SKREDFAREVURDERING FOR REGULERINGSPLAN PÅ RENE, VOSS KOMMUNE

SKREDFAREVURDERING FOR REGULERINGSPLAN PÅ RENE, VOSS KOMMUNE

COWI AS Fosshaugane Campus Trolladalen 30 6856 Sogndal Telefon 02694 www.cowi.no ANDA & HIRTH ANS SKREDFAREVURDERING FOR REGULERINGSPLAN PÅ RENE, VOSS KOMMUNE RAPPORT NOVEMBER 2012 OPPDRAGSNR. A033789 DATO 13.11.12 UTARBEIDD KONTROLLERT GODKJENT STEINAR NES HELGE HENRIKSEN STEINAR NES

COWI SKREDFAREVURDERING FOR REGULERINGSPLAN PÅ RENE, VOSS KOMMUNE INNHALD 1 Samandrag 1 2 Innleiing 2 3 Grunnlag 3 4 Generell vurdering av skredfare 4 5 Undersøkingar av skredfare 5 5.1 Topografi 5 5.2 Grunntilhøve 6 5.3 Vegetasjon 6 5.4 Drenering 6 5.5 Tidlegare skredhendingar 6 6 Vurdering av skredfare 7 7 Konklusjon 10 8 Referansar 11 VEDLEGG 1 TEK 10 7.1-7.3

SKREDFAREVURDERING FOR REGULERINGSPLAN PÅ RENE, VOSS KOMMUNE 1 1 Samandrag Det skal regulerast for 90-100 bustadtomter på Rene, Voss kommune. Bak planområdet er det ein knaus som gjer at området ligg innafor aktsemdsgrensene for snøskred i www.skrednett.no. Det må då gjennomførast ei nærare undersøking av skredfare og eventuelle sikringstiltak må gjennomførast før utbygging. COWI AS vurderer at reguleringsplanområdet tilfredstiller tryggleikskrava mot skred for tryggleiksklasse 2 i TEK 10 7.3 dersom ein ikkje byggjer nærare enn 10 meter frå grenseelva i vest.

SKREDFAREVURDERING FOR REGULERINGSPLAN PÅ RENE, VOSS KOMMUNE 2 2 Innleiing Det skal regulerast for 90-100 ein- og tomannsbustader på Rene i Voss kommune (Fig. 1). Planområdet ligg innafor faresona for snøskred på www.skrednett.no. For å finne ut om skredfaren er reell må søkjar innhente geoteknisk rapport frå føretak med sentral godkjenning, ansvarsrett og erfaring frå skredfarevurdering. COWI AS er engasjert til å utføre denne vurderinga. N Fig. 1 Reguleringsplanen for Rene utarbeidd av Anda & Hirth ANS.

SKREDFAREVURDERING FOR REGULERINGSPLAN PÅ RENE, VOSS KOMMUNE 3 3 Grunnlag Reguleringsplanområdet ligg innanfor aktsemdsområda for snøskred på www.skrednett.no. Lovverket krev då at det skal gjennomførast ei nærare vurdering av skredfare og at eventuelle omsynssoner skal innarbeidast i plankart. Skred- og flaumfare går inn under Byggteknisk forskrift (TEK 10; 7.1-7.3). For skredhendingar er kravet til tryggleik for frittliggjande einebustader og tomannsbustader (tryggleiksklasse S2) høgst ei skredhending per 1000 år. Krava til tryggleik gjeld også tilhøyrande utandørs bruksareal. Følgjande dokument og kjelder nytta i vurderingsarbeidet: - www.skrednett.no - digitale kartdata - reguleringsplan for området Skredfaren er vurdert etter retningslinene i NVE sin rettleiar 2/2011 "Flaum og skredfare i arealplanar". Området blei synfart av geolog Steinar Nes den 18.10.12.

