SKREDFAREVURDERING, TØTLANDSVIK, HJELMELAND KOMMUNE INNHOLD. 1 Samandrag 2. 2 Innleiing Klassifisering av skredtypar 4.

Transkript

1 TØTLANDSVIK AQUA AS SKREDFAREVURDERING, TØTLANDSVIK, HJELMELAND KOMMUNE ADRESSE COWI AS Sandvenvegen Norheimsund TLF RAPPORT INNHOLD 1 Samandrag 2 2 Innleiing Klassifisering av skredtypar 4 3 Grunnlag 6 4 Områdeundersøking Topografi og vegetasjon Lausmassar og berggrunn Hydrologi Aktsemdsområder Tidlegare skredfarevurderingar Tidlegare skredhendingar 12 5 Skredfarevurdering Steinsprang Snøskred Jord- og flaumskred 22 PROJEKTNR. DOKUMENTNR. xx 1 VERSION UDGIVELSESDATO BESKRIVELSE UDARBEJDET KONTROLLERET GODKENDT 1 xx.xx.2016 Skredfarevurdering Jostein Soldal og Håvard Fremgaard Fiksen Prosjektdokumenter/Skred/Skredfarevurdering_tøt.docx

2 SKREDFAREVURDERING, TØTLANDSVIK, HJELMELAND KOMMUNE 2 6 Oppsummering og konklusjon 23 7 Aktuelle sikringstiltak 24 8 Kommentar til planforslag 25 9 Vedlegg 1 - Faresonekart Vedlegg 2 Steinsprang simuleringar 26 1 Samandrag COWI har på oppdrag frå Tøtlandsvik Aqua utført ei skredfarevurdering i samband med planane om å oppretta eit landsbasert settefiskanlegg på gnr/bnr 35/1 i Tøtlandsvik. Skredfarevurderinga er gjort i samsvar med gjeldande regelverk i teknisk forskrift til plan- og bygginslova, TEK 10, Settefiskanlegget og tilhøyrande tilkomstvei er i tryggleiksklasse 2. Skredfaregraden er basert på feltobservasjonar, vegetasjonsforhold, terrengruheit, skredhistorikk for området, lausmasseforhold, hellingsgrad og steinsprangsimulering i Rocfall. Etter COWI sine vurderingar er det steinsprang som er den mest aktuelle skredtypen for det aktuelle området. Faresonekart for steinsprang er vedlagt. Det er planlagt to rekkjer med bygningar. Rekkja lengst i nord-øst, mot elva Vorma, er utanfor faresone. For at tryggleiken med omsyn på denne skredtypen skal koma på eit akseptabelt nivå i tråd med TEK 10 må sikringstiltak gjennomførast for rekkja av bygningar nærast fjellsida i vest. Fangvoll langs vestre plangrense er eit alternativ.

3 SKREDFAREVURDERING, TØTLANDSVIK, HJELMELAND KOMMUNE 3 2 Innleiing Tøtlandsvik Aqua AS har planar om å etablere eit landbasert settefiskanlegg på gnr/bnr 35/1 i Tøtlandsvik i Hjelmeland kommune. Gjeldane reguleringsplan for det aktuelle området er vist i Figur 1. Rosa område er for industri/oppdrettsanlegg, brun farge er merka som naust og grønt område er landsbruksområde. I samband med utarbeiding av ny reguleringsplan er COWI AS engasjert for å gjere ei skredfarevurdering området. COWI utførte feltarbeid i området Figur 1. Reguleringsplanen for området.

