at dt r få stdr i kommu dt r lagt til rtt for oppbvarig og utsttig av kajakk. Kommu har vært i kotakt md Oslo ords frilu sråd, som r adr stdr har bidratt til tilrttlggig for kajakk vd å stt ut stativr hvor ma ka oppbvar kajakk. I først omgag plalggs dt å få til t slikt stativ i dt statlig sikrd frilu sområdt i Brvikbukta. Dt r r småbåthavr i kommu, som førr til at dt r stor tra kk på sjø i sommrhalvårt. Dtt ibærr at dt også blir dl aktivittr i skjærgård md midr motorbåtr, «valkr» som tubr, vaski og ligd. Dtt forgår md privat båtr. I tillgg r dt my aktivitt md silbåtr. Dt s r silforigr i kommu, som tilbyr kurs, trigr og rgattar for si mdlmmr. Frivillig brukr my tid på vdlikhold, og i Vstby kommu blir dt hvr år, så lg vært tillatr dt, kjørt opp ca. 165 km skiløypr. Dtt bidrar til at stor dlr av bfolkig byttr sg av tilbudt. Dt r mag godt mrkd skiløypr og dt s god ovrsiktr ovr hvilk som r kjørt opp til ulik tid, på ttsid til skiforig. Skiløypttt går ikk bar gjom Vstby kommu, m r kyttt samm md løypttt til abokom mu. Dtt gir lag løypr gjom stor dlr av rgio vitrstid. I tillgg r dt slalåmbakk i So. I år md lit sø produsrs dt kustig sø vd gu stig værforhold. Foto: Wch I. Bro Badig Md kystlij som strkkr sg lags hl kommu har vi mag strdr som r idll for badig. Mag av diss r statlig sikrd frilu sområdr som kommu forvaltr (s ovrsikt dfor). På r av strd r dt bryggr ma ka hopp fra, md stig og stupbrtt. I tillgg r dt satt ut bad åtr vd r av badplass. Utfor all strd r dt satt opp sprrr for småbåttra kk slik at sikkrht for badd skal vær ivartatt. S for øvrig gt kapittl om kommus statlig sikrd frilu sområdr. Foto: Kaja Bro Widhim Foto: Vstbykommu 12 13

Adr vitraktivittr Vstby kommu har r akbakkr som blir ittig brukt år vært tilsir dt. No av d mst brukt og størst s i tilkytig til d stor boligflt som Wsslbakk på Ppprstad og bakk vd Vstby ara. Populær akbakkr r også å i So, vd Skogludås, og ær skol i Høl og Gardr. Foto: Bat Ols Skøytr r aktivitt dt tilrttlggs for dr dt r mulig. På Sol skog r dt lit privat grusba dr dt blir lagt is. På Radm r dt også lit skøytba (Høgda), dr dt blat at blir arragrt privat skøytskol for bar. Vd Vstbyhall blir dt lagt is på grusba av frivillig, som blir svært my brukt av båd skol, SFO og ibyggr på Ppprstad. Haugrtjr r ittig brukt som skøytba år isforhold tillatr dt. I So r dt skøytba på Brviktjrt, Kolåstjrt og på lkplass på Strømbråt. Jakt og sk Lags kyst r dt god mulightr for fritids sk båd fra lad og båt, dr ma ka få blat at torsk, si og makrll på krok. Ørrt r også ydt art som sks lags lad, særlig om vår. Om høst sks dt ttr krabb og hummr, og dt r mulig å plukk blåskjll og østrs. Dt r også forkomstr av frskvassk i o av kommus va og vassdrag, m dt r viktig å vær klar ovr at ma trgr gruirs tillatls for å sk i frskva drsom ma r ovr 16 år. Dt r ikk orgaisrt salg av skkort i Vstby.Abbor ka sks i Kolåstjrt, Stamstjrt og Kjstjrt, dr ma også ka sk gjdd. Sjøørrt går opp i r lvr for å gyt, blat at Hølslva, Møl og Solbrglvapå grs til Frog. I Vstbykommu r dt totalt skforbud i all vassdrag md aadrom laks sk. Alt utmarksaral i kommu igår i vald for lgjakt. No ovr hudr jgr, halvpart gruir, fllr omkrig fmti lg i årt. Rådyrbstad r i rask vkst og dt bl flt mr 150 dyr i 2016. E dl av rt tight lis ut, llr gruir jaktr slv. Dt r d størst avskytig og d størst rådyrtttht i Follo. Av småvilt r dt først og frmst rv og dur som r aktull jaktbyttr. Vstby JFF disporr jaktrtt på kommus idom Ødmørk, ut ovr dt r dt ikk jaktkortsalg i kommu. I Vstby kommu r dt stor skogområdr som bruks til jakt. Dt r r tablrt jaktlag, m for i yttr ka dt vær utfordrd å få plass på t slikt jaktlag. Dt r to skytbar i kommu. På Ødmørk r d lirduba, og vd Høl r dt ba for bruk av ri. Foto: Ja Myhr 14 Foto: Naturvrforbudt i Oslo og Akrshus 15