SKREDFAREVURDERING FOR REGULERINGSPLAN PÅ RENE, VOSS KOMMUNE 4 4 Generell vurdering av skredfare Skred omfattar steinsprang/steinskred/fjellskred, jordskred, flaumskred, snøskred og snøsørpeskred. I nasjonalt dekkande aktsemdskart for steinsprang og snøskred er det synt område der ein skal vise aktsemd i arealdisponeringa. Aktsemdskarta (www.skrednett.no) for steinsprang vert framstilt på grunnlag av ein digital høgdemodell der område med terrenghelling > 45 grader automatisk vert klassifisert som løysneområde for steinsprang. I aktsemdskarta for snøskred er område med brattare terrenghelling enn 30 grader klassifisert som løysneområde. Påfølgjande datamodelleringar gir utløpsdistansar (rekkevidde) frå løysneområda. Utløpsområda vert berekna automatisk utan omsyn til effekten av lokale faktorar, som for eksempel skog. Aktsemdskarta er basert på ein landsdekkande terrengmodell (Statens kartverk) med oppløysing 25*25 meter, der datagrunnlaget hovudsakleg er basert på 20 meters koter. Det er ikkje gjort feltbefaringar i arbeidet med dei nye aktsemdskarta. Aktsemdskarta syner at huset ligg utanfor utløpsområdet for steinsprang, men innanfor utløpsområdet for snøskred (Fig. 7). For steinskred/fjellskred, jordskred, flaumskred og snøsørpeskred er det ikkje laga landsdekkande aktsemdskart. Her må skredfaren verte vurdert særskilt. Jordskred vert generelt løyst ut der terrenghellinga er større enn 27 grader. Flaumskred oppstår vanlegvis i samband med ekstreme nedbørssituasjonar som følgje av aktiv erosjon og materialtransport langs bratte vassdrag og bekkeløp med mykje lausmassar. Snøsørpeskred er skredmassar av sterkt vassmetta snø. Dei rører seg i stor fart, og kan også føre med seg noko jord og stein materiale. Snøsørpeskred vert løyste frå ei rekke område der vatn blir tilført og akkumulert i snødekket.

SKREDFAREVURDERING FOR REGULERINGSPLAN PÅ RENE, VOSS KOMMUNE 5 5 Undersøkingar av skredfare Til grunnlag for skredfarevurderinga er ei synfaring av terrenget der vi ser på topografi, grunn- og vegetasjonstilhøve og drenering. I tillegg kjem kartanalysar ved hjelp av IT-verktøy og vurdering av tidlegare skredhendingar. 5.1 Topografi Reguleringsplanområdet ligg i ei svakt hellande fjellside (Fig. 2). Bak planområdet er ein veg der det er heilt flatt. Over dette vert fjellsida gradvis brattare opp mot ein knaus. Denne har stadvis mindre brattkantar som er vertikale. Fig. 2 Terrenghellings- og topografisk kart med ekvidistanse 5 m. Fargekodar indikerar terrenghelling. Grøn mindre enn 27 grader, gul 27-45 grader, raud 45-90 grader. Ca. planområde er merkt med svart stipla boks.

SKREDFAREVURDERING FOR REGULERINGSPLAN PÅ RENE, VOSS KOMMUNE 6 5.2 Grunntilhøve Bergarten innafor planområdet er fyllitt. Knausen bak området består av dei hardare bergartane gabbro/amfibolitt. Forvitringsmateriale, særskild frå fyllitten, er den dominerande lausmassetypen i området. 5.3 Vegetasjon Reguleringsplanområdet er beitemark/dyrka mark med noko spreidd skog (Fig. 3). I den austlege delen er det planta granskog. Knausen over planområdet er dekka av planta granskog og lauvskog. Noko av granskogen er teken ut nyleg. Dette er den austlege delen. Fig. 3 Biletet syner vegetasjonstilhøva innafor området. Knausen bak området er merkt med raudt omriss. 5.4 Drenering Det er ei elv som renn i området (Fig. 4). Den ligg i grensa for reguleringsplanen i vest. Bak og innafor planområdet renn elva stort sett på fast fjell og ser ikkje ut til å vera særleg masseførande. Fig. 4 Biletet syner elva som er grensa for planområdet i vest. Ein kan tydeleg sjå at den renn på fast fjell. 5.5 Tidlegare skredhendingar I den nasjonale skreddatabasen (www.skrednett.no) er det ingen opplysningar om tidlegare skredhendingar i området. Under synfaringa vart det heller ikkje registrert spor av skredhendingar ned mot planområdet.