4 SKREDFAREVURDERING, TØTLANDSVIK, HJELMELAND KOMMUNE Klassifisering av skredtypar Skred vert klassifisert ut frå materialinnhaldet som inngår. Lausmasseskred omfattar skred i lausmassar (jordskred, flaumskred og leirskred). Skred i lausmassar er avhengig av fleire faktorar. Her er vatn ein avgjerande faktor. Skred i fast fjell vert definert ut frå storleiken (volumet) på skredmassane. Jordskred oppstår normalt der terrenghellinga overstig Over 45 vil det svært sjeldan utløysast jordskred, då det som regel er svært lite lausmassar i så bratt terreng. Skreda består av grovt og/eller fint materiale, og som regel noko vegetasjon. Stabiliteten i skråningar er bestemt av eigenskapane til lausmassane, terrengformer, vegetasjon i skråninga, mektigheit og hydrologi. Vatn destabiliserer lausmassar ved auking i vasstrykk i poreromma i materialet. Dette minskar friksjonen mellom korna og kan ofte føre til utgliding. Jordskred skjer som regel som ein konsekvens av intens nedbør eller høg snøsmelting. Jordskred kan også skje som ein sekundærverknad av andre skredtypar, til dømes steinsprang. Andre skredutløysande faktorar for jordskred er menneskelege inngrep. Eksempel på dette er auka vektbelasting i skråningar eller ved at ein fjernar nedre delar av skråninga. Vidare kan også jordskred utløysast ved i inngrep i terrenget som hindrar god drenering (til dømes traktorvegar). Flaumskred er ein vassrik massestraum som oppstår langs bekkeløp, gjel eller raviner. Skreda er består av alle kornfraksjonar. I transporten nedover dreg skreda ofte med materiale som ofte fører til volumauke. Flaumskred vert utløyst ved store/ekstreme nedbørshendingar. Flaumskred kan bli danna og utløyst som ein konsekvens av jordskred langs flomløp eller undergraving i tilgjengelege skråningar eller erosjon i bekkeløp. Vidare kan også dreneringsløp demmast opp av skredmateriale eller vegetasjon. Når demninga bryt oppstår flaumskredet. På grunn av høgt vassinnhald har flaumskred høg mobilitet og kan bli frakta over store avstandar, også ned til tilnærma flate områder. Skredmaterialet vert typisk avsett i vifteformer. Det grovaste materiale vert avsett fyrst, medan det fine har lengre rekkevidda. Skred i fast fjell omfattar fjellskred, steinskred og steinsprang. Steinskred og fjellskred omfattar volum frå hundretusen til millionar av kubikkmeter. Steinsprang omfattar enkeltblokker med volum opptil nokre hundre kubikkmeter. Steinsprang vert utløyst frå kjeldeområder > 45. Dei vanlegaste utløysingmekanismane er fryse- og tineprosessar på våren og hausten, samt ved auka vasstrykk i sprekkar ved nedbør. Skredblokker bevegar seg ned skråninga ved rulling, spretting eller hopping. Fallhøgd til blokker frå kjelderområda, volum av skredblokker, vegetasjon, terrengformer og underlaget i skråninga (demping) er viktige parametrar som styrer utløpsdistansen til skredblokker. Ein kan skilje mellom fleire typar snøskred. Snøskred vert hovudsakleg løyst ut i vegetasjonsfrie områder (med omsyn på tettleiken av tre). Område som ligg i le for dominerande vindretning er akkumulasjonsområde om vinteren og potensielt danna skredfarlege område, dersom kriteria som blant anna hellingsgrad og snøforhold (vindpåverka) vert oppfylt. Flaksskred som normalt utgjer den største faren, vert normalt utløyst i terreng brattare enn 30. Over 50 vil terrenget vere for bratt til at tilstrekkelege snømengder vil kunne akkumulerast og utgjere risiko for snøskred. Flakskred vert utløyst langs svake soner/glidesjikt i snøens

5 SKREDFAREVURDERING, TØTLANDSVIK, HJELMELAND KOMMUNE 5 lagdeling. Store flakskred vil danna kraftige fonnvindar med krefter til å knekke tre, føre skade på bygningar med meir. Sørpeskred er ein spesiell type snøskred der skredmaterialet består av snø med svært høgt vassinnald. Skredtypen vert utløyst i område der vasstilsiget til snødekket er størst. Typiske utløysingsområder vil vere langs bekkefar eller forseinkingar i terrenget (eks. raviner) med låg infiltrasjon i grunnen. Sørpeskred oppstår normalt ved høg snøsmelting om våren eller ved kraftig regnver i snødekte skråningar. Skreda vil danne eit vassjikt mot bakken fordi snøpartiklane i skreda er lettare enn vatnet. På grunn av dette vassjiktet vil skreda ha høg mobilitet og ikkje stogga før dei når tilnærma flate områder.

