RISIKO- OG SÅRBARHEITSANALYSE (ROS-analyse) FOR VANGEN - HEGGVIKJI HAUSTEN 2011 1
Innhold Innleiing... 3 Analyse... 4 Skred/steinsprang:... 6 Trafikk kommunal veg val av løysing for gang- og sykkelveg... 7 Konklusjon:... 9 Naturmangfaldlova (NML) - vurdering... 10 Lovgrunnlag:... 10 Vurdering:... 10 Vedlegg: NGI Vurderingar av skredfare og skjæringsstabilitet, 5 juli 2012. 2
Innleiing 08.09.2011 gjorde kommunestyret vedtak om å starte ein reguleringsplanprosess for gangog sykkelveg mellom Aurlandsvangen og Heggvikji. Ved utarbeiding av reguleringsplanar for utbygging, skal ein risiko- og sårbarheitsanalyse(ros-analyse) gjennomførast for planområdet, jf. 4-3 i Plan- og bygningslova. Føremålet med risiko- og sårbarheitsanalysar er å bidra til at samfunnsikkerheit i naudsynt grad vert integrert i arealplanlegginga. Resultatet av analysen vil kome til uttrykk i reguleringsplanen. Administrasjonen i Aurland kommune v/ rådgjevar Jan Olav Møller har vore ansvarleg for arbeidet med ROS analyse for strekninga Vangen - Heggvikji. 3
Analyse Vurdering av moglege risiko- og sårbarheitsfaktorar NATURRISIKO Skred/Ras/Ustabil grunn Flaum i vassdrag, erosjon og isgang PROBLEMSTILLINGAR Arealet er delvis innanfor fareområde for steinsprang og snøskred i aktsemdskart på www.skrednett.no Aktuelt. Skredfarevurdering ligg vedlagt. Ikkje aktuelt. Stormflo Ikkje aktuelt. Vind/ekstremnedbør Ikkje aktuelt. Skog-/Gras-/Lyngbrann Ikkje aktuelt. Radon VERKSEMDRISIKO Verksemder med fare for brann eller eksplosjon Verksemder med fare for kjemikalieutslipp eller anna akutt forureining BEREDSKAPSTILTAK AV BETYDNING FOR AREALPLANLEGGING Innsatstid for brannvesen og ambulanse Slukkevatnskapasitet Aurland har høge verdiar av radonkonsentrasjon. I og med at det berre skal leggjast til rette for gang- og sykkelveg, treng ein ikkje utgreia dette noko meir. PROBLEMSTILLINGAR Ikkje aktuelt Ikkje aktuelt PROBLEMSTILLINGAR Aurlandsvangen brannstasjonen ligg like ved planområdet. Innsatstida er berekna til å vera innan fem min. I forskrift om organisering og dimensjonering av brannvesen er kravet til innsatstid 20 min. Brannmannskap på Aurlandsvangen held seg difor godt innanfor kravet. Pr i dag vil sløkkevatn på staden vere brannvesenet sitt materiell, dvs ein tankbil med 14000 L vatn, samt ein mindre bil med 1800 L vatn. 4
SÅRBARE OBJEKT Natur Naturvern Friluftsliv Flora og fauna Landbruk Kulturminne Kulturlandskap Aktuelt. PROBLEMSTILLINGAR Tiltaket skal vurderast i høve Naturmangfaldlova(NML). Ingen kjente. Sogn og Fjordane Fylkeskommune v/ Kulturavdelinga vil gjennomføre arkeologiske registreringsundersøkingar/synfaringar. Ikkje aktuelt. Trafikk ANDRE PROBLEMSTILLINGAR Aktuelt, må utgreiast meir. Høgspentlinjer/elektromagnetisk stråling Ikkje aktuelt. Vurdering Fylgjande kriteria er nytta som eit grunnlag for risikoanalysen i dei tilfella det dreiar seg om klare hendingar. Sannsynlegheitsgrad: Lite sannsynleg Mindre sannsynleg Sannsynleg Mykje sannsynleg Svært sannsynleg Sjeldnare enn ein hending pr 10 år 1 gong pr 10 år eller oftare 1 gong pr 2 år eller oftare 1 gong pr år eller oftare 10 gonger pr år eller oftare Konsekvensgrad: Nemning Personar Miljø Materielle verdiar/økonomiske tap Ufarleg Ingen personskade Ingen skade på miljøet/omgjevnaden Ingen skade på materiell. Driftstans/reperasjonar <1 veke. 5
Mindre alvorleg Alvorleg Svært alvorleg Mindre skade som førar til førstehjelpstiltak/behandling Ein alvorleg personskade eller skade på fleire, sjukehusopphald. Kan resultera i langvarig sjukehusopphald eller invaliditet. Ubetydelege miljøskadar som ikkje krev særskilte tiltak Utslepp til vatn, luft eller jord som kan forårsake lokale forstyrringar og som krev tiltak Utslipp til vatn, luft eller jord som kan skade på miljøet. Kritisk Kan resultera i tap av liv. Utslipp til vatn, luft eller jord som kan forårsaka varige skadar på miljøet. Mindre lokal skade på materiell og ikkje umiddelbare behov for reperasjonar, eventuelt mogleg betring på kort tid. Reperasjonar < 3 veker. Betydelege materielle skadar. Reperasjonar < 3 veker. Alvorlege skadar på materiell. Reperasjonar < 3 mnd. Fullstendige materielle skadar. Reperasjonar > 1 år. Etter vurdering av moglege risiko- og