SMITTEVERNPLAN FOR KVINNHERAD KOMMUNE

SMITTEVERNPLAN FOR KVINNHERAD KOMMUNE Kvinnherad kommune side 1

Smittevern i Kvinnherad kommune-oversikt info Smittevernlege kommuneoverlege Oddvar Larsen Kvinnherad kommune 53483100 mobil 90368189 Legevakta i Kvinnherad 53473000 Smittevernvakta FHI telefon 21 07 63 48 se : Smittevernvakta Melderutiner for smittsomme sykdommer: Smittevernboka kap. 04 og MSIS-meldingssystem og skjema Innledning om smittevernarbeid: Smittevernboka kap.01 Lov om vern mot smittsomme sykdommer (smittevernloven) Lov om kommunale helse- og omsorgstjenester m.m. (helse- og omsorgstjenesteloven) Definisjoner av sykdommer: smittevernloven 3.1 Lover: Oversikt lovverk og smittevernboka kap. 03 Forebygging og kontroll av smittsomme sykdommer i Norge: Smittevernboka Nasjonal og lokal organisering, ansvar: Smittevernloven kap. 7, Forskrift om smittevern i helsetjenesten, kap 3 Internasjonalt ansvar: Smittevernboka kap. 02 Individ Meldepliktige sykdommer og melderutiner: : Smittevernboka kap. 04 og MSISmeldingssystem og skjema MRSA for helsepersonell og MRSA-veileder Stikkskader på sprøyter og posteksponeringsprofylakse veileder for helsepersonell Smitteoppsporing ved seksuelt overførbare infeksjoner: Smittevernboka kap. 16 Smitteoppsporing ved Tuberkulose: Tuberkuloseveilederen kap. 7 Rett til smittevern: Smittevernloven kap. 06 Posteksponeringsprofylakse mot hiv: Smittevernboka kap. 18 Kontroll og oppfølging av pasienter med tarminfeksjoner: Smittevernboka kap. 19 Refusjonsregler: Forskrift om utgiftsdekning Blåreseptforskriften og smittevernloven kap 6, 6-2 Pasientplikter: Smittevernboka kap 03 og smittevernloven kap 5.1 mflg Tuberkuloseprogram Tuberkukolsearbeid se veileder og lokale rutiner Pandemiplan Nasjonal beredskapsplan for pandemisk influensa Oppdatert informasjon om pandemi nasjonalt Kommunal pandemiplan (egen lenke) Varsling av utbrudd - VESUV Samfunn Kommunale planverk: Kommunens krisebredskapsplan, plan for helsemessig og sosial beredskap, retningslinjer for samarbeid med Mattilsynet, smittevernplan sykehjem, m.m. (egne lenker) Kommunalt ansvar og oppfølging: Primæransvar for smittevern : Smittevernboka kap.01 Lov om vern mot smittsomme sykdommer (smittevernloven) Forskrift om smittevern i helsetjenesten Samarbeidspartnere Mattilsynet, Helse Fonna, Helse Vest Miljørettet helsevern i Kvinnherad Forebygging: Vaksinasjon: Vaksinasjonsboka - smittevern 14 Vannhygiene: Forskrift om vannforsyning og drikkevann og Smittevernboka kap. 09 Forebygging legionella: Forskrift om miljørettet helsevern kap 3a og legionellaveileder Utbrudd: Utbruddshåndboka Utbruddsveileder Utbruddsoppklaring: skjema Lokale varslingsrutiner og samarbeidsavtale Befolkningsgrupper med særlige behov: Innvandrere: Smittevernhåndboka kap. 13 Barn/barnehage/skole: Smittevernboka kap. 1 Menn som har sex med menn: Smittevernboka kap.14 Injiserende stoffmisbrukere: Smittevernboka kap. 15 Sykdommer med spesiell lovgiving: MRSA-veileder for helsepersonell Tuberkulose-veileder - for helsepersonell Oversikt over sykdommer i smittevernboka Meldepliktige sykdommer og melderutiner Kvinnherad kommune side 2

INNHALD: A. INNLEIING. I. Kommunen sine oppgåver. II. Kommunelegen sine oppgåver. III. Personell og matriellressurser. 1. Personell og samarbeidspartnarar. 2. Materiell: Prøvetaking. Vaksine. Desinfeksjonsmiddel. 3. Isolering. B. PROSEDYRE I NORMALSITUASJON. IV. Oversikt / tilsyn. V. Førebygging. 1. Vaksinasjon. 2. Prøvetaking. 3. Tuberkulinkontroll 4. Forbod mot utføring av arbeid. 5. Møteforbod, isolering og smittesanering. 6. Næringsmiddelkontroll. 7. Drikkevatn. 8. Bassengbad og friluftsbad. 9. Avfallshandtering. 10.Kloakkhandtering. Slam. 11. Kontroll av sjuke dyr. 12. Skadedyrskontroll. 13. Smitte via havneanløp. VI. Diagnostisering. VII. Melding. VIII. Behandling / tiltak. IX. Informasjon. X. Klagerett. C. BEREDSKAP. XI. Prosedyre ved beredskap. 1. Melding. 2. Oversikt. 3. Mobilisering. 4. Smittesituasjonen. XII. Avgrensing av vidare smittespreiing. 1. Vaksinasjon. 2. Desinfeksjon / skjerming av drikkevatn. 3. Møteforbod. XIII. Behandling. XIV. Tvungen undersøking og isolering XV. Informasjon. XVI. Normalisering. D. VEDLEGG. Kvinnherad kommune side 3

