Særutskrift - 143/1 - deling av grunneigedom - Husnes - Kvinnherad kommune

Politisk og administrativt sekretariat «MOTTAKERNAVN» «ADRESSE» «POSTNR» «POSTSTED» «UTLANDSADRESSE» Saksbehandlar Tlf. direkte innval Vår ref. Dykkar ref. Dato Anbjørn Høivik 2017/3002-11 «REF» 13.12.2017 Særutskrift - 143/1 - deling av grunneigedom - Husnes - Kvinnherad kommune Kvinnherad forvaltningskomite hadde saka føre i møte 06.12.2017 med vedtak nr 2017/140. Vi legg ved utskrift av møteboka og syner til vedtaket. Då saka gjeld dispensasjon etter plan- og bygningslova (pbl) kap 19, vert kopi av vedtaket også send til berørte regionale og statlege styresmakter for eventuell klagevurdering. Dette brevet er sendt elektronisk utan underskrift og vert ekspedert med e-post som inneheld lenkje til kommunen sin arkiv webmodul. Her kan de finna alle dokument som er vedlegg til saka: http://innsyn.kvinnherad.kommune.no/einnsyn/registryentry/case?caseid=56762 Dersom du vurderer å klaga på vedtaket, viser vi generelt til reglane i forvaltningslova og spesielt til plan og bygningslova 1-9. Klagefristen er 3 veker frå du har motteke melding om vedtaket. Vi viser også til pbl 21-9 om at eit dispensasjonsløyve fell bort etter 3 år dersom tiltak ikkje er igangsett. Tiltak omfattar også oppretting og endring av eigedom (frådeling). Eventuelle spørsmål kan rettast til saksbehandlar. Med helsing Bente Høyland Møtesekretær Brevet er godkjent elektronisk og har derfor inga underskrift. Rosendalsvegen 10 5470 Rosendal Tlf: 534 83 100 Fax: 534 83 130 Org. nr: 964 967 636 Bankgiro: 3460.07.00083 post@kvinnherad.kommune.no www.kvinnherad.kommune.no

Kopi til: Anbjørn Høivik Jarle Fossheim Mottakarar: Hordaland fylkeskommune Postboks 7900 5020 Bergen Statens Vegvesen, Region Vest Askedalen 4 6863 Leikanger Fylkesmannen i Hordaland Postboks 7310 5020 Bergen

Saksframlegg Kvinnherad kommune Saksmappe Saksbehandlar 2017/3002-9 Anbjørn Høivik Saksgang Saksnr Utval Møtedato 2017/140 Forvaltningskomiteen 06.12.2017 2. gangs behandling dispensasjon - 143/1 - Søknad om deling Innstilling frå rådmannen: Kvinnherad forvaltningskomite gjev dispensasjon frå arealføremålet landbruk-, natur- og friluftsområde i arealdelen til kommuneplanen slik at planlagt deling av eigedom og bygging av parkeringsplass kan omsøkjast og handsamast i samsvar med plan- og bygningslova kap. 20 og tilhøyrande bestemmelsar. Løyvet er heimla i pbl. 19-2 då omsyna til jord- og skogbruk, naturkvalitetar og tryggleik ikkje vert tilsidesette og fordelane for friluftsliv, trafikktryggleik og landbruksnæring er større enn eventuelle ulemper ved tiltaket. Vilkår for dispensasjonen: Eigedomsgrensa skal ikkje setjast nærare Hellandselva enn fastsett breidde på vegetasjonsbeltet. Det same gjeld bygge- og sikringstiltak. Dersom byggverk skal plasserast i område der sannsynet for flaum er større enn minstekravet i forskrifta, skal det gjennomførast sikringstiltak i området. Tiltaka må redusere sannsynet for flaum mot bygningar og anlegg til det nivået som er gitt i forskrifta. Siktsonene i avkøyrsla skal oppretthaldast, og arealet for desse sonene skal stengjast av for å hindra parkering eller plassering av gjenstandar. Kvinnherad forvaltningskomite fastset breidda på vegetasjonsbeltet mot Hellandselva på strekkja for det omsøkte tiltaket til 10 meter. I vestre del av tiltaket kan breidda trappast ned til ca. 6 meter for å få god arrondering mot eksisterande knekkpunkt på eigedomsgrense til gnr./bnr. 143/189. Vedtaket er heimla i vassressurslova 11. Behandling i Forvaltningskomiteen den 06.12.2017 Rådmannen si innstilling vart samrøystes vedteken. Vedtak frå Forvaltningskomiteen den 06.12.2017 Kvinnherad forvaltningskomite gjev dispensasjon frå arealføremålet landbruk-, natur- og friluftsområde i arealdelen til kommuneplanen slik at planlagt deling av eigedom og bygging av parkeringsplass kan omsøkjast og handsamast i samsvar med plan- og bygningslova kap. 20 og tilhøyrande bestemmelsar. Løyvet er heimla i pbl. 19-2 då omsyna til jord- og skogbruk, naturkvalitetar og tryggleik ikkje vert tilsidesette og fordelane for friluftsliv, trafikktryggleik og landbruksnæring er større enn eventuelle ulemper ved tiltaket.

