Sortsprøving i bringebær

Sortsprøving i bringebær Bærseminar Ringebu 17.03.12 Dag Røen Graminor AS Njøs frukt- og bærsenter

Prøvefelt bringebærsortar Stad Planteår Tal planter Sortar og seleksjonar Seleksjonar per sort frå andre land* frå Graminor* Sommarberande bringebær Graminor Njøs(RU061) 2006 14 x 2 1 2 Graminor Njøs(RU063) 2006 7 x 1 1 25 Graminor Njøs(RU082) 2008 7 x 1 9 3 Graminor Njøs(RU092) 2009 7 x 1 5 0 Graminor Njøs(RU102) 2010 7 x 1 6 8 Graminor Njøs(RU112) 2011 7 x 1 1 15 Bioforsk Øst Apelsvoll 2008 6 x 3 10 1 Bioforsk Øst Apelsvoll 2010 6 x 3 8 Bioforsk Vest Ullensvang 2009 6 x 3 9 1 3 dyrkarar industribærprosjekt 2010 50 x 3 4 2 3 dyrkarar industribærprosjekt 2011 50 x 3 0 2 * ekskl. kontrollsortar

Sortari forsøk A planta 2006 på Njøs og resultat for ein av desse sortane frå Bioforsk Apelsvoll Njøs 2008-2010 Apelsvoll 2011 Sort Start hausting 50 % hausta Avling Bærvekt Rotne bær Avling Bærvekt Rotne bær dato dato kg / 300 m rad g % kg / daa g % Glen Ample 1143* 6,2* 1* 1649 3,9 4 Veten 18.jul 27.jul 1274 4,1 2 Malling Hestia 23.jul 07.aug 1600 3,8 1 1538 3,0 5 RU004 04095 21.jul 04.aug 526 4,9 1 RU004 04106 20.jul 02.aug 941 4,7 1 RU024 01003 21.jul 03.aug 1316 4,9 1 Middelverdi 20.jul 02.aug 1133 4,8 1 1594 3,5 5 * = berre tal frå 2008 for Glen Ample

Sortari forsøk A planta 2006 på Njøs 2008-2009 2010 2008-2010 Sort Torning årsskot Frostskade Bladmidd skala 1-9 skala 1-9 skala 1-9 Glen Ample 9,0 1,0* Veten 6,5 9,0 7,0 Malling Hestia 4,5 9,0 8,3 RU004 04095 9,0 5,0 5,7 RU004 04106 9,0 7,0 4,7 RU024 01003 9,0 7,0 8,3 Middelverdi 7,2 8,3 8,3 * = bladmidd 2008-2009 for Glen Ample

Sortari forsøk A planta 2006 på Njøs og resultat for ein av desse sortane frå Bioforsk Apelsvoll Njøs 2008-2010 Apelsvoll 2011 Sort Ref Syre Ref/syre Farge Ustjånad Smak Fastheit Smak Fastheit Totalinntrykk g / 100 g g /100 g skala 1-9 skala 1-9 skala 1-9 skala 1-9 skala 1-9 skala 1-9 skala 1-9 Glen Ample 9,3* 2,03* 4,6* 5,9* 4,2* 3,4* 3,9* 5,8 5,0 4,8 Veten 9,7 2,23 4,3 7,0 4,1 2,8 2,5 Malling Hestia 10,6 2,31 4,6 5,2 5,4 4,4 4,6 4,0 4,8 4,0 RU004 04095 11,2 2,01 5,8 5,7 5,4 4,9 4,6 RU004 04106 12,5 1,68 7,9 5,6 4,6 5,2 4,8 RU024 01003 11,3 1,93 5,9 6,0 4,5 4,5 4,4 Middelverdi 10,8 2,03 5,5 5,0 5,3 4,7 4,4 4,9 4,9 4,4 * = berre tal frå 2008 for Glen Ample

Sortari forsøk B planta 2006 på Njøs og resultat for nokre av desse sortane frå Bioforsk Apelsvoll Njøs 2008-2009 Apelsvoll 2011 Sort 50 % hausta Avling Bærvekt Avling Bærvekt Rote bær dato kg / 300 m rad g kg / daa g % Glen Ample 21.jul 1773 5,8 1649 3,9 4 Octavia 04.aug 1830 6,1 1508 4,4 8 RU004 03067 28.jul 2107 5,9 2090 5,1 9 RU974 07002 21.jul 1729 6,0 Middelverdi 26.jul 1860 5,9 1749 4,5 7