6 SKREDFAREVURDERING, TØTLANDSVIK, HJELMELAND KOMMUNE 6 3 Grunnlag Rapporten er utarbeida etter anbefalingane i NVE-rettleiar Skredfarevurderingane baserer seg på følgjande punkt: Skredfare vert omfatta av plan- og byggingslova og teknisk forskrift til denne (TEK 10), det vert vist til 7.32 (Tabell 1). I denne lovgjevinga er ulike byggverk tildelt eigne graderinger for skadeomfanget/konsekvens skred har på ei bygningsmasse. Innunder dette kjem blant anna faren for tap av menneskeliv, samt omfanget av kva økonomiske konsekvensar skred har. Ulike bygningskategoriar er tildelt tryggleiksklassar frå 1-3. Tryggleiksklasse 1 er der skred har liten konsekvens. I slike områder er det tillaten maksimalt eitt skred per 100 år. Tryggleiksklasse 2 omfattar byggverk der konsekvensen er av middels karakter. Det vert her tillate maksimalt eitt skred per 1000 år. Tryggleiksklasse 3 omfattar byggverk der konsekvensen av skred er stor. Tillaten skredfrekvens er her eitt skred per 5000 år. Uteområde tilknytt byggverket blir normalt tildelt den same tryggleiksklassen som byggverket. COWI vurdere at disse settefiskanlegget vert kategorisert for å omfatte tryggleiksklasse 2. Tabell 1. Utdrag frå byggteknisk forskrift (TEK10) viser tryggleiksklassar for plassering av byggverk i skredfarlege områder. Bakgrunn for skredfarevurderinga er: Observasjonar gjort under feltbefaring Berggrunnskart og lausmassekart frå NGU ( Kartmateriale frå Statens kartverk ( Retningslinjer til flom- og skredfare i arealplaner frå NVE ( Rettleiar til sikkerhet for skred i bratt terreng. Kartlegging av skredfare i arealplanlegging og byggesak frå NVE ( Kartanalyse

7 SKREDFAREVURDERING, TØTLANDSVIK, HJELMELAND KOMMUNE 7 4 Områdeundersøking Settefiskanlegget i Tøtlandsvik er planlagt i eit området som ligg aust for Vormedalsvegen og elva Vorma som renn gjennom dalen. Avgrensinga for reguleringsplan er skissert inn i det topografiske kartet vist i Figur 2. Figur 2. Planavgrensinga er skravert med oransje farge i det topografiske kartet. 4.1 Topografi og vegetasjon Planområdet ligg nedst i det NV-SØ dalføret og er omkransa av bratt terreng og vertikale og subvertikale fjellveggar. Planområdet ligg tett inntil ulendt og svært bratt terreng, spesielt i nordvest og langs tilkomstvegen i sør. Fjellsida er NØvendt. I NV er det hovudsakleg to vertikale klippeparti på fleire titals meter, og bratt skråning i nedste del (Figur 3). Terrenget er bratt opp til kote i dette området. Sørover, langs planlagd tilkomstveg slakkar terrenget ut på toppen av fjellet, ved ca. kote 400. Terrenget i dette området er også svært bratt og karakterisert med vertikale og subvertikale klipper på nokre tiltals meter med ein bratt skråning i nedre del (Figur 4). Terrenghellingskartet for området baserer seg på terrengmodell med 10x10 meters ruter og er vist i Figur 5. Langs skråninga i nord og midtre delar er vegetasjonen vekslande med tett vegetasjon og meir opne områder. Her er vegetasjonen prega av ung og noko eldre lauvskog. I sørleg del, langs tilkomstvegen, er vegetasjonen hovudsakleg prega av tett og godt etablert granskog og enkelte lauvtre.

8 SKREDFAREVURDERING, TØTLANDSVIK, HJELMELAND KOMMUNE 8 Figur 3. Delar av planområdet (flatt område med grus) og bratt terreng med klippeparti bakkant. Figur 4. Langs tilkomstvegen i sørleg del.