Vilkår for dispensasjonen: Eigedomsgrensa skal ikkje setjast nærare Hellandselva enn fastsett breidde på vegetasjonsbeltet. Det same gjeld bygge- og sikringstiltak. Dersom byggverk skal plasserast i område der sannsynet for flaum er større enn minstekravet i forskrifta, skal det gjennomførast sikringstiltak i området. Tiltaka må redusere sannsynet for flaum mot bygningar og anlegg til det nivået som er gitt i forskrifta. Siktsonene i avkøyrsla skal oppretthaldast, og arealet for desse sonene skal stengjast av for å hindra parkering eller plassering av gjenstandar. Kvinnherad forvaltningskomite fastset breidda på vegetasjonsbeltet mot Hellandselva på strekkja for det omsøkte tiltaket til 10 meter. I vestre del av tiltaket kan breidda trappast ned til ca. 6 meter for å få god arrondering mot eksisterande knekkpunkt på eigedomsgrense til gnr./bnr. 143/189. Vedtaket er heimla i vassressurslova 11. Historikk: Saka var til behandling i forvaltningskomiteen 06.09.2017 og det vart gjort slikt vedtak: Kvinnherad forvaltningskomite gjev tilsegn om dispensasjon frå arealføremålet landbruk-, natur- og friluftsområde i arealdelen til kommuneplanen slik at planlagt deling av eigedom og bygging av parkeringsplass kan omsøkjast og handsamast i samsvar med plan- og bygningslova kap. 20 og tilhøyrande bestemmelsar. Løyvet er heimla i pbl. 19-2 då omsyna til jord- og skogbruk, naturkvalitetar og tryggleik ikkje vert tilsidesette og fordelane for friluftsliv, trafikktryggleik og landbruksnæring er større enn eventuelle ulemper ved tiltaket. Saka vert sendt relevante statlege/regionale myndigheiter til uttale. Rådmannen får fullmakt til å gjere endeleg vedtak, med eventuelle vilkår, om dette let seg gjere etter uttale frå høyringspartane. Saka har etter dette vore på høyring, og det har kome uttale frå tre instansar. I uttalen frå Fylkesmannen i Hordaland vert det kravd eit vilkår som går lenger enn rådmannen sine fullmakter, og saka vert difor lagt fram til politisk handsamning på ny (krav om fastsetting av breidde på vegetasjonsbelte langs vassdrag). Saksutgreiing frå behandling 06.09.2017: Søkjar: Kvinnherad kommune, Rosendalsvegen 10, 5470 Rosendal Søknad dagsett: 14.07.2017 Om søknaden og eigedommen:

Figur over: Tiltaket si plassering i oversiktskart Figur over: Utsnitt frå søknaden. Figur over: Flyfoto av området.