A. INNLEIING. I. KOMMUNEN SINE OPPGÅVER. 7-1 i lov om vern mot smittsame sjukdomar: " Kommunen skal sørge for at alle som bor eller midlertidig oppholder seg i kommunen med hensyn til smittsom sykdom er sikret nødvendig forebyggende tiltak, undersøkelsesmuligheter, behandling og pleie utenfor institusjon og pleie i sykehjem eller annen kommunal helseinstitusjon. Kommunen skal også utføre de oppgaver innen smittevernet som pålegges i loven her eller bestemmelser i medhold av loven, herunder - skaffe seg oversikt over arten og omfanget av de smittsomme sykdommer som forekommer i kommunen - drive opplysning om smittsomme sykdommer og gi råd og veiledning om hvordan de forebygges - sørge for at individuelt forebyggende tiltak blir satt i verk - sørge for at andre tiltak etter denne loven eller kommunehelsetjenesteloven blir satt i verk Tiltak og tjenester for å forebygge smittsomme sykdommer eller motvirke at de blir overført skal utgjøre et eget område i planen for kommunens helsetjeneste. Helsetjenesten i kommunen skal samarbeide med de myndigheter som har oppgaver av betydning for tiltakene. Kommunen skal føre tilsyn og sørge for at reglene i loven blir overholdt og at vedtak i medhold av loven blir gjennomført. Ved iverksetting av tiltak etter 3-1 og 3-8 kan kommunen mot vederlag bruke og om nødvendig skade andres eiendom." II. KOMMUNELEGEN SINE OPPGÅVER: 7-2 i lov om vern mot smittsame sjukdomar: "Kommunelegen skal utføre de oppgaver innen smittevernet som pålegges i loven her. I kommuner med flere kommuneleger skal kommunestyret utpeke en lege til å utføre disse oppgavene. Det bør også utpekes en stedfortreder for denne. I store bykommuner med bydelsforvaltning skal kommunestyret utpeke en lege til å utføre de av kommunelegens oppgaver som angår hele kommunen eller store områder. Kommunelegen skal: a) utarbeide forslag til plan for helsetjenestens arbeid med vern mot smittsomme sykdommer, herunder beredskapsplaner og - tiltak, og organisere og lede dette arbeidet b) ha løpende oversikt over de infeksjonsepidemiologiske forholdene i kommunen c) utarbeide forslag til forebyggende tiltak for kommunen d) bistå kommunen, helsepersonell og andre i kommunen som har oppgaver i arbeidet med vern mot smittsomme sykdommer e) gi informasjon, opplysninger og råd til befolkningen om vern mot smittsomme sykdommer f) utføre alle andre oppgaver som følger av loven, og medvirke til effektive tiltak for å forebygge smittsomme sykdommer og motvirke at de blir overført Departementet kan i forskrift bestemme at kommunelegen også skal ha andre oppgaver, og herunder angi det nærmere innholdet i de enkelte oppgaver." Kvinnherad kommune side 4

III. PERSONELL OG MATRIELLRESSURSAR. 1. Personell / samarbeidspartnarar. Smittevernlege: Kommunelege l Oddvar Larsen. Tlf.: 53 48 32 00 Mobil.: 90368189 Vikarierande smittevernlege: Lege Toralv Lura. Husnes helsesenter. Tlf.: 53 46 16 00 Legar i Kvinnherad kommune : Jfr. liste, vedlegg 1. Helsesøstre " Jfr. liste, vedlegg 1. Mattilsynet: Tlf : 06040 Haukeland sykehus: Seksjon for smittevern Tlf.: 55 97 50 00 Vedtakskompetanse etter smittevernlova Overlege Alfred Halstensen Tlf.: 55 97 50 00 Stedfortreder Per E. Akselsen Tlf.: 55 97 50 00 Fylkeslegen i Hordaland Tlf 55 57 20 00 Nasjonalt folkehelseinstittut Tlf 22042200 Helse Fonna Medisinsk avd. Stord: Tlf.: 53 49 10 00 Tuberkulose koordinator : Tlf.: 52 73 25 20 Kvinnherad kommune side 5

2. Materiell Prøvetaking: Legekontor har utstyr for å ta blodprøvar, avførings-, urin- og spyttprøvar. Prøvane må sendast til bakteriologisk / virologisk laboratorium i Bergen eller Oslo. Kommunen sin miljøretta helseavdeling og Mattilsynet på Stord har utstyr for prøvetaking av næringsmiddel og vatn. Vaksine: Helsestasjonen har eit lite lager av diverse vaksiner. Husnes apotek har eit lite lager av Gammaglobulin, ellers ingen aktuelle vaksinar. 3. Isolering: Bestilling av vaksiner skjer gjennom Nasjonalt folkehelseintitut, jfr. telefonlista over. Desinfeksjonsmiddel: Helsesentra, alders- og sjukeheimane har desinfeksjonsmiddel. Rottegift fås hos enkelte fargehandlarar og forretningar som fører plantevernmiddel. Med.avd. Haukeland sjukehus. Med.avd. Fylkessjukehuset på Stord. Lokale sjukeheimar: Det er ikkje planlagt isolasjonsrom i sjukeheimane. Dei kan likevel nyttast til dette, men det krev omflytting av pasientar og særeigne prosedyrar/rutinar. Kvinnherad kommune side 6

