MØTEINNKALLING. Medlemer som kan vere ugilde i ei sak vert bedne om å gje melding, slik at varamedlemer kan verte kalla inn.

Transkript

1 ØRSTA KOMMUNE MØTEINNKALLING Utval: Ørsta formannskap Møtestad: Ørstafjord Dato: Tid: 13:00 Medlemer som kan vere ugilde i ei sak vert bedne om å gje melding, slik at varamedlemer kan verte kalla inn. Vi ber om at forfall vert meldt til Inger Johanne Løeng på telefon , eller på e-post: inger.johanne.loeng@orsta.kommune.no Varamedlemer får saksdokumenta førebels berre til orientering. Inger Johanne Løeng kallar inn varamedlemer. Møtet er ope for publikum, men kan verte lukka ved handsaming av saker der det kjem fram informasjon som er underlagt teieplikt, eller som vert unnateke offentleg innsyn med vising til lovheimel. Saksdokumenta er lagt ut til offentleg innsyn på Ørsta kommune si heimeside. Ørsta, Stein Aam Ordførar 1

2 Sak nr Tittel Arkivsaknr PS 80/17 PS 81/17 Godkjenning av innkalling og sakliste Referat og meldingar RS 43/17 Søknad om tilskot 2015/59 RS 44/17 Søknad om driftstilskudd 2017/570 RS 45/17 Vedtak i klagesak etter plan-og bygningslova - reguleringsplan for Sæbø brygge - gnr 169 bnr 33 bnr 75 og deler av gnr /2046 RS 46/17 Brev angående vannscooter 2017/1270 PS 82/17 Velle skule utviding klasserom 2017/1133 PS 83/17 Klagehandsaming: Detaljreguleringsplan for Pe-garden bustadfelt B2 2015/1708 PS 84/17 Overordna beredskapsplan Ørsta kommune. 2017/882 PS 85/17 Haula Vineyard AS - Søknad om alminneleg skjenkeløyve 2017/755 PS 86/17 Sjøbuda Ramoen - Søknad om løyve for tilvirking av øl. 2017/574 PS 87/17 PS 88/17 Styrking av kollektivtilbod. Tilbringartransport Ørsta- Åmdal- Sæbø Framlegg til revidering av forskrift for handsaming av avfall og slamtøming Ørsta og Volda 2016/ /2188 2

3 3

4 PS 80/17 Godkjenning av innkalling og sakliste PS 81/17 Referat og meldingar 4

5 Interessegruppa for Dampskipsekspedisjonen Sæbø v/erlend Walseth 6165 Sæbø Formannsskapet i Ørsta kommune v/ Stein Aam Dalevegen Ørsta Midlar til vedlikehald av kommunehuset på Sæbø På vegne av interessegruppa for det tidlegare kommunehuset på Sæbø, som har fått tilslag på overtaking av dette bygget, vil eg med dette søkje om midlar slik at vi ved overtaking, sett til vårparten av 2016, snarast kan starte arbeidet med å male og setje huset i stand. Dei 10 medlemmane i interessegruppa vil personleg donere ,- kvar til stiftinga, for å sikre overtakinga av huset. Samtidig som vi opprettar stiftinga gjev vi frå oss eigedomsretten over bygget til stiftinga. Desse midlane vona vi i utgangspunktet å kunne nytte til raske tiltak på bygget. Til saman utgjer desse pengane kjøpesummen på ,-. Det tidlegare kommunehuset på Sæbø er eit viktig kulturminne, som vi med overtakinga vil freiste å forvalte og setje i stand att for framtidige generasjonar. Det er eit stort ansvar vi har teke på oss, og vi vonar at kommunen vil vere ein støttespelar for oss i denne prosessen. Vi vil med dette søkje om støtte til malinga av huset, og leige av stilas. Vi søkjer om ,-. Vi ser fram til eit positivt svar, og vil gjerne stille til møte om kommunehuset dersom det nyleg konstituerte formannskapet ynskjer dette. Vennleg helsing Erlend Walseth På vegne av interessegruppa for Dampskipekspedisjonen 5

6 Amathe VP:lo«1]l1HIL]Sll1:'l! '\li' tur qrmrlur ' NSC L<.;_~,v\/x wag. \g (Z u' H Stiftelsen Amathea,,, _, _ - Administrasjonen T5<LkLU«f)< T_L, V i Pilestredet Park Oslo L K ~ i j. ; i, Telefon eo to,, V,{';; i i» l i Telefax L" O 3L '2 5; j; F _,-;.,U\9L(J ( ~r, E-post post@amathea no lnternett wwwamatheano i 1,) _,_,_I; f ; Bankgiro g " ' " "` Foretaksregisteret NO ,._..,...M_ j i ~ ---*--.:="" f' AIesund.20.aPr.2017 STIFTELSEN AMATHEA - SØKNAD OM DRIFTSTILSKUDD FRA VEILEDNINGSKONTORET FOR MØRE OG ROMSDAL FYLKE Amathea Møre og Romsdal - Veiledningstjeneste for gravide søker med dette om kr. 2 per innbygger i driftstilskudd for år Stiftelsen Amathea er den eneste virksomheten i Norge som har veiledning overfor kvinner, som her blitt uplenlagt gravide. som primæroppgave Stiftelsen har over 39 ars erfaring pa dette området. Det er et lavterskeltilbud som er gratis for brukeren. Amathea har 13 velledningskontorer i Norge. I 2016 ble det gitt konsultasjoner ved vare kontorer. Stiftelsen Amathea drives I all hovedsak gjennom bevilgninger fra det offentlige, Helse- og omsorgsdepartementet. de regionale helseforetakene (RHF), fylkeskommunene og kommunene. Stiftelsen Amathea har en landsomfattende telefontjeneste som betjenes hverdager Mer informasjon finnes pà vare nettsider viiyvyvgarilajthealjnp. I Stiftelsen Amatheas brukerundersøkelse for 2016 oppsummerer Marit Knapstad (Psykolog. UBl)' Nesten alle som svarte opplevde at det var satt av god tid til dem. at de fikk snakket om det som var viktig og at de hadde tillit til den de snakket med og uttrykte at vedkommende viste innsikt ide problemer som ble presentert. Stiftelsen Amatheas tjenestetilbud er en del av de regionale helseforetakenes arbeid med a oppfylle kvinners rett til informasjon og veiledning, Stiftelsen Amathea jobber ogsa med a' forebygge uplanlagte svangerskap og aborter iform av prevensjonsundervisning og gjennom a spre kunnskap om kropp, helse og seksualitet. l tillegg har Stiftelsen Amathea en aktiv satsning pa minoritetshelse og er med i kampen mot kjønnslemlestelse, jamfør "Handlingsplan mot kjønnslemlestelse og tvangsekteskap? Vi tilbyr ogsá gratis kondomer, graviditetstesting, støtte og veiledning. Bergen Bodø Drammen» Fredrikstad - Hamar» Kristiansand - Oslo - Skien - Stavanger - Tromsø ~ Trondheim - Tønsberg Ålesund 6

7 /\mel[h A vs-.w.j um.usv.1-.1»-.ir lur :,«,u.u).- Stiftelsen Amathea ønsker Samhandlingsreformens invitasjon til samarbeid mellom organer velkommen. og er en medaktør pa den forebyggende arena. Stiftelsen Amathea er et lavterskeltilbud til alle og arbeider aktivt for å skape trygg seksualitet blant alle. More og Romsdal sitt lokalkontor i Ålesund ligger i dag på kjøpesenteret Amfi lllloa Øst. En lokalisering som er valgt med tanke på lett tilgjengelighet. Det lokale kontoret har i dag to ansatte. Nøkkelopplysninger om kontorets dritt i 2016: o 552 konsultastsjoner. o F ødselsforberedende kurs og mor-barn grupper for unge gravide, og kvinner som er alene med magen/omsorgen. - Til sammen 580 personer har fatt undervisning i Bl.a elever ved ulike ungdomsskoler og videregående skoler og minoritetsgrupper pa Link asylmottak og Nørvøy skole o Samarbeidsmøter med helse- og sosialtjenesten i kommunene, samt samarbeid med de statlige mottakene i fylket Vedlagt er Stiftelsen Amathea arsrappoit for 2016 med styrets årsberetning Vi håper pa en positiv behandling av søknaden. Overføring av driftstilskudd: Bankkontonr Vennlig hilsen.. ' P E å but,-ag Om; -3~vu"i.L %u3 omn% w Wencke Sande Direktø Veileder/ Psykiatrisk sykepleier - Bergen» Bodø Drammen Fredrikstad - Hamar i Kristiansand» Oslo - Skien - Stavanger - Tromsø Trondheim Tønsberg Ålesund 7

8 x c Q å» _ J' _ ' ~ V at u» å -Q». \ 91oz n» 8

9 n. FYLKESMANNEN I MØRE os ROMSDAL f. L2016/7045/FMMRMAOP/421.4 Saksbehandlar, rnnvalstelefon Dykkar dato l - :,:1) ykkar:fef.,}-75 ' f. f' -` Vár dato rådgivar Marina Opstad, /2046. ' Vår ref. Ørsta kommune Dalevegen ØRSTA _ G o2ozl:/m Ørsta kommune - vedtak i klagesak etter plan- og bygningslovfam-åf reguleringsplan for Sæbø brygge - gnr169 bnr33 bnr75 og deler av gnr23 Fylkesmannen stadfestar kommunen sitt vedtak. Klagane har ikkje ført fram. l Eg viser til oversending av Nordbohus AS har på vegne av Nordbohus Enerbygg AS, Hjørundfjord Fjordservice v/marit Riise Olsen og Ørsta kommune utarbeid framlegg til detaljreguleringsplan for Sæbø brygge og dei omkringliggande delande av Sæbø sentrum. Planarbeidet har vore eit samarbeid der Nordbohus og Hjørundfjord Fjordservice har levert plangrunnlaget for den delen av planområdet som er knytt til Sæbø brygge som eit privat framlegg, medan kommunen har utarbeidd grunnlaget for dei omkringliggande areala. Kommunestyret har i møte den , under sak 59/16, gjort vedtak om å eigengodkjenne detaljreguleringsplan for Sæbø brygge med tilhøyrande plankart sist revidert og reguleringsføresegner sist revidert Vedtaket er klaga på av Geir Olav Hjortland og Anne Marthe Holen, Kari og Malvin Holen, Ståle og Ãshild Walseth, Dina Karin og Einar Kolås, samt Helge Strand ved brev av Vedtaket er også klaga på av Anna Dorthea Moan og Jon Arne Ãrseth, interessegruppa for Sæbø sentrum, samt Elisabeth og Normann Dimmen ved brev av Forslagsstillar har kome med tilsvar til klagane i brev av Ørsta formannskap har i møte den , under sak 170/16, handsama klagene og vedtok å ta klagen frå Geir Olav Hjortland m.fl. delvis til følgje i høve breidda på snuhammar. Det er også gjort ei mindre endring i høve parkering. Utover dette har formannskapet vedtatt å halde fast ved eigengodkjenningsvedtak i sak 59/16. I samsvar med plan- og bygningslova (pbl.) 1-9 er saka etter dette sendt over til fylkesmannen som klageinstans. I samband med fylkesmannen sin klagesakshandsaming er det mottatt tilleggsmerknad frå Geir Olav Hjortland den Når det gjeld bakgrunnen for saka elles vert det vist til saksdokumenta. I- Postboks MOLDE OO - fmmr ostmottak 9

10 side 2 av 6 Fylkesmannens merknader: Om fylkesmannen si klagehandsaming Klagane er levert innanfor lovbestemt klagefrist og vilkåra for å handsame dette som ei klagesak er oppfylt. Ved behandling av klage på vedtak om eigengodkjenning av reguleringsplan kan fylkesmannen prøve alle sider av saka. Dette gjeld mellom anna saksbehandlinga, bruk av rettsreglar og om kommunen sitt skjønn i reguleringssaka har vore forsvarleg utøvd. Resultatet av klagesaksbehandlinga kan bli at kommunen sitt reguleringsvedtak stadfestast eller opphevast. Fylkesmannen kan derimot ikkje gjere endringar i reguleringsplana utan å leggje saka fram for kommunen jfr. pbl Planområdet Planområdet er på 29 daa og ligg i bygdesentrumet Sæbø, nedst i Bondalen i ei bukt midt i Hjørundfjorden. Planområdet omfattar ein stor del av det sentrale Sæbø sentrum. Planen er avgrensa av sjø i aust og omfattar areal til og med fylkesvegen og «legebustaden» i vest. Planområdet er avgrensa mot prestebustaden og kommunehuset i nord, og mot Hjørundfjordheimen i sør. Planområdet omfattar også plassen framom kommunehuset. I den sørlege delen av planområdet ligg reinseanlegget og branngarasjen med eit ubygd areal imellom. Utbyggingsområdet til Sæbø brygge består av eit kaiområde med eit eksisterande lagerbygg. Tilstøytane areal i nord er også eit kaiområde. Planstatus For området gjeld reguleringsplan for deler av Sæbø sentrum, vedteken (RTK- 9609). Området grensar til planlagd ny trase for riksveg 655 og er i gjeldande plan sett av til fritids-, turist- og bustadføremål, sentrumsføremål, offentleg/privat tenesteyting, trafikkareal, parkering, kai, leikeplass, turveg, friområde, park, bruk og vern av sjø og vassdrag med tilhøyrande strandsone, hamneområde og småbåthamn. Føremålet med planarbeidet Føremålet med planarbeidet er å rydde opp i ein uklar arealbruk mot sjøen, auke kvaliteten på dei offentlege areala, gje meir friområde og forlenge eksisterande turveg. Gjennom planarbeidet vil ein samtidig leggje til rette for fleire bueiningar i området og tydeleggjere grensa mellom bustadområdet og det grøne friområdet. Ein vil stramme opp vegutforminga i sentrum, gje eit tydlegare skilje mellom trafikkareal og gangareal samt etablere tosidig fortau langs fv655. Barn og unge sine interesser Fylkesmannen finn at barn og unge sine interesser er tilstrekkeleg ivaretatt i plansaka. Naturmangfaldlova Kravet om at saka skal basere seg på eksisterande og tilgjengeleg kunnskap jfr. naturmangfaldlova (nml.) 8 vert vurdert som oppfylt. Då naturmangfald i liten grad vert råka av planforslaget, og det ikkje kan påvisast spesielle skadeeffektar frå tiltaket på verdifull natur, legg fylkesmannen til grunn at det ikkje er naudsynt å gjere vurderingar etter dei andre miljøprinsippa i nml

11 side 3 av 6 Fylkesmannen si vurdering av klagane Klagane frå grunneigarane i eller tilgrensande til planområdet rettar seg hovudsakeleg mot vedteken arealbruk. Det avgjerande spørsmålet i saka er om kommunen si vurdering av arealbruken i planområdet byggjer på saklege og relevante reguleringsmessige omsyn. Rettsleg grunnlag Av plan- og bygningslova 3-2 går det fram at kommunestyret er øvste plan- og arealbruksmynde i kommunen. Etter pbl avgjer kommunestyret på grunnlag av ei skjønsmessig vurdering kva for areal som skal regulerast, om det skal gjerast endringar i vedtekne reguleringsplanar og korleis areal skal nyttast i plansamanheng. Vurderinga vert gjort i samråd med fagorgan og dei som har interesser i reguleringsområdet. Ved denne vurderinga vil det ofte vere ulike omsyn som gjer seg gjeldande. Dei rettslege rammene for lovleg arealbruk i reguleringsplanar er fastsett i pbl. 12-5, 12-6, og Kva som er hensiktsmessig arealbruk innanfor desse rammene er ei vurdering som er underlagt kommunen sitt frie skjønn, og fylkesmannen skal legge vekt på dei lokale vurderingane kommunestyret har gjort, jfr. forvaltningslova 34, 2. ledd. Under føresetnad av at dei omsyn kommunestyret har lagt vekt på er saklege ut frå reguleringsmessige og alminnelege forvaltningsrettslege krav, er det i utgangspunktet opp til kommunestyret å avgjere korleis dei ulike omsyn skal vegast. Ojfientleqe anskaffinqar anbod Klagarane viser til at den kommunale tomta og prosjektet burda vore utlyst på anbod. Fylkesmannen skal prøve om kommunen sitt planvedtak er i tråd med plan- og bygningslova, og reglane om anbod vil ikkje bli behandla i denne klageavgjerda. Forholdet til private requlerinqsplanforslaq Klagarane har hevda at den private utbyggjaren areal i for stor grad. har fått påverke utviklinga av offentlege Pbl regulerer handsaming av private reguleringsplanforslag. Av denne går det fram at det er kommunen som avgjer om eit privat reguleringsforslag skal fremmast eller ikkje. Fylkesmannen vil peike på at det er opp til reguleringsstyresmakta sitt frie skjønn â avgjere korleis eit område skal regulerast. Ein privat part kan derfor ikkje tvinge fram ei bestemt regulering for sitt område. Den private sin rett etter går ikkje lenger enn til å framsette eit forslag til detaljreguleringsplan, og få dette vurdert av kommunen. Det er kommunen som avgjer om eit område skal regulerast om og i tilfelle kva det bør regulerast til. Der kommunen finn å kunne fremme det private forslaget, er det kommunen sjølv som overtar planen og legg denne ut til offentleg ettersyn. Deta/jregu/erinq kontra områderequlerinq Klagarane har hevda at det er unødvendig å detaljregulere dette området når ein snart skal sette i gang med planlegging av ein områdeplan for heile Sæbø sentrum. Det er riktig at ei detaljregulering gjerne brukast for å følgje opp og konkretisere overordna arealdisponering i kommuneplan eller områderegulering. Etter pbl. 12-3, fyrste ledd, andre punktum kan detaljregulering likevel skje som utfylling eller endring av vedtatt reguleringsplan. Ei detaljregulering kan følgjeleg også utarbeidast utan nokon forutgåande 11

12 side 4 av 6 områderegulering. Det er kommunen som avgjer kva plangrunnlag som er naudsynt i eit område. I dette tilfellet har kommunen vist til at dei etter ei konkret vurdering valte å gå for detaljregulering av gjeldande område i samarbeid med den private aktøren. Fylkesmannen har ingen avgjerande merknadar til dette. Parkeringsarea/ I klagane er det gjort gjeldande at det er satt av for lite areal til parkering innanfor planområdet. I den førebuande klagebehandlinga har kommunen tatt klagen delvis til følgje ved å redusere breidda på snuhammar knytt til veg SKV2 slik at det blir rom for fleire parkeringsplassar for eigarane av bueiningane i Stokkebygget. l tillegg er det illustrert nokre fleire parkeringsplassar på torgområdet, inntil grensa mot BKS1. l planføresegna knytt til felt BS1 og B1 er det stilt krav om minimum 1,5 parkeringsplassar per treromsleilegheit eller større og 1 p-plass per leilegheit med til og med to rom. For dei andre felta blir det kommunen sin parkeringsnorm og krava i lov og forskrift som til ein kvar tid vil vere gjeldande. Sett i forhold til at det er snakk om konsentrerte bueiningar i Sæbø sentrum, har kommunen funne at krava til parkering innanfor planområdet er tilstrekkeleg. Fylkesmannen har ingen avgjerande merknadar til dette. vegløysing I klagane er det gjort gjeldande at alternativ vegløysing inn til Sæbø brygge burde vert nærare utgreia. I samband med den førebuande klagebehandlinga har kommunen utarbeidd ei skisse og gjort ei nærare vurdering av alternativ vegløysing. Kommunen har skissert fordelar og ulemper med vegløysinga og gjort ei heilskapleg vurdering av at fordelane med den alternative løysinga ikkje er store nok til at dei veier opp for ulempene løysinga inneberer. Fylkesmannen har ingen avgjerande merknadar til at kommunen har valt å ikkje gå vidare med den alternative vegløysinga. Offent/eq areal møtep/assar Klagarane har vist til at offentlege definert i reguleringsplanen. interesser får redusert areal og at møteplassar ikkje vert Planområdet utgjer ein stor del av Sæbø sentrum, og mykje av utearealet skal vere offentleg areal. Langs heile sjøfronten og ved Litleelva er det sett av areal til offentleg friområde og grøntareal med ein 3 m brei turveg. Det er lagt til rette for å etablere møteplass med benkar og liknande på nordsida av utløpet til elva. Det er stilt rekkefølgjekrav til opparbeiding av grønstrukturen ved Sæbø brygge, merka #2 i plankartet. På haldeplassen v/kaia er det innarbeidd eit område med torgfunksjon. Grensa mellom bustadområdet og det grøne friområdet vil verte tydeleg og definert med ein mur langs heile den offentlege turvegen. Dette vil forsterke den tydelege oppdelinga av privat og offentleg areal, og med det gje det offentlege arealet auka kvalitet i høve den situasjonen som er på området i dag. 12

13 side 5 av 6 Fylkesmannen finn at kommunen har lagt vekt på å ivareta dei møteplassane som det er peika på i merknadane, og finn at dette omsynet er tilstrekkeleg ivaretatt i planprosessen. Utnyttinqsqrad oq byqqehøgde Klagarane har merknadar til høgda og det arkitektoniske uttrykket på Hjørundfjord brygge. Det er samtidig satt fram krav om at påbygging av lager mot sør vert stoppa slik at siktelinjene vert oppretthalde. Kva gjeld Sæbø brygge så har klagarane gjort gjeldande at utbygginga der vil bli for stor og tett. Krav til utnyttingsgrad og høgde innanfor eit planområde er eit av fleire verktøy for å styre bygningane sitt omfang. Kor høg utnyttingsgrad eit bustadområde skal ha, vil i stor grad vere eit lokalpolitisk arealspørsmål og fylkesmannen viser i den forbindelse til det som er sagt ovanfor om kommunen si arealbruksvurdering. l planføresegna er det lagt opp til ein % BYA på 100for BKB1(Hjørundfjord brygge) og 90 for BKS1 (Sæbø brygge). Maksimal høgde på bygg i område BKS1 skal ikkje overstige kote 11, mens bygg på BKB1 kan vere maksimalt 10 m høg. Fylkesmannen merkar seg at utbygging av Sæbø brygge og Hjørundfjord brygge inneberer store endringar i høve dagens situasjon. Bygga vil bli vesentleg større enn dei som står der i dag, noko som kan lede til at utsiktforholda frå bakanforliggande bygg vert endra. Av saksdokumenta går det likevel fram at kommunen har gjort konkrete vurderingar av bygga sitt omfang. Høgda på Sæbø og Hjørundfjord brygge er vurdert opp mot offentlege areal og dei to viktige husa i nord. Sjølv om nye bygg vil kunne verte dominerande har kommunen funne at omfanget ikkje vil utgjere eit vesentleg inngrep i det offentlege arealet på torget eller for bygga i bakkant. Det er vurdert ulike løysingar i høve bygningskropp, takform og fasade. Kommunen har lagt vekt på at bygga vil bli liggande i det tettaste sentrumsområdet i Sæbø og at dette talar for ei høg utnytting. Det er vidare vurdert at omsynet til å få etablert store og fleire einingar må vege tungt. Kommunen har konkludert med at løysinga er forsvarleg og at ulempene for omgivnadane ikkje går utover det påreknelege, sett i lys av lokaliseringa. Kva gjeld lagertilbygget har kommunen redusert breidda på dette. Det er vist til at Iagerbygget ikkje kjem i konflikt med siktlina, men at det nok vil ta noko av fjordgløttet. Kommunen har ikkje funne det tilrådeleg å redusere lagertilbygget enno meir. Fylkesmannen finn at omsynet til bygningsvolum, utnyttingsgrad og høgde har vore tilstrekkeleg vurdert i planprosessen. Konklusjon Detaljreguleringa inneberer at eit kaiområde med lagerbygg vil bli bygd ut med konsentrert bustadbygg. Dette vil sjølvsagt medføre endringar for omgivnadane. l ulik grad vil utbygginga påverke utsikts- og solforhold for bustadane i området, det visuelle uttrykket i området vil bli endra, samtidig som det vil bli meir trafikk og aktivitet i området. Det ligg innanfor kommunen sin myndigheit å ta stilling til korleis ulike interesser skal vegast i ei arealbruksvurdering. Fylkesmannen finn at kommunen har gjort ei forsvarleg arealbruksvurdering for Sæbø brygge. Vurderinga er grunngjeve i saklege 13

14 side 6 av 6 reguleringsmessige omsyn og fylkesmannen har ikkje avgjerande merknadar til kommunen si skjønnsmessige arealbruksvurdering. Fylkesmannen kan ikkje sjå at det er grunnlag for å ta klagene til følgje. I denne samanheng er det sett hen til at det i stor grad er samanfall mellom dei moment som klagane er grunngitt med, og dei merknader som har komme frem undervegs i planprosessen. Kommunestyret har ved handsaming og godkjenning av reguleringsplana vore kjent med disse synspunkta. Fylkesmannens vedtak: Med heimel i plan- og bygningslova 1-9, jf. forvaltningslova 34, rundskriv T-2/09 frå Miljøverndepartementet og brev av frå Kommunal- og regionaldepartementet, stadfestar fylkesmannen Ørsta kommune sitt vedtak i sak nr. 59/16. Dette vedtaket er endeleg og kan ikkje klagast på vidare, jf. fvl. 28. Partane er underretta om vedtaket ved kopi av dette brevet. Med helsing Helge Mogstad (e.f.) Marina Opstad direktør Dokumentet er elektronisk godkjent og har ingen signatur. Kopi: Helge Strand Øyragata SÆBØ Kari og Malvin Holen Øyragata SÆBØ Ståle Walseth Øyragata SÆBØ Anna Dorthea Moan og Jon Arne Ãrseth Øyragata SÆBØ Alexander Riise Olsen og Benedicte B. Hansen Øyragata SÆBØ Elisabeth og Normann Dimmen Øyragata SÆBØ Åshild Walseth Postboks SÆBØ Marit Riise Olsen og Oddvar Olsen Kyrkjevegen SÆBØ Hjørundfjord Fjordservice v/marit Riise Olsen Kyrkjevegen HOVDEBYGDA Nordbohus Enerbygg AS Industrivegen HOVDEBYGDA Dina Karin og Einar Kolås Ãmdalen ØRSTA Mats Riise og Ida Maria Buzon Ose Prestebrauta ØRSTA Sunniva Stokke og Øyvind Kriken Fylling Øvremovegen 12B 6154 ØRSTA Nordbohus AS v/rita Einevoll Strandveien TRONDHEIM Geir Olav Hjortland og Anne Marthe Holen Saturnveien OSLO 14

15 Nedre Slottsgate OSLO Tlf: Org.nr Oslo, 2. juni 2017 Til kommunen ved - ordfører - rådmann - ansvarlig for natur og friluftsliv Vannscooter hva nå? Regjeringen offentliggjorde 18. mai at vannscootere likestilles med fritidsbåt. Vannscootere vil heretter kunne brukes på lik linje med fritidsbåter i de aller fleste områder. Dette er en følge av at vannscooterforskriften oppheves. Kommunene kan nå fastsette lokale forskrifter om bruk av vannscooter. I stortingsmeldingen om friluftsliv er regjeringen tydelig på at bruk av vannscooter kan medføre ulemper for blant annet naturmangfold og friluftsliv. Her påpeker regjeringen nettopp at motorisert ferdsel som vannscooterkjøring utgjør en sikkerhetsrisiko for de som padler, seiler, ror eller bader. Nå er det opp til kommunene å ivareta disse brukerne. Ett av europas mest liberale lovverk for vannscooter: Norsk Friluftsliv har undersøkt regelverket for vannscooter i en del europeiske land, og resultatene av denne undersøkelsen viser at Norge har fått et av Europas mest liberale regelverk. I Italia og Tyskland er det en forbudssone på 500 meter fra land der det er strand eller badende. I Frankrike og Danmark gjelder forbudet 300 meter ut fra land. I Spania, Italia, Portugal, Frankrike og Tyskland har man bare lov til å kjøre vannscooter i dagslys, når det er fint vær og god sikt. En rekke av landene stiller også krav til registreringsskilt, egne førerkort og 18-årsgrense. I Norge er det nå ingen slike begrensninger eller krav. Hva bør kommunene gjøre: Med opphevelsen av vannscooterforskriften påhviler det kommunene et stort ansvar for å bevare vann, vassdrag og sjø som den viktige rekreasjonsarena den er i dag. Det blir viktig at kommunene nå hindrer at sjøens myke trafikanter fortrenges, og at rerekreasjonsverdien for turgåere, hyttefolk, Organisasjoner tilsluttet Norsk Friluftsliv: 4H Norge, Den Norske Turistforening, Forbundet KYSTEN, KFUK-KFUM speiderne, Kristen Idrettskontakt, Norges Jeger- og Fiskerforbund, Norges Klatreforbund, Norges Padleforbund, Norges Røde Kors, Norges Seilforbund, Norges speiderforbund, Norges Turmarsjforbund, Norsk Kennel Klub, Norsk Orientering, Skiforeningen, Syklistenes Landsforening 15

16 turister og alle de som oppholder seg ved kysten vår, på innsjøer og ved vassdrag, ikke reduseres. Kommunene har også et stort ansvar for å ivareta sårbar natur, fugle- og dyreliv. Norsk Friluftsliv mener kommunen bør gjennomgå bruken av kommunens sjøområder, ta nødvendige hensyn til natur og friluftsliv, og utarbeide lokale forskrifter som regulerer bruken av vannscooter. Norsk Friluftsliv anbefaler at kommunen går gjennom alle mulighetene for å se hvilke kombinasjoner som best ivaretar natur- og friluftsinteressene i sin kommune. Dette er regelverket kommunen kan benytte i arbeidet med egne forskrifter: 1. Kommunen har hjemmel i motorferdselloven til å fastsette lokale forskrifter om bruk av vannscootere i vassdrag og innsjøer der det ikke allerede er forbudt. Kommunen kan forby vannscooter på hele elle deler av arealet og/eller sette fartsbegresninger på hele eller deler av arealet. 2. Kommunen har i den sentrale fartsforskriften hjemmel til å gi lokale forskrifter med fartsgrenser. Fartsgrensen i den lokale forskriften vil gjelde alle type fritidsfartøyer og kan ikke gjelde spesefikt for vannscooter. Den sentrale fartsforskriften har også generelle krav om aktsomhet, sikkerhet og hensyn til badende. Fartsforskriften er hjemlet etter Småbåtloven. 3. Kommunen har hjemmel i havne- og farvannsloven mulighet til å begrense bruk av fartøy på sjøen av hensyn til friluftsliv, miljø, fremkommelighet, trygg ferdsel og forsvarlig bruk. Dette kan gjøres med en ordensforskrift som blant annet kan regulere bruk av vannscooter på hele eller deler av kommunes sjøområde for å ivareta hensyn til trygg ferdsel, forsvaltig forvaltning av farvannet, miljø eller friluftsliv. Reguleringene kan gjelder både fart og forbud. Det er utarbeidet en forskriftsmal som kommunen må bruke: 16

17 I enkelte verneområder er bruk av vannscooter forbudt gjennom verneforskriftene. Disse reguleringene blir videreført. Veileder: Samferdselsdepartementet arbeider med en veileder for kommunene som vil utarebeide egne forskrifter, denne vil være klar i løpet av juni, men det er loveverket som omtales i dette brevet som vil kunne regulere vannscootertrafikken. Vi anbefaler derfor kommunene å starte arbeidet nå. Veiledning: Kystverket skal veilede ifht lovverket som gjelder vannscooter: Telefon (sentralbord) Samferdselsdepartementet har ansvar for Småbåtloven, Havne- og farvannsloven og den sentrale fartsforskriften. Saksbehandler i Samferdsels dep. med ansvar for vannscooter, Bente L. Michalsen tlf Klima- og miljødepartementet har ansvaret for motorferdselloven. Tlf Med vennlig hilsen Norsk Friluftsliv Hans Erik Lerkelund Fagsjef naturforvaltning Siri Meland Fagsjef samfunnskontakt Kopi: Samferdselsdepartemetnet Klima- og miljødepartemetnet Fylkesmenn Fylkeskommuner Miljødirektoratet Forum for natur og friluftsliv 17

18 ØRSTA KOMMUNE SAKSFRAMLEGG Sakshandsamar: Wenche Solheim Arkivsak: 2017/1133 Løpenr.: 7252/2017 Utvalsaksnr. Utval Møtedato 75/17 Ørsta formannskap /17 levekårsutvalet /17 Ørsta kommunestyre /17 Ørsta formannskap Saka gjeld: VELLE SKULE UTVIDING KLASSEROM TILRÅDING TIL VEDTAK: Ørsta kommunestyre vedtek å bygge fire nye klasserom med grupperom, garderobar og toalett på Velle skule, til saman om lag 500 m2. Prosjektet omfattar også oppgradering av kapasitet på ventilasjonsanlegg, lukking av branntekniske avvik, etablering av arbeidsrom for tilsette og solskjerming. Prosjektet har ei samla kostnadsramme på inntil 24,9 mill inkl mva og skal finansierast gjennom nye låneopptak. 18