SKREDFAREVURDERING FOR REGULERINGSPLAN PÅ RENE, VOSS KOMMUNE 7 6 Vurdering av skredfare Fjellskred/steinskred Vi har ikkje sett strukturar i berggrunnen som indikerar fare for utgliding av fjellmassar i storleiksorden steinskred eller fjellskred. Steinsprang I aktsemdskartet for steinsprang (www.skrednett.no) er det ingen markerte løysneområde for steinsprang bak planområdet. Grunna oppløysinga i terrengmodellen syner aktsemdskartet ikkje løysneområde med mindre høgdeskilnad enn 20 meter. I enkelte tilfelle kan også skråningar med høgdeskilnad på 20-50 meter falle utanfor. Bak reguleringsplanen er det ein knaus med brattkantar som har helling over 45 grader slik at steinsprang teoretisk kan løysne (Fig. 2). Det er funne blokker i fjellsida under knausen, men ingen som har nådd heilt ned til planområdet (Fig. 5). Me kan ikkje utelukke at det løysnar blokker frå brattkantane i knausen, men me vurderer at desse vil stogge på flata under knausen og ikkje nå planområdet. Planområdet ligg også utanfor utløpsområdet for snøskred og steinsprang i NGI sine kombinerte snøskred og steinsprangfarekart (Fig. 6). Fig. 5 Biletet syner døme på ein av brattkantane på knausen bak planområdet.

SKREDFAREVURDERING FOR REGULERINGSPLAN PÅ RENE, VOSS KOMMUNE 8 Fig. 6 Aktsemdskart utarbeidd av NGI som syner faresoner (brun skravur) for snøskred kombinert med steinsprang. Grunnlaget for kartet er ein enkel feltbefaring. Planområdet er merkt med stipla boks. Me vurderer på grunnlag av dette området som trygt i høve steinsprang med sannsyn 1/1000 per år. Snøskred I aktsemdskartet for snøskred (www.skrednett.no) ligg reguleringsplanområdet innafor utløpsområde for snøskred (Fig. 7). Løysneområdet er knausen som frå plangrensa og opp til toppen har ein høgdeforskjel på ca. 100 meter (Fig. 2). Knausen er dekka med granskog noko som vil stabilisere snødekket. Nokre stader er skogen teken ut. Dette vil auke snøskredfaren noko. Bak og oppå knausen er terrenget skogkledd. Dette gjer at fjellsida blir skjerma frå å kunne samle opp mykje vindtransportert snø som kan føre til større snøskred. Det er ikkje observert teikn på snøskredaktivitet i området. Me kan ikkje utelukke mindre snøskred frå knausen, men vurderer desse til å vere for små til at dei kan nå planområdet. Denne vurderinga vert understøtta av NGI sitt kombinerte aktsemdskart for snøskred og steinsprang (Fig. 6). Med dette grunnlaget vurderar me planområdet som trygt i høve snøskred med sannsyn 1/1000 per år. Fig. 7 Utsnitt frå aktsemdskart for snøskred (www.skrednett.no) som viser potensielle løysneområde (raud skravur) og utløpsområde (lys raud skravur). Planområdet er merkt med svart stipla boks.

