Vedtak i klagesak som gjeld oreigning i samband med reguleringsplan for strandsona i Sogndal sentrum

Sakshandsamar: Astrid Terese Aam Vår dato Vår referanse Telefon: 57643185 25.04.2013 2013/616-424.1 E-post: fmsfata@fylkesmannen.no Dykkar dato Dykkar referanse Etter adresseliste Vedtak i klagesak som gjeld oreigning i samband med reguleringsplan for strandsona i Sogndal sentrum Fylkesmannen i Sogn og Fjordane mottok 05.02.2013 klagesak som gjeld oreigning til gjennomføring av reguleringsplanen for strandsona i Sogndal sentrum. Klagane vert ikkje tekne til følgje. Fylkesmannen stadfestar vedtaket til Sogndal kommune 13.12.2012, sak 56/12, om å oreigna alt areal og rettar naudsynt for bygging og drift av fjordstien, til gjennomføring av reguleringsplanen for strandsona i Sogndal sentrum. Bakgrunnen for saka Sogndal kommune vedtok 10.06.2010, sak 14/10, detaljregulering for strandsona i Sogndal sentrum. Vedtaket vart påklaga og Fylkesmannen stadfesta planen i vedtak 02.02.2011. Føremålet med reguleringsplanen er å danne grunnlag for betre tilgjenge til strandsona i sentrum og få laga ein samanhengande gangveg/fjordsti langs sjøen frå Nestangen til Hagelinneset. Sogndal kommune leigde våren 2011 inn Multiconsult til å utforme prosjektet i samsvar med reguleringsplanen. I tillegg til dei tekniske anlegga som skal liggje i stien, vart stien detaljprosjektert med plassering, høgder og liknande. I mai 2011 heldt Sogndal kommune eit orienteringsmøte for alle grunneigarane som var omfatta av planen. Møtet vart følgt opp med individuelle møte for å samle inn informasjon til prosjekteringsarbeidet, som vart avslutta hausten 2011. Grunneigarane fekk opplysningar om prosjekteringsarbeidet, søknaden om midlar til Direktoratet for naturforvalting og at dei i vidare tingingar hadde rett til å nytte advokat. Sogndal kommune tok opp igjen kontakten med grunneigarane våren 2012. Alle grunneigarane var då representerte ved advokat. Frå mai 2012 har kommunen hatt møte og synfaringar med kvar av grunneigarane, der deltakarane gjekk gjennom kva tilpassingar og tiltak som var aktuelle for kvar av eigedomane. I dette arbeidet var Multiconsult trekt inn for å teikne tilpassingar for einskilde eigedomar, og ein lokal landskapsarkitekt har vore nytta for nokre av eigedomane. Av omsyn til framdrifta i prosjektet måtte kommunen syte for eit grunnlag for tilkomst til og overtaking av areal frå alle dei aktuelle eigedomane tidleg i 2013. I møte med advokatane i september vart det opplyst at kommunen ville sikre framdrift i saka gjennom å sende ut eit generelt oreigningsvarsel, slik at oreigningssaka kunne handsamast i kommunestyret sitt desembermøte. Det vart understreka at tingingar ville halde fram parallelt med førebuing av skjøn, og at kommunen i november ville sende ut forslag til avtale om tiltak og arbeidsløyve. Hovudkontor Landbruksavdelinga E-post: Njøsavegen 2, 6863 Leikanger Fjellvegen 11, 6800 Førde fmsfpost@fylkesmannen.no Telefon: 57 64 30 00 Postboks 14, 6801 Førde Internett: Telefaks: 57 65 33 02 Telefon: 57 64 30 00 www.fylkesmannen.no/sfj Org.nr 974 763 907 Telefaks: 57 82 17 77