19 Saksvedlegg: 1. Notat om skulebygg frå seksjonsleiar skule 2. Notat om Hovden skule, seksjon eigedom 3. Illustrasjon klasserom Uprenta vedlegg: 1. PS 46/16 saksprotokoll Ørsta kommunestyre Saksopplysningar: Seksjonane eigedom og skule har saman utarbeida prioriteringsliste for skulebygg. Saka vart handsama i kommunestyret 16.juni 2016 (PS 46/16) med følgjande vedtak: Prioritert liste over tiltak i del C av saksutgreiinga legg føringar for økonomiplan og budsjett. DEL C: Samla prioritering frå seksjon eigedom og seksjon skule med enkel framdriftsplan for økonomiplanperioden Seksjonane er einige om desse kriteria for prioritering av framdrifta: 1. Manglar når det gjeld lover og føresegner for helse, miljø og tryggleik må i alle høve vere det som veg tyngst. 2. Den særs krevjande situasjonen på Velle og Vikemarka skular m.o.t. kapasitet, må vege tungt. Vi er nøydde til å ha lovleg skuleplass til dei nær 600 elevane. 3. Dersom ein kan få til praktiske og raske tiltak som løyser utfordringar for flest mogleg elevar og tilsette, tel det tungt. 4. Det må vere viktig å sjå på dei ulike behova og få til ei best mogleg arbeidsfordeling for seksjon eigedom etter kva tiltak som er akutte og kan løysast raskt og høvesvis billig, og kva tiltak som treng lenger utgreiingstid eller er så dyre at plasseringa i økonomiplanen er meir krevjande. Tabellen med prioriteringane står på side 1 i notat frå seksjonsleiar skule, vedlegg 1. I budsjettet for 2017 er det lagt inn til brannsikring og klasserom på Velle skule. Prosjektet er planlagt fullført i 2018, jamfør økonomiplan der det er sett av 25 mill. I budsjettvedtaket for 2017 er det også sett av midlar til forprosjekt til Hovden og Sæbø skular. Det er ei klar målsetting at dette arbeidet kjem i gong i Viser elles til vedlegg 2 (Hovden skule) der ein beskriv korleis avvik er tenkt lukka. Der er stor semje mellom politikarar og administrasjon om at vi må lukke alvorlege avvik og at vi må ha plass til elevane slik at vi sikrar forsvarlege læringsmiljø. Velle og Vikemarka skular har akutte behov for meir plass. Det vert jobba med ei løysing for Vikemarka på kort sikt i samsvar med vedteke budsjett. Velle skule har fleire rom som er for små i høve auka elevtal, og det er kritisk at arbeidsromma for personalet på loftet av skulen kan verte stengde på kort varsel pga branntekniske tilhøve. Samtidig med behov for lukking av avvik har vi no kome til det stadiet der vi må opprette introduksjonsklasse for nyankomne framandspråklege elevar. Sjå eiga sak. Einaste mogelege lokasjon til ei slik klasse er ved Velle skule. 19

20 Rådmann og seksjonsleiarane for skule og eigedom har drøfta korleis vi på ein rasjonell måte kan stette behova og samtidig lukke fleire avvik innafor ein akseptabel kostnad. Vi har vurdert ulike alternativ som paviljongar og lettbygg. Dette vil ha ein kostnad på minimum 4 mill og vil dessutan ikkje lukke avvik. Ut frå dette er det difor mest fornuftig å bygge fire klasserom med grupperom, garderobar og toalett i samsvar med tidlegare planar. Dette vil gi lovlege arbeidsrom for personalet, lovleg plass til elevane i dei 14 klassene skulen har no, og rom til ei introklasse. Prosjektet bør kunne ha ei byggetid på 9-10 månader, og vere klart til skulestart i 2018 om vi får starta planlegginga før ferien. I påvente av ferdigstilling av bygget må personalet ha tilhald på loftet 1 år til, kunst og handtverk vert flytta til kulturhuset, og introklassa får eit av dei klasseroma som i utgangspunktet er for lite til ei ordinær klasse. Planlagd tilbygg gir ingen auka kapasitet på Velle skule utover at der vert lovleg plass til normale klassestorleikar. Men ein ser for seg at flytting av Ørsta vidaregåande skule på sikt vil gi rom for utviding av skulen slik at denne kan vere ein «buffer» for toppane til både Vikemarka, Hovden og eventuelt Dalane skular. Dette er likevel eit stykke fram i tid, men ei forklaring på kvifor ein ikkje foreslår ei meir omfattande utbygging no. Det er dessutan vanskeleg å finne plass til ei større utbygging mot elva med tanke på storleiken til skulen sitt uteområde. Den 9. mai var det arbeidsmøte i formannskapet der også gruppeleiarar deltok. Politikarane var inndelte i tre grupper der dei skulle prioritere dei viktigaste investeringsprosjekta i neste økonomiplan. Alle gruppene hadde Velle og Vikemarka skular på plass nr ein. Arbeidet med grupperom på Vikemarka skule er prioritert oppgåve i I samsvar med klare signal frå det politiske arbeidsmøtet og den akutte situasjonen for sentrumsskulane fremjar rådmannen no sak om prioritering av tilbygg ved Velle skule. Vurdering og konklusjon: Fleire av skulane har avvik knytt til branntilsyn, mattilsyn, inneklima og universell utforming. Det er viktig å kombinere investeringar med lukking av avvik og samtidig sikre at vi har plass til elevar og tilsette. Prosjektet har ei samla kostnadsramme på inntil 24,9 mill inkl mva og skal finansierast gjennom nye låneopptak. Likestillingsmessige sider ved saka: Sikrar universell utforming og tilgong for alle, både elevar og tilsette. Konsekvensar for folkehelsa: Lukkar avvik knytt til Forskrift om miljøretta helsevern i skular og barnehagar. Betre arbeidsmiljø for elevar og lærarar. Ein viser til rapport etter tilsyn og systemrevisjon av miljøretta helsevern, datert I rapporten går det mellom anna fram at enkelte klasserom har svært konsentrert utnyttingsgrad som ikkje er god verken ut frå omsynet til borna eller læringsmiljøet. Revisjonen rår også til at ein får på plass manglande solskjerming og evt oppgradering av kapasitet på ventilasjonssystemet for gamlebygget. 20

21 Ein viser til tilsynsrapport frå brannmynde, datert og brannteknisk tilstandsvurdering utført av Rambøll i Ut frå tiltaksplan utarbeida av Rambøll er det lista opp konkrete tiltak for å lukke avvik. Dette gjeld utskifting av enkelte vindu og dører til element med brannmotstand, komplettering av brannceller, branntetting av rørgjennomføringar, supplering av branndetektorar og ledesystem, orienteringsplanar må reviderast. Dagens bruk av 3. etg til arbeidsrom/kontor og bruk av sløydsal i underetg (gamlebygget) er ulovleg i høve regelverk. Nytt tilbygg til Velle skule gjev 4 nye klasserom med tilhøyrande grupperom og garderober/toaltt som stettar dagens arealkrav. Dette vil m.a. frigjere 4 små klasserom i gamlebygget. Tre av desse er planlagd nytta til arbeidsrom for tilsette, og skal fullt ut erstatte dei ulovleg etablerte kontora i 3. etg. Det fjerde klasseromet er tenkt nytta til introduksjonsklassa. All varig personopphald i 3. etg vert avvikla og branntekniske avvik for etasjen vert såleis lukka. Ein må også implementere å lukke andre branntekniske avvik i dette prosjektet, desse er i 2015 kostnadsrekna til om lag kr ,-. Det er viktig å merke seg at denne kostnaden ikkje inkluderer å lukke avvik for sløydsal i underetasjen. Sløydsal manglar tilfredsstillande rømingsveg og er ikkje godkjend slik den er i dag. Behova for spesialrom som sløydsalar og liknande, må vurderast for alle skulane i Ørsta samla når dei nye fagplanane er klare i 2019/2020. Revisjonen rår til at ein får på plass manglande solskjerming og oppgradering av kapasitet på ventilasjonssystemet for gamlebygget, dette bør også implementerast i prosjektet. Miljøkonsekvensar: Prosjektet inneheld energimerking av bygget. Avvik med frist 2015 frå NVE kan lukkast. Økonomiske konsekvensar: I budsjett og økonomiplan er det sett av til saman til Klasserom og brannsikring på Velle skule. Det ein no foreslår vil redusere kostnadane med 4-5 mill. Utan tilbygg må ein pårekne å sette opp paviljong i samband med oppretting av introklasse, kostnad til dette er stipulert til 4 mill. Beredskapsmessige konsekvensar: Politiet sin objektplan for skulebygg må oppdaterast, like eins skulen sin krise- og beredskapsplan. Konsekvensar for barn og unge: Større klasserom gir mindre «knuffing» og betre inneklima og læringsmiljø. Klasseroma får lovleg storleik i samsvar med elevtalet i klassene og Forskrift om miljøretta helsevern i skular og barnehagar. Garderobar og grupperom gir generelt ein betre skulekvardag for alle. Ut frå ei samla vurdering har rådmannen følgjande tilråding til vedtak: Ørsta kommunestyre vedtek å bygge fire nye klasserom med grupperom, garderobar og toalett på Velle skule, til saman om lag 500 m2. Prosjektet omfattar også oppgradering av kapasitet på ventilasjonsanlegg, lukking av branntekniske avvik, etablering av arbeidsrom for tilsette og solskjerming. Prosjektet har ei samla kostnadsramme på inntil 24,9 mill inkl mva og skal finansierast gjennom nye låneopptak. 21

22 Ørsta, Wenche Solheim Rådmann Saksprotokoll i levekårsutvalet TILRÅDING TIL KOMMUNESTYRET: Ørsta kommunestyre vedtek å bygge fire nye klasserom med grupperom, garderobar og toalett på Velle skule, til saman om lag 500 m2. Prosjektet omfattar også oppgradering av kapasitet på ventilasjonsanlegg, lukking av branntekniske avvik, etablering av arbeidsrom for tilsette og solskjerming. Prosjektet har ei samla kostnadsramme på inntil 24,9 mill inkl mva og skal finansierast gjennom nye låneopptak. Handsaminga (9 r.f.) Synfaring på Velle skule Ordførar Stein Aam orienterte. Leiar la fram følgjande forslag: Utsette saka til møtet i levekårsutvalet i august og kommunestyret i september, og få ei konsekvensutgreiing - spesielt økonomisk Ved alternativ røysting fekk rådmannen si tilråding 5 røyster og vart vedteken Leiar sitt forslag fekk 4 røyster TILRÅDING TIL VEDTAK: Ørsta kommunestyre vedtek å bygge fire nye klasserom med grupperom, garderobar og toalett på Velle skule, til saman om lag 500 m2. Prosjektet omfattar også oppgradering av kapasitet på ventilasjonsanlegg, lukking av branntekniske avvik, etablering av arbeidsrom for tilsette og solskjerming. Prosjektet har ei samla kostnadsramme på inntil 24,9 mill inkl mva og skal finansierast gjennom nye låneopptak. Saksprotokoll i Ørsta formannskap TILRÅDING TIL KOMMUNESTYRET: Ørsta kommunestyre vedtek å bygge fire nye klasserom med grupperom, garderobar og toalett på Velle skule, til saman om lag 500 m2. Prosjektet omfattar også oppgradering av kapasitet på ventilasjonsanlegg, lukking av branntekniske avvik, etablering av arbeidsrom for tilsette og solskjerming. Prosjektet har ei samla kostnadsramme på inntil 24,9 mill inkl mva og skal finansierast gjennom nye låneopptak. Handsaminga (9 r.f.) Formannskapet vedtok med 9 mot 0 røyster å leggje saka fram for kommunestyret i samsvar med rådmannen si tilråding 22

23 TILRÅDING TIL VEDTAK: Ørsta kommunestyre vedtek å bygge fire nye klasserom med grupperom, garderobar og toalett på Velle skule, til saman om lag 500 m2. Prosjektet omfattar også oppgradering av kapasitet på ventilasjonsanlegg, lukking av branntekniske avvik, etablering av arbeidsrom for tilsette og solskjerming. Prosjektet har ei samla kostnadsramme på inntil 24,9 mill inkl mva og skal finansierast gjennom nye låneopptak. 23

24 Notat om skulebygg framfor arbeid med økonomiplan for Seksjonsleiar er beden om eit oppdatert notat framfor arbeid med økonomiplan Seksjonsleiar har også før slikt arbeid i 2015 og 2016 kome med innspel om dette. Konklusjonane såg då slik ut: 1. Notat av 20. februar 2015 Både nosituasjonen og framtidig situasjon ved mange av skulane, særleg i sentrum, er urovekkjande, for ikkje å seie akutt. Både rehabiliterings- og utbyggingsbehovet er enormt dersom ein skal ta på alvor at skulane skal planleggjast, byggjast, tilretteleggjast og drivast slik at det blir teke omsyn til tryggleiken, helsa, trivselen og læringa til elevane, og at det fysiske miljøet i skulane skal vere i samsvar med dei faglege normene som fagmyndigheitene til ei kvar tid tilrår, slik opplæringslova krev. 2. Mai 2016: Felles sak til kommunestyret med sams prioritering frå seksjon eigedom og seksjon skule: År Tiltak Stipulerte kostnader eks moms 2017 a. Ørsta ungdomsskule, kjellar: Brannsikring ca b. Velle skule: Vurdering av branntekniske løysingar for loft/ kjellar, alternativt nybygg Usikkert, men nybygg som kan erstatte desse funksjonane og ev andre funksjonar ved omdisponering av samla bygningsmasse c. Ørsta opplæringssenter: Vurdering av framtida til noverande lokale? d. Vikemarka skule: Tilbygg 6 grupperom (ca kvm) 2018 e. Sæbø skule: Ungdomsskulebygget, sanering og nybygg (ca 700 kvm) f. Velle skule: Nybygg klasserom dersom dette ikkje vert løyst i 2017 Sjå b 2019 g. Hovden skule: Nybygg til erstatning av øvrebygget, gymnastikksal, garderobar, personalavdeling, mm h. Vikemarka skule: Nybygg 2 klasserom, 2 grupperom, arbeidsrom lærarar, flytting av skulekjøkken, spesialrom elles, lager mm. (ca. 400 kvm) i. Renovering bygg 1 og 2. j. Dalane skule (må vere klart til skulestart): 2 Grupperom (50 kvm), branndokumentasjon og renovering Renoveringskostnader k. Ørsta ungdomsskule: Tilleggsareal (ca 1200 minst kvm) l. Hovden skule: Renovering nedrebygget SUM Minst

25 3. Situasjonen i 2017: Seksjonen er verken mannskapsmessig (både sentralt og på einingane) eller bygningsmessig rigga for å møte dagens og framtidas utfordringar. a) Spesialrom: Statlege signal siste året i form av stortingsmeldingar og høyringsforslaget til ny overordna del av læreplanverket ber med seg signal om at prioriteringane for fagopplæringa i grunnskulen skal endrast mykje etter som dei nye fagplanane kjem på plass i tida fram til Dette har skapt usikkerheit om kva fag og fagvekting på ulike klassetrinn som vil verte gjeldande. Det vi veit, er at det vil kome tre fagovergripande hovudemne, men det er vanskeleg å sjå føre seg kva verknader dette kan få på rombehovet. Opplæringslova skal også gjennomgå ein full revisjon, noko som ikkje har vore gjort på svært mange år. Det vil såleis kunne vere ei feilinvestering å bygge spesialrom til t.d. mat- og helse, naturfag, kunst og handverk i perioden før dei nye fagplanane er på plass. Kroppsøving inkludert symjing ser det ut til å verte meir vekt på, men heller ikkje her veit vi nok til å gå laus med nyinvesteringar. Det vil dermed vere vanskeleg å planlegge heilskaplege, nye skular etter nogjeldande planar/ spesialromsbehov (pkt 2018e- ungdomsskulebygg Sæbø og punkt 2019g- Hovden skule) og nye spesialrom (deler av punkt 2019h-Vikemarka) etter dagens krav. Det må likevel byggast vanlege klasserom/ grupperom der det er behov for det. b) Nytt tilsyn. I tillegg til dei tilsynsrapportane som tidlegare har vorte lagde fram, m.a. tilsyn etter Forskrift om miljøretta helsevern for Velle og Hovden skular og tilsyn frå arbeidstilsynet for Sæbø skule, har vi fått foreløpig tilsynsrapport for Vikemarka skule etter Forskrift om miljøretta helsevern. Her er hovudkonklusjonen: Ved tilsynet vart det konstatert at noko av bygningsmassen er nedsliten og treng rehabilitering. Men dei største utfordringane har skulen i tekniske anlegg som ventilasjon- og straumkapasitet/ varmeregulering. Plassmangelen ved skulen er mest synleg i småskulen i Nedrebygget. Både klasserom og garderobar der er minst eit nummer for små. Skuleleiinga i kommunen uttalar sjølv at plassmangelen på Vikemarka skule er kritisk med tanke på utsikt for ytterlegare auke i elevtalet. Tilsynsmynde meiner at det må utarbeidast planar og setjast i verk ombyggingstiltak for å rette opp i dei påpeika forhold. Tilsynet seier i avviks form at deler av skulen har ekspandert ut over sine grenser, og at skulen ikkje, slik han framstår no, stettar forskriftas krav. Der er dessutan avvik på sanitære forhold i jentedusjen, som ikkje er hygienisk tilfredsstillande. Det vart også funne manglar ved uteområdet. I tillegg er det naudsynt å seie at klasseroma i nedrebygget også husar eit stadig veksande SFO. c) Stor auke i talet på nye skuleborn med minoritetsspråkleg bakgrunn, delvis også med store traumer. Det er svært utfordrande og ressurskrevjande å la desse borna starte rett inn i klassene utan norskkunnskapar, og svært frustrerande for borna å ikkje forstå kva som skjer rundt dei store delar av skuledagane. Vi vurderer å opprette ei sentralt plassert innføringsklasse, helst lagt til Velle skule. Verken Velle eller Vikemarka har i utgangspunktet plass, men ei ombygging av datarom/ mediatek på Velle (mogleg pga at skulen no har Chromebooks) vil kunne gi store nok grupperom til dette føremålet. Både utbygging og oppretting av innføringsklasse vil krevje ressursar ut over budsjettet. 25

26 d) Sentrum krins (Velle, Vikemarka og Hovden skular): Tendensen i folketalsutviklinga i sentrum har forsterka seg siste året. Ved Velle skule aukar elevtalet gradvis særleg pga av utbygginga på Øvre Mo, og skulen vil iflg dagens tal frå folkeregisteret vere 299 hausten 2017 og 304 i I nærområdet til Vikemarka skule eksploderer no salet av hus, og det same gjer tilgangen på fiks ferdige skuleelevar. Elevtalet var for få år sidan 238, vil hausten 2017 vere 303, og hausten 2019 viser tala 330 elevar. Dette utgjer ein auke på rundt 100 elevar utan at skulen har fått auka romkapasitet. Å framskrive elevtal lenger enn 2 år, er vanskeleg, då all erfaring tyder på at elevtala på Velle og Vikemarka vil verte endå større pga tilflytting. Situasjonen i skulebygga til Velle og Vikemarka var akutt alt i 2016 då seksjonane eigedom og skule la fram ei felles prioriteringsliste (sjå pkt 2), m.a. med akutte tiltak 2017b og 2017d. Her må det også minnast om at sløydsalen i kjellaren og arbeidsromma for personale på loftet av Velle skule kan verte stengde på kort varsel pga branntekniske tilhøve. Vi vil då enten mangle arbeidsrom til personalet eller 4 klasserom, om vi flyttar personalet til dei 4 minste klasseroma i gamlebygget som i utgangspunktet alle er for små til dagens klasser, tre av dei under 50 kvadratmeter! I tillegg kjem tiltak 2018f og 2019h ved desse skulane, der 2019h står så langt bak berre fordi fonnvernet på Vallabøen må på plass før klasserom lovleg kan byggast. Det er likevel høve til å bygge grupperom der, altså 2017d, og dette er med i budsjettet, men verken planlegging eller bygging er i gong. Det same gjeld tiltak ved Velle skule, med unnatak av parkeringsplassen, der vi ser i løysinga på problema. (Viser til brannteknisk rapport for Velle skule og tilsynsrapport for Velle og Vikemarka skular etter Forskrift om miljøretta helsevern) Situasjonen er altså svært vanskeleg og vil to år fram i tid vil vere uforsvarleg utan at desse tiltaka er gjennomførte, så dersom ikkje noko skjer omgåande, må andre lokale finnast til nokre av klassene. Det vil ikkje vere plass på skuleområda til nok paviljongar. Ei flytting av Ørsta vidaregåande vil på 2020-talet opne for mange nye muligheiter rundt Velle skule. Desse må vurderast når det er klart om og når dette skjer. For Hovden skule tilseier tala 139 elevar hausten 2017, 127 elevar i 2019 og 106 elevar i Pr dato inneheld kulla for skuleåra som startar i 2018,2019, 2020 og 2021 mellom 10 og 13 elevar. Sjølv med auka husbygging og eventuelt auka sal av hus i Rystefeltet pga komande generasjonsskifte, vil skulen vere romsleg i overskodeleg framtid. (Viser til tilsynsrapport for Hovden skule etter Forskrift om miljøretta helsevern.) e) Dalane skule: Skulen har hausten elevar og ser ut til å auke med 5 elevar fram til ein topp på 73 elevar hausten Deretter ser elevtalet ut til å minke med 13 elevar dei følgjande 3 åra. Datarommet er no omgjort til eit reint undervisningsrom pga Chromebook-satsinga. Behov for auka byggkapasitet er dermed på ingen måte prekært. f) Sæbø skule: Elevtalsutviklinga for Sæbø skule tilseier eit elevtal hausten 2017 på 87 elevar (bsk: 56 usk: 31). Også ved denne skulen har datarom vorte gjort om til vanlege undervisningsrom. Hausten 2019 vil elevtala i følgje folkeregisteret vere 81 (bsk: 59 usk: 22). Ungdomsskulebygget må det gjerast noko med, men sjå pkt a. (Viser til rapport frå Arbeidstilsynet mm) 26

27 g) Tala frå folkeregisteret for Vartdal skule tilseier eit samla elevtal på 113 (bsk: 72, usk: 41) hausten Hausten 2019 vil talet vere 93 (bsk: 66 usk: 27). Skulen er oppdatert og har, samanlikna med dei andre skulane, ingen behov som må prioriterast. h) Ørsta ungdomsskule: Tiltak 2017a er delvis løyst ved at datarommet i bomberommet til Ørsta ungdomsskule kan takast ut av drift pga at skulen i løpet av våren 2017 får 1:1- dekning med Chromebooks. I tillegg vil eit anna datarom kunne omgjerast til vanleg undervisningsrom av same årsak. På same måte som for ungdomstrinnet på Sæbø skule gjeld dessutan det som er nemnt under punkt a også Ørsta ungdomsskule. Elevtalet er 323 hausten 2017, går så ned til 314 hausten 2019, men aukar så raskt og når 395 hausten All erfaring tyder på at desse tala vil vekse. i) Opplæringssenteret: Punkt 2017c er under vurdering i samband med plasseringa for ny vidaregåande skule. Konklusjon: Skuleeigar har plikt til å sjå til at der finst godkjende lokale for grunnskuleelevane. Elevtalsauken i nærområda til Velle og Vikemarka medfører at elevane som soknar til desse skulane, verken har rom nok eller gode nok rom, det siste har dei til felles med elevar frå fleire andre skular. Det seier seg sjølv at dette får stor negativ innverknad både for læringsarbeidet og for fysisk og psykisk skulemiljø og dermed helsa til elevar og tilsette. Dersom planlegging av bygging av klasserom og grupperom ved Velle og Vikemarka skular ikkje startar omgåande, ser ein inga anna løysing enn å måtte gjenopne Lystad skule til bruk for dei eldste klassetrinna på Velle og Vikemarka. Dette vil medføre store ekstrautgifter både til drift, vedlikehald og skyss og er inga god løysing, men vanskeleg å kome utanom slik stoda er no. Det er også tvilsamt om Lystad skule er stor nok til dei behova som finst. Skulen har dessutan vore ute av drift i 8 år og treng nok ein del oppgradering før han er klar til bruk. Merk elevtalsauken ved Ørsta ungdomsskule til om lag 400 elevar i Hovudtillitsvald for Utdanningsforbundet har lese notatet og seier seg einig i situasjonsskildringa. Ørsta , Kirsti Øy Driveklepp -seksjonsleiar skule- 27

28 Status Hovden skule: Mattilsynet: Tilsynet vart gjennomført med følgjande bygningsmessige avvik: Skifte av blandebatteri ved handvaskar SFO-kjøkken og skulekjøkken til berøringsfrie blandebatteri. Vurdere om det skal vere fleire vaskepunkt på skulekjøkkenet. Skulekjøkken må få ei oppgradering og vedlikehald slik at regelverk vert stetta (armatur vaskar, overflater kjøkkeninnreiing må stette krav i regelverk, kapasitet oppvaskmaskin må vere tilpassa omfanget og sikre desinfisering av utstyr) Kommentar frå seksjon eigedom: Skifte av blandebatteri til berøringsfrie blandebatteri vil verte utført innan kort tid. Forprosjekt for Hovden skule vert gjennomført i løpet av Ein vil take ny vurdering kva som skal gjerast med skulekjøkken i samband med dette. Branntilsyn: Tilsynet vart gjennomført med følgjande bygningsmessige avvik: Brannteknisk dokumentasjon er ikkje lagd fram Kommentar frå seksjon eigedom: Det er sett av midlar til gjennomføring av brannteknisk dokumentasjon i årets investeringsbudsjett. Dette vert gjennomført for Hovden skule i år. Tilsyn etter miljøretta helsevern i barnehagar og skular: Tilsynet vart gjennomført med følgjande bygningsmessige avvik: Funksjonshemma sine behov er ikkje ivaretekne. Skulen må kunne dokumentere tilfredsstillande inneklima/ luftkvalitet Sanitære forhold i garderobane til gymsal er ikkje hygienisk tilfredsstillande Kommentar frå seksjon eigedom: Tiltak vert vurdert som del av forprosjekt. Tilsyn norsk heiskontroll (NHK): Tilsyn vart gjennomført for trappeheis med følgjande bygningsmessige avvik: Diverse avvik, heis er mellombels stengd Kommentar frå seksjon eigedom: Heis vil verte kontrollert av NHK, avvik lukka og sett i drift ved behov. 28

29 Krav om energimerking: Bygget er ikkje energimerka. Kommentar frå seksjon eigedom: Vert utført etter forprosjekt. 29

30 ff~~~~~~91i~~~~~~~=im {y4 I I I I I I Base ,9 m Base ,9m2 101 y 101 lrn Fr l.fl ' 11w.1 (v3 il II I - I, /, ~ I I BK Garderobe 35,9 m2 111 ill Garderobe 34,5 m2 :d:j ~~~~3~~====7 7Y /~~:us _ X2000 Yttergarderobe -rr.s rn2 er =:J D I I t t I I I rn2 I 111 I I I I I I I i I 1~~ ,48 Gruppe 20,1 m Base 1~, (v1 I I 'VO

31 ØRSTA KOMMUNE SAKSFRAMLEGG Sakshandsamar: Matias Kårstad Arkivsak: 2015/1708 Løpenr.: 5977/2017 Utvalsaksnr. Utval Møtedato 65/17 Ørsta formannskap /17 Ørsta formannskap Saka gjeld: KLAGEHANDSAMING: DETALJREGULERINGSPLAN FOR PE-GARDEN BUSTADFELT B2 TILRÅDING TIL VEDTAK: Ørsta formannskap syner til klage frå Anne Marte Hofseth Weider og Frode Weider, samt klage frå Einar Myklebust. Formannskapet held fast på vurderinga av at det ligg føre viktige samfunnsinteresser som gjer det naudsynt å gjennomføre utviding av Ytrehovdevegen med fortau. Vidare er det vurdert alternative trasear for veg og gangvegfunksjonen, utan at nokon av desse er vurdert som betre ut frå ei samla vurdering. Formannskapet held også fast på at dei store samfunnsmessige interessene i å trygge skuleveg og legge til rette for bustadutvikling i samsvar med vedteken kommunedelplan og innanfor tettstadsgrensa, må vege tyngre enn dei ulempene som nokre grunneigarar i dette tilfellet vert utsett for, og at inngrepet på den måten tvillaust er meir til gagn enn skade. Formannskapet kan ikkje sjå at det har kome til nye opplysningar eller moment som ikkje var kjende ved kommunestyret sitt vedtak av planen. Formannskapet gjer likevel endring i føresegna , der siste punkt vert supplert slik: Det skal leggast til rette for lukka grøft der dette er teneleg for eigedomane langs vegen. Dersom det er naudsynt med grøft langs tunet på gnr/bnr 58/41 og langs gnr/bnr 58/87 skal det nyttast lukka grøft. Med bakgrunn i vurderingane over vert klage frå Anne Marte Hofseth Weider og Frode Weider datert , samt klage frå Einar Myklebust datert , ikkje imøtekomne med unntak av pkt. fire i klagen frå Weider jf. endringa over.. Klagene skal difor sendast til Fylkesmannen i Møre og Romsdal for endeleg klagehandsaming. Utskrift til: Plan- og miljøavdelinga for vidare ekspedering 31

32 Saksvedlegg: Plankart C, vedteke Føresegn, sist revidert (med endring som tilrådd) Alternativvurdering veg og fortau Hovdebygda, Uprenta saksvedlegg: Klage frå Anne Marte Hofseth Weider og Frode Weider, Klage frå Einar Myklebust, (feil datering, truleg ) Protokoll frå kommunestyret si handsaming Planomtale Div profilar Dokument ved forvarsling av planarbeidet m/innkomne innspel Dokument ved offentleg ettersyn m/ innkomne merknader Saksopplysningar: Ørsta kommunestyre gjorde den følgjande vedtak av detaljreguleringsplan for Pegarden bustadfelt, B2: Ørsta kommunestyre syner til framlegg til detaljreguleringsplan for Pe-garden bustadfelt i Hovdebygda, og til innkomne merknader ved offentleg ettersyn. Etter ei samla vurdering vedtek kommunestyret planframlegget jf , slik det ligg føre på plankart B, sist revidert , med tilhøyrande føresegn, sist revidert Kommunestyret finn at det ligg føre viktige samfunnsinteresser som gjer det naudsynt å gjennomføre utviding av Ytrehovdevegen med fortau. Vidare er det vurdert alternative trasear for veg og gangvegfunksjonen, utan at nokon av desse er vurdert som betre ut frå ei samla vurdering. Kommunestyret finn til slutt at dei store samfunnsmessige interessene i å trygge skuleveg og legge til rette for bustadutvikling i samsvar med vedteken kommunedelplan og innanfor tettstadsgrensa, må vege tyngre enn dei ulempene som nokre grunneigarar i dette tilfellet vert utsett for. Kommunestyret legg difor til grunn at inngrepet tvillaust er meir til gagn enn skade. Kommunestyret vedtek å redusere breidda på køyrearealet på Ytrehovdevegen til 5 meter innanfor planområdet. Det skal leggast til rette for lukka grøft der dette er tenleg for eigedomane langs vegen. Det skal vere felles avkøyring i tomtegrense for 53/49 og 53/29 til Ytrehovdevegen. Kommunen har motteke to klager på vedtaker: Anne Marte Hofseth Weider og Frode Weider, Weider er grunneigar av gnr/bnr 58/41. Eigedomen ligg delvis innanfor planområdet, og vert direkte berørt av det planlagde fortauet. Klagarane har rettsleg klageinteresse, og klagen er rettidig. Einar Myklebust, (feil datering, truleg ) Weider er grunneigar av gnr/bnr 58/87. Eigedomen ligg innanfor planområdet, og vert direkte berørt av utvidinga av Ytrehovdevegen. Klagaren har rettsleg klageinteresse, og klagen er rettidig. 32

33 Kommunen har også motteke tre brev etter vedtaket av planen som ein ikkje oppfattar som klager på vedtaket. To av desse kjem frå fam. Weider, og den siste påpeika ein skrivefeil av eit gnr/bnr i planomtalen. Sistnemnde er retta i plandokumenta. Fylkesmannen i Møre og Romsdal har i brev datert vurdert Anne Marte Hofseth Weider og Frode Weider sine ønskje om at klagen vert gitt oppsetjande verknad. Fylkesmannen ser ikkje grunnlag for å gje klagen oppsetjande verknad, men viser til at tiltak i samsvar med planen i tilfelle vert starta på tiltakshavar sin risiko. Vurdering og konklusjon: Begge klagene er delt inn i ei punktopplisting. Under følgjer ei opplisting av kva det er klaga på (tekst i kursiv), og rådmannen si vurdering. Nokre av punkta er likelydande/nær likelydande. Desse er berre kommentert til eine klagen, med visning til aktuelt punkt i den andre. Anne Marte Hofseth Weider og Frode Weider, Det klages på at det vert teke areal frå vår eigedom gnr/bnr 58/41. Vi meiner det er urimeleg at det vert teke areal frå vår eigedom. Det er til stor ulempe for oss at det vert teke areal frå gårdsplassen og hagen på vårt småbruk. Vi kan ikkje forstå at det ikkje finnast andre høvelege løysingar for vegføringa til byggefeltet. Vi har i prosessen tatt til orde for at fortau kan leggast på vårt jorde langs elva mot sør, og langs eigedomsgrensa mot gnr/bnr 58/78 som ligg på vestsida av vår eigedom. Vi meiner også at inngrepet i vår eigedom ville vore mindre og meir akseptabel om fortauet kunne vært på maksimalt ein meter istaden for 3 meter som er lagt til grunn i reguleringsplanen. Man kunne i tillegg hatt fartsdumper og 30 sone. Vi mister biloppstillingsplasser samt manøvreringsplass ut frå garasjen vår, vi vil også miste delar av hagen og frukttrær. Rådmannen si vurdering Rådmannen har forståing for at grunneigarane opplever det som ei ulempe at veg/fortau kjem nærare inn på bustaden, og forstår også at grunneigarane kan oppleve det som urimeleg at ein må ta areal frå dei, for at ein nabo skal få byggje ut sitt areal. I slike saker må kommunen vege dei opplevde ulempene til grunneigarar opp imot dei offentlege interessene knytt til å legge til rette for attraktive bustadområde med ein forsvarleg tilkomst. I dette tilfellet har kommunestyret gjennom vedtak av kommunedelplanen (KDP) for Ørsta sentrum og Hovdebygda gjort ei overordna prioritering av kva område som skal byggast ut. Dette planarbeidet har vore sett i gang som ein konsekvens av at dette området er innarbeidd i kommunedelplanen. Det har vore vurdert fleire alternative løysingar i planprosessen. Desse er samanfatta i dokumentet «Alternativvurdering veg og fortau Hovdebygda». I saksutgreiinga for kommunestyrehandsaminga konkluderte rådmannen med at fortauet burde ligge langs Ytrehovdevegen, m.a. då det gir best dekningsgrad og er mest fordelaktig i høve drift. Rådmannen viste og til at ein trasé langs Hovdeelva kunne kome i konflikt med kulturvernområdet kring kvernhusa. Ein såg også på alternative trasear for Ytrehovdevegen; ei justering i dagens linje, og eitt alternativ sør for tunet til Weider. Alternativet sør for tunet til Weider vart vurdert som uaktuelt pga. konflikt med landbruksinteresser (motsegn til kommunedelplan for Ørsta sentrum og Hovdebygda) og at traseen gir dårlegare potensiell utnytting av arealet når det skulle verte utbygt. Fam. Weider ønskte heller ikkje dette alternativet. Rådmannen ser 33