B. PROSEDYRE I NORMALSITUASJON. IV. OVERSIKT / TILSYN. 1. Smittevernlegen / kommunelegen skal: - ha oversikt over den epidemilogiske situasjonen, m. a. gjennom pålagte meldesystem. - ha oversikt over vaksinasjonsdekninga i befolkninga, m. a. gjennom statistikk frå helsestasjonen. - ha tilsyn etter forskrift om tuberkulosekontroll. - ha tilsyn etter kap. 4 a ( 4 a - 3) i lov om helsetjenesten i kommunane. 2. Mattilsynet skal ha tilsyn med næringsmiddel, kommunen med vasskvalitet og løpande kontroll av badevatn og disponering av slam til jordforbedringsmiddel. 3. Kommuneveterinæren skal ha kontroll med smittsame sjukdomar som vert overført frå dyr til menneske. 4. Eigarar av godkjenningspliktige vassverk er pliktige til å ha internkontroll. ( forskrift om drikkevann og vannforsyning m.m. ) 5. Eigar av badeanlegg er pliktige til å ha internkontroll. ( Forskrift om badeanlegg m.m). V. FØREBYGGING 1. Vaksinasjon 1.1 Helsestasjonen og skulehelsetenesta utfører vaksinasjonsarbeid på born og unge etter sentrale retningsliner. Det vert årleg utarbeidd statistikk for vaksinasjonsdekninga. Helsesøstre/ praktiserande legar gjer influensavaksine og pneumokokkvaksine og påfyllingsdoser når det er naudsynt. 1.2 Reisande. Reisevaksinasjon vert for det meste utført ved helsestasjonen og i liten grad hos praktiserande legar. Vaksinasjon og rådgjeving til utanlandsreisande krev stadig oppdatering av kunnskap om epidemiologisk situasjon og vaksineforhold, og det er difor ynskjeleg at dette er sentralisert til helsestasjon. Råd om førebygging og vaksinasjon ved utanlandsreisar kan ein få også ved Infeksjonsavd., Haukeland Sjukehus og ved Nasjonalt folkehelseinstitut. 1.3 Utlendingar. Utanlandske adoptivborn vert undersøkt ved helsestasjon eller Barneklinikken,Haukeland. Relevant undersøking på gjennomgåtte infeksjonar vert gjort. Vaksinasjonsstatus vert undersøkt og evt. manglande vaksine gitt. Jfr. Vedlegg 15. Helseavdelinga får melding frå politikammeret om personar med midlertidig opphald. Det er retningsliner for tuberkulosekontroll av desse. Jfr vedlegg Innvandrarar/ asylsøkjarar skal undersøkast etter retningsliner for helsetenestetilbod til slike dersom dette ikkje har blitt gjort før ankomst til kommunen. Jfr. vedlegg 15. 2. Prøvetaking 2.1 Prøvetaking av pasientar mistenkt smitta. Kvinnherad kommune side 7

I sin praksis skal legane ta relevante prøvar av smitta/ mistenkt smitta personar. Dette omfattar blodprøvetaking og prøvar av ekskret. Legen har spesielt plikt til å vise overvakenhet ovanfor allmennfarlege smittsame sjukdommar og føreta eller setje iverk undersøkingar som er nødvendige for å bringe klarhet i diagnosen ( 3-5 og 3-6). Dersom ein smitta person motset seg undersøkinga, kan det gjerast vedtak om tvangsundersøking, jfr 5-2. 2.2 Prøvetaking av næringsmiddel/ vann / badevann. Vassverkeigarar, eigarar av badeanlegg og næringsmiddelverksemder skal ha eigenkontroll / internkontroll som m.a. skal gje relevant dokumentasjon av produktkvalitet. Som eit ledd i tilsynsarbeidet tar mattilsynet ut prøvar for evt. verifikasjon. 2.3 Prøvetaking av dyr. Kontroll og prøvetaking av smitta og smitteførande dyr er tillagt mattilsynet. Ved smittsam sjukdom som kan overførast til menneske, er det plikt å melda denne til smittevernlegen. 2.4 Prøvetaking av kloakkslam. Det er innført kontrollrutinar for prøvetaking av kloakkslam som skal nyttast til jordforbetring gjennom kommunen sin deltaking i SIM. Driftsansvarleg er ansvarleg for tilstrekkeleg prøvetaking av kloakkslam som skal nyttast til jordforbetring. Som eit ledd i tilsynsarbeidet tar mattilsynet ut prøvar for evt. verifikasjon. 2.5 Obduksjon. Smittevernlegen kan vedta at avdøde med almennfarleg smittsam sjukdom skal obduserast, jfr. 4-5 i lov. 3. Tuberkulosekontroll Tuberkulosekontroll omfattar tiltak som går ut på å : - oppdaga tilfelle som er smitteførande eller kan bli det - systematisk oppsporing av personar som tilhøyrer kjente risikogrupper - sørge for at personar med aktiv tuberkulose får adekvat behandling og oppfølging - føre kontroll med personar med kjent aktiv eller ubehandla tuberkulose - beskytte usmitta mot tuberkuløs smitte - hindre utvikling av sjukdom ved å gi førebyggande behandling til enkelte grupper smitta personar Jfr. vedlegg Program for tuberkulosekontroll 4. Forbod mot utføring av arbeid. Smitta person med allmenfarleg sjukdom som kan smitta andre gjennom sitt arbeid, kan forbys å utføra arbeidet dersom omsynet til smittevernet krev det. Vedtaket skal gjerast av kommunelegen saman med fylkeskommunal smittevernlege. Jfr. 4-2. 5. Møteforbod, stenging av virksomhet, avgrensing i kommunikasjon, isolering og smittesanering. 4-1. Kommunestyret og / eller Statens Helsetilsyn kan når det er nødvendig for å førebyggja ein allmennfarleg smittsam sjukdom, eller for å motverka at den vert overført vedta: a) Forbod mot møte, samankomster eller påbod om andre begrensningar i den sosiale omgang over alt der menneske er samla. Kvinnherad kommune side 8