9 SKREDFAREVURDERING, TØTLANDSVIK, HJELMELAND KOMMUNE 9 Figur 5. Terrenghellingskart. Planområdet er vist med oransje skravur. 4.2 Lausmassar og berggrunn Sjølve planområdet er eit breelavdelta beståande av sand- og grusavsettingar. I vest ligg det grov skredur ned til og langs heile plangrensa. Skredura går heile vegen opp til dei bratte fjellpartia i fjellsida. NGU har kartlagd bergrunnen til å vere ein diorittisk til granittisk gneis.

10 SKREDFAREVURDERING, TØTLANDSVIK, HJELMELAND KOMMUNE Hydrologi Foruta elva Vorma som renn gjennom dalen, renn det ein bekk frå Vikestølsvatnet og ned gjennom Kvednhusjuvet og ned til sentrale delar av planområdet (Figur 6). Når bekken møter flatare terreng, renn den vidare i røyr. Retninga og utløpet er ikkje kjendt. Kvednhusjuvet Vikestølsvatnet Figur 6. Dreneringssituasjonen ned mot planområdet. 4.4 Aktsemdsområder Planområdet ligg innanfor aktsemdsområda for steinsprang, snøskred, samt jord- og flaumskred. Slike kart viser områder med potensiell skredfare. Aktsemdskart for steinsprang er vist i Figur 7, snøskred er vist i Figur 8, jord- og flaumskred er vist i Figur 9. Aktsemdskart for steinsprang og snøskred vert framstilt på grunnlag av ein digital terrengmodell, utan feltregistreringar. Modellering av utløpssoner for snø- og steinsprang baserer seg på den såkalla "alpha-beta-modellen". Modellen byggjer på parametrar knytt til terrenghelling og terrengvinklar i skråninga. Potensielle utløysingsområder for snøskred er definert ved områder brattare enn 30, for steinsprang er denne hellinga >45. Vidare datamodellering gjev utløpslengder for skredtypane. Oppbremsingspunktet for snøskred er i modellen definert der terrenghellinga er 10, for steinsprang oppbremsingspunktet definert ved 23. Modelleringa tek ikkje omsyn til lokale faktorar som vegetasjon, avrenningsforhold, grunnforhold, lokal terrengoverflate eller klima. Modelleringa baserer seg på ein terrengmodell med 25 meters oppløysing, kartgrunnlaget er basert på 20 meters koter (1: kart). Basert på desse faktorane må ein vere klar over at aktsemdskarta ofte vil vere noko grove. Det må difor utførast ei meir detaljert skredfarekartlegging med feltbefaring for å avgjere skredfare i eit område.

11 SKREDFAREVURDERING, TØTLANDSVIK, HJELMELAND KOMMUNE 11 Aktsemdskart for jord- og flaumskred baserer seg på to numeriske-topografiske modellar. Ein modell er brukt for kjeldeområdet, den andre er brukt for utløpsområdet. Aktsemdskarta viser potensielle aktsemdsområder for skred i lausmassar, bortsett frå kvikkleire og store flaumskred i store, slake elveløp. Grunnlaget for definering av kjelde- og utløpsområder baserer seg på terrengmodell med 10 meters oppløysing. Figur 7. Aktsemdskart for steinsprang (data frå NVE). Figur 8. Aktsemdskart for snøskred (data frå NVE)

12 SKREDFAREVURDERING, TØTLANDSVIK, HJELMELAND KOMMUNE 12 Figur 9. Aktsemdskart for jord- og flaumskred (data frå NVE). Vanskelig å lese 4.5 Tidlegare skredfarevurderingar COWI kjenner ikkje til at det er gjennomført tidlegare skredfarevurderingar i området. 4.6 Tidlegare skredhendingar I skredhendingasdatabasen frå NVE er det rapportert om eit større jordskred i Dette gjekk på austsida av dalen. Observasjonar under feltbefaring viser skredurer knytt til steinsprang langs heile vestre del av planområdet. Området har vore og er eit aktivt område for steinsprang. Det er ikkje teikn til at større volum knytt til steinskred/fjellskred i området. Ved befaring var det observert teikn til eit blokkhalding flaumskred i Kvedhuskuvet. Vi såg teikn til ei tungeforma avsetning, men ein ryggforma avsetting i forlenginga av denne (Figur 10). Slike formar er karakteristiske for denne type skred. Ein annan observasjon var aukande grad av finare blokker nedover, noko som også kan vera prov på skredhendiga. Pga tett skog vegetasjon var det vanskelig å sjå skredtunga utanfrå. Skredet er av gamal alder og det kan ikkje utelatast at denne kan relaterast til smelteprosessar i samband med isavsmeltinga.