SKREDFAREVURDERING FOR REGULERINGSPLAN PÅ RENE, VOSS KOMMUNE 9 Jordskred Reguleringsplanområdet har generelt mindre terrenghelling enn 27 grader (Fig. 2; Fig. 8). Dette gjer at vi vurderer at området er trygt i høve jordskred innafor planområdet. I områder på knausen som er over 27 grader bratte er lausmassedekket tynt. Dette vurderer vi på grunnlag at ein kan sjå fast fjell fleire stader. På grunnlag av terrenghelling og lausmassetjukkelse vurderer vi området som trygt i høve jordskred med sannsyn 1/1000 per år. Fig. 8 Bilete som illustrerer den slake terrenghellinga innafor reguleringsplanområdet. Flaumfare og flaum- og snøsørpeskred Elva som dannar grensa for planområdet i vest er lite masseførande og renn stort sett på fast fjell (Fig. 1; Fig. 4). Dette gjer den lite eroderande. Det er ingen særskilde kjeldepunkt langs elva som kan frigjera massar som kan demma opp elva. Dette gjer at me ser på sannsynet for flaum- og snøsørpeskred langs elva som liten. Me må likevel anbefale ei buffersone på 10 meter langs elva. Eventuelle nye vegar over elva må ha lysopning for elv på minst 1 m 3. Om ein følgjer desse anbefalingane ser me på planområdet som trygt for flaumfare, flaum- og snøsørpeskred med sannsyn 1/1000 per år.

SKREDFAREVURDERING FOR REGULERINGSPLAN PÅ RENE, VOSS KOMMUNE 10 7 Konklusjon Reguleringsplanområdet har tilfredstillande tryggleik mot skredfare i høve til TEK 10 7.3 for område med bygningar i tryggleiksklasse S2 dersom: - ein bygger med ein buffersone på 10 meter frå grenseelva i vest

SKREDFAREVURDERING FOR REGULERINGSPLAN PÅ RENE, VOSS KOMMUNE 11 8 Referansar NVE 2011:Kartlegging og vurdering av skredfare i arealplanar. Vegleiar/Vedlegg 2 til NVE retningslinjer 2/2011, Flaum og skredfare i arealplanar.

SKREDFAREVURDERING FOR REGULERINGSPLAN PÅ RENE, VOSS KOMMUNE 12 VEDLEGG 1 TEK 10 Kapittel 7. Sikkerhet mot naturpåkjenninger 7-1. Generelle krav om sikkerhet mot naturpåkjenninger (1) Byggverk skal plasseres, prosjekteres og utføres slik at det oppnås tilfredsstillende sikkerhet mot skade eller vesentlig ulempe fra naturpåkjenninger. (2) Tiltak skal prosjekteres og utføres slik at byggverk, byggegrunn og tilstøtende terreng ikke utsettes for fare for skade eller vesentlig ulempe som følge av tiltaket 7-2. Sikkerhet mot flom og stormflo (1) Byggverk hvor konsekvensen av en flom er særlig stor, skal ikke plasseres i flomutsatt område. (2) For byggverk i flomutsatt område skal sikkerhetsklasse for flom fastsettes. Byggverk skal plasseres, dimensjoneres eller sikres mot flom slik at største nominelle årlige sannsynlighet i tabellen nedenfor ikke overskrides. I de tilfeller hvor det er fare for liv fastsettes sikkerhetsklasse som for skred, jf. 7-3. Sikkerhetsklasse for flom Konsekvens Største nominelle årlige sannsynlighet F1 liten 1/20 F2 middels 1/200 F3 stor 1/1000 Tabell: Sikkerhetsklasser for byggverk i flomutsatt område (3) Første og annet ledd gjelder tilsvarende for stormflo. (4) Byggverk skal plasseres eller sikres slik at det ikke oppstår skade ved erosjon. 7-3. Sikkerhet mot skred (1) Byggverk hvor konsekvensen av et skred, herunder sekundærvirkninger av skred, er særlig stor, skal ikke plasseres i skredfarlig område. (2) For byggverk i skredfareområde skal sikkerhetsklasse for skred fastsettes. Byggverk og tilhørende uteareal skal plasseres, dimensjoneres eller sikres mot skred, herunder sekundærvirkninger av skred, slik at største nominelle årlige sannsynlighet i tabellen nedenfor ikke overskrides. Sikkerhetsklasse for skred Konsekvens Største nominelle årlige sannsynlighet S1 liten 1/100 S2 middels 1/1000 S3 stor 1/5000 Tabell: Sikkerhetsklasser ved plassering av byggverk i skredfareområde