Nærmiljøområdr Ndfor gis ovrsikt ovr aktivittsmulightr og opplvlsr i og ær kommus tttstdr. Ettr - som fotturr r av d hyppigst aktivittsform r dt gitt ksmplr på hvorda ma ka komm sg på fottur fra d størst boligområd i hvrt av tttstd. Kommus turkart, som ma r på kommus ttsidr, r også t t utgagspukt for å plalgg turr i sitt ærområd. Vstby tttstd Vstby tttstd bstår av boligområd Sol skog, Ppprstad, Radm og Vstby strum. Frilu som - råd i tilkytig til diss boligområd blir my brukt av bfolkig. Nær Vstby tttstd r dt ikk bar frilu sområdr, m også r idrttsplassr, hallr osv. Dt r kartlagt ærmr 30 områdr i ærht av strum, dr d st av diss områd blir my brukt av lokal. Fra Vstby tttstd går dt turstir mot Ås, Gardr, Høl, Hvitst, Emmrstad og So. Områd rudt Ppprstad r svært my brukt av ibyggr, Bjørli skol og barhag. Hr r dt opparbidt bålplassr, gapahukr og adr istallasjor som bruks my. Vd Bjørli skol og Risil barhag r dt kustgrssba, idrttshall, skatpark og grusba. Skogsområd rudt blir i stor grad brukt til turr, joggig og skigåig. Flisløypa r svært populær hl årt, og ka bruks md rullstol. Ut - gagspukt for isløypa r vd Risil skol. I på Ppprstad r Wsslbakk og Moradamm viktig for aktivitt i ærmiljøt. Wsslbakk r svært populær akbakk vitrstid, og Moradamm bruks til skøytig år is r trygg. For Sol skog, Vstby strum og Radm r Tvtrrud t ydt turmål. Vd god forhold r dt mulig å komm sg frm md barvog og rullstol. I skogsområd omkrig Sol, Vstby strum og Ra - dm r dt t stort stittvrk som blir my brukt, og dt r r bålplassr i skogområd vd Vstby skol. Spsilt lags Falltibkk r dt frodig og spd skog, og bak Vstby storstr r ma t områd md mag gravhaugr og iklud. I Vstby strum s dt også idrttshall md kustgrssba, og grssba på Vstby stadio. I tillgg jobbs dt md plalggig av hlårs tur- og lysløyp som skal gå fra Vstby ara og ovr Grøstaddal. Plalggig gjomførs av frivillig, m Vstby kommu har satt av 2 870 000 kror til gjomførig av tiltakt. Vstby strum og Sol skog Fra Sol skog r dt mag mulightr til fot - turr i ærområdt. No av sti startr i Kro - rvi, md mulightr for å gå lags Fallti - bkk gjom Grøstaddal, i Ålrudvi, og mot Eg og Jksrud. Dt r også mulight til å gå ut fra Solrud, øst for Follo folkhøyskol og Vstby bar- og ugdomsskol. Tvtrrud r t godt altrativ for ibyggr i Vstby strum og på Sol skog, dr ma ka følg Krorvi t stykk ordovr forbi Kjsli, og drttr i til vstr. Ma ka også start motsatt vi, og gå Tvtrrud i Støttumvi, ovr Tvtr gård og avslutt lags Krorvi. Fra Vstby storstr går dt tursti gjom skog til Øys og Ås. Fra Sol skog r dt utallig mulightr til lag og kort turr i rtig Gardr og sørovr mot Høl på østsid av gaml E6. Radm skog For ibyggr på Radm skog r dt mulightr for fotturr særlig i Kromskog. Dt går stir fra Radmfart og i i skog. Dlr av sti r ikk mrkt på kartt, m dt r mulightr for r kort llr litt lgr rudturr i skog. Dt r også t å gå gjom skog for å komm sg til Tvtrud. Dt r mulightr for rudtur fra Radmfart, i i skog og ordovr mot Stub - brød, om Rvlig og tilbak til Nordlysvi. Rud r båd på sti i skog, grusvi og o asfalt. Ppprstad For d som bor på Ppprstad r dt mag mu - lightr for å gå tur. Et my brukt turområd r isløypa som går i i skog fra områd rudt Bjørli skol. Vd isløypa r dt gapahuk og bål - plassr. Dt r også mrkt sti lags Joha Hrma Wsslsvi, i Bjørstadvi og mot Hvitst. Fra suplass, i krysst mllom Joha Hrma Ws - sls vi og Joas Wssls vi, r dt stir som førr ut i skog og gjom Kvrhusdal. Også hr ka ma gå i rtig Hvitst. Fra Moradamm og Morafltt r dt sti på motsatt sid av Erikstad - vi og sørovr, hvor dt r mulightr for å gå lag turr i skog forbi Brg og mot Haugrtjr, Emmrstad, krokstrad og So, llr mot Klok - krud og Høl. Krusby For d som bor i Krusby r dt turmu - lightr fra Bjørlivi og i på isløypa. Dlr av løypa r ikk mrkt på kartt som fotturrut, m r mrkt som skiløyp. D går fra Bjørlivi, og ordovr mot Hvitstvi før d møtr fotturløyp lik ord-øst for ærigsområdt vd Hvitstvi 280. Fra Krusby r dt også mu - lightr for lag turr fra udrgag vd Mor - adamm og sørovr, samt rud om Rødsvi. Foto: Vstby kommu 16 17