Sortari forsøk B planta 2006 på Njøs Sort Torning årsskot Frostskade Bladmidd Gråskimmel skot Skotsjuke Flekkskurv skala 1-9 skala 1-9 skala 1-9 skala 1-9 skala 1-9 skala 1-9 2008-2009 2009-2010 2008-2010 2008-2009 2008-2009 2008-2009 Glen Ample 9,0 8,0 5,2 8,0 8,0 7,8 Octavia 4,3 8,5 7,7 5,8 8,3 7,8 RU004 03067 9,0 7,3 7,8 9,0 7,3 9,0 RU974 07002 9,0 9,0 8,7 7,8 7,5 9,0 Middelverdi 7,8 8,2 7,3 7,6 7,8 8,4

Sortari forsøk B planta 2006 på Njøs og resultat for nokre av desse sortane frå Bioforsk Apelsvoll Njøs 2008-2011 Apelsvoll 2011 Sort Farge Ustjånad Smak Fastheit Smak Fastheit Totalinntrykk skala 1-9 skala 1-9 skala 1-9 skala 1-9 skala 1-9 skala 1-9 skala 1-9 Glen Ample 5,7 b 5,2 a 4,3 ab 4,1 b 5,8 5,0 4,8 Octavia 5,1 c 5,2 a 3,9 c 4,7 a 5,8 6,3 6,3 RU004 03067 4,6 d 5,0 ab 4,5 a 4,3 b 4,0 5,0 4,5 RU974 07002 6,1 a 4,8 b 4,1 bc 4,3 b Middelverdi 5,4 5,0 4,2 4,3 5,2 5,4 5,2

Sortari forsøk planta 2008 på Njøs og resultat for nokre av desse sortane frå Bioforsk Apelsvoll Njøs 2010-2011 Apelsvoll 2011 Sort Start hausting 50 % hausta Avling Bærvekt Rotne bær Avling Bærvekt Rotne bær kg / 300 m dato dato rad g % kg / daa g % Glen Ample 25.jul 04.aug 1055 5,2 3 1648 3,9 4 Veten 27.jul 06.aug 745 4,3 11 Cascade Delight 02.aug 14.aug 1291 6,4 7 1892 5,9 15 Cowichan 31.jul 12.aug 1365 7,3 9 1561 4,1 13 EM 6413/59 22.jul 29.jul 935 4,4 3 996 2,3 8 Glen Doll 28.jul 09.aug 725 4,2 5 Glen Fyne 25.jul 07.aug 1107 5,5 2 Jeanne d'orleans 25.jul 07.aug 532 3,1 4 1243 2,7 8 SJR 941-1 28.jul 09.aug 833 4,2 4 1448 3,0 5 SJR 941-18 02.aug 14.aug 979 4,3 3 1582 2,9 5 SJR 944-2 30.jul 11.aug 1116 4,1 3 1626 3,7 8 RU004 03067 02.aug 19.aug 2279 7,0 8 2090 5,1 9 RU004 04095 28.jul 06.aug 724 5,6 6 RU044 02032 27.jul 11.aug 592 4,8 7 RU044 03073 31.jul 14.aug 780 4,6 2 RU044 03090 04.aug 19.aug 1369 6,7 3 Middelverdi 28.jul 10.aug 1027 5,1 5 1565 4,8 5

Sortari forsøk planta 2008 på Njøs Njøs 2010-2011 Sort Torning årsskot Frostskade Bladmidd skala 1-9 skala 1-9 skala 1-9 Glen Ample 9,0 8,3 5,5 Veten 7,0 7,0 5,0 Cascade Delight 8,0 7,0 9,0 Cowichan 7,0 6,5 9,0 EM 6413/59 9,0 6,0 9,0 Glen Doll 9,0 8,5 8,0 Glen Fyne 9,0 8,0 8,0 Jeanne d'orleans 5,0 8,5 9,0 SJR 941-1 6,0 8,0 9,0 SJR 941-18 4,0 9,0 9,0 SJR 944-2 7,0 9,0 9,0 RU004 03067 9,0 7,0 8,5 RU004 04095 9,0 9,0 8,0 RU044 02032 5,0 7,5 9,0 RU044 03073 7,0 9,0 8,0 RU044 03090 6,0 6,0 9,0 Middelverdi 6,6 7,5 8,3