34 heller ikkje sterke vegfaglege grunnar til at dette alternativet er betre. Alternativet med justering i dagens trase gav ei dårlegare linjeføring enn alternativet som er vedteke. Dette alternativet gir heller ikkje ei vesentleg betring for nokon av grunneigarane. Å redusere breidda på fortauet meiner rådmannen ville vere heilt uforsvarleg med omsyn til tryggleiken til mjuke trafikkantar. Om ein valde ei slik løysing måtte gangvegnivået vere i same høgd som køyrebana (utan kantstein) for at ein skulle kunne brøyte gangvegen. Dette ville truleg bidra til høgare fartsnivå. Å redusere fartsgrensa til 30 km/t, og ev. fartshindrande tiltak kan vere aktuelt, men det er i hovudsak breidde- og lengde på køyrety (sporkurver) som er dimensjonerande for breidda på vegen. Dette ville slik sett ikkje ha avgjerande konsekvensar for utforminga av reguleringsplanen og storleiken på arealinngrepet. Området framom garasjen er stort nok til å opparbeide ei god løysing med biloppstilling og manøvrering også etter utvidinga av vegen. 2- I kommunedelplanen for området blei garden vår avsett til LNF område, og da følte vi oss trygg på at vår eigedom ikkje skulle forringast med at delar av vårt areal skal brukast til anna føremål. Prinsippielt sett er det vanskeleg å forstå dette. Rådmannan si vurdering Allereie i samband med utarbeidinga av kommunedelplanen var det peika på at ein måtte vurdere opprusting av Ytrehovdevegen med fortau. Dette vart lagt som ei føring for regulering av området ved at linjesymbol for framtidig veg vart innarbeidd i plankartet. Kommunen hadde i utgangspunktet foreslått arealet til Weider som bustadareal, på lik linje med arealet som no er regulert. Ved første gangs offentleg ettersyn la fylkesmannen ned motsegn på dette området på grunn av konflikt med landbruksinteresser, og det vart då teke ut av planframlegget. Arealet ligg likevel innanfor tettstadgrensa, og vil truleg verte utbyggingsføremål ein gang i framtida. Rådmannen meiner at fortau langs Ytrehovdevegen er ein heilt naudsynt konsekvens av utbygginga. 3- Det klages på at reguleringsplanen vart vedteke utan at nye areal for vegføring vart innteikna i nytt plankart. Jf. Ordlyd i vetaket: Kommunestyret vedtek å redusere breidda på køyrearealet på Ytrehovdevegen til 5 meter innanfor planområdet. Det skal leggast til rette for lukka grøft der dette er teneleg for eigedomane langs vegen. Dette da det ikkje framgår av vedtaket at den reduserte vegbreidda kjem fordel for inngrep på vår eigedom. Rådmannen si vurdering Etter vedtaket i kommunestyret vart plankartet retta opp med den nye vegbreidda. Det nye arealet var med andre ord innteikna i plankartet ved kunngjeringa av vedteken plan. Kommunestyret sitt vedtak seier ikkje noko om kven reduksjonen skal kome til gode for. Det er to partar som vert råka av vegutvidinga, og begge har hatt merknader/innvendingar mot planen. Rådmannen meiner difor det er rimeleg å tolke vedtaket slik at reduksjonen i vegbreidde skal kome begge partane til gode. 4- Det klages på ovannemnde ordlyd om at det skal legges til rette for lukka grøft der det er teneleg for eigedomane, dette da det ikkje er lagt til grunn kva kriterier som kan avgjerde kva som er teneleg eller ikkje. Vi krev at det vert lukka grøft og at gangvegen flyttes 0,5 meter lenger unna vårt hus i samsvar med det som vart teke munnleg opp i kommunestyret. 34

35 Rådmannen si vurdering Det er rett at det ikkje er gitt kriterie for kva som er teneleg, men rådmannen meiner at formuleringa «teneleg for eigedomane» peikar på at dette må avklarast mellom utbyggar og/eller kommunen og grunneigarane i samband med detaljprosjekteringa av vegen. Normalt vert det ikkje teke stilling til tekniske løysingar, som t.d. type grøft, på reguleringsplanstadiet. Generelt sett er lukka grøfter ei dyrare løysing å etablere (meir arbeid, rør, slukar, kumar m.m.), i tillegg til driftskostnader og ulemper med hurtigare avrenning av vatn. Opne grøfter er mindre tiltalande, og er dårlegare med omsyn til tryggleik ved utforkøyring. I dette tilfellet vil det truleg berre vere strekningane markert med blå ring i kartutsnittet nedanfor at det er behov for grøft på sørsida av vegen. For den austlegaste strekninga er det aktuelt å etablere mur mot eigedomane, og dreneringa vert då løyst i tilknyting til muren. På nordsida av vegen vil det vere behov for grøft stort sett heile vegen. Grunnen til at det truleg ikkje er behov for grøft sør for vegen forbi tunet til Weider er at ein vil legge fallet på den sida det er fortau inn mot vegen, og samle vatnet i eit lukka system med slukar mellom køyrebana og fortauet. I tillegg fell terrenget vekk frå vegen (sjå piler). Dette er ikkje ei nøyaktig analyse, så ein kan ikkje utelukke at avgrensingane kan verte justerte i samband med prosjekteringa av vegen. Utbyggjar står uansett fritt til å velje grøfteløysing i samråd med kommunen (utbyggingsavtale). Gjennom vedtaket i kommunestyret er utbyggjar forplikta til å nytte lukka grøft der ein meiner det er teneleg. I dette ligg det sjølvsagt eit viss skjøn, men for planområdet samla sett meiner rådmannen dette er ei grei presisering. Weider klagar på at dei meiner dette ikkje er konkret nok. Jf. omtalen over er det ikkje sikkert at det er behov for grøft forbi tunet deira. Dersom det likevel skulle verte aktuelt å etablere grøft ved tunet til Weider, må rådmannen forstå kommunestyret sin intensjon slik at det skal nyttast lukka grøft for å betre situasjonen for dei to eigedomane som no har klaga (Weider og Myklebust). Rådmannen foreslår difor å supplere 4.3.1, siste linje i føresegna slik: Det skal leggast til rette for lukka grøft der dette er teneleg for eigedomane langs vegen. Dersom det er naudsynt med grøft langs tunet på gnr/bnr 58/41 og langs gnr/bnr 58/87 skal det nyttast lukka grøft. Rådmannen legg til grunn at dette imøtekjem klagen på dette punktet. 35

36 Fall Fall Fall 5- Vi stiller oss undrande til at kommunen kan tillate slik storstilt utbygging utan at det er skule i Hovdebygda som kan handtere auka elevtal. Dette da skulen lid under dårleg vedlikehald og at kapasiteten allereie er heilt sprengt i høve elevtal. Rådmannen si vurdering I samband med kommunedelplan for Ørsta sentrum og Hovdebygda var lokalisering av bustadområde vurdert opp imot behov for skuledekning. For Hovdebygda sin del var det vist til regulert utvidingsareal ved skulen, som er sikra gjennom reguleringsplanen for Hovden skule Enokmarka. Kommunen har også gjennomført innløysing av dette arealet med tanke på ei framtidig utviding av skulen. Seksjonsleiar for skule opplyser at det er god kapasitet på Hovden skule i eit ti-årsperspektiv, og framtidige elevtal ser ut til å gå ned. Rådmannen legg difor til grunn at utbygginga av Pe-garden bustadfelt kan gjennomførast utan nemnande konsekvensar for kapasiteten på skulen. 6- Det klagast på at det ikkje er rekkefølgekrav for utbygging av fortau SF1, vi meiner det burde vært same krav på denne delen av fortauet som SF2, jf. Reguleringsføresegn 9. Vi er også opptekne av trafikktryggleik, og undrar oss kvifor det ikkje er rekkefølgekrav her, da dette er ein smal del av vegen. Det er viktig at fortauet må henge saman med fortauet som startar ved Ervingen forsamlingshus. Rådmannen si vurdering 36

37 Rådmannen er samd i at det er viktig å opparbeide fortau også på strekninga SF1. Planområdet vart utvida til å gjelde også denne strekninga etter samfunnsutvalet sitt innspel til oppstartsvarslinga. Kommunen inngjekk då eit samarbeid med forslagsstillar då ein meinte det ikkje var rimeleg å pålegge forslagsstillar ansvaret for heile strekninga. I samfunnsutvalet sitt innspel var det også ønska rekkefølgjekrav til opparbeiding fram til krysset med Enokmarka. Sjølv om det er ønskjeleg å opparbeide heile strekninga samla, meiner ikkje rådmannen det er rimeleg å pålegge dette som ei direkte følgje av utbygginga av Pe-garden. Ved å opparbeide fortau mellom Hovden møbel og krysset med Enokmarka vil omsyna til trygg skuleveg for born og unge vere ivareteke, då skuleungane kan nytte Enokmarka fram til skulen. Dette rørslemønsteret går også fram av barnetrakkregistreringa frå 2011 (kart t.h.). Sjølv om ein ikkje stiller rekkefølgjekrav til opparbeiding av SF1, har kommunen prioritert å oppdatere plangrunnlaget for denne strekninga, m.a. for å ha eit oppdatert plangrunnlag for å kunne gjennomføre opparbeidinga. Ut ifrå det behovet som allereie er på strekninga meiner rådmannen opparbeidinga av SF1 vil vere eit trafikktryggingstiltak. Heile strekninga er spelt inn og vert vurdert i trafikktryggingsplanen mtp. gjennomføring og eventuelle fartsdempande tiltak. 7- Gildskap. Inge Kolås er leiar i samfunnsutvalet og sit i kommunestyret, han blei kjend ugild da planen blei vedteke i kommunestyret 9. mars Årsaka var at han er medeigar i Ørsta Byggservice som har interesser i planen som utbyggar. Vi stiller oss undrande til at han ikkje har vore ugild då planen ble lagt ut til offentleg ettersyn tidlegare i saksgongen. Inge Kolås har også interesser i utbygging av gnr/bnr 53/29, som ligg ved gangveg SF1 som det ikkje er rekkefølgjekrav på. Rådmannen si vurdering Inge Kolås vart kjend ugild i kommunestyret si handsaming av planen då han er medeigar i Ørsta Byggservice og Bondalseidet hytteutvikling, som igjen er tidlegare eigarar av gnr/bnr 53/29. Ørsta Byggservice har hatt dialog med kommunen ang. utbygging av denne tomta, og den nye eigaren har også hatt innspel til planarbeidet. Rådmannen er ikkje kjend med at Ørsta Byggservice, eller Inge Kolås, på noko anna vis er involvert som part i saka. Det er Ørsta formannskap, som planutval, som gjer vedtak om offentleg ettersyn av planframlegg. Inge Kolås sit ikkje i formannskapet, og var følgjeleg ikkje del av handsaminga. Samfunnsutvalet hadde ikkje fråsegn i samband med offentleg ettersyn. Inge Kolås tok del i handsaminga då Samfunnsutvalet gav fråsegn i samband med varsel om oppstart. I plansaker er Samfunnsutvalet høyringspart, men har ikkje vedtaksmynde. Samfunnsuvalet gir med andre ord innspel til planar, medan det er formannskapet og kommunestyret som fattar vedtak. 8- Korkje rådmannen eller planavdelinga i kommunen rådde til at det vart gjennomført synfaring i saka, for dei folkevalde. Det vart derfor gjennomført hastesynfaring med 37

38 formannskapen to timar før kommunestyret skulle ha saka i møte. Etter denne synfaringa hadde formannskapet møte der dei vedtok å legge planen fram for kommunestyret som hadde møte rett etterpå. Medlemmene i kommunestyret hadde difor ikkje høve til å forberede seg til saka. Sakspapira som kommunestyremedlemmene fekk i hånda da møte begynte var i tillegg ikkje riktig, men dette blei munnleg retta opp i frå den eine representanten i formannskapet som stemde imot saka. Rådmannen si vurdering Det er formannskapet/kommunestyret sjølv som bestemmer om dei skal på synfaring eller ikkje. Ordføraren var orientert om problemstillingane i saka, og behovet for synfaring for formannskap/kommunestyre var drøfta mellom rådmannen og ordføraren i forkant av den politiske handsaminga. For å få betre tid til synfaringa vart det lagt opp til at det skulle haldast eit ekstra formannskapsmøte i forkant av kommunestyremøtet. Saksdokumenta var likevel utsende ei veke tidlegare, på vanleg måte. Rådmannen kan ikkje sjå at det er gjort formelle feil ved utsendinga av saksdokumenta. Råd for funksjonshemma (RFF) sin merknad til varsel om oppstart av planarbeidet vart lagt fram for formannskapet og kommunestyret i møtet. Grunna ein rutinesvikt hadde ikkje denne fråsegna vorte sendt ut etter handsaminga i RFF Rådmannen meinte det ikkje var behov for ei ytterlegare vurdering/kommentering av merknaden då formannskapet vedtok tilsvarande krav i si handsaming ved utlegging til offentleg ettersyn. Merknaden vart på den måten gitt forsvarleg handsaming i kommunestyret sitt vedtak. Einar Myklebust, (feil datering, truleg ) 1- Det klages på at det vert teke areal frå vår eigedom gnr/bnr 58/87. Eg meiner det er urimeleg at det vert teke areal frå min eigedom. Det er allereie teke frå min eigedom tidlegare. Det blir berre 12 meter frå senter veg til hushjørnet. Eigendommen vil få eit stort verditap. Rådmannen si vurdering Sjå to første avsnitta i rådmannen si vurdering av pkt. 1 i klage frå Weider. Veglova seier at det skal vere min. 15 m frå vegmidte til bygg, med mindre anna er fastsett i plan. Avstanden ut ifrå dagens situasjon er om lag 12,75 m frå senterlinje veg. I nye felt vert det i utgangspunktet forsøkt å setje av 15 m, men det fins også eksempel på at det er nytta 12 m på tilsvarande vegar, jf. t.d. Oklavegen i Rystefeltet. Senterlinja som følgje av den nye reguleringsplanen kjem om lag 75 cm nærare enn dagens senterlinje, så ein ville uansett kome under 15 m. Det at det vert planlagt opprusting av ein eksisterande veg, med eksisterande bygg ikring, gjer at ein må tole større kompromiss enn i jomfruelege områda. Uavhengig av det meiner rådmannen at 12 m byggjegrense fullt ut er forsvarleg, med tanke på trafikkbelastninga og funksjonen til denne delen av Ytrehovdevegen. Ein tek ikkje stilling til verditap gjennom reguleringsplanar. I denne prosessen må ein vurdere gunst og ulempe, og velje løysingar som samla sett gir best mogleg løysing. Gjennom sitt vedtak har kommunestyret sagt at dei store samfunnsmessige interessene i å trygge skuleveg og legge til rette for bustadutvikling i samsvar med vedteken kommunedelplan og innanfor tettstadsgrensa, må vege tyngre enn dei ulempene som nokre grunneigarar i dette tilfellet vert utsett for. Kommunestyret legg difor til grunn at inngrepet tvillaust er meir til gagn enn skade. 38

39 2- Eg stiller meg undrande til at kommunen kan tillate slik storstilt utbygging utan at det er skule i Hovdebygda som kan handtere auka elevtal. Dette da skulen lid under dårleg vedlikehald og at kapasiteten allereie er heilt sprengt i høve elevtal. Rådmannen si vurdering Sjå rådmannen si vurdering av pkt. 5 i klagen frå Weider. 3- Det klagast på at det ikkje er rekkefølgekrav for utbygging av fortau SF1, eg meiner det burde vært same krav på denne delen av fortauet som SF2, jf. Reguleringsføresegn 9. Eg er også opptekne av trafikktryggleik, og undrar meg kvifor det ikkje er rekkefølgekrav her, da dette er ein smal del av vegen. Det er viktig at fortauet må henge saman med fortauet som startar ved Ervingen forsamlingshus. Rådmannen si vurdering Sjå rådmannen si vurdering av pkt. 6 i klagen frå Weider. 4- Gildskap. Inge Kolås er leiar i samfunnsutvalet og sit i kommunestyret, han blei kjend ugild da planen blei vedteke i kommunestyret 9. mars Årsaka var at han er medeigar i Ørsta Byggservice som har interesser i planen som utbyggar. Vi stiller oss undrande til at han ikkje har vore ugild då planen ble lagt ut til offentleg ettersyn tidlegare i saksgongen. Inge Kolås har også interesser i utbygging av gnr/bnr 53/29, som ligg ved gangveg SF1 som det ikkje er rekkefølgjekrav på. Rådmannen si vurdering Sjå rådmannen si vurdering av pkt. 7 i klagen frå Weider. 5- Korkje rådmannen eller planavdelinga i kommunen rådde til at det vart gjennomført synfaring i saka, for dei folkevalde. Det vart derfor gjennomført hastesynfaring med formannskapen to timar før kommunestyret skulle ha saka i møte. Etter denne synfaringa hadde formannskapet møte der dei vedtok å legge planen fram for kommunestyret som hadde møte rett etterpå. Medlemmene i kommunestyret hadde difor ikkje høve til å forberede seg til saka. Sakspapira som kommunestyremedlemmene fekk i hånda da møte begynte var i tillegg ikkje riktig, men dette blei munnleg retta oppi frå den eine representanten i formannskapet som stemde imot saka. Rådmannen si vurdering Sjå rådmannen si vurdering av pkt. 8 i klagen frå Weider

40 Begge klagene omhandlar i hovudsak dei same momenta som har vore påpeika i tidlegare merknader til planen. Rådmannen kan ikkje sjå at det har kome til nye opplysningar eller moment som ikkje var kjende ved kommunestyret sitt vedtak av planen. Rådmannen har forståing for at grunneigarane er usikre på ulempene ei utviding av vegen kan medføre. Likevel meiner rådmannen det er rett å halde fast på vurderinga som var gjort ved kommunestyret sitt vedtak Sjølv om grunneigarane kan oppleve ulemper, meiner rådmannen at fordelane ved å legge til rette for tomter i Hovdebygda er svært tungtvegande. Det er vurdert fleire alternative trasear og justeringar av både køyrevegen og gangvegen, og rådmannen føler seg trygg på at det samla sett er det beste alternativet som er valt. Rådmannen rår difor ifrå å imøtekome klagene frå Anne Marthe og Frode Weider og Einar Myklebust, med unntak av pkt. fire i klagen frå Weider. På dette punktet rår rådmannen til å imøtekome klagen ved å supplere føresegna , siste punkt slik: Det skal leggast til rette for lukka grøft der dette er teneleg for eigedomane langs vegen. Dersom det er naudsynt med grøft langs tunet på gnr/bnr 58/41 og langs gnr/bnr 58/87 skal det nyttast lukka grøft. Wenche Solheim rådmann Eldar Øye Leiar plan- og utviklingsstaben Saksprotokoll i Ørsta formannskap Handsaminga (9 r.f.) Matias Kårstad, planleggar orienterte. Formannskapet vedtok å utsette saka til ekstra formannskapsmøtet. 40

41 o_g TD 1 RL 58/93 4 SK V RL A=5,5 daa BYA=30% 58/10 5 RL R8,5 R3 H140_6 H430_1 Frisiktslinje 58/63 58/ /119 FKB Ørsta 40 58/ Papirkvalitet STP-90 Ekvidistanse 1m 58/ /136 1:1000 (A2) Kartmålestokk 0 58/ /121 m 30 NGO / B Detaljreguleringsplan for: 58/113 Arealplan-ID Forslagstiller 58/57 Jostein Myklebust Kartprodusent: AG plan- og arkitektur 48 Pe-garden bustadfelt 58/126 R8 39 Ørsta MED TILHØYRANDE REGULERINGSFØRESEGNER kommune Teikningsdato /124 A Endring etter tilbakemelding frå Ørsta kommune Revisjon 58/ B Klargjering for vedtak, just. etter off. ettersyn C Justering jf. vedtak i KST 20 58/139 D 2 R / /150 58/138 58/125 Koordinatsystem: UTM sone 32 / Euref89 Høgdegrunnlag: R300 Regulert senterlinje Avkøyrsle Dato for basiskart: 58/ C o_sf2 52/41 58/ Kjelde for basiskart: 58/ o_skv / ,5 2 _3 H /87 H140_4 Eigedomsgrense som skal opphevast Byggjegrense Kartopplysningar 4 RL,5 R450 52/86 59 Basiskartet er teikna med svak gråfarge 58/107 58/48 Regulert tomtegrense 58/173 58/ ,5 Føresegnsgrense V f_sk 5 R8, 5 58/188daa A=1,6 BYA=30% 52/46 Annan veggrunn - tekniske anlegg 58/ Infrastrukturgrense 58/7 58/134 58/45 4 Sikringssonegrense 58/38 13 Jordbruk 58/106 4,5 2 R8, RL f_bre1 Føremålsgrense R8,5 BFS5 74 R R200 Plangrense 58/ RL Juridiske linjer og punkt 58/ /37 Friluftsføremål A=2,9 daa BYA=40% R500 12,5 H140_5 5 o_skv4 2 RL 5 2 5,5 R8 Føresegnsområde /112 o_skv3 A=2,0 daa BYA=40% 6,9 H140_1 4 BKS3 A=1,2 daa BYA=30% 58/183 R70 #1[x] LNF-område 58/108 4 R60 BKS2 H1 40 _2 Leikeplass 58/77 60 BFS4 5 R /7 Rekkjefølgekrav grøntstruktur Turveg GT A=0,65 daa 76 H450_1 A=1,4 daa BYA=40% H450 Grønstruktur 32 58/111 f_lp3 ID nr / H450_3 BKS A=0,4 daa 4 Renovasjonsanlegg Gang-/sykkelveg 58/ /94 RL f_lp1 Rekkjefølgekrav infrastruktur Fortau 58/76 SGG 12,5 o_skv2 #1 SF 4 0 R5 80 H430 Køyreveg 58/ R8,5 2 58/71 A=5,6 daa BYA=30% A=0,7 daa BYA=30% R8,5 R100 BFS3 SKV 46 BFS7 BFS /8/1 Sikringsone - Frisikt 58/74 58/ , 5 5,5 H140 Samferdsleanlegg og teknisk infrastruktur 58/41 f_g TD Bustader - konsentrert småhus BLK R8,,83 daa A=2,8 daa BYA=30% X B BKS BRE 82 5 Bustader - frittliggjande småhus 53 H450_2 BFS1 BFS 53C 58/73 58/40 f_ A= LP2 0 58/8 6 Omsynssoner 58/198,5 R8 58/5 58/6-7 Bygg og anlegg A=1,5 daa BYA=25% /89 Detaljreguleringsplan (PBL 12-5) 4 BFS2 4 58/204 TEIKNFORKLARING Y Y Y /41 58/78 58/95 58/ E KG KG F MK G MK H I 58/ SAKSHANDSAMING, PLAN- OG BYGNINGSLOVA 58/ / /185 27D 58/41 Saksnummer, arkiv Kunngjering av oppstart av planarbeidet 1. gongs handsaming i planutvalet 58/120 offentleg ettersyn 1. gongs 2. gongs handsaming i planutvalet 2. gongs offentleg ettersyn 21A 3. gongs handsaming i planutvalet 58/129 58/ RL 2 11/17 PLANID 58/ / TEIKN. SAKSH. 01C MK/GW 25 58/192 58/ /158 58/ /159 58/194 58/ /95 58/132 52/1 52/ / B 27A 58/ /17 58/114 58/130 58/187 27C 52/2 19 PLANEN UTARBEIDA AV: AG plan- og arkitektur, Webjørn Svendsen gate, 6150 Ørsta 5.5 DATO 103/16 EIGENGODKJENNING KOMMUNESTYRE 21B 3.0 SAKSNR. 2015/ / /143 52/ /1-3,5-10,41 58/ R9 R6 0 X RL 9 58/171 _S GS 1 58/161 58/ R o_skv7 o 58/182 58/147 58/170 58/162 53/137 58/148 58/161 58/144 58/ /86 58/167 58/ / B 58/193 47A 58/ /68 53/141 2 o_sf1 58/147 58/ /168 R / / /145 58/ /49 o_sk V 43 53/91 1 f_sk 2 V9 53/187

42 ØRSTA KOMMUNE - REGULERINGSFØRESEGNER Sist revidert: Detaljreguleringsplan for Pe-garden bustadfelt Planidentifikasjon: Kartnr. i kartarkivskap nr. 1 Eigengodkjenningsdato Eigengodkjend av: Ørsta kommunestyre Områdeomtale/plangrense: Plangrense er vist på reguleringskartet C, sist revidert GYLDIGHEITSOMRÅDE Desse føresegnene gjeld innanfor plangrensa som vist på plankartet. Innanfor desse grensene skal areala nyttast slik som planen (plankartet og føresegnene) fastset. 2. PRIVATRETTSLEGE AVTALAR Etter at reguleringsplanen er gjort gjeldande, kan det ikkje gjerast privatrettslege avtalar som er i strid med planen. 3. REGULERINGSFØREMÅL Arealet innanfor reguleringsgrensene skal nyttast i samsvar med 12-5 i plan- og bygningslova (PBL av 2008) til følgjande føremål: 3.1. BYGNINGAR OG ANLEGG - Bustadar frittliggjande småhusbusetnad (BFS) - Bustadar konsentrert småhusbusetnad (BKS) - Leikeplass (BLK) 3.2. SAMFERDSELSANLEGG OG TEKNISK INFRASTRUKTUR - Køyreveg (SKV) - Fortau (SF) - Annan veggrunn, teknisk anlegg 3.3. GRØNTSTRUKTUR - Turveg (GTD) 3.4. LANDBRUKS-, NATUR- OG FRILUFTSFORMÅL - Jordbruk - Friluftsområde 3.5. SIKRINGSSONE - Frisikt (H140) 3.6. FØRESEGNSOMRÅDE - Vilkår for bruk av areal, gjeld dispensasjon kulturminnelova 3.7 INFRASTRUKTURSONE - Krav om rekkjefølgje (H430, H450) Ørsta kommune Side 1 av 5 42

43 PlanID: AREALBRUK Detaljreguleringsplan for Pe-garden bustadfelt Eigengodkjend 4.1. FRITTLIGGJANDE SMÅHUS (BFS) a) På tomter i område merka BFS1, BFS2, BFS3, BFS5, BFS6 og BFS7 kan det byggjast einebustad med tilhøyrande anlegg som garasje, bod og liknande. b) I område merka BFS4 kan det byggjast tomannsbustad samt tilhøyrande anlegg som garasje, bod og liknande. c) Bygningane innanfor BFS-områda skal ikkje ha mønehøgd over 9 m. Gesimshøgd skal ikkje vere større enn 8 m. d) Grad av utnytting av tomtene er bestemt av tillate bebygd areal (BYA) slik: Område BFS1, BFS3-7 Max %-BYA = 30% Område BFS2 Max %-BYA = 25% e) I felt BFS2 skal utbygging ta særskilt omsyn til åskammen bak med omsyn til silhuettverknad. f) Bustadbygg skal ha oppstillingsplass for 2 bilar pr. bueining. g) I område merka BFS skal garasjar ikkje byggast større enn 50m² grunnflate og i ei høgd. Garasjar skal ikkje ha gesimshøgd større enn 2,5m og mønehøgd ikkje over 4,0m. Det er ikkje tillate med ark på garasje. Der terrenget gjer det naudsynt kan garasje førast opp med maksimal gesimshøgd 4,5m og maksimal mønehøgd på 6,0m, men då med maksimal grunnflate på 42m². Garasje skal som hovudregel plasserast min. 5m frå regulert trafikkareal. Kommunen kan, om utbygginga på tomta gjer det naudsynt med garasje med innkøyring parallelt med veg, tillate slik oppført inntil 2,5m frå regulert trafikkareal. Tenkt plassering av parkering/garasje skal visast i byggjesøknad. h) Det skal leggast særleg vekt på det samla arkitektoniske utrykket i høve ei harmonisk områdeoppfatning. Det skal ikkje nyttast reflekterande materialar eller skjemmande fargar på bygningar/anlegg. Det skal leggast vekt på å opparbeide gode uteareal. i) Ark kan tillatast i inntil 40 % av bygget si lengde. j) Av situasjonsplan skal det m.a. gå fram korleis tilkomst, bygningar, uteopphaldsareal og parkering er løyst KONSENTRERT SMÅHUS (BKS): a) I område merka BKS kan det oppførast: - Rekkehus eller kjeda hus i samanhengande bygning med inntil 4 bueiningar i kvar. - Vertikaldelte og/eller horisontaldelte hus med inntil 4 bueiningar i kvar. - Kjeda bustadhus/garasjar med inntil 4 bueiningar i kvar. b) For bygningar innan område merka BKS skal ikkje gesimshøgd overstige 8 m og mønehøgd skal ikkje vere større enn 9 m. For hus med pulttak skal gesimshøgd i flukt med yttervegg ikkje overstige 9m. Parkeringsanlegg i underetasje kan tillatast innanfor rammene byggehøgda gjev. For å bryte ned storleiken på bygningane skal større vegg- Reguleringsføresegn Ørsta kommune Side 2 av 5 43

44 PlanID: Detaljreguleringsplan for Pe-garden bustadfelt Eigengodkjend og takflater brytast opp med ulike material-/ fargebruk for å tilpasse seg skalaen til einebustadane som er planlagde rundt. c) Grad av utnytting av tomtene er bestemt av tillate bebygd areal (BYA) slik: Område BKS Max %-BYA = 40 d) Kvar bueining innan områda BKS skal ha 2 biloppstillingsplassar, der minst ein er i garasje/carport. e) Det skal settast av min. 20 m 2 minste uteopphaldsareal (MUA). Arealet kan samlast til eit fellesareal for fleire einingar. f) Det skal leggast særleg vekt på det samla arkitektoniske utrykket i høve ei harmonisk områdeoppfatning. Det skal ikkje nyttast reflekterande materialar eller skjemmande fargar på bygningar/anlegg. Det skal leggast vekt på å opparbeide gode uteareal. g) Bygningar innanfor kvart BKS-område skal ha lik tak form, men varierande bygningsvolum og tilhøyrande tilpassingar kan nyttast. h) Ark kan tillatast i inntil 40 % av bygget si lengde. i) For BKS-områda skal det utarbeidast situasjonsplan for ferdig utbygd felt ved søknad om første tiltak på området, jf. rekkefølgjekrav i e). Av situasjonsplan skal det m.a. gå fram korleis tilkomst, bygningar, uteopphaldsareal (MUA), parkering og felles renovasjonspunkt er løyst. Det kan etablerast felles uteopphaldsareal (MUA) som felles for inntil 4 bueiningar Fellesføresegner byggeområde: Innanfor byggjeområde kan det førast opp trafokiosk eller andre tekniske innretningar der dette er nødvendig. Frittståande bygg til slike føremål skal ha dimensjon, form og farge som er tilpassa busetnaden elles i området. Slike innretningar skal godkjennast av kommunen Leikeplassar (BLK): Leikeplass BLK1, BLK2 og BLK3 er felles for bustadane innan planområdet. Leikeplassane skal, ved utbygging, setjast i ein slik stand at dei er eigna for leik og opphald, jf. TEK 10-2 og REN Leik for born i alderen 1-7 år skal prioriterast. Leikeplassen skal min. ha sandkasse, benk og eitt leikeapparat Universell utforming I situasjonsplanen må det gå fram korleis universell utforming blir løyst Renovasjonsanlegg (BRE) I område merka f_bre1 kan det etablerast felles renovasjonspunkt med nedgravne avfallsdunkar for dei einingane som er tilknytte o_skv3 og o_skv SAMFERDSEL OG TEKNISK INFRASTRUKTUR Offentleg køyreveg I offentlege trafikkområde skal det byggjast: - Køyrevegar (SKV1- SKV9) - Fortau (SF1- SF2) - annan veggrunn, tekniske anlegg. Reguleringsføresegn Ørsta kommune Side 3 av 5 44