Gardr Gardr liggr øst i Vstby kommu, og har mag kvalittr som frilu sområd. Gardr r for dt mst ladbruksaral og stor sammhgd skogsområdr. Dt r diss skogsområd som utgjør frilu slivskvalitt hr. Gardr har t stort stittvrk, som r skiltt og mrkt, og dt r r stdr tilrttlagt md bålplass og gapahuk, hvor dt blat at r gapahuk md bålplass i Skolskog. Sti gir mulightr for båd kort og lag turr. Vitrstid går dt også skiløypr gjom bygda, og diss har forbidls til Ås kommu, og også hlt d til Ødmørk og Mos - smarka. Vd Gardr kirk r dt tilgjglig parkrigsplassr, og kirk r t godt utgag - spukt for båd fot- og skiturr. På Hovum lig - gr t av d størst formiområd i Vstby, md rkk gravhaugr fra brosaldr. På jordt vst for Gardr skol r dt hyppig brukt akbakk. Flr av sti i Gardr r også brukt til sykkl. Turområd i Gardr r my brukt, og r av turområd har stor symbolvrdi på gru av d strk lokalhistori. Vi r blat at hjmmfrotshytta fra 2. vrdskrig, som r t populært turmål. Hytta r åp for publikum. For fotturr ka ma md utgagspukt i Gardr kirk ka gå østovr lags Hovumvi, og drt - tr sørovr paralllt md Loskabkk. Når ma kommr d til Nummstadvi ka ma følg vi t stykk sørovr, før ma tar av vstovr vd Florud. Hr ka ma følg stir til Oksa, Fjll og Sviskau. Md utgagspukt i Gl/Bjrkhag r dt turmulightr båd ordovr mot Eg og Jksrud, og sørovr mot Sviskau. Foto: Igr Joha Strad 18 19

Hvitst Hvitst r t lit tttstd vd kyst, md my histori, blat at som ladstd. Kyststi går gjom Hvitst, og bidrar til at aturområd omkrig tttstdt r my brukt båd av lokal og tilrisd fra rgio. Av spd aturvrdir r ma blat at mag hul ikr, og r lokalittr av aturtyp rik dlløvskog. Ramm gård r t trkkplastr, og har r tus bsøkd hvrt år fra båd i- og utlad. Gård har stor symbolvrdi, i form av kulturtilbud og historisk opplvlsr. Edvard Much bodd i priod på Ndr Ramm, og dt r ylig opparbidt kultursti vd Muchramm. Vidr r dt mulig å s rstr ttr lyskastrstillig fra 2. vrdskrig i områdt. Foto: Vstby Foto 20 Hvitst r t områd som blir my brukt til turgåig og syklig, og mag av turstir og vir r godt tilrttlagt. Dt r r midr badstr dr i Hvitst. Emmrstad og Krokstrad r to viktig badplassr som r statlig sikrt, og som bruks svært my. Områdt mllom Emmrstad og Krokstrad r t av d størst sammh gd ubbygd områd lags Oslo ord. Dt r godt tilrttlagt for parkrig på bgg diss std, slik at mag kommr risd fra rgio for å bruk områd sommrstid. Vd Emmrstad liggr Stjrås, som r gamml oro grafstasjo. Flr av områd i Hvitst r my brukt av skol i kommu, spsilt om sommr. Om vitr går dt skiløypr på mag av jord d mot Hvitst. Områd lags kyst r også my brukt av folk md fritidsbåt llr kajakk. For ibyggr i Hvitst r dt r mulightr for fotturr. Md utgagspukt i Hvitst torg går kyststi båd ordovr forbi Ramm gård, Pyttskog og i i Frog kommu. Dt r opparbidt y bro og tursti vd Solbrglva.Fra Ramm går dt tursti gjom Frog, til Stupi på Nsodd. Sørovr strkkr kyststi sg hlt til Moss kommu. Mllom Hvitst og Emmrstad r dlr av kyststi tablrt som shrpatrapp. Vd Emmrstad går sti vidr på grusvi og på god sti mot Krokstrad, Kjøvag og So. Fra parkrigsplass vd Emmrstad r dt mulig å gå stir mot og rudt Haugrtjr, Torp og østovr mot Brg. Fra Hvitst kirk går dt fotturr østovr mot Ppprstad, mot Vardås, Brattås og bygdborg. 21