2/8 Oreigninga vil ikkje verte gjennomført dersom kommunen etter å ha gjort oreigningsvedtak lukkast med å få på plass avtalar og arbeidsløyve. I brev 13.11.2012 sende kommunen ut framlegg om avtale og arbeidsløyve til dei grunneigarane som ikkje direkte hadde avslege dette. Avtaleforslaget omhandla tiltaka for eigedomen, korleis skiljet mellom eigedom og fjordsti skal utførast, tilkomst frå eigedomen og ned til fjordstien, oppdrag og feste for båtar og liknande. Sjølve erstatninga har advokatane føresett vert avgjort ved avtaleskjøn. Framdrifta i saka er drøfta med advokatane, og det var lagt opp til at skjøn vert halde i marsapril 2013. Tingretten er munnleg orientert om dette. Framdrifta er tilpassa utsendinga av anbod i april-mai 2013. Anleggsarbeidet kan då starte opp i september 2013. Det vert her teke omsyn til at det ikkje er høveleg å ha så omfattande arbeid i sommarhalvåret i delar av sentrum, og at mellom anna Hofslund hotell har behov for at tiltak ikkje vert gjennomført i turistsesongen. I saksutgreiinga vert det vist til at rådmannen sin kompetanse til å inngå avtalar med grunneigarane er avgrensa av reguleringsplanen. I samband med tingingar har fleire av grunneigarane kome med forslag som avvik frå reguleringsplanen, dette er også teke opp i merknadane grunneigarane har gjeve til oreigningsvarselet. Avviket går ut på at grunneigarane ønskjer å leggje fjordstien i bakkant av naust og bygningar. Rådmannen viser til at dette har vore drøfta i reguleringsplanprosessen, og vart teke opp i klagane på reguleringsplanvedtaket. Verken merknadane i reguleringsplanprosessen eller klagane førte fram. Rådmannen ser derfor ikkje grunn til å gå inn i merknadane til oreigningsvarslet som omhandlar dette. I vedtak 13.12.2012, sak 56/12, gjorde kommunestyret i Sogndal kommune følgjande vedtak: Sogndal kommune vedtek i medhald av reguleringsplan for Strandsona i Sogndal sentrum stadfesta av fylkesmannen den 02.02.11 å oreigna alt areal og rettar naudsynt for bygging og drift av fjordstien for desse eigedomane: Gnr - bnr Eigar 18/68 Erik Brekkeflat 17/14 Dagfinn Loftesnes 25/7+17/70 Trygve Brekkeflat 17/1 Jarle Aarvoll 16/1 Nils Arne Hove 16/17 Asperanden Eigedom AS 16/15 +16/44 George Hans Gjerde 18/34 Bjørg Ross Solberg og Ottar Solberg 16/3 Astrid Skjeldestad 16/10 Anne Grethe Elvagjeng 15/1 Hofslund Fjordhotell AS 15/7 Mona Sviggum 15/16 +15/23 Per Ingar Sviggum 15/3 Leif Hofslund 16/36 Åshild Hovland 16/12 Britt Hovland Selseng og Jarle Selseng 16/37 Kari Loftesnes 12/1 Sigrun Stedje 11/29 Tove Kristin Bjelle

3/8 11/30 Harald Svein Berge 11/28 Stig Rune Kvam - Sølfest Kvam Det vert og søkt fylkesmannen om førehandsløyve etter oreigningslova 25. Kommunestyret føreset at rådmannen i det vidare arbeidet med fjordstien held fram med tingingar om avtale med den einskilde eigar med sikte på semje om avtaleskjønn. Vedtaket vart klaga på av grunneigarane til fire av dei nemnde eigedomane. Grunneigarane av gbnr. 11/29 og 11/30, Tove Kristin Bjelle og Harald Svein Berge, er representert ved advokat Halvorsen. Vidare er grunneigarane av gbnr. 16/12, Britt og Jarle Selseng, representert ved advokat Ørjasæter, medan grunneigaren av gbnr. 12/1, Sigrun Stedje, er representert ved advokat Røegh. I klagen 17.01.2013 frå Sigrun Stedje går det fram at klagarane meiner at oreigningsvedtaket er vilkårleg og sterkt urimeleg. Klagaren har gjeve uttrykk for at fjordstien kan leggjast i fortsetjinga av den eksisterande vegen som ligg mellom sjøen og autovernet ved hovudvegen. Dette vil vere ei god løysing for