Landbrukstiltak - forslag og døme Tiltak for betre vassmiljø, Bergen Øyvind Vatshelle, Fylkesagronom jord- og plantekultur
|
|
- Elisabeth Nesse
- 7 år siden
- Visninger:
Transkript
1 Landbrukstiltak - forslag og døme Tiltak for betre vassmiljø, Bergen Øyvind Vatshelle, Fylkesagronom jord- og plantekultur 1
2 Matproduksjon forurensar! Lagring og bruk av husdyrgjødsel gir avrenning av nitrogen og fosfor. Blågrønalgar i ferskvatn: Fosfor gir økt plantevekst, oksygenmangel og giftige blågrønalgar. Sukkertaren i sjøen: Landbruksavrenning milde vintre?
3 Sortering av tiltak - Mest gjødsel og hydroteknikk i Hordaland Punktutslepp Gjødselager Silopressaft Diffus avrenning Gjødsling (mengd, metode, stad, tid) Overflatevatn og erosjon Plantevernmiddel Reinsetiltak Anna: ved åkerdrift, skogbruk mm 3
4 Planar for tiltak i Hordaland Tilskot til frivillige tiltak gjennom Regionalt Miljøprogram (RMP) I første omgang utvalde parti av vassdrag med elvemusling. Utviding seinare?? Tettare oppfølging av kommunane angåande regelverk knytt til landbruksforureining. Informasjon, finne løysingar, leggje til rette. Sanksjonar ved brot. Sjå i samanheng med andre tiltak Døme: lagerkapasitet husdyrgjødsel: klimatiltak, klimatilpassing 4
5 Gjødsling kor mykje og korleis Redusert gjødsling av fosfor og/eller nitrogen Dersom høgt fosforinnhald i jorda gir fosforavrenning. Aktuelt tiltak: Frivillig tiltak med mindre fosforgjødsling? Miljøvennlig gjødselspreiing Tradisjonelt: breispreiing med vogn gir nitrogentap. Tiltak: Tilskot RMP frå 2013 til nedlegging med tilførselsslange. Mest aktuelt når mykje areal nær gjødsellager. Foto: Øyvind Vatshelle Tradisjonell breispreiing med vogn. Foto: Einar Tvedt, Norsk Landbruksrådgiving Hordaland Tilskot til nedlegging med tilførselsslange Foto: Lars Ketil Flesland, Haugalandet Landbruksrådgjeving 5
6 Gjødsling - kor Ugjødsla randsoner Framleis gras som blir hausta. Ulike moglegheiter på kvart føretak ut frå fôrbehov, teigstørrelse mm. Aktuelt tiltak: Tilskot RMP frå 2014? Ugjødsla randsone Foto: Nono Dimby Gjødsel på «alle» teigane I dag: krav om å ha nok areal for å spreie all produsert gjødsel. Store avstandar gir utfordring med å spreie husdyrgjødsel på alt areal. Aktuelle tiltak: 1. Areal som i praksis ikkje blir brukt til husdyrgjødsel blir ikkje godkjent spreieareal. 2. Forskrift om gjødselvarer er under revidering. 6 Illustrasjonsfoto: Øyvind Vatshelle
7 Gjødsling når Betre rutinar for å tillate gjødselspreiing seint om hausten Sein = etter 1. sept (utan nedmolding) / 1. okt (med nedmolding). - Krav om skriftleg søknad til kommunen - Kommunen må vurdere vasskvalitet, forureiningsfare og eventuelle vilkår Tidlegare siste frist for siste gjødselspreiing om hausten - Mogleg tilskot til frivillig tiltak via RMP frå 2014? - Kommunen kan vurdere eige krav for utsette vassdrag Betre lagerkapasitet meir av spreiinga i vekstsesongen - Forskrift om gjødselvarer er under revidering. - Dimensjonsberekningar: Nye normtal er venta i Kontroll ved kommunen, også ved endringar i drifta. - Fagleg arbeid ang utviding av lagerkapasitet: Fagmøte: Tak, tilleggslager, bruk av ledige lager. - Biogass? Foto: Øyvind Vatshelle 7
8 Andre tiltak Også «rein jord og stein» kan gjere skade. Unngå finmassar i elva ved dyrking, planering og deponering av massar. Tiltak: Informasjon til kommunen ang vurderingar. Unngå avrenning av plantevernmiddel: Aktuelt tiltak: Randsone utan ugrassprøyting. Tilskot via RMP frå 2014? Unngå erosjon frå skogbruk: Moglege tiltak: kantsoner mot vassdrag, vurdere markbereiing, tiltak ved skogsvegar Unngå erosjon pga beitebruk: Moglege tiltak: plassering fôringsplass, gjerde mot tråkk i elvekant, kantsone med buskar og tre. 8
