Hattfjelldal kirkegård - Beskrivelse skisseprosjekt Utgave: 1 Dato: 2015-01-30
Hattfjelldal kirkegård - Beskrivelse skisseprosjekt 1 DOKUMENTINFORMASJON Oppdragsgiver: Rapporttittel: Hattfjelldal kirkegård - Beskrivelse skisseprosjekt Utgave/dato: 1 / 30. jan. 2015 Arkivreferanse: - Oppdrag: 536210 Hattfjelldal kirkegård Oppdragsleder: Borghild Neergaard Aarset Fag: Landskap Tema Kyrkjegard Skrevet av: Borghild Neergaard Aarset Kvalitetskontroll: www.asplanviak.no
Hattfjelldal kirkegård - Beskrivelse skisseprosjekt 2 FORORD Asplan Viak har vore engasjert av for å utarbeide skisseprosjekt for utviding av Hattfjelldal kirkegård. Steinar Lund har vore Hattfjelldal kommune sin kontaktperson for oppdraget. Borghild Neergaard Aarset har vore oppdragsleiar for Asplan Viak. Sverre Magnus Havig og Trond Slettedal har hatt fagansvar for VA-området, og Skjold Haugstad har hatt det faglege ansvaret for elektro. Molde, 30/01/2015 Borghild Neergaard Aarset Oppdragsleiar Brit S. Johnsen Kvalitetssikrar
Hattfjelldal kirkegård - Beskrivelse skisseprosjekt 3 INNHALD 1 Hattfjelldal kirkegård - Beskrivelse skisseprosjekt...4 1.1 Dagens situasjon, føresetnader...4 2 Landskapsplan...5 2.1 Landskapsplana sitt hovudgrep...5 2.2 Terreng og grunntilhøve...5 2.3 Vegetasjon...5 2.4 Sitteplass og damanlegg...8 2.5 Vasspostar...8 2.6 Adkomst, parkering, interne vegar...9 2.7 Bygningar...9 2.8 Kyrkjegardsmuren...9 2.9 Portar...10 2.10 Belysning...11 2.11 Materialbruk...11 2.12 Gravfelt...12 3 Tekniske anlegg...13 3.1 Vassforsyning, avløp, drenering...13 3.2 Elektroarbeid...14
Hattfjelldal kirkegård - Beskrivelse skisseprosjekt 4 1 HATTFJELLDAL KIRKEGÅRD - BESKRIVELSE SKISSEPROSJEKT Hattfjelldal kirkegård skal utvidast i austleg retning. Det er utarbeidd skisseplaner som syner korleis arealet kan nyttast, og som i tillegg ser på det øvrige kyrkjegardsarealet med plassering av parkeringsplass, driftsavdeling og bårehus. 1.1 Dagens situasjon, føresetnader Hattfjelldal kirkegård ligg midt i kommunesenteret, med nærings- og bustadområde som nærmaste naboar i vest, nord og aust. Mot sør grensar kyrkjegarden mot Rv 73 og ope landskap med dyrka mark. Kyrkja ligg på ei lita høgde, omkransa av eksisterande gravplass. Arealet regulert for utviding av kyrkjegarden består i dag av delvis dyrka og delvis gjengrodd mark. Det er lett hellande terreng, med ei brattare skråning opp mot O.T.Olsens veg i nord. På området for utvidinga ligg det eit tysk vassanlegg med ein overbygd nedgang til kulvert under terreng. Anlegget ligg eit godt stykke under dagens terrenghøgde, og med ei oppfylling av jordmassar på opptil 1,5 m er det tenkt at området kan nyttast til gravplass uavhengig av denne betongkulverten. Ved ei detaljprosjektering skal anlegget innmålast slik at ein evt kan tilpasse høgder, plassering av vegar/gravfelt på ein god måte ift dette vassanlegget. I tillegg til å planlegge ny gravplass er det sett på parkerings- og driftstilhøva ved kyrkjegarden. Plassering av driftsfunksjonar og kapasitet på eksisterande parkering er ikkje tilfredsstillande i dag. Område for utviding av Hattfjelldal kirkegård. Overbygd kulvert i betong til høgre på biletet.