kommunen. Forskjellen mellom den føreslåtte traseen og den som går fram av planen er minimal. Å endre traseen vil medføre at kommunen får tilkomst over klagaren sin eigedom utan at det er nødvendig å rive det bygget ho har på eigedomen, og som ho er heilt avhengig av. Ulempene for kommunen vil ikkje vere særleg store, samtidig som det vil bli mykje mindre kostbart for kommunen. I klagen 18.01.2013 frå Tove Kristin Bjelle og Harald Svein Berge går det fram at grunneigarane ikkje finn at Sogndal kommune har tilstrekkeleg interesseovervekt til å byggje fjordstien, slik oreigningslova 2 andre ledd krev. Det vert vist til at traseen kan leggjast om slik at den går bak nausta på gbnr. 11/29 og 11/30 utan at det råkar føremålet med planen, og bygging av fjordstien. Ei slik omlegging av traseen vil vere langt mindre inngripande for grunneigarane ved at oreigning ikkje vert nødvendig i like stor grad. For det tilfellet at Fylkesmannen opprettheld traseen slik den er vedteken, meiner klagarane at oreigningsvedtaket ikkje gjev heimel til å oreigne strandsona og grunnen i sjøen. Vedtaket omfattar «å oreigna alt areal og rettar naudsynt for bygging og drift av fjordstien». Dette meiner grunneigarane er avgrensa til det areal som er naudsynt for byggje sjølve fjordstien. Oreigning av areal utover dette på gbnr. 11/29 og 11/30 gjev vedtaket ikkje heimel til. Klagarane viser også til at planen for fjordstien på gbnr. 11/29 og 11/30 ikkje er prosjektert med utnytting av areal til småbåthamn, badeplass eller liknande. For denne delen er det berre planlagt å leggje trasé til fjordstien. Fjordstien kan leggjast og tiltaket gjennomførast i samsvar med reguleringsplanen, skisseprosjektet og føremålet, utan at det er nødvendig å oreigne strandsone og rettar frå desse eigedomane. Klagarane kan ikkje sjå kva legitim interesse kommunen har i å oreigne strandsona med vidare. Det er derimot vesentleg for klagarane å få behalde eigedomsretten i strandsona og grunnen i sjø til framtidig bruk. Oreigninga av strandsona og grunnen i sjøen er uheimla og vil vere i strid med interesseavveginga etter oreigningslova 2 andre ledd. Klagarane krev at dei får behalde eigedomsretten til strandsona og grunnen i sjøen, og at oreigninga vert avgrensa til å gjelde den delen av eigedomen der traseen er planlagt å leggjast. I klagen 18.01.2013 frå Britt og Jarle Selseng går det fram at klagarane meiner at det ligg føre alternative løysingar som ikkje berre vil vere lagt betre for klagarane, men også betre og billegare for kommunen. Klagarane er kjent med at oreigningsvedtaket er heimla i reguleringsplanen, og det rettslege utgangspunktet om at kommunen etter teori og

4/8 rettspraksis i prinsippet allereie ved reguleringsplanvedtaket skal ha vurdert kravet til interesseovervekt og alternative løysingar. Oreigningsvedtaket vert likevel klaga på med bakgrunn i møte og synfaringar som klagarane det siste halvåret har hatt med ulike kommunestyrerepresentantar. Klagarane har fått opplyst frå kommunestyrerepresentantane at dei ikkje såg for seg kor omfattande endringane i bruksutnyttinga ville bli på eigedomen deira, då reguleringsplanen vart vedteken. Dei opplyste også at det var naturleg å sjå på moglegheita for reguleringsendring og den alternative vegløysinga klagarane har lagt fram. Dette meiner klagarane viser at mange av