45 PlanID: Detaljreguleringsplan for Pe-garden bustadfelt Eigengodkjend Vegane skal opparbeidast med breidder som vist på plankartet. I tillegg til vist trafikkareal kjem nødvendig areal til vegskjeringar og fyllingar som kan leggast på nabogrunn, jf. PBL Det kan ikkje etablerast andre avkøyrsler frå o_skv1 enn dei som er viste i plankartet. Det skal leggast til rette for lukka grøft der dette er teneleg for eigedomane langs vegen. Dersom det er naudsynt med grøft langs tunet på gnr/bnr 58/41 og langs gnr/bnr 58/87 skal det nyttast lukka grøft Privat veg Veg SKV5 skal opparbeidast med breidd som for avkøyrsel. Gangtrafikk til og frå leikeplass f_lp2 skal kunne skje over SKV5. 5. GRØNTSTRUKTUR (PBL. 12-5, nr.3) Grønstruktur (GTD): Arealet skal nyttast som gangtilkomst til tilgrensande LNF-område og leikeplass f_lp2. Det kan etablerast gangsti med grusa dekke. 6. LANDBRUKS-, NATUR- OG FRILUFTSFORMÅL (PBL. 12-5, nr.5) Jordbruksareal nyttast til tradisjonell jordbruksdrift. På området kan leggast vegskjering. Friluftsområde nyttast som del av tilgrensande friluftsområde. På området kan leggast vegskjering. 7 SIKRINGSSONE (PBL a.1, jf. 12-6) Frisiktsone: Frisiktsone er vist med omsynssone, kode 140. I vegkryss må det ikkje nyttast slik at det på noko tidspunkt hindrar fri sikt. Areal innanfor frisiktsone skal planerast ned til 0,5 m over tilgrensande vegar sitt nivå. 8 INFRASTRUKTURSONE (PBL b, jf. 12-6) Som hensynsone, H430 er vist krav om opparbeiding av fortau. Som hensynsone H450 er vist krav om opparbeiding av leikeplassane. 9. FELLESFØRESEGNER 9.1. REKKEFØLGJEKRAV (PBL NR. 10) a) Felles leikeplassar skal opparbeidast og ferdigstillast seinast før 1. tilgrensande bustad kan takast i bruk. Dei «grøne» areala på vedkomande leikeplass kan ferdigstillast seinast i første vekstsesong etter bruksløyve vert gjeve for den første bustadeininga. Som tilgrensande bustad er å forstå bustad innan gangavstand 50m til leikeplassane BLK1, BLK2 og BLK3. b) Fortauet SF2 langs Ytrehovdevegen og naudsynt omlegging av Ytrehovdevegen (o_skv1) på same strekninga skal ferdigstillast før den 6. nye bueininga i BFS-områda (totalt eining nr. 12 innan planområdet) vert ferdigstilt, eller ved utbygging av første BKSområde. Desse bueiningane skal vere knytt til vegen SKV2. c) Før utbygging vert sett i verk skal kommunen godkjenne tekniske anlegg og vedta utbyggingsavtale mellom kommunen og tiltakshavar vedkomande dei tekniske anlegga som er naudsynt for utbygginga. Dette gjeld m.a. vegar, gatelys, stiar, VA- og El-/tele- og kabelnett og overvasskanalar/-basseng. Utbyggingsavtalen skal sikre forsvarleg rekkjefølgje i høve til tekniske anlegg. d) Før iverksetjing av tiltak heimla i planen, skal det gjennomførast ei arkeologisk utgraving av det automatisk freda kulturminnet, ID som er merka som område for føresegn #1 ID220475, i plankartet. Tiltakshavar skal ta kontakt med Møre og Romsdal Reguleringsføresegn Ørsta kommune Side 4 av 5 45

46 PlanID: Detaljreguleringsplan for Pe-garden bustadfelt Eigengodkjend fylkeskommune i god tid før tiltaket skal gjennomførast slik at omfanget av granskinga kan fastsettast VEGSYSTEM - I frisiktsoner (H140) er det forbod mot fyllingar, bygningsmessige arbeid og plantning o.a. som er til hinder for fri sikt i ei høgd på 0,5 m over vegplanet. - Vegskråningar skal setjast i stand med planting/såing samstundes med ferdigstilling av vegane. Terreng, gjerde og hekkar langs gater skal ikkje vere høgre enn 0.7m over vegnivået. Ved avkøyrsle gjeld ovannemde, men høgda skal ikkje vere over 0.5 m. - Det tillatast ikkje avkøyrsler til tomter på areala BKS3, BKS2, BFS5 og BKS3 frå SKV1. Etablerte avkøyrsler oppretthaldast inntil tilhøyrande bustadvegar er bygde. Andre etablerte avkøyrsler kan oppretthaldast TERRENGHANDSAMING Nødvendige terrenginngrep skal utførast mest mogleg skånsamt og opne terrengsår skal i nødvendig grad tilsåast/tilplantast. I tilfelle der det førekjem utgravne massar kan desse leggjast på stader der dei ikkje verkar skjemmande. Ved varige opne utgravingar, som vegskjeringar, der høgdeforskjell mellom topp skjering og botn utgraving er større enn 2 m, bør det etablerast støttemur VEGETASJON Eksisterande vegetasjon skal i størst mogleg grad bevarast. I samband med anleggsarbeid bør vegetasjonen som kan bevarast, skjermast mot fysiske øydeleggingar. Byggjearbeid skal utførast med omsyn til terreng og vegetasjon AUTOMATISK FREDA KULTURMINNE Dersom det dukkar opp nye funn av automatisk freda kulturminne under arbeid innanfor planområdet, må arbeidet straks stoppe opp og rette kulturminnemynde, her ved Møre og Romsdal fylkeskommune, verte varsla umiddelbart. Ansvaret ligg hjå tiltakshavar og/eller ansvarshavande leiar på staden. Kulturminneforvaltninga avgjer snarast mogleg og seinast innan 3 veker om arbeidet kan fortsette og vilkåra for det. Fristen kan under gitte forhold forlengast. Stein Aam Ordførar Wenche Solheim Rådmann Reguleringsføresegn Ørsta kommune Side 5 av 5 46

47 Alternativvurdering veg og fortau Hovdebygda Overordna vegstruktur I kartutsnitta under er eksisterande og planlagt vegsystem i Hovdebygda forsøkt illustrert. Den blå linja er i dag fylkesveg, og er rekna som hovudsamleveg (Sa2 i Statens vegvesen (SVV) si handbok N100). Dei grøne linjene er underordna samlevegar for å gje veg inn til dei ulike byggjeområda (Sa1 i SVV si handbok N100). Generelt sett bør desse vegane ha eigne gang /sykkelveg eller fortau. Dei rosa linjene er tilkomstvegar til bustadar (bustadgater, A1 i SVV si handbok N100).Til desse vegane vil det normalt ikkje vere krav til gang /sykkelveg eller fortau. Knutepunkt til hovudvegnettet er vist med gul og svart sirkel. Overordna gangvegnett eksisterande forhold Gangvegnettet i Hovdebygda er i liten grad utbygd for å sikre samanhengande trygg tilkomst frå bustadområda til dei viktige målpunkta (markert med stjerne) for gåande og syklande som er markerte i kartutsnitta under. Den blå linja symboliserer eksisterande gang /sykkelveg, medan dei grøne linjene symboliserer eksisterande turvegar. 47

48 Køyreveg til B2 Pe garden Utbygginga av Pe garden bustadfelt må i hovudtrekk basere tilkomsten på eksisterande vegsystem. Der fins likevel nokre alternative justeringar i høve løysinga som var på høyring: Planframlegget slik det låg føre ved offentleg ettersyn 58/87 58/41 Kartutsnittet over syner planframlegget slik det låg ute til offentleg ettersyn. Dette alternativet bygg i stor grad på dagens plassering av vegen, men legg opp til utbetring av kurvene på dei strekningane som er innringa med raud stipla linje. Dette er fordelaktig med omsyn til behov for omlegging av køyrevegen, men inneber at utvidinga med fortau i hovudsak kjem på sørsida av vegen. Det største avviket i høve dagens situasjon er omlegginga av vegen på rettstrekka midt på den grøne linja. Dette er for å få ein jamnare overgang mellom dei to kurvene. Denne løysinga gir ei betre og meir oversiktleg linjeføring enn dagens situasjon. Endringane i høve dagens køyreveg er rundt rekna 950 m 2 nytt areal til køyreveg. 48

49 Alternativ løysing basert på planframlegget 58/87 58/41 Alternativet over er utarbeida med tanke på å trekkje vegen mest mogleg vekk frå tunet på gnr/bnr 58/41 for å prøve å redusere inngrepet på eigedomen. Til forskjell frå framlegget som låg ute til offentleg ettersyn ligg veglinja meir i samsvar med dagens veg, noko som gjer at svingen starta litt meir aust. Forbi tunet er vegen trekt noko meir mot nord, og vegen må då gjere ein liten knekk sørover igjen for å kome tilbake i traseen. Desse grepa gjer at utstrekninga av breiddeutvidinga vert noko mindre. Avstanden frå hushjørnet på 58/41 vert då auka frå 7,2 til 8,0 m (målt frå formålsgrense fortau). Avstand frå vegkant er i dag 9,9m. Kortaste avstand til hushjørne på 58/87 vert då redusert frå 8,5m til 8,2m (målt frå formålsgrense køyreveg). Avstand frå vegkant er i dag 10,1 m. I tillegg kjem anna veggrunn (snøopplag) på 2 m på kvar side. Veglina kan trekkast noko meir mot nord for å få større avstand til tunet på 58/41, men det ville i tilfelle gje mindre avstand til 58/87. Dette alternativet har ikkje like jamn linjeføring som det alternativet som låg ute til offentleg ettersyn. Også dette alternativet medfører også om lag 950 m 2 nytt areal til køyreveg. Dette alternativet gjer at formålsgrensa for køyreveg/fortau samsvarer med eigedomsgrensa til kommunen sin eigedom i området mellom 58/87 og huset på 58/41. 49

50 Omlegging sør for tunet på 58/41 58/87 58/41 I samband med offenlteg ettersyn kom det innspel om å legge om Ytrehovdevegen, alternativt gangvegen over dyrkamarka sør for tunet på gnr/bnr 58/41. I kartutsnittet over er det vist ei mogleg omlegging av Ytrehovdevegen Dette alternativet gir ei rettare veglinje, som unngår konfliktpunktet og den knappe kurven i området mellom gnr/bnr 58/41 og 58/87. Ei rettare linje vil vere meir oversiktleg å trafikkere, men vil også innby til høgare fart. Ein konsekvens av betre veg kan også vere at ein leier meir gjennomgangstrafikk gjennom bustadområda langs Ytrehovdevegen, gjennom tur og friluftsområdet ved Hovdevatnet og til Eiksundsambandet, noko som potensielt kan gje trafikktryggingsutfordringar vest for planområdet. Det er likevel usikkert kor stor denne endringa vil vere sett i høve dei andre løysingane. Dyrkamarka sør for Ytrehovdevegen er ikkje sett av til utbyggingsføremål no, men ligg innanfor tettstadgrensa i kommunedelplanen, og det kan difor vere aktuelt å nytte området til utbyggingsføremål i framtida. Å legge veglina diagonalt over området gjer ei framtidig utnytting vanskelegare. Ei mogleg løysing er skissert i kartutsnittet oppe til høgre. Løysinga gjer det vanskeleg å få til ei rasjonell tosidig utnytting av tilkomstvegane, og det vert vanskelegare å nytte dei skrå endetomtene mot vegen. Ei slik løysing kunne vere aktuelt å vurdere dersom det var aktuelt å regulere denne dyrkamarka til utbygging no. Men i samband med kommunedelplanen for Ørsta sentrum og Hovdebygda la Fylkesmannen ned motsegn mot utbygging her, og området vart vidareført som jordbruksareal. Å skulle ta opp denne problemstillinga til ny vurdering vil verte konfliktfylt, og forsenke planprosessen vesentleg. Forslagsstillar har basert sitt framlegg på løysingane som er fastsette i kommunedelplanen. 50

51 Gangvegar til/frå planområdet Som omtala innleiingsvis er to viktige mål for gåande og syklande i Hovdebygda kryssinga av E39 ved R senteret (gangveg mot sentrum, butikk, flyplass, idrettsområde m.m.) og Hovden skule (skuleveg, leik på fritid). Kryssinga av E39 er mål for ein stor del av bebuarane, medan skulen i hovudsak er viktig for born og unge. Alt. 1: Fortau/gangveg langs Ytrehovdevegen Ved å legge gang /sykkeltraseen langs Ytrehovdevegen vil gåande og syklande kunne følgje ein sentral akse gjennom bygda, og gangvegen vil fange opp mesteparten av dei bebygde areala i denne delen av Hovdebygda. Ei ulempe med denne løysinga sett i forhold til ei G/S løysing skilt frå samlevegane er trafikkmengda. Løysinga gir god tilkomst til både Hovden skule og kryssinga av E39. 51

52 Alt. 2: Gangveg langs Hovdeelva Ved å legge gangvegen langs Hovdeelva, slik fleire partar i området har fremja forslag om, vil ein mindre del av bebuarane ha nytte av vegen. Fleire av desse vil truleg i staden gå langs Ytrehovdevegen. Løysinga er også mindre driftseffektiv då ein for deler av strekninga må drifte to anlegg i staden for eitt. Kvernhusmiljøet langs Hovdeelva er i dag verna. Konsekvensane for kulturmiljøet ved å legge ein fullverdig gangveg forbi er ikkje vurdert. 52

53 Alt 3: Gangveg til Hovden skule Ein separat gangveg frå Hovden møbel til Hovden skule vil vere ei trygg løysing for dei som vil nytte vegen då den i langt større grad er skilt frå biltrafikk. Likevel vil truleg dei som har direkte nytte av denne traseen begrense seg til Ytrehovden og den øvre delen av Pe garden. Dei øvrige områda må til liks med dei andre alternativa basere seg på løysingar langs Yrehovdevegen. Også denne løysinga legg opp til to trasear å drifte. Om ein legg saman eksisterande turvegnett og regulerte løysingar i reguleringsplanen for Hovden skule Enokmarka kan dette framlegget likevel vere ein aktuell snarveg spes. Sommarstida, sjølv om den ikkje vert opparbeidd og drifta som ein fullverdig gangveg. Tilkomsten til kryssinga av E39 vil for mange verte dårlegare med denne løysinga enn alt

54 ØRSTA KOMMUNE SAKSFRAMLEGG Sakshandsamar: Per Ivar Lied Arkivsak: 2017/882 Løpenr.: 8110/2017 Utvalsaksnr. Utval Møtedato 84/17 Ørsta formannskap /17 Ørsta kommunestyre Saka gjeld: OVERORDNA BEREDSKAPSPLAN ØRSTA KOMMUNE. TILRÅDING TIL VEDTAK: Kommunestyret tek overordna beredskapsplan for Ørsta kommune til vitende. 54

55 Saksvedlegg: Overordna beredskapsplan for Ørsta kommune Uprenta saksvedlegg: X Beredskap kriseleiing Per Ivar Lied X BER ekstremver TOR evaluering Per Ivar Lied X BER evalueringsrapport Skred 2015 Per Ivar Lied X BER brot telefon Per Ivar Lied X BER jordskred evaluering Per Ivar Lied X BER øving CIM Per Ivar Lied X BER evaluering øving Per Ivar Lied X Beredskapstilsyn Ørsta kommune 4.mai - Per Ivar Lied dokumentasjon på øving/evaluering - epost X Psykososialt kriseteam - Innkalling til møte med kontaktpersonar på bygdene Per Ivar Lied 1. Bakgrunn Beredskapsarbeid er ei viktig oppgåve for kommunen. Ein krisesituasjon påverkar som regel raskt infrastruktur, enkeltpersonar i kommunen eller kommunen sine tenester til innbyggarane. Og når krisa inntreff må kommunen vere i stand til å treffe gode beslutningar raskt for å minimere skade. Derfor må ein vere godt førebudd gjennom øving, kunnskap/ kompetanse/ erfaringar/ ressurspersonar og oppdaterte planverk. Dilemmaet i beredskapsarbeid er at det må vere prioritert og samtidig på mange måtar er usynleg, samtidig som det kan vere avgjerande i ein krisesituasjon. Saka blir lagt fram for kommunestyret fordi kvart sitjande kommunestyre skal kjenne til hovudpunkta i kommunen sitt beredskapsarbeid, og ansvar/rolle til folkevalde og administrasjon. Beredskapsarbeid er eit vidt omgrep som inngår i alle sektorar og ligg til grunn for mykje av kommunen sitt arbeid, ikkje minst forebyggande tiltak. Ved sidan av behovet for å vere godt budd på ein krisesituasjon, har kommunen også lovkrav om beredskap. Etter Lov om kommunal beredskapsplikt sivilbeskyttelseslova skal kommunen utarbeide ein overordna beredskapsplan utifrå ei heilskapleg risiko- og sårbarheitsanalyse for kommunen. Også lover innan ulike fagområde pålegg kommunen å ha beredskapsplanverk; mellom anna Sivilbeskyttelseslova og Lov om helsemessig og sosial beredskap som gir kommunen eit særleg ansvar for å utarbeide beredskapsplan for helse- og sosialtenestene. Alle institusjonar og tenesteområde er pålagt å vurdere om dei treng eigen plan i tillegg. 2. Om overordna beredskapsplan Hovudpunkta i den overordna beredskapsplanen er samansetjing av kriseleiinga, varslingsinformasjon, samandrag av risiko- og sårbaranalyse, oppgåve- og ansvarsfordeling, varslingsplan, plan for informasjonshandtering og plan for evakuering og innkvartering. Overordna beredskapsplan skildrar visjonen for beredskapsarbeidet slik: «Ørsta kommune skal vere eit trygt område for alle som bur, ferdast og som har sitt virke eller som har eigedom i kommunen.» Definisjonen av krise er ei uønska hending som ikkje kan handterast innafor ordinær drift, eller om det kan forventast stort behov for informasjon og andre ekstraordinære tiltak som krev mykje ressursar. Kommunen har ansvar for at samfunnet fungerer mest muleg som normalt, og vil få oppgåver ved større hendingar også utanfor eige ansvarsområde. Kriseleiing 55

56 Overordna gruppe som har ansvar for å leie kommunen si handtering av ei krise. Dei skal mellom anna samle informasjon om stoda, koordinere innsatsen og disponere ressursar i samarbeid med andre involverte partar. Dei har også ansvar for at naudsynt informasjon kjem ut til befolkning og media, og for rapportering og samhandling med overordna statlege styresmakter. Kommunen si kriseleiing er samansett av dei som har det overordna administrative og politiske ansvaret ved normal drift. I tillegg er redningsetatane knytt til kriseleiinga. Leiar for kriseleiinga er ordførar, og rådmann er nestleiar. Varsling om krise eller situasjon som kan utvikle seg til krise, skal skje til ordførar, rådmann eller beredskapskontakt. I praksis vil ofte varsling skje frå politi, AMK naudsentral, media, brannbefal eller teknisk vakt. Kriser er ulike og handtering må vurderast frå tilfelle til tilfelle. Og kriser kan ha krise i krisa. Ekstremver kan utløyse skred som truar hus og bygg, og ha følgje-effektar der infrastruktur vert slått ut, straum og samband forsvinn, som skaper utfordringar for kommunale tenester. Kommunalt tilsette kan vere involverte i krisesituasjonar, og innbyggarar i Ørsta kan vere involverte i ulykker andre stadar i Norge eller utlandet, som utløyser hjelpebehov frå kommunen. Nokre situasjonar krev ikkje at kriseleiinga vert samla, men innsats på andre måtar, f.eks av brann/redning, teknisk eller psykososialt kriseteam. Psykososialt kriseteam / omsorgsgruppa Tverrfagleg gruppe som kan tilby omsorg og hjelp til enkeltpersonar og einingar når ei uønska hending eller krise oppstår. Gruppa er leia av varaordførar, og består av prest, lensmann, leiar helse, to sjukepleiarar og beredskapskontakt. I tillegg finst definerte lokale ressurspersonar i område/bygdelag av kommunen som kan hjelpe til ved behov. Administrasjonen sitt ansvar og oppgåver Rådmannen har overordna ansvar for beredskap og har delegert det daglege ansvaret til seksjonsleiar for tekniske tenester. Seksjonsleiarane har overordna ansvar innafor sine seksjonar. Rådmannen har fullmakt til å gjere kurante, mindre endringar i beredskapsplanen, og har ansvar for at tiltak frå ROS- analysen vert innarbeidd i framlegg til handlingsplan og økonomiplan. Øving og samarbeid med andre God samhandling og koordinert innsats i ei krise kan vere avgjerande. Kommunen har fleire formaliserte samarbeidsavtalar innan beredskap, mellom anna om brann/redning med Volda kommune, Hornindal kommune og med Avinor, og med Røde Kors om bistand av ulikt slag. 3. Risiko- og sårbarheits-analyse (ROS) Overordna beredskapsplan skal ta utgangspunkt i kommunen si heilskaplege risiko- og sårbaranalyse, som vart utarbeidd i 2012 og revidert i ROS-analysen kartlegg kva hendingar som kan skje hjå oss, omtalar kor stor risiko det er for at dette skjer, og kva konsekvensane i tilfelle kan bli for liv og helse, miljø, samfunnsmessig viktige funksjonar og materielle verdiar. ROS-analysen peikar samtidig på tiltak som kan redusere sannsynlegheita for at hendinga skjer og tiltak som kan redusere konsekvensane dersom det likevel skjer. Desse tiltaka skal vurderast og innarbeidast i kommunen sin handlingsplan/økonomiplan. Eksempel på tiltak som kommunestyret har løyvd pengar til er nye brannbilar, kursing, satellitt-telefonar, ny brannstasjon, trafikktrygging, skredsikring, m.m. ROS-analysen tek føre seg sentrale risikomoment og sårbare objekt i kommunen, beredskapstiltak og kva kommunal planlegging bør ta omsyn til i høve endringar i klima. For fleire av emna er det gjort ei vurdering av risiko, der ein konkluderer med at risikoen er høg, til stades eller lav. 56

57 Tema der ein har konkludert med høg risiko gjeld ras, flaum og stormflod, forureining og trafikkulykker. Store delar av kommunen er klassifisert som rasutsett, og i fleire område er det konkludert med høg risiko for ras. Flaum og stormflod er kategorisert som høg risiko i kommunen. Områda langs elvane og sjølina er særlege risikoområde. Forureining både i grunnforhold, frå landbruk og oppdrett blir klassifisert som relativ høg risiko. I dei aktuelle områda kan ein konkludere med høg risiko for forureina område. Risikoen knytt opp mot farar i trafikken kan ein konkludere med er høg jamfør ulykkesstatistikkar. Tema der ein har konkludert med risiko til stades er risiko knytt til verksemder med fare for brann, eksplosjon, kjemikalieutslepp og ulykker knytt til transport av farleg gods. Risiko for stråling frå elektromagnetiske felt og terror er også vurdert som til stades. Desse kategoriane er umogeleg å kartlegge innanfor eit tidsperspektiv, men dersom dei skulle førekome vil dei kunne få store følgjer. Det er konkludert med lav risiko for skog/lyngbrann, radon og dambrot. Dette er risikoar som kan endre seg, og må difor vurderast på nytt ved revidering av ROS-analysen. Farar knytt opp mot dambrot er konkludert som lav risiko grunna at det er berre 1-2 mulege husstandar som vert råka. Sårbare objekt har ein valt å ikkje vurdere i høve risiko. Svikt i eit eller fleire av dei sårbare objekta vil kunne få konsekvensar for store delar av busetnaden i kommunen. 4. Vurdering og konklusjon: Kommunestyret er orientert om hovudpunkta i overordna risiko- og sårbaranalyse som ligg til grunn for kommunen sin overordna beredskapsplan. Kommunestyret tek revidert beredskapsplan til vitande. Likestillingsmessige sider ved saka: Miljøkonsekvensar: Økonomiske konsekvensar: Ikkje utover allereie prioriterte beredskapstiltak Beredskapsmessige konsekvensar: Ja. Informasjon om planverk, roller og ansvar Konsekvensar for barn og unge: Ørsta, Rolf Magnus Sundgot seksjonsleiar Per Ivar Lied prosjektleiar 57

58 ØRSTA KOMMUNE Overordna beredskapsplan for Ørsta kommune Plandokument Plannamn Beredskapsplan for Ørsta kommune Saksnummer 2015/763 Utarbeidd av Ørsta kommune Utarbeidd dato Oktober 2014 Godkjent i kommunestyret (sak 44/15) Sist revidert Juni

59 Beredskapsplan for Sist revidert: Ørsta kommune juni 2017 Innhald 1. INNLEIING Lovgrunnlag Definisjonar/omgrep Målsetjing for beredskapsarbeidet Overordna ROS-analyse CIM Styringssystem for tryggleik og beredskap ANSVARSFORHOLD OG SAMORDNING Organisasjonskart ved ordinær drift Oppgåve- og ansvarsdeling i beredskapsarbeidet Samarbeid og samordning PLAN FOR OPPDATERING, REVISJON OG ØVING Oppdatering/revisjon av ROS- analyse Oppdatering/revisjon av overordna beredskapsplan Oppdatering av tiltakskort Oppdatering av ressurslister Øving Opplæring Dokumentasjon Evaluering av hendingar og øvingar PLAN FOR KRISELEIING Kriseleiing KKL (kommunal kriseleiing ) Fullmakter til kriseleiinga Etablering av kriseleiing Kriseleiinga sine oppgåver Arbeidsfordeling i kriseleiinga PLAN FOR VARSLING AV HENDINGAR OG KRISER Varslingsplan Mottak av varsel Varslingsplikt for tilsette PLAN FOR BEFOLKNINGSVARSLING BEREDSKAPSSEKRETERIATET FOR KRISELEIINGA Informasjons- og sambandseksjonen Beredskapssekretariatet OG servicekontoret Omsorgsgruppa (psykososialt kriseteam) PLAN FOR INFORMASJONSHANDTERING VED KRISE Mål Strategi...21 Plandokument Ørsta kommune Side 1 59

60 Beredskapsplan for Sist revidert: Ørsta kommune juni Overordna ansvar Kven har behov for informasjon? OversYN over ansvars- og oppgåvefordeling Pårørandeteneste Informasjonsutveksling mellom kriseleiing, naudetatar og andre mynde Aktuelle måtar å spreie allmenn informasjon Informasjon til publikum som ikkje har norsk som morsmål PLAN FOR EVAKUERING OG INNKVARTERING Generelt om evakuering Evakuering av pasientar og bebuarar på helse- og omsorgseiningar Evakuering/innkvartering på grunn av hendingar / fare for hendingar Plan for flodbølge frå Store fjellskred PLAN FOR FORSYNING Medisin og medisinsk utstyr Mat, vatn og forpleiing Energi og varme PLAN FOR ATOMHENDINGAR ATOMULUKKER VEDLEGG FORDELING AV DENNE PLAN I PAPPIRFORMAT I PERM Plandokument Ørsta kommune Side 2 60

61 Beredskapsplan for Sist revidert: Ørsta kommune juni INNLEIING 1.1. LOVGRUNNLAG Lov om kommunal beredskapsplikt sivilbeskyttelseslova Med utgangspunkt i den heilskaplege risiko- og sårbarheitsanalysen skal kommunen også utarbeide ein overordna beredskapsplan. Denne beredskapsplanen skal vere samordna med andre relevante krise- og beredskapsplanar. Nærare reglar om prosess og innhald er gitt i forskrift om kommunal beredskapsplikt pålegg kommunar å kartlegge og analysere kva uønska hendingar som kan inntreffe. Resultatet skal samanstillast i ei heilskapleg ROS- analyse, som skal leggast til grunn for alt arbeid med tryggleik og beredskap mellom anna all planlegging etter plan- og bygningslova. ROS- analysen skal oppdaterast jamleg, og minst ein gang pr kommunestyreperiode. 15 pålegg kommunen å utarbeide ein beredskapsplan, med utgangspunkt i ROSanalysen. Forskrift om kommunal beredskapsplikt utfyller lovparagrafane i sivilbeskyttelseslova. Beredskapsplanen skal innehalde eit oversyn over korleis kommunen har førebudd seg på å handsame uønska hendingar. Minimumsinnhaldet er: - Plan for kriseleiing - Varslingsplan og varslingsliste - Evakueringsplan - Plan for informasjon til innbyggjarar og media Beredskapsplanen skal oppdaterast/reviderast minst 1 gong pr år, og kommunen skal syte for at det vert gjennomført øvingar Lov om helsemessig og sosial beredskap helse- og sosialberedskapslova 2-2 pålegg kommunen eit særleg ansvar for å utarbeide beredskapsplan for helse- og sosialtenestene. Alle institusjonar og tenesteområde er pålagt å vurdere om dei treng eigen plan i tillegg. Forskrift til helse- og sosialberedskapslova omtalar nærare følgjande tilhøve i tillegg til innhaldet i sivilbeskyttelseslova: - registrering og prosedyrar for omdisponering - av personell og andre ressursar - krav om samordning med 2. linjetenestene, samordning med kommunen sin beredskapsplan, samordning med plankrav etter andre lover innan helse- og sosialtenestene - eksempel smittevernplan /pandemiplan - Krav om vurdering av forsyningstryggleik for materiell, utstyr og legemidlar Plandokument Ørsta kommune Side 3 61

62 Beredskapsplan for Sist revidert: Ørsta kommune juni DEFINISJONAR/OMGREP FORKORTINGAR: UMS = Befolkningsvarsel til grupper av folk CIM = Krisestøtteprogram for loggføring med meir LRS = Lokal redningssentral HRS = Hovudredningssentralen OPS = Operasjonssentral for politiet ROS = Risiko og sårbarheits-analyse KKL = Kommunal kriseleiing ROS-analyse Risiko- og sårbarheits-analyse. Kartlegging av kva hendingar som kan skje hjå oss, vurdere kor stor risiko det er for at dette skjer, og kva konsekvensane i tilfelle kan bli for liv og helse, miljø, samfunnsmessig viktige funksjonar og materielle verdiar I arbeidet med ROS-analysen skal det samstundes påpeikast tiltak som kan redusere sannsynlegheita for at hendinga skjer og tiltak som kan redusere konsekvensane dersom det likevel skjer. Desse tiltaka skal vurderast og innarbeidast i kommunen sin handlingsplan/økonomiplan Krise Ei uønska hending som ikkje kan handterast innafor ordinær drift, eller om det kan forventast stort behov for informasjon og andre ekstraordinære tiltak som krev mykje ressursar. Hendinga kan omfatte reine kommunale institusjonar og tenester - for eksempel brann på sjukeheimen. Kommunen har ansvar for at samfunnet fungerer mest mogeleg som normalt, og vil få oppgåver ved større hendingar også utanfor eige ansvarsområde. Døme på kva kommunen kan få ansvaret for å handtere i ein krisesituasjon: - Ta hand om skadde personar - Omsorg for personar som har vore utsett for påkjenningar - Evakuering av personar frå eit utsett område - Innkvartering av evakuerte, skadde og/eller redningsmannskap - Informere om situasjonen i kommunen og gi retningsliner - Forpleiing og forsyningsstøtte - Sikre helsemessig trygge næringsmiddel og drikkevatn - Rette opp skadar på kommunikasjonar og andre anlegg - Hindre og avgrense skadeomfang med forureinande og farlege stoff som kan skade miljøet - Vern om kulturelle verdiar Kriseleiing Overordna gruppe som har ansvar for å leie kommunen si handtering av ei krise. Plandokument Ørsta kommune Side 4 62

63 Beredskapsplan for Sist revidert: Ørsta kommune juni 2017 Dei skal mellom anna samle informasjon om stoda, koordinere innsatsen og disponere ressursar i samarbeid med andre involverte partar. Dei har også ansvar for at naudsynt informasjon kjem ut til befolkning og media, og for rapportering og samhandling med overordna statlege styresmakter. Kommunen si kriseleiing er samansett av dei som har det overordna administrative og politiske ansvaret ved normal drift. I tillegg er redningsetatane knytt til kriseleiinga. Under akuttfasen vil oppgåver knytt til deira funksjonar i redningstenesta vere overordna oppgåve i kriseleiinga. Dersom LRS er etablert (sjå under), er dei underlagt beordring derifrå OPS operasjonssentral for politidistriktet Dette er politidistrikta sitt koordineringsapparat ved større hendingar. Ørsta er knytt til Sunnmøre politidistrikt med OPS i Ålesund. Der er døgnvakt på naudtelefon 112 og direktetelefon OPS har ansvar for å vidareformidle meldingar til lokalt politi. Politiet har ansvar for å handtere og leie arbeidet med akuttsituasjonen når krise oppstår HRS / LRS - Hovudredningssentral / Lokal redningssentral LRS er alt etablert. Normalt er det operasjonssentralen til politiet som ivaretek denne funksjonen. Ved større hendingar kan HRS få ansvar for redningsarbeidet, og det verte oppretta lokal redningssentral under leiing av politiet. Alt personell på skadestaden er underlagt LRS når denne er etablert Psykososialt kriseteam / omsorgsgruppa Tverrfagleg gruppe som kan tilby omsorg og hjelp til enkeltpersonar og einingar når ei uønska hending eller krise oppstår. Gruppa består av sokneprest, lensmann, leiar helse, 2 sjukepleiarar, politikar, beredskapskontakt og + 6 støttepersonar. I situasjonar der kriseleiing vert etablert, kan delar av omsorgsgruppa disponerast av kriseleiinga, mellom anna til pårørandetenester Storulukke Ei hending der til dømes større utslepp, brann eller eksplosjon får ei ukontrollert utvikling, som straks eller seinare fører til alvorleg fare for menneske, miljø eller materielle verdiar, og der det inngår farlege kjemikaliar. Forskrift til brann og eksplosjonsvernlova gir pålegg til bedrifter som handterer farlege kjemikalie av eit visst omfang, om å utarbeide eigne beredskapsplanar. Bedriftene og kommunen må samordne beredskapsplanane sine fordi: - Bedriftene må ha eigne ressursar av eit visst omfang for å handtere storulykker. Desse ressursane bør kommunen kunne nytte ved eventuelle hendingar også utanfor industriområdet. Plandokument Ørsta kommune Side 5 63