Sortari forsøk planta 2008 på Njøs og resultat for nokre av desse sortane frå Bioforsk Apelsvoll Njøs 2011 (analysar) Njøs 2010-2011 Apelsvoll 2011 Sort Ref Syre Ref/syre Farge Ustjånad Smak Fastheit Smak Fastheit Totalinntrykk g / 100 g g /100 g skala 1-9 skala 1-9 skala 1-9 skala 1-9 skala 1-9 skala 1-9 skala 1-9 Glen Ample 10,3 2,15 4,8 5,4 5,2 4,3 3,9 5,8 5,0 4,8 Veten 10,1 2,34 4,3 6,6 4,0 2,7 2,4 Cascade Delight 10,0 2,46 4,1 5,5 5,3 4,9 4,0 3,5 5,8 4,0 Cowichan 10,9 2,12 5,1 5,5 5,0 5,1 4,1 4,5 5,5 4,3 EM 6413/59 5,2 4,7 3,4 2,9 Glen Doll 10,5 1,92 5,5 5,2 5,3 5,2 4,6 Glen Fyne 10,4 1,78 5,8 6,0 6,1 5,1 3,9 Jeanne d'orleans 11,4 1,58 7,3 5,8 5,4 5,2 4,0 2,3 4,8 3,5 SJR 941-1 12,0 1,62 7,4 5,6 4,9 4,8 3,7 4,5 5,3 4,5 SJR 941-18 12,0 2,05 5,8 6,3 4,7 4,4 3,6 3,3 4,5 3,0 SJR 944-2 10,5 1,90 5,5 5,8 5,2 4,6 3,5 2,8 4,3 3,0 RU004 03067 8,3 1,59 5,2 4,7 5,0 4,5 3,6 4,0 5,0 4,5 RU004 04095 10,8 1,64 6,6 5,2 4,5 5,1 3,4 RU044 02032 10,8 1,77 6,1 5,7 5,1 4,2 4,1 RU044 03073 12,5 1,72 7,3 5,8 5,3 5,7 5,0 RU044 03090 10,6 1,66 6,4 5,8 5,6 4,8 5,0 Middelverdi 10,6 1,8 6,0 5,0 5,3 4,7 4,4 3,8 5,0 4,0

Sortari forsøk planta 2009 på Njøs Njøs 2011 Sort Start hausting 50 % hausta Avling Bærvekt Rotne bær dato dato kg / 300 m rad g % Glen Ample 22.jul 09.aug 2127 6,4 9 Veten 22.jul 02.aug 808 4,9 29 Glen Doll 22.jul 09.aug 993 3,8 5 RU004 04106 26.jul 11.aug 2035 5,3 4 SCRI 00123A7 22.jul 09.aug 1838 6,0 13 Glen Ericht 22.jul 29.jul 1578 4,7 7 Tadmor 29.jul 11.aug 1490 6,2 21 Varnes 26.jul 15.aug 1068 5,3 21 Valentina 22.jul 26.jul 786 3,8 11 Middelverdi 23.jul 06.aug 1414 5,2 13

Sortari forsøk planta 2009 på Njøs Njøs 2011 Sort Torning årsskot Frostskade Bladmidd skala 1-9 skala 1-9 skala 1-9 Glen Ample 9,0 8,5 6,0 Veten 6,0 8,5 9,0 Glen Doll 9,0 8,5 8,5 RU004 04106 9,0 9,0 7,0 SCRI 00123A7 9,0 8,5 8,0 Glen Ericht 9,0 8,8 8,0 Tadmor 5,0 8,0 9,0 Varnes 4,0 5,5 9,0 Valentina 3,0 8,5 9,0 Middelverdi 7,2 8,3 8,3