representantane ikkje var klar over statusen til eigedomen då fjordstien vart planlagt. Når denne kunnskapen mangla, låg det heller ikkje føre godt nok grunnlag for interesseovervektsvurderinga når det gjeld trasévalet over gbnr. 16/12. Klagarane medgir at dei burde ha engasjert seg sterkare enn dei gjorde i samband med reguleringssaka. Dei hadde overteke eigedomen av ei gammal tante i februar 2010, og sende merknad til planforslaget 05.02.2010. Merknaden tok utgangspunkt i planforslaget. I merknaden skisserte grunneigarane tre alternativ som dei ønskte at kommunen skulle vurdere. Alternativ 2 gjekk ut på at fjordstien vart lagt bak i hagen til klagarane, mot riksveg 5. Klagarane peikar på at dette ville medføre at dei fekk behalde eit skjerma område ned mot sjøen, og få regulert inn nye naust og bryggjer. Klagarane kjende ikkje til innhaldet i den dågjeldande reguleringsplanen, men kjende til at det hadde vore ei bryggje rett vest for naustet dei har i sameige med eigaren av gbnr. 16/37, og at det tidlegare var knytt ein rett til å byggje fleire naust til eigedomen. Ved mangelfull kjennskap til den dågjeldande planen, kunne alternativ 2 framstå ikkje berre som eit ønske om å betre strandutnyttinga for eigedomen i høve til planforslaget, men og til å oppnå noko anna og meir enn det grunneigarane alt hadde rett til. Det var eit slikt inntrykk fleire av kommunestyrerepresentantane sat igjen med. Til den alternative vegframføringa over og forbi gbnr. 16/12, meiner grunneigarane at mange eller alle kommunestyrerepresentantane hadde mangelfullt grunnlag for interesseavveginga. Som grunngjeving for at klagarane ikkje klaga på reguleringsplanvedtaket vert det oppgjeve at dei fekk inntrykk av at det kunne gjerast endringar og tilpassingar i trasévalet også etter at planen vart vedteken. Det var først etter at planen vart vedteken at dei vart klare over at sjølv mindre endringar måtte skje gjennom ei reguleringsendring. Klagarane meiner at den manglande kjennskapen til den dågjeldande planen og historikken til eigedomen, har ført til at kommunestyret hadde eit mangelfullt grunnlag for å vurdere kva konsekvens vedtaket innebar for grunneigarane. Når interesseavveginga byggjer på sviktande/manglande grunnlag, har kommunestyret ikkje gjort ei reell vurdering av om valt trasé er «tvillaust meir til gagn enn til skade», jf. oreigningslova 2. Klagarane krev at den delen av oreigningsvedtaket som gjeld deira eigedommar, vert oppheva, og at den alternative løysinga vert utgreidd før det på nytt vert gjort ei interesseavveging. Dersom oreigningsvedtaket ikkje vert oppheva, krev klagarane at oreigningsvedtaket vert endra til å omfatte F.2 og FS.3 på deira eigedom og sjø- og strandrettsområdet. Klagarane meiner at reguleringa frå naustområdet til GV.1 har fråteke eigedomen sin karakter av å vere strandeigedom, og moglegheita til å eksklusivt utnytte dei rettane klagarane har til strand og sjøgrunn. Reguleringa til friområde sjø og friområde er direkte knytt til reguleringa av fjordstien. Dette gjer areala og rettane utanfor GV.1. verdilause for eigaren, fordi dei som tilhøyrsle til den regulerte vegen har gått over frå å vere sjø- og strandrettar for grunneigarane til allmenn bruk. I slike tilfelle pliktar kommunen å løyse inn arealet og