Figur over: Samanheng mellom omsøkt dispensasjon og tap av noverande p-plassar pga. bygging av ny rundkøyring. Det vert søkt om dispensasjon til å dela frå eit areal ved kommunen sin driftsbase på Helland, Husnes, samt opparbeida parkeringsplassar på deler av arealet for turgåarar i eit mykje nytta utfartsområde. Søknaden vert grunngitt med behov for å erstatta parkeringsplassar ved Hellandkrysset no som det skal byggast rundkøyring på dette arealet. Før grunnavtale for rundkøyringa kan koma på plass må kommunen ordna anna areal til utfartsparkeringa. Kommunen har inngått kjøpsavtale med eigar av 143/1 der den nye p-plassen skal liggja. Den omsøkte parsellen har ein storleik på ca. 7 dekar og arealet er i dag dekka av veggrunn og barskog. Arealstatus og strandsone Området er ikkje omfatta av reguleringsplan. I gjeldande arealdel til kommuneplanen er arealføremålet landbruks-, natur- og friluftsområde (LNF i Kommunedelplan for Husnes-området, vedteken 2003). I framlegg til ny arealdel er arealføremålet offentleg eller privat tenesteyting. Planframlegget har vore på høyring og det har ikkje kome merknadar til dette føreslegne byggeområdet. Deler av arealet ligg nær Hellandselva, og den delen kan ikkje byggjast på før evt. flaumfare og naturkvalitetar er utgreidd. Arealet for parkeringsplass ligg ikkje nær vassdraget og er såleis ikkje utsett for denne problematikken. Figur over: Utsnitt av gjeldande arealdel til kommuneplanen. LNF på omsøkt areal.

Figur over: Utsnitt av framlegg til ny arealdel til kommuneplanen. Offentleg og privat tenesteyting på omsøkt areal. Omsynssoner for vegtrafikkstøy og flaumfarevurdering. Nabovarsel Søknaden er nabovarsla og det har komen ein merknad frå Statens Vegvesen (SVV) som skriv at ein uttale frå dei først kjem i samband med høyring av dispensasjonssaka. SVV skriv vidare at det tidlegare er gitt løyve til å flytta avkøyrsla til vassbehandlingsanlegget og at den same avkøyrsla må nyttast til den planlagde parkeringsplassen. Ein må rekne med at det vert stilt høgare krav til utforming av avkøyrsla enn kva som står i tidlegare gitt førehandstilsegn. Uttale frå regionale og statlege styresmakter Saka skal sendast på høyring til følgjande: Fylkesmannen i Hordaland Hordaland fylkeskommune Statens vegvesen NVE Naturmangfaldlova Det er ikkje registrert førekomstar av raudlista artar i eller nær ved arealet. Det er heller ikkje registrert verdifulle eller prioriterte naturtypar her, og arealet er ikkje omfatta av noko verneområde. Kunnskapsgrunnlaget for området kan, til liks med store delar av kommunen elles, reknast som godt. Arealet ligg nær ved nedre del av Hellandselva, men omsøkt eigedomsgrense går ikkje heilt fram til vassyta. Elva si kantsone vil såleis ikkje koma med i den frådelte eigedomen. Rådmannen reknar at naturmangfaldlova sine krav til vurderingar og kunnskapsgrunnlag er innfridde, og at søknaden ikkje er i konflikt med dette. Kulturminne Det er ikkje registrert verna kulturminne i eller ved det omsøkte området, og rådmannen vurderer at frådelinga ikkje er i konflikt med kulturvernomsyn. Støy Arealet ligg tett ved fv.48 og er såleis støyutsett, men det planlagde tiltaket (parkering) er ikkje sårbart for støy. Klimatilpassing Sidan deler av arealet ligg nær Hellandselva må det påreknast krav om fagkunnig vurdering av flaumfare før evt. utbygging på desse delane av arealet kan realiserast. Området tiltenkt parkeringsplass ligg utanfor aktsemdområde for flaum, og rådmannen legg til grunn at dette tiltaket kan gjennomførast utan ytterlegare kartlegging. Arealet er ikkje faresonekartlagt for skred, men det ligg ikkje innafor aktsemdsone for korkje snøskred, steinsprang eller jord- og flaumskred. Veg, vatn og avløp Inntil ny avkøyrsle frå fv. 48 er opparbeidd må den eksisterande nyttast. Vegvesenet vil venteleg uttala seg om dette i høyringa av saka, men rådmannen vurderer at tilkomsten er god nok for den bruken som er planlagt på kort sikt (parkering for turgåarar, 20-40 bilar dei største utfartsdagane). På lengre sikt skal ny avkøyrsle opparbeidast etter dei krav Vegvesenet måtte stille. Aktuelle lovheimlar Den planlagde frådelinga krev dispensasjon etter pbl. 19-2 frå formålet landbruk- natur- og friluftsområde i arealdelen til kommuneplanen (Kommunedelplan for Husnes-området, vedteken 2003).