Sortari forsøk planta 2009 på Njøs Njøs 2011 Sort Ref Syre Ref/syre Farge Ustjånad Smak Fastheit g / 100 g g /100 g skala 1-9 skala 1-9 skala 1-9 skala 1-9 Glen Ample 8,9 1,97 4,5 5,6 4,9 3,8 4,3 Veten 9,1 2,12 4,3 6,4 3,3 2,8 2,8 Glen Doll 10,0 1,96 5,1 5,7 5,0 4,8 4,8 RU004 04106 12,0 1,61 7,4 5,8 5,2 5,8 5,3 SCRI 00123A7 10,1 1,73 5,8 4,9 4,5 4,5 4,5 Glen Ericht 9,2 2,57 3,6 6,2 4,4 3,3 4,4 Tadmor 9,8 2,44 4,0 5,7 5,5 3,9 4,6 Varnes 10,8 1,96 5,5 1,6 4,0 4,2 3,3 Valentina 10,4 1,65 6,3 1,9 4,1 3,1 3,3 Middelverdi 9,8 2,07 4,8 5,0 5,3 4,7 4,4

Sortari forsøk planta 2010 på Njøs førsteinntrykk av fruktkvalitet Njøs 2011 Sort Ref Syre Ref/syre Farge Ustjånad Smak Fastheit g / 100 g g /100 g skala 1-9 skala 1-9 skala 1-9 skala 1-9 Glen Ample 9,5 1,94 5,0 5,7 4,3 4,2 3,7 Saanich 10,9 2,45 4,4 6,1 4,6 4,8 4,4 Ukee 10,3 2,18 4,9 4,8 4,6 5,3 4,4 BC 1-88-6 10,9 2,37 4,6 5,6 4,9 5,3 5,0 RU044 03073 12,5 1,74 7,2 SCRI9059D-2 10,3 2,33 4,5 5,0 4,9 4,8 4,2 SCRI9268E-3 9,0 2,24 4,3 5,0 3,6 3,9 4,2 SCRI9764F-3 9,8 2,37 4,2 5,6 4,6 4,3 4,6 Middelverdi 10,4 2,2 4,9 5,4 4,5 4,7 4,4

Prøvesylting hos industri førebels resultat sort første vurdering etter prøvesylting Kommentar A B C D Cascade Delight Smak minnar litt om Veten Cowichan Smak minnar litt om Veten Glen Doll Litt matt og gråleg farge Glen Ericht Bra smak og fargestabilitet, litt store frø Glen Fyne Bra smak, farge og fargestabilitet Glen Magna Bra farge, emmen smak Jeanne d'orleans Mange, små frø Malling Hestia Dårleg fargestabilitet og smak, tydelege frø RU004 03067 Tapar farge under lagring RU004 04106 Smak tapar seg under lagring RU024 01003 Bra smak, relativt synlege frø RU024 13030 God smak, fin farge RU044 03090 Ulik oppfatning av smak, bra farge, store frø RU974 07002 Held farge bra, fin smak og konsistens RU994 01008 Ikkje god smak, tydelege frø SCRI 00123A7 Lys og lite stabil farge SCRI 9059D2 Lys men stabil farge, bra smak SJR 941-18 Farge og smak OK, men skjemmande frø Tadmor Bra farge og fargestabilitet Veten A, B og C -separat vurdering av 3 industribedrifter D -samla vurdering av syltetøy etter 3 mnd lagring Dette er resultat frå prosjektet Sorter av jordbær og bringebær som egner seg til industri (2009-2012), finansiert av NFR, prosjekteigarar er prosessindustrien (Lerum, Stabburet, Findus, Røra).

Resultat frå sensorisk analyse - Njøs 9,0 8,0 7,0 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0 bærmos - andel frø / frøstorleik Resultat frå prosjektet Sorter av jordbær og bringebær som egner seg til industri.

Resultat frå sensorisk analyse - Njøs 9,0 8,0 7,0 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0 bærmos og friske bær - fargestyrke bærmos friske bær Resultat frå prosjektet Sorter av jordbær og bringebær som egner seg til industri.

Resultat frå sensorisk analyse - Njøs 9,0 friske bær - glans 8,0 7,0 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0 Glen Ample Glen Doll Glen Fyne Malling Octavia RU974 Hestia 07002 RU984 06038 RU004 03067 RU004 04095 Veten Resultat frå prosjektet Sorter av jordbær og bringebær som egner seg til industri.

Resultat frå sensorisk analyse - Njøs 9,0 friske bær - skinnstyrke 8,0 7,0 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0 Glen Ample Glen Doll Glen Fyne Malling Hestia Octavia RU974 07002 RU984 06038 RU004 03067 RU004 04095 Veten Resultat frå prosjektet Sorter av jordbær og bringebær som egner seg til industri.