9 Døme på utforming av frivillig tiltak: Miljøavtale i Regionalt Miljøprogram I utvalde område: Tilskot ved avtale om definerte tiltak, til dømes: Ugjødsla randsoner med minimalt plantevern Redusert fosforgjødsling Andre tider for gjødselspreiing 9
10 Vatn som grev - hydroteknikk Avskjeringsgrøfter for å unngå vatn som kjem frå oppsida av teigen. Få bort overflatevatn frå teigar med tett jord: Nedløpskummer Unngå erosjon i grøftesystem. Vedlikehald støttemur, kantvegetasjon. Foto: Leif Trygve Berge, Norsk Landbruksrådgiving Hordaland Tiltak: Tilskot til drenering frå 2013 Mål: auke kvaliteten på jordbruksjord. I tillegg: - Redusere faren for overflateavrenning til vassdrag. - Redusere faren for erosjon. 10
11 Reinsetiltak - Fangdammar Fangar opp jordpartikler, fosfor og plantevernmiddel. Lite brukt i Hordaland. Eventuelt kombinert tiltak ved avrenning frå vegar og bebygd areal. Tiltak: - Leggje til rette for fagleg informasjon - Informere om finansieringsmoglegheit gjennom SMIL-tilskot Foto: Arne J. Lyshol 11
12 Tiltak ved åkerbruk (korn/potet mm) Unngå pløying om hausten Grasdekte vannvegar Permanente vegetasjonssoner mellom open åker og vassdrag Fangvekst etter hausting. Tiltaka er mykje omtalt i litteraturen, men mindre aktuelle i mange av grasdyrkingsområda. Vurdere når eittårige vokstrar: eittårig raigras. Grasdekt vannveg i åker Kornåker med permanent vegetasjonssone mot vatn 12
13 Punktutslepp: Gjødsellager Kontrollere lekkasje av gjødsel i sesongen. Tiltak: Rutine i kommunen Foto: Øyvind Vatshelle Vurdere plassering av nye anlegg. Tiltak: Intern rutine i kommunen med vedtak ikkje berre etter Plan- og bygningsloven, men også etter vurdering av forureiningsfare. Unngå deponi av hestegjødsel Tiltak: - Informasjon kommune: gi sanksjonar. - Bidra til å finne bruksområde for gjødsla. 13
14 Punktutslepp: Silopressaft Mykje mindre pressaft med rundballar enn med tårnsilo! Men: 1 liter silopressaft kan øydelegge liter vatn. Foto: Øyvind Vatshelle Kontrollere for lekkasje i sesongen. Tiltak: Rutine i kommunen Plassering rundballar Tiltak, kommune: Vurdere ved kontroll Godkjenning av nye siloanlegg: Tiltak, kommune: Fokus evt. Utesilo.. 14
Ureining frå landbruket - korleis redusere påverknadane Bergingsaksjon for elvemusling, Austevoll
Ureining frå landbruket - korleis redusere påverknadane Bergingsaksjon for elvemusling, Austevoll 4.12.2013 Øyvind Vatshelle, Fylkesagronom jord- og plantekultur 1 Matproduksjon forurensar! Bruk av husdyrgjødsel
DetaljerTiltak for å redusere avrenning til vassdrag fra landbruket Vassområde Sunnhordland. Øyvind Vatshelle, Fylkesagronom jord- og plantekultur
Tiltak for å redusere avrenning til vassdrag fra landbruket Vassområde Sunnhordland Øyvind Vatshelle, Fylkesagronom jord- og plantekultur 1 Avrenning til vann «Landbruket er en av tre hovedaktører i Norge
DetaljerTiltak for å redusere avrenning til vassdrag fra landbruket Vassområde Nordhordland. Øyvind Vatshelle, Fylkesagronom jord- og plantekultur
Tiltak for å redusere avrenning til vassdrag fra landbruket Vassområde Nordhordland Øyvind Vatshelle, Fylkesagronom jord- og plantekultur 1 Avrenning til vann Blågrønnalger i ferskvann Fosfor er minimumsfaktor.
DetaljerTiltak i vassområdet Voss-Osterfjorden
Tiltak i vassområdet Voss-Osterfjorden Sveinung Klyve, miljøvernrådgjevar i Vaksdal Sveinung Klyve, prosjektleiar prosjektleiar Voss-Osterfjorden vassområde Vatn livet til alt Formålet med direktivet (som
DetaljerTiltak for å redusere avrenning til vassdrag fra landbruket Vassområde Vest. Øyvind Vatshelle, Fylkesagronom jord- og plantekultur
Tiltak for å redusere avrenning til vassdrag fra landbruket Vassområde Vest Øyvind Vatshelle, Fylkesagronom jord- og plantekultur 1 Avrenning til vann Blågrønnalger i ferskvann Fosfor er minimumsfaktor.
