Næringsforsyning til rett tid i økologiske eple. Eivind Vangdal, NIBIO Frukt og Grønt Ullensvang

Like dokumenter
Næringsforsyning i frukt

Gjødsling i frukthagar Konvensjonell og økologisk produksjon

Gjødselvatning. pr daa:

Norsk økologisk frukt til forbrukar og andre økofruktprosjekt

Fast og flytende gjødsel i økologisk fruktproduksjon

Bruk av kompost i eit økologisk fruktfelt

Gjødsling Gaute Myren 1

To etablert felt med gjødselvatning til eple. Det er gjort nødvendige tilpassingar for å få til forsøka.

Optimal utnytting av husdyrgjødsel

Grovfôranalyser, mineraler som korrigeringer til gjødslingsplan

YaraVita bladgjødsling Oppdatering og anbefalinger Ole Stampe, 4. februar 2014

Gjødslingssplanlegging med avløpsslam i Skifteplan

Erfaringar frå økologisk dyrking. Nordre Nes, Gvarv Tone Ness og Mikkel Aanderaa

YaraVita. Norgesfôr - 5. februar Ole Stampe

Hamar 20/ Tor Lunnan, Bioforsk Aust Løken

VEKSTREGULERING HJÅ EPLE, FYSISK OG KJEMISK, ROTSKJÆRING ELLER SPRØYTING. Mekjell Meland og Frank Maas NIBIO Ullensvang Gaute Myren, NLR Viken

Gjødsling til gulrot. Torgeir Tajet NLR Viken

Gjødsling i jordbær Forsøk i Florence JØRN HASLESTAD Frukt- og Bærrådgivingen Mjøsen

Gjødslingstrategier til mais, Megalab og bladgjødsling. Jan-Eivind Kvam-Andersen, Agronom Yara Norge, Møte med maisprodusenter jan 2017

Prosjekt: «Øke omsetning og etterspørsel av norske epler»

Økomøte Gjødsling / Jord

Tiltak for å redusere tap av næringsstoff

Er det behov for ekstra svoveltilførsel når det benyttes husdyrgjødsel?

Rapport Helgjødsel i beite innhald av kopar og kobolt i beitegras

Bruk av konvensjonell husdyrgjødsel i økologisk engdyrking

Jord- og Plantekultur 2011 / Bioforsk FOKUS 6 (1) Gjødsling. Foto: Lars T. Havstad

Anvendelser av biorest i Norge

Nytt gjødselregelverk Spreieareal Fritak gjødslingsplan. Regionale samlinger april 2018 Øyvind Vatshelle

Gjødselplan. Froland 7. april 2016 Josefa Andreassen Torp

HUSDYRGJØDSEL Bruk av husdyrgjødsel eller anna organisk gjødselslag i økologisk kornproduksjon

Rapport: Demonstrasjonsfelt med biogjødsel i eng, 2014

MOLDINNHOLD OG ph I JORDA HOS ØKOLOGISKE GÅRDBRUKERE

Bruk av Langtidsvirkende gjødseltyper i grønnsaker på Toten

Bladgjødsel og biostimulanter til knollselleri til lagring

HUSDYRGJØDSEL Faglege oppdateringar

Rapport Fosforstatus i jord etter år med balansert gjødsling

Strategier for gjødsling til vårraps

Ureiningsproblem knytt til landbruk og støtteordningar til miljøvennleg jordbruksdrift

Optimalisering av råvarer og teknikk for bedre kvalitet og redusert svinn under lagring av rotgrønnsaker

Tilpasset gjødsling til nye bringebærsorter Fertilization adjusted to new red raspberry cultivars

Avrenning av næringsstoff frå landbruket

Avlingsregistrering i økologisk og konvensjonell eng

«Økologiske bringebær»

Landbrukstiltak langs vassdrag. Regelverk, frivillige tiltak og RMP elvemusling Øyvind Vatshelle, fylkesagronom jord- og plantekultur

Krav til gjødslingsplanlegging. Fagsamling om gjødslingsplanlegging for kommuner og Norsk Landbruksrådgiving. 29. mars 2017

Effekt av ulike tidspunkt for delgjødsling i Asterix og Innovator

Fôrprøver tatt i 2015 gjennom hele sesongen. I Akershus ble det tatt 193 prøver, i Østfold 150 prøver og i søndre del av Hedmark 40 prøver.