64 Beredskapsplan for Sist revidert: Ørsta kommune juni Ei storulykke vil krevje mobilisering og innsats av kommunale ressursar, i tillegg til det bedriftene bidreg med. Ei storulukke kan påverke kommunen utover det bedriftene kan handtere, for eksempel langvarige helse- og miljøverknader. Som vertskommune har Ørsta kommune difor eit ansvar for at beredskapsplanane er oppdaterte og samordna, og at det vert gjennomført felles øvingar mellom bedriftene og kommunen MÅLSETJING FOR BEREDSKAPSARBEIDET Visjon Ørsta kommune skal vere eit trygt område for alle som bur, ferdast og som har sitt virke eller som har eigedom i kommunen OVERORDNA ROS-ANALYSE Overordna ROS-analyse skal oppdaterast ved behov, og minst 1 gong i kvar valperiode. ROS-analysen er vedlagt beredskapsplanen Samandrag av rapporten: ROS-analysen tek føre seg sentrale risikomoment og sårbare objekt i kommunen, beredskapstiltak og kva kommunal planlegging bør ta omsyn til i høve endringar i klima. For fleire av emna er det gjort ei vurdering av risiko, der ein konkluderer med at risikoen er høg, til stades eller låg. Tema der ein har konkludert med høg risiko gjeld ras, flaum og stormflod, forureining og trafikkulukker. Store delar av kommunen er klassifisert som rasutsett. I dei aktuelle områda kan ein konkludere med at risikoen er høg for ras. Flaum og stormflod er kategorisert som høg risiko i kommunen. Områda langs elvane og sjølina er særlege risikoområde. Forureining både i grunnforhold, frå landbruk og oppdrett blir klassifisert som relativ høg risiko. I dei aktuelle områda kan ein konkludere med høg risiko for forureina område. Risikoen knytt opp mot farar i trafikken kan ein konkludere med er høg jamfør ulukkesstatistikkar. Tema der ein har konkludert med risiko til stades er risiko knytt til verksemder med fare for brann, eksplosjon, kjemikalieutslepp og ulukker knytt til transport av farleg gods. Risiko for stråling frå elektromagnetiske felt og terror er også vurdert som til stades. Desse kategoriane er umogeleg å kartlegge innanfor eit tidsperspektiv, men dersom dei skulle førekome vil dei kunne få store fylgjer. Det er konkludert ein låg risiko for skog/lyngbrann, radon og dambrot. Dette er risikoar som kan endre seg, og må difor vurderast på nytt ved revidering av ROS-analysen. Farar knytt opp mot dambrot er konkludert som låg risiko grunna at det er berre 1-2 moglege husstandar som vert råka. Sårbare objekt har ein valt å ikkje vurdere i høve risiko. Svikt i eit eller fleire av dei sårbare objekta vil kunne få konsekvensar for store delar av busetnaden i kommunen. Plandokument Ørsta kommune Side 6 64

65 Beredskapsplan for Sist revidert: Ørsta kommune juni 2017 Temakart med til dømes fareområde er i stor grad tilgjenglege i nettbaserte karttenester. Kommunen har etablert eit GIS-prosjekt der faresoner og liknande er samla og tilgjenglege i kommunen sitt interne kartsystem CIM STYRINGSSYSTEM FOR TRYGGLEIK OG BEREDSKAP (Crises & Issues Management) CIM er eit elektronisk web-basert data- styringssystem / krisestøtteverktøy for tryggleik og beredskap. CIM systematiserer og organiserer rutinar for oppgåver som loggføring, rapportering og media overvaking med meir. CIM er bygd opp av modular. Ørsta kommune nyttar CIM i dag til loggføring, oppgåvefordeling og rapportering. Alt som vert ført i CIM vert logga. Ingenting kan slettast, det vert berre skjult. Ørsta kommune har fleire som kan basis i CIM, dei har brukarnamn og personleg kode for å bruke programmet. Servicekontoret har liste over personar som har tilgong til CIM. Ørsta kommune har som mål å kurse personar i CIM, og legge alt av planverk, varslingslister, tiltakskort og malar inn i CIM. Plandokument Ørsta kommune Side 7 65

66 Beredskapsplan for Sist revidert: Ørsta kommune juni ANSVARSFORHOLD OG SAMORDNING 2.1. ORGANISASJONSKART VED ORDINÆR DRIFT Administrativt ROS-analyse og delplanar for beredskap Kvar enkelt seksjon er ansvarleg for ros-analyse og delberedskapsplanar for sitt område. Figuren viser den administrative organiseringa med dei seksjonane som er pr. d.d. Plandokument Ørsta kommune Side 8 66

67 Beredskapsplan for Sist revidert: Ørsta kommune juni OPPGÅVE- OG ANSVARSDELING I BEREDSKAPSARBEIDET Dei folkevalde sitt ansvar og oppgåver Kommunestyret skal fastsetje plan og hovudliner for beredskapsoppgåvene. Planen skal gjennomgåast minst 1 gong i kvar kommunestyreperiode. Kommunestyret justerer planen etter behov, minst 1 gang pr år på møte i oktober. Det er ønskeleg at Levekårsutvalet og Samfunnsutvalet har gjennomgang av sektorplanar for beredskap innan sine arbeidsområde éin gong i valperioden. Ordførar (varaordførar vara) er med i kommunen si kriseleiing, sjå kap 3. 4 for nærare omtalt arbeids- og ansvarsområde når kriseleiinga vert etablert. Varaordførar leiar psykososialt kriseteam Administrasjonen sitt ansvar og oppgåver Rådmannen har det daglege overordna ansvaret for beredskapsarbeidet, og seksjonsleiarane har overordna ansvar innafor sine seksjonar. Rådmannen har fullmakt til å gjere kurante, mindre endringar i beredskapsplanen. Ordførar er leiar av kommunen si kriseleiing, sjå kap 3 for nærare omtale av etablering av kriseleiing. Rådmannen har ansvar for at tiltak frå ROS- analysen vert innarbeidd i framlegg til handlingsplan og økonomiplan SAMARBEID OG SAMORDNING Internt i kommunen Denne beredskapsplanen omfattar overordna tiltak innan alle tenesteområde og einingar, og skal stette krav til overordna beredskapsplanlegging i aktuelle lover. Alle einingane må i tillegg ha naudsynte beredskapsplanar for si eining/teneste. Beredskapsplan, inkludert ROS-analysar etter særlover innanfor følgjande område er eigne vedlegg til overordna plan: - Smittevern - Pandemi - Tuberkulose - Drikkevassforsyning - Plan ved bortfall av elektrisk straum med tilhøyrande prioritering av kommunale bygg, i samarbeid med Mørenett AS Brannordning for Ørsta kommune er godkjent i K-sak 133/ Skulane, barnehagane, sjukeheimen og bu - og omsorgssentra har eigne krisehandteringsplanar og planar for rømming/evakuering. Kopi av desse skal stå på utpeika rom som er kontor til varaordførar. Plandokument Ørsta kommune Side 9 67

68 Beredskapsplan for Sist revidert: Ørsta kommune juni Beredskapsråd Beredskapsrådet er rådgjevande for kriseleiinga i kommunen, og samansett slik: Kriseleiing i kommunen Ordførar (leiar) (vara: varaordførar) Rådmann (nestleiar) (vara: ass.rådmann) Seksjonsleiar tekniske tenester Seksjonsleiar omsorg Lensmannen Leiar servicekontoret Brannsjef Beredskapskontakt Kommuneoverlege IKT leiar Seksjonsleiar eigedom Andre i beredskapsrådet Assisterande rådmann Leiar beredskapssekretariatet Leiar psykososialt kristeam Leiar helse og velferd Leiar skule Leiar kommunalteknikk Sokneprest Nav sjef Heimevern (områdesjef) Røde Kors 1 repr. Mørenett AS 1 repr. Sivilforsvaret 1 repr. Vegvesenet 1 repr. Beredskapsrådet skal møtast minst 1 gong pr år. Tema for møta skal vere: - vurdere behov for justering/rullering av ROS-analyse og beredskapsplanar - gjennomgang av eventuelle hendingar - evaluering og planlegging av øvingar - informasjon mellom partane Kommunen er ansvarleg for å kalle inn til møte og halde møterom Samordning og samarbeid med andre utanfor kommunen Fylkesmannen har samordningsansvar for regionale hendingar. Ansvarsdeling og samarbeid med 2.linetenestene innan helse og sosial følgjer av Lov om kommunal helse- og omsorgsteneste og tilhøyrande avtalar mellom kommunen Lov om helsemessig beredskap pålegg samarbeid med nabokommunar. Ørsta kommune vil samarbeide med nabokommunar om øvingar, utarbeiding av tiltakskort og krisetiltak. Ørsta kommune har mellom anna inngått følgjande avtalar: - Samarbeidsavtale med Røde Kors i høve beredskap, gjeldande frå mai Avtale med Helse Møre og Romsdal, Volda sjukehus om legevaktsentral og Nødnett Helse heile døgnet, heile året (7/365). gjeld frå Avtale om interkommunal nattlegevakt for 6 kommunar frå kl Avtale med Volda og med Hornindal kommune om gjensidig innsats i høve brannvern - Avtale med Avinor om gjensidig bistand ved brann/redning - Avtale om IUA Sunnmøre (interkommunalt utval mot akutt ureining ) - Avtale om datasamarbeid med dei 6 andre kommunane på Søre Sunnmøre, felles IKT Plandokument Ørsta kommune Side 10 68

69 Beredskapsplan for Sist revidert: Ørsta kommune juni PLAN FOR OPPDATERING, REVISJON OG ØVING 3.1. OPPDATERING/REVISJON AV ROS- ANALYSE Den overordna ROS-analysen skal reviderast ved behov, og kommunestyret skal minst ein gong kvar valperiode ta stilling til behovet for å revidere planen. Aktuelle fagpersonar i kommunen skal bidra. Ansvarleg: Planavdelinga i lag med andre i kommunen OPPDATERING/REVISJON AV OVERORDNA BEREDSKAPSPLAN Beredskapsplanen skal oppdaterast jamleg, eksempel ved organisatoriske endringar, endringar i overordna lover og føresegner eller når aktuelle hendingar syner at det er behov for justeringar. Kommunestyret skal i oktober året etter nytt val av kommunestyre handsame sak om revisjon av planen. Ansvarleg: Beredskapskontakt / rådmann og seksjonsleiar i lag med andre i kommunen OPPDATERING AV TILTAKSKORT Tiltakskorta skal endrast dersom øvingar eller hendingar har synt at det er behov for det. Like eins skal det opprettast nye tiltakskort når det vert avdekka behov for dette. Ansvarleg: Beredskapskontakt eller øvste leiar for aktuelt område OPPDATERING AV RESSURSLISTER Listene skal oppdaterast jamleg, og minst kvar 6. md. Ansvarleg: Beredskapskontakt / sektorleiarar ØVING Alle personane i kriseleiinga, inkludert ordførar og varaordførar, skal delta på øvingar minst ein gong kvart år. Øvingane kan vere arrangert av andre, eksempel fylkesmannen, politi, Røde Kors eller av eigne tenester som for eksempel brannvernet og helsetenesta. Plan for øvingar vert årleg drøfta i beredskapsrådet og skal gjerast kjend for aktuelle deltakarar slik kriseleiinga finn det tenleg. Når det vert nye personar i stillingane som utgjer kriseleiinga, skal beredskapsplanen øvast innan 6 mnd. etter at dei startar i stillinga. Dersom det ikkje er planlagt storøvingar i denne perioden, skal kriseleiinga gjennomføre ei diskusjonsøving. Ansvarleg: Beredskapskontakt i lag med andre i kriseleiinga. Plandokument Ørsta kommune Side 11 69

70 Beredskapsplan for Sist revidert: Ørsta kommune juni OPPLÆRING Alle nytilsette skal få informasjon om hovudtrekk i beredskapsplanen, og om kvar planen er tilgjengeleg. Nytilsette i stillingar som har ei rolle i beredskaps- og krisehandtering, skal i tillegg ha ein gjennomgang av planen innan 6 md. Øvingar skal vere den viktigaste forma for opplæring/oppretthalding av kunnskapen. Beredskap og krisehandtering skal årleg vere tema på eit personalmøte for alle seksjonar og einingar. Tema skal vere planar for eininga, for seksjonen og den overordna planen for kommunen. Ansvarleg: Rådmann og seksjonsleiarar DOKUMENTASJON Når det vert gjort administrative oppdateringar av ulike dokument, skal det gå fram i toppteksten kva dato dette vert gjennomført. Når revisjonar vert lagt fram for kommunestyret, skal dato og saksnr. påførast på framsida av revidert dokument. Ansvarleg: Seksjonsleiarar er ansvarleg for å dokumentere at opplæring/gjennomgang på einingane er gjennomført EVALUERING AV HENDINGAR OG ØVINGAR Kommunen skal etter øvingar og uønska hendingar evaluere handteringa av krisa eller øvinga, jmf. forskrift om kommunal beredskapsplikt 8. Det er viktig at kommunen sit arbeid med samfunnssikkerheit og beredskap tek lærdom av erfaringar ved øvingar og uønska hendingar. Alle som har delteke på øvingar skal vere med på eit evalueringsmøte. Det skal førast logg over gjennomførte øvingar. Loggen skal minimum innehalde dato for øving, kven som deltok og kva det vart øvd på. I tillegg bør det leggast ved ein rapport med evaluering av øvinga, og eventuelle framlegg til endringar i planen. Øvingar må ha klare øvingsmål. Ved større øvingar med mange aktørar bør det vere ein utpeikt person for evalueringa, gjerne person frå ein nabokommune. Evalueringsrapporten må peike på kva som kan forbetrast i planverk, varslingslister, tiltakskort, ros-analyser og om det trengst opplæring av personar. Evalueringsrapporten må peike på kven i kommunen som er ansvarleg for oppfølging av forbetringa i planverket og ros-analysen. Evalueringsrapporten og øvingsloggen skal førast i sak-/ arkivsystemet som kommunen har. Evalueringsrapport for øvingar og uønska hendingar skal sendast til alle i kriseleiinga og til Fylkesmannen si beredskapsavdeling. Ansvarleg: Beredskapskontakt er ansvarleg for dette. Plandokument Ørsta kommune Side 12 70

71 Beredskapsplan for Sist revidert: Ørsta kommune juni PLAN FOR KRISELEIING Når uønska hendingar oppstår Sjølv om vi har gjennomført gode tiltak for å førebygge og redusere konsekvensar, vil det alltid kunne oppstå uønska hendingar med meir omfattande konsekvensar enn det ein kan handtere innafor normal drift. Kommunen har plikt til å vere førebudd på dette KRISELEIING KKL (KOMMUNAL KRISELEIING ) Ordføraren har overordna ansvar i ei krise. Varaordførar er ordføraren sin stadfortredar. Er ordførar og varaordførar borte, er det rådmannen eller ass. rådmann/ rådmannen sin avløysar som har det overordna ansvar i ei krise. Når det vert etablert kriseleiing, skal ein av dei delta. Dei har hovudansvar for ekstern informasjon. Kommunen si kriseleiing består av desse: Ordførar (Leiar) Vara: Varaordførar Rådmann (nestleiar) Vara: Assisterande rådmann Seksjonsleiar tekniske tenester Vara: Leiar kommunalteknikk Seksjonsleiar omsorg Vara: Seksjonsleiar helse og velferd Lensmann Vara: 1 person frå lensmannskontoret Leiar servicekontoret Vara: 1 person frå servicekontoret Brannsjef Vara: Befal i brannvernet Leiar IKT Vara: Nestleiar IKT Beredskapskontakt Vara: Leiar beredskapssekretariatet Kommuneoverlege Vara: Lege frå legevakt Seksjonsleiar eigedom Vara: 1 person frå eigedomsseksjonen Lensmann, kommuneoverlege og brannsjef møter i kriseleiinga når situasjonen tillet det. Dei skal ha samband med kriseleiinga, inntil dei sjølve kan tiltre. Sjå meir om informasjonshandtering i kap 6. Plandokument Ørsta kommune Side 13 71

72 Beredskapsplan for Sist revidert: Ørsta kommune juni FULLMAKTER TIL KRISELEIINGA Alle i kriseleiinga har fullmakt til å setje kriseleiinga i funksjon Kriseleiinga har fullmakt til å nytte inntil kr ,- for å avverje eller avgrense skade Kriseleiinga har fullmakt til å (om)disponere alle kommunalt tilsette, og til å beordre til ekstra overtid Kriseleiinga avgjer i samråd med politiet om det skal søkjast hjelp frå Sivilforsvaret, Heimevernet, friviljuge hjelpeorganisasjonar, idrettslag eller andre 4.3. ETABLERING AV KRISELEIING Kriseleiinga etablerar seg på RÅDHUSET i møterom Ørstafjord i 2. etg. Kriseleiinga knyter til seg naudsynte ressursar frå beredskapssekretariatet som etablerar seg på RÅDHUSET møterom Vartdalsfjord i 2. etg. Telefonar til Kriseleiing går om Servicekontoret som har telefon nr Møterom Ørstafjord telefon nr , analog linje nr som ekstra. Møterom Vartdalsfjord telefon. nr Ørsta lensmannkontor telefon eller LRS nr Kriseleiinga etablerar seg på KULTURHUSET dersom RÅDHUSET ikkje kan nyttast, reservelokale er RØDE KORS lokala i Strandgata som har naudstraumsaggregat. Eller ein annan stad nærare hendinga. (skule, sjukeheimar) Følgjande utstyr skal vere disponibelt for kriseleiinga: - PC ar med internett-tilgong, både via server og via lokalt breiband - Telefonapparat knytt til kommunen sitt sentralbord - TV med naudsynt kanalar - 1 radio med batteri - Videokanon tilkopla eigen PC/ Tavle/ flippover - Naudsynte skjema, papir og skrivesaker mm - Kriseperm i papir med naudsynte ressursoversyn - Kommunen har 2 stk. berbare PC ar som kan nyttast til CIM, og har alle planar innlagt - Kommunen har 4 stk satellittelefornar, to til utlån, ein til kriseleiinga, brannvernet har ein - Kriseleiinga skal ha tilgong på TV 4.4. KRISELEIINGA SINE OPPGÅVER Innhente opplysningar om situasjonen i kommunen Treffe vedtak om tiltak for å hindre/redusere skadar på personar, miljø og materielle verdiar Prioritere ressursar frå kommunen si side Halde kontakt med skadestadsleiinga Utarbeide og sende ut informasjon til innbyggjarane og media Loggføre kva tiltak som vert sett i verk Gi rapport om situasjonen i kommunen til fylkesmannen via CIM Varsle om økonomiske konsekvensar av ressursbruk Plandokument Ørsta kommune Side 14 72

73 Beredskapsplan for Sist revidert: Ørsta kommune juni ARBEIDSFORDELING I KRISELEIINGA Ordførar og rådmann har ansvar for at kriseleiinga til ei kvar tid har oversikt over situasjonen i kommunen, og at kriseleiinga har kontakt med Fylkesmannen, skadestadleiing og råka kommunale instansar. Ordførar er leiar og rådmannen er ansvarleg for den praktiske og operative leiinga av kommunen sin organisasjon og ressursane i kriseleiinga. Begge har det overordna ansvaret med omsyn til kontakt med fylkesmann, andre statsetatar og overordna myndigheiter. Ordføraren har det overordna ansvaret for ekstern informasjon. Ordførar er kommunen sin talsperson i media, og avgjer om andre fagpersonar/leiarar skal uttale seg eller stille opp til intervju. Seksjonsleiar omsorg har eit særleg ansvar for fylgjande område: - (Om)disponere helsepersonell - Omplassering/evakuering, både av personar som bur i heildøgns pleie- og omsorgsinstitusjonar, og for kommunen sine generelle oppgåver ved evakuering - Syte for at legekontor og sosialtenesta er operativ - Ansvar for at pårørandetenester vert operative Seksjonsleiar tekniske tenester har eit særleg ansvar for fylgjande område: - Kontakt med brannvesenet - Disponere kommunaltekniske ressursar - Transport - Opprydding og utbetring av vegar / kommunikasjon - Kontakt med Mørenett AS, vegvesen, entreprenørar o.l. - Tiltak mot ureining Plandokument Ørsta kommune Side 15 73

74 Beredskapsplan for Sist revidert: Ørsta kommune juni PLAN FOR VARSLING AV HENDINGAR OG KRISER Når uønska hendingar oppstår, skal ein alltid varsle naudetatane og setje i gong førstehjelpstiltak, evakuering og sikring av området. Deretter må kriseleiinga få varsel snarast råd. Alle tilsette i kommunen skal vere orientert om at dersom dei får kjennskap til større ulykker eller katastrofar, skal dei melde frå til næraste overordna. Dersom denne ikkje er tilgjengeleg, skal det meldast til kommunen. Seksjonsleiarar og medlemmer i kommunen si kriseleiing har eit særleg ansvar for at hendingar vert varsla VARSLINGSPLAN I kontortida skal varsel gå til kommunen sitt servicekontor / sentralbord tlf eller beredskap@orsta.kommune.no går til heile kriseleiinga. Etter arbeidstid skal varsel gå til telefon nr (teknisk vakt) eller tlf (brannbefalsvakt). Varselet skal straks vidareformidlast til. Prioritert varslingsliste: 1. Ordførar og Rådmann 2. Seksjonsleiar 3. Beredskapskontakt 4. Brannsjef Dersom ein ikkje får kontakt på sentralbordet, kan det kan varslast direkte til ein av dei andre på lista. Ved bruk av beredskap@orsta.kommune.no er det heile kriseleiinga som får varsel som e- post på mobiltelefon. Liste over mobiltelefon- nr: Sjå ressursliste. Varsel kan kome frå: - Fylkesmannen ved større hendingar på regionalt eller nasjonalt nivå politiets operasjonssentral, 113 AMK, 110 brannvaktsentral - Lokalt helsevesen, brannvern, teknisk vakt og politiet - Einingsleiarar og medlemmer i kommunen si omsorgsgruppe - Media - Andre 5.2. MOTTAK AV VARSEL Den som tek i mot varsel skal notere kven som har varsla, kva omfang det er meldt frå om, kven som har fått vidareformidla varselet, eller kven ein har konferert med, dersom varselet ikkje vert følgt opp med tiltak. Varselet og vidare handsaming skal loggførast i CIM. Fylkesmannen varslar via e-postgruppa beredskap@orsta.kommune.no, som går til medlemmane i kriseleiinga og til servicekontoret + teknisk vakt. Når ordførar eller rådmann og /eller andre i kriseleiinga har motteke slik varsling, er det deira ansvar å vurdere om det skal vidaresendast, og at heile kriseleiinga vert innkalla med bruk av UMS varsling. Plandokument Ørsta kommune Side 16 74

75 Beredskapsplan for Sist revidert: Ørsta kommune juni 2017 Ordførar, rådmann og seksjonsleiarar eller andre må vurdere i kvart enkelt tilfelle om tiltak skal setjast i verk, og/eller om heile eller delar av kriseleiinga skal kallast inn VARSLINGSPLIKT FOR TILSETTE Lokale hendingar skal kommunetilsette varsle næraste overordna: - Hendingar på kommunal eining som har ført til dødsfall/alvorleg personskade - Hendingar på kommunal eining som har ført til større materiell skade, eller der det er fare for store miljøskadar - Hendingar utanfor kommunal eining med liknande omfang, og der innbyggjarar i Ørsta kommune eller kommunalt tilsette er involvert - Hendingar som kan skape stor mediemerksemd VARSLING AV HENDINGAR / KRISER: Ørsta kommune har system for UMS varsling som kan nyttast til å samankalle kriseleiinga og beredskapssekretariatet. Det kan også nyttast til befolkningsvarsel av ymse slag ved behov for det. Varselet kjem frå telefon nr Plandokument Ørsta kommune Side 17 75

76 Beredskapsplan for Sist revidert: Ørsta kommune juni PLAN FOR BEFOLKNINGSVARSLING Med befolkningsvarsling meinast varsling til råka innbyggarar, andre med opphald i faresona, og verksemder som sjølv ikkje er aktørar i den organiserte beredskapen. Varsling og informasjon til desse skal i tid følgje aktørvarslinga så tett som mogeleg. Befolkningsvarsel bør normalt fylgjast opp med relevant informasjon, normalt formidla via NRK, lokalradio, lokalaviser, nærradio, internett, heimeside og sosiale medium. Gode rutinar for befolkningsvarsling kan vere avgjerande for skadehindrande og førebyggjande tiltak i kriser og hendingar som krev tiltak av kommunen. Befolkningsvarsel kan gjerast på ymse vis: - UMS varsel. Kommunen har slikt system for UMS varsel. - Via kommunen si heimeside, kommunen sitt intranett. - Sosiale media som kommunen disponerar. - Lokale media og aviser. - Via skulane til elevar og føresette. - Informasjonsmøte. Normalt er det politiet (skadestadleiinga) som har ansvar for befolkningsvarsel om hendinga. Kommunen vil i samråd med skadestadleiinga og kriseleiinga utføre befolkningsvarselet. Kommunalteknisk avdeling har ansvar for UMS varslinga, dei har dataprogrammet. Leiar servicekontoret og IT har ansvar for heimesida og intranett. Døme på hendingar der befolkningsvarsel er aktuelt: Evakuering ved større brannar Evakuering av område ved fare for ras og flaum Ved fare for akutt forureining av drikkevatn Ved større lekkasjar av leidningsnett Ved utslepp av farleg gass Fjellskred frå Åkneset og anna. Plandokument Ørsta kommune Side 18 76

77 Beredskapsplan for Sist revidert: Ørsta kommune juni BEREDSKAPSSEKRETERIATET FOR KRISELEIINGA Beredskapssekretariatet skal kallast automatisk inn når kriseleiinga vert etablert. Leiar for beredskapssekretariatet er kriseleiinga sin stabsleiar INFORMASJONS- OG SAMBANDSEKSJONEN Leiar Nestleiar info Samordnar info internt Leiar samband og datautstyr Ordførar Rådmann Leiar servicekontor IKT Sjå plan for informasjonshandtering kap. 8 Ansvarsområde: - Varsle alle einingar om at kriseleiing er sett - Sortere innkomande informasjon og vidareformidle relevante meldingar til kriseleiing - Formidle informasjon frå kriseleiinga til interne personar/grupper - Legge til rette for media - At alt kommunikasjons- og datautstyr er i orden og tilgjengeleg for beredskapsleiinga 7.2. BEREDSKAPSSEKRETARIATET OG SERVICEKONTORET Oppgåver - Føre logg over meldingar inn og ut. Kva korleis handtert tiltak. Loggen kan kladdast på papir sjå vedlagde mal. Bør førast på CIM når situasjonen tillet det. - Ha møte med kriseleiinga for oppdatering/utsjekking av at info er oppfatta/forstått - Etablere pressesenter på rådhuset eller annan stad - Praktisk tilrettelegging av pressekonferansar - Formidle pressemeldingar og anna ekstern informasjon frå kriseleiinga - Etablere publikumstelefon og evt. pårørandetelefon, bemanning av desse i samråd med seksjonsleiar omsorg - Ta imot kontakt frå publikum - Vere tilgjengelege for kriseleiinga og utføre oppgåver etter ordre frå dei - Sortere henvendingar, avvise mindre viktige tlf./sette over til aktuelle personar - Halde seg orientert om meldingar på nettaviser og viktige heimesider - Syte for oppdatering av kommunen si heimeside, svare på e-postar ol etter ordre frå leiinga - Varsle aktuelle personar etter oppdaterte telefonlister - Lage oversyn over utgifter Tilgjengeleg utstyr: - PC ar med internett-tilgang - Telefonapparat + sentralbord - Naudsynte skjema, papir og skrivesaker mm - Kriseperm med alle lister/ressursoversyn - To berbare PC ar Plandokument Ørsta kommune Side 19 77

78 Beredskapsplan for Sist revidert: Ørsta kommune juni VHF radio for kontakt med skadestadsleiar - TV med naudsynte kanalar 7.3. PSYKOSOSIALT KRISETEAM / OMSORGSGRUPPE Psykososialt kriseteam /omsorgsgruppa skal hjelpe kriseleiinga med å gi omsorg og støtte. Samansetjing: - Sokneprest - Sjukepleiar - Seksjon leiar helse - Lensmann - Politisk rep. - Sjukepleiar - Beredskapskontakt I tillegg har kommunen ei liste over ressurspersonar i dei enkelt område/bygdelag som kan bistå omsorgsgruppa i arbeid/oppgåver. Fleire av medlemmene i teamet har også andre roller/oppgåver når kriseleiing vert etablert, og må prioritere oppgåvene etter eige fagleg skjønn, og i samråd med kriseleiinga Oppgåver - Medverke til å bemanne pårørandetelefon - Vere til stades på pårørandesenter og evakueringslokale - Utføre andre oppgåver i samråd med kriseleiinga Omsorgsgruppa v/leiar rapporterer til leiar kriseleiinga. Plandokument Ørsta kommune Side 20 78

79 Beredskapsplan for Sist revidert: Ørsta kommune juni PLAN FOR INFORMASJONSHANDTERING VED KRISE 8.1. MÅL Kommunen skal redusere uønska verknader av krisesituasjonen ved å vere tidleg ute i media, og gi korrekt informasjon til rett målgruppe på rett tid STRATEGI Klar arbeids- og ansvarsfordeling til dei ulike oppgåvene. Vere oppdatert om situasjonen og oppdatert om kva informasjon som vert formidla av andre. Vere aktive med å formidle informasjon på fleire måtar OVERORDNA ANSVAR Ordføraren har det overordna ansvaret for informasjon (til innbyggjarar og til media). Leiar for servicekontoret syter for intern informasjon (til seksjonar, einingar, tilsette). Kriseleiinga har eit særleg ansvar for å halde kontakten med leiar på servicekontoret KVEN HAR BEHOV FOR INFORMASJON? - Pårørande - Råka (skadde) - Presse /media - Publikum - Lokalmiljø / involverte - Statlege og andre samarbeidspartar - Interne seksjonar, einingar og tilsette - Grunneigar / huseigar Plandokument Ørsta kommune Side 21 79

80 Beredskapsplan for Sist revidert: Ørsta kommune juni OVERSYN OVER ANSVARS- OG OPPGÅVEFORDELING Type informasjon Informasjon til etterlatne/pårørande Informasjon om sjølve hendinga, skadeomfang mm Generell informasjon frå kommunen, pressekonferansar og handtering av media Informasjon til fylkesmann og samarbeidspartar Kven informerer Presten, politi Politi/skadestadleiar Evt. ordførar - i samråd med politi Ordføraren, evt. saman med fagansvarleg i kommunen Ordførar / Rådmann pr telefon rapport på CIM Informasjon mot politimyndigheit Politi, evt LRS (lensmann ) Informasjon mellom kriseleiing og andre Informasjon til seksjonar, einingar/tilsette Intern informasjon i kriseleiinga Informasjon og kontakt mot sjukehus og anna regionalt medisinsk støtteapparat Leiar beredskapssekretariatet Leiar servicekontoret Ordførar/Rådmann Kommuneoverlege /vakthavande lege 8.6. PÅRØRANDETENESTE Politiet har ansvar for å gi informasjon om skadde, sakna, døde, årsak, hendingsforløp, straffbare forhold og om korleis dette vert handtert. For å støtte politiet i arbeidet kan kommunen få spørsmål om å etablere og drifte ein telefon og ein samlingsstad for pårørande, ved større ulukker/ katastrofar. Pårørandesenter må etablerast nærast mogeleg der dei fleste pårørande bur. Det er naturleg å stille lokale på skulane til disposisjon. Rektor får ansvar for praktisk tilrettelegging også forpleiing. Frivillige organisasjonar (Ørsta Røde Korps hjelpekorps, Sanitetslaga i Ørsta) og omsorgsgruppa kan bistå etter avtale. Kontakttelefonar ligg i ressurslistene. Ved hendingar der mange pårørande kjem langveges frå, eller der det vil vere aktuelt med pårørandesenter meir enn 12 timar, skal kommunen avtale å nytte næraste hotell. Pårørandetelefon kan etablerast på servicekontoret. Dette må skje etter avtale med politi. Omsorgsgruppa er kommunen si pårørandeteneste. Plandokument Ørsta kommune Side 22 80

81 Beredskapsplan for Sist revidert: Ørsta kommune juni INFORMASJONSUTVEKSLING MELLOM KRISELEIING, NAUDETATAR OG ANDRE MYNDE Vakthavande lege, brannbefal og politi er ansvarleg for informasjon internt innanfor sitt ansvarsområde, for eksempel melding til sjukehus og 2. linjetenester innan helse. Fylkesmannen har eit særskilt ansvar for regional samordning. Ordførar / Rådmann har ansvar for kontakt med fylkesmannen, sjå kap 3.5 om ansvarsdeling i kriseleiinga. Når kriseleiing er etablert skal rapporteringa skje via CIM AKTUELLE MÅTAR Å SPREIE ALLMENN INFORMASJON. Bruk av heimeside og sosiale media Generell informasjon, og utdrag frå pressekonferansar skal leggast ut på kommunen si heimeside, kommunen si facebook-side og evt andre sosiale media. Mal for innlegging av nytt på heimesida ligg som vedlegg til denne planen. Aktuelle media Liste over kontaktinformasjon til aktuelle aviser, TV- og radiostasjonar: Sjå ressursliste Via telefon, e-post med meir Liste over kontaktinformasjon til Fylkesmann, statlege og interkommunale organ, og kommunale einingar: sjå ressursliste. Under fellesmapper på Outlook ligg det også ei eiga gruppe som heiter Einingar/-leiarar Ved hendingar som varer over tid, og i etterarbeidsfasar, er det også aktuelt med desse informasjonsmåtane: - Informasjonsmøter i krinsane - Via skulane, informasjon til elevar og foreldre - Ved å oppsøkje husstandar - Ved plakatoppslag og via postkasse - Ved bruk av UMS varsling Dersom dei vanlege informasjonskanalane er utilgjengelege grunna av brot i data- teleog/eller straumtilførsel, kan satellittelefon vere eit alternativ som kan nyttast til informasjonsoppgåver etter prioritert liste frå kriseleiinga INFORMASJON TIL PUBLIKUM SOM IKKJE HAR NORSK SOM MORSMÅL. Flyktningkontoret er ansvarleg. Dei har avtale for tolketenesta med eit firma For å bestille tolk kan ein ringe Tolkenett på tlf , eller gå inn på heimesidene Opplys om kommune, avdeling og kven som er kontaktperson (epostadresse og telefonnummer). Plandokument Ørsta kommune Side 23 81