DetaljerLandbrukstiltak langs vassdrag. Regelverk, frivillige tiltak og RMP elvemusling Øyvind Vatshelle, fylkesagronom jord- og plantekultur
Landbrukstiltak langs vassdrag Regelverk, frivillige tiltak og RMP elvemusling Øyvind Vatshelle, fylkesagronom jord- og plantekultur 1 Landbruket påverkar vassdraget og elvemuslingen Gjødsel og silopressaft
DetaljerAvrenning av næringsstoff frå landbruket
Avrenning av næringsstoff frå landbruket Seminar: Landbruk og vasskvalitet i elvane Vik 22.03.2017 Synnøve Rivedal, NIBIO Resultat frå undersøkingar i Vik Vikja Hopra Revidering gjødselvare forskrift -kva
DetaljerTiltak og verkemiddel
Tiltak og verkemiddel - med døme frå Hordaland Vassforvaltingsseminar Skei, 29. mars 2017. Øyvind Vatshelle, Fylkesmannen i Hordaland, landbruksavdelinga. 1 TYPE TILTAK (1) Tiltaksprogrammet gir ikkje
DetaljerLANDBRUKET I SOGN OG FJORDANE - UTFORDRINGAR OG REGELVERK
LANDBRUKET I SOGN OG FJORDANE - UTFORDRINGAR OG REGELVERK Vassforvaltningsseminar på Skei 28.-29. mars 2017 Trude Knutzen Knagenhjelm Fylkesmannen i Sogn og Fjordane, landbruksavdelinga Kva utfordringar
DetaljerPraktisk forbetringsarbeid i det eutrofe Vatsvassdraget. Stavanger 4 mai 2017 Harald Olav Stuhaug, Rådgjevar landbruk Vindafjord Kommune
Praktisk forbetringsarbeid i det eutrofe Vatsvassdraget Stavanger 4 mai 2017 Harald Olav Stuhaug, Rådgjevar landbruk Vindafjord Kommune Landavatnet og Vatsvatnet Vatsvassdraget - bakgrunnsinformasjon Nedbørsfelt
DetaljerKlimatiltak i jordbruket Klimaplan for Hordaland Øyvind Vatshelle, Fylkesmannens landbruksavdeling
Klimatiltak i jordbruket Klimaplan for Hordaland 2013 Øyvind Vatshelle, Fylkesmannens landbruksavdeling 1 Utslepp av klimagassar frå jordbruk 2010 Norske utslepp totalt: 53,9 mill. tonn CO 2 -ekvivalenter
DetaljerUreiningsproblem knytt til landbruk og støtteordningar til miljøvennleg jordbruksdrift
Temamøte: Vassdrag i kulturlandskap Ureiningsproblem knytt til landbruk og støtteordningar til miljøvennleg jordbruksdrift Trude Knutzen Knagenhjelm Landbruksavdelinga Nasjonalt mål God økologisk tilstand
DetaljerHå kommune - Oversending av rapport etter undersøking av kommunen som miljøvernmynde etter forskrift om organisk gjødsel
Dykkar ref.: Vår dato: 21.08.2013 Vår ref.: 2013/4262 Arkivnr.: 461.4 Hå kommune Postboks 24 4368 Varhaug Postadresse: Postboks 59 Sentrum, 4001 Stavanger Besøksadresse: Lagårdsveien 44, Stavanger T: 51
DetaljerTiltak for å redusere tap av næringsstoff
Tiltak for å redusere tap av næringsstoff Vik 22. mars 2017 Marit Henjum Halsnes, rådgivar jordbruk NLR Vest Sunnmøre Sogn og Fjordane Hordaland 4000 medlemar 35 rådgivarar 2 Norsk Landbruksrådgiving Vest
DetaljerProduksjonstilskot og vassdrag
Produksjonstilskot og vassdrag Forskrift om produksjonstilskot og avløysartilskot i jordbruket (PT-forskrifta) Landbrukskonferanse, Bergen 8. februar 2018 Øyvind Vatshelle, Fylkesmannen i Hordaland 1 Foto:
DetaljerNytt gjødselregelverk Spreieareal Fritak gjødslingsplan. Regionale samlinger april 2018 Øyvind Vatshelle
Nytt gjødselregelverk Spreieareal Fritak gjødslingsplan Regionale samlinger april 2018 Øyvind Vatshelle Nytt gjødselregelverk Forslag til nytt regelverk levert til LMD og KMD 15. mars 2018. frå Landbruksdirektoratet,
DetaljerLandbrukskontoret i Lillehammer-regionen. Velkomen. Fagkveld om miljøspørsmål i jordbruket. 8. November 2016
Velkomen Fagkveld om miljøspørsmål i jordbruket 8. November 2016 Program Korleis utnytte husdyrgjødsel Ny plantevernforskrift og plantevernjournalar Regelverk for lagring og bruk av husdyrgjødsel Regelverk
DetaljerVassdrag og ureining frå jordbruket aktuelle tiltak og støtteordningar
Vassdrag og ureining frå jordbruket aktuelle tiltak og støtteordningar Seminar om landbruket og vasskvalitet i elvane, Vik kommune Trude Knutzen Knagenhjelm Fylkesmannen i Sogn og Fjordane, landbruksavdelinga
DetaljerNASJONAL INSTRUKS FOR REGIONALE MILJØTILSKUDD
NASJONAL INSTRUKS FOR REGIONALE MILJØTILSKUDD NY INNRETTING AV VANNTILTAK I JORDBRUKET Kaja Killingland 5.12.2018 BAKTEPPE Oppdrag om å lage nasjonal forskrift - forenkling, harmonisering Gjennomgang av
DetaljerNasjonal vannmiljøkonferanse
Miljøtiltak i jordbruket redder elvemuslingen i Hordaland Nasjonal vannmiljøkonferanse Trondheim 2. november 2016 Øyvind Vatshelle, Fylkesmannen i Hordaland 1 Foto Øyvind Vatshelle Foto Magnus Johan Steinsvåg
DetaljerPlantevern, jordflytting, gjødsel, drenering, vasskvalitet, miljø..