Dersom det skal gjevast dispensasjon må omsyna bak reglane det vert dispensert frå, eller omsyna i føremåla til lova, ikkje verta vesentleg sette til side. I tillegg må fordelane ved å gi dispensasjon vere klart større enn ulempene etter ei samla vurdering. Rådmannen vurderer tiltaket til ikkje å vere i konflikt med Vassressurslova 11 (kantvegetasjon), slik at det ikkje er naudsynt med løyve frå Fylkesmannen etter denne regelen. Vurdering Arealformål: Strandsoneverdiar: Naturmangfaldlova: Kulturminne: Støy: Klimatilpassing: Arealet får etter alt å døme status som område for offentleg eller privat tenesteyting i ny arealdel til kommuneplanen. Arealet for parkeringsplass vil utgjere ein mindre del av arealet og ein kan rekne det som del av hovudformålet, og ikkje i strid med dette. Arealet ligg ikkje til eller i nærleiken av sjø. Kantvegetasjon langs vassdraget vert ikkje råka. Det er ikkje registrerte artar, naturtypar eller fenomen som kjem i konflikt med frådeling og parkeringsplass. Kunnskapsgrunnlaget vert vurdert som tilstrekkeleg. Det er ikkje registrert kulturminne som kjem i konflikt med frådeling og parkeringsplass. Tiltaket er ikkje støyutsett. Omsøkt frådeling og parkeringsplass vert vurdert til ikkje å vere sårbart for naturfare slik tilhøva er på staden. Tiltaket burde ideelt sett venta til ny arealdel til kommuneplanen er vedteken, men det hastar med å finne erstattingsareal og nye løysingar for parkeringsplassane som kjem vekk ved bygging av ny rundkøyring i Hellandkrysset. Ny rundkøyring er eit trafikksikringstiltak med stor samfunnsnytte og har difor høg prioritet. Det er vurdert andre løysingar for p-plassar og startpunkt for turgåarar, men totalt sett kjem det omsøkte tiltaket best ut i høve til trafikktryggleik, arealeffektivitet, kostnadar og samlokaliseringsføremuner. I saksførebuingane har forslaget vorte drøfta med både grunneigarar og lokallaget av Turistforeninga, og det er semje om at dette er eit godt tiltak som tener alle partar. Sjølv om det berre er nytt areal til parkeringsplass som er presserande no, meiner rådmannen det er føremålstenleg å gjere ei samla frådeling heile arealet planlagt til framtidig offentleg tenesteyting. Dette er vist ved høyring av ny arealdel til kommuneplanen, og det har ikkje komen negative merknadar til dette. Ved ein dispensasjon skal det leggjast spesiell vekt på konsekvensar for helse, miljø, jordvern, tryggleik og tilgjenge. Parkeringsplassen skal gi ordna tilhøve for utfart til utmarksområda i nærleiken, i motsetnad til dei noko tilfeldige tilhøva som rår i dag. Dette gir positive effektar både for tryggleik, folkehelse og tilgjenge. Det går ikkje med dyrka eller dyrkbar mark, og tiltaket er såleis ikkje i konflikt med jordvernet. Dei viktigaste miljøomsyna på staden er knytt til elva som renn forbi, og eigedomsgrensa vert forma slik at den nye tomta ikkje kjem i konflikt med kantvegetasjonen. Grunngjeving Tiltaket sett ikkje vesentleg til side omsyna bak arealføremålet i kommuneplanen eller føremåla til plan- og bygningslova. Dei negative konsekvensane er særs små, og tiltaket har positive konsekvensar for samfunnsutviklinga. Saksutgreiing til behandling 06.12.2017: Saka har vore på høyring, og det har kome uttale frå tre instansar. Fylkesmannen i Hordaland 1. Den planlagde tomtegrensa går nær Hellandselva. Eit samtykke frå Fylkesmannen etter vassressurslova (vrl.) 11 er dermed eit vilkår for at det kan gjevast dispensasjon for frådeling og seinare byggesaker etter pbl. 2. Planlagd tomtegrense har ikkje same avstand til Hellandselva som planlagt arealføremål i forslag til ny kommuneplan. Det må sikrast eit naturleg vegetasjonsbelte som skal motverke avrenning og som gje levestad for plantar og dyr innanfor den omsøkte tomta. 3. Har ikkje vore på synfaring, og ber difor kommunen om å fastsette breidda på vegetasjonsbeltet som vilkår i dispensasjonssaka, jf. vrl. 11 andre ledd. Rår frå å opne for seinare utbygging nærare elvestrengen enn 10 meter. Noregs vassdrags- og energidirektorat 1. Arealet til parkeringsplass for turgåarar ligg i god avstand frå Hellandselva. NVE har ingen merknader til den delen av arealet.