82 Beredskapsplan for Sist revidert: Ørsta kommune juni PLAN FOR EVAKUERING OG INNKVARTERING 9.1. GENERELT OM EVAKUERING Politiet har normalt ansvar for evakuering. Dersom det oppstår akutt behov for evakuering utan at politiet er på staden, kan fungerande skadestadleiar ta avgjerd. Kontakt/avklaring med politi må gjerast så snart det let seg gjere. Skadestadsleiar kallar inn mannskap til evakuering frå brannvernet, Ørsta Røde Kors Hjelpekorps, Heimevernet og evt. Sivilforsvaret. I alvorlege akuttsituasjonar vil skadestadsleiaren kunne nytte ressurspersonar blant dei som skal evakuerast. Kriseleiinga i kommunen vert straks varsla dersom evakuering vert vurdert. Kriseleiinga har hovudansvar for kommunen sine oppgåver ved evakuering EVAKUERING AV PASIENTAR OG BEBUARAR PÅ HELSE- OG OMSORGSEININGAR Sjukeheimen og bu- og omsorgseiningane har eigne planar for evakuering og innkvartering av bebuarane. Dei har også planar for mogeleg driftsomlegging dersom dei må ta i mot evakuerte frå andre einingar, eller får ekstraordinær bruk for sengeplassar, ekstra pleiebehov med meir grunna hendingar utanom eininga for eksempel skipsforlis, større trafikkulukker, pandemiar el. Det er laga tiltakskort for evakuering av bebuarar på sjukeheimen og bu - og omsorgsentera. Desse omtalar også kva driftsomlegging som kan gjerast ved kvar eining. Oppgåver for kriseleiinga etter avtale med skadestadsleiar: - Kontakte leiar på samlingsstaden for å opne samlingsstaden, eksempel skule, forsamlingshus, kulturhus og andre stadar - Varsle/innkalle naudsynte ekstra helsepersonell - Kontakte andre einingar og be dei førebu driftsomlegging - Kontakte transportørar. - Kontakte hjelpeorganisasjonar som hjelper til med å skaffe pledd, forsyningar og anna naudsynt hjelp. Helsepersonell vurderer trongen. Plandokument Ørsta kommune Side 24 82

83 Beredskapsplan for Sist revidert: Ørsta kommune juni EVAKUERING/INNKVARTERING PÅ GRUNN AV HENDINGAR / FARE FOR HENDINGAR Det er utarbeidd eige tiltakskort for evakuering og innkvartering. Oppgåver for kriseleiinga etter avtale med skadestadleiing kan mellom anna vere: - Allmenn informasjon om skadestaden, inkludert oversikt over kvar dei evakuerte vert plassert og loggføre det - Praktisk informasjon til dei som skal evakuerast - Skaffe høveleg transport - Samle evakuerte personar og pårørande, primært på skulane når innkvartering ikkje kan skje direkte. Ved spesielle høve kan det vere aktuelt å nytte andre lokale som ligg lettare tilgjengeleg frå skadestad - Varsle/kalle inn helsepersonell som kan ta seg av fysisk og psykisk skadde personar - Varsle kommunen sin omsorgsgruppe, evt. prest - Gi informasjon undervegs til dei evakuerte, andre innbyggjarar, presse m m - Syte for forpleiing, klede og anna naudsynt støtte/omsorg. Ørsta Røde Korps hjelpekorps og Sanitetslaga i Ørsta yter bistand i tråd med avtale - Syte for at dei evakuerte får høve til å varsle pårørande - Dersom evakueringa vil vare meir enn 12 timar, må det skaffast alternative lokale om mogleg skaffe innkvartering hos pårørande - Kontakte overnattingsstadar i nærleiken Liste med kontaktinfo til dei frivillige organisasjonane ligg under ressursliste. Liste over mogelege overnattingsstadar og bedrifter som kan skaffe forpleiing ligg under ressursliste PLAN FOR FLODBØLGE FRÅ STORE FJELLSKRED Denne beredskapsplanen vert laga i to delar: Ein generell del som er utarbeidd av Åknes/Tafjord Beredskap IKS saman med Fylkesmannen i Møre og Romsdal Ein spesiell del med tiltakskort som Ørsta kommune må lage sjølv, og som omhandlar kommunen sin del av planen Omfanget til den spesielle delen av Ørsta kommune sin beredskapsplan dannar grunnlaget for meir detaljerte beredskapsplanar for flodbølgje frå store fjellskred. Plandokument Ørsta kommune Side 25 83

84 Beredskapsplan for Sist revidert: Ørsta kommune juni PLAN FOR FORSYNING Generelt ROS-analysen konkluderer med at kommunen kan takle dei fleste situasjonar innafor normal drift. Det er difor ikkje utarbeidd ein omfattande plan. Ved større hendingar som atomulukker og andre omfattande katastrofar, vil kommunen følgje nasjonale råd og pålegg. Ørsta Røde Kors og sanitetslaga hjelper til med distribusjon av mat, vatn, ved og andre forsyningar MEDISIN OG MEDISINSK UTSTYR Det er apotek for medisinsk utstyr i kommunen. Alle butikkar har utsal av reseptfrie medikament og eit minimum av forbindingsmateriell Ved bu- og omsorgssentera, sjukeheimane og helsesenteret vert det oppbevart eit lite lager av antibiotika og andre reseptbelagde medikament. Dersom ei krise vil krevje rask tilførsel av meir utstyr enn det som vert oppbevart i kommunen, må det utførast med spesialtransport frå andre stadar. Liste over drosjer, båtførarar ligg under ressurslister MAT, VATN OG FORPLEIING Vi har fleire daglegvarebutikkar og hotell/ cateringverksemder spreidd rundt om i kommunen. Her er også mykje lokal matvareproduksjon, og vassforsyninga vert for ein stor del løyst av kommunen sine vassverk og mange private brønnar. Det er heller ikkje langt å frakte naudsynte forsyningar for eksempel frå nabodistrikta. Ved bortfall av straum kan sjukeheimen koke mat til distribusjon. Sjå også plan for evakuering og innkvartering ENERGI OG VARME Mørenett AS har eigen beredskapsplan mot bortfall av elektrisitet. I samråd med Mørenett AS er det utarbeidd plan for prioritering av bygningar i tilfelle utfall/rasjonering av elektrisitet. Lista er vedlagt. Rådhuset er klargjort for bruk av aggregat til minimumsdrift av lys, data og telekommunikasjon. Sjukeheimane har alternativ for oppvarming og minimumsdrift av el. utstyr. Det kan etablerast varmestove på sjukeheimane. Dei fleste heimar i kommunen har alternativ til oppvarming. Plandokument Ørsta kommune Side 26 84

85 Beredskapsplan for Sist revidert: Ørsta kommune juni DELPLANAR ATOMULUKKER Hending Konsekvensar Førebuingar Tiltak Merknader: Atomulukke med fare for spreiing av radioaktiv forureining Ulike årsaker: - atomkraftverkulukke med radioaktivt nedfall - ulukke der radioaktive stoff blir eksponert og kan skade innbyggjarane Menneske, dyr, vatn, mat osb kan bli utsett for radioaktiv stråling Statens strålevern (NRPA) har døgnvakt med målestasjonar og varslingsavtaler med andre land med sikte på å få tidleg varsel ved ei atomulukke. Kriseutvalet for atomulukker har vide fullmakter til å iverksetje tiltak dersom atomuhell kan vere til fare for Noreg. Fylkesmannen er SSV sitt regionale kontaktledd og har «Plan for uhell ved radioaktiv stråling» og eit atomberedskapsutval der fylkesmannen er formann. Atomberedskapsutvalet er samansett av resurspersonar innan aktuelle fagområde og står i nær kontakt med Kriseutvalet for atomulukker. Kommunen må setje seg inn i atomulukkesberedskapen i Noreg, sjå faktaark under del 7, og førebu seg best mogleg på aktuelle vernetiltak. Kommunen må - iverksetje infoplan overfor innbyggjarane - syte for hjelp til dei som ikkje er i stand til å ta vare på seg sjølve - vere budd på å ta imot forureina materiale som spesialavfall - iverksetje tiltak etter dei retningsliner som blir gitt for området av den - statlege beredskapsorganisasjonen, sjå òg merknader. Generelle vernetiltak: - Tilfluktsrom vil gi best dekning. Hus i mur og betong gir best vern. Ein bør opphalde seg så langt under bakkenivå som mogleg - til dømes i kjellaren - og i rom som er omgitt av mest mogleg massiv konstruksjon - til dømes i eit indre rom. Kjellarvindauge og veggar som er over bakkenivå kan dekkjast med sandsekker eller jord. Vatn frå takrenner bør førast bort frå grunnmur. Dekningsrommet kan vernast ytterlegare med metallplater, sandsekker e.l. og ein kan òg byggje opp eit ekstra dekningsrom inne i romet (t.d. med møblar og bøker). - Naudsynte førebuingar for opphald i tilfluktsrom / dekningsrom omfattar m a å skaffe mat, vatn, varme klede, batteriradio, batteri, ljos og førstehjelpsutstyr. - Den som eventuelt blir utsett for radioaktivt nedfall må snarast reinsast, dvs. fjerne forureina klede, dusje seg osb. Hustak må spylast, grasplen må klippast. Oppsamla gras, klede og andre ting som er blitt utsett for radioaktivitet må handsamast som spesialavfall. - Meir utfyllande vernereglar vil bli gitt over NRK - program 1 (P1). SJÅ EGEN PERM FRÅ ATOMBEREDSKAPSUTVALET (ABU) I MØRE OG ROMSDAL. Plandokument Ørsta kommune Side 27 85

86 Beredskapsplan for Sist revidert: Ørsta kommune juni ANDRE DELPLANAR Ørsta kommune har følgjande sektorplanar for beredskap: 1. Smittevernplan 2. Pandemiplan 3. Tuberkulosekontrollprogram 4. Beredskapsplan drikkevassforsyning 5. Driftsomleggingsplanar for Ørsta sjukeheim og bu - og omsorgssentera 6. Beredskapsplan for tekniske tenester 7. Beredskapsplan for skule 8. Beredskapsplan for barnehagar 9. Beredskapsplan for landbruk 10. Beredskapsplan fjellskred Plandokument Ørsta kommune Side 28 86

87 Beredskapsplan for Sist revidert: Ørsta kommune juni VEDLEGG Vedlegga er lagt i eigne dokument Varslingslister: 1. Kriseleiinga 2. Omsorgsgruppa Ressurslister: 3. Beredskapssekretariatet 4. Andre i Ørsta kommune 5. Andre utanfor kommunen Tiltakskort: 1. Etablering av kriseleiing 2. Evakuering/innkvartering av bebuarar frå sjukeheim, skular og barnehagar 3. Evakuering/innkvartering ved ulukker, ras, brann 4. Straumbrot 5. Brot på tele-/datakommunikasjon 6. Bortfall av vassforsyning 7. Etablering av info- teneste 8. Varsel om ekstrem vær 9. Tiltak ved innestengde bygder Plandokument Ørsta kommune Side 29 87

88 Beredskapsplan for Sist revidert: Ørsta kommune juni FORDELING AV DENNE PLAN I PAPPIRFORMAT I PERM. INTERNT: 1. Ordførar 2. Varaordførar 3. Rådmann 4. Assisterande rådmann 5. Leiar beredskaps-sekretariatet 6. Seksjonsleiar tekniske tenester 7. Lensmann 8. Seksjonsleiar omsorg 9. Leiar omsorggruppa 10. Servicekontoret 11. Leiar servicekontoret 12. Kommunelege Brannsjef 14. IKT sjef 15. Beredskapskontakt 16. Leiar kommunalteknisk avd. 17. Leiar skule 18. Leiar barnegagar 19. Kopi som ligg ved stabsrom 20. Seksjonsleiar eigedom EKSTERNT: 1. Fylkesmannen 2. Sivilforsvaret 3. HV områdesjef 4. Røde Kors 5. OPS. for politiet AMK sentral Brannvakt sentral Tussa AS (Mørenett AS ) 9. NAV 10. Lensmannen 11. Sokneprest Ved oppdatering må desse utskiftast. Minimum ein gong pr. år. Plandokument Ørsta kommune Side 30 88

89 ØRSTA KOMMUNE SAKSFRAMLEGG Sakshandsamar: Eldar Rune Øye Arkivsak: 2017/755 Løpenr.: 8053/2017 Utvalsaksnr. Utval Møtedato 85/17 Ørsta formannskap Saka gjeld: HAULA VINEYARD AS - SØKNAD OM ALMINNELEG SKJENKELØYVE TILRÅDING TIL VEDTAK: Ørsta formannskap har vurdert søknaden frå Haula Vineyard AS og fråsegnene som er mottekne i saka. Formannskapet gjev alminneleg skjenkeløyve for alkohol i varegruppe 1 og 2 for verksemda sitt smaksrom i andre høgda i løda på garden. Sjå planskisse, dagsett Skjenkeløyvet for varegruppe 1 og 2 gjeld mellom kl og kl alle dagar. Konsum av alkohol på skjenkestaden skal vere slutt seinast 30 minutt etter at skjenketida er ute. Løyvet gjeld i perioden 14. juni september Nina Viddal vert godkjent styrar for skjenkeløyvet. Det vert gjeve fritak frå plikta til å ha vara for styrar. Dette med vising til at det er eit lite føretak, der styrar sjølv vil ta mot grupper og gjestar for omvising på vingarden. Skjenkestaden skal delta på første moglege kurs i ansvarleg vertskap, så lenge kommunen tilbyr dette. Dette gjeld minimum styrar og vara. Ved skifte av styrar og vara gjeld same vilkåret. Ved årsskiftet skal løyvehavar sende inn oppgåver over omsetjing av alkoholhaldig drikk føregåande år. Løyvet vert gjeve med atterhald om at dokumentasjon på verksemda sitt internkontrollsystem i høve alkohollova vert lagt fram for innan 30. august Rådmannen får mynde til å godkjenne dette. Vedtaket er heimla i alkohollova 1-6, c, og , rusmiddelpolitisk plan og delegeringsreglement for Ørsta kommune. 89

90 Saksvedlegg: 1. Søknad om alminneleg skjenkeløyve. 2. Planskisser for skjenkelokale og uteareal, dagsett Uprenta saksvedlegg: 1. Fråsegn frå levekårsutvalet. 2. Fråsegn frå politiet. 3. Dokumentasjon på kunnskapsprøve for skjenkestyrar. 4. Diverse dokument i samband med innhenting av informasjon i saka. 5. Alkohollova, med forskrifter 6. Rusmiddelpolitisk plan og delegeringsreglement for Ørsta kommune. Saksopplysningar: Haula Vineyard AS ( ) søkjer om alminneleg skjenkeløyve for eit avgrensa areal i andre høgda av løda, som høyrer til vingarden på Viddal. I første høgda av løda er det laga til produksjonslokale, medan det i høgda ovanfor er innreidd eit smaksrom. Driftskonseptet er i hovudsak mottak av grupper for omvising på vingarden og i lokala for tilverking, og prøvesmaking. Men det vil også vere ope for andre gjestar (gardsturisme). Lokala. Verksemda og lokala er ikkje tidlegare godkjende som skjenkestad. Lokalet er avgrensa og oversiktleg. Skjenkelokalet utgjer eit stort rom som er avdelt frå resten av løda. Arealet utgjer om lag 100 m², med 40 sitjeplassar. Sjå situasjonsplan, dagsett Areal for uteservering. Det er ikkje søkt om løyve for uteareal. Det vert søkt om alminneleg skjenkeløyve for alkohol i varegruppe 2. Ønskte skjenketider var ikkje sett opp i søknaden. Men på førespurnad er det søkt om løyve mellom kl og kl Dette er innanfor dei rammene som er sett i rusmiddelpolitisk plan. Kunnskapsprøve. Skjenkestyrar har bestått prøva og oppfyller krava som lova set. Det er søkt om fritak frå plikta til å peike ut vara for styrar. Dette fordi verksemda er lita og konseptet rettar seg mot grupper/gjestar som styrar sjølv vil ta mot. Internkontrollsystem. Det er ikkje lagt ved dokumentasjon på internkontrollsystem i høve alkohollova. Jamfør alkoholforskrifta 8-2. Alkohollova pålegg skjenkemynde å hente inn fråsegn frå sosialteneste og politi før saka vert avgjort. Jamfør 1-7, 2. ledd. I tillegg hentar kommunen frå kemneren/ skatteetaten, og andre instansar, dersom det skulle vere naudsynt. Dette er innarbeidde rutinar i samband med handsaminga av denne typen saker. Skatteoppkrevaren i Ørsta har ikkje merknad i saka. Skatteetaten har ikkje merknad i saka. Lensmannen i Volda/Ørsta har ikkje levert merknad i saka. Levekårsutvalet har ikkje merknad. Mattilsynet er ikkje varsla i denne saka, då det er opplyst at det ikkje vil vere servering knytt til omvising og prøvesmaking for grupper og gjestar på vingarden. 90

91 Vurdering og konklusjon: I følgje rusmiddelpolitisk plan, kapittel 2.1. og delegeringsreglementet er det formannskapet som har kompetanse til å handsame søknader om alminneleg skjenkeløyve på grunnlag av reglane i alkohollova, og rammene som er sett i planen. Haula Vineyard er ei nyetablering. Talet på skjenkestadar i kommunen aukar slik sett med ein, dersom det vert gjeve løyve. Ørsta kommune har ikkje innført tak på tal skjenkeløyve. Den rusmiddelpolitiske effekten vil, etter rådmannen si vurdering, vere ubetydeleg. Konseptet er omvising på vingarden for gjestar og grupper, der omvisinga vert avslutta med ei prøvesmaking. Omfanget av konsum vil vere minimalt og sterkt avgrensa i tid. Søknaden oppfyller dei kriteria som er sett for å få løyve. Rusmiddelpolitisk plan opnar for løyve til denne typen konsept. Det vert søkt om skjenketider innanfor kommunen sine maksimaltider. I rusmiddelpolitisk plan er skjenketidene sett til mellom kl og kl søndag torsdag og mellom kl og kl fredag og laurdag for varegruppe 1 og 2. Rådmannen har merka seg at korkje politiet eller fagutvalet for helse- og sosial saker (LKU) har merknader til søknaden. Rådmannen viser til saksutgreiinga ovanfor og går inn for at søknaden vert komen i møte, med løyve for følgjande: Alminneleg skjenkeløyve for alkohol i varegruppe 1 og 2 på skjenkestaden sitt areal, som vist på planskisse dagsett Skjenketida for varegruppe 1 og 2 inne bør avgrensast til mellom kl og kl alle dagar. Konsum av alkohol på skjenkestaden skal vere slutt seinast 30 minutt etter at skjenketida er ute. Løyvet kan gjerast gjeldande i perioden 14. juni september Skjenkestaden skal delta på første moglege kurs i ansvarleg vertskap, så lenge kommunen tilbyr dette. Dette gjeld minimum styrar og vara. Ved skifte av styrar og vara gjeld same vilkåret. Ved årsskiftet skal løyvehavar sende inn oppgåver over omsetjing av alkoholhaldig drikk føregåande år. Løyvet må gjevast med atterhald om at dokumentasjon på internkontrollsystem vert lagt fram innan 30. august Rådmannen kan få mynde til å godkjenne dette. Heimelsgrunnlaget er i alkohollova 1-6, c, og , rusmiddelpolitisk plan og delegeringsreglement for Ørsta kommune. Wenche Solheim rådmann Eldar Rune Øye assisterande rådmann 91

92 92

93 Innsendt: :35 Ref.nr: FFWCNI Ørsta kommune Dalevegen Ørsta Telefon: E-post: postmottak@orsta.kommune.no Hjemmeside: Skjenkeløyve - søknad Løyvetype Det blir søkt om T Nytt løyve o Endra løyve Er verksemda overdregen? o Ja T Nei Type løyve o Alminneleg løyve T Løyve for lukka selskap (varig løyve for skjenking i lukka selskap) Alkoholhaldig drikk o Alkoholhaldig drikk gruppe 1 (over 2,5 vol.prosent og høgst 4,7 vol.prosent) T Alkoholhaldig drikk gruppe 2 (over 4,7 vol.prosent og høgst 22 vol.prosent) o Alkoholhaldig drikk gruppe 3 (mellom 22 vol.prosent og 60 vol.prosent) Informasjon til søkjaren Definisjon av løyvesøkjar Løyvesøkjar er «den som driv verksemda for si rekning». Dette kan anten vere ein fysisk person eller ein juridisk person som f.eks. eit ansvarleg selskap eller eit selskap med delt ansvar. Vedkommande er ansvarleg for dei økonomiske og juridiske pliktene knytte til drifta av verksemda. Krav om vandel Løyvehavar, dagleg leiar og personar som har vesentleg påverknad på verksemda, må ha vist uklanderleg vandel i samband med rekneskapslover, skatte- og avgiftslover. Personar som nemnde i første punktum må heller ikkje ha gjort seg skuldige i brot på andre lover på ein måte som vil vere usemjande med drift av skjenkestaden. Alkohollova 1-7b Konsolidering av eigardelar I vurderinga av om ein person har vesentleg påverknad på verksemda, blir eigardelane eller stemmene til vedkommande rekna saman med eigardelar eller stemmer som tilhøyrer følgjande personar: 1) ektefelle eller person som vedkommande bur saman med i ekteskapsliknande forhold, 2) slektningar i rett oppstigande eller nedstigende linje og søsken, 3) ektefelle til person som nemnt i nr. 2, eller person som bur i ekteskapsliknande forhold saman med person som nemnt i nr. 2.Alkohollova 1-7b Opplysningar om løyvesøkjaren Løyvesøkjaren er T organisasjon registrert i Einingsregisteret o enkeltpersonføretak eller foreining utan organisasjonsnummer Org.nr Adresse Viddal 50 Telefon Skattekommune ØRSTA Løyvesøkjar: Namn på verksemd HAULA VINEYARD AS Postnr E-postadresse nina.viddal@fjordbobler.no Poststad BJØRKE Løyvesøkjar - Etternamn Viddal Løyvesøkjar - e-postadresse Løyvesøkjar - Fornamn Nina Løyvesøkjar - Fødselsnr Løyvesøkjar - telefonnr , Sem & Stenersen Prokom AS 93 Side 1 av 5

94 Skjenkeløyve - søknad nina.viddal@fjordbobler.no Har søkjaren andre løyve? o Ja T Nei Eigar (1) Eigaren er T organisasjon registrert i Einingsregisteret o privatperson eller enkeltpersonføretak/foreining utan organisasjonsnummer Org.nr Adresse Viddal 50 Telefonnr Skattekommune ØRSTA Namn på verksemd HAULA VINEYARD AS Postnr Poststad BJØRKE E-postadresse nina.viddal@fjordbobler.no Eigardel i % 100 Etternamn på eigarane Fornamn Fødselsnr. Etternamn på eigarane Fornamn Fødselsnr. Er det fleire eigarar av skjenkeverksemda? o Ja T Nei andre enn formelle eigarar Er det andre enn formelle eigarar som har vesentleg påverknad på verksemda? o Ja T Nei Informasjon - Styrar og avløysar Kvart løyve skal ha ein fysisk person som styrar/avløysar, som må godkjennast av kommunen. Styrar og avløysar må vere tilsette på staden eller arbeide i verksemda i kraft av eigarstilling. Som styrar kan berre utpeikast den som har styringsrett over skjenking, under dette ansvar for å føre tilsyn med utøvinga av løyvet. I styrars fråvær kviler styrarens plikter på avløysaren. Løyvehavar må straks søkje om godkjenning av ny styrar dersom styraren sluttar. Løyve kan nektast dersom styrar/avløysar ikkje oppfyller dei krava som blir stilte til han. Styrar og avløysar må vere over 20 år og må dokumentere å ha bestått Kunnskapsprøven. Styrar og avløysar må ha utvist uklanderleg vandel. Styrar og avløysar Styrer (må være en fysisk person) Etternamn Viddal Adresse Viddal 50 Telefonnr Skattekommune Bjørke Fornamn Nina Postnr Poststad Bjørke E-postadresse nina.viddal@fjordbobler.no Fødselsnr Avløysar for styrar (må vere ein fysisk person) Etternamn Fornamn Fødselsnr. Adresse Postnr. Poststad , Sem & Stenersen Prokom AS 94 Side 2 av 5

95 Skjenkeløyve - søknad Telefonnr. Skattekommune Verksemda Namn Haula Vineyard AS Stadadresse Viddal 50 Postnr Poststad Bjørke E-postadresse nina.viddal@fjordbobler.no Nettadresse Telefon Gnr. 130 Bnr. 2 Venta omsetning Oppgje venta omsetning av alkoholhaldig drikk per år: o Alkoholgruppe 1 T Alkoholgruppe 2 o Alkoholgruppe 3 Venta omsetning - alkoholgruppe 2 50 Type verksemd og driftskonsept Type verksemd o Kafé o Spiserestaurant o Pub o Servering i danserestaurant o Servering i overnattingsstad T Anna Spesifiser Smaksrom for vingard Driftskonsept for serveringsstaden: Gjer greie for utformina av staden, ev. plassering av bar, meny, ute-/inneservering og andre tilbod. Gi opp målgruppe, aldersgrense, planar for kontroll/vakthald. Opplys kva slag gjestar tilbodet rettar seg mot, f.eks. fastbuande, turistar, kurs og konferansar, ungdom, vaksne osv. Dersom staden har ulikt konsept på forskjellige tider av døgnet, må dette nemnast. Skildring av konseptet Produksjonslokaler for tilvirkning av vin i første etasje av fjøs/låve og et smaksrom for grupper/gardsturisme oppe på låven. Aldersgrense blir 18 år. Tilbodet rettar seg mot alle slags gjestar, men først og fremst grupper som har booket tid på forhånd. Gruppene vil få omvisning på vingarden som avsluttes med ei vinsmaking på låven. Utfyllande opplysningar om driftskonseptet blir sende o per post o elektronisk med denne søknaden Arealet til skjenkestaden Arealet til skjenkestaden innandørs. Tal på gjesteplassar innandørs Skal det skjenkast utandørs? T Nei o Ja Areal totalt (m2) Tal på gjesteplassar totalt Skjenkeareal innandørs Gi ei skildring av skjenkearealet innandørs Eit stort rom som blir avdelt fra resten av låven , Sem & Stenersen Prokom AS 95 Side 3 av 5

96 Skjenkeløyve - søknad Opningstid og skjenketid Skjenkestedets åpningstid: Måndag - torsdag Frå kl. Til kl. Fredag - laurdag Fra kl. Til kl. Søndag/heilagdag Frå kl. Til kl. Ønskt skjenketid for alkoholhaldig drikk: Gruppe 2 T Inne o Ute T Ønskjer skjenking innanfor maksimaltida til kommunen Måndag - torsdag Frå kl. (inne) Til kl. (inne) Fredag - laurdag Frå kl. (inne) Til kl. (inne) Søndag/heilagdag Sønd./heilagd., inne frå kl. Sønd./heilagd., inne til kl. Eigar av eigedommen Eigaren er organisasjon registrert i Einingsregisteret Org.nr Adresse Viddal 50 Telefonnr Skattekommune ØRSTA Namn på verksemd HAULA VINEYARD AS Postnr Poststad BJØRKE E-postadresse nina.viddal@fjordbobler.no Sentrale personar si tilknyting til anna verksemd Fødselsnr Etternamn viddal Fornamn Nina Posisjon Eigar Org.nr Namn på føretaket FJORDBOBLER VIDDAL 2 Oversikt over vedlegg Vedlegg som skal følgje søknaden Vedlegg Gjer greie for Kunnskapsprøven Gjer greie for Etablererprøven Last opp vedlegg Last opp vedlegg Blir ettersende T per post Blir ettersende T per post , Sem & Stenersen Prokom AS 96 Side 4 av 5

97 Skjenkeløyve - søknad Stadfesting Stadfesting T Eg stadfester at opplysningane ovanfor i alkohollova og forskriftene i denne blir haldne. Eg pliktar å orientere kommunen om eventuelle endringar i drifta av skjenkestaden, f.eks. skifte av styrar/avløysar eller innstilling av drifta med meir. Eg forpliktar meg til å sende kommunen årleg oppgåve over venta omsett mengde alkoholvarer på skjenkestaden. Eg samtykkjer i at det kan gjerast ei etterberekning av løyvegebyret dersom det er avvik mellom den venta omsetninga som tidlegare er gitt opp, og faktisk omsetning. Kunnskapsprøven T Styraren har teke Kunnskapsprøven o Avløysar har teke Kunnskapsprøven Namn på kommunen der styraren tok Kunnskapsprøven. Ålesund Kopi av Kunnskapsprøven skal følgje søknaden Last opp fil Last opp fil Blir ettersende T per post Blir ettersende o per post , Sem & Stenersen Prokom AS 97 Side 5 av 5

98 ØRSTA KOMMUNE SAKSFRAMLEGG Sakshandsamar: Eldar Rune Øye Arkivsak: 2017/574 Løpenr.: 8113/2017 Utvalsaksnr. Utval Møtedato 86/17 Ørsta formannskap Saka gjeld: SJØBUDA RAMOEN - SØKNAD OM LØYVE FOR TILVIRKING AV ØL. TILRÅDING TIL VEDTAK: Ørsta formannskap har vurdert søknaden frå Sjøbuda Ramoen og fråsegna frå levekårsutvalet. Formannskapet utvidar Sjøbuda Ramoen sitt alminnelege skjenkeløyve til også å gjelde for tilvirking av alkohol i varegruppe 1 og 2 for skjenking i eiga verksemd. Vedtaket er heimla i alkohollova

99 Saksvedlegg: 1. Søknad om løyve for tilvirking av øl for skjenking i eiga verksemd Uprenta saksvedlegg: 1. Fråsegn frå levekårsutvalet 2. Alkohollova, med forskrifter Saksopplysningar: Sjøbuda Ramoen søkjer om løyve til å tilvirke øl for skjenking til staden sine gjestar. Produksjonen vil gå føre seg i same lokala som restauranten. Ølet det er planar om å produsere vil innehalde opp mot 10 volumprosent alkohol. Ramoen har serveringsløyve og alminneleg skjenkeløyve for varegruppe 1, 2 og 3. Levekårsutvalet har ikkje merknad. Mattilsynet vil verte varsla om eventuelt vedtak om løyve for mogleg oppfølging. Vurdering og konklusjon: Alkohollova 4-2 opnar for at eit alminneleg kommunalt skjenkeløyve kan utvidast til også å omfatte tilvirking av alkoholhaldig drikk som ikkje er brennevin (under 22 volumprosent) for skjenking i eiga verksemd. Unnataket er for verksemder som berre har løyve for delar av året. Dette unnataket vil ikkje gjelde denne saka, då Ramoen har eit fast alminneleg løyve som gjeld for heile året. Løyvet må gjevast for eit bestemt lokale og ei bestemt type verksemd. Begge desse vilkåra er oppfylt, jamfør vedtak om alminneleg skjenkeløyve for perioden Alkohollova sine vilkår for å kunne utvide Ramoen sitt alminnelege løyve til også å omfatte tilvirking av øl under 22 volumprosent er altså oppfylt. Denne verksemda har relativt avgrensa opningstider og omsetnad. Det alminneleg løyvet omfattar alle varegrupper. Det er rådmannen si vurdering at eit løyve til å tilverke eige øl i eit mikrobryggjeri ikkje vil medføre nemnande auke i omsetnad og negative konsekvensar av alkoholbruk i samfunnet. Eigenproduksjon av øl for skjenking på staden vil kunne ha ein viss positiv effekt for verksemda i form av eigenart og styrking av driftsgrunnlag. Dei vilkåra som er gjevne for det alminnelege løyvet vil elles vere gjeldande. Ei utviding av løyvet til å produsere øl i eiga verksemd endrar ikkje på løyvet elles. I rusmiddelpolitisk plan er det ikkje gjeve avgrensingar med omsyn til å gje utvida løyve i samsvar med alkohollova 4-2. Rådmannen har merka seg at levekårsutvalet ikkje har merknad til søknaden. Administrasjonen stiller seg difor positiv til søknaden og rår til at den vert komen i møte. Wenche Solheim rådmann Eldar Rune Øye assisterande rådmann 99