Plantevern, jordflytting, gjødsel, drenering, vasskvalitet, miljø.. Regionale landbrukssamlingar Hordaland 2017. Sveio 22. mai, Kvam 23. mai, Meland 1. juni Øyvind Vatshelle, FMLA Plantevern - Autorisasjon
DetaljerOptimal utnytting av husdyrgjødsel
Optimal utnytting av husdyrgjødsel Vik 20.11.2013 Marit Henjum Halsnes rådgivar jordbruk Kva er husdyrgjødsel? Plantenæring på lik linje med mineralgjødsel Fosfor (P) og kalium (K) kan jamnstillast med
DetaljerVegetasjonsdekke som tiltak mot tap av jord og fosfor
Kurs: Tiltak mot forurensning og klimautslipp i jordbruket, Tønsberg 7.-8. desember 2016 Vegetasjonsdekke som tiltak mot tap av jord og fosfor Sigrun H. Kværnø, Anne-Grete Buseth Blankenberg Vegetasjonsdekkets
DetaljerKommunens oppfølging av vannforskriften
Kommunens oppfølging av vannforskriften Bodø 14. april 2016 Are Johansen Norsk Landbruksrådgiving Lofoten Landbruket har gjort mye allerede Fjerning av punktutslipp Bedre oppfølging av gjødselplaner Mindre
DetaljerHelt på kanten - og litt på jordet
RMP-samling. Ringsaker (Prøysenhuset) og Blæstad Helt på kanten - og litt på jordet Anne-Grete Buseth Blankenberg (agbb@nibio.no) Eva Skarbøvik (eva.skarbovik@nibio.no) Vegetasjon som miljøtiltak i jordbruket:
DetaljerErfaring fra Jæren vannområde - iverksetting av tiltak
Erfaring fra Jæren vannområde - iverksetting av tiltak Fagsamling om oppfølging av vassforskrifta i jordbruket, 7-8 oktober 2014 v/elin Valand, sekretariat Jæren vannområde, Rogaland fylkeskommune Stikkord:
DetaljerTilskot til drenering. Øyvind Vatshelle, Fylkesagronom jord- og plantekultur
Tilskot til drenering Øyvind Vatshelle, Fylkesagronom jord- og plantekultur 1 Tema Satsar og vilkår for tilskot Krav til søknaden Vurdering av miljøverdiar og -utfordringar 2 Sats systematisk grøfting,
DetaljerFagmelding nr 34-2013 mandag 19.august opplag: 715
Fagmelding nr 34-2013 mandag 19.august opplag: 715 Moden byggåker i Etne Foto: Lars Ketil Flesland Demonstrasjon av Simplex-system, alternativ til dynamitt Det er ikkje lenger lov for vanlege bønder å
DetaljerForskrift om gjødslingsplanlegging
Forskrift om gjødslingsplanlegging - og litt anna gjødselaktuelt. Øyvind Vatshelle. 1 Foto: Ø. Vatshelle Tema Dispensasjon til å ikkje ha gjødslingsplan: 3 regneeksempel for å knekke koden. Årleg gjødslingsplan
DetaljerLandbrukets bidrag til renere vassdrag
Landbrukets bidrag til renere vassdrag - Hvordan balansere utfordringene klima/miljø/matproduksjon Finn Erlend Ødegård, seniorrådgiver Norges Bondelag Vi får Norge til å gro! 71 grader nord Total areal:
DetaljerRapport Fosforstatus i jord etter år med balansert gjødsling
Rapport 2017 Fosforstatus i jord etter år med balansert gjødsling Ane Harestad September 2017 Innhald Innhald... 2 Samarbeidspartar... 3 Mål... 3 Delmål... 3 Bakgrunn... 3 Gjødseldyreiningar... 3 Jordprøvepraksis...
DetaljerFagsamling tilskotsforvaltning. 4 - jordbruksareal
Fagsamling tilskotsforvaltning 4 - jordbruksareal Produksjonstilskot, 4, jordbruksareal Fulldyrka jord Overflatedyrka jord Innmarksbeite Minst 50 % av arealet skal vere dekka av grasartar og beitetålande
DetaljerKurs: Bruk og lagring av husdyrgjødsel og forvaltning av miljøkrav. Monica Dahlmo Fylkesmannen i Rogaland
Kurs: Bruk og lagring av husdyrgjødsel og forvaltning av miljøkrav Monica Dahlmo Fylkesmannen i Rogaland 1 Jordbruket i Rogaland 2014 2 3,8 Sauda Tal dekar dyrka mark per gjødseldyreining i 2013 6 4,2
DetaljerRegionalt miljøpram for jordbruket viktig for vannmiljøet
Regionalt miljøpram for jordbruket viktig for vannmiljøet Tiltak for bedre vannmiljø i nytt regionalt miljøprogram for Innlandet Nasjonal vannmiljøkonferanse Silje Bøe, enhet Jord og mat 28. mars 2019
DetaljerPerlemor, kunstgjødsel og skogsmaskinar: Korleis ta omsyn til elvemuslingen i jord - og skogbruket?
Perlemor, kunstgjødsel og skogsmaskinar: Korleis ta omsyn til elvemuslingen i jord - og skogbruket? Magnus Johan Steinsvåg Øyvind Vatshelle Miljøvern og klimaavdelinga Landbruksavdelinga Dagkonferanse
DetaljerMILJØTILTAK I JORDBRUKET Årsmøte og fagdag på Honne Hotell og Konferansesenter, fredag 31. mars 2017
MILJØTILTAK I JORDBRUKET Årsmøte og fagdag på Honne Hotell og Konferansesenter, fredag 31. mars 2017 Margrethe Nøkleby, org.sjef Hedmark Bondelag Thomas Smeby, seniorrådgiver Fylkesmannen i Oppland Jordbruksdrift
DetaljerRegionalt miljøprogram