2. Arealet som skal nyttast til offentleg eller privat tenesteyting ligg sør for ein veg og nær Hellandselva. Kravet i PBL 28-1 om sikker byggegrunn gjeld ikkje berre ved bygging, men og ved oppretting og endring av eigedom. NVE meiner difor at det ikkje kan gjevast dispensasjon, og gjennomførast deling, før flaumfare er utgreidd, og ein har funne at tomta kan nyttast til det tiltenkte føremålet. Viser óg til ein uttale frå dep. til Ørsta kommune om ei liknande problemstilling. 3. Fareutgreiinga må og omfatte erosjon. Dersom elvebreidda er erosjonsutsett må avstanden frå toppen av elveskråninga til framtidige bygg vere minst 20 m. 4. Det er etter vårt syn for tidleg å konkludere med at tiltaket ikkje er i konflikt med vrl. 11 då ein enno ikkje veit om ei utbygging i området kan medføre trong for erosjonssikring mot elva. NVE rår frå å gi dispensasjon for frådeling sør for vegen før flaum- og erosjonsfare er utgreidd. Statens vegvesen 1. Er positive til at det vert etablert ein midlertidig parkeringsplass for turgåarar, som erstattar eksisterande parkeringsplass ved Hellandskrysset. 2. Ber om at siktsonene i avkøyrsla vert oppretthaldt, og at det må sikrast at det ikkje vert parkert køyretøy eller andre gjenstandar som er høgare enn 0,5 m. Føreslår at området vert stengt av med rekkverk eller jordvollar. 3. Er kjent med at det er planlagt ei større utviding av parkeringsplassen til vassbehandlingsanlegget. I samband med denne utvidinga må avkøyrsla til området utbetrast i tråd ved Statens vegvesen sine handbøker. Dette gjeld også dersom den midlertidige parkeringsplassen for turgåarar vert permanent. Rådmannen sine vurderingar av merknadane: Fylkesmannen si fråsegn gjeld i hovudsak omsynet til vegetasjonsbeltet langs Hellandselva, og korleis dette skal hansamast praktisk og juridisk. Rådmannen forstår uttalen og lovverket slik at om kommunen fastsett breidde på vegetasjonsbeltet, og tiltaket vert halde utanfor denne sona, så fell kravet om samtykke frå Fylkesmannen vekk. Vassressurslova krev at det skal «opprettholdes et begrenset naturlig vegetasjonsbelte som motvirker avrenning og gir levested for planter og dyr». Vidare skal kommunen fastsetje breidda på beltet dersom det vert kravd. Rådmannen oppfattar Fylkesmannen sin uttale som eit slikt krav. Administrasjonen har synfart ein del av det omsøkte arealet og det er gjennomført flaumfarekartlegging av området. Inntrykka frå synfaringa, resultata frå farekartlegginga og det generelle kunnskapsgrunnlaget om naturkvalitetar og driftstilhøve på staden er lagt til grunn for vurdering av sonebreidda saman med Fylkesmannen sitt generelle råd om minst 10 m. avstand til elva ved utbygging. Det er lite tidlegare praksis å støtta seg på i desse vurderingane. I rettleiingsmateriell frå Fylkesmannen i Vest-Agder vert det vist til eit forarbeid til lova der det er lagt til grunn at «kantvegetasjonen starter ved vannspeilet og omfatter vegtasjonen på bredden opp til høyeste vanlige flomvannstand + en begrenset sone ut over dette, høyere enn vanlig flomvannstand». For Hellandselva er 200-årsflaumen no berekna for dette området og den vil på det meste strekkje seg ca. 25 30 meter lenger inn enn ved ordinær vasstand. Høgaste vanlege flaumvasstand er ikkje kartlagt (så langt som tiårsflommen når, jf. vrl. 3 d). Sideterrenget er relativt flatt dei første metrane inn frå elvebreidda. Vegetasjonen i området er dominert av yngre blandingsskog. Noko barskog er nyleg teke ut gjennom tømmerdrift. Rådmannen rår til å setje breidda på vegetasjonsbeltet til så mykje som 10 meter i tråd med Fylkesmannen si tilråding. I vestre del av området bør breidda trappast ned til 6 meter for å få ei

