Vik kommune Økonomiplan 2015-2018 Årsbudsjett 2015 Utleggingsdokument
FØREORD Økonomiplan for perioden 2015 2018 og årsbudsjett for 2015 blir med dette lagt ut til offentleg høyring, jfr. kommunelova 44 og 45. Merknader som kjem i høyringsperioden vil bli lagde fram for kommunestyret som gjer endeleg vedtak i møte den 18.12.2014. Økonomiplanen må også sjåast i samanheng med kommuneplanen sin handlingsdel. Dette er difor ikkje ein ferdig plan. Det er den først når kommunestyret har vurdert alle innkomne merknader og gjort sitt endelege vedtak i møte den 18.12.2014. Offentleg utlegging/ettersyn er i perioden: 28.11. 15.12.2014. Økonomiplanen/årsbudsjettet vert lagt ut på desse stadane: Kommunehuset tenestetorget. Biblioteka i kommunen. Vik kommune si heimeside: www.vik.kommune.no Vik formannskap, 27.11.2014 Marta F. Halset Ordførar Olav Turvoll Varaordførar Morten Holmberg Werner Madsgård Morten Midlang 2
Innhaldsliste: 1. Innleiing s. 4 2. Hovudutfordringar s. 5 3. Kommunale tenester i planperioden s. 7 4. Skatt/finans kommuneøkonomi 2014-2017 s. 7 5. Mål for drifta av Vik kommune s. 15 6. Budsjettrammer til drift - tiltak s. 19 7. Plan for inndekning av akkumulert underskot s. 26 8. Investeringsbudsjett s. 26 9. Bruk av midlar frå kraftfondet s. 43 3
1. Innleiing. Økonomiplanen for 2015-18 og årsbudsjettet for 2015 har m.a. teke utgangspunkt i sentrale plandokument (planprogram for revisjon av kommuneplanen (planstrategi), kommuneplanen sin samfunnsdel m/handlingsplan og kommuneplanen sin arealdel). Utgangspunktet for økonomiplanen er m.a. samfunnsdelen av kommuneplanen. Denne vart vedteken av kommunestyret 18.12.2012. Kommuneplanen trekkjer opp hovudmål og strategiar både for kommunen som organisasjon og for kommunen som samfunn. Kommuneplanen sin arealdel vart vedteke i kommunestyret den 26.6.2014. Føringar i planprogrammet og samfunnsdelen er lagt til grunn for arealdelen. Hovudmål for plan- og utviklingsarbeidet i Vik kommune er å snu folketalsnedgangen. For planperioden gjeld fylgjande mål: Snu folketalsutviklinga 2800 innbyggjarar i 2024. Eit viktig delmål er at kommunesenteret Vik og bygdene Arnafjorden, Vangsnes, Feios og Fresvik skal utviklast vidare som levande og attraktive lokalsamfunn. Kommuneplanarbeidet skal leggja til rette for ei utvikling som sikrar gode levekår og livskvalitetar for noverande og komande generasjonar. Fylgjande strategiar er vedtekne som verkemiddel for å nå hovudmålet om å snu folketalsnedgangen: 1. Vik kommune skal vera open, attraktiv og imøtekomande for tilflyttarar og etablerarar. 2. Bygdene i Vik kommune skal ha gode og trygge samband til omverda, slik at dei vert del av eit større bu- og arbeidsområde. 3. Vik kommune skal vera ein god tenesteprodusent og forvaltar, og ein aktiv samfunnsutviklar. 4. Eit organisert og forpliktande samarbeid om næringsutvikling mellom Vik kommune, næringsliv og offentlege verksemder skal medverka til gode vilkår for eksisterande og nye arbeidsplassar. 5. Vik kommune skal vera ein idretts- og kulturkommune, med stor breidde, stor deltaking og dugnadskultur som kjenneteikn. 6. Vik kommune skal ivareta og framheva sin status som verdsarvkommune med god forvaltning av verna og verdifulle naturområde, kulturarv og kulturminne. Så langt som mogeleg må økonomiplanen fylgja opp dei mål og strategiar som er nedfelte i kommuneplanen. Det er likevel slik at også for denne økonomiplanen har Vik kommune sine utfordringar etter Terrasaka vore det styrande for arbeidet. Fylkesmannen og Kommunal og moderniseringsdepartementet har tidlegare godkjent at Vik kommune kan bruka 8 år på nedbetaling av det akkumulerte underskotet. Etter at rekneskapen for 2013 er godkjent viser akkumulert underskot pr. 31.12.2013 kr 44 780 000. Det akkumulerte underskotet kjem fram slik: 4
Underskot 2006 kr 10 188 000,- Underskot 2007 kr 67 193 000,- Underskot 2008 kr 35 493 000,- Inndekning 2009 kr 17 565 000,- Inndekning 2010 kr 13 218 000,- Inndekning 2011 kr 12 142 000,- Inndekning 2012 kr 12 968 000,- Inndekning 2013 kr 12 201 000,- Sum kr 44 780 000,- Opphavleg budsjett for 2014 viser forventa inndekning på kr 14 213 000,-. Legg ein dette til grunn, vil akkumulert underskot ved inngangen til ny økonomiplanperiode (1.1.2015) vera om lag kr 30,6 mill. Budsjettrapportane ved budsjettrevisjonen for 1. og 2. tertial 2014 tyder på at det kan bli utfordrande å nå målsetjinga for inndekninga i 2014. Det vil difor framleis vera nødvendig med sterkt fokus på driftskostnadane. Då fleire av dei overordna inntektsføresetnadane som har lege inne i tidlegare nedbetalingsplanar no syner seg ikkje å halda, kan det sjå ut for at målet om nedbetaling av det akkumulerte underskotet seinast i 2016 kan bli ekstra utfordrande. Sidan forrige økonomiplan vart vedteken i desember 2013 er det avsagt dom i fleire rettssaker knytt til terrasaka. Domane har i det alt vesentlege gått i favør av kommunane sitt standpunkt. Domane er anka, slik at ein har ikkje fått rettskraftige domar. Ankesakene er tidfesta, samtidig som rettssaka mot DNB også er tidfesta til september/oktober 2015 i Oslo tingrett. Det er god grunn til å forventa at terrasaka finn si endelege løysing før utgangen av 2016. Basert på dei rettsavgjerdene som allereie er tekne, men som ikkje er rettskraftige, er det også god grunn til å håpa at den endelege rettsavgjerda vil bli positiv for kommunane. 2. Hovudutfordringar. Folketalsutvikling. Folketalet i Vik kommune har minka med omlag 200 personar siste 10 år. Hovudmålet i kommuneplanen av 2005 om stabilisering av folketalet er såleis ikkje nådd. SSB si framskriving viser ca. 2600 innbyggjarar i 2024, mot under 2700 i 2014. Dette gjev reduserte inntekter til kommunen, og dermed mindre grunnlag for tenester og tilbod. For utkantbygdene Fresvik og Arnafjorden er den registrerte nedgangen dramatisk, og vidare nedgang vil truga grunnlaget for basistilbod som skule og butikk. Netto innvandring frå utlandet til Vik siste 5 år var ca. 16 pr. år i snitt. Netto utflytting frå Vik til andre stader i Noreg var siste 5 år ca. 26 pr. år i snitt. Netto fødselsunderskot var 6-7 pr. år i snitt. Netto nedgang i folketal var siste 5 år ca. 16 pr. år i snitt Det er tilflytting frå utlandet som bremsar folketalsnedgangen. Folketalsutvikling Vik kommune 2000-2012. Pr 1.1. Kjelde: SSB År 2000 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Personar 2965 2901 2899 2881 2847 2835 2809 2780 2768 2758 2748 2731 2688 5