sårbarheitsfaktorar har ein kome fram til at dei største problemstillingane for området er skred/steinsprang og trafikk. Det vil i tillegg bli gjort vurderingar i høve Naturmangfaldlova(NML). Skred/steinsprang: NGI har i rapport datert 05.07.2012 utarbeidd vurdering av skredfare og skjeringsstabilitet. Rapporten konkluderar med: Vegstrekninga er utsett for steinsprangfare frå naturlege skråningar, då spesielt aust i planområdet. Steinsprangfaren vert vurdert til å vera låg, lågare enn 1/100 per år på strekninga. På store delar av strekninga bør ei fortausløysing bli lagt ut på motsett side for å minimera faren for steinsprang. Det er god plass på sida av vegen til å leggja fortauet i tilstrekkeleg avstand frå skråninga. Behov for bergsikring må vurderast etter uttak av dei nye skjeringane, og sikring vert utført som beskrive der det vert sett på som naudsynt, vil moglege steinsprangproblem frå skjering kunne løysast. 6
Dei synfara skjeringane er av generell god kvalitet og det bør ikkje vera store utfordringar å utvide desse. Ein bør forventa sikring nokre stadar, men det vil då truleg vera tilstrekkeleg med bolting av ustabile blokker. Dersom ein må sikra for mjuke trafikantar(t.d fortau vert lagt inntil skjering), vil sikringsomfanget sannsynlegvis måtte aukast. Permanent sikring må vurderast etter uttak og reinsk. Ny skjering bør so langt det er mogleg følgja naturlege sprekkflater i berget. Sprekkflatane er mange stadar bratte og går parallelt med vegen, og dette bør difor fleire stadar la seg gjere. Om skjeringa følgjer desse naturlege brotflatane vil ein oppnå ein jamn og stabil utsprengt overflate. Rapporten tilrår å leggja gang- og sykkelvegen so langt unna fjellsida som mogleg, både av omsyn til steinsprangfare frå øvre fjellside og utfall av vegskjeringar. Vegskjering må sikrast meir omfattande dersom fortau vert lagt inntil skjering. Trafikk kommunal veg val av løysing for gang- og sykkelveg I samband med planlegging av gang- og sykkelveg på den aktuelle strekninga, ynskjer kommunen å sjå på ei mogleg utviding av den kommunale vegen. Vegen er smal og biltrafikken er relativt stor. Vegen vert mykje nytta til å gå/sykle mellom Vangen og blant anna bustadfeltet Ottnes bustadfelt. 7
Det er og eit politisk ynskje om å leggje til rette for ein samanhengande gangveg/natursti mellom Vangen og Flåm, dvs ei forlenging frå Heggvikji til Bøen. Det må difor takast høgde for ein auke i bil-/busstrafikken og mjuke traffikantar. Onstadbrui Fjordsenteret Det er opparbeidd fortau mellom Onstadbrui og fram til bensinstasjon. Kommunal veg er oversikteleg og relativt brei. Fjordsenteret Sagi Kommunal veg er til tider smal, med ei køyrebane. Det er laga ei møtelomme. Høge skjeringar som mjuke trafikantar må gå langs. Utrygt for mjuke trafikantar. I oppstart av planarbeidet var det eit ynskje frå Plan og utikling å ta høgde for ei evt cruisekai etablering på E-co kaia. Sagi Åttnesfeltet Svingete, vegen er relativt smal. Utrygt for mjuke trafikantar. Dels høge skjeringar og tørrmurar. Er lite plass å ta av på oversida. Nokon plassar må ein høg fylling til, dersom ein utvidar vegen på nedsida. 8
Heggvikji Heggvikjsanden Ovanfor kommunal veg går veg til Li. Kort avstand til bustadhus på nedsida. I planarbeidet må det vidare tas stilling til ei god løysing for mjuke trafikantar vidare mot Flåm. Det er eit ynskje om å leggje til rette for gangveg/natursti vidare mellom Heggvikji og Bøen. Dette må vurderast vidare i reguleringsplanarbeidet. Konklusjon: Det vert konkludert med at ein bør utvide den kommunale vegen i samband med gang- og sykkelveg på strekninga. På grunn av dei store kostnadane ved skjeringar og tørrmurar, samt steinsprangfare i skjeringane, bør ein velje ei fortausløysing på utsida av den kommunale vegen. Det bør og leggjast vekt på at dei gåande vil kjenne seg tryggare ved å gå på utsida, enn å gå under ein stor skjering. 9