13 SKREDFAREVURDERING, TØTLANDSVIK, HJELMELAND KOMMUNE 13 Figur 10 Antatt form på skredtunge er markert med rødt. 5 Skredfarevurdering I forkant av skredfarevurderinga er grunnlagsinformasjon gjennomgått. Dette omfattar studiar av flyfoto, lausmassekart, berggrunnskart, og hellingskart. Feltarbeidet utgjer hovudgrunnlaget for vurderingane som vi har gjort. Under feltarbeidet har vi gjort observasjonar av hellingsgrad, vegetasjon, avrenningsforhold og grunnforhold. I tillegg er tidlegare skredhendingar og spor i terreng viktige faktorar som utgjør grunnlaget for vurderinga. Som supplement til vurderingane i felt er det gjort datasimuleringar av steinsprang. Datasimuleringa av steinsprang er gjort ved bruk av RocFall 5.0 utgjeve av Rocscience. Terrengprofilet som er nytta er utarbeidd frå topografisk kart. Koteavstand på 5 meter er nytta. Det aktuelle området er dårleg kartlagd og det einaste tilgjengelege kartalternativet har ekvidistanse på 5 meter. Dette gjev eit grovt grunnlag for simuleringsmodellen, dess meir detaljert topografien, dess betre vert også modellen. Koteavstand på 5 meter vil gje ein "glattare" topografi/overflate samanlikna med koteavstand på 1 meter. Resultatet av dette vil kunne føre til at utløpslengene i modellen blir overestimert. Erfaringsmessig er også modellen noko konservativ og gjer ofte lengre utløpslengder enn kva som er tilfelle. Noko av grunnen til dette er at simulerte blokker er kuleforma som gjev betre rulleeigenskapar. Kvaliteten på datasimuleringane er svært avhengig av dempingsparametrar som modellen baserer seg på. Dempingsparametrane i simuleringa er normal restitusjon (demping vinkelrett på skråning) og tangentiell restitusjon (demping

14 SKREDFAREVURDERING, TØTLANDSVIK, HJELMELAND KOMMUNE 14 langsmed skråning). Terrengprofilet er delt opp i segment basert på avstanden mellom kvar høgdekote på kartet. Kvar høgdekote på 5 meter og avstanden mellom desse vert til eit segment i skråninga. Kvart segment vert tildelt ein verdi som beskriv dempingsforholda/materialet i skråninga. Materialtypen som angjev dempingskoeffisientane vert bestemt ut frå observasjonar i felt. Steinsprangsimuleringane er gjort i langs profila i kartet, vist i Figur 11. Figur 11. Profiler for datasimulering av steinsprang.

15 SKREDFAREVURDERING, TØTLANDSVIK, HJELMELAND KOMMUNE Steinsprang Kjeldeområda for steinsprang ligg langs heile vestsida av planområdet. Høgda og storleiken på kjeldeområda (Figur 12), samt hellinga av skråningane under desse, tilseier at faren for at steinsprang vil kunne nå planområdet er stor. Eit tydeleg prov på dette er at steinsprangura når heilt ned til plangrensa. I vurderinga av faren for steinsprang er området delt i tre. Områda skilt med bokstavar frå A-C, sjå Figur 13. Figur 12. Kjeldeområda for steinsprang.