Framskriving av folketal i Vik kommune. Kjelde : SSB. Alternativ MMMM (middelsvekst). Avrunda. År 2011 2016 2020 2024 Personar 2760 2700 2640 2600 Folketalsutvikling siste 10 år i soknene:. Kjelde: SSB sine tal for grunnkrinsar. Sokn 2000 2005 2010 Endring 10 år Vik Hovudsokn (Av dette i Flatbygdi) 1909 1384 1851 1373 1793 1348-116 (-6 %) -36 (-2,6 %) Fresvik 286 257 218-68 (-24 %) Feios 245 243 253 +8 (+3 %) Vangsnes 326 342 339 +13 (+4 %) Arnafjorden 194 182 164-30 (-15 %) Vangsnes og Feios har hatt ein svak auke. Resten av kommunen har hatt nedgang. Fresvik og Arnafjorden har hatt stor nedgang i folketalet, og nærmar seg eit kritisk nivå med tanke på viktige fellesfunksjonar som t.d. butikk og skule/barnehage. Berre auka tilflytting kan bremsa eller snu folketalsnedgangen i kommunen. Det vil kreva sterk, kontinuerleg, samordna og planmessig innsats frå heile samfunnet. Samferdsel og kommunikasjonar. Utbygging av RV13 til sikker heilårsveg, gode offentlege kommunikasjonar og utbygging av høgkapasitets-breiband i heile kommunen er avgjerande for næringsutvikling og eit utvida bu- og arbeidsområde. Alle deler av kommunen med busetnad må sikrast tilfredsstillande mobildekning. Næringsliv og sysselsetting. Vik har låg arbeidsløyse og høg yrkesdeltaking, men ein avgrensa arbeidsmarknad. Rekruttering av arbeidstakarar med rett kompetanse er ei stor utfordring både for offentlege og private verksemder. Det må ventast vidare nedgang i sysselsetting i tradisjonell landbruksnæring. Vik kommune - offentlege tenester. Vik Kommune har i utgangspunktet god økonomi, og kan vera ein viktig motor i lokalsamfunnet, avhengig av økonomisk handlingsrom. Dette handlingsrommet er lite i planperioden, på grunn av stort oppsamla underskot. Etter at det akkumulerte underskotet er nedbetalt, etter planen frå 2017, vil ein ha til disposisjon eit vesentleg beløp årleg til nye tiltak. Venta folketalsutvikling tilseier at tenestene kan drivast på eit forsvarleg nivå utan vesentleg auka kostnadane i planperioden. Det vil først i slutten av denne planperioden vera rom for eit større og svært nødvendig løft i vedlikehald og oppgradering av offentlege og allmennyttige areal, bygg og anlegg. Bruk og vern av natur- og kulturmiljø. Ein del sårbare artar og verdifulle naturtypar og naturressursar er under aukande press frå m.a. byggeverksemd, trafikk og utfart. I Vik gjeld dette særleg høgfjellet med villreinstamma 6
og nedslagsfelt for drikkevatn, matjorda, regulerte vassdrag og andre vassressursar, samt strandsona. Verdifulle kulturminne og kulturlandskap står i fare for å gå tapt i stort omfang på grunn av m.a. strukturendringar og nye driftsmåtar i landbruket. Folkehelse og velferd. Vik har relativt god folkehelse, og relativt liten ulikskap i levekår. Allmenne trendar gjer seg gjeldande ogso i Vik, og vil krevja tiltak i framtida. Klima og miljø naturfare. Deler av kommunen sine aktuelle område for bygging og busetting ligg i faresone for ras og/eller flaum. Venta klimaendringar vil forsterka dette. 3. Kommunale tenester i planperioden. Som fylgje av stort akkumulert underskot, er Vik kommune i ein vanskeleg økonomisk situasjon. Det har difor vore tvingande nødvendig å gå kritisk gjennom alle dei kommunale aktivitetane for å vurdera kvar det er mogeleg og forsvarleg å føreta kutt. Inntektssida har også vore vurdert med sikte på å nytta inntektspotensialet full ut. Det har sidan 2008 vore gjennomført mange og til dels krevjande prosessar for å imøtekoma kravet om inndekning av det akkumulerte underskotet. Fylkesmannen (og KMD) har sett frist for nedbetaling av det akkumulerte underskotet til utgangen av 2016. Basert på forventningar om inndekning i 2014 på mellom 10 og 15 mill. vil det akkumulerte underskotet pr. 1.1.2015 vera mellom 30 og 35 mill. kr. Med to år attståande tid må årleg inndekning vera på mellom 17 18 mill. kr. 4. Skatt og finans kommuneøkonomi 2015-18. Vik kommune har dei seinare åra hatt ein markant nedgang i folketalet som også ha ført til sterk reduksjon i skatt/rammeoverføringane. I tillegg til nedgangen i det samla folketalet har det skjedd endringar i den relative alderssamansetjinga (vår andel eldre (spesielt 90 +) har vorte mindre i høve til landet samla). Dette har forsterka den negative økonomiske utviklinga. Så langt har ein ikkje i vesentleg grad føreteke endringar eller tilpassingar i tenesteproduksjonen (strukturar, organisering, ressursnivå) som fylgje av reduserte rammeoverføringar. Som i tidlegare økonomiplanar er det i planperioden 2015 2018 lagt til grunn at dagens folketal held seg stabilt. Det vert likevel lagt til grunn at andelen eldre i Vik kommune i høve til landet elles går ned, og at dette påverkar rammeoverføringane. Sidan folketalsveksten i landet må forventast å vera høgare enn i Vik, vil sjølv ei stabil folketalsutvikling ha negativ konsekvens for skatt og rammeoverføringane. Sjølv om det no er lagt opp til mottak av 45 flyktningar i perioden 2015-18, har ein lagt til grunn denne noko pessimistiske forventninga om folketalsutviklinga. Kommunal og moderniseringsdepartementet og Fylkesmannen har lagt til grunn at det akkumulerte underskotet pr. 31.12.2008 skal dekkast inn over 8 år, dvs. at 2016 er siste året i inndekkingsplanen. Slik driftsbudsjettet for 2015 og økonomiplanen for 2015 2018 no blir lagt fram, vil det stå att om lag kr 7 mill. som må dekkast inn i 2017. 7