god arrondering mot tidlegare gjennomførte tiltak. Dette vil også gi betre moglegheit til å flaumsikra eksisterande bygningar og anlegg. NVE krev utgreiing av flaum- og erosjonsfare før det kan gis dispensasjon. Slik utgreiing er no gjennomført av firmaet Norconsult i rapporten «200-årsflom i Hellandselva ved Madalen». Som tittelen seier er berre 200-årsflaumen berekna, og rapporten viser at deler av området er utsatt for slik flaumfare. Bygningar og anlegg i tryggleiksklasse 2 (dei fleste bygg berekna for personopphald og dermed det som er aktuelt i dette området) må liggja på tygg grunn i høve til 200-årsflaum. Rapporten viser også erosjonsfare sjølv om denne må oppfattast som moderat. Det må setjast vilkår om å gjennomføre sikringstiltak dersom byggverk skal plasserast i område der sannsynet for flaum er større enn minstekravet i forskrifta. Døme på sikringstiltak vil vere å heve byggegrunnen til flaumsikkert nivå eller bygge flaumvollar eller andre konstruksjonar som held vatnet unna bygningar og anlegg. Desse sikringstiltaka må byggjast på landsida av fastsett breidde på kantvegetasjonen for ikkje å vere i konflikt med vrl. 11. Rådmannen vurderer at sikringstiltak kan gjerast som del av utbygginga, med god tilpassing til terreng og moderate kostnadar. Type sikring og utforming må vurderast av fagkunnig. Figuren over viser korleis planlagt utbyggingsområde, markert i raudt, vert utsett for 200-årsflaum.

Figuren over viser korleis ulike jordartar vert utsett for erosjon ved 200-årsflaum. Vegvesenet sine merknadar bør imøtekomast, og rådmannen rår til å setje vilkår om tiltak for å halde siktsonene frie. Vedlegg: Uttale frå Fylkesmannen i Hordaland Uttale frå NVE Uttale frå Statens vegvesen Rapporten «200-årsflom i Hellandselva ved Madalen»