100 , r, i :.~ ~' "um";.v V ="l\r\\/yg~,:!.\jl, l I; : v ;l-/l.r E81? Ørsta kommune Dalevegen Ørsta Vartdal, 13.mars 2017 Søknad om Iøvve om tilvirkninq av øl. Søkjer med dette om løyve til å tilvirke øl som skal selgast over disk på Sjøbuda Ramoen. Ølet vi søkjer om å få orodusere/ servere vil innehalde oootil oae10%alkohol \fi har no skjenkeløyve og serveringsløyve, og produksjon vil foregå i dei same lokala. Med helsing Sjøbuda Ramoen Éciwijw -, zilaff/f/ :føjäflzfifzfy/'ufiâ gnhild Heidi Hiørungnes Ivar Hjørungnes 100 hji\ac 1 IZIV

101 ØRSTA KOMMUNE SAKSFRAMLEGG Sakshandsamar: Per Ivar Lied Arkivsak: 2016/2123 Løpenr.: 8122/2017 Utvalsaksnr. Utval Møtedato 87/17 Ørsta formannskap Saka gjeld: STYRKING AV KOLLEKTIVTILBOD. TILBRINGARTRANSPORT ØRSTA- ÅMDAL- SÆBØ TILRÅDING TIL VEDTAK: Ørsta formannskap er positive til oppstart av drosje-for-buss i Ørsta (- Sæbø) frå 21august Kostnad kr blir tatt på budsjett tekniske tenester i Finansiering frå 2018 blir lagt inn i driftsbudsjett. 101

102 Uprenta saksvedlegg: S Førerspurnad om å vere med i Flexx-ordninga (drosje for buss). S Styrking av kollektivtilbod. Tilbringartransport Ørsta- Åmdal- Sæbø I Førespurnad om å vere med i Flexx-ordninga I Tilbakemelding på førespurnad Per Ivar Lied I Stadfesting møtetidspunkt Per Ivar Lied I Framlegg frå fylkeskommunen til Flexx ordning Ørsta I Protokoll frå møte i Samferdselutvalet Samferdselavdelinga v/ Svein Ivar Aarskog MØRE OG ROMSDAL FYLKESKOMMUNE Møre og Romsdal Fylkeskommune Saksopplysningar: Fram Flexx er ein fleksibel drosje-for-buss, der kunden førehandsbestiller tur på visse avtalte strekningar, og betaler kr 50. Drosja utfører turen og fylkeskommunen saman med kommunen betaler evt differanse mellom kundetakst og faktisk drosjepris. Ørsta kommune signaliserte før årsskiftet 2016/2017 at ein ønsker å vere med i Flexx-ordninga frå Andre kommunar har gode erfaringar med denne drosje-for-buss ordninga. Buss-/kollektivtilbod er ein viktig del av tilrettelegginga for busetjing/pendling. FRAM er ansvarleg for kollektivtilbodet på veg og sjø i Møre og Romsdal. FRAM er ei merkevare eigd og drifta av Møre og Romsdal fylkeskommune. FRAM FLEXX er bestillingstrafikk og inngår som ein del av det ordinære kollektivtilbodet i Møre og Romsdal, men køyrast vanlegvis av drosje eller maxi-taxi. FRAM Flexx køyrer berre når nokon har bestilt, og bestillingane blir samordna for å utnytte ressursane best mogleg. Slik kan FRAM tilby eit godt kollektivtilbod i distrikta. Fram Flexx har ulike kategoriar. Tilbringartransport betyr at kunden kan bli transportert til/frå heimen og til/frå haldeplass for FRAM sin rutegåande kollektivtransport buss, ferje eller hurtigbåt. Kunden må bestille ei viss tid i førevegen. Transport til/frå heim føreset at den reisande bur maks. 2 km frå oppsett køyretrasé. Den reisande kan bestille tur med FRAM Flexx på to måtar: 1. Via internettsida Gir oversikt over kva tilbod som finst, og ein kan bestille reisa der ved å legge inn kvar ein skal reise frå og til, dato og tidspunkt. Du kan også leggje inn viktige opplysningar, til dømes farge på huset, som kan vere nyttig der det ikkje er gateadresse, eller at du har med deg plasskrevjande utstyr. 2. Per telefon til FRAM Kundesenter telefonnummer 177. FRAM Kundesenter i Kristiansund, tidlegare Trafikanten Møre og Romsdal AS, vil ta imot bestillingane og kunne svare på spørsmål. Sjølv om bestillingane kjem til FRAM Kundesenter, og ikkje direkte til 102

103 drosjane, vil det framleis vere drosjane som skal organisere turane, samordne på best mogleg måte og nytte det mest eigna køyretøyet. Ungdomsrådet har fleire gongar tatt opp ønsket om meir buss og meir fleksibelt buss-tilbod. Fram Flex erstattar ordninga «heim for ein 50-lapp», men gjeld no for alle kundegrupper. Fram Flexx kan vere ei ordning som kan bidra til betra kollektivtilbod, derfor har kommunen sagt at vi ønsker å vere med på ordninga. Fylkeskommunen vil ha begrensa midlar til dette tiltaket, og fleire kommunar har meldt inn behov. Ørsta må derfor også prioritere, og vi har formidla at det viktigaste er å få på plass utvida tilbod mellom Ørsta og Sæbø. Vartdalsstranda har i dag tilbod av bussar til/frå Ålesund, og Hovdebygda det same med bussar til/frå Volda/Nordfjord. Etter ei prioritering har kommunen meldt inn det største behovet for ei fleksibel kollektiv-ordning med større tilbod mellom Sæbø og Ørsta, spesielt ettermiddag/ tidleg kveld kvardagar frå Ørsta til Sæbø, laurdagar og søndag kveld Sæbø-Ørsta. Fylkeskommunen er positiv til å setje i gong Fram Flexx også for Ørsta, føresett at kommunen gir ei medfinansiering av tilbodet. Fylkeskommunen legg opp til å starte opp 21. august Fylkeskommunen stelde som krav at Ørsta kommune er med på å finansiere ordninga i Ørsta kommune med kr per år. Sidan oppstarten i 2017 først blir i august, vil kostnaden for Ørsta kommune vere kr for Forslag til ruteopplegg frå fylkeskommunen er slik: FRAM Flexx Ørsta Tilbringartransport Ørsta-Åmdal-Sæbø Måndag-fredag Laurdag ank. buss frå Ålesund Frå Ørsta rutebilstasjon Til Sæbø, korresponderende med ferje 18.30* * Transporten køyrer først til ferjekaia på Sæbø og deretter til ev. andre lokasjonar. Tilbringartransport Sæbø-Ørsta Laurdag Søndag ferje ank. Sæbø Frå Sæbø Til Ørsta, korresponderende med FRAM Ekspress til Ålesund sentrum Fram Flexx vil vere eit positivt og fleksibelt skysstilbod, og rådmannen ser derfor positivt på tiltaket. Ein rår til at Ørsta kommune går inn for ordninga. Kostnad kr blir tatt på budsjett tekniske tenster i Finansiering frå 2018 blir lagt inn i driftsbudsjett. Vurdering og konklusjon: Likestillingsmessige sider ved saka: 103

104 Konsekvensar for folkehelsa: Miljøkonsekvensar: Positive Økonomiske konsekvensar: frå 2018 Beredskapsmessige konsekvensar: Konsekvensar for barn og unge: Positive Ørsta, Rolf Magnus Sundgot seksjonsleiar Per Ivar Lied prosjektleiar 104

105 ØRSTA KOMMUNE SAKSFRAMLEGG Sakshandsamar: Magnar Selbervik Arkivsak: 2016/2188 Løpenr.: 5171/2017 Utvalsaksnr. Utval Møtedato 88/17 Ørsta formannskap Saka gjeld: FRAMLEGG TIL REVIDERING AV FORSKRIFT FOR HANDSAMING AV AVFALL OG SLAMTØMING ØRSTA OG VOLDA TILRÅDING TIL VEDTAK: Ørsta formannskap legg framlegg til Renovasjonsforskrift for Volda og Ørsta kommunar kommunale forskrifter for handsaming m.v. av avfall og slamtøming ut på høyring i 8 veker, jf. forvaltningslova

106 Saksvedlegg: I Revidering av forskrifter VOLDA OG ØRSTA REINHALDSVERK IKS X Kommentarar til forslaget til forskriftsendringane X Framlegg til revidert forskrift for renovasjon og slam Uprenta saksvedlegg: Gjeldande renovasjonsforskrift for Volda og Ørsta kommunar Saksopplysningar: Volda og Ørsta Reinhaldsverk (VØR) ber i brev av om at eigarkommunane Ørsta og Volda startar prosessen med å revidere gjeldande renovasjonsforskrifter. Bakgrunnen er nasjonale mål og eit vedtak i representantskapen i VØR med målsetjing om 60 % materialattvinning innan Dette krev at alle abonnentane sorterer ut organisk avfall (matavfall). Målsetjinga samsvarar med måla i kommunane sin klimaplan, som innan avfall har hovudmål om: «redusert vekst i produksjon av avfall og auke graden av ombruk». Eit av delmåla i planen er «attvinning av våtorganisk avfall skal vere 45 kg pr innbygger/år innan 2013». Heimelen for å krevje slik sortering frå abonnentane er renovasjonsforskrifta. Det nasjonale målet innan avfall er at: «veksten i mengda avfall skal vere vesentleg lågare enn den økonomiske veksten, og ressursane i avfallet utnyttast best mogeleg gjennom materialgjenvinning og energiutnyting». Dette målet er ikkje nådd og avfallsmengda har auka med 60 % frå 1995 til Miljødirektoratet har difor teke initiativ til krav om auka materialgjenvinning gjennom lovpålagt innsamling av plast og matavfall i alle kommunar. Det vart halde møte mellom VØR og kommunane i januar Det vart avtala at VØR utarbeidde eit framlegg til ei justert forskrift og ca konsekvensar ulike løysingar vil ha for storleiken på gebyra. Vedlagt følgjer «kommentarar til forslaget til forskriftsendringar». Når renovasjonsforskrifta må reviderast er det samtidig ønskjeleg med oppdatering på einskilde andre område som kommunikasjonsform med abonentane, nedgravde løysingar, avklaring på nokre uklarheiter i den delen av forskrifta som omhandlar tøming av slam og opprydding i språkbruk og struktur. Framlegg til endringar kan summerast slik: - Målformuleringa i 1 vert korta ned og knytt til nasjonal avfallspolitikk som er i stadig endring. - Mottak av avfallstypar som ikkje er omfatta av tvungen renovasjon treng ikkje forskriftsheimel og vert teke ut, jf 5. - Obligatorisk henteordning for innsamling av våtorganisk avfall anna kvar veke i 3a og 8b. - Endring til innsamling kvar 4. veke av rest og papir i 3 - Bringeordning til innsamlingspunkt for glas og metallembalasje vert erstatta av ei henteordning kvar 13. veke i 3a og 8b og c. - Ordet husvære bytta ut med hytte/fritidshus. - Presisering at avstanden til offentleg veg for fritidsbustad skal målast i luftline i 3b. 106

107 - Referanse til gjeldande lovverk og rettleiarar for definisjonar i 3d, grunna stadig endringar. - Ekstrasekk erstattar avfallsekk i 3e, og restavfall erstattar grovavfall i 3f. - Definisjonen av VØR kommunane går ut då dette står i overskrifta. - Nytt punkt om eigedomsretten til avfall som vert samla inn i 3h. - Kravet til isolert kompostbinge i 6 vert stroke for å opne for nye løysingar som td Bokhasi bøtter, men framleis krav til avtale med VØR. - Presisering av at ansvaret for reingjering av nedgravde containerar i 7a ligg til VØR. - Presisering av at avfallsbehalderar må vere leverte inn til VØR for å kunne få fritak frå gebyr i 10c. - Det eigne klageutvalet for VØR-saker i 11 vert fjerna. Styret i VØR er då klageorgan. - Hentefrekvens berre differensiert ved kompostering og då gjeld eigne avtalar, - Innføring av heimel i 9 for styret i VØR til å frita einskilde eigedommar frå eit eller fleire krav til kjeldesortering etter 8b, der einskilde eigedommar med lite avfall ligg slik til at det ikkje vil vere samfunnsøkonomisk forsvarleg å krevje kjeldesortering sett i forhold til auka transport. - Heimel for bruk nye metodar for varsling av slamtøming, som sms, e-post, Altinn, - Konkretisering av krava til vegtilkomst for slamtøming, og innføring av eige høgare gebyr for bruk av særskilt tømemateriell ved vegtilkomst tilsvarande vegklasse 5 i normal for landbruksvegar sommarbilveg. Anlegg ved slike vegar har ikkje krav på naudtøming vinterhalvåret. - Tøming av slam med traktor og vogn går ut då dette ikkje lengre er i bruk. - Presisering i 13c til krav til rapportering av samla volum slam. - Minimums frekvens for tøming av slamavskillarar for gråvatn i 14. Vurdering og konklusjon: Det er alternativet som Representantskapen i VØR har rådd til og som gjev mest materialgjenvinning og minst auke i gebyret som ligg i framlegget til ny forskrift. Dette er omtala som alternativ 1 i vedlegget og omfattar kort oppsummert: - Ny henteordning for mat/ våtorganisk kvar 2. veke, - restavfall kvar 4. veke, - papir/plast kvar 4. veke og - obligatorisk henteordning for glas /metall kvar 13 veke. Framlegg til endra forskrifta er basert på tilrådinga frå Representantskapen i VØR, som tek sikte på å kome i gang med obligatorisk innsamling av mat/organisk avfall i løpet av Med utsortering av matavfallet i eigen behaldar, som vert henta kvar 2. veke vil også restavfallet kunne hentast sjeldnare, då fare for lukt/smitte er sortert ut i annan fraksjon. For å ha ein ryddig og rasjonell innsamlingsfrekvens er det då klart ønskjeleg å også justere papirog plastinnsamlinga til dei same vekene som matavfall (kvar 2. veke) og restavfall (kvar 4. veke). Dette samsvarar også med dagens frekvens og henteordning for NOMIL (Nordfjord). Sjølve storleiken på gebyra vert å kome attende til i samband med gebyrregulativet. I nokre få heilt konkrete høve kan det verte behov for å frita einskilde eigedommar frå krav til kjeldesortering. Dette der ein eigedommar ligg slik til (td siste busetjing i ei grend med elles lang transportveg) at det ikkje vil vere forsvarleg å krevje kjeldesortering sett i høve utslepp frå transport. Det vert difor innført ein eigen heimel til å kunne gjere unntak i

108 Ei obligatorisk henteordning for glas og metall vil gje både ei meir rasjonell innsamling og auka mengde glas og metall i høve bringeordninga til returpunkt som gjaldt i den gamle forskrifta og bidreg såleis til å nå måla om auka materialattvinning. Nokre få eigarar av fritidsbustadar har utfordra tolkinga av avstand frå hytte til offentleg veg i 3b og ein ser behov for ei presisering av at avstanden skal målast i luftline. Dette for å ha ein mest mogleg lik praksis og unngå å måtte nytte ressursar på kartlegging av stiar i felt for einskild hytter. Løysingar med nedgravne innsamlingstankar i sentrumsområda har auka aktualitet og er eit tiltak som opprettheld høgt servicenivå for abonnentane, og generere mindre bruk av arbeidskraft. Vi rår elles til å fjerne det eigne klageutvalet for VØR-saker i 11. Styret i VØR er då klageorgan for vedtak med heimel i renovasjonsforskrifta. Det eigne klageutvalet for VØR saker har knapt vore nytta og det bør vere tilstrekkeleg med ein klageinstans, jf vanleg forvaltningsrett. For å imøtekome krava til kommunane tek vi med ei presisering om krav til rapportering av samla slamvolum i 13c. Alle slamavskillarar er omfatta av 14 og skal tømast regelmessig, men slamavskillarar knytt til reine gråvassanlegg har ikkje hatt definert tømefrekvens. Slike anlegg vert meir vanlege i kombinasjon med tette svartvasstankar og då i tilknyting til sårbare ferskvatn-resipientar. Dette vert difor no teke inn i forskrifta. Krava til vegstandard i 7c gjeld for både renovasjon og slamtøming. Særleg i høve slamtøming møter ein utfordringar både i høve vegstandard og vedlikehald. Med tilfresstillande kurvatur og stigningsforhold vert det lagt til grunn krava i vegklasse 4 i normaler for landbruksvegar. Vi ser likevel behov for å innføre eit eige høgare gebyr for bruk av særskilt tømemateriell ved tøming av slam og tette tankar på vegtilkomstar som har dårlegare standard tilsvarande vegklasse 5 i normalar for landbruksvegar (sommarbilveg utan hengar). Dette er ei vegklasse som berre skal nyttast der det ikkje er teknisk mogleg å bygge ein høgare vegstandard. Anlegg ved slike vegar kan då ikkje få krav på naudtøming vinterhalvåret og det bør ikkje opnast for nye anlegg basert på tilkomst frå slike vegar. Det pågår arbeid med etablering av eit interkommunalt samarbeid om sakshandsaming og tilsyn med spreidde avløpsanlegg, som oppfølging av vedteken forvaltningsplan for vatn. Korleis ansvaret for slamtøminga då vert organisert lyt ein kome attende til. Ei eventuell endring vil uansett måtte tilpassast periodane på anbudskontrakter med entreprenør og ligg såleis noko fram i tid. Tilsvarande er situasjonen i høve varsla samanslåing mellom Hornindal og Volda kommune frå 2020 noko ein lyt kome attende til når meir er avklara. Dei endringane som ligg i framlegget til ny renovasjonsforskrift for standard abonnement inneber ein tilnærma lik praksis i høve renovasjon mellom Ørsta-Volda (VØR) og Hornindal (NOMIL). Einaste ulikheita er tømefrekvensen på glas og metallavfall som er kvar 10. veke i NOMIL sitt område og kvar 13. veke innan VØR sitt dekningsområde. For fritidsbustadar er det derimot noko ulikt innslagspunkt med arealgrense i NOMIL og innlagt straum i Volda og Ørsta. Kommunesamanslåinga mellom Hornindal og Volda vert i høve renovasjon og tøming av slam mest eit organisatorisk spørsmål og det er då selskapsavtalen som primært må sjåast på. Renovasjonsforskrifta lyt likevel også oppdaterast når dette er klart. 108

109 Ei forskriftsendring må følgje forskriftsreglane i forvaltningslova, og det er kommunane som har slikt mynde. Det er også kommunane som lovfesta plikt til å sørge for innsamling av hushaldningsavfallet (jf forureiningsloven 30). Kvar kommune må gjere vedtak om å leggje framlegget til ny forskrift ut til høyring. Når fristen er ute skal merknadene handsamast i kommunane og ny felles forskrift kunngjerast. Først når forskrifta er kunngjort, vil den tre i kraft. For å kunne kome i gang med obligatorisk innsamling av våtorganisk avfall (matavfall) hastar det såleis å få vedteke ny renovasjonsforskrift. Rådmannen rår til at framlegget til endra forskrift for renovasjon vert lagt ut til høyring i 8 veker då høyringsperioden vil falle saman med fellesferien. Wenche Solheim rådmann Eldar Rune Øye stabsleiar plan- og utvikling 109

110 Magnar Selbervik Dag Daarflot Dato: Sak: Kommentarar til forslaget til endring av renovasjonsforskriftene. 1. Mål: Den nye formuleringa sikrar betre koplinga mot nasjonal avfallspolitikk, som stadig er i endring. 3. a) Styre og representantskap har tilrådd å starte med eigen innsamling av våtorganisk avfall. Hentefrekvens annakvar veke på det våtorganiske avfallet. Kvar fjerde veke på rest og papiravfallet og kvar 13 veke av glas og metallemballasje. Dette er innarbeida i punkt a. Under punktet fritidsbustad er ordet fritidshusvære innført, som vi meiner er meir dekkande for funksjonen enn fritidshus / hytter. Miljødirektoratet nyttar definisjonen «fritidseiendom», og den kan alternativt nyttast. b) Ordet husvære er bytta ut med «hytte / fritidshus». Avstand 1000 m i luftlinje er innført for å klargjere korleis ein reknar avstand frå offentleg veg, og er ein enkel måte å finne avstand på utifrå kart. Ikkje sti, trakk eller rås, som krev administrativ kartlegging i felt. Definisjonen er lik den Vanylven kommune nyttar for å kome fram til kven som er omfatta av ordninga. d) Definisjonane på ulike typer avfall kan vere lange og kronglete formulert. I tillegg kjem det stadig endringar frå Miljødirektoratet ( MD). For å vere trygg på at alt er med og oppdatert til ei kvar tid, vil vi rå til at ein nyttar referanser til lovverket og MD sine vegleiarar. Den gamle definisjonen av våtorganisk avfall var innretta mot kompostering. Den nye definisjonen er meir tilpassa innsamling av våtorganisk avfall som eigen fraksjon e) Avfallsekk er meir og meir på veg ut, og vert no berre nytta som ekstrasekk i samband med mykje avfall. Forskrifta er tilpassa dette. f) Grovavfall som ord er på veg ut i bransjen og erstatta av restavfall h) Vi har lagt inn referanse til Forureiningslova for å vere sikker på at vi får med eventuelle endringar i den utan å måtte endre forskrifta. Vi har fjerna definisjonen på VØR kommunane i forskrifta, då dette står i overskrifta på forskrifta at den gjeld i Volda og Ørsta Kommunar. Ny setning om eigedomsrett til avfall er ei formalisering av kva som har vore praksis sidan VØR vart oppretta. 110

111 4. Opprydding og klargjering av språkbruken. Ikkje realitetsendringar. 5. Vi forslår å stryke dette punktet, då det er eit punkt som ikkje treng forskriftsheimel. 6. Opprydding og klargjering av språkbruken. Ikkje realitetsendringar. Heimekompostering er ein avtale ein inngår med VØR, men det er Kommunestyra som fastset gebyr for tenestene. Vi foreslår å ta bort setninga om isolert kompostbinge, for å tilpasse oss nye metodar som t.d Bokhashi bøtter m3 containerar og nedgravne containerar er uråd å gjere reine utan kran eller komprimatorbil. Derfor må ansvaret ligge til VØR. Plassering av returplastsekken m.v. er flytta frå 3. b) Klargjering av språkbruken som nemnt under 3 a) definisjonar. 8 a) 1 ledd: Betre språkbruk 5 ledd foreslår vi å stryke ei setning, då dette og står i 2. ledd. b) Opplisting av dei to nye behaldarane det no vert innført ordningar for. c) Glas og metall skal bort frå returpunkt. Derimot er det aktuelt for tekstilinnsamling. Vi synes det er betre språkbruk og i tråd med definisjonane i 3, slik det no framstår. 9. Betre språkbruk b) Viktig referanse til avfallsforskriftene. 10c) Presisering i forskrifta på forvaltningspraksis. Avfallsbehaldarane må vere innleverte for å kunne få fritak for gebyr. d) Hentefrekvens er ikkje differensiert lenger, anna enn ved kompostering, og då gjeld eigne avtalar. 11. Vi foreslår å ta bort dette eige klageutvalet for VØR saker, då vi berre har hatt ei klagesak til organet på 17 år. Det bør som hos Nordfjord Miljøverk vere nok med klagerett til organet som har gjort vedtaket, og til organet over det. Dvs to runder med klage. 13. Presisering og betre språkbruk. 14. Dette gjeld modernisering av varslingsmetodane. Her har entreprenørane for lengst gått over til SMS og e-post. Stat og kommune brukar Altinn i større og større grad. d) Kommunane bad om tydligare språkbruk for vegtilkomst. Vi har prøvd oss på ei formulering som vi trur kan brukast. Heilårstøming må følgje dagens krav i 7. Sommartøming i tråd med krava til tømmertransport i vegklasse 5. Men då kan ein ikkje ha krav på naudtøming vinterstid. 15. Vi fjernar orda traktor med vogn, då dette ikkje er i bruk lenger. Verken hos noverande eller tidligare entreprenør. Petter Bjørdal Dagleg leiar Vedlegg: Modellar som syner innsamlingskostnader med ulike alternativ Forslag til endra forskrifter 111

112 Gebyrauke som følgje av innsamling og omlasting av fleire avfallsfraksjonar: Innsamlinga Det er eit relativt omfattande arbeid å lage innsamlingsruter for alle delar av kommunane med ulike modellar for innsamling. Det har vi derfor ikkje gjort. For å få fram kostnadene med ulik hentefrekvens som kommunestyra kan bruke som vurderingsgrunnlag i si handsaming av forskriftene, har vi tatt utgangspunkt i kostnaden med dagens innsamling pr beholdar, og så brukt den sjablongmessig i dei ulike modellane. Alt er rekna ut frå 2016 tal. Vi har altså føresett at den kostnaden vi i dag driv innsamlinga på pr behaldar, skal vi og greie å halde med evnt ein behaldar meir, og evnt ein eller to bilar meir. Klima og miljøeffekter Noreg har ratifisert klimaplanen frå Paris. Der pliktar Noreg seg til å redusere transport med 20 %. Ved nokre av modellane nedanfor, aukar transporten derimot. Det ein må vere merksam på er at miljøeffekten er positiv når ein aukar materialgjenvinninga ved dei fleste val av innsamlingsmetode. For den som ønskjer å studere dette nærare, så har Østfoldforsking dokumentert dette i fleire rapportar. Det er likevel rett å nemne at minimering av transport er ein av dei variablane representantskapen la vekt på når dei handsama saka. Mepex, ein av dei største aktørane i norsk avfallsbransje som driv med rådgiving om avfall, har undersøkingar som syner at eigen behaldar for våtorganisk avfall i kombinasjon med månadshenting av restavfallet, gir best utsortering og dermed høgast materialgjenvinning. Mepex opererer med 20 % reduksjon i utsortert mengde med posesorteringsteknologi og 50 % med robotsortering. Alternativ 5 er slik modell med robotsortering i etterkant. Nordfjord Miljøverk som organiserar innsamlinga av avfall hos ca innbyggjarar i Nordfjord har innsamlingsmodell lik det representantskapen syner til i alternativ 1.. NoMil samla inn 72 kg matavfall pr innbyggjar i 2015, noko som er rekna for å vere svært bra. Oslo som har poseinnsamlingssystem ( optibag / robotsortering av eigne farga posar i etterkant) har til samanlikning rundt 30 kg med våtorganisk avfall pr innbyggjar. SMHIL som held til på Helgeland, har lengre erfaring med posesortering enn Oslo, og ligg i overkant av 40 kg pr innbyggjar pr år. Fordelen med posesortering er der det er tett busetnad, mange burettslag og i svært grisgrendte områder der avstanden mellom abonnentane er stor. Biletet er likevel ikkje svart kvit. Innsamlingsfrekvens må kombinerast med godt motiverings og informasjonsarbeid for å få godt resultat uansett løysing. Nytt omlastingsanlegg. Detaljkostnadene knytt til dette er i dag ikkje kjent. Vi er inne i forarbeidet med konsesjonshandsaming av ny lokalitet på Melsgjerdet i Ørsta Kommune, og først når krava i konsesjonen er klare, vil vi kunne gjere relativt detaljerte kostnadsoverslag med investering og drift av ny omlaststasjon. Detaljane kring dette er truleg ikkje klart før seint på hausten I tala i denne saka har vi lagt inn 20 mill i avskrivbare investeringar for å kome fram til talet på kr 95,- pr abonnent 112

113 Det er heller ikkje slik at 0- alternativet, å fortsette som i dag, er utan kostnadsauke. Fortsetter vi i Hovdebygda utan å gjere endringar i innsamlingsordningane våre, må vi likevel gjere bygningsmessige tiltak. Lageret av glas og metall emballasje må til dømes byggjast tett med tak og veggar. Lageret av trevirke som ligg ute må og byggjast tak over. Behaldar for matavfall og behaldar for glas og metall for dei 1/3 av abonnentane som ikkje har slik. Investering i 1 stk. behaldar for matavfall i tillegg av behaldar for dei som ikkje har behaldar for glas og metallemballasje i dag ( om lag 1/3 av abonnentane) og utlevering av disse er kalkulert til kr 66,70 pr abonnement pr år. Samla for behaldarar og omlastingshall kr 161,70 pr. abonnement. Val av modellar Vi har sakshandsama fire ulike modellar i tillegg av 0- alternativet som er dagens ordning. Alternativ 1 er representantskapen sitt tilrådde alternativ. Mat/ våtorganisk kvar 2. veke. Rest kvar 4. veke, papir/plast kvar 4. veke og glas /metall kvar 13 veke. Alternativ 2 som er ein mellommodell som blant andre Vestfold kommunane nyttar. Mat/ våtorganisk kvar veke. Rest kvar 3. veke, papir / plast kvar 3. veke og glas /metall kvar 13 veke. Alternativ 3 som er dagens VØR modell med Mat/ våtorganisk avfall kvar 2 veke. Mat kvar 2. veke. Rest kvar 2. veke, papir/papp/plast kvar 3. veke og glas /metall kvar 13 veke. Alternativ 4 som er dagens VØR modell med Mat/ våtorganisk avfall kvar veke. Mat kvar veke. Rest kvar 2. veke, papir/papp/plast kvar 3. veke og glas /metall kvar 13 veke Alternativ 5 er ingen endring av dagens innsamlingsmodell, der matavfallet vert levert saman med restavfallet i eigen grøn pose, og så utskilt i etterkant ved optisk sortering/ robotsortering. Rest med pose for matavfall kvar 2. veke, papir/papp/plast kvar 3. veke og glas /metall kvar 13 veke. Innsamling etter alternativ 0 og 5 vil sjølvsagt vere det billigaste, då det samlar inn tre fraksjonar mot dei andre alternativa som samlar fire fraksjonar. Alternativ 5 får kostnadene på etterhandsaminga. Alternativ 1-4 samlar inn fire fraksjonar. Ein meir enn i dag. Alternativ 0. Vi har vore usikker på om vi skulle ta med alternativ 0, sidan Miljødirektoratet i sitt forslag til departementet, ber om at særskild innsamling av plast og matavfall i alle kommunar vert lovpålagt. Det vil heller ikkje vere mogleg å nå krava til regjering og storting om minst 50 % materialgjenvinning utan at matavfall / våtorganisk avfall vert sortert ut som eigen fraksjon. Av den grunn har dette alternativet interesse berre for å få fram auke i gebyr som følgje av innsamling av ein fraksjon meir. 0 alternativet: Dagens ordning men med reduksjon i hentefrekvens glas frå kvar 10 til kvar 13 veke og obligatorisk innsamling av glas og metallemballasje. 113

114 Totalt 47,3 tømingar hos abonnent Restavfallet henta kvar 14. dag dvs 26 tømingar pr år Papiravfallet henta kvar tredje veke dvs 17,3 tømingar pr år Glas og metallavfall henta kvar 13. veke, dvs 4 tømingar pr år. Utlevering og avskriving av behaldar for glas/ metall kr 16,67,- Sum alternativ 0 kr 485,84 pr abonnement. Alternativ 1 - representantskapen sitt tilrådde alternativ som blant andre Nordfjord brukar Totalt 54 tømingar hos abonnent. Mat/ våtorganisk kvar 2. veke Rest kvar 4. veke Papir/plast kvar 4. veke Glas /metall kvar 13 veke Innsamlingskostnad kr 535,64 pr abonnement pr år. Behaldarar og omlastingsstasjon kr 161,70 Sum gebyrauke alternativ 1 kr. Kr 211,- Alternativ 2 som er ein modell som liknar det Vestfold kommunane nyttar. Mat / våtorganisk kvar veke. Rest kvar 3. veke, Papir/ plast kvar 3. veke, Glas /metall kvar 13 veke. Innsamlingskostnad kr 898,70 pr abonnement pr år. Behaldarar og omlastingsstasjon kr 161,70 Sum gebyrauke alternativ 2. Kr 574,- Alternativ 3 som er dagens VØR modell med Mat/ våtorganisk avfall i tillegg. Mat/restløysing lik med Romsdalkommunane. Men dei har 4. kvar veke henting av papir/plast. Mat / våtorganisk kvar 2. veke. Rest kvar 2. veke, Papir/papp/plast kvar 3. veke og Glas /metall kvar 13 veke. Innsamlingskostnad kr 727,09 pr abonnement pr år. Behaldarar og omlastingsstasjon kr 161,70 Sum gebyrauke alternativ 3. Kr 403,- Alternativ 4 som er dagens VØR modell med Mat/ våtorganisk avfall i tillegg kvar veke. Mat / våtorganisk kvar veke. Rest kvar 2. veke, Papir/papp/plast kvar 3. veke og Glas /metall kvar 13 veke. Innsamlingskostnad kr 985,00 pr abonnement pr år. Behaldarar og omlastingsstasjon kr 161,70 114

115 Sum gebyrauke alternativ 4. Kr 661,- Alternativ 5. Som i dag, men der matavfallposen vert levert i restavfallsbeholdaren i eigen grøn pose, som vert sortert ut i ettertid Mat / våtorganisk avfall i eigen grøn pose saman med restavfallet kvar 2 veke. Papir kvar 3. veke Glas og metallavfall kvar 13. veke. Kjøp av grøne posar kr 50,- pr abonnement pr år. Utlevering av disse går saman med returplastsekkane som vi leverar ut årleg i dag. Dvs utan meir tidsbruk enn i dag. Sum alternativ 5 kr 485,84 i innsamlingskostnad pr abonnement Omlasting og utlevering av grøne posar kr 145,- Sortering av disse i etterkant kr 330,-pr abonnement. Dette inneber investering i sorteringshall og posesorteringssystem til kr 30 mill. inklusiv drift av dette. Sum gebyrauke alternativ 5 kr 475,- Avslutning: Representantskapen har tilrådd den løysinga som gir mest materialgjenvinning og minst auke i gebyret. Sjå tabell. Alt Mat Rest Papir Glas og metall Gebyrauke 1 Kvar 2. veke Kvar 4 veke Kvar 4 veke Kvar 13 veke Kr 211,- 2 Kvar veke Kvar 3 veke Kvar 3 veke Kvar 13 veke Kr 574,- 3 Kvar 2. veke Kvar 2. veke Kvar 3 veke Kvar 13 veke Kr 403,- 4 Kvar veke Kvar 2. veke Kvar 3 veke Kvar 13 veke Kr 661,- 5 Kvar 2. veke Kvar 2. veke Kvar 3 veke Kvar 13 veke Kr 475,- Utfordringa med alt 1 er sjeldan hentefrekvens, som rammar dei som av ulike grunnar nyttar bleier og liknande. Om dette kan løysast med særskild innsamling enten ved søknadsordningar eller på andre måtar, vert å avklare under høyringsprosessen. Mvh Petter Bjørdal Dagleg leiar 115