b) Stenga verksemd som samlar fleire menneske, t.d. barnehagar, skular, symjehallar, butikkar, hotell, vernebedrifter og arbeidsplassar, eller begrensning av aktiviteten der. c) Stans eller begrensning i kommunikasjon. d) Isolering av personar i geografisk avgrensa område eller andre begrensningar i deira bevegelsesfrihet i opptil 7 dagar om gongen. e) Pålegg til private eller offentlege om reingjering, desinfeksjon eller destruksjon av gjenstander eller lokale. Pålegget kan også gå på avliving av selskapsdyr, utrydding av rottar og andre skadedyr, avlusing eller anna smittesanering. I hastesaker kan smittevernlegen utøva den myndighet kommunestyret har etter denne paragraf. 6. Næringsmiddelkontroll Jfr. pkt 5.2.2. Næringsmiddelverksemder har plikt til å føre internkontroll. Mattilsynet fører tilsyn. Etter smittevernloven skal nmattilsynet straks underretta smittevernlege ved mistanke om smittsam sjukdom som formidlast til menneske via næringsmiddel. Smittevernlegen skal melda til mattilsynet dersom han får kjennskap til slik smitteoverføring. 7. Drikkevatn - hygiene. Forskrift om vannforsyning og drikkevann, m.m av 4. des 2001 (Drikkevannsforskriften). Vassverk over ein viss storleik ( over 20 husstandar eller 50 personar) eller som leverer til næringsmiddelverksemder, helseinstitusjonar, skular eller forsamlingslokale, krev kommunal godkjenning. Eigar av godkjenningspliktige vassanlegg har plikt til å føra internkontroll. Andre vassverk skal tilfredstilla krava i forskriftene, men er ikkje pålagt å etablera internkontrollsystem. Tilsyn skjer etter 16 i forskrift og løpande kontroll vert utført av mattilsynet. 8. Bassengbad og friluftsbad. Forskrift for badeanlegg, bassengbad og badstu, m.v. av 3. juni -96. Eigar av bassengbad har plikt til internkontroll. Tilsyn skjer etter 5 og 6 i forskrift og løpande kontroll vert utført av næringsmiddeltilsynet. For friluftsbad skal "Vannkvalitetsnormer friluftsbad" frå 1.juli -94 nyttast inntil nye forskrifter føreligg. 9. Avfallshandtering. Det er innført tvungen renovasjon som med få unntak omfattar heile kommunen. Det er innført avfallssortering med levering av organisk avfall kvar 14. dag. Kommunen har oppmuntra til heimekompostering. 10. Kloakkhandtering. Slam. Viser her til eigen kommunal plan. 11. Kontroll av sjuke dyr. Veterinærmyndighetene/mattilsynet har ansvar for diagnostisk utgreiing ved mistanke om mogleg smitte frå dyr. 12. Skadedyrkontroll. Jfr Forskrift om Skadedyrsbekjempelse 21 des 200.Dersom det er mistanke om at skadedyr ( m.a. rotter ) medfører fare for sjukdomsoverføring, må det vurderast bekjemping. Firma må ha sentral godkjenning for skadedyrsutrydding for å nyttast i Kvinnherad kommune. Kvinnherad kommune side 9

13. Smitte via havneanløp. Ved utbrudd av ein alvorleg allmennfarleg smittsam sjukdom ombord i ein båt som ligg i havn, kan det verte aktuelt å stenge av havna, heilt eller delvis. Det kan og verte aktuelt å nekte anløp og avreise av skip. Det kan verte naudsynt å påby isolering av samtlege ombord eller grupper av dei. Viss ein tror noko av lasten ombord kan medføre smittefare, vil den òg kunne verte isolert til den er tilfredstillande undersøkt av helsemyndighetene og næringsmiddeltilsynet. Det kan medføre karantene, destruksjon eller tilbakesending. Ved allmennfarleg smittsam sjukdom om bord i eit skip, der rotter kan vere smittebærare, vil ein gjennomføre omfattande rotteutryddelse. Kommunelegen har vedtaksmyndighet på vegne av kommunestyret. Han gjer dei naudsynte vedtak som nekting av anløp/ stenging av havn/ isolering av folk eller last/ frigivelse etter isolering/ desinfeksjon evt. destruksjon av last. Dette i et nært samarbeid med næringsmiddeltilsynet, lokalt politi, fylkeslege og Statens helsetilsyn. VI. DIAGNOSTISERING 1. I allmenpraksis og sjukehus. Til vanleg vil diagnose stillast av legar i almenpraksis og /eller på sjukehus og ved hjelp av mikrobiologisk laboratorium. 2. Diagnosestasjon. Diagnosestasjon til diagnostisering av tuberkuløs sjukdom er lokalisert til Haugesund sjukehus 3. Spesielle faregrupper. Visse grupper kan ha større hyppighet av smittsame sjukdommar. Dette kan gjelda flyktningar, innvandrarar og personar som har vore utanlands og som kan bringe med seg spesielle sjukdommar som er mindre vanlege her i landet. Det kan og gjelde andre grupper som har større hyppighet av visse sjukdommar. Behandlarar må vera merksame på dette. Bortsett frå obligatorisk tuberkulosekontroll av innvandrarar, er det ordinært ikkje spesiell oppfølging av slike grupper. 4. Oppklaring av utbrot med næringsmiddelboren eller vassboren sjukdom. Smittevernlegen set i gang og leiar oppklaringsarbeidet ved mistanke om utbrot av næringsmiddel- eller vassboren sjukdom. Etterforskinga skjer i samarbeid mellom helsevesen, næringsmiddeltilsyn og om naudsynt med andre instansar, t.d. teknisk etat. Det vert etablert prosedyrer for gjennomføring av etterforskinga som har som endeleg mål å etablera førebyggjande tiltak mot ny smitte. 5. Overvaking av dyr. Veterinær og veterinærmyndigheter skal straks underretta smittevernlegen ved mistanke om / eller tilfelle av smittsam dyresjukdom som kan utgjera ein fare for menneske. Smittevernlegen skal underretta distriktsveterinæren når ein har kunnskap om smittsam sjukdom som kan setjast i samband med smitte frå dyr. 6. Skadedyrkontroll. Sjukdommar kan overførast via skadedyr og insekt. Insekt kan sendast til Folkehelsa for indentifisering dersom det er usikkert om dei kan forårsaka skade eller smitte. Kvinnherad kommune side 10

