Vintervèr i Eksingedalen

Størrelse: px

Begynne med side:

Download "Vintervèr i Eksingedalen"

Karina Bjerke
5 år siden
Visninger:

1 Vintervèr i Eksingedalen Innlevert av 4. og 7. ved Eksingedalen skule (Eidslandet, Hordaland) Årets Nysgjerrigper 2016

2 Ansvarlig veileder: Frøydis Gullbrå Antall deltagere (elever): 3 Innlevert dato: Deltagere: Vegard Gullbrå T., Silje G., Idar G. 2

3 Dette lurer jeg på Vintervèr i Eksingedalen Har vèret forandra seg på vinteren i Eksingedalen? Hvorfor er det slik Det er normale variasjonar? Det regnar meir? Legg en plan Ingunn sine nedbørsbøker Samle inn nedbørsinformasjon Ut å hente opplysninger Skrive tal i skjema Dette har jeg funnet ut Ingen år er like! Det har blitt meir vinterregn Kan det vere feil - det me finn? Konklusjon: Klar trend - men likevel variasjon Fortell til andre Resultat klare til nyttårsfest Sak til heimesida til Eksingedalen Lokalavisa "Hordaland" skreiv om oss også 3

Dette lurer jeg på Vintervèr i Eksingedalen I øvre Eksingedalen har me opplevd mykje problem knytt til vèr og stengte vegar siste vintrane. Kanskje er me difor ekstra opptatt av vintervèr.

4 Dette lurer jeg på Vintervèr i Eksingedalen I øvre Eksingedalen har me opplevd mykje problem knytt til vèr og stengte vegar siste vintrane. Kanskje er me difor ekstra opptatt av vintervèr. Her er det stort sett stabil vinter med snø frå desember til mars. Det me lurer på no er om veret har forandra seg - om det til dømes regnar meir på vinteren no enn det gjorde før. Har vèret forandra seg på vinteren i Eksingedalen? Vanlegvis er det snø som kjem frå himmelen på vinterstid her som me bur. Gullbrå ligg 580 moh. Me har fremdeles mykje snø på vinteren, men det kjem også ein del regn, og me må oftare gå med regnkle på vinteren no enn før. Dei gamle her seier at det alltid var is på elvar og bekkar gjennom heile vinteren før - det er det ikkje no. Det kjem ofte snøras når snøen er tung og våt, for eksempel etter regnvèr. Sist vinter var det mange snøras og stengt veg her. Ein periode var me innestengt på grunn av ras i 11 dagar. Desse tinga gjer at me lurer på om noko har forandra seg. Silje, Idar og Vegard har gjort denne undersøkinga på fritida i november og desember Frøydis har vore rettleiar og skrivar. 4

5 Hvorfor er det slik Det er normale variasjonar? Det er ingen år det kjem akkurat like mykje regn og snø på vinteren. Kanskje det me merkar er berre heilt vanlege variasjonar i vèret? Det regnar meir? Det kan vere at det er regn fleire dagar på vinteren no enn før. Det gir meir våt snø og oftare ras. Når me starta med denne undersøkinga i november 2015 var der mykje snakk om klima på radio og TV. Det skulle vere stor klima-konferanse i Paris. Kanskje er det me merkar effekt av klima-endring, at det blir høgare temperaturar? 5

Legg en plan for undersøkelsen Ingunn sine nedbørsbøker Ingunn bur på Gullbrå. Ho måler kvar dag kor mykje nedbør det har kome. Nedbøren blir samla i ein beholdar, og denne tømmer ho kvar dag.

6 Legg en plan for undersøkelsen Ingunn sine nedbørsbøker Ingunn bur på Gullbrå. Ho måler kvar dag kor mykje nedbør det har kome. Nedbøren blir samla i ein beholdar, og denne tømmer ho kvar dag. Nedbøren er målt i mm vatn. Er det snø som har kome må ho først tine snøen og så måle. Målingane skriv ho ned i nedbørsbøker. Ho sender dei også til meterorologisk institutt kvar morgon. I desse nedbørsbøkene står det mykje interessant, og ho har bøker heilt tilbake til Altså er det på Gullbrå målt korleis veret har vore alle dagar i året, kvart år sidan 1944 til i dag. Der kan me finne mykje I ein slik behaldar blir nedbøren samla opp informasjon. Me spør om me kan få låne bøkene, og det får me lov til - så lenge me er forsiktige med dei. Då har me bøker frå

Då vil me sjå kun på nedbør på vinteren. Me velgjer å sjå på januar og februar, sidan me trur det er dei kaldaste månadane.