16 SKREDFAREVURDERING, TØTLANDSVIK, HJELMELAND KOMMUNE 16 Figur 13. Inndeling av området med bokstavar frå A-C. Område A Med omsyn på steinsprangfare vurderer vi dette området som det mest eksponerte langs reguleringsplangrensa. Dette er på grunn av det bratte terrenget og det store kjeldeområdet for steinsprang som ligg bratt over vestre del av plangrensa, sjå Figur 14. Profil som er teke ut frå terrenget er vist i Figur 15. Menneskelege inngrep i området gjev ikkje tydleg bilete på rekkevidda av tidlegare steinsprang, men slik det kjem fram i Figur 14, lengst i nordvest ligg skredura helt ned til plangrensa her. Ved feltbefaring har vi observert strukturar i kjeldeområda som kan utløyse steinsprang, sjå eksempel i Figur 16. Foliasjonen i bergarten går omlag parallelt med dalen og observasjonar i nedre delar av fjellpartia tyder på at bergmassen fell svakt innover berget, dette gir utgangspunktet stabilt berg. Utover dette er det observert fleire sprekkesett med ulike orienteringar i fjellet som vil kunne utløyse blokker. Fleire parti i fjellveggen dannar overheng. Ura i området viser at dette er eit aktivt kjeldeområde for steinsprang. Det er også observert fleire mindre, ferske steinsprang i området under befaringa i området.

17 SKREDFAREVURDERING, TØTLANDSVIK, HJELMELAND KOMMUNE 17 Figur 14. Fjellsida og kjeldeområder for steinsprang sett frå planområdet lengst nordvest. Pila i bilete til høgre viser skredura som ligg inntil planavgrensinga. Figur 15. Terrengprofil av skråninga. Denne er teke frå profilnr.1 frå Figur 11. Fargane beskrive dempingsparameter for utløpsbanen til blokke.

18 SKREDFAREVURDERING, TØTLANDSVIK, HJELMELAND KOMMUNE 18 Figur 16. Teikn til opne sprekkar i markerte områder. Område B Dette området har også ein bratt topografi, med markante kjeldeområder i øvre delar. Terrenget er noko slakare i nedre delar samanlikna med A, sjå Figur 17. Profil frå skråninga (nr. 4 i Figur 11) er vist i Figur 18. I tillegg er terrenget her noko meir ujamnt/ru i nedre delar. Her renn også bekken i nedre kant og dannar nedskjæring i terrenget på 1-2 meter. Desse faktorane medfører at utløpslengda i dette området truleg vert noko redusert i forhold til område A. Kvednhusjuvet vil også føre til at all steinsprang som har fallretning ned i denne i denne nedskjæringa vil stogge. I nedre delar i dette området der det også store, grove skredurer der dei største blokkene er anslege til å vere om lag 8-10 m³ (Figur 19).

19 SKREDFAREVURDERING, TØTLANDSVIK, HJELMELAND KOMMUNE 19 Figur 17. Kvednhusjuvet er vist med raude linjer til venstre. Bilete til høgre er ei forlenging av bilete til venstre i retning NV. Figur 18. Profilet frå skråninga teke frå profilnr. 4 i Figur 11. Fargane beskrive dempingsparameter for utløpsbanen til blokke.

20 SKREDFAREVURDERING, TØTLANDSVIK, HJELMELAND KOMMUNE 20 Figur 19. Blokker i skredura i nedre delar av område B. Person for skala. Område C: tilkomstvegen Terrenget stig rakst og bratt på vestsida av tilkomstvegen (Figur 20). Store, steile fjellparti går langs fjellsida mot vest. Nedre delar av skråninga består av tett granskog, delar består også av yngre bjørkeskog. Langs tilkomstvegen ligg det skredur, på det nærmaste ligg denne skredblokker 2-3 meter frå vegen. Det er observert fleire sprekkesett i fjellsida.