Regionalt miljøprogram Samling for kommunal landbruksforvaltning 12. mars 2014 Monica Dahlmo Fylkesmannen i Rogaland, landbruksavdelinga 1 RMP på 90 minutt 45 minutt: Overblikk på 2013 og endringar i 2014
DetaljerSøknad om regionalt miljøtilskot i Telemark Side 1 av 5
Søknad o regionalt iljøtilskot i Teleark - 2019 Søknaden kan sendast frå og ed 01.08.2019. Søknadsfrist 15.10.2019. Fyll ut skjeaet og send det til kounen der driftssenteret ligg. Derso føretaket gjennofører
DetaljerKlepp kommune - Oversending av rapport etter undersøking av kommunen som miljøvernmynde etter forskrift om organisk gjødsel
Dykkar ref.: Vår dato: 15.08.2013 Vår ref.: 2013/4253 Arkivnr.: 461.4 Klepp kommune Postboks 25 4358 Kleppe Postadresse: Postboks 59 Sentrum, 4001 Stavanger Besøksadresse: Lagårdsveien 44, Stavanger T:
DetaljerPraktisk om nydyrking. Lars Kjetil Flesland, NLR Rogaland
Praktisk om nydyrking Lars Kjetil Flesland, NLR Rogaland Rollefordeling Vanlegvis er dyrkingsarealet ferdig godkjent når vi kjem inn. Vi har i sjeldne tilfelle vore med å lage til søknad om få godkjent
DetaljerLokal forskrift om gjødselspreiing i Vestnes kommune. Utval Møtedato Utvalssak Planutvalet /2011
VESTNES KOMMUNE Saksframlegg Arkiv: V33 Arkivsaksnr.: 2010/991 Saksbehandlar: Beate Hundnes Dato: 23.03.2011 Lokal forskrift om gjødselspreiing i Vestnes kommune Utval Møtedato Utvalssak Planutvalet 13.04.2011
DetaljerSAMLET SAKSFRAMSTILLING
SURNADAL KOMMUNE SAMLET SAKSFRAMSTILLING LOKAL FORSKRIFT OM SPREIING AV GJØDSELVARER M.V. AV ORGANISK OPPHAV I SURNADAL Saksbehandler: Mona Rosvold Arkivsaksnr.: 05/02177 Arkiv: V33 &00 Saksnr.: Utvalg
DetaljerRapport Helgjødsel i beite innhald av kopar og kobolt i beitegras
Rapport 2014 Helgjødsel i beite innhald av kopar og kobolt i beitegras Ragnvald Gramstad NLR Rogaland Håkon Pedersen Haugaland LR Desember 2014 Innhald Innhald... 1 Samarbeidspartar... 2 Samandrag... 2
DetaljerSunnfjord vassområde. Tiltak i vassdraga med landbrukspåverking
Sunnfjord vassområde Tiltak i vassdraga med landbrukspåverking Påverknad Auka av fosfor og nitrogen i vatn Mulegheit av e-koli i vatn (dyr og gjødsel) Eutrofiering Fare vasskvalitet (auka temp., meir plantar)
DetaljerLandbruket og vannforskriften
Miljøsamling Hedmark 17.10.2017 Landbruket og vannforskriften Trine Frisli Fjøsne vannområde Glomma og Grensevassdragene Odd Henning Stuen vannområde Mjøsa Lokal tiltaksanalyse 2016-2021 for Vannområde
DetaljerEvaluering av regionalt miljøtilskot i Hordaland
Evaluering av regionalt miljøtilskot i Hordaland 1 Nasjonalt miljøprogram RMP 2 Regionalt miljøprogram RMP Regionale miljøtilskot oppstart 2004 Tre periodar: - 2005 2008-2009 2012-2013 2016 Evaluere: måloppnåing
DetaljerDagens frister for bruk av husdyrgjødsel er slik:
Konsekvensanalyse - Lokal forskrift om avgrensing av spredeperiode for hysdygjødsel og annen organisk gjødsel Hensikt: Den lokale forskriften har til formål å redusere avrenning/utlekking av næringsstoffer,
DetaljerFMLAs arbeid med vassforskrifta erfaringar og utfordringar
FMLAs arbeid med vassforskrifta erfaringar og utfordringar Truls Hansen Folkestad Fylkesmannen i Sogn og Fjordane Jordbruksareal i Sogn og Fjordane Mest mineraljord frå ulike morene-, breelv- og elveavsetningar,
DetaljerKantvegetasjon og fangdammer som rensetiltak mot næringsstoff og plantevernmidler
FAGSAMLING OM OPPFØLGING AV VANNFORSKRIFTEN Sem i Asker, 18-19 oktober 2016 Kantvegetasjon og fangdammer som rensetiltak mot næringsstoff og plantevernmidler Anne-Grete Buseth Blankenberg (agbb@nibio.no)
DetaljerEksport av jordanalysedata frå programmet Skifteplan
Eksport av jordanalysedata frå programmet Skifteplan Mars 2012 Av Monica Dahlmo og Nono Dimby, Fylkesmannen i Rogaland, landbruksavdelinga Innhald Innhald... 2 Samandrag... 3 Bakgrunn... 3 Vassdirektivet...
DetaljerMulige tiltak mot avrenning fra jordbruket i Rogaland
Workshop om fremtidens jordbruk i Rogaland, sett i lys av klimaendringer og andre påvirkninger med vurdering av mulig innvirkning på vannkvaliteten. Bioforsk vest, Særheim, Tirsdag 11. november Mulige
DetaljerRegionalt bygdeutviklingsprogram i Rogaland 2013
Regionalt bygdeutviklingsprogram i Rogaland 2013 Rogaland skognæringsforum 1 1. Innleiing Arbeidet med Regionalt bygdeutviklingsprogram er forankra i Meld. St. 9 (2011-2012) Landbruks- og matpolitikken.