Føresetnader elles i planperioden: Faste 2015-prisar. Løns- og prisvekst frå 2014 til 2015 (deflator), jfr. statsbudsjettet: 3 % Skatt og rammetilskot: Oppstillinga nedanfor er henta frå regjeringa sitt framlegg til statsbudsjett for 2015 som vart lagt fram den 8.10.2014. Sidan statsbudsjettet i år blir lagt fram av ei mindretalsregjering, er ein avhengig av forhandlingar i Stortinget for å få fleirtal for budsjettet. Det er forventa at desse forhandlingane er ferdig i slutten av november, og evt. endringar i høve til framlegget med konsekvensar for kommunebudsjettet må då innarbeidast. Grunna framleis forventa folketalsnedgang dei første åra og andre demografiske endringar med negativ verknad for rammeoverføringane, er det gjort reduksjon med kr 1 mill. kvart år etter 2015. Alle tal i 1000 2015 2016 2017 2018 Skatt og rammetilskot 161 538 161 900 161 900 161 900 Endring demografi -1 000-2 000-3 000 Sum 161 538 160 900 159 900 158 900 Det er fleire faktorar det er knytt usikkerheit til, og som kan påverka overføringane: løns- og prisvekst folketalsutvikling demografi elles skatteinngang Eigedomsskatt: I 2009 vart eigedomsskatten utvida frå å gjelda verk og bruk, til også å omfatta anna næring, bustadhus, hytter og andre fritidshus. Inntekta frå eigedomsskatten auka med kr 4,5 mill. som fylgje av dette. Skattesatsen for bustad og fritidshus vart fastsett til 4 promille for åra 2009-12. For skatteåret 2012 vart skattesatsen auka til 6 promille. Satsen kan maksimalt setjast til 7 promille. Kvar promille aukar inntekta med om lag kr 1,1 mill. Næring og verk og bruk har 7 promille. I kommunestyret sitt budsjettvedtak for 2014 og økonomiplan for 14-17 vart skattesatsen for bustad/fritidshus sett til 7 promille for åra 2014-2016 og til 3 promille for 2017. I rådmannen sitt framlegg til økonomiplan 2015-2018 vart det tilrådd 7 promille i heile planperioden. Formannskapet har i si tilråding, ved utlegging av planen til offentleg høyring, sett skattesatsen til 6 promille i 2017 og 5 promille i 2018. Sognekraft sine planar for kraftutbygging i Feios har ikkje hatt den framdrifta som Vik kommune sine budsjett tidlegare har lagt til grunn. Som fylgje av dette vart budsjettert inntekt frå eigedomsskatt frå Feios kraftverk endra ved tidlegare rullering av økonomiplanen. Det er no lagt opp til oppstart i 2015, med ferdigstilling i 2018. Framleis manglar selskapet dei endelege konsesjonane for utbygginga. Det er no høyringar på ny linjetrase mellom Feios og Hove, og også ny plassering av kraftstasjon og uteanlegg i Feios. Det kan difor kanskje verka noko optimistisk med oppstart i 2015. 8
Eigedomsskatt for kraftanlegga og linjenett er i økonomiplanperioden sett likt alle åra basert på motteken takstutrekning frå sentralskattekontoret for 2015. Motteken berekning av eigedomsskattegrunnlaget for 2015 viser ein reduksjon på heile 5 % i høve til 2014. Dette gir ein reduksjon i utlikna skatt på nesten kr 900 000. Rådmannen har sett i gang undersøking for å få klarlagt kva som er årsaka til den høvesvis store reduksjonen. Takstane for eigedomsskatt står fast i 10 år, dvs. til 2019 (ser då bort frå kraftanlegg som blir taksert av sentralskattekontoret årleg). Nybygg skal takserast etter kvart som dei blir ferdigstilte. Det er ikkje teke omsyn til evt. auka skattegrunnlag som fylgje av nybygg i perioden. Alle tal i 1000 2015 2016 2017 2018 Kraftverk 7 promille 16 760 16 760 16 760 16 760 Linjenett 7 promille 1 600 1 600 1 600 1 600 Anna næring 7 promille 1 100 1 100 1 100 1 100 Skatt hus/hytter/fritidshus 8 100 8 100 8 100 8 100 Feios kraftverk 225 850 1 650 2 200 Redusert eigedomsskatt 2017 og 2018-1 150-2 300 Sum eigedomskatt 27 785 28 410 28 060 27 460 Andre statstilskot: Gjeld diverse statstilskot/refusjonar som etter regelverket skal førast under ansvar 800. Posten omfattar m.a. diverse statlege kompensasjonsordningar for investeringar i skulebygg, omsorgsbustader, sjukeheimar mm. Det er budsjettert med kr 1 mill. i inntekt kvart av åra i planperioden. Integreringstilskot flyktningar: Kommunane får integreringstilskot dei 5 første åra etter busetjing av flyktningar. Beløpet det einskilde år blir trappa ned utover i 5-års perioden. I skriv av 27.5.2014 har IMDI oppmoda Vik kommune om å busetja flyktningar i slikt omfang. - Minst 15 nykomne flyktningar i 2014. - Minst 10 nykomne flyktningar i 2015. - Minst 10 nykomne flyktningar i 2016. - Minst 10 nykomne flyktningar i 2017. - Samla busetjing over dei aktuelle åra er 45 nykomne flyktningar. Bakgrunnen for oppmodinga er at det samla skal busetjast 10 000 flyktningar både i 2014 og 2015. IMDI viser også til samarbeidsavtalen mellom staten og KS. Det ligg m.a.o. ei sterk oppmoding om å ta del i busetjinga. Vik kommune har i skriv av 2.9.2014 sagt ja til å busetja 45 nykomne flyktningar over ein 4- årsperiode, men bede om at busetjinga først startar i 2015. Det er dette som er lagt til grunn i budsjettarbeidet. Utfordringa for Vik er særskilt bustadsituasjonen. 9
Med utgangspunkt i gjennomført busetjing så langt, 15 nye innan årsskifte 2015/16, og 10 nye kvart av åra 2016, 2017 og 2018 er det lagt inn fylgjande beløp for integreringstilskot i økonomiplanperioden: 2015: 3 950 000. 2016: 5 347 000. 2017: 6 219 000. 2018: 6 606 000. Mottak av flyktningar i eit slik omfang vil også krevja økonomiske ressursar på fleire tenesteområde. Dette framgår under det einskilde tenesteområdet. Det er budsjettert i detalj for 2015. For dei tre siste åra i planperioden byggjer vurderingane på grove skjønnsmessige overslag. Rente/avdrag: Eksl. pensjonsforpliktingar og Vik kommune si gjeld til DNB i terrasaka, var Vik kommune si langsiktige lånegjeld ved inngangen til 2014 om lag kr 151 mill. (inkl. kr 12,7 mill. i unytta lånemidlar) Beløpet fordeler seg slik på ulike formål: lån til sjølvkostområde kr 34,4 mill. startlån / formidlingslån kr 11,2 mill. lån til kommunen sine andre tenesteområde kr 105,5 mill. Målt pr. innbyggjar er Vik kommune si langsiktige lånegjeld mellom dei lågaste i fylket. Som Robek-kommune har kommunen avgrensa høve til nye låneopptak. Låneopptaka må også godkjennast av Fylkesmannen. Vik kommune har dei siste åra fram t.o.m. 2013 knapt teke opp lån utanom til sjølvkostområda. Det blir vurdert som uforsvarleg å halda fram slik i komande planperiodar. Eksisterande bygg, anlegg m.v. treng reinvestering, og det er nødvendig å fylgja opp målsetjingane og tiltaka som er lagt inn i ny kommuneplan. Utan ei slik endring vil det vera stor fare for at forfallet på eksisterande bygningar og anlegg vil koma for langt og ikkje vera mogeleg å henta inn att. Folketalsutviklinga må snuast i samsvar med målsetjingane i ny kommuneplan. Det er difor lagt opp til ein høvesvis stor låneauke i planperioden. Med «netto» auka lånegjeld meiner ein lånegjeld der rentekostnadane og avdraga blir belasta driftsbudsjettet. Lån til sjølvkostområda, formidlingslån og lån til tiltak der Husbanken yter