Naturmangfaldlova (NML) - vurdering Lovgrunnlag: 1. (lovens formål) Lovens formål er at naturen med dens biologiske, landskapsmessige og geologiske mangfold og økologiske prosesser tas vare på ved bærekraftig bruk og vern, også slik at den gir grunnlag for menneskenes virksomhet, kultur, helse og trivsel, nå og i fremtiden, også som grunnlag for samisk kultur. 6. (generell aktsomhetsplikt) Enhver skal opptre aktsomt og gjøre det som er rimelig for å unngå skade på naturmangfoldet i strid med målene i 4 og 5. Utføres en aktivitet i henhold til en tillatelse av offentlig myndighet, anses aktsomhetsplikten oppfylt dersom forutsetningene for tillatelsen fremdeles er til stede. 7. (prinsipper for offentlig beslutningstaking i 8 til 12) Prinsippene i 8 til 12 skal legges til grunn som retningslinjer ved utøving av offentlig myndighet, herunder når et forvaltningsorgan tildeler tilskudd, og ved forvaltning av fast eiendom. Vurderingen etter første punktum skal fremgå av beslutningen. 8. (kunnskapsgrunnlaget) Offentlige beslutninger som berører naturmangfoldet skal så langt det er rimelig bygge på vitenskapelig kunnskap om arters bestandssituasjon, naturtypers utbredelse og økologiske tilstand, samt effekten av påvirkninger. Kravet til kunnskapsgrunnlaget skal stå i et rimelig forhold til sakens karakter og risiko for skade på naturmangfoldet. Myndighetene skal videre legge vekt på kunnskap som er basert på generasjoners erfaringer gjennom bruk av og samspill med naturen, herunder slik samisk bruk, og som kan bidra til bærekraftig bruk og vern av naturmangfoldet. 9. (føre-var-prinsippet Når det treffes en beslutning uten at det foreligger tilstrekkelig kunnskap om hvilke virkninger den kan ha for naturmiljøet, skal det tas sikte på å unngå mulig vesentlig skade på naturmangfoldet. Foreligger en risiko for alvorlig eller irreversibel skade på naturmangfoldet, skal ikke mangel på kunnskap brukes som begrunnelse for å utsette eller unnlate å treffe forvaltningstiltak. 10. (økosystemtilnærming og samlet belastning) En påvirkning av et økosystem skal vurderes ut fra den samlede belastning som økosystemet er eller vil bli utsatt for. 11. (kostnadene ved miljøforringelse skal bæres av tiltakshaver) Tiltakshaveren skal dekke kostnadene ved å hindre eller begrense skade på naturmangfoldet som tiltaket volder, dersom dette ikke er urimelig ut fra tiltakets og skadens karakter. 12. (miljøforsvarlige teknikker og driftsmetoder) For å unngå eller begrense skader på naturmangfoldet skal det tas utgangspunkt i slike driftsmetoder og slik teknikk og lokalisering som, ut fra en samlet vurdering av tidligere, nåværende og fremtidig bruk av mangfoldet og økonomiske forhold, gir de beste samfunnsmessige resultater. Vurdering: 8 Kunnskapsgrunnlaget: Kunnskapsgrunnlaget vert vurdert som tilfredstillande gjennom databasane www.dirnat.no, www.fylkesatlas.no, www.artsdatabanken.no og www.miljostatus.no, synfaringar i områder, samt satelittbilete. Utsnitt frå www.miljostatus.no ligg under: 10
Registreringar: Langs veg ligg det noko fulldyrka og lettdrive jordbruksareal. Her bør det leggjast opp til minst mogeleg plasskrevjande løysing. Registreringar: Planavgrensinga grensar til verdsarvområde og nasjonal laksefjord. 11
Registreringar: Nedanfor vegen er det registrert ein art på raudlista: <<tiriltungesmalmott>>. Nøyaktigheit på kart er uviss. Med bakgrunn i registreringar synt på utsnitta vert det tilrådd å leggje gang- og sykkelvegen(fortau) i tilknyting til vegen, slik at minst mogleg anna areal blir påverka av tiltaket. Det er elles ikkje kome fram opplysningar i saka som skulle tyde på at det finst artar eller naturtypar i tilknyting til eksisterande veganlegg. Det er ikkje påvist moglege effektar av tiltaket på naturmangfaldet. Kravet i 8 om at saken skal basera seg på eksisterande og tilgjengeleg kunnskap er dermed oppfylt. 12
9 føre-var-prinsippet og 10 økosystemtilnærming: Saka gjeld evt utviding av veg og tilrettelegging av fortau langs denne. Der det vert nye inngrep, er det frå før berg/stein. Kommunen meinar det ligg føre tilstrekkeleg kunnskap om kva verknadar tiltaket vil få. 11 Kostnadane ved ei miljøforringing skal bærast av tiltakshavar: Det vert føresett at tiltakshavar tek kostnadar ved å stelle til området rundt etter at byggjearbeida er ferdig. 12 Miljøforsvarlege teknikkar og driftsmetodar: Opparbeiding av fortau og utviding av veg, vil skje på den mest miljøforsvarlege metoden. Ein meinar ein har funne ei løysing som gjev dei best samfunnsmessige resultata. 13