Rapport Avlingsregistrering i eng. Gjødsling med 3 kg P/daa

Bedre overvintring i høsthvete. Gjødslingstiltak for god etablering

GJØDSELEFFEKTER AV BIOREST I (ØKOLOGISK) KORNDYRKING

Respons på fosfor til eng på fosforfattig jord

FISKEGRAKSE SOM GJØDSEL AVLINGSREGISTRERINGER 2016

Biogjødsel til hvete 2017

1 BAKGRUNN 2 GJENNOMFØRING 3 FORSØKSOPPLEGG

Planteoppal økologiske grønnsaker. Thomas Holz Rådgiver i økologisk grønnsaksdyrking

Optimal gjødselplan. Kvinesdal Svein Lysestøl

Økologisk Planteoppal. Thomas Holz Rådgiver i økologisk grønnsaksdyrking

Lærdom fra «Nitratprosjektet»

Kompost i vekstmedium eller toppdress på USGA-greener

Teori og oppbygging av ein gjødslingsplan. Helga Hellesø, 23. juni Kompetanse og innovasjon i landbruket

Nasjonal Vannmiljøkonferanse mars 2010 Kva skal vi gjere med fosfor i avløpsslam?

Forsøk med rykketidspunkt og N-gjødsling til løk

Næring og næringshusholdning i økologisk kornproduksjon. Silja Valand landbruksrådgiver silja.valand@lr.no

Bruk av kompost til hagebruksvekster

Prøving av fangvekster i Lærdal og Aurland. I regi av prosjektet: «Potet og grønsaksproduksjon på Vestlandet» Kari Bysveen, Økoringen Vest

Sluttrapport og sammenstilling OPPDATERTE NORMTALL FOR HUSDYRGJØDSEL 'INNHOLD AV NÆRINGSSTOFFER I HUSDYRGJØDSEL OG KOMPOST'

Rapport Avlingsregistrering i eng. Gjødsling med 3 kg P/daa

Bringebær dyrkingsrettleiing

KOMPOST og KOMPOSTERING - NOEN BETRAKTNINGER Driftsforum FLÅM

Landbrukstiltak - forslag og døme Tiltak for betre vassmiljø, Bergen Øyvind Vatshelle, Fylkesagronom jord- og plantekultur

Avlingsregistrering på areal med miljøavtale i Aksjon Vatsvassdrag

Skal vi heller lage gjødselprodukter enn jordblandinger av slam

Utprøving av flytende biogjødsel fra Ecopro i 2012

Kan produksjon av biogass gi bedre utnyttelse av nitrogen og fosfor i husdyrgjødsel og matavfall

Vann, ph, jord og jordanalyser. Norsk Landbruksrådgivning Viken v/ Torgeir Tajet

Utnytting av husdyrgjødsla frå storfe

KALKET SLAM SOM JORDFORBEDRINGSMIDDEL «Bruk av slam som gjødsel er en like naturlig måte å sende næringsstoffene tilbake til kretsløpet som bruk av

Gjødsling og bladgjødsling gjennom insektnett i kålrot på Toten

Luserne kan gje god avling

Prosjektrapport Overvåking av nitrogen i grønnsaksjord 2013

Utvikling av nye metodar for gjødslingsplanlegging

NITRAT I PLANTESAFT - KÅLROT. Av Eva Cecilie Gihle og Hanne Homb

Gjødslingskonsepter i hvete

Varedeklarasjon for et aerobt hygienisert og stabilisert matavfall kompost

Bioresten fra biogassanlegg Hva kan den brukes til? Avfallsforum Rogaland Erik Norgaard, HØST

Husdyrgjødsel Mineralgjødsel. Ragnvald Gramstad Fureneset

Avling i økologisk epledyrking. v/ Gaute Myren, Liv Lyngstad og Marianne Bøthun

Haustetilrådingar for Nordfjord 25. september 2017

Kort innføring i fosforets jordkjemi. Professor Tore Krogstad, Institutt for miljøvitenskap, NMBU

Målgruppen for denne siden er veiledere som vil bruke den som et verktøy i sin rådgiving.