rentekompensasjon er då haldne utanfor. For å koma fram til netto auke, er det også gjort fråtrekk for årlege avdrag. På ein del større prosjekt som i byggjefasen blir finansiert med byggjelån, er det lagt til grunn at byggjelånsrentene skal inkluderast i prosjektkostnaden, slika at ordinære finanskostnader inkl. avdrag først blir belasta driftsrekneskapen etter ferdigstilling. I utgangspunktet er det flytande rente (NIBOR 3 mnd.) + margin på heile den langsiktige gjelda. Til kr 100 mill. av den langsiktige lånegjeld er det knytt rentesikringsinstrument (renteswap). Denne swapen gjer at kr 100 mill. av den langsiktige gjelda i praksis har fastrente på 5,56 %. I høve til reglane i finansreglementet har ein for stor del av den langsiktige gjelda fastrente. Det blir vurdert å vera for høg kostnad knytt til endring av lånevilkår, og ein må difor akseptera dette avviket frå reglementet. Over tid vil ein redusera andelen fastrente ved at nye låneopptak vil ha flytande rente. 10
Rentebyteavtalen har utløp 20.9.2017. Frå dette tidspunktet vil finanskostnadane bli reduserte med differansen mellom flytande rente p.t. (pluss margin) og 5,56 %. Lånereta i 2017 og 2018 er vurdert til 2,5-3 %. Reduserte rentekostnader frå 20.9.2017 31.12.2017 er berekna til kr 700 000, og for 2018 til kr 2,5 mill. Rentenivået er framleis lågt. Flytande rente (NIBR 3 mnd.) er ca. 1,7 %. I økonomiplanperioden legg ein til grunn ei svakt stigande rentekurve (innlånsrente frå Kommunalbanken - 0,5 % over NIBOR 3 mnd) frå 2,2 % i 2015 opp til 3 % i 2018. Det ansvarlege lånet til Sognekraft er no konvertert til aksjekapital. Som fylgje av dette mottek ikkje eigarane i Sognekraft renteinntekter lenger. Inntektsbortfallet skal kompenserast med tilsvarande auke i aksjeutbyte. Avdragsutgiftene er, med utgangspunkt i reglane for minimumsavdrag, sett til kr 5,7 mill. for heile planperioden. I tillegg er det lagt inn auka rente- og avdragskostnader som fylgje av auka netto lånegjeld. Innskotsrenta er sett til 2,5 % i heile planperioden. Grunna føresetnaden om at den samla gjelda til DNB, kr 116,7 mill. blir betalt 21.7.2015 med oppspart likviditet, er renteinntektene redusert med kr 1 260 000,- i 2016 og med kr 2 860 000 i 2017 og 2018. Sjå meir om desse føresetnadane under kapittelet «Terrasaka» nedanfor. Alle tal i 1000 2015 2016 2017 2018 Rentekostnad langsiktig gjeld 7 600 7 700 7 800 7 900 Rentekostnad auka netto lånegjeld 400 550 200 1 000 Bortfall rentebytteavtale - 700-2 550 Sum rentekostnad Avdrag eksisterande lån 5 700 5 700 5 700 5 700 Avdrag auka netto lånegjeld 0 600 1 400 1 900 Sum avdrag Renteinntekter 2 740 1 640 2 000 2 000 Renteinntekter formidlingslån 250 300 300 300 Sum renteinntekter Netto kapitalkostnader 10 710 12 610 12 100 11 650 Utbyte frå Sognekraft: Vik kommune eig 19,8 % av aksjane i Sognekraft. Dei siste åra har det i økonomiplan- /budsjettarbeidet vore lagt til grunn høgare utbyte enn det som seinare har vist seg å bli utbetalt. 2014 vart eit unntak, då styret auka utbytet til 42 mill. samla. Utbetalt utbyte til Vik kommune har vore slik dei siste 7 åra: 2014: kr 8 316 000,- 2013: kr 6 800 000,- 2012: kr 5 937 000,- 2011: kr 5 937 000,- 2010: kr 5 937 000.- 2009: kr 5 343 000,- 2008: kr 4 948 000,- 2007: kr 4 948 000,- 2006: kr 4 948 000,- 11
Styret og dagleg leiing i Sognekraft har ved fleire høve dei siste åra gitt uttrykk for at det er forventningar om auka utbyte i åra som kjem. Styre og dagleg leiing i selskapet har på generalforsamlingar og i eigarmøte orientert om forventa overskot fram mot 2020 basert på vedteken aktivitet og strategi. Signala har eintydig vist auka utbyte framover. I 2014 viser forventa prisutvikling og kraftsituasjonen at det kan vera grunn til å vera noko meir bekymra for utviklinga. Sognekraft signaliserer likevel at utbyttepolitikken skal drøftast framover, og der eigarane sine forventningar / behov og selskapet sin utbyttekapasitet må vurderast. Situasjonen synest å vera usikker, men det blir lagt til grunn at utbetalt utbytte held seg på stabilt nivå i planperioden. Utbytet for 2014 kom som fylgje av ekstraordinære tilhøve, og kan ikkje leggast til grunn for åra som kjem. Gjeldande resultatprognosen som selskapet har opplyst til Vik kommune, tilseier at det kan bli utfordrande å klara å hald utbytet på same nivå som tidlegare. I økonomiplanen har ein lagt inn same nivå som i 2013, då 2014 må sjåast på som eit ekstraordinært år utbyttemessig. 2015: kr 6 800 000,- 2016: kr 6 800 000,- 2017: kr 6 800 000,- 2018: kr 6 800 000,- Konsesjonsavgifter/avsetjing til investeringsføremål: Konsesjonsavgiftene vert i 2015 budsjettert i samsvar med 2014 nivå, dvs. kr 6,4 mill. I 2016 skal avgiftene på nytt indeksjusterast: 2015: kr 6 400 000,- 2016: kr 6 900 000,- 2017: kr 6 900 000,- 2018: kr 6 900 000,- Deler av dette beløpet blir nytta i drifta til «lovlege» driftsformål. Dei resterande midlane har fram til 2014 stort sett vore nytta til investeringsføremål, evt. som tilskot til føremål som stettar krava i vedtektene for fondet. F.o.m. 2014 blir det ikkje nytta kraftfondsmidlar til investering. Redusert bruk av fondsmidlar i investeringsbudsjettet må kompenserast med auka låneopptak. I planperioden blir det lagt opp til fylgjande bruk av konsesjonsavgiftene til tiltak som stettar vilkåra i vedtektene til kraftfondet: 2015: kr 3 000 000,- 2016: kr 3 000 000,- 2017: kr 3 500 000,- 2018: kr 3 500 000,- Konsesjonskraft: Vik kommune er tildelt konsesjonskraft etter kraftutbyggingane i Evangervassdraget og Vikvassdraget (Vikfalli). Samla er Vik kommune tildelt om lag 106 GWh konsesjonskraft. Kommunen har ikkje rett til å ta ut meir konsesjonskraft enn forbruket til alminneleg forsyning i kommunen. I 2014 tok Vik kommune ut 53 GWh. Det overskytande, skilnaden mellom tildelt kraftmengd (106 GWh) og årleg uttak (53 GWh) tilfell fylkeskommunen. Uttaket for 2015 blir fastsett på grunnlag av forbruket i 2014 korrigert for utviklinga nokre år attende. Forbruket i 2014 har gått dramatisk ned i høve til 2013. Uttaket er førebels ikkje 12