Hattfjelldal kirkegård - Beskrivelse skisseprosjekt 5 2 LANDSKAPSPLAN 2.1 Landskapsplana sitt hovudgrep Dagens kyrkjegard, forma på landskapet og det omkringliggande terrenget har vore utgangspunkt for utforminga av kyrkjegardsutvidinga i Hattfjelldal. Den nye gravplassen er tenkt som ei naturleg forlenging av eksisterande gravplass, samtidig som det formale, geometriske mønsteret er tenkt mjuka opp. Kyrkjegarden vil bli parkmessig utforma, slik at den snarare innbyr til opphald enn å stenge folk utanfor murane. For å bryte med det tradisjonelle og stramme formspråket, tillet vi oss å endre på linjeføringane ved å heve terrenget og la gravrekkjene i stor grad følgje kurvaturane til vegen. Når både vegar, vegetasjon og gravrekkjer samspelar og følgjer same flyt, blir det danna eit roleg og innbydande preg på kyrkjegarden. Utforminga er basert på prinsippa om universell utforming, og ivaretek krav om stigningstilhøve på gangvegar. 2.2 Terreng og grunntilhøve Dagens terreng på utvidingsområdet ligg noko lågare enn eksisterande gravplass. Ved å fylle opp med massar og heve terrenget, spesielt i det nordre området, vil ein oppnå ein god samanheng mellom ny og gammal kyrkjegard. I tillegg til å binde saman områda og skape ein god heilskap, vil dette gje oss kontroll over gravemassane og gje moglegheit for å skape ønskelege stigningstilhøve på vegane. Dette gjeld spesielt ved avkjørsel frå vegen i nord til bårehus/driftsavdeling, men også med tanke på universell utforming på gangvegane. Massane i grunnen er for øvrig gode gravemassar. Kyrkjegardsmurane vil også fungere som støttemurar. Dette gjeld sør for driftsavdelinga for å få gode høgdetilhøve på driftsplass og akseptabel stigning ved avkjørselen, og heilt mot sør på den utvida gravplassen for å få dei rette falltilhøva på gravfelta. Etter som det blir fylt opp med massar på den nye gravplassen kan ein sikre seg godt drenerande og gjennomgravbare massar. 2.3 Vegetasjon På eksisterande kyrkjegard består vegetasjonen hovudsakleg av tre. Det er i seinare tid tynna ut ein del i trevegetasjonen, både for å ta bort gamle og dårlege tre og for å lysne gravplassen. Kyrkjegarden skal omrammast av tre, for å markere eit skilje mellom den rolege gravplassen og det offentlege rom utanfor. Store tre er staslege og gjev ro til plassen, dei dannar veggar i utkanten av kyrkjegarden og dei danner djupne og ein fredfull, pastoral effekt som solitærtre inne på gravfelta. Det skal nyttast høge, einstamma tre inne på gravfelta. Plassering av trea tek omsyn til siktlinjer, slik at ein frå sitteplassane kan ha sikt ut frå kyrkjegarden samtidig som ein frå stiane får eit grønt fokuspunkt i enden. I utkanten av kyrkjegarden kan ein også plante fleirstamma tre som tettar betre mot bakken. I tillegg til denne overordna trevegetasjonen er det tenkt bruk av felt med busker/prydgras/ staudar som følgjer same linjeføring som vegane. Desse har ein romleg effekt, blir oppfatta
Hattfjelldal kirkegård - Beskrivelse skisseprosjekt 6 som retningsgjevande og dannar avskjerming ved sitteplassar. Ved å bruke prydgras, løk, stauder og eit mangfald av busker vil ein appelere til alle sansar og innby til opphald av dyr og menneske. Vegetasjon skal også nyttast til å skjerme mot element ein ikkje ønskar skal vere så synleg; dvs at ein skal plante tett vegetasjon rundt hjørnet ved driftsavdelinga der ein lagrar avfall m.m. 2.3.1 Forslag til vegetasjon: Tre i utkanten: rogn, hegg, hyll, bjørk. Frittståande tre, høge tre med god krone: småbladlind, spisslønn, doggpil. Busk-/staudefelt: bregner (for eksempel strutseving, ormetelg), prydgras (for eksempel silkebygg, hengeaks, siv), løkplanter (for eksempel tulipan), stauder (for eksempel purpursolhatt, moskuskattost, hosta, akeleie, liljer, iris, bergenia) og busker (for eksempel pors, blåleddved, rødkornell, virginiahegg).