KLØVER SOM NITROGENKJELDE I KULTURBEITE 2011

Dagens frister for bruk av husdyrgjødsel er slik:

Fagsamling tilskotsforvaltning. 4 - jordbruksareal

Rapport for prosjektet. Flex-gjødsling til potet i Vestfold. Resultater 2008

Naturgress fra vinterskade til spilleflate

HAGEBLÅBÆR. Haugaland landbruksrådgjeving

Fagsamling Gevinst ved gjødslingsplanlegging? planlegging for bruk av næringsstoffer på garden

Potteforsøk - flisblandet husdyrgjødsel 2007

Praktisk forbetringsarbeid i det eutrofe Vatsvassdraget. Stavanger 4 mai 2017 Harald Olav Stuhaug, Rådgjevar landbruk Vindafjord Kommune

Økologisk engdyrking Dyrkingsstrategier og fôrkvalitet

Transkript:

Næringsforsyning til rett tid i økologiske eple Eivind Vangdal, NIBIO Frukt og Grønt Ullensvang

Grunnlaget for god næringsforsyning i økologisk fruktdyrking God status ved planting Ta omsyn til kva jorda kan gje Tilføra næring når trea treng det Nytta både seintverkande fast gjødsel og flytande rasktverkande typar

Krav om kvalitetsprodukt og kvalitetsproduksjon Bladgjødsling (reine salt og spesielle produkt) Gjødsling i vatningsanlegg Rotskjering Presisjonsgjødsling - gje plantene det dei treng; når dei treng det

Korleis gjødsla i økologisk hage Organiske faste gjødseltypar (husdyrgjødsel, kompost, restavfall (animalsk/vegetabilsk) Flytande gjødselpreparat Bladgjødsling?

Bladanalyser frå økologiske eplefelt med ulik gjødseltypar Hønsemøk Marihøne pluss Kontroll Tilrådd Nitrogen 2,34 2,33 1,88 2,3-2,7 Fosfor 0,34 0,30 0,28 0,2-0,3 Kalium 2,49 2,40 1,93 1,3-1,7 Kalsium 0,79 0,85 1,00 >1,2 Magnesium 0,20 0,18 0,19 0,22-0,3

Er det for lite nitrogen tilgjengeleg tidleg i sesongen i økologiske fruktfelt? Haustspreiing Vårspreiing med flytande gjødsel

Plantetilgjengeleg nitrogen i jorda (blå strek) og trongen for nitrogen (raud strek) ein eplehage gjennom sesongen

Er det for lite nitrogen tilgjengeleg tidleg i sesongen i økologiske fruktfelt? Kontroll utan eller med svak grunngjødsling Marihøne pluss tilsvarande 3 og 6 kg N pr da Pioner Hi-fruit tilsvarande 3 og 6 kg N pr da

Plantetilgjengeleg nitrogen i jorda Ledd N-min juni N-min september Kontroll 156,75 113,25 Marihøne pluss 3 kg N 175,25 96,5 Marihøne pluss 6 kg N 201,5 87 Pioner - 3 kg N 174,5 94,5 Pioner 6 kg N 215,5 94,5

Bladanalyser 07.06 Average of N Ma.-% TS Average of P Ma.-% TS Average of K Ma.-% TS Average of Mg Ma.-% TS Average of Ca Ma.-% TS Marihøne 2,7 0,2 1,8 0,1 0,6 Pioner 2,7 0,2 1,7 0,1 0,5 Kontroll 2,6 0,2 1,8 0,2 0,6 26.08. Marihøne 2,4 0,2 1,7 0,1 1,0 Pioner 2,5 0,2 1,7 0,1 0,9 Kontroll 2,3 0,2 1,7 0,2 1,3

Andre verknader Ikkje sikre utslag på avling (Litt) Utslag på fruktkvalitet som forventa med meir nitrogen Etterverknad?