Høl Høl tttstd liggr sør for Vstbystrum og øst for So. Hølslva skapr forbidls mllom Høl og So, og dt r godt tilrttlagt for frdsl lags lva. Dt r mulig å komm frm md båd sykkl og rullstol, og tras mllom Høl og So r sålds hyppig brukt, og t svært populært frilu sområd. Høl har t varirt frilu sliv,i form av turstir, o idrttsplassr og historisk opplvlsr. Høl har my histori, blat a t som ladstd, og d gaml jrbabro ovr tttstdt, Hølviadukt, har karaktristisk ut formig. Viadukt r i dag ikk åp for frdsl, m r vldig ott å bsku d fra Høl tttstd. Hølviadukt var av d først av sitt slag, og kk my oppmrksom ht itrasjoalt d gag d bl byggt. Kjstjrt r også t spd turmål. Tjrt har to ytd øyr, som yttr sg på vat år dt blåsr. Fra Høl strum r dt mulig å følg Gjølstadvi/Elvvilags Hølslva mot So. Fra Kapstadvi og Parkvi går dt stir sørovr mot Stavgås og Strømbråt. Nord for Høl strum r dt turmulightr vst for Muggstadbkk, mot Kardrås. Vd Sødr Kardr r dt gapahuk og bålplass, og dt r spd tursti fra Gjølstad til Kolås. Foto: Vstby Foto 22 23

So So r t gammlt ladstd som liggr vd utløpt av Hølslva. Dt r mag frilu sområdr i tilkytig til bbyggls i So. Grvlig r t ærturområd som r godt tilrttlagt, md t stort stittvrk, og lysløyp på 4 kilomtr. I tillgg r dt blat at slalåmbakk, g sykklstir, bålplassr og gapahukr på Grvlig. Områdt på Dør og Stavgås r populær ærturområdt for båd So og Høl. På Kolås r du So gol a, md 9 hull og øvigsba. I So r dt r arkologisk områdr, blat at på So torg og på Labo. Laksa har histori fra 2. vrdskrig, hvor oljtakr som bl brukt av tysk ubåtr bl sprgt av Milorg. Dt r mag badplassr i So, og syv av dm r statlig sikrd frilu sområdr som kommu forvaltr. I tillgg til d statlig sikrd frilu sområd r OBOS-strada svært populær. D r dri t i privat rgi. Dt r parkrigsplassr vd r av d statlig sikrd frilu sområd, og r av dm liggr også så ært So tttstd at dt r mulig å gå dit, t fra So strum, llr fra boligområd i ærht. Ødmørk r fuksjoll dl av Mossmarka, og r t av kommus størst frilu sområdr. Dt r mulig å gå til Ødmørk fra Grvlig. Fra Grvlig går dt også turstir og skiløypr mot Labo, Høl, Ødmørk og Mossmarka, Brvikbukta og sjøhag i Moss. Ødmørkstua r t populært turmål, og har srvrig hvr sødag hl årt. I tillgg r dt lavvo på Ødmørk, md 40 sittplassr, som r åp for fri bruk. I tillgg r dt to bålpar og 15 sittgruppr. Områdt r tilrttlagt slik at dt r mulig å komm frm r stdr md lktrisk rullstol/scootr. Dt r også tablrt vtyrsti i områdt. Områdt har stor aturvrdir, og ma r blat at Ishavt aturrsrvat på kommugrs mot Moss. Foto: Wch I. Bro 24 Fra So strum r dt mulightr for fotturr fra r utgagspukt. Mag går turr lags Høl slva mot Høl. Fra Ørajordt r dt mulightr til å gå rudtur opp til Kolåstjrt og mot Fistad og Høl. Vd So barskol/grvlig r dt båd lysløyp, isløyp og r mulig turr. Fra Strømbråt r dt r mulightr til rudturr i skog ordovr mot Stavgås og Høl, og Møllrås r t t utsiktspukt. Kyststi går fra kommugrs i sør, gjom So strum, og vidr mot Kolås før d går vstovr, forbi gol a, mot Kjøvag. Fra Kjøvagvi ka ma gå sørovr mot Laksa og ovr Vardås. Nordr dl av Stor Brvik avgrss hr til områdt mllom Slalombakk og Brviktjr. Hr r mu lightr for fotturr i områdt på Grvlig, md igag fra Stor Brvik vi. Hr r dt også mulig å følg sti til Brvikbråtvi og vidr østovr mot Ødmørk, og dt r gapahuk md bålplass vd Nordr Rød. Sødr dl Stor Brvik avgrss hr til områdt fra Brviktjr og sørovr mot grs til Moss kommu. Fra Gartrvi og Damåsvi r dt sti som går rudtur paralllt md Damåsvi. Nordovr går sti mot Brvikbråt og koblr sg på ttvrkt rudt Grvlig. Fra Opprødvi r dt mulight til å komm sg til Ødmørk, gjom å kryss Oslovi og udrgag udr E6. i tillgg strkkr kyststi sg gjom vstsid av områdt, lags Arbakk og Rigvi. 25