fastsett, men dersom tidlegare berekningsmåte blir lagt til grunn, vil konsesjonskraftuttaket bli redusert til 45 GWh i 2015. I resten av planperioden, 2016-2018, blir nivået i 2014 lagt til grunn, dvs. 53 GWh. Det er inngått avtale med Statkraft om tilbakesal av konsesjonskrafta for perioden 1.1.2015 til 31.12.2017. I denne perioden er det ikkje avtalt fast pris. Prisen er knytt til Nord Pool sin spotpris som varierer over året. Dette gjer at Vik kommune, dersom ein ikkje føretek seg noko, frå 1.1.2015 er 100 % eksponert for prisrisiko knytt til varierande kraftprisar. Kommunestyret vedtok i sak 40/12 at det skulle inngåast avtale om aktiv finansiell forvaltning av konsesjonskrafta m.a. for å sikra ein føreseieleg pris. «Aktiv forvaltning» har som mål å redusera risikoen, samstundes som ein har rimeleg høve til å dra nytte av høge kraftprisar i dei periodane dette er marknadssituasjonen. «Aktiv forvaltning» er eit alternativ til å selja krafta på fastpriskontrakt for eitt eller fleire år framover. Sjølv om omsetninga i perioden 1.1.2015 31.12.2017 i avtalen mellom Vik kommune og Statkraft er knytt til spotpris, er det mogeleg å prissikra denne avtalen gjennom ei finansiell forvaltningsavtale. Med bistand frå Kommunekraft vart det gjennomført anbodsprosess hausten 2012 som enda med at det vart teikna forvaltningsavtale med Markedskraft. I kommunestyremøte den 28.2.2013 godkjende kommunestyret sikringsstrategien for forvaltning av konsesjonskrafta. Aktiv finansiell forvaltning av konsesjonskrafta blir som nemnt gjort for å redusera risikoen, samstundes som ein har rimeleg høve til å nyta godt av høge kraftprisar i dei periodane dette er marknadssituasjonen. Sidan inntekta frå konsesjonskrafta utgjer ein stor og viktig del av Vik kommune sine samla inntekter, er det viktig å sikra føreseielege inntekter. Situasjonen med 100 % eksponering mot prisrisiko knytt til varierande kraftprisar er det semje om at ikkje er eit aktuelt alternativ. Sikringsstrategien legg opp til at sikringa skal starta tre år i forkant av det aktuelle året som skal sikrast. For åra 2015 2018 er avtalt sikringspris og marknadsprisane p.t. (2018) lagt til grunn for budsjetterte beløp. 2015: 45 GWh => kr 6 450 000 2016: 53 GWh => kr 7 300 000 2017: 53 GWh => kr 6 700 000 2018: 53 GWh * (25 øre 10,86 øre 2 øre) => avrunda til kr 6 435 000 På dette budsjettområdet skal også kontingent LVK budsjetterast og rekneskapsførast. I heile planperioden er kontingenten sett til kr 140 000. Terrasaka: Terrasaka har framleis ikkje funne si endelege løysing. I lag med dei andre Terra-kommunane blir det med bistand frå advokatfirma Lund & Co framleis køyrd fleire prosessar med sikte på å få redusert det bokførte tapet. Det kom ei viktig avklaring i saka i 2014 då kommunane ikkje nådde fram i saka mot Citigroup i USA. Terra-kommunane vann delvis fram i sak mot Terra Securities sitt forsikringsselskap ACE i Oslo Tingrett i 2014. Domen vart anka av begge partar, og saka er like uavklara. Denne saka skal opp for Borgarting lagmannsrett våren 2016. Det er no klart at saka mellom DNB og kommunane kjem opp for Oslo Tingrett i september 2015. Perioden for avtalt rente er 13
forlenga til 21.7.2015. For å unngå lovfesta morarente som p.t. er 9,5 %, er det aktuelt å betala DNB sitt krav mot Vik kommune den 21.7.2015. Dette kravet er etter ei mindre nedjustering fastsett til kr 116 707 712. Vik kommune sine innskotsvilkår er høgare enn avtalt forseinkingsrente. Difor er det ikkje aktuelt å betala inn beløpet før ved tidspunkt for start av renteberekning etter lova sin rentesats på 9,5 %. Med unntak av motparten sine sakskostnader blir det framleis, som fylgje av kommunelova og rekneskapsreglane sine krav til forsiktig vurdering, lagt til grunn at Vik kommune tapar desse prosessane. Meir om saka mot DNB: DNB gjekk til søksmål mot kommunane som fylgja av at kommunane stansa tilbakebetalinga av låna som finansierte plasseringane. Hovudforhandlingane for dette søksmålet var i utgangspunktet tidfesta til 16.11.2009. Det vart så inngått avtale mellom partane om at rettssaka vart stansa i påvente av at saka som er reist mot Citigroup vart avklara. Avtalen galdt frå 16.9.2009 og i om lag to år. Oslo tingrett har tidlegare avgjort at stansingsperioden skulle forlengast til saka mot Citigroup var avslutta eller partane krev saka sett i gang att. Etter at saka mot Citigroup vart avklara har det vore kontakt mellom partane. Oslo tingrett har beramma saka til september 2015. Det er sett av 6 veker til saka. Det er semje om at avtalt rente held fram til 21.7.2015, to månader før oppstart av rettssaka. I gjeldande avtale mellom partane er det avtala at forseinkingsrenta skal vera 3 mnd NIBOR pluss 40 punktar (0,40 %). Ved inngangen til 2015 er gjelda til DNB (inkl. overkurs og eksl. påløpne morarente) kr 116 707 712. For 2015 blir 3 mnd NIBOR sett til 1,75 %, om lag same nivå som ser ut for å bli snitt for 2014. Med tillegg av 0,40 %, jfr stansingsavtale med DNB, blir gjelda til banken renteberekna med 2,15 % fram til 21.7.2015 då det er aktuelt å betala inn beløpet for å unngå lova sin sats for forseinkingsrente, pt 9,5 %. Evt. innbetaling vil bli gjort med atterhald og etter vedtak i kommunestyret. Renteinntektene må justerast tilsvarande som fylgje av innbetalinga, sjå under punktet «renter/avdrag». Det blir lagt til grunn at kostnader til juridisk bistand vil auka monaleg i 2015 som fylgje av dei varsla rettssakene. Det er difor sett av kr 650 000 ekstra til juridisk bistand i 2015 Alle tal i 1000 2015 2016 2017 2018 Avtalt rente DNB 1 400 0 0 0 Juridisk bistand 650 Sum 2 050 Eigenkapitalkrav KLP: Eigenkapitalkravet skal dekkast av drift og rekneskapsførast i investeringsrekneskapen. Det er lagt inn kr 600 000 i heile planperioden. 14