Hattfjelldal kirkegård - Beskrivelse skisseprosjekt 7
Hattfjelldal kirkegård - Beskrivelse skisseprosjekt 8 2.4 Sitteplass og damanlegg Vi foreslår å etablere ein sitteplass ved eit vatnarrangement. Her vil det vere mogleg å sitte litt avskjerma med vegetasjon i ryggen, og vatn og vegetasjon å kvile augene på. Denne sitteplassen bidreg også til at den utvida kyrkjegarden får eit parkmessig preg som inviterer til opphald. Det skal plasserast gode benkar med rygg og armlene. Dammen kan opparbeidast ved at ein grev ut ønska form og djupne, slik at vatnet får ei djupne på maks 30 cm. Sidene bør helle maks 45 grader for at natursingelen skal ligge på plass i ei fin skråning. Ein bør legge ein underlagsduk oppå jord/fyllmassane for å sikre at steinar/skarpe kantar ikkje stikk hol på damduken som skal ligge oppå. Damduken må vere av god haldbarheit (for eksempel gummiduk eller duk av EPDM eller butyl). Denne blir så dekt med eit ca 5 cm lag natursingel og litt større elvestein, med eigna vegetasjon rundt delar av vasskanten. Dammen må ha pumpe med UV-filter og overvassluk, samt sluk i botnen for tapping og rensing. Damanlegg ved Tøndergård gravlund. Ill:Venås hagepleie. Det plasserast ut benkar fleire stader på gravplassen, slik at det blir sitteplassar i nærleiken av dei ulike gravfelta. 2.5 Vasspostar Vassuttak og anna teknisk infråstruktur blir samla på ein vasspost. Her skal ein samle tinekontakt, avfallsbehaldar, vassuttak for gjestar, vassuttak for drift og oppbevaring av vasskanner. Utforminga av vassposten må detaljerast i neste prosjektfase, med tanke på ei ryddig og fin utforming som harmonerer med materialbruk og formgrep på gravplassen for øvrig. Avfall som ikkje går i avfallsbehaldaren ved vassposten blir teke hand om inne på driftsplassen.
Hattfjelldal kirkegård - Beskrivelse skisseprosjekt 9 2.6 Adkomst, parkering, interne vegar Hovudadkomsten til kyrkja og gravplassen ligg i det nordvestre hjørnet, men adkomsten i nordaust bak kyrkja blir vel så mykje brukt. Mange gjestar til kyrkjegarden parkerer bilane sine langs O.T.Olsensveg istaden for på den avsatte plassen vest for kyrkja. På eksisterande parkering står også bårehuset, og for å frigje plass til større og betre parkering foreslår vi at bårehuset blir flytta. Det er likevel såpass smalt mellom kyrkjemurane/skråninga og vegen at det blir behov for å ha skråstilt parkering. Dette gjev plass til ca 22 bilar, inkl 2 stk HCplassar. Det er skilt mellom køyreveg og parkering med ein rabatt, slik at ein unngår å bruke vegbanen til å manøvrere bilparkeringa. Dette gjev ei ryddig og oversiktleg løysning med gode parkeringstilhøve nær hovudinngangen. Returpunktet som i dag står på plassen nærmast rundkjøringa må med ei slik løysning flyttast til ein annan plass. Parkeringsarealet skal asfalterast og avgrensast med granittkantstein. Rabattane skal såast til med gras. Vegane inne på gravplassen skal ha ei minimum breidde på 2,5 m. Ved legging av drenering i ganglinjene inne på eksisterande kyrkjegard bør vegbreidda justerast til same breidde som på ny gravplass. Vegane skal ha grusdekke av lys, knust naturgrus med fråksjon tilpassa fråmkomst med rullestol. Ved kryss skal svingradien vere stor nok til at ein hindrar at grasdekket/sidearealet blir køyrt sund. Dei eksisterande vegane er i dag smalare enn 2,5 m. Ved legging av nye VA-ledningar i desse traséane bør vegane istandsettast med same breidde og dekke som på den nye gravplassen. Det blir ikkje avsett areal for eigen sykkelparkering i tilknytning til kyrkja. 