Statlig sikrd frilu sområdr 12 11 10 9 8 6 7 4 5 3 Vstby Kommu har 13 statlig sikrd frilu sområdr. Statlig sikrd frilu som - rådr r områdr hvor stat har gått i md midlr for å sikr diss områd slik at allmht ka bruk dm til frilu - sliv. I Vstby kommu r dt kommu som har asvart for forvaltig og dri av d statlig sikrd frilu sområd. D statlig sikrd frilu sområd i Vstby liggr all lags kyst, og omfattr bad - plassr md omkrigliggd områdr. D r å lags hl kommus kystlij, fra sør til ord, og r my brukt av bfolkig i hl kommu. Som - mrstid kommr også mag risd fra rgio for å bruk diss områd. Gjom plaarbidt r dt ikk kokludrt md at dt r bhov for statlig sikrig av y områdr, m dt skal gjørs vurdrig av bhovt for statlig sikrig for å sikr bdr adkomst til ksis - trd områdr. Dtt gjldr parkrig vd r av d statlig sikrd områd, og trasé for adkomst fra lad til Tø - smarka. I Vstby kommu r ma følgd statlig sikrd frilu sområdr: 3 - Brvikbukta Bukta bstår av stor grssltt, strad og sva - brg, som blir svært my brukt om sommr. Dt r lagt til rtt md sav - ollyballba, ptaquba og frisbgolf. I områdt r du grill, søppldukr og toaltt. Dt r o mulightr for parkrig i tilky - tig til områdt, som gjør tilgjglight god for d md dsatt fuksjosv. Områdt gr sg godt til badig, sk og rkrasjo. 4 - Tøsmarka Tøsmarka r stra - 5 - Skutbaug Stradområd md o dområdt rtt syd for svabrg, som r godt Tgforklarig Skutbaug. Stor dlr gt til badig, turgåig Statlig sikra friluftslivsområdr av områdt r dkkt av d viktig aturtyp rikt stradbrg, og r t uikt områd for Vstby md tak på vgtas - jo. Områdt r prgt av bratt trrg d mot vat. og a rkrasjo rtt syd for So spa. Områdt blir my brukt ab hotl - lts gjstr om somm - r og r t t std å stt ut kajakk på gru l fra Sauholm. I va - t utfor Skutbaug r dt forkomst av ålgrass, som har lokalt viktig vrdi. Dt r mulightr for parkrig md So spa, So stra - da llr Brvikbukta. 6 - Sauholm Sauholm og Gjøva utgjør kommus øyr. Sauholm bstår av to øyr, dr ordr dl r fuglfrdigområd, som ibærr at dt r frdslsforbud dlr av årt. Dt r rgistrrt t rikt biologisk magfold. Øya r ku tilgjglig md g båt, md mulightr for å lgg til på østsid og r i tillgg tilrttlagt md utdo. Områdt r godt gt for skig, badig, tlt - ig og adr frilu sak - tivittr. 1 2 Kart: Naturbas 1 - Gjøva Gjøva r av øy i kommu, og r ku tilgjglig md båt. Dt r mulightr for å lgg til md småbåtr vd lit brygg og i bukt på ordsid av øya. Dt r rgistrrt t stort magfold av artr, som blat at sommrfugl klippblåvig og karplat draghod og vårmarihåd. Flr av art og aturtyplokalitt på Gjøva r frdt. Frilu sområdt r tilrttlagt md utdo og søpplduk. 2 - Arstrada Stradområd som gr sg godt til badig, skig, turgåig og lk. Arstrada r d sørligst strada i kommu, og dt r fut iskt md særlig stor forvaltigsitrss. Dt r ikk tilrttlagt md parkr - ig til strada, som gjør at d r tilgjglig til fots llr md bussforbidls lags Brvikvi. 4,1 km 1: 80 000 Statlig sikrt frilu sområd - Sauholm Miljødirktoratt. Kartt iholdr iformasjo fra adr kildr (bl.a. Stats kartvrk). Foto: Chris Nyborg 26 27

7 - Lagsad/ Sosstrada 8 - Kjøvag brygg 9 - Hulvik So strada r størr strad rtt i ærht av So strum. Strada bstår i hovdsak av svabrg, md islag av grss, skog og sadstrad. Diss områd gr sg spsilt godt til bad ig, lk og rkrasjo. Strada r tilrttlagt md r istallasjor, blat at stuptår, toaltt, søppldukr, badtrap pr og bad åt sommrstid. Dt r ylig opparbidt y stor parkrigsplass for områdt, som sikrr god tilgjglight. Dtt r t lit områd, som bstår av stor brygg og t midr stradområd øst for brygg. Brygg r tilrttlagt md stuptår, og gr sg til skig år ig badr. Dt r stor parkrigsplass for områdt, md asfaltrt vi d til brygg. Fiskig r drfor mulig for prsor md dsatt fuksjosv. Hulvik r t strad- og svabrgsområd md rikt biologisk magfold som har r lokalt, rgioalt og asjoalt viktig atur typr. Områdt r prgt av gamml lauvskog, gamml barskog og frodig dal iovr fra sjø. Områdt blir brukt i udrvis igssammhg på gru av dt rik dyr og platlivt, båd i sjø og på lad. Kyststi går gjom områdt, mllom Krokstrad og Kjøvag. God tilgjglight md parkrigsplass til ca. 50 bilr, md toaltt og rovasjo. Foto: Vstby foto 10 - Krokstrad Dt statlig sikrd områdt rudt Krokstrad omfattr strad, parkrigsplass og t størr områd lags sjø ordovr fra strada. Kyststi går gjom hl områdt, og dt r r bål- og tltplassr lagt sti mot Emmrstad. Slv strad r godt tilrttlagt, også for d md dsatt fuksjosv, md parkrig, toaltt og asfaltrt vi. Ba for sadvollyball og frisbgolf kurvr r satt opp lgst fra vat. Dt r plalagt omfattd opprustig av algg rudt på Krokstrad, som vil lgg da bdr til rtt for bruk. Molo gr sg godt til sk, og r utstyrt md stuptår og trapp. 