DetaljerEffekter og praktiske erfaringer ved bruk av mer miljøvennlige spredemetoder for husdyrgjødsel. Anne Falk Øgaard Bioforsk Jord og miljø
Effekter og praktiske erfaringer ved bruk av mer miljøvennlige spredemetoder for husdyrgjødsel Anne Falk Øgaard Bioforsk Jord og miljø Miljøeffekter av husdyrgjødsel: Gasstap Ammoniakk Lystgass Lukt Avrenning
DetaljerLandbrukets ansvar for godt vannmiljø
Landbrukets ansvar for godt vannmiljø Fagsamling om oppfølging av vannforskriften i jordbruket Line Meinert Rød seniorrådgiver Hurdal 17. april 2012 Vi er en del av et felles europeisk løft for vannmiljøet
DetaljerSMIL Spesielle miljøtiltak i landbruket
SMIL Spesielle miljøtiltak i landbruket Økonomiske verkemiddel overført til kommunane i 2004: - STILK - Spesielle tiltak i landbrukets kulturlandskap - IMT - Investeringar i miljøtiltak - MOMLE - Miljøretta
DetaljerRogaland landets største beitefylke
Rogaland landets største beitefylke Husdyra viktig for å ta vare på landskapet og det biologiske mangfaldet Feil bruk av husdyrgjødsel kan påverke biologisk mangfold DN samling kartlegging og bruk av biomangfolddata,
DetaljerOm gjødslingsplanlegging
Om gjødslingsplanlegging Landbruk Nordvest 6. oktober 2015 Forskrift om produksjonstilskot 1 bidra til eit aktivt og bærekraftig jordbruk 2 tilskot til dei som driv vanleg jordbruksproduksjon 4 tilskot
DetaljerErfaringer med landbruksforurensning og oppfølging av vannforskriften i N-Trøndelag
Erfaringer med landbruksforurensning og oppfølging av vannforskriften i N-Trøndelag Selbu 27.10.2010 Leif Inge Paulsen Fylkesmannen i Nord-Trøndelag, Miljøvernavdelingen Generelt om vannmiljøtilstanden
DetaljerRapport Avlingsregistrering i eng. Gjødsling med 3 kg P/daa
Rapport 2013 Avlingsregistrering i eng. Gjødsling med 3 kg P/daa Ragnvald Gramstad November 2013 Innhald Innhald... 1 Samarbeidspartar... 2 Samandrag... 2 Mål... 2 Bakgrunn... 2 Mijøavtalar og avlingsnivå
DetaljerRegionalt miljøprogram i jordbruket
Regionalt miljøprogram i jordbruket 2019-2022 Kommunesamling i Åsgårdstrand 17. september 2019 Hilde Marianne Lien, landbruksavdelingen 18.09.2019 Rullering av miljøprogrammet Bredt sammensatt arbeidsgruppe
DetaljerSJEKKLISTE FOR EIGENREVISJON
KSL-STANDARD Versjon 10, oktober 2014 nynorsk SJEKKLISTE FOR EIGENREVISJON 1 - Generelle krav til garden Namn: Adresse: Org.nr.: Produsentnr.: Dato for utført eigenrevisjon: Underskrift: KSL EIGENREVISJON:
DetaljerFÅ MEIR UT AV HUSDYRGJØDSLA. Storfe 2016 Gardermoen Lars Nesheim, grovfôrkoordinator i NLR
FÅ MEIR UT AV HUSDYRGJØDSLA Storfe 2016 Gardermoen 11.11.2016 Lars Nesheim, grovfôrkoordinator i NLR Husdyrgjødsel - mengder Gjødsel frå 1 ku (GDE) med yting på 8.000 liter: 130 kg tot.-n (75 kg i urin,
DetaljerNasjonal Vannmiljøkonferanse mars 2019
Nasjonal Vannmiljøkonferanse 26. 28. mars 2019 Finn Erlend Ødegård, seniorrådgiver i Norges Bondelag Vi får Norge til å gro! Stortinget om matproduksjon Komiteen viser til at fundamentet for en høy matproduksjon,
DetaljerKurs i Agros for SMIL og drenering
Kurs i Agros for SMIL og drenering Trude Knagenhjelm og Øyvind Vatshelle, Landbruksavdelinga 4.04.2019 I dag Om Agros Gamle saker nytt vedtak, registrere utbetalingsanmodning, registrere sluttutbetaling
DetaljerNotat om handtering av akutt landbruksforureining i kommunane utkast per
Sakshandsamar, innvalstelefon Øyvind Vatshelle, 55572178 Vår dato 18.5.2015 Vår referanse Kommunane i Hordaland Notat om handtering av akutt landbruksforureining i kommunane utkast per 18.5.2015 Hordaland
DetaljerHelhetlig vannforvaltning
Helhetlig vannforvaltning Jordbrukets sektor 15. september 2015 Finn Erlend Ødegård, seniorrådgiver i Norges Bondelag Vi får Norge til å gro! 17.09.2015 1 Målrettet jobbing med vann i jordbruket 1970-tallet:
DetaljerSJEKKLISTE FOR EIGENREVISJON
KSL-STANDARD Versjon 11, oktober 2015 nynorsk SJEKKLISTE FOR EIGENREVISJON 1 - Generelle krav til garden Namn: Adresse: Org.nr.: Produsentnr.: Dato for utført eigenrevisjon: Underskrift: KSL EIGENREVISJON:
DetaljerRapport Avlingsregistrering i eng. Gjødsling med 3 kg P/daa
Rapport 2013- Avlingsregistrering i eng. Gjødsling med 3 kg P/daa Ragnvald Gramstad Desember Innhald Innhald... 1 Samarbeidspartar... 2 Fylkesmannen i Rogaland og NLR Rogaland... 2 Samandrag... 2 Mål...