2.7 Bygningar Bårehuset ligg i dag uhensiktsmessig til, og vi foreslår ei ny plassering av bårehuset med adkomst frå nord. Avkjørselen blir her felles med driftsadkomsten, men desse funksjonane blir skilt frå kvarandre med mur og evt gjerde. Bårehuset vil ligge på utsida av kyrkjemuren. Driftsbygninga blir foreslått flytta frå sørsida til nordsida av kyrkjegarden. Denne vil også ha adkomst frå O.T. Olsens veg i nord, med port inn til driftsavdelinga og med adkomst inn til gravplassen sitt vegsystem. Bygget er om lag like stort som dagens, og skal romme nødvendig utstyr til dagleg drift. Plassen rundt bygget kan nyttast til lagerplass. Adkomsten til driftsavdelinga skjer frå O.T.Olsens veg i nord, og er felles med adkomst til bårehuset. Det skal vere mur og port som skilje mellom desse to funksjonane. 2.8 Kyrkjegardsmuren Gjerdet rundt Hattfjelldal kirkegård består delvis av ein steinmur, delvis av eit flettverksgjerde. Dagens natursteinsmur går langs kyrkjegarden si nordlege og vestlege side mot O.T.Olsens veg. Mot utvidingsarealet i aust og langs vegen i sør manglar det steinmur i dag. Muren har varierande høgde og er i litt ulik stand rundt kyrkjegarden. Det er tenkt at ein bygger på muren rundt heile gravplassen, og at ein i same omgang restaurerer eksisterande mur der den ser dårleg ut. Muren som går nedanfor planlagt bårehus og driftsbygg vil fungere som støttemur, med ca 1 meter høgare terrengnivå på baksida av muren enn på gravplassida. Sett frå driftsavdelinga/bårehuset bør muren ha ein oppkant (om lag 60 cm) for å unngå gjerde på toppen av muren og for å skjerme innsyn til utstyr/avfall som står lagra på driftsplassen. Muren vil delvis ha funksjon som støttemur på den søndre delen mot Rv 73 også, etter som terrenget skal fyllast opp på den nye gravplassen. Muren mot nabogrense i aust vil hovudsakleg bli bygd som tosidig steingard. Det skal nyttast stein av lokal skifer med farge og storleik som harmonerer med eksisterande tørrmurar.
Hattfjelldal kirkegård - Beskrivelse skisseprosjekt 10 Eksisterande kyrkjegardsmur mot O.T.Olsens veg. 2.9 Portar Det blir behov for to nye portar i tillegg til dagens eksisterande: éin port ved ny gangadkomst i aust, og éin port inn til driftsavdelinga ved adkomst i nord. Dei nye portane skal harmonere i utsjånad og materialbruk med dei andre portane på kyrkjegarden. Køyreporten inn til driftsavdeling må vere to-blada og brei nok til adkomst med nødvendige køyrety. Eksisterande port ved hovudinngang.
Hattfjelldal kirkegård - Beskrivelse skisseprosjekt 11 2.10 Belysning Hovudgangvegar og sitteplassar får belysning med parkarmatur, parkeringplassen får mastarmaturar og i tillegg foreslås effektbelysning under trekroner og ved dammen. Det foreligg eiga plan for belysning, og omtale i avsnitt 3. 2.11 Materialbruk Det skal vere robuste og reine overflater. Grus skal nyttast som dekke på gangvegar og plassar. Ved vasspost og sitteplassar skal det vere dekke av naturstein, fortrinnsvis bruddheller av skifer av same farge som kyrkjegardsmurane. Rundt plassane med steindekke skal det brukast granittkantstein som avgrensing. Denne skal ha viskant mot grasareal og vere nedsenka i overgang mellom gruslagt gangveg og sitteplassar. Langs grusstiane for øvrig skal det ikkje nyttast kantstein. Benkar skal vere i lyst trevirke, gjerne kvitt. Benkane skal vere flyttbare og ha ryggstø og armlene. Anna utstyr (lysmaster, skilt, avfallsbehaldar osb) skal ha lik farge, gjerne svart.
Hattfjelldal kirkegård - Beskrivelse skisseprosjekt 12 2.12 Gravfelt Det er ikkje utarbeidd gravplaner på dette nivået, men det er synleggjort korleis gravfelta kan plasserast på den nye gravplassen. Rekkjene (og dei synlege gravminna) vil følgje linjeføringa til vegane. Det er skissert felt med kun kistegraver, med plass til rundt 380 graver. Gravrekkjene blir plassert med ei avstand på 1,5 m frå veg, med tanke på snøopplag og plass til belysning m.m. Mellom kvar andre gravrekkje avsettast 1 meter til dreneringsgrøft. For drenering av kyrkjegarden for øvrig viser vi til eiga VA-plan og omtale i avsnitt 3.