11 - Svartåshytta Dt r mulig å li Svartåshytta for all som øskr som dl av kystldhytt lags Oslo ord. Hytta liggr hlt vd sjø, og har sgplass til i prsor. D r også utstyrt md fullt kjøkk, stor stu og vrada mot sjø. Kyststi går rtt vd sid av hytta, som gjør at dt r turmulightr i umiddlbar ærht, mot Stjrås, Emmrstad, Haugrtjr, Hulvik og So. I tillgg r Krokstrad kort gåtur ua md si fasilittr. Utli admiistrrs av Oslo ords frilu sråd. 12 - Emmrstad Emmrstad bl i 2015 stmt frm av ibyggr som Vstbysmst attraktiv frilu sområd. Friområdt strkkr sg rudt Emmrstadbukta som r gamml aturhav, til svabrg syd for bukta mot Brtag. Slv strada bstår av størr grssltt og sadstrad, md opparbidt stupbrygg. Emmrstad r også prgt av t rikt biologisk magfold, båd på lad og i sjø. Parkrig skjr på grust parkrigsplass ca. 100 mtr fra strad, og dt r grusvi md bom og bratt sti md asfaltslip d til sjø. Kyststi går gjom områdt fra Hvitst og Krokstrad, på shrpatrapp i ord. Fra parkrigsplass går dt også turstir til Møl og Ppprstad. 28 Foto: Vstby Foto 29

Tilrttlggig for mskr md dsatt fuksjosv E rkk av trasé lags kyststi r frmkommlig md rullstol. Hvilk trasér dtt gjldr r mrkt av på kart ovr kyststi i Vstby.Dt r også mulig å bruk isløypa på Ppprstad md rullstol. Vstby kommu ga i 2016 støtt til oppgradrig av partir i lysløypa på Grvlig, slik at d skal bli tilgjglig for rullstol. For trrggåd rullstolr r dt r passd turmulightr: fra Ødmørk til skihytta i Moss, fra Ødmørk til So, lysløypa i So, og isløypa. På Krokstrad jobbs dt md å tablr adkomst ut i vat via ramp, skplass for rullstolbrukr, tr y parkrigsplassr for HC og vi/sti md fast dkk og ldlij fra d y parkrigsplass til HCtoalttr. Foto: Lisbt Müllr Allmasrtt Viktig arar for frilu slivt som skog, bitr, jordr og g, r som o st id av privatprsor som har ærigsitrssr kyttt til d samm aral. Allmasrtt, lovfstt i frilu slov, skal sikr allmht tilgag til frilu sliv samtidig som d bskyttr ærigsitrss for bod, skogbrukr og gruir. Frilu slivt r sikrt tilgag til frdsl i utmark og på vir som førr til utmark, udr forutstig av at frdsl skjr hsysfullt og varsomt for ikk å vold skad llr ulmp. Allmasrtt gjldr ikk for imark. Dtt r dyrka mark, gårdsplass, hustomt, gslått og opparbidt bit. På sti gjom bit ka du frds til fots drsom sti ldr til utmark. På fross llr sødkt åkr og g ka ma frds i tidsrommt 15. oktobr 29. april. Viktig md hsy Bod og skogir produsrr mat og adr produktr vi all r avhgig av. Dyrvlfrd, mat trygght og sikkrht r viktig for oss all. Dt r drfor viktig å ikk tråkk i åkr llr kast søppl og matrstr i atur llr på bit dr dyra ka få tak i dt. Dt r også viktig å rspktr skiltig av stir, iformasjo- og varslskilt og ikk forstyrr arbid som pågår på gård llr tømmrhogst i skog. Vd øsk om tilrttlggig for frilu sliv som mrkig av stir, gapahukr, bålplassr, kloppr og ligd må ma ha gruirs tillatls. Et godt samarbid mllom frilu sitrssrt og gruir gir trygg, god og ott tur- og aturopplvlsr. 30 Foto: Wch I. Bro 31

Kartlggig og vrdsttig av frilu slivsområdr Gjom arbidt md kommudlpla for frilu sliv har dt blitt gjomført kartlggig og vrdsttig av frilu slivsområd i kommu. Dtt arbidt har blitt gjomført i samar - bid md Akrshus fylkskommu. Akrshus fylkskommu satt i gag t prosjktsamar - bid for dtt arbidt i 2015, hvor kommu i Akrshus ku ta dl. Vstby kommu var md i d først grupp av kommur som gj - omført kartlggig i Akrshus. Gjom dtt prosjktsamarbidt har fylkskommu mottatt økoomisk støtt fra Miljødirktoratt for ku gasjr prosjktkoordiator. Prosjktkoordiator har bistått kommu i kartlggigsarbidt, for å sikr lik vrdivurdrig og tilfrdsstilld tkisk kvalitt på