5/8 rettane. Dette er også den løysinga kommunen har lagt til grunn for frivillig erverv av grunn og rettar som det parallelt forhandlast med grunneigarane om. Sogndal kommune handsama klagane 31.01.2013, sak 6/13. Dei vart ikkje tekne til følgje, og saka vart sendt til Fylkesmannen for endeleg handsaming. Regelverk Fylkesmannen skal som klageinstans sjå til at kommunen under handsaminga av saka har følgt dei lovene, forskriftene og sakshandsamingsreglane som gjeld på området. Fylkesmannen kan under handsaminga prøve alle sider av vedtaket, også den skjønnsmessige vurderinga som kommunen har gjort, jf. forvaltningslova 34. Ved prøving av det kommunale skjønnet skal omsynet til det lokale sjølvstyret vektleggast. Etter plan- og bygningslova 16-2 kan kommunestyret «foreta ekspropriasjon til gjennomføring av reguleringsplan». Oreigningslova 2 andre ledd gjeld for all oreigning, og vurderingstemaet er om inngrepet «tvillaust er til meir gang enn skade». I dette ligg det at det må vera ei overvekt av relevante fordelar i høve til den skade grunneigaren vert utsett for som følgje av vedtaket. Det er eit ufråvikeleg krav at omsynet til allmenne samfunnsinteresser tilseier at det skal oreignast. Fylkesmannen si vurdering Det avgjerande spørsmålet blir om det heftar feil ved sakshandsaminga til kommunen som tilseier at vedtaket om oreigning er ugyldig. Vurdering av klagen frå Sigrun Stedje Klagen går hovudsakleg ut på at traseen til fjordstien bør endrast frå slik den er fastsett i reguleringsplanen for strandsona i Sogndal sentrum. Klagaren har føreslått ein alternativ trasé som ho meiner er betre for både klagaren og kommunen. Fylkesmannen forstår at grunneigaren meiner ho vert påført ulemper ved at reguleringsplanen fastset ein trasé for fjordstien over hennar eigedom, som ikkje er ønskjeleg for henne. Det er likevel slik at ein reguleringsplan er bindande for arealbruken på eigedomen, jf. plan- og bygningslova 12-4. Reguleringsplanar er vedtekne etter ein omfattande planprosess som skal sikre demokratiske omsyn som offentlegheit, samråd og medverknad for dei planen får følgjer for. Reguleringsplanen er relativt ny, og grunneigaren fekk gjennom planprosessen moglegheita til å påverke korleis arealbruken på hennar eigedom skulle bli. Grunneigaren nytta seg også av retten til å klage på planvedtaket. Planen vart endeleg stadfesta av Fylkesmannen. Det at planprosessen skal sikre medverknad for dei planen får følgjer for, er ikkje likestilt med at arealbruken må fastsetjast i tråd med grunneigarane sine ønskje. Det er tilstrekkeleg at grunneigaren har fått høve til å påverke planarbeidet. I dette tilfellet vart resultatet av planprosessen at fjordstien skulle gå i ein fastsett trasé over klagaren sin eigedom. Reguleringsplanen medfører at området på hennar eigedom som er regulert til fjordsti rettsleg sett er bandlagt til å nyttast til fjordsti. Nye tiltak på eigedomen må dermed vere i tråd med reguleringsplanen. Planen er ikkje berre bindande for grunneigaren, men også for kommunen sjølv. Kommunen kan altså ikkje utan vidare tillate tiltak som er i strid med planen. Dette kan berre gjerast gjennom ei reguleringsendring eller gjennom ein dispensasjon. Det skal ikkje vere kurant å fråvike gjeldande plan. Dispensasjonar må ikkje undergrave planane som informasjons- og