7 Samle inn nedbørsinformasjon I nedbørsbøkene er det skrive ned kodar for kva type nedbør det er kvar dag, om det er regn eller snø. Det står også kor mykje snø det er på marka, i tillegg til nedbørsmengde. Spørsmålet vårt er om vintervèret har forandra seg. Då vil me sjå kun på nedbør på vinteren. Me velgjer å sjå på januar og februar, sidan me trur det er dei kaldaste månadane. Det er då det er skikkeleg vinter her. Me vil sjå på alle dagar i januar og februar det har vore regn, kor mykje regn det har kome og samanlikna dei siste åra med tidlegare. Då kan me sjå om det har forandra seg. 7

8 Ut for å hente opplysninger Skrive tal i skjema For å samle alle tala fann me ut at det var lurt å lage eit skjema og skrive dei i. I skjema noterte me alle datoar det hadde regna i januar og februar, kva type nedbør det var (regnbyger eller regn), og kor mykje nedbør det hadde vore dei dagane. Me skreiv også opp snøhøgda kvar dag, og kor mykje snø det hadde vore dagen før. Nokon dagar var det nedbør både som regn og snø, og dei dagane tok me også med. Når me hadde gått gjennom alle bøkene og fått med alle tala, summerte me for kvart år tal dagar med regn i januar og februar, og kor mykje nedbør det hadde vore på regndagane. Desse tala la me inn i excel rekneark. Så samanlikna me tala år for år, for å sjå om det var noko forandring. Til slutt laga me nokre diagram for å vise resultata våre. Registrering i gong 8

9 Det var mykje arbeid å gå gjennom alle bøkene 9

Nokre år var det ikkje regn ein einaste dag i januar og februar, andre år var der

10 Dette har jeg funnet ut Ingen år er like! Me fann ut at det var veldig forskjellig kor mykje regn det var på vinteren. Nokre år var det ikkje regn ein einaste dag i januar og februar, andre år var der veldig mange dagar Det er veldig forskjellig kor mange dagar det er regn som nedbør på vinteren Det har blitt meir vinterregn Klar auke i vinterregn 10

11 Sidan det er så stor variasjon i dagar med vinterregn frå år til år, tenkte me det var lurt å samanlikne litt lengre periodar. Me hadde målingar frå 1944 til Heile perioden delte me i tre, og fekk då bolkar på 24 år. Resultata her er ganske klare, det er tydeleg både fleire dagar med regn og meir regn på vinteren siste periode enn første. Tal dagar med vinterregn er nesten dobla siste periode samanlikna med første Kan det vere feil - det me finn? Dersom dei som har notert i nedbørsbøkene ikkje har vore nøyaktige, kan det gi oss feil resultat. Av og til var det også vanskeleg å sjå kva som var skrive opp i bøkene. Dersom vèret varierer mykje over enno lengre periodar enn me har registrert, kan det vere at det me ser likevel er ein naturleg variasjon. Å sjå på nedbør over enno lengre tidsperidodar kunne gitt oss svar på det ( men me hadde ikkje eldre bøker). Konklusjon: Klar trend - men likevel variasjon Ut frå det me finn ut, ser det ut som det er klar trend at meir av nedbøren kjem som regn på vinteren no, samanlikna med tidlegare år. Det er likevel stor variasjon frå år til år. Kanskje er dette følgje av klima-endringar med høgare temperaturar? Det er nyttig å vite om dette, at klima-endringar også kan vise seg her me bur. Då kan me bli meir bevisste på det og prøve gjere ting som er positivt for miljøet, for eksempel, køyre ilag til trening, slå av lyset på rommet, ikkje kaste bos i naturen osv. 11

Fortell til andre Resultat klare til nyttårsfest Presentasjon på nyttårsfest I øvre Eksingedalen har me felles nyttårsfeiring på grendahuset. På festen presenterte me resultata frå denne undersøinga.

12 Fortell til andre Resultat klare til nyttårsfest Presentasjon på nyttårsfest I øvre Eksingedalen har me felles nyttårsfeiring på grendahuset. På festen presenterte me resultata frå denne undersøinga. Mange syns det var spennande, det me hadde funne. Mange sa også at det var slik dei trudde det var. Sak til heimesida til Eksingedalen Bygda vår har eiga nettside, Frøydis laga sak om forskinga og la ut der: 12

Lokalavisa "Hordaland" skreiv om oss også Me tipsa lokalavisa om saka, og dei ville også skrive om oss: http://www.

13 Lokalavisa "Hordaland" skreiv om oss også Me tipsa lokalavisa om saka, og dei ville også skrive om oss: vaksdal/stadig-meir-vinterregn-i-eksinged alen Lokalavisa syns det me fann var interessant 13

14 Vedlegg Vedlegg på Internett Skjema til registreringa 14

Like dokumenter

Kåffår ha Skåbu-dialekta forandra sê?

Kåffår ha Skåbu-dialekta forandra sê? Innlevert av 1. - 7. klasse ved Skåbu oppvekst (Nord-Fron, Oppland) Årets nysgjerrigper 2012 Ansvarlig veileder: Heidi Maurstad Antall deltagere (elever): 26 Innlevert