kartdata i all kommu. S tidligr avsitt om md - virkig for yttrligr iformasjo om md - virkigsprosss i kartlggigsarbidt. Vstby kommu har t ovrordt mål om å arbid for bærkra ig samfusutviklig. E god ovrsikt ovr kommus frilu slivsområdr r grulggd forutstig for å ku forvalt diss områd i tråd md dtt ovr - ordd målt. Kartlggigsarbidt har vært vik - tig for å skap t vrktøy som ka bidra til at dt sikrs god tilgag til frilu slivsområd, gj - om å saml og gjør tilgjglig iformasjo. Arbidt vil vidr bidra til å skap forutsigbarht i aralplalggig og ugå bit for bit utbyg - gig og fragmtrig. Kartlggigsarbidt gir også t godt grulag for søkad om spillmidlr og midlr til statlig sikrig, og t grulag for å utarbid sti- og løypplar, og gi målrttt isats for å bdr tilrttlggig for frilu sliv. Kartlggigsarbidt bl startt opp md rud på fm kartlggigsmøtr høst 2015. Udr diss møt dltok frivillig fra ulik lag og forigr. Områdr bl avgrst, og ifor - masjo som bl gitt av d oppmøtt bl otrt. Yttrligr iformasjo bl ihtt gjom møtr md all skols lvråd, og gjom bartråkkrgistrrigr i o av barhag. Dtt ga grulagt for t først utkast til kart og gskapstabll. Egskapstabll gir tallvrdi for ulik katgorir som for ksmpl bruksfrkvs, opplvlsskvalittr, fuksjo og tilrttlggig. Ettr at dtt først utkastt var utarbidt bl dt gjomført y rud møtr md d frivillig. Udr diss møt bl utkastt gjomgått, y områdr bl tatt i, o områdr bl tatt ut, og grsr og vrdir bl justrt. Dtt arbidt har rsultrt i t kart md tilhørd gskapstabll som følgr som vdlgg til kommudlpla for frilu sliv. Kartlggigsarbidt har rsultrt i at 119 om - rådr har blitt kartlagt og vrdsatt i Vstby kom - mu. 62 områdr har blitt katgorisrt som svært viktig frilu sområdr, 39 områdr har blitt katgorisrt som viktig frilu slivsområdr, 14 områdr har blitt katgorisrt som rgistrrt frilu slivsområdr, og 4 områdr r ikk klassi - srt områdr. Kartt vil bli lagt ut på tt som dl av kommus kartvrk, og på aturbas.o, som r Miljødirktoratts kartbas. Kartt på sid 33 visr kartt pr 04.08.2017. Kartt vil imidlrtid bli oppdatrt fortløpd, ttr hvrt som dt skjr drigr i status, for ksmpl gjom drt bruksfrkvs llr tilrttlggig. Kartt blir drfor ikk t vdlgg til slv kommudlpla, slv om dt r utarbi - dt som t ldd i plaarbidt. FRILUFTSLIVSOMRÅDER, VERDI TEGNFORKLARING A: Svært viktig friluftslivsområd B: Viktig friluftslivsområd C: Rgistrrt friluftslivsområd D: Ikk klassifisrt friluftslivsområd N 32 33 Kartopplysigr Koordiatsystm: UTM so 32 / Eurf89 Kartdato: 03.08.2017 Kartmålstokk 1 : 17000

Hadligsdl Tilrttlggig, tiltak og økoomi Tilskuddsordig for frilu sliv Kommustyrt i Vstby har vdtatt å stt av 300 000 kror årlig til frilu stiltak. Formålt md tilskuddsordig r å stimulr lag og orgaisasjor til å ivrkstt tiltak i frilu sliv,som vil vær til bst for allmht. Dt r frivillig orgaisasjor som ka søk om tilskudd, og dt ka søks støtt til tilrttlggigstiltak som vstlig bdrr forutstig for allmhts frilu saktivittr. Tiltak som r varig, rttt mot bar og barfamilir, som ka gjomførs i ærmiljøt og som vil vær ltt tilgjglig for ulik brukrgruppr r dt som vil bli prioritrt. Dt r mulig å søk om 100 % av totalkostad, maksimalt 150 000 kror. Tilskudd bl fordlt for først gag i 2016. Spillmidlr Spillmidlr til algg r hjmlt vd lov om pgspill, og 64 % av ovrskuddt til Norsk Tippig AS stills til disposisjo til idrttsformål. Dt ka søks om spillmidlr til byggig av idrttsalgg, ærmiljøalgg og algg og områdr for frilu sliv som r åp for allm aktivitt. Dt r mulig å få støtt til 50 % av kostad for frilu salgg gjom spillmidlr. Adr tilskuddsordigr Dt r fylkskommu som forvaltr stats ram mfordlig av spillmidlr. Hvilk alggstypr som byggs vil i først rkk vær t rsultat av lokal og rgioal bhov og prioritrigr. Vstby kommu har utarbidt t hadligsprogram som visr hvilk algg kommu øskr å ralisr i prioritrt rkkfølg. Et øskt algg/prosjkt må stå på d