VII. MELDING. Legar skal melda alle sjukdommar som kjem inn under meldeplikt til MSIS ( Folkehelsa). Dette gjeld " summariske og anonymiserte skriftlege meldingar ". Legar, sjukehus og helsepersonell forøvrig er pliktig til å melda nominativ meldepliktige sjukdommar til Folkehelsa og kommunelegen. Vedlegg 6. VIII. BEHANDLING / TILTAK. Behandling vil variera etter mikrober og alvorleghetsgrad. Ved allmennfarlege sjukdommar det gjeve gratis medisin og legehjelp. Vedlegg 7. vert 1. Medikamentell behandling -Ambulant - I sjukehus 2. Isolering I heimen: Ved enkelte sjukdommar kan det vera aktuelt med isolering i heimen for å unngå smitteoverføring i t.d. barnehagar, skular, o.l. Jfr. vedlegg 17. I sjukehus: I enkelte tilfelle må isolering grunna alvorleghetsgrad og / eller praktiske omsyn skje i Når det gjeld tvangsisolering, jfr. smittevernloven 5-1 til 9. sjukehus. 3. Andre tiltak Dette kan m.a. omfatte sjukmeldingar av personar med visse sjukdommar som har sitt arbeid i næringsmiddelbransjen. Jfr. smittevernloven 4-2 og punkt 5.4. Vedrørande møteforbod, stenging av verksemd, o.l. sjå pkt.5.5. Vedrørande transport av smittefarleg materiale, obduksjon og gravferd, Jfr. Smittevernloven 4-4 og 4-5 og 4-6. Under andre tiltak kjem og t.d. desinfeksjon av vatn, bruk av andre vasskjelder, oppsporing av smitteførande matvarer, dyr o.l. Jfr. pkt. 5. 6-5. 12. IX. INFORMASJON Dette vil omfatta opplysning om smittsame sjukdommar og spesielle sjukdommar der det kan vera aktuelt med spesielle tiltak. Lovens 6-1 omtalar rett til informasjon for den som er i fare for å bli smitta med ein allmenfarleg smittsam sjukdom. Informasjon vil kunna omfatta fylgjande grupper: 1. Befolkningen generelt. Eit høgt kunnskapsnivå i befolkningen vil hjelpa mot spredning av smittsame sjukdommar. Informasjonen må bli gitt der det er naturleg, t.d. i helsestasjon, ved legekonsultasjonar og utenlandsreiser. 2. Spesielle grupper Kvinnherad kommune side 11

Ved visse smittsame sjukdommar kan det vera aktuelt med tiltak og informasjon ovanfor spesielle grupper, t.d. barnehagar / skular / nære kontakter. Vedlegg 2. 3. Hjelpepersonell Hjelpepersonell må få informasjon om smitteverntiltak der det er aktuelt. 4. Massemedia. Informasjon om smittsame sjukdommar generelt kan bli gitt gjennom massemedia som radio avis og må nyttast ved spesielle epidemiar. Smittevernlegen har ansvar for kontakten med media. Jfr. vedlegg 2. og X. KLAGERETT Jfr. 8-3, 3-3 og 6-1. Vedtak om forhåndsundersøking kan påklagast til Fylkeslegen, 3-3. Tvangsvedtak vedtatt av smittevernnemda kan bringast inn for heradsrett, 5-9. Avgjerd om smittevernhjelp kan bringast til Fylkeslegen. Fylkeslegen avgjer klager på vedtak i fall ikkje noko anna er bestemt i loven, 8-3. kommunalt Kvinnherad kommune side 12

C. BEREDSKAP. Risikoen for ein større epidemi av alvorleg smittsam sjukdom i vår kommune synes å vera liten. Sårbarheten for kommunen er avgrensa i og med den gode utbygginga av helsestellet og den oversiktlege situasjonen. Det er god vaksinasjonsdekning i kommunen og dette gjer at sjukdommar det til vanleg vert vaksinert mot er lite aktuelle. Meningokokksjukdom kan opptre i små epidemiar og medføra trong for beredskap, det same gjeld for tuberkulose. Turistar kan tenkast bringa med seg sjukdommar. Eit stort antal flyktningar på ein gong kan vera ein potensiell smittefare. og Det som vil gje eit størst antal sjuke på ein gong, er ein drikkevassboren epidemi og i mindre omfang næringsmiddelsmitte. Virussjukdom som smittar ved dråpesmitte vil og kunne gje eit stort antal sjuke, t.d influensa. Det er laga eigen plan for Pandemisk influensa. XI. PROSEDYRE VED BEREDSKAP 1. Melding Legar har meldeplikt om allmenn farleg sjukdommar. Jordmødre, helsesøstre og sjukepleiarar har varslingsplikt. Om meldeprosedyrar og aktuelle sjukdommar, sjå vedlegg 6. 2. Oversikt Smittevernlegen må ved melding om alvorleg smittsam sjukdom/ epidemi eller tilstrøyming av store mengder flyktningar, prøva å få oversikt over situasjonen. Denne oversikten og vurdering vil danne grunnlag for vidare tiltak. 3. Mobilisering Innkalling av personell etter aktuell trong. Jfr. personelliste, vedlegg 1. Opprette kontorbase med tilstrekkelig telekommunikasjon. Dette må skje etter samarbeid med kommuneleiing. beredskapsplan i 4. Smittesituasjonen Antal smitta og personar i fare for å verta smitta. Oppsporing av smittekilde. Spreiemåte. Helsepersonell må melda aktuelle kasus til smittevernlegen. Prøvetaking og diagnostikk vil kunna hjelpe til å få oversikt over smitta, smittekilder og spreiemåter. Jfr. elles pkt. 5. 2. 2. Kvinnherad kommune side 13