DetaljerInnspel til dei lokale tiltaksanalysane i vassområda landbrukspåverknad
Innspel til dei lokale tiltaksanalysane i vassområda landbrukspåverknad Fylkesmannen sine formelle innspel kjem når forvaltningsplanen og tiltaksprogrammet vert sendt på høyring seinare i år. Innspela
DetaljerEn smakebit av Regionalt miljøprogram for jordbruket (RMP) Oslo og Viken PURA seminar 14. februar 2019
En smakebit av Regionalt miljøprogram for jordbruket (RMP) Oslo og Viken 2019-2022 PURA seminar 14. februar 2019 Organisering Styringsgruppe: Landbruksdirektørene Arbeidsgruppe: Faglig ansvarlig i de tre
DetaljerSakshandsaming Tilskot til drenering av jordbruksjord
Sakshandsaming Tilskot til drenering av jordbruksjord 23.10.2013 etter jordlova og i samråd med Norges Bondelag og Norsk Bonde- og Småbrukarlag Nono Dimby 1 Kommunen Obligatorisk søknadsskjema Fleire eigedomar?
DetaljerLandbruk, gjødsel og påvirkning på vannmiljøet i Rogaland
Landbruk, gjødsel og påvirkning på vannmiljøet i Rogaland Presentasjon til: Seminar om ny gjødselvareforskrift gjødsel som ressurs og utfordring, 14. november 2017 Vegard Næss, vannregion Rogaland / Rogaland
Detaljer- Jordbrukstiltak for vannmiljøet i ny RMP
- Jordbrukstiltak for vannmiljøet i ny RMP Årsmøte for Vassdragsforbundet for Mjøsa med tilløpselver 25. Mars 2019, Honne Thomas Smeby Ny forskrift for tilskudd til regionale miljøtiltak i jordbruket for
DetaljerForventningar til sektorane i arbeidet vidare med vassforskrifta. Helga Gunnarsdóttir, seksjon for vannforvaltning
Forventningar til sektorane i arbeidet vidare med vassforskrifta Helga Gunnarsdóttir, seksjon for vannforvaltning Foto: Anders Iversen Hva konkret skal du gjøre for å hindre tap av naturmangfold? Det vi
DetaljerTiltak innan landbruk og avlaup i Hordaland
Tiltak innan landbruk og avlaup i Hordaland Sveinung Klyve, prosjektleiar Sveinung Klyve, spesialrådgjevar vassforvalting Kloakkutslepp sjø og land Landbruk - Mange diffuse utslepp Brukarmål - Kan ein
DetaljerHandlingsplan Regionalt miljøprogram For Troms og Finnmark
Handlingsplan 2019-2022 Regionalt miljøprogram For Troms og Finnmark Om handlingsplanen Handlingsplan 2019-2022 er en plan over aktuelle tiltak i tilknytning til det enkelte miljøtema i Regionalt miljøprogram
Detaljer«Miljøplan Elvemusling» i landbruket: Dialog og miljøtilskot for betre levekår for elvemuslingen
«Miljøplan Elvemusling» i landbruket: Dialg g miljøtilskt fr betre levekår fr elvemuslingen Magnus Jhan Steinsvåg, Fylkesmannen Steinar Kålås, Rådgivende Bilger AS Øyvind Vatshelle, Fylkesmannen Trleif
DetaljerViktige moment ved drenering:
Drenering Viktige moment ved drenering: Hindre vatn å kome inn på teigen Få vatnet på teigen inn i dreneringssystemet. Infiltrasjonsevna må stå i forhold til nedbørsmengda! Tette jordarter og stor nedbør
DetaljerNytt Regionalt Miljøprogram for Oslo og Viken
Nytt Regionalt Miljøprogram for Oslo og Viken Landbruksavdelingen 28.02.2019 Forskrift om regionale miljøtilskudd for jordbruket i Oslo og Viken Klare føringer for de regionale forskriftene er gitt i Nasjonal
DetaljerLystgassemisjon frå eng under ulik drift på moldrik jord på Vestlandet -Jordlyst
Sluttrapport med rekneskap for prosjektet: Lystgassemisjon frå eng under ulik drift på moldrik jord på Vestlandet -Jordlyst Prosjektet har vore eit samarbeid mellom Bioforsk Vest Fureneset, Bioforsk Økologisk
DetaljerKantvegetasjon. Anne Grete Rostad
Kantvegetasjon Anne Grete Rostad Regelverk som styrer kantsoner Vannressursloven 11: setter krav om vegetasjonsdekke langs alle vassdrag med årssikker vannføring PT-forskriften 4: Man skal ha en 2-meterssone
DetaljerHvordan skal Norges Bondelag bidra til å nå målene om godt vannmiljø?
Hvordan skal Norges Bondelag bidra til å nå målene om godt vannmiljø? Sigurd Enger, leder i miljø og kvalitetsutvalget i Norges Bondelag Vi får Norge til å gro! 71 grader nord Total areal: 323.804 Km 2
DetaljerJordbrukets sektor. Høring Forvaltningsplaner Tiltaksprogram. 13. oktober 2014 Finn Erlend Ødegård, seniorrådgiver. Vi får Norge til å gro!