list for å ku søk om spillmidlr. Dt oppfordrs drfor til å sd ispill til kommus hadligsprogram i 15. oktobr hvrt år, til kommus folkhlskoordiator. To frilu sprosjktr r satt opp på hadligsprogrammt: Badramp på Krokstrad, og hlårs tur- og lysløyp fra Vstby ara. Bgg diss prosjkt r satt opp i 2018. Akrshus fylkskommu forvaltr tilskuddsordig hvor kommur og frilu slivsorgaisasjor ka søk om midlr. Gjom tilskuddsordig r dt mulig å søk om tilskudd til turskiltprosjktt. Turkiltprosjktt r t prosjkt dr dt gis støtt til mrk ig og skiltig av turrutr i tråd md Mrkhådboka. Målt md ord ig r at iformasjo, skiltig og mrkig skal øk frdsl og aktivitt dr folk bor og oppholdr sg. Miljødirktoratt har tilskuddsord igr hvor dt r mulig å søk om støtt til statlig sikrig av frilu sområdr, tiltak i statlig sikrd frilu sområdr, og til frilu saktivittr. Ordig md støtt til tiltak i statlig sikrd områdr skal mdvirk til å frmm frilu saktivitt, og dt r t krav om oppdatrt forvaltigspla for aktull områd. Nærmiljøtilskudd Kommustyrt har vdtatt at dt årlig skal stts av 50 000 kror til ærmiljøtilskudd. Dt ka søks om tilskudd til kl algg llr områdr tilrttlagt for gorgaisrt fysisk og sosial aktivitt, som tr ig, trim, idrttslk, sosial møtplassr bliggd i llr i dirkt tilkyttig til boligområdr. Søkadsfrist r 15. mars. Prosjkt om turskilt og mrkig, og gruiravtalr Som t ldd i asjoalt turskilt- og mrkprosjkt forgår dt t mrkprosjkt i Vstby kommu. Formålt md turskiltprosjktt r å bidra til økt og trygg frilu sfrdsl dr folk bor og oppholdr sg, gjom iformasjo, skiltig og mrkig. Arbidt i Vstby kommu gjomførs i hovdsak av Forum for atur og frilu sliv (FNF) og Vstby turlag. I Gardr har Gardr turstilag mrkt, ryddt og skiltt rkk stir. E rkk stir i kommu r allrd skiltt og mrkt, m dl gjstår fortsatt. FNF og Vstby historilag samarbidr også om å produsr QR-kodr som skal stts opp vd kulturmir. Dt følgr blat at som krav fra asjoalt turskilt- og mrkprosjkt at mrkhådboka skal følgs, og at dt må vær igått gruiravtalr. Gruiravtal må vær skri lig, og miimum varight på avtal skal vær 10 år. Foto: Vstby Foto Foto: Vstby kommu 34 35

Hadligspla Ndfor følgr to tiltakslistr. D først list visr tiltak som gjomførs av Vstby kommu. Gjomførig av frilu stiltak i Vstby kommu skal gjomførs av d ht og fagprso som arbidr md gjldd fagflt, og arbidt skal itgrrs i ksistrd virksomhtrs dri. Dt frmgår av hadligspla hvilk ht som r asvarlig for gjomførig av d ulik tiltak, og kostadr kyttt til gjomførig. For d tiltak som ibærr kostad utovr gjomførig av ordiær oppgavr må d klt rsultatområd komm md ispill til kommus hadligsprogram om hvilk frilu stiltak dt skal jobbs md d st år. E rkk av tiltak skal gjomførs i statlig sikrd frilu sområdr. Diss står oppført udr g ovrskri. For all tiltak i statlig sikrd frilu sområdr r dt mulig å søk om økoomisk støtt fra Miljødirktoratt år forvaltigspla for d klt områd r frdigstilt. Forvaltigspla for hvrt klt områd må vær frdigstilt og godkjt av Fylksma før dt ka søks om økoomisk støtt fra Miljødirktoratt. D adr tiltakslist visr tiltak som plalggs gjomført av frivillig. List r tatt md for å visual - isr hvilkt arbid som pågår på frivillig basis. For o av tiltak r dt ikk oppført hvm som gj - omførr dm, llr kostadr. Dtt r tiltak som kommu har rgistrrt t øsk for gjom arbidt md kartlggig og vrdsttig av kommus frilu sområdr, m som liggr utfor d områdr kom - mu ordiært drivr tilrttlggig. Tiltak r drfor tatt i for å vis at dt r t bhov, slv om dt ikk r o kokrt plar for gjomførig av diss. 36 37

* K o st a d r o g tid sp u k t fo r g j o m fø ri g a v d u lik tilta k v u rd r s k o k r t v d d å rlig ru l ri g a v k o m m u s h a d li g sp ro g ra m. 38 39

* K o st a d r o g tid sp u k t fo r g j o m fø ri g a v d u lik tilta k i s ta tlig s ik r d frilu fts o m rå d r a v k la r s fo rv a lt i g sp la fo r o m rå d ṫ 40 41