21 SKREDFAREVURDERING, TØTLANDSVIK, HJELMELAND KOMMUNE 21 Figur 20. Bratt topografi vest for tilkomstvegen. Figur 21. Skredur langs planlagd tilkomstveg. Resultat frå steinsprangmodellering og samla skredfarevurdering for steinsprang Utsleppspunkt er definert fleire stadar i langs dei ulike profila. Modelleringa viser at steinsprang når inn i planområdet. Generelt vert det anslege at utløpslengd er overestimert ved fleire av profila. Dette skuldast truleg hovudsakleg oppløysinga på profila som er nytta. Med hovudvekt på terreng, topografi i området, tidlegare skredhendingar, i tillegg til modellering frå skrentane vurderer vi at det nominelle årlege sannsynet for steinsprang er større enn 1/1000. Vurderingane våre for området er oppsummert i aktsemskartet vist i vedlegg 1.

22 SKREDFAREVURDERING, TØTLANDSVIK, HJELMELAND KOMMUNE Snøskred Faren for snøskred blir vurdert som liten. Vurderinga baserer seg på at terrenget generelt er for bratt for at det kan akkumulerast tilstrekkelege snømengder for at snøskred kan utløysast. Ein annan farereduserande faktor er vegetasjonen i området. Tettleiken av tre vil ha stabiliserande effekt på snølaga og hindre at snøskred vert utløyst. Ein tredje faktor er dei klimatiske forholda som ikkje utgjer fare for snøskred. Temperaturdata henta frå målestasjonen i Hjelmelandsvågen viser ein gjennomsnittstemperatur som er over 0 i vintermånadane. COWI vurderer at faren for snøskred har eit nominelt årleg sannsyn som er lågare enn 1/1000. Figur 22 Middeltemperatur i Hjelmelandsvågen. 5.3 Jord- og flaumskred På befaringa vart det observert lite jordmassar i skråningane i området. Faren for jordskred vert ikkje sett på som reell. På befaringsdagen vart det gått eit stykke oppover langs bekkeløpet. Bekken renn på urmassar så langt ein kan observere oppover i bekkefaret og delar av juvet i høgare opp. Terrenget langs elveløpet og oppover i Kvednhusjuvet er generelt bratt. Sjølv om steinsprang kan utløysast ned i bekkenfara, vil det i så bratte parti ikkje kunne stuvast opp større mengder vatn på grunn av det bratte terrenget. I tillegg er det grov blokker som ligg langs bekkeløpet. Dette vil vere gode, drenerbare massar. Ved befaring vart det observert teikn til eit mindre blokkhaldig flaumskred. I dette området såg vi ei tungeforma avsetting, med ein mindre ryggforma avsetting i forlenginga av denne. Slike former er karakteristisk for denne type skred. Ein annan observasjon var aukande grad av finare blokker nedover, noko som også kan vere prov på skredhendinga. Skredet er av gamal alder og det kan ikkje utelatast at denne kan relaterast til smelteprosessar i samband med isavsmeltinga. På grunn av lite lausmassar og det bratte terreng som hindrar oppstuvingar av vatn vurderer COWI at det ikkje er fare for vasshaldige skred vil utgjera fare for

23 SKREDFAREVURDERING, TØTLANDSVIK, HJELMELAND KOMMUNE 23 det aktuelle området. Nominell årleg sannsyn for jord- og flaumskred blir difor vurdert til å vera mindre enn 1/1000 og tilfredsstiller med dette krava i TEK Oppsummering og konklusjon I samband med reguleringsplan for gnr/bnr 35/1 i Tøtlandsvik og etablering av eit landsbasert settefiskanlegg har COWI AS gjort ei skredfarevurdering. Våre vurderingar baserer seg på felt observasjonar, vegetasjonsforhold, skredhistorikken i området, lausmasseforhold, hellingsgrad og steinsprangsimuleringar i Rocfall. Vurderingane for dei aktuelle skredtypane i området er beskrive i følgande punkt. Steinsprang. Kjeldeområda for steinsprang ligg langs heile vestsida av planområdet. Høgda og storleiken på kjeldeområda, samt hellinga av skråningane under desse, tilseier at steinsprang vil kunne nå planområdet er stor. Eit tydeleg prov på dette er steinsprangura ned til plangrensa. Med hovudvekt på terreng, topografi i området, tidlegare skredhendingar, i tillegg til modellering frå skrentane vurderer COWI at det nominelle årlege sannsynet for steinsprang er større enn 1 per 1000 år og ikkje tilfredsstillar krava i TEK 10, 7.32 med omsyn på steinsprang. Jord- og flaumskred. På grunn av lite lausmassar og det bratte terreng som hindrar oppstuvingar av vatn vurderer COWI at det ikkje er fare for vassheldige skred vil utgjera fare for det aktuelle området. Nominell årleg sannsyn for jord- og flaumskred blir difor vurdert til å vera mindre enn 1/1000 og tilfredsstiller med dette krava i TEK 10. Det takast atterhald om at dette kan endrast etter terrengarrondering. I så tilfellet kan sikringstiltak mot steinsprang og flaum slås saman. Til dømes kan en fangvoll også innarbeidast til ein flaumveg. Snøskred og sørpeskred. COWI vurderer at faren for snøskred har eit nominelt årleg sannsyn som er lågare enn 1/1000. Faresonekartet som sumerar våre vurderingar i området er vist i vedlegg 1. Faresonekartet tar med i betraktningen at anleggsområdet skal planerast.