XII. AVGRENSING AV VIDARE SMITTESPREIING 1. Vaksinasjon Dersom det finnes vaksine mot den /dei aktuelle sjukdommane, må det iverksetjast massevaksinering av aktuelle befolkningsgrupper. Ved stor tilstrøyming av flyktningar, må ein prøve å få oversikt over vaksinasjonsstatus og føreta nødvendig vaksinasjon. 2. Desinfeksjon / sikring av drikkevatn. Sikring av hygienisk betryggande vatn må vera ei prioritert oppgåve. Dette omfattar sikring, desinfeksjon og bruk av alternative vasskjelder. Dette bør skje i nært samarbeid mellom smittevernlege, mattilsyn, vassverkeigar og teknisk avdeling. Jfr. beredskapsplan for godkjente vassverk. XIII. BEHANDLING. 1. Behandling heime. Behandling heime vil medføra auka belastning på det kommunale hjelpeapparatet, m. a. heimesjukepleien. Det må skje ei omfordeling frå ordinære arbeidsoppgåver. 2. Behandling i sjukehus. Behandling i sjukehus vil medføra minska kapasitet for ordinær drift og kan medføra trong overflytting av ordinære pasientar til anna lokale. for 3. Behandling i alternativt lokale. Det må vurderast om ein må ta i bruk alternative behandlingsstader. Alternativ kan vera sjuke- og aldersheimar. Sannsynligheten for dette er liten og vidare planlegging vert ikkje gjort. Ein kan evt nytta opplegg for beredskap i krig. 4. Tilgang på tilstrekkeleg mengde antibiotika, m.m. Apoteket har lite lager av antibiotika, gammaglobulin og andre relevante medikament. Instutsjonane har noko. Rask avklaring av trong og bestilling er derfor viktig. XIV. TVUNGEN UNDERSØKING OG ISOLERING. Ved mistenkt / bekrefta allmenfarleg sjukdom kan det vera aktuelt med tvangstiltak. Dette kan gjelde tvangsundersøkingar og tvangsisolering. Jfr. 5 i lov. Jfr. elles pkt. 5. 4. og pkt. 5. 5. XV. INFORMASJON. I ein beredskapssituasjon er informasjon viktig. Det bør opprettast kontakt med massemedia for å sikre at det vert gitt nødvendig og rett informasjon. Dette må skje i samband med kommuneleiinga. Det må utpeikast ansvarleg mediakontakt og dette bør vere smittevernlegen. Jfr. pkt. 9. XVI. NORMALISERING. Beredskapssituasjonen skal avviklast så snart det er forsvarleg. Dette må skje i samarbeid mellom kommunelegen, fylkeskommunal smittevernlege, fylkeslegen og Najonalt folkehelseinstitut. Kvinnherad kommune side 14

D. VEDLEGG. 1. Personelloversikt. 2. Smittevern i kommunen - informasjon. 3. Smittevernloven - generell innføring. 4. Forskrift om tuberkulosekontroll. 5. Kontroll av tuberkulose - Veiledning for helsepersonell. 6. Melding og varsling av smittsame sjukdommar. 7. Rundskriv om forskrift vedrørande gratis legehjelp og legemidler ved allmennfarleg smittsam sjukdom. 8. Førebygging av blodsmitte i helsevesenet. 9. Pasientsamtykke når det gjeld prøvetaking for allmennfarleg smittsam sjukdom. 10. Forskrift om smittevern i helseinstitusjonar - sjukehusinfeksjonar. 11. Smittevern i helseinstitusjonar - sjukehusinfeksjonar. 12. Forskrift om innførsel, transport og annan handtering av materiale som er smittefarleg for menneske. 13. Retningsliner for oppbevaring av sprøytespissar og biologiske prøvar. 14. Forskrift om transport, handtering av emballering av lik samt gravferd. 15. Førebyggjande infeksjonsmedisinsk arbeid ved førstegongs helseundersøkelse av nyankomne asylsøkjarar, flyktningar og andre innvandrarar. 16. Forskrift om forhåndsundersøkelse av arbeidstakarar innan helsevesenet - antibiotikaresistente bakteriar. 17. Råd om sjuke born og barnehage. 18. Utstedelse av rottesertifikater om bord i skip - godkjente helseetater. 19. Firma godkjent for skadedyrsutrydding i Kvinnherad kommune. Kvinnherad kommune side 15

VEDLEGG 1. PERSONELLOVERSIKT Smittevernlege: Kommunelege l Oddvar Larsen. Tlf.: 53 48 31 00 Mobiltlf.:90368189 Vikarierande smittevernlege: Lege Toralv Lura. Husnes helsesenter. Tlf.: 53 46 16 00. Leger: Rosendal helsesenter: Husnes helsesenter: Hatlestrand helsesenter: Halsnøy helsesenter: 4 leger 6 leger 1 lege 2 leger Helsesøstre: Rosendal helsestasjon: 1 helsesøster Husnes helsestasjon: 3 helsesøstre Hatlestarnd helsestasjon: 1 helsesøster Halsnøy helsestasjon: 1 helsesøster Kommuneveterinær/veterinærvakta: 2 veterinærer Kvinnherad kommune side 16

VEDLEGG 2 SMITTEVERN I KOMMUNEN - INFORMASJON Akutt alvorleg smittefarleg sjukdom og brå dødsfall mellom barn/unge eller tilsette i off.institusjonar som er retta mot desse gruppene, krev informasjonsberedskap. Det trengst for å stansa evt. rykteflaum og feilinformasjon, sikra kvalitet på observasjon og støttetiltak og kunne nå fram med førebyggjande/ avgrensande tiltak og evt. behandling. Handlingsplan for kommunikasjonsarbeidet i praksis: 1.Oversyn over situasjonen: Kommunelege 1 skal kontaktast i alvorlege smittevernsaker og evt krisesituasjonar som krev oppfølging neste arbeidsdag. Kontaktar aktuell legevaktslege eller sjukehus eller politi og klargjer dei faktiske tilhøve. 2.Familietilhøve/ nærkontaktar og miljø: Kartlegging for å definere målgruppe for informasjon. Smittepotensiale / førebyggjande tiltak. Krisehjelp/ andre behov. NB.Familie må informerast om og akseptera at informasjon går ut. 3.Informasjon raskt ut via styrar / rektor til: Skule / barnehage / andre nærmiljøkontaktar evt arbeidsplass. Gjerne i form av førhandsformulerte brev tilpassa aktuell situasjon. Varsle legevakt / legar i kommunen / helsesøstre. 4. Media: Raskt ut, helst før ein vert oppringt, som pressemelding / kopi av utsende informasjonsskriv. Legge til rette for ny informasjon - justering / " falsk alarm" mm. 5. Syte for å vere tilgjengeleg i tida framover: Legge evt andre gjeremål tilside for å støtte opp under medspillere med informasjon. Tilstrekkeleg bemanning legevakt. Helsesøster besvare telefonar evt. Kvinnherad kommune side 17

Brev som er formulerte på førehand i høve til tenkt situasjon etter liste: 1. Hjernehinnebetennelse hjå elev på - skule. ( - vaksine) 2. Hjernehinnebetennelse hjå elev på - skule. ( vaksine) 3. Tilfelle av ikkje - smittefarleg hjernehinnebetennelse hjå elev på - skule. 4. Mistanke om hjernehinnebetennelse hjå elev på -skule. 5.Pressemelding. Hjernehinnebetennelse hjå elev på - skule. 6.Brått, uventa dødsfall hjå elev i.klasse. Kvinnherad kommune side 18