Samletabell: Alle tal i 1000 2015 2016 2017 2018 Skatt og rammetilskot 161 538 160 900 159 900 158 900 Eigedomsskatt 27 785 28 410 28 060 27 460 Andre statstilskot 1 000 1 000 1 000 1 000 Utbytte Sognekraft 6 800 6 800 6 800 6 800 Konsesjonsavgifter 6 400 6 900 6 900 6 900 Frie midlar til kraftfondet -3 000-3 000-3 500-3 500 Konsesjonskraft, netto 6 450 7 300 6 700 6 435 Terrasaka -2 050 0 0 0 Netto finanskostnader -10 710-12 610-12 100-11 650 Integreringstilskot 3 950 5 347 6 219 6 606 Kontingent LVK -140-140 -140-140 Eigenkapitalkrav KLP -600-600 -600-600 Til fordeling 197 423 200 307 199 239 198 211 5. Mål for drifta av Vik kommune som organisasjon. Gjennom arbeidet med kommuneplanen er det formulert fylgjande målsetjingar for dei ulike sektorane: Kommuneøkonomi: Vik Kommune skal forvalta kommunen sine verdiar og inntekter på ein ansvarleg og langsiktig måte til beste for innbyggjarane og lokalsamfunnet. Driftskostnadane skal tilpassast dei økonomiske rammene. I første del av planperioden skal investeringsmidlane primært kanaliserast mot prosjekt som på sikt kan gje driftsmessige innsparingar, og prosjekt som har stor del ekstern finansiering/tilskot. Vik Kommune skal aktivt søkja opp og gjera seg nytte av statlege/offentlege og private midlar som kan bidra til utvikling og auka velferd i Vik. Langsiktig gjeld pr. innbyggjar skal på sikt ikkje overstiga gjennomsnitt i fylket. Vik kommune som organisasjon: Vik kommune skal vera ein påliteleg forvaltar og tenesteprodusent, og ein aktiv samfunnsutviklar til beste for heile kommunen. Vik Kommune skal søkja samarbeid med nabokommunar for å løysa oppgåver som best kan løysast i fellesskap for eit større område. Vik Kommune skal ha ein personalpolitikk med opplegg for kompetanseheving og vidareutdanning av tilsette, og planmessig rekruttering av nye fagfolk gjennom opplegg for hospitering, sommarjobb, m.m. Vik Kommune skal vera ein inkluderande arbeidsplass, med godt arbeidsmiljø og mål om eit sjukefråver under 5 % i snitt. 15
Helse, pleie og omsorg: Hovudmål: Vik Kommune sine tenester innan helse og omsorg skal fremja tryggleik, helse og trivsel, og gje behandling, hjelp og støtte tilpassa individuelle behov. Alle som ynskjer det skal ha høve til å bu heime så lenge som ein kan gje eit forsvarleg tilbod der. Delmål og tiltak. Tilbod om pleie og omsorg skal gjevast i eigen heim så lenge som mogeleg. Tilbod om rehabilitering etter skade eller lyte skal gjevast så nær eigen heim som mogeleg. Vik kommune vil bygge opp tilbod/tenester til sjuke som treng oppfølging etter sjukehusinnlegging, eventuelt i staden for innlegging i sjukehus. Bygningar og utstyr for helsetenester, pleie og omsorg skal vera tilpassa føremålet. Det skal snarast startast opp planarbeid med tanke på fornying /ombygging av VBS for å møta nye krav og behov. Tilbodet til menneske med demens skal styrkast. Dette gjeld både heildøgnstilbod, dagtilbod og oppfylgjing av pårørande. Bustadtilbod til psykisk utviklingshemma skal betrast/fornyast. Det skal byggjast min. 10 nye bustader + fellesrom i planperioden. Kommunen skal ha gjensidig avtale med spesialisthelsetenesta som dreg opp ansvarsog oppgåve- fordeling mellom dei to nivå. Kommunen vil samhandla med andre kommunar om tenester som er for spesialiserte til at Vik kommune kan ta hand om dei sjølv. Vik kommune vil arbeida for å få på plass ei interkommunal legevaktordning innan første del av planperioden. Førebygging og folkehelse skal vera satsingsområde. I arbeidet skal Vik kommune søkja samarbeid med frivillige organisasjonar, og tenke breitt på tiltakssida. Det må arbeidast langsiktig og målretta med nyrekruttering, og med tiltak for å halda på personell i sektoren. Organisatoriske tilhøve og bruk av eigna teknologi skal vurderast for å sikre optimal ressursutnytting. Sektoren skal ha opplegg for intern kompetanseheving, og godt arbeidsmiljø. Det skal utarbeidast eigen kommunedelplan for omsorg og helse. Planen skal leggja retningslinene over til grunn. Planen er sendt på høyring og lagt ut til offentleg ettersyn hausten 2014, med forventa vedtak i kommunestyret i desember 2014. NAV sosialhjelp, arbeid og velferdsytingar: Hovudmål. NAV Vik skal møta den einskilde sine behov slik at brukaren kan ta ansvar for eige liv. Tenesta sin verksemdstrategi er: 16
Arbeid fyrst Påliteleg forvaltning Aktive brukarar Kunnskapsrik samfunnsaktør Delmål og tiltak: NAV Vik skal gjennom samhandling med andre offentlege instansar og næringslivet i Vik, og med nabokommunane, vera ein sentral aktør i utviklinga av Vik som ein løysingsorientert og levedyktig kommune. Dei nye arbeids- og velferdsordningane som er forvalta gjennom NAV, skal brukast til å sikra sysselsetjing og færrast mogeleg på passive ytingar. NAV Vik skal medverka aktivt i arbeidet med å leggja til rette for innflytting og god integrering. Dette omfattar m.a. tilpassa norskopplæring for alle, god kartlegging av kompetanse og arbeidsevne, bruk av arbeidsretta tiltaksmidlar og bruk av husbankordningar for å skaffa nok bustad. Arbeid for å retta opp og førebyggja russkadar skal halda fram, basert m.a. på vedteken ruspolitisk handlingsplan. Oppvekst: Hovudmål: Verksemda skal gje gode oppvekstvilkår og læring med forankring i lokalmiljøet, og øva opp evne og vilje til aktiv deltaking i samfunnet. Delmål og tiltak: Skulestrukturen med 4 oppvekstsentra i bygdelaga i tillegg til Flatbygdi skule og Vik barnehage, skal liggja fast så lenge elevgrunnlaget er til stades og nye krav til kompetanse, pedagogisk opplegg og bygningsmessige rammer kan oppfyllast. Vik kommune skal gje tilbod om barnehageplass til alle som har rett til det. Vik kommune skal gjennom kulturskulen gje eit tenleg opplæringstilbod på kulturområdet, og yta tilpassa dirigenttenester til kor og korps. Bygningar og anlegg skal vera tilpassa føremålet, og ha ein god vedlikehaldsstandard. Det skal tidleg i planperioden lagast ei utgreiing om behov for opprusting/vedlikehald av bygg og anlegg i oppvekstsektoren. Det skal utarbeidast eigen temaplan for oppvekstsektoren, med ei samla vurdering av framtidig bruk av ressursane i sektoren. Planen, som i første omgang er avgrensa til å omfatta grunnskulen er sendt på høyring og lagt ut til offentleg ettersyn hausten 2014, med forventa vedtak i kommunestyret i desember 2014. Det skal vurderast om barnevernstenesta skal vera del av eit interkommunalt samarbeid. I barnevernet skal førebygging og tidleg intervensjon vera hovudstrategi. Vik barnehage skal sikrast god vegtilkomst, og trygge areal til evt. framtidig utviding. 17