24 SKREDFAREVURDERING, TØTLANDSVIK, HJELMELAND KOMMUNE 24 7 Aktuelle sikringstiltak For å tilfredstille krava med omsyn på steinsprang kan fangvoll vera eit godt alternativ. Eit alternativ er at det vert ført opp ein langsgåande fangvoll langs vestre plangrense. I dimensjoneringa av fangvollen er simuleringsprogrammet i RocFall nytta. Terrengprofil er manipulert i terrengutflatinga nedst i skråninga for å finne sannsynlege dimensjonar av fangvollen. Fangvollen må plasserast i utflatinga av skråninga. I simuleringa gav ein vollhøgde på 4 meter eit tilfredsstillande resultat, der alle blokker stoggar. Mogelig utforming av voll er vist i Figur 23. I vollen som vender mot fjellsida kan det å leggast opp tørrsteinsmur med helling 3:1. Figur 23 Skisse av fangvoll. Det vert tilrådd å bruke massar frå den eksisterande skred ura for å laga fangvollen. Ein fangvoll vil også kunna innarbeidast som ein flaumveg for vatn frå Kvedhusbekken. Sikringstiltak må prosjekteras nærare etter terrengarrondering. Endring av terrenget kan påverke faren for flaum og overvatn.

25 SKREDFAREVURDERING, TØTLANDSVIK, HJELMELAND KOMMUNE 25 8 Kommentar til planforslag Faresonekart 1:1000 er illustrert i vedlegg 1, det tas i betraktning at anleggsområdet skal planerast. Viss det skal opprettast bygg eller utførast anna arbeid innanfor faresoneområdet må det gjennomførast sikringstiltak for at det skal tilfredstilla krava i TEK 10, 7.32 med omsyn på steinsprang. Viss anleggsvegen ikkje utberast trengs det heller ikkje gjennomførast tiltak då vegen står som den gjer. Med tanke på settefisk anlegget og tilhøyrande er det ikkje behov for sikringstiltak før det blir utført tiltak innanfor faresonagrensa. 9 Vedlegg 1 - Faresonekart Faresonekart 1:1000

26 SKREDFAREVURDERING, TØTLANDSVIK, HJELMELAND KOMMUNE Vedlegg 2 Steinsprang simuleringar Dei raude linjene i profila indikera simulerte steinsprangbana. Innlagte piler vise endepunkt for simulerte steinsprangbana. Profil 1

27 Profil 2 SKREDFAREVURDERING, TØTLANDSVIK, HJELMELAND KOMMUNE 27

28 Profil 3 SKREDFAREVURDERING, TØTLANDSVIK, HJELMELAND KOMMUNE 28

29 Profil 4 SKREDFAREVURDERING, TØTLANDSVIK, HJELMELAND KOMMUNE 29

30 Profil 5 SKREDFAREVURDERING, TØTLANDSVIK, HJELMELAND KOMMUNE 30

31 Profil 6 SKREDFAREVURDERING, TØTLANDSVIK, HJELMELAND KOMMUNE 31

32 Profil 7 SKREDFAREVURDERING, TØTLANDSVIK, HJELMELAND KOMMUNE 32