Kvinnherad kommune Verksemd for Helse og rehabilitering 5470 Rosendal Tlf 53483100 Til foreldre / tilsette ved skule Rosendal, den HJERNEHINNEBETENNELSE HJÅ ELEV PÅ SKULE Helseavdelinga i Kvinnherad har fått melding om at ein elev i. klasse er innlagd på sjukehus med meningokokkmeningitt ( smittefarleg hjernehinnebetennelse). Det er klart at bakteriane tilhøyrer gruppe..., d.v.s.ei gruppe som vi ikkje har effektiv vaksine mot. Det vert difor ikkje sett i verk vaksinasjon. Vi vil tilrå visse førebyggjande tiltak overfor klassekamerater og andre som har hatt like nær kontakt som desse. Ein bør ikkje utsette seg for større fysisk aktivitet og sørgje for tilstrekkeleg søvn. Hygieniske forholdsreglar som gjennomføring av vanlege håndvaskreglar og å unngå å ete / drikke av same bestikk / flaske / kopp som andre, er særleg viktig i den nærmaste tida. Born må observerast nøye, særleg med tanke på feber, frysningar og hudutslett anten ein har forkjølingssymptom eller ikkje. Utslett som er særleg illevarslande er små raude eller raud-blå flekker i huda som ikkje kan bleikast av ved trykk med noko gjennomsiktig (vannglas t.d) Andre symptom er at ein kjenner seg dårleg med nedsett almenntilstand, kvalme/ oppkast, har hovudverk eller stiv nakke eller irritert av lys. Ved mistanke om sjukdomsutvikling som kan tyde på slik alvorleg infeksjon, må lege kontaktast. Born med feber må observerast, òg om natta, men ikkje kontinuerleg. Eit par tilsyn i løpet av natta vert rekna som tilstrekkeleg og det er ikkje naudsynt å vekkje borna. Kring eit tilfelle med smittefarleg hjernehinnebetennelse vert det rutinemessig gjeve penicillin til nærkontaktar under 15 år. Dette gjeld såleis søsken og andre personar under 15 år som i det siste har sove og ete under same tak som den sjuke. Det vert ikkje gjeve til barn i skuleklasse eller barnehage. Det er ikkje aktuelt å stengja skulen eller barnehage der nærkontaktar har gått. Dersom noko av dette er uklart eller det er andre tilhøve omkring dette som vil drøftast kan leiande helsesøster eller undreskrivne kontaktast. Legane i kommunen er varsla og kan gje informasjon, om det trengst. Med helsing Oddvar Larsen Kommunelege l Kvinnherad kommune side 19

Kvinnherad kommune Verksemd for Helse og rehabilitering 5470 Rosendal Tlf 53483100 Til foreldre / tilsette ved skule Rosendal, den HJERNEHINNEBETENNELSE HJÅ ELEV PÅ SKULE Helseavdelinga i Kvinnherad har fått melding om at ein elev i. klasse er innlagd på sjukehus med meningokokkmeningitt ( smittefarleg hjernehinnebetennelse). Kring eit tilfelle med smittefarleg hjernehinnebetennelse vert det rutinemessig gjeve penicillin til nærkontaktar under 15 år. Dette gjeld såleis søsken og andre personar under 15 år som i det siste har sove og ete under same tak som den sjuke. Det vert ikkje gjeve til barn i skuleklasse eller barnehage. Det er klart at bakteriane tilhøyrer gruppe.., d.v.s.ei gruppe som vi har effektiv vaksine mot. Det er difor sett i verk vaksinasjon av nærkontaktar og andre mellom 2 og 15 år som har hatt nær omgang med den sjuke. Det vert og gjeve til elevar i same skuleklasse eller evt. barnehage. Det er såleis mange fleire som vert vaksinert enn som skal ha antibiotikabehandling. Vaksinen er ein enkelt dose, den er gratis, gjev effekt etter om lag ei veke og vert rekna å gje vern i 3 år. Det er ikkje rapportert alvorlege biverknader med vaksinen. Vaksineringa vil gå føre seg på helsestasjon i tidsrommet: Ein vil og be folk om å vere meir merksame enn vanleg på følgande: Ein bør ikkje utsette seg for større fysisk aktivitet og sørgje for tilstrekkeleg søvn. Hygieniske forholdsreglar som gjennomføring av vanlege håndvaskreglar og å unngå å ete / drikke av same bestikk / flaske / kopp som andre, er særleg viktig i den nærmaste tida. Born må observerast nøye, særleg med tanke på feber, frysningar og hudutslett anten ein har forkjølingssymptom eller ikkje. Utslett som er særleg illevarslande er små raude eller raud-blå flekker i huda som ikkje kan bleikast av ved trykk med noko gjennomsiktig (vannglas t.d) Andre symptom er at ein kjenner seg dårleg med nedsett almenntilstand, kvalme/ oppkast, har hovudverk eller stiv nakke eller irritert av lys. Ved mistanke om sjukdomsutvikling som kan tyde på slik alvorleg infeksjon, må lege kontaktast. Born med feber må observerast, òg om natta, men ikkje kontinuerleg. Eit par tilsyn i løpet av natta vert rekna som tilstrekkeleg og det er ikkje naudsynt å vekkje borna. Det er ikkje aktuelt å stengja skulen eller barnehage der nærkontaktar har gått. Dersom noko av dette er uklart eller det er andre tilhøve omkring dette som vil drøftast kan leiande helsesøster eller undreskrivne kontaktast. Legane i kommunen er varsla og kan gje informasjon, om det trengst. Med helsing Oddvar Larsen Kommunelege l Kvinnherad kommune side 20