Nye analyser Eurofins tradisjonell Eurofins med C/N og CEC

Korleis gjødsla i økologisk hage Organiske faste gjødseltypar (husdyrgjødsel, kompost, restavfall (animalsk/vegetabilsk) Frigjevinga av nitrogen og andre næringsemne er påverka av Jordtemperatur, kor fuktig jorda er, ph, C/N høvet oksygen

µg/100g Jordarbeiding frigjev nitrogen 3000 2500 NO3-N NH4-N Nmin 2000 1500 1000 500 0 Ommas Utan Ommas Utan Ommas Utan Kontroll 50 100

Plantetilgjengeleg nitrogen

Er måling av N-min (mineralisert nitrogen) nyttig? Tja Det kan setjast opp gjødselplanar med ulik N-gjødsling i høve til N-min målingar Men N kjem og frå jord og luft

Korleis gjødsla i økologisk hage Organiske faste gjødseltypar (husdyrgjødsel, kompost, restavfall (animalsk/vegetabilsk) Flytande gjødselpreparat

Korleis gjødsla i økologisk hage Organiske faste gjødseltypar (husdyrgjødsel, kompost, restavfall (animalsk/vegetabilsk) Flytande gjødselpreparat Vil du gje 0,2 g N pr dag, er det mogleg med økologisk godkjende preparat (1 kg pr da og dag?) Obs! Fare for groing?

Korleis gjødsla i økologisk hage Organiske faste gjødseltypar (husdyrgjødsel, kompost, restavfall (animalsk/vegetabilsk) Flytande gjødselpreparat Bladgjødsling?

Korleis gjødsla i økologisk hage Organiske faste gjødseltypar (husdyrgjødsel, kompost, restavfall (animalsk/vegetabilsk) Flytande gjødselpreparat Bladgjødsling? Kalsiumklorid, Magnesiumsulfat, Bor.

Korleis gjødsla i økologisk hage Bor Fast organisk gjødsel 4 veker før bløming. Fresast ned. Flytande gjødsel gjennom vatningsanlegg frå rett etter nedfresinga til 2 veker etter bløming Bladgjødsling med Mg og Ca (haustgjødsling??? fresing etter hausting)

Gjødsling i frukthagar Kva tid, mengde og type?

Høveleg verdiar for næringsinnhald i blad i frukthagar (bladprøver sist i august) Målt som Optimalområde Nitrogen % 1,7 2,5 Fosfor % 0,15 0,25 Kalium % 1,2 1,6 Kalsium % 1,0 1,5 Magnesium % 0,2 0,3

Normer for gjødsling til eple Nitrogen Fosfor Kalium Småfrukta 5,5 7,5 2 8-10 Storfrukta 4,5 6,5 2 3,5-10

Plan for tilførsel av næring og ugrasreinhald i sesongen Vinter Lag gjødslingsplan Pass på nasjonale reglar for tid Tilfør 10-20 t/ha av økologisk og mengde for tilførsel av N møk/kompost.. eller P 2 O 2, tungmetall osv Før bløming Tilfør 0-50 kg/ha rask N 1 Like før ugrasreinhald, berre i trerekkje Ugrasreinhald (svart jord) Så tidleg som jorda tillet det Bløming slutt av juni 2 x ugrasreinhald (svart jord) Mn/Mg 2 blad gjødsel Dersom naudsynt Juli hausting Ikkje jordarbeiding (ugrasreinhald) Slå graset Ca 3 blad gjødsel (så ofte som mogeleg!!) Aukar motstand mot lagersjukdommar August Ta bladprøvar for å sjå på næringsinnhald = feed back! Samanlikne med optimalverdiar for økologisk. Tilpass drift for neste sesong. Etter hausting Ugrasreinhald (svart jord) Aukar opptak av N om hausten. Mindre problem med mus/jordrotter Tilfør 0-50 kg/ha rask N 1 Avhengig av resultat frå bladprøvar 1 kjelde: Vinasse, pelletert kyllingmøk, Maltaflor og blod-, bein-, eller hornmjøl frå dyr, 2 kjelde: Mantrac og Mg-sulfat, 3 kjelde: vegsalt

Takk for at de ville høyra på!