Resultat frå sensorisk analyse - Njøs 9,0 friske bær - fastheit 8,0 7,0 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0 Glen Ample Glen Doll Glen Fyne Malling Hestia Octavia RU974 07002 RU984 06038 RU004 03067 RU004 04095 Veten Resultat frå prosjektet Sorter av jordbær og bringebær som egner seg til industri.

Frø og druplettar sort frø frø druplettandel/storleik vekt av 100 frø storleik skala 1-9 g skala 1-9 Glen Ample 4,5 0,197 5,8 Glen Doll 6,8 0,148 4,4 Glen Fyne 6,0 0,162 6,0 Malling Hestia 6,3 0,189 4,8 Octavia 2,8 0,209 5,2 RU974 07002 5,8 0,145 4,8 RU984 06038 6,5 0,160 4,8 RU004 03067 3,0 0,201 3,8 RU004 04095 4,3 0,177 5,6 Veten 7,5 0,185 5,6 Resultat frå prosjektet Sorter av jordbær og bringebær som egner seg til industri.

Resultat frå sensorisk analyse bærmos(august 2011) sort fargestyrke andel frø / frøstorleik Glen Ample 4,7 b 4,8 ab Glen Fyne 4,4 b 4,8 ab Octavia 2,9 d 3,6 b RU004 03067 2,7 d 5,0 ab RU044 04095 3,8 c 4,7 ab RU974 07002 3,9 c 5,0 ab Veten 5,8 a 5,4 a Resultat frå prosjektet Sorter av jordbær og bringebær som egner seg til industri.

Oppsummering sortar Sort Industri Friskkonsum Karakteristika CascadeDelight høgt potensial uavklart Litt tornar, høg avling, store og faste bær, god nok smak til friskkonsum?, sterk mot bladmidd, godt egna til syltetøy, sterk mot rotråte Cowichan høgt potensial uavklart Litt tornar, høg avling, store og faste bær, god nok smak til friskkonsum?, sterk mot bladmidd, godt egna til syltetøy Glen Doll middels potensial middels potensial Tornfri, middels avling, relativt små bær som er faste, fine og med god smak, sterk mot bladmidd, berre middels godt egna til syltetøy Glen Ericht uavklart uaktuell Tornfri, høg avling, middels store bær, ikkje god nok smak til friskkonsum, middels egna til syltetøy, sterk mot rotråte Glen Fyne høgt potensial uavklart Tornfri, høg avling, store og bra faste bær, fin utsjånadog bra smak, sterk mot bladmidd, svært godt egna til syltetøy Octavia lite aktuell uavklart Ein del tornar, høg avling, store, lyse og svært faste bær, neppe god nok smak til friskkonsum?, sterk mot bladmidd, lite egna til syltetøy RU004 03067 middels potensial middels potensial Tornfri, svært høg avling, store. lyse og faste bær, god nok smak og utsjånad til friskkonsum?, sterk mot bladmidd, middels egna til syltetøy RU004 04095 uavklart uavklart Tornfri, god nok avling?, store bær,, middels faste bær med god smak, noko utsett for bladmidd og frostskade, ikkje prøvd som syltetøy RU004 04106 middels potensial høgt potensial Tornfri, høg avling, middels bærvekt, faste bær med høg Brix og svært god smak, noko utsett for bladmidd, middels god til syltetøy RU024 01003 høgt potensial middels potensial Tornfri, høg avling, middels bærvekt, bra faste bær med høg Brix og god smak, sterk mot bladmidd, godt egna til syltetøy RU044 03090 uavklart høgt potensial Ein del tornar, høg avling, store, faste og fine bær, bra smak, sterk mot bladmidd, noko utsett for frostskade, varierande vurdering som syltetøy RU974 07002 høgt potensial middels potensial Tornfri, høg avling, store og faste bær, god nok smak til friskonsum?, sterk mot bladmidd, svært godt egna til syltetøy Tadmor middels potensial uavklart Ganske torna, høg avling, store og bra faste bær, god nok smak til friskkonsum?, sterk mot bladmidd, svært godt egna til syltetøy NB! Konklusjonane er basert på prøving til og med 2011. Nye resultat kan gje endra konklusjonar.

Takk for at de høyrtepå