Kulturhusplan for Vik kommune skal rullerast. Framtidig løysing for kulturhusfunksjonen i Vik tettstad skal vurderast i samband med rullering. Skulane sin funksjon som fritidsarena, møtestad og kulturhus i bygdene må vidareutviklast. Skule, barnehage og kultur er viktige for integrering av tilflyttarar. Naudsynt kompetanse må byggjast. Tilbod om vidaregåande opplæring skal utviklast i samarbeid med Vik Fengsel. Vik kommune skal arbeida for skulebåt og trygge tilbod på skulestaden for bortebuarar. Skule og barnehage skal gjera borna kjende med lokal kulturarv gjennom aktiv bruk av materielle og immaterielle kulturminne, og bruka og synleggjera den nynorske kulturarven i all undervisning. Skulane i Vik skal ha auka fokus på sunt kosthald og meir fysisk aktivitet i skulekvardagen. Kommunale bygg og anlegg, VAR-området: Utfordringar: Kommunale bygg har generelt stort vedlikehaldsetterslep. Fleire bygg er av eldre dato og mindre eigna for dagens bruk. Det kommunale vegnettet er omfattande i høve til folketal, og dekkar no ogso område utan fast busetjing. I hovudsoknet er berre Flatbygdi opp til Følid og Hønsi knytt til offentleg avløpsanlegg. Grunnforholda er dårleg eigna for infiltrasjon i dalane. Framføring av offentleg avløpsnett vil kunna minka ureiningspresset på vassdraga. Dette er særleg aktuelt for Hopra. Fresvik manglar godkjent felles avløpsanlegg. Vik kommune driftar 87 km vassleidning. Ca 30 % treng rehabilitering. Hygienisk barriere nr. 2 i Vik og Bødalen vassverk manglar. Kapasitet i Vangsnes vassverk er ikkje god nok for vidare utbygging før dam Høgretjønn er utbetra. Vik manglar digitalt VA-kart og oppdatert digitalt eigedomskart. Oppdaterte kartgrunnlag er naudsynt for god forvaltning og planlegging. Eldhuset må oppgraderast for å nytta ut potensialet for vassboren varme. Mål og tiltak: Kommunale vegar. Kommunale vegar skal gje tilkomst til område med fast busetjing. Alle kommunale køyrevegar skal ha fast dekke innan planperioden går ut. Nye vegar skal som hovudregel utførast i samsvar med vegnormalen. Det skal setjast av tilstrekkeleg midlar til godt vedlikehald sommar og vinter. Tiltak skal vera forankra i godkjend delplan for vegforvaltning. 18
Utbygging av gang- og sykkelvegar og turvegar skal prioriterast. Kommunale bygg og eigedomar. Kommunale bygg og anlegg skal ha ein standard og utforming som er tenleg for føremålet. Det skal utarbeidast plan for opprusting/rehabilitering og vedlikehald av bygningsmassen, med energiøkonomisering som eit viktig delmål. Det skal tilretteleggast for vassboren varme i alle større nybygg, og i eksisterande bygg der det er økonomisk forsvarleg. Det skal utarbeidast ein plan for skjøtsel av offentlege grøntareal/friområde. Vassforsyning og avløp. Innbyggjarane i Vik kommune skal sikrast reint vatn av god kvalitet i samsvar med gjeldande lover og forskrifter. Vasskvalitet frå Vik vassverk og Bødalen vassverk skal sikrast med utbygging av ein 2. barriere, samt ei restriktiv haldning til nye tiltak i nedslagsfeltet. Avløpsløysingar skal vera i samsvar med lover reglar og nasjonale krav. Nye utbyggingsområde bør utnytta eksisterande nett for vatn og avløp så langt råd. Fornying av leidningsnettet må ta omsyn til venta klimaendringar. Overvatn skal som hovudregel gå i eigne leidningar eller opne løp. Prioriterte nyanlegg: avløpssanering i Bødalen/langs Hopra, og hovudnett for avløp i Fresvik. Det skal planleggjast for at Vangsnes på sikt skal få vatn frå Vik vassverk via leidning i/langs riksveg 13. Planar må samkøyrast med SVV sine vegplanar på strekninga. Handlingsplan skal byggja på reviderte hovudplanar for vassforsyning og avløp. Renovasjon. Gjennom medlemskap i SIMAS skal Vik tilby ei god og brukartilpassa avfallsordning i samsvar med lover og forskrifter. Private avfallsplassar og dumping av avfall i naturen skal ikkje aksepterast. Nytt deponi for hageavfall skal etablerast i/nær hovudsoknet til avløysing for eksisterande deponi. Brannvern. Gjennom medlemskap i Sogn Brann og Redning IKS skal Vik kommune sikra innbyggjarane eit godt brannvern i samsvar med nasjonale krav. Utfyllande retningsliner er gjevne i temaplan «Brannordning for Vik kommune». 6. Budsjettrammer til drift. Ved tildeling av budsjettrammer til drift av tenesteområda er det teke utgangspunkt i dagens drift, dvs. driftsbudsjettet for 2014. På grunnlag av opplysningar om ny løn etter lønsoppgjer m.m. budsjetterer ein så denne aktiviteten inn i nytt år (2015). På den måten får ein fram kva dagens drift vil kosta dersom aktiviteten vert vidareført uendra i økonomiplanperioden. Ser 19
ein denne oppjusterte ramma opp mot tilgjengelege midlar, får ein fram kor mykje som er att til å dekka akkumulert underskot. Ved inngangen til 2015 er det forventa at attståande akkumulert underskot om lag kr 30,5. Dette under føresetnad av at ein klarar budsjettert inndekning på kr 14,2 mill. i 2014. Budsjettrapporteringa i 2014 tilseier at det kan by på utfordringar å makta budsjettmålet dette året. Dersom ein likevel legg til grunn at ein klarar budsjettmålet, må ein i snitt dekka inn vel kr 15 mill. pr. år i planperioden (2015-2016). Nedanfor fylgjer ei oppsummering av dei endringar/vurderingar som er gjort i sektorane/avdelingane ved utarbeiding av driftsbudsjett for 2015. A. Sentrale styringsorgan. Sektoren omfattar fylgjande ansvar-/tenesteområde: Politiske styrings- og kontrollorgan Rådmann Stab/støtte Kundetorg Næringssjefen Seniortiltak Fellesfunksjonar Tilleggsløyvingar Det er sett av kr 175.000,- til gjennomføring av forvaltningsrevisjon og selskapskontroll i 2016 og 2018. Det er ikkje lagt inn midlar i 2015. Avsetjing til dekking av lønsoppgjer pr. 1.5.2015: Driftsbudsjettet for 2015 er utrekna med grunnlag i løn fastsett ved forhandlingar pr. 1.5.2014. Dette grunnlaget er brukt i heile 2015. Det må difor setjast av midlar til å dekka auka lønskostnad som kjem etter at det er gjennomført lønsforhandlingar pr. 1.5.2015. Avsetjinga i 2014 var på kr 2 mill. Dette viste seg å vera om lag kr 1 mill. for lite. Rådmannen har likevel valt å setja ned avsetjinga i høve til 2014 med kr 0,5 mill til samla kr 1,5 mill. Det er to forhold som trekker i retning av at dette er forsvarleg: Det er stort overheng frå 2+14 til 2015, og oppgjeret i 2015 er eit mellomoppgjer. Det er også lagt vekt på erfaringane frå 2013, sist det var mellomoppgjer, då det viste seg at det var sett av for mykje (kr 2 mill.). Ein vesentlegast endring frå 2014 til 2015 er at næringssjefsfunksjonen no må finansierast med midlar frå kraftfondet. Fram t.o.m. 2014 er denne funksjonen finansiert med eigne øyremerka skjønnsmidlar frå staten i samband med terrasaka. Dette fondet, samla kr 3 mill. er no ved utgangen av 2014 brukt opp. Elles er det budsjettmessig lagt opp til uendra drift i 2015 i høve til 2014. Oppsummering: Dette gir slike budsjettrammer for budsjettområdet sentrale styringsorgan i økonomiplanperioden: 2015: kr 23 726 000 2016: kr 23 901 000 2017: kr 23 726 000 2018: kr 23 901 000 B. Oppvekstsektoren. 20