Kvinnherad kommune Verksemd for Helse og rehabilitering 5470 Rosendal Tlf 53483100 Til foreldre / tilsette ved skule Rosendal, den TILFELLE AV IKKJE - SMITTEFARLEG HJERNEHINNEBETENNELSE HJÅ ELEV PÅ..SKULE. Helseavdelinga i Kvinnherad har fått melding om at ein elev i...klasse på skulen er lagd inn i sjukehus med symptom på hjernehinnebetennelse. Sjukehuset opplyser om at dette er ein ikkje - smittefarleg form og at årsaka er eit relativt vanleg virus som berre sjeldan gjev slike alvorlege symptom. På denne bakgrunn er det ikkje naudsynt eller aktuelt med spesielle førebyggjande tiltak. Sjukehuset opplysar at tilstanden til eleven er tilfredsstillande og at han er i betring. Med helsing Oddvar Larsen Kommunelege l Kvinnherad kommune side 21

Kvinnherad kommune Verksemd for Helse og rehabilitering 5470 Rosendal Tlf 53483100 Til foreldre / tilsette ved skule Rosendal, den MISTANKE OM HJERNEHINNEBETENNELSE HJÅ ELEV PÅ..SKULE. Helseavdelinga i Kvinnherad har fått melding om at det heldigvis ikkje var smittefarleg hjernehinnebetennelse hjå eleven i... klasse som vart innlagd på sjukehuset i sist veke. Diagnosen kan vere vanskeleg å stille fordi ei rekkje andre tilstandar kan likne. Ved mistanke er vi ofte nøydd til å setje i verk ein del tiltak sjølv om diagnosen ikkje er heilt sikker. Dette kjem av at tidsperspektivet er så viktig for utfallet av ein slik alvorleg infeksjon. I dette tilfellet var det " falsk alarm". Eleven er utanfor fare. Det er ikkje naudsynt med spesielle førebyggjande tiltak i nærmiljøet i høve til dette sjukdomstilfellet. Med helsing Oddvar Larsen Kommunelege l Kvinnherad kommune side 22

Kvinnherad kommune Helseavdelinga 5470 Rosendal Tlf 53483100 Aviser / nærradio Legane i Kvinnherad / legevaktsentralen PRESSEMELDING Rosendal, den HJERNEHINNEBETENNELSE HJÅ ELEV PÅ..SKULE. Helseavdelinga i Kvinnherad har fått melding om at ein elev i..klasse er innlagd på sjukehus med meningokokkmeningitt (smittefarleg hjernehinnebetennelse). Kring eit tilfelle med smittefarleg hjernehinnebetennelse vert det rutinemessig gjeve penicillin til nærkontaktar under 15 år. Dette gjeld såleis søsken og andre personar under 15 år som i det siste har sove og ete under same tak som den sjuke. Det vert ikkje gjeve til barn i skuleklasse eller barnehage. Det er klart at bakteriane tilhøyrer gruppe.., d.v.s.ei gruppe som vi har effektiv vaksine mot. Det er difor sett i verk vaksinasjon av nærkontaktar og andre mellom 2 og 15 år som har hatt nær omgang med den sjuke. Det vert og gjeve til elevar i same skuleklasse eller evt. barnehage. Det er såleis mange fleire som vert vaksinert enn som skal ha antibiotikabehandling. Vaksinen er ein enkelt dose, den er gratis, gjev effekt etter om lag ei veke og vert rekna å gje vern i 3 år. Det er ikkje rapportert alvorlege biverknader med vaksinen. Ein vil og be folk om å vere meir merksame enn vanleg på følgande: Ein bør ikkje utsette seg for større fysisk aktivitet og sørgje for tilstrekkeleg søvn. Hygieniske forholdsreglar som gjennomføring av vanlege håndvaskreglar og å unngå å ete / drikke av same bestikk / flaske / kopp som andre, er særleg viktig i den nærmaste tida. Born må observerast nøye, særleg med tanke på feber, frysningar og hudutslett anten ein har forkjølingssymptom eller ikkje. Utslett som er særleg illevarslande er små raude eller raud-blå flekker i huda som ikkje kan bleikast av ved trykk med noko gjennomsiktig (vannglas t.d) Andre symptom er at ein kjenner seg dårleg med nedsett almenntilstand, kvalme/ oppkast, har hovudverk eller stiv nakke eller irritert av lys. Ved mistanke om sjukdomsutvikling som kan tyde på slik alvorleg infeksjon, må lege kontaktast. Born med feber må observerast, òg om natta, men ikkje kontinuerleg. Eit par tilsyn i løpet av natta vert rekna som tilstrekkeleg og det er ikkje naudsynt å vekkje borna. Det er ikkje aktuelt å stengja skulen eller barnehage der nærkontaktar har gått. Om nokon treng ytterlegare informasjon kan ein vende seg til legane i kommunen, leiande helsesøster eller kommunelege l. Med helsing Oddvar Larsen. Kommunelege l. Kvinnherad kommune side 23

Kvinnherad kommune Verksemd for Helse og rehabilitering 5470 Rosendal Tlf 53483100 Til elevar / foreldre og tilsette ved skule Rosendal, den BRÅTT, UVENTA DØDSFALL HJÅ ELEV I.. KLASSE Helseavdelinga i Kvinnherad har fått melding om at ein elev på skulen i går døydde på Fylkessjukehuset. Det er spørsmål om dette kan vere eit tilfelle av alvorleg meningokokkinfeksjon ("smittsam hjernehinnebetennelse"), men sjukehuset kan ikkje bekrefte dette enno. Det var heller ikkje særlege haldepunkt for at det skulle vere ein slik tilstand. Dødsårsaka er såleis førebels heilt ukjent. På denne bakgrunnen har ikkje helseavdelinga grunnlag for å setje iverk spesielle tiltak som vaksinering, behandling av nærkontaktar eller stenging av visse typar aktivitetar. Det vi alle kan gjere er å ha respekt for det triste som hende og ha omtanke for dei nærmaste til eleven. Vi kan observere dei andre elevane litt ekstra nøye, d.v.s. at almenntilstanden deira er som den pleiar å vere. Dersom det seinare skulle vise seg å vere ein infeksjonssjukdom som ein bør gjere førebyggjande tiltak overfor, vil vi gje melding om dette. Med helsing Oddvar Larsen Kommunelege l Kvinnherad kommune side 24