6/8 avgjerdsgrunnlag. Ut frå omsynet til offentlegheit, samråd og medverknad i planprosessen er det viktig at endringar av betyding ikkje skjer ved dispensasjonar, men vert handsama etter reglane om kommuneplanlegging og reguleringsplanar. Kommunen sin moglegheit til å gje dispensasjon er dermed avgrensa. Kommunen kan ikkje med heimel i reguleringsplanen krevje at grunneigaren sjølv gjennomfører reguleringsplanen, men kommunen kan nytte oreigning som verkemiddel for å få gjennomført reguleringsplanen dersom vilkåra for å oreigne er oppfylt, og grunneigaren ikkje sjølv vil gjennomføre planen. Vi viser også til vårt vedtak 02.02.2011, der vi stadfesta Sogndal kommune sitt reguleringsplansvedtak. I vårt vedtak legg vi til grunn at kommunen si vurdering av arealbruken for eigedomen til klagaren byggjer på eit forsvarleg og sakleg grunnlag. Fylkesmannen kan ikkje sjå at det får konsekvensar for gyldigheita til oreigningsvedtaket at grunneigaren ønskjer at traseen for fjordstien vert endra. Vurdering av klagen frå Tove Kristin Bjelle og Harald Svein Berge Også grunneigarane av gbnr. 11/29 og 11/30 ønskjer at traseen vert lagt om slik at tiltaket vert mindre inngripande for dei. Grunneigarane kan ikkje sjå at kommunen har tilstrekkeleg interesseovervekt til å leggje traseen som vedteke, jf. oreigningslova 2 andre ledd. I den samanheng viser vi til det som er sagt om planprosessen ovanfor. I tillegg viser Fylkesmannen til rundskriv H-14/02 punkt 5.2 frå Kommunal- og regionaldepartementet som seier følgjande om vurderinga av oreigningstiltak til gjennomføring av reguleringsplan: «I utgangspunktet gjelder oreigningsloven 2 annet ledd i alle vurderinger om ekspropriasjon. Imidlertid har man i praksis ansett at den avveining bestemmelsen foreskriver delvis er foretatt ved reguleringsbehandlingen, der denne ligger til grunn for ekspropriasjonen. Derfor stilles ikke de samme krav til avveiningen ved slike ekspropriasjonsvedtak som i andre tilfeller. Et slikt holdepunkt er uttalt i Rt. 1999 s. 513. Et eksempel på samme standpunkt i nyere rettspraksis er Bernard Grinde-saken av 2002 som ble avgjort i lagmannsretten og nektet fremmet for Høyesterett. Dette gjelder likevel bare for det som er avgjort i reguleringsplanen, dvs. arealdisponeringen med tillegg av de konkrete reguleringsbestemmelser. For spørsmålet om tvangsovertakelse gjelder likevel kravet til vurderingen i oreigningsloven 2 annet ledd fullt ut. Det er imidlertid viktige unntak fra dette prinsippet. For det første kan forholdene ha endret seg siden reguleringsplanen ble vedtatt. I så fall må disse nye forholdene vurderes når vedtaket treffes. Jo lengre tid som er gått siden planen ble vedtatt, desto mer påkrevet er det å foreta en vurdering av om de forutsetningene som ble lagt til grunn for planen, fremdeles er til stede. For det andre kan det reises tvil om gyldigheten av reguleringsplanen og dermed av arealdisponeringen». Under planprosessen har kommunen, blant anna ut frå dei innkomne merknadane, vurdert kor traseen bør liggje, og kome fram til at det var mest hensiktsmessig å leggje traseen som fastsett i planen. Fylkesmannen kan ikkje sjå at det ligg føre nye opplysningar som gjer det nødvendig med ei ny sjølvstendig vurdering etter oreigningslova 2 andre ledd i samband med oreigningssaka. Subsidiært meiner klagarane at oreigningsvedtaket ikkje gjev heimel til å oreigne strandsona og grunnen i sjøen.