Sektoren omfattar fylgjande ansvars-/tenesteområde: Adm. leiing. PPT Vaksenopplæring Barnevern Barne- og ungdomsarbeid Flatbygdi skule Valsvik Oppvekstsenter Vangsnes Oppvekstsenter Feios Oppvekstsenter Fresvik Oppvekstsenter Bibliotek Vik barnehage Kulturskulen I arbeidet med budsjettdelen for oppvekst har ein ikkje gjort store endringar sett i høve til budsjett 2014. For grunnskule gjeld det at ein kan få endringar i ressursbehovet mellom anna utifrå tal elevar og klassar. Kriteriemodellen som ein nyttar som rettleiar for å gjera desse vurderingane tilseier ei lita auke i ressursbehovet ved oppvekstsentra ( samla 40%), men ein har i samråd med rektorar gjort faglege vurderingar basert på tildegare erfaringar og held fram med same ressursnivå. I kultuskulen har ein hatt stillinga som kulturskulerektor ståande vakant i haust og ein har delt på dei administrative oppgåvene. Denne vil no bli lyst ut på ny etter at ein i samråd med tilsette og i dialog med frivillige song og musikkliv har gjort ei utgreiing av alternative organiseringsmåtar. Når det gjeld barnevernet er ein ikkje komen i gong med prosessen med å greia ut eit eventuelt samarbeid med Sogn barnevern. Ein ventar på initiativ frå vertskommunen Sogndal og det er budsjettert med 2, 7 % stillingar som i 2014. Det har vore vakanse frå oktober, og det vil det vera til litt ut på nyåret då ein tilsett er ute i svangerskapspermisjon. Ein har leigd inn konsulentteneste for å ta unna noko av arbeidet. For barnehagane har ein Vik barnehage budsjettert opp 120 000 på lønskostnadar då ein tek inn ein lærling frå januar. I haust oppretta ein ei ekstra avdeling i barnehagen på Vangsnes. Denne tek ein ut att frå hausten 2015 utifrå forventa barnetal. Mottak av flyktningar vil medføra auka ressursar til norskundervisning og ein har avsett 250 000 som tilleggsløyving under ansvar 200 ( administrasjon). Budsjettrammene for oppvekstsektoren er sett til kr 55 030 000 i heile planperioden. Kommunedelplanen for grunnskulen er forventa vedteken av kommunestyret i desember 2014. Evt. tiltak i oppfylgjinga av den planprosessen må innarbeidast ved rullering av økonomiplanen hausten 2015. C. Pleie- og omsorgstenesta. Sektoren omfattar fylgjande ansvars-/tenesteområde: Administrativ leiing Vik Bygde og Sjukeheim: 21
Pleieavdelingane Kjøkken Vaskeri Administrasjon Open omsorg: Tenesta til funksjonshemma inkl. dagtilbod Heimesjukepleie Heimehjelp inkl. Fresvik Bygdaheim Rehabiliteringsavdeling: Psykiatri Fysioterapi Ergoterapi Hjelpemiddelformidling/vaktmeistar Velferdssenter Fengselshelsetenesta Bustader til funksjonshemma. Reguleringsplanen for bustader til funksjonshemma vart påklaga. Sakshandsaminga knytt til denne prosessen tok så pass lang tid at forventa oppstart og ferdigstilling av prosjektet må utsetjast. Det blir no lagt til grunn at nye bustadar til funksjonshemma kunna takast i bruk frå 2017. I tillegg til å gje brukarane meir tenlege buforhold, og ei meir tilrettelagd teneste, opnar det også opp for ei meir effektiv drift av fellestenester som vil kunna gje kostnadsreduksjonar. Forventa økonomisk verknad er lagt inn med kr 1 mill. f.o.m. 2017. Kommunal medfinansiering av spesialisthelsetenesta. Kommunal medfinansiering av spesialisthelsetenesta (KMF) vert avvikla i 2015. Det betyr at ein kostnadspost på om lag kr 4 mill. fell bort frå 2015. Ramme til kommunane er samla teken ned med kr 5,7 mrd. I 2015. Det er vanskeleg å rekna nøyaktig på dette, men truleg kjem Vik kommune økonomisk gunstig ut av omlegginga. I samband med salderinga av budsjettet for 2014 er fylgjande tiltak spelt inn frå sektoren: Tilbod om fotterapi redusert, - flytting av ressursar for å oppretthalde drift på Velferdssenteret. Reduksjon av 0,6 årsverk med effekt kr 300 000. Det er gjennomført prosessar med tilsette. Tilbodet ved velferdssenteret vert redusert frå 3 til 2 dagar i veka. Dette er ei mellombels omlegging. Framtidig drift av dagtilbod skal utgreiast i tråd med framlegg til kommunedelplan helse og omsorg. 22
Gjennomgang av innkjøpsrutinar når det gjeld medisin og medisinske forbruksvarer. kr 200 000 Endra turnus heimesjukepleien og investering i mobilt rapportsystem. Seinvaktene i heimesjukepleien vert styrka ved å flytta ressursar frå dagtid. Ved dette forventar ein å hindre innleige av ekstrapersonell på kveldstid når ein har ekstra utfordringar. Investering i mobilt rapportsystem vil effektivisere drifta og redusere lønskostnader. Effekt: 0,4 årsverk kr 200 000 Styrke samarbeidsrutinar psykisk helse / heimehjelp / heimesjukepleie: Effekt: redusere med 0,5 årsverk kr 260 000 Redusere pleiefaktoren på VBS med 1 årsverk. Det er ikkje utarbeidd plan for kva avdeling eller kva vakt type dette kan gjerast enno. Effekt : 1 årsverk kr 500 000 Totalt reduksjon av 2,5 årsverk og innsparing på kr 1 490 000 Kommentar frå sektoren: Omsorg hadde i utgangspunktet levert eit budsjett som var å oppfatta som nøkternt. Tiltaka som er nemnt over er difor noko usikre og ein treng prosessar før gjennomføring. Gjer også merksam på at siste åra har me gjort reduksjonar i sektoren «Uromeldinga» på VBS i 2013 peika på at bemanninga var «stram». I dag vert det også spart på innleige når ein kan. Innsparingstiltaket på VBS er sårbart. Trass i dei atterhald som sektoren peikar på har rådmannen funne det forsvarleg å ta tiltaka med i budsjettframlegget for 2015. Dette gir slike budsjettrammer for budsjettområdet pleie og omsorg i økonomiplanperioden: 2015: kr 70 847 000 2016: kr 70 847 000 2017: kr 69 847 000 2018: kr 69 847 000 Kommunedelplanen for helse og omsorg er forventa vedteken av kommunestyret i desember 2014. Evt. tiltak i oppfylgjinga av den planprosessen må innarbeidast ved rullering av økonomiplanen hausten 2015. D. Helse-avdelinga. Avdelinga omfattar fylgjande ansvars-/tenesteområde: Helsestasjon/helsesøster Skulehelsetenesta Jordmortenesta Miljøretta helsevern Legetenesta 23