Hattfjelldal kirkegård - Beskrivelse skisseprosjekt 13 3 TEKNISKE ANLEGG 3.1 Vassforsyning, avløp, drenering Det skal i hovudsak etablerast vassleidning til ny vasspost, drenering for ny gravplass og i eksisterande vegar på gravplass. Det er også planlagt sandfang/slukpunkt på strategiske lavpunkt som sikrar god avrenning av overflatevatn. Drenvatn frå området vert tilført kommunalt overvass-system på sørsida av kyrkjegarden (mot Rv 73). Det vert vist til VA-plan HB001 og HB002. Vassleidning til ny vasspost: Det skal etablerast ein vasspost i ny gravplass. DN32 PE vassleidning leggast i frostfri dybde frå reiskapshus til vasspost nordaust på området. Det bør tilretteleggast for avstegningsmulighet i reiskapshus og ventil for tapping ved vasspost. Dette for å forhindre frostskadar i røyr og armatur vinterstid. DN32 vassleidning leggast i pukkfundament med høgde 10 cm, 15 cm sidefylling og 40 cm overfylling (beskyttelseslag). Eksisterande massar nyttast til attfylling. Drenering av gravplass: Drenering av gravplass må gjerast for å oppnå senking av grunnvasstanden til min. 0,3 m under kistebotn. Kvar einskild gravplass skal drenerast, og drensleidningen er difor planlagt lagt i midten mellom 2 og 2 gravplassar. Bredda på dette arealet må min. være lik bredda på ein gravplass (1,0 m). DN150 korrugerte drensleidninger leggast i dybde -2,10 m (innvendig botn leidning) under nytt terreng. Drensleidningen leggast på eit pukkfundament med høgde lik 10 cm, og omfyllast med min. 15 cm side- og 40 cm overfylling. Det bør vurderast å legge fiberduk kring pukken for å hindre inntrenging av «finmassar» inn i pukkfundamentet. Teoretisk grøftedypde for drensleidningar er 2,25 m. Store deler av terrenget på ny gravplass skal oppfyllast, og dette gjer at faktisk gravedypde blir noko grunnare enn 2,25 m. Egnede utgravde massar nyttast til attfylling av grøft. Leidningen skal i størst mulig grad leggast med likt fall som terreng (1:100), og med minimumsfall på 1:200. Det skal etablerast minikummer i alle røyrendar og i dei fleste forgreningspunkt. Dette sikrar gode muligheiter for inspeksjon og spyling av drenssystemet. Drensleidninger vert tilført ein DN200 samleleidning via minikummar. Det er planlagt sandfangskummar med sluk og flat rist. Sluka er tilkobla drenssystemet. Drenering av eksisterande vegar: Det er behov for ny drenering av eksisterande veger på gravplassen. DN115 korrugerte drensleidninger leggast i dypde 0,6 m under vegoverflate. Drensleidningen leggast på et pukkfundament med høgde lik 10 cm, og omfylles med min. 15 cm side- og 30 cm overfylling. Overliggande massar må være drenerande. Det bør vurderes å legge fiberduk rundt pukken, for å hindre inntrenging av «finmassar» i pukkfundament, og dermed nedsatt drenskapasitet og følgende tetting av drensleidningar. Kummer for inspeksjon og spyling/reingjering etablerast i alle røyrender og forgreiningar.
Hattfjelldal kirkegård - Beskrivelse skisseprosjekt 14 Tilkobling til kommunalt nett: Alt drensvatn og overflatevatn frå ny gravplass og eksisterande vegar vert tilført kum OK1, se tegning HB001. Herifrå vert drens- og overflatevann leda til kommunalt nett via ny DN350 overvassleidning. Tilkoplingspunkt til kommunalt nett ligg mellom kyrkjegarden og Rv 73 på antatt høgde innvendig bunn ledning på k+212. 3.2 Elektroarbeid Det er sålangt hovedsakelig fokusert på belysning. Det er gjort beregninger av, og medtatt på tegning og i kostnadsoverslag, belysning av parkeringsplasser (belysningsklasse CE4), utenfor driftsbygg(belysningsklasse CE4), utenfor bårebygg(belysningsklasse CE4) og langs gangveiene (belysningsklasse S4). På nåværende nivå er det gjort med samme armatur hele veien for enkelthet og ensformig estetisk uttrykk. Det er også tatt med skap for tilkobling av jordtiner for graving på vinterstid og spottbelysning av tre ved dam.