7/8 I kommunen si handsaming av klagen påpeikar rådmannen at oreigningsvedtaket er knytt til reguleringsplanen fullt ut. Fjordstien er eit allment tiltak og områda kring vegen, her regulert til friluftsområde i sjø, er knytt til vegen sin funksjon. Likevel er det slik at der det er særleg grunn for det, er tiltak i sjøområdet regulert til bestemte føremål. Eit eksempel er føremålet SA småbåtanlegg. Rådmannen aksepterer at oreigninga no ikkje omfattar FS.4. Fylkesmannen har ikkje merknadar til dette og er einig i at den vedtekne reguleringa uansett hindrar grunneigarane i å gjennomføre tiltak i sjøområdet. Vi viser i den samanheng til at det i 34 i føresegna til reguleringsplanen er fastslått at det ikkje er høve til å sette opp private bryggjer, flytebryggjer eller båtfeste i friluftsområda i sjø. Vurdering av klagen frå Britt og Jarle Selseng Klagarane meiner at den manglande kjennskapen til den dågjeldande planen og historikken til eigedomen har ført til at kommunestyret hadde eit mangelfullt grunnlag for å vurdere kva konsekvens vedtaket innebar for grunneigarane. Når interesseavveging byggjer på sviktande/manglande grunnlag, har kommunestyret ikkje gjort ei reell vurdering av om valt trasé er «tvillaust meir til gagn enn til skade», jf. oreigningslova 2. Fylkesmannen meiner dette reiser eit spørsmål om det ligg føre nye opplysningar som gjer det nødvendig med ei ny sjølvstendig vurdering etter oreigningslova 2 andre ledd i samband med oreigningssaka. I vurderinga av klagen viser rådmannen til at trasévalet vart grundig vurdert i planprosessen, ved at kommunen vurderte fleire alternativ til trasé. I planomtalen side 27 er vurderinga at området er «særleg bratt på strekninga». Av dei alternative kartvedlegga som låg til grunn for vurderingane til forvaltningsutvalet, er kotar og kotehøgder innteikna. Rådmannen meiner det er klart ut frå dei alternative kartvedlegga og kommentaren i planomtalen at det vart gjort fleire grundige vurderingar av trasevalet. Ut frå tilhøva på staden ville det ha vore utfordrande å leggje fjordstien i bakkant. Det er difor ikkje innteikna eit eige alternativ bak naustet på gbnr. 16/12. Fylkesmannen legg til grunn at tilhøva på staden tilsa at det ikkje var aktuelt å leggje stien i bakkant av naust, og at ein slik trasé derfor heller ikkje framstår som eit aktuelt alternativ. Vi kan etter dette ikkje sjå at det ligg føre nye opplysningar som gjer det nødvendig med ei ny sjølvstendig vurdering etter oreigningslova 2 andre ledd i samband med oreigningssaka. Subsidiært ønskjer grunneigaren at oreigningsvedtaket vert endra til å omfatte F.2 og FS.3 på deira eigedom og sjø- og strandrettsområde, fordi oreigningsvedtaket medfører at desse areala og rettane vert verdilause. Det går fram av plan- og bygningslova 16-9 første ledd at det etter krav frå grunneigarane «kan ( ) bestemmes at ekspropriasjon etter denne loven også skal omfatte grunn, bygning, rettighet eller annet som mister en vesentlig del av sin verdi for eieren eller rettighetshaveren hvis ekspropriasjonen blir satt i verk». Det går vidare fram av 16-9 fjerde ledd at det er retten som har mynde til å avgjere om oreigninga skal utvidast. Avgjerda skal takast av retten ved det same skjønet som er kravd for fastsetting av erstatninga. Fordi grunneigarane kan setje fram krav om at retten utvidar oreigninga under skjønsforhandlingane, kan Fylkesmannen ikkje sjå at oreigningsvedtaket til kommunen må endrast.

8/8 Fylkesmannen kan etter ei konkret vurdering ikkje sjå at det heftar feil ved sakshandsaminga til kommunen som tilseier at vedtaket om oreigning er ugyldig. Vedtak Klagane vert ikkje tekne til følgje. Fylkesmannen stadfestar vedtaket til Sogndal kommune 13.12.2012, sak 56/12, om å oreigna alt areal og rettar naudsynt for bygging og drift av fjordstien, til gjennomføring av reguleringsplanen for Strandsona i Sogndal sentrum. Vedtaket er endeleg og kan ikkje klagast på, jf. forvaltningslova 28 tredje ledd. Med helsing Gunnar O. Hæreid ass. fylkesmann Anne Kristin Kayser juridisk sjef Brevet er elektronisk godkjent. Adresseliste Advokatfirmaet Harris v/ advokat Ørjasæter Advokatfirmaet Røegh & Røegh AS v/ advokat Jens S. Røegh Advokatfirmaet Harris v/ advokat Halvorsen Sogndal kommune Postboks 474 6803 FØRDE Postboks 214 3791 KRAGERØ Postboks 4115 Sandviken 5835 Bergen Elektronisk oversending