Jordbrukets sektor Høring Forvaltningsplaner Tiltaksprogram 13. oktober 2014 Finn Erlend Ødegård, seniorrådgiver Vi får Norge til å gro! 14.10.2014 1 Historisk Perspektiv Jordbruk i Norge startet for 6000
DetaljerRullering av regionalt miljøprogram i jordbruket. Vestfold og Telemark Møte i RMP-gruppa i Tønsberg
Rullering av regionalt miljøprogram i jordbruket Vestfold og Telemark Møte i RMP-gruppa i Tønsberg 26.09.2018 Kriterier for prioriterte områder for tiltak mot avrenning til vassdrag Tilskudd til tiltak
DetaljerVannmiljø og Matproduksjon
Vannmiljø og Matproduksjon 29. oktober 2014 Bjørn Gimming, styremedlem i Norges Bondelag Vi får Norge til å gro! 02.11.2014 1 Målrettet jobbing med vann i jordbruket 1970-tallet: Mjøsaksjonen miljø kom
DetaljerHandbok for godkjenning av beite som spreieareal
2010 Handbok for godkjenning av beite som spreieareal Rettleiing forskrift om gjødselvarer mv. av organisk opphav tillet at ein kan godkjenne innmarksbeite og frukthagar som spreieareal. Denne handboka
DetaljerEndeleg rapport - forvaltningskontroll landbruk Kvinnherad kommune
Sakshandsamar, telefon Silje Anette Lyhammer, 55 57 21 51 Vår dato 08.01.2018 Dykkar dato 19.12.2017 Vår referanse 2017/9790 520 Dykkar referanse Kvinnherad kommune Rosendalsvegen 10 5470 Rosendal Endeleg
DetaljerTiltak i landbruket Effekter og kostnader
Tiltak i landbruket Effekter og kostnader Marianne Bechmann Bioforsk Eutropia 30.-31. May 2013 1 2 Spredt avløp Background details, annual total (TP) loads and estimated TP loads from STS in each catchment
DetaljerLandbruk og vannforvaltningsarbeidet
Landbruk og vannforvaltningsarbeidet Hver sektor sitt ansvar Anne Grete Rostad Fylkesmannens landbruksavd. N-T Hvordan jobber landbrukssektoren i Trøndelag Juridiske virkemidler (PT, Gjødselvareforskr.
DetaljerSAKSFRAMLEGG. Sakshandsamar: Børild Skåra Arkivsak: 2014/318 Løpenr.: 969/2014. Utvalsaksnr. Utval Møtedato Landbruksnemnda
ØRSTA KOMMUNE SAKSFRAMLEGG Sakshandsamar: Børild Skåra Arkivsak: 2014/318 Løpenr.: 969/2014 Utvalsaksnr. Utval Møtedato Landbruksnemnda 06.02.2014 Saka gjeld: VURDERING AV NY LOKAL FRIST FOR SPREIING AV
DetaljerVurdering av vannmiljø og tiltaksgjennomføring i eutrofe vassdrag
Vurdering av vannmiljø og tiltaksgjennomføring i eutrofe vassdrag Helga Gunnarsdóttir Seniorrådgiver seksjon for vannforvaltningen Foto: Kim Abel, naturarkivet.no Utslipp fra avløp og jordbruk = eutrofi
DetaljerTiltaksplaner for vassdrag
Tiltaksplaner for vassdrag Regionale planer Kommunene får ansvaret Hvem bør være med i utarbeidelsen av en tiltaksplan? Kommuner Planavd. IVAR/komm teknikk Byggesak Tiltaksplan Landbruk Annen næring Landbruk,
DetaljerÅRSMELDING FOR "FRIVILLIGE TILTAK I LANDBRUKET"
2012 Jæren vannområde Frivillige tiltak i landbruket Olaf Gjedrem og Olav Husveg Januar 2013 For reinare vassdrag på Jæren ÅRSMELDING FOR "FRIVILLIGE TILTAK I LANDBRUKET" Eit prosjekt under Jæren vannområde
Detaljer2015 NB! Ny søknadsfrist 20. august
Rettleiingshefte for Tilskotsordningar i Regionalt miljøprogram for Rogaland 2015 NB! Ny søknadsfrist 20. august 7. august 2015 Regionalt miljøprogram er eit økonomisk verkemiddel over jordbruksavtalen.
DetaljerFRIVILLIGE TILTAK I LANDBRUKET.
FRIVILLIGE TILTAK I LANDBRUKET. 14. Oktober 2014 Monica Dahlmo, rådgivar 1 Korleis oppnå miljømål? 2 Landbruket i Rogaland (2010 tall) 2,9 mrd kr i samla verdiskaping fra primærproduksjon (brutto) 2 mrd
DetaljerUtnytting av husdyrgjødsla frå storfe
Utnytting av husdyrgjødsla frå storfe Foto: NLR Årsmøte i NLR Sogn og Fjordane, 14. mars 2014 Synnøve Rivedal, Bioforsk Vest Fureneset Kva skal eg snakke om? Resultat frå spørjeundersøking Resultat frå
DetaljerRegionale miljøtilskot. Arnold Hoddevik, Fylkesmannen i Møre og Romsdal
Regionale miljøtilskot Arnold Hoddevik, Fylkesmannen i Møre og Romsdal Virkemiddel og samarbeid i landbruket i Møre og Romsdal Tidleg spreiing av husdyrgjødsel, felles «gjødselbank» Generelt målstruktur
DetaljerTiltak i landbruket Effekter og kostnader
Tiltak i landbruket Effekter og kostnader Marianne Bechmann Bioforsk jord og miljø Vannseminar på Stiklestad 6.-7. mars 2013 1 Hvorfra kommer fosforet? 2 3 Spredt avløp Background details, annual total
DetaljerFylkesmannen i Telemark Vannforvaltning
Vannforvaltning Regional plan i vannregion Vest-Viken 2016-2012 1 Regional plan 75 kommuner / 8 fylker. Tre dokumenter: 1. Regional plan for vannforvaltning i vannregion Vest-Viken 2016-2021 Vedtatt i
DetaljerKommunesamling miljøtiltak. Regionalt miljøprogram Lars Martin Hagen
Kommunesamling miljøtiltak Regionalt miljøprogram 23.09.15 Lars Martin Hagen Erfaring fra forvaltningskontroll RMP - Delagasjon av myndighet NB! Nytt kommunestyre fra oktober - Habilitet, OK viktig med
Detaljer