116 116

117 VOLDA KOMMUNE Framlegg til revidert forskrift for renovasjon og slam Renovasjonsforskrift for Volda og Ørsta kommunar Kommunale forskrifter for handsaming m.v av avfall og slamtøming Vedteke av Ørsta kommunestyre i sak xx/17 den xx.xx.2017 og Volda kommunestyret i sak xx/17 den xx.xx.2017 i fylgje lov av 13. mars 1981 nr. 6 om vern mot forureining og om avfall (forureiningslova, frl) 30, 31 og 34, 79 og 83. Kapittel 1 1. Mål for avfallssektoren Forskrifta har som mål å arbeide for at avfall som oppstår vert handsama på ein trygg, kostnadseffektiv og miljørett måte i samsvar med nasjonal avfallspolitikk. 2. Virkeområde Denne forskrifta gjeld kjeldesortering, oppsamling, innsamling og transport av alle typar avfall og slam som kommunane sjølvpålagt, etter forureiningslova eller ved delegering frå overordna forureiningsmynde, er tillagt mynde over. Dette inkluderer farleg avfall frå hushaldningar og bedrifter dersom mengda ikkje overstig den grensa som til ei kvar tid gjeld i avfallsforskrifta. Denne forskrifta omfattar alle registrerte grunneigedomar i Volda og Ørsta, inklusiv kvar enkelt seksjonerte del av bygning og kvar enkelt sjølvstendige brukseining i bygning. Også fritidseigedommar. VØR avgjer i tvilstilfelle kva som reknast som sjølvstendig brukseining i bygning. VØR kan gi nærare retningsliner for gjennomføring av avgjerdene i forskrifta. 3. Definisjonar a) Abonnement Standard er abonnement med 1 stk. 140 l avfallsdunk for våtorganisk avfall (matavfall) med henting kvar 2 veke 1 stk. 140 l avfallsdunk til restavfall, med henting kvar 4. veke og henting av 1 stk. 140 l avfallsdunk til papp, papir, drikkekartong og plast i eigen returplastsekk, kvar 4. veke og henting av 1 stk 140 l avfallsdunk for glas og metallemballasje kvar 13 veke. Standard pluss er abonnement med 1 stk. 140 l avfallsdunk for våtorganisk avfall (matavfall) med henting kvar 2. veke 1 stk. 140 l avfallsdunk til restavfall, med henting kvar 4. veke og henting av 1 stk. 240 l avfallsdunk til papp, papir, drikkekartong og plast i eigen Saksnr / arkivkode Løpenr. Stad Dato 2016/2188 / M /2017 Ørsta

118 VOLDA KOMMUNE returplastsekk, kvar 4. veke og henting av 1 stk 140 l avfallsdunk for glas og metallemballasje kvar 13. veke. Kompostering er abonnement der det ligg føre særskild kontrakt med VØR om kompostering av alt våtorganisk og hageavfall som oppstår hos abonnenten. Slike abonnement har 1 stk. 140 l avfallsdunk til restavfall, med henting kvar 4. veke og henting av 1 stk. 140 l avfallsdunk til papp, papir, drikkekartong og plast i eigen returplastsekk, kvar 4. veke og henting av 1 stk 140 l avfallsdunk for glas og metallemballasje kvar 13. veke. Kompostering pluss er abonnement der det ligg føre særskild kontrakt med VØR om kompostering av alt våtorganisk og hageavfall som oppstår hos abonnenten. Slike abonnement har 1 stk. 140 l avfallsdunk til restavfall, med henting kvar 4. veke og henting av 1 stk. 240 l avfallsdunk til papp, papir, drikkekartong og plast i eigen returplastsekk, kvar 4. veke og henting av 1 stk 140 l avfallsdunk for glas og metallemballasje kvar 13. veke. Storhushald er abonnement med 1 stk. 140 l avfallsdunk for våtorganisk avfall (matavfall) med henting kvar 2 veke, 1 stk. 240 l dunk til restavfall, med henting kvar 4. veke og henting av 1 stk. 240 l avfallsdunk til papp, papir, drikkekartong og plast i eigen returplastsekk, kvar 4. veke og henting av 1 stk 140 l avfallsdunk for glas og metallemballasje kvar 13. veke. Storhushald pluss er abonnement med 1 stk. 140 l avfallsdunk for våtorganisk avfall (matavfall) med henting kvar 2 veke, 1 stk. 240 l dunk til restavfall, med henting kvar 4. veke og henting av 1 stk. 340 l avfallsdunk til papp, papir, drikkekartong og plast i eigen returplastsekk, kvar 4. veke og henting av 1 stk 140 l avfallsdunk for glas og metallemballasje kvar 13. veke. Samarbeid er abonnement med felles behaldar for våtorganisk avfall med henting kvar 2. veke, restavfall kvar 4. veke, papiravfall kvar 4. veke og glas og metall emballasje kvar 13. veke. Abonnentane kan velje mellom ulike storleikar av behaldarar. Kravet for å inngå delingsavtale er at eigedomane er naboar eller ligg i nærleik til kvarandre og at abonnentane seg imellom har avtale om reinhald og framsetting av dunkane. Ved tvil vert dette avgjort av VØR. Nedgrave fellesrenovasjon er abonnement med oppsamling av avfall i nedgravne containerar. Fritidsbustad er abonnement for dei med fritidshusvære enten dei har eigen avfallsbehaldar eller må levere avfallet i samleavfallsbehaldar for fritidshus/hytter. Henteavtale er avtale mellom abonnent og VØR om henting, tøming og tilbakesetting av avfallsdunk på avstandar utover vegkanthenting. b) Abonnementeining Fritidsbustad er husvære utan fast busetnad, som ikkje vert brukt over 4 månader i året, med innlagt straum, og som ligg i regulert hytteområde eller i ein avstand til offentleg vei ikkje Saksnr / arkivkode Løpenr. Stad Dato 2016/2188 / M /2017 Ørsta

119 VOLDA KOMMUNE lenger enn 1000 m i luftline. Ein kan ikkje ha fast bustadadresse ved eigedomen. Fritidsbustad er ikkje omfatta av 10 c og d i denne forskrift. Gebyreining/brukseining er husvære som er bygd eller ombygd til bruk for ein eller fleire personar og som har eigen inngang. Husværet kan anten vere leilegheit eller hybel. Ei gebyreining er ei leilegheit med fleire bruksrom dvs minst eit rom og kjøkken (eventuelt tekjøkken) og eigen inngang. Hybel er ½-gebyreining/brukseining og er husvære utan kjøkken og er eit rom med eigen inngang, der det er tilgang til vatn og toalett. c) Abonnent Abonnent er eigar eller festar av eigedom som er tilslutta den kommunale renovasjonsordninga jf. forureiningslova 34, fjerde ledd. Leigetakar/brukar av eigedom kan unntaksvis stå som abonnent/rekningsmottakar dersom dette vert avtalt mellom VØR og eigar. Eigaren er likevel økonomisk ansvarleg for uteståande gebyr leigetakaren/brukaren måtte ha overfor kommunen. Dersom eigedomen er festa vekk for minst 30 år, eller i dei høva festet kan forlengjast utover 30 år, skal festaren reknast som abonnent. Leigetakar/brukar: Dersom leigetakar/brukar og abonnent ikkje er same juridiske person, er leigetakar/brukar sine plikter dei same som abonnenten sine plikter, med unnatak av det økonomiske forholdet til VØR. d) Avfall Avfall er lausøyregjenstandar og stoff som skal regnast som avfall i høve forureiningslova sin 27 og Miljødirektoratet, heretter kalla MD sin vegleiar TA-2001/2003. EE avfall (elektrisk og elektronisk avfall): Kasserte ee-produkt, det vil seie produkt som er avhengig av elektrisk straum eller elektromagnetiske felt for korrekt funksjon. MD avgjer i tvilstilfelle kva som er ee-produkt, jf avfallsforskrifta kap 1. Farleg avfall (tidligare spesialavfall) er avfall som det ikkje er føremålstenleg å handtere saman med hushaldningsavfall eller næringsavfall fordi det kan medføre alvorleg forureining eller fare for menneske eller dyr. Døme på helse- og miljøfarleg avfall kan vere maling, spillolje, løysemiddel, plantevernmiddel og bilbatteri, jf forureiningslova 27a tredje ledd og avfallsforskrifta kap.11. Glas og metallemballasje: Glas eller metall-emballasje frå hushaldningar. Grovavfall, sjå restavfall. Hushaldningsavfall er vanleg avfall frå private hushaldningar, medrekna større gjenstandar som inventar og liknande frå hushaldningar og fritidsbustader, jf forureiningslova 27 andre ledd og MD sin vegleiar TA-2001/2003. Saksnr / arkivkode Løpenr. Stad Dato 2016/2188 / M /2017 Ørsta

120 VOLDA KOMMUNE Kompostering er biologisk nedbryting og stabilisering av organisk avfall med lufttilgang der restproduktet vert jord. Næringsavfall er avfall frå offentlege og private verksemder og institusjonar, jf forureiningslova 27 tredje ledd og MD sin vegleiar TA-2001/2003. Returplast er plastemballasje som kan gå til attvinning i eigen returplastsekk som VØR leverar ut kvart år til alle abonnentar. Restavfall er avfall som vert igjen etter kjeldesortering eller sentralsortering av hushaldningseller næringsavfall. Risikoavfall er sprøytespissar, bandasjar og anna smittefarleg avfall frå helseinstitusjonar/ kontor mv. Våtorganisk avfall er lett nedbrytbart avfall av animalsk eller vegetabilsk opphav, slik som matavfall, hageavfall og planterestar. e) Oppsamlingseining Avfallsbehaldar/ avfallsdunk/ fellescontainer/ nedgravne anlegg er ei oppsamlingseining for avfall som VØR stiller til rådvelde for abonnentane. VØR kjøper, leverer ut og eig avfallsbehaldarane. VØR skiftar ut avfallsbehaldarane når det er naudsynt. Nedgraven løysing føreset avtale med VØR, jf. 2. tredje ledd. Det må berre nyttast avfallsbehaldarar tildelt/godkjent av VØR. Avfallsbehaldarane er registrert på den einskilde eigedom og skal ikkje flyttast ved endringar i eigar eller festetilhøve. Avfallssekk er 100 liter svarte sekkar merka med VØR-logo. Slike godkjende avfallssekkar kan kjøpast hjå VØR og nyttast som ekstrasekk ved avfallstoppar. Returplastsekk er gjennomsynlege sekkar som abonnentane skal bruke til å ha rein og tørr emballasjeplast i for attvinning. VØR leverar slike sekkar ut for eit år om gongen. f) Sortering Bringeordning er eit kjeldesorteringssystem der abonnenten sjølv bringer sitt kjeldesorterte avfall til ein mottaksplass t.d. returpunkt eller miljøstasjon. Henteordning er eit kjeldesorteringssystem der kjeldesortert avfall vert henta av godkjent innsamlar så nær kjelda som praktisk råd. Kjeldesortering er når abonnenten eller annan avfallsprodusent held visse avfallstypar fråskilt og legg desse i særskilde oppsamlingseiningar eller bringer dei til tilviste mottaksstader. Saksnr / arkivkode Løpenr. Stad Dato 2016/2188 / M /2017 Ørsta

121 VOLDA KOMMUNE Returpunkt er lokalt ubemanna oppsamlingsstad der publikum kan levere/sortere ein eller fleire avfallsfraksjonar. Miljøstasjon/gjenbruksstasjon er eit spesielt tilrettelagt område med organisert oppsamling av separert avfall. Alle gjenvinnbare fraksjonar kan leverast på miljøstasjonen i tillegg til restavfall og farleg avfall. g) Slam Tvungen slamtøming er ei ordning for tøming av slamavskiljarar og tette tankar og gjeld for alle eigedomar som har slamavskiljar eller tett tank. h) VØR VØR er Volda og Ørsta Reinhaldsverk IKS som Volda kommune og Ørsta kommune har gitt delegert ansvar i eigen selskapsavtale til å drive med innsamling, sortering og transport av avfall og slam i medhald av forureiningslova, jf forureiningslova 30, 34 og 83. VØR har eigedomsretten til avfall som vert samla inn av eller til VØR. 4. Kommunal innsamling av avfall Kommunane har med grunnlag i forureiningslova ledd innført tvungen renovasjon for hushaldningsavfall. Alle eigedomar der det går føre seg aktivitet som fører til at det oppstår hushaldningsavfall, vert omfatta av tvungen renovasjonsordning. Tvungen kommunal renovasjon gjeld også for fritidseigedomar. Ingen må samle inn hushaldningsavfall, irekna papp, papir, drikkekartong, plast og andre avfallstypar til gjenvinning, utan samtykke frå kommunane. Det er ikkje tillate å brenne hushaldnings-, nærings-, eller farleg avfall anna enn i særskildt godkjende forbrenningsanlegg. Det er heller ikkje tillate å grave ned eller kaste hushaldningsavfall. Hageavfall og anna våtorganisk avfall kan etter avtale komposterast på eigen eigedom. For å sikre best mogleg økonomisk, ressurs- og miljømessig handtering av avfallet, er abonnenten pliktig til å gjennomføre dei sorterings- og leverings-ordningar av avfallet som VØR til ei kvar tid gjer vedtak om. Det er ikkje tillate å levere risikoavfall frå helseinstitusjonar innblanda i anna hushaldningseller næringsavfall. Dette avfallet skal kjeldesorterast og leverast separat til godkjent mottakar t.d. godkjende handsamingsanlegg for slikt avfall ved større helseinstitusjonar eller destruksjon ved godkjende mottakarar for slikt avfall. VØR si innsamlingsordning vil ikkje gjelde patologisk avfall. Med grunnlag i i avfallsforskrifta, tilbyr VØR mottak av farleg avfall frå hushaldningar. Denne fraksjonen skal leverast til dei utplasserte mottaka for slikt avfall eller miljøstasjon. Verksemder med mindre mengder spesialavfall kan og nytte seg av den kommunale ordninga ved å levere avfallet ferdig deklarert på miljøstasjonen. Saksnr / arkivkode Løpenr. Stad Dato 2016/2188 / M /2017 Ørsta

122 VOLDA KOMMUNE 5. Avfall som ikkje er omfatta av kommunal innsamling a) Farleg avfall frå verksemd med meir enn 1000 kg spesialavfall/år. Næringsavfall, jf. 3 d. 7.ledd. b) Den som har farleg avfall og næringsavfall er eigar av avfallet, og må sjølv syte for å bringe dette avfallet til godkjent avfallsanlegg eller til anna godkjend handsaming. VØR eller kommunen vil gi opplysningar om kvar slikt avfall kan/skal leverast. 6. Heimekompostering av våtorganisk avfall og hageavfall. Hageavfall bør så langt det er råd komposterast i eigen hage, alternativt leverast til miljøstasjonen. Abonnentar med nok hageareal, får høve til å heimekompostere våtorganisk avfall og hageavfall. Kommunestyra kan i slike høve gje redusert gebyr etter nærare avtale med VØR. I avtalen vert det fastsett krav til drift av heimekomposteringa, m.a. at komposteringa skjer på ein hygienisk tilfredstillande måte, som ikkje tiltrekkjer seg skadedyr, gjev sigevatn, vond lukt eller verkar sjenerande for omgjevnadene. VØR vil gi rettleiing om drift av kompostbingen, og føre kontroll med at godkjende bingar og avtale med VØR vert fylgd. Abonnenten må skaffe seg kompostbinge for eiga rekning. Ved brot på vilkåra i avtalen, kan VØR seie han opp og påleggje abonnenten å levere avfallet i samsvar med 4 og 12 i denne forskrift. 7. Oppsamlingseining og plasseringa av denne a) Oppsamlingseininga Oppsamlingseining er den til ei kvar tid godkjende avfallsbehaldar/sekk for innsamling av hushaldningsavfall utlevert av VØR. Abonnenten/brukar er pålagt å notere nummeret på oppsamlingseininga og opplyse om dette når han tek kontakt med VØR i høve avfallsordningane. Abonnenten er ansvarleg for reinhald av behaldarane. Behaldarane skal berre nyttast til avfallshandtering i samsvar med denne forskrifta. Ved annan bruk av behaldarane enn avfall i samsvar med denne forskrifta, er VØR utan ansvar for skade eller tap av innhaldet. Ved misbruk/aktløyse som skadar behaldaren skal abonnenten betale kostnaden med ny behaldar. Ved kjeldesortering av avfall til materialgjenvinning kan VØR dele ut fleire avfallsbehaldarar til same abonnent. For rekkjehus, blokker, seksjonerte eigedomar, fritidshus, burettslag og liknande kan desse bruke felles behaldar eller nedgraven container. Reinhald, framsetting m.m. er desse brukarane sitt ansvar. Reinhald av fellescontainerar for fritidshus og nedgravne anlegg er VØR sitt ansvar. Reinhald rundt nedgravde anlegg er brukarane sitt ansvar. Abonnenten/brukar pliktar å setje rett avfallsbehaldar fram til hentestad innan kl på tømedagen for å ha krav på innsamling. VØR driv innsamling mellom kl og Saksnr / arkivkode Løpenr. Stad Dato 2016/2188 / M /2017 Ørsta

123 VOLDA KOMMUNE Abonnenten/brukaren er ansvarleg for at avfallsbehaldaren ikkje valdar skade ved at han kjem på avvegar frå oppstillingsplass eller hentestad. Abonnenten/brukaren skal bringe avfallsbehaldaren tilbake frå hentestad til oppstillingsplass same dag som den er tømt. Abonnenten/brukaren er ansvarleg for at behaldaren vert handsama med varsemd og halden rein i samsvar med krav frå helseansvarlege myndigheiter. Hushaldningsavfallet skal vere emballert t.d. i plastnett før det blir plassert i avfallsdunken. Alt avfall som vert sett fram for tøming skal liggje i godkjent oppsamlingseining som ikkje er fylt meir enn at loket kan latast heilt tett til. Dette for at hygieniske ulemper ikkje skal oppstå. Avfallet må ikkje pakkast fastare enn at behaldaren lett kan tømast. På vinterstid er brukaren ansvarleg for at avfallet ikkje er frose fast og dermed ikkje let seg tøme. Ved avfallstoppar må abonnentane sjølv skaffe seg tilstrekkjeleg kapasitet til avfallet sitt t.d. ved ekstrasekkar. Ved gjentatt overfylling av dunken, kan VØR påleggje den enkelte abonnent større avfallsdunk og dermed høgare gebyr, jf. 12. Når ein nyttar avfallssekk skal denne sikrast mot fuglar og dyr ved naudsynte tiltak som nett o.l. Sekkar som vert framborne eller leverte til sentrale oppsamlingseiningar skal vere knyta att. Vekta på sekken skal ikkje vere over 20 kg. Vekta på avfallsdunken ikkje vere over 30 kg/140 l behaldarvolum. Tap av dunk/oppsamlingseining pliktar abonnenten å melde snarast til VØR. VØR kan påleggje abonnenten å nytte alternative oppsamlingseiningar for å få til ei forsvarleg innsamling og handsaming av avfallet. Returplastsekken skal på hentedag knytast att og plasserast opp i dunken for papir og pappavfall. Eventuell prising av ekstrasekkar vert fastsett av kommunestyret i samband med sak om gebyrregulativ. b) Behaldarar for fritidsbustad. VØR plasserer ut felles avfallscontainerar og syter for naudsynt reinhald, inklusiv av hentestad og oppstillingsplass. Fritidsbustad med eigne avfallsbehaldarar vert å regulere etter 7 a. Avfallsbehaldarar som er utplasserte og merka med fritidsbustad, skal berre nyttast av brukarar av fritidshusvære. c) Veg/hentestad Hentestaden skal vere ved køyreveg, og vert fastsett av VØR. På hentestad skal avfallsbehaldarane stå lett tilgjengeleg på eit flatt og fast underlag i bakkenivå fritt frå portstolpar og liknande inklusiv med fri høgde for innhenting med mekanisk arm. Avfallsbehaldarane skal på hentedag stå i ein avstand 1 3 m frå vegkant (vegkanthenting). Tilkomsten skal vere fri for hindringar som kan gjere tøminga vanskeleg, slik som tersklar, trappetrinn, parkerte bilar osb. Der fleire dunkar står i lag skal avstanden mellom dunkane vere minst 30 cm. Saksnr / arkivkode Løpenr. Stad Dato 2016/2188 / M /2017 Ørsta

124 VOLDA KOMMUNE Køyreveg kan vere både privat og offentleg veg. VØR har rett til å stille krav til vegstandard, vedlikehald, tilkomst og utforming av vegane som vert køyrde. Køyreveg som skal brukast i samband med renovasjonsordninga skal anten ha snuplass for stor bil, eller vere gjennomgåande, og renovasjonsbilane skal kunne køyre henterutene på ein lovleg og forsvarleg måte. Godkjend bilveg skal minst ha ei breidde på 3,0 m køyrebane, ei fri høgde på minst 4,0 m, styrke til å tole eit akseltrykk på minst 8,0 tonn og tilfredsstillande kurvatur og stigningsforhold. For å kome fram til avfallsdunken/avfallssekken skal vegen vere fri for hindringar for den som skal hente avfallet. Vinterstid skal tilkomsten vere rydda for snø, og om naudsynt vere sandstrødd. Når vegen ikkje er tilfredsstillande brøytt eller den har slik teknisk standard at den i det heile tatt ikkje er køyrbar, skal abonnenten bringe avfallet fram til renovasjonsbilen, eller ta vare på avfallet på ein forsvarleg måte til neste hentedag. VØR kan i enkelttilfelle samtykkje anna plassering enn det som er nemnt ovanfor, mot eit ekstragebyr som vert fastsett i samband med årleg gebyrfastsetjing (henteavtale). Eigarar av fritidshus/hytter pliktar å levere avfallet sitt i tilviste avfallsbehaldarar som nemnt i denne paragraf punkt b. 8. Sortering av avfallet a) Hushaldningsavfall Hushaldningsavfall skal kjeldesorterast for dei avfallsfraksjonar det er etablert innsamlingsog mottaksordningar for. Dette vert gjort for å legge til rette for best mogleg slutthandsaming av avfallet. Avfall levert til VØR kan verte manuelt kontrollert. Ved manglande eller mangelfull sortering vil renovatør ved bruk av klistrelapp eller liknande varsle om mangelen og ikkje ta avfallet med på vanleg rute. Fuktig avfall, skarpe eller knuselege gjenstandar mv. skal vere forsvarleg innepakka for å hindre skade på renovatørane, før plassering i avfallsbehaldaren. Varm oske må avkjølast heilt før den vert emballert og lagt i behaldaren. Oske, avfall frå støvsugar o.l. må vere skikkeleg emballert for å unngå støvplage under innhenting. Flytande avfall skal ikkje leggjast i behaldaren. I behaldaren må det vidare ikkje leggjast større metallgjenstandar, elektrisk eller elektronisk avfall, stein og jord, hageavfall og sand/grus eller bygningsavfall. I behaldaren må det heller ikkje leggjast etsande, eksplosivt eller sjølvantenneleg avfall. Farleg avfall eller problemavfall skal ikkje leggjast i behaldaren. Brukaren kan gjerast økonomisk ansvarleg for skader på behaldar, renovasjonsbil eller på tømmeplass for renovasjonsbilen som følgje av aktlaus bruk av behaldaren. Når ein brukar avfallssekk skal den ikkje fyllast meir enn at den kan knytast att. Avfall som er for stort eller for tungt til den vanlege innsamlingsordninga skal leverast til miljøstasjonen. Tilsvarande skal også andre typar avfall som kan gjenvinnast eller gå til ombruk og det ikkje er oppretta henteordning for, leverast til miljøstasjonen. b) Henteordning Alle abonnentar som inngår i tvungen kommunal avfallsordning skal kjeldesortere avfallet i følgjande fraksjonar: Saksnr / arkivkode Løpenr. Stad Dato 2016/2188 / M /2017 Ørsta

125 VOLDA KOMMUNE - Våtorganisk avfall skal leverast i grøn behaldar med brunt lok. - Glas og metallemballasje skal leverast i grøn behaldar med gult lok. - Emballasjeplast skal leverast i samanknytte returplastposar i grøn behaldar med blått lok. - Papir (aviser, tidsskrift, vekeblad, reklamepapir, papp, kartong, drikkekartong) skal leverast i grøn behaldar med blått lok. - Restavfall skal leverast i grøn behaldar med grønt lok. Fraksjonane skal haldast skilt og leggjast i dei utleverte avfallsbehaldarane som står heime hos kvar enkelt abonnent. Det er ikkje tillate å leggje andre typar avfall i oppsamlingseininga enn det som er nemnt ovanfor. Det er ulike tømefrekvensar for desse fraksjonane. For nærare opplysningar vert det vist til eigen informasjon. c) Bringeordning Andre kjeldesorterte fraksjonar med godkjent innsamlingsordning skal bringast til returpunkt, t.d tekstilar eller miljøstasjonen (større delar av papp, e.e-avfall). VØR kan gjere endringar i utval og talet på fraksjonar. Farleg avfall må leverast til farleg avfall mottak eller miljøstasjonen. Fritidsbustader kan få tilvist bruk av felles oppsamlingseiningar for avfall. Disse skal ikkje nyttast av fast busette, verksemder, utleigehytter eller private anlegg for turisme. Brot på dette vert definert som om den aktuelle abonnent/brukar har for lite behaldarvolum/for lav hentefrekvens (jf 7 og 12). 9. Hygieniske krav til renovasjon Forskriftene byggjer på dei krav til hygienisk avfallshandtering som vert fastsett av sentrale styresmakter og helsemynde i kommunane. Gjeldande lover og forskrifter: a) Lov 24. juni 2011 nr. 30 om kommunale helse- og omsorgstjenester m.m. (helse- og omsorgstjenesteloven) og lov 24. juni 2011 nr. 29 om folkehelsearbeid (folkehelseloven) med kommunale helseforskrifter. b) Lov 13. mars 1981 nr. 81 om vern mot forurensninger og om avfall med forskrifter. Helsestyresmaktene i kommunane har eit sjølvstendig ansvar for å sjå til at helseforskriftene om handtering av avfall vert fylgd. 10. Avfallsgebyr a) Abonnentar som vert omfatta av avgjerdene i denne forskrifta skal betale avfallsgebyr som vert innkravd av VØR. Ved registrering av ny abonnent eller ved endring av eksisterande abonnement, vert nytt gebyr rekna frå den første i månaden etter at endringa er meldt til VØR. Tilsvarande vert gebyret rekna fram til den siste dagen i månaden der gebyrplikta vert avslutta. Abonnentar som kjem inn under denne forskrifta pliktar straks å melde endringar i abonnementtilhøve til VØR. Likeeins pliktar ein å melde frå dersom personen ikkje står i gebyrregisteret for avfall. Blokker, rekkehus og liknande som er Saksnr / arkivkode Løpenr. Stad Dato 2016/2188 / M /2017 Ørsta

126 VOLDA KOMMUNE organisert som burettslag, kan få avgifta berekna og betalt samla. Det same gjeld for tilsvarande bustader når eigarane organiserer seg som felles rettssubjekt (eks huseigarforeining). b) Gebyrsatsane vert fastsett årleg av kommunestyra. Gebyret med renter og kostnader er sikra etter pantelova 6-1. Om renteplikt og inndriving gjeld tilsvarande reglar i lov av 6. juni 1975 nr. 29 om eigedomsskatt til kommunane 26 og 27. Gebyret skal dekke alle kostnader med avfallshandteringa. For dei tenestene som er pålagde og fastsette etter denne forskrifta skal abonnenten betale eit renovasjonsgebyr til VØR pr. gebyreining. Gebyr skal og betalast for tilleggstenester som henteavtale. c) Gebyreiningar som står tome heile eller delar av året kan etter årleg søknad, få nedsett gebyr for: - samanhengande heile året 100 % og - samanhengande minst 6 md 50 %. Vilkåret er at avfallsbehaldarane er innleverte til VØR for den perioden det vert søkt om fritak for. d) Gebyrdifferensiering For å fremje avfallsreduksjon, kjeldesortering og gjenvinning vedtek kommunen differensierte gebyrsatsar i samband med dei årlege gebyrvedtak. Gebyret vert fastsett på grunnlag av storleik på avfallsdunk, om abonnenten komposterer eller om abonnentar samarbeider om oppsamlingseining. 11. Unntak/klager - praktisering Søknader om unntak og klager på praktiseringa av denne forskrift, kan påklagast (forvaltningslova 2b og forureiningslova 85). Klagen skal sendast til det organet som har gjort vedtaket. Dersom klagen ikkje vert teken til følgje, vert den sendt til styret for VØR, som skal gjere endeleg vedtak. Det at ordninga ikkje vert brukt, at bruken er tungvint eller vert sett på som unødvendig eller liknande, gjev ikkje grunnlag for fritak frå ordninga eller betalingsplikta. Søknader/klager skal vere grunngjevne og innehalde opplysningar om eigar, adresse, gardsog bruksnummer. Kommunane delegerer mynde for avgjerd av søknader/klager til styret for VØR. Styret i VØR kan delegere mynde til å ta daglege og praktiske avgjerder etter desse forskriftene til dagleg leiar. 12. Sanksjoner - straff Dersom det viser seg at ein abonnent har for lite behaldarvolum, slik at det er fare for at avfallet vert disponert i strid med forskrifta, kan VØR påleggje abonnenten det behaldarvolumet som ein finn føremålstenleg. Byte av behaldar vil skje seinast ein månad etter at skriftleg varsel er sendt frå VØR. Saksnr / arkivkode Løpenr. Stad Dato 2016/2188 / M /2017 Ørsta

127 VOLDA KOMMUNE Dersom det viser seg at ein abonnent ikkje har meldt i frå om gebyrpliktige abonnementeiningar eller endring i gebyrplikt som medfører tillegg i gebyret, kan VØR påleggje ekstragebyr frå den datoen som abonnementeininga(ne) vart gebyrpliktig(e). Dersom dette tidspunktet ikkje kan dokumenterast, vert abonnenten automatisk pålagt gebyr frå to år før tilhøvet vart oppdaga/registrert. VØR kan påleggje abonnenten tilleggsgebyr om det syner seg at abonnenten ikkje sorterer avfallet sitt i samsvar med gjeldande sorteringsreglement, jf. 8 i denne forskrift. Utover dette kan brot på føresegnene verte straffa med bøter, jf. forureiningslova 79 andre ledd. Kapittel 2. Tøming av slam frå spreidde avlaupsanlegg 13. Generelt Volda og Ørsta kommune har vedteke å nytte mobil avvatning som behandlingsmetode for kloakkslam frå slamavskiljarar med godkjent avløp. Volda kommunestyre i møte 3. mai 1990 og Ørsta kommunestyre i møte 28. mai Tøming av slamavskiljarar m.m. a) Melding Melding om når tøming vil finne stad vil verte gjeve gjennom SMS/ e-post / Altinn eller på annan måte som VØR finn føremålsteneleg. b) Frekvens på tøming av slamavskiljar Tvungen slamtøming gjeld for alle eigedomar som har slamavskiljar eller tett tank for slam. For eigedomar med fast busetjing/heilårsbustad og med toalett tilknytt slamavskiljar, skal slamavskiljar tømast ein gong kvart andre år. Andre slamavskiljarar skal tømast ein gong kvart fjerde år. Tette oppsamlingstankar skal tømast i god tid før dei er fulle og minst ein gong kvart år. I særlige høve kan VØR fastsetje annan tømefrekvens enn nemnt ovanfor. c) VØR eller den som tømer for VØR sine plikter Tøming skal utførast slik at den ikkje er til ulempe for nokon med omsyn til støv, lukt eller støy. Anlegget skal forlatast i lukka stand og grinder, portar og dører skal stengjast, eventuelt låsast. Renovatør skal rapportere til kommunen alle observerte avvik ved anlegget og samla mengde slamvolum. d) Vegtilkomst til slamtank Krav til vegtilkomst til slamtank ved tøming heile året skjer etter 7c i disse forskrifter og gjeld tøming med standardutstyr. Bruk av særskilt tømemateriell og høgre gebyr, tillet vegtilkomst på sommarhalvåret bygt etter Normal for landbruksvegar, vegklasse 5, Sommarbilveg for tømmertransport utan hengar. Anlegg med vegtilkomst vegklasse 5 vil ikkje ha krav på naudtøming i vinterhalvåret. 15. Abonnenten sine plikter Saksnr / arkivkode Løpenr. Stad Dato 2016/2188 / M /2017 Ørsta

128 VOLDA KOMMUNE Abonnenten skal syte for at anlegga som skal tømast er lett tilgjengelege og dimensjonerte for tøming med bil. Overdekking av kumlokk og liknande med snø, is, jord, stein eller anna skal vere fjerna av abonnenten før tøminga skal gjerast. Den som tømer anlegget har rett til å plassere naudsynt utstyr på eigedomen for å få utført tøminga. VØR vil ikkje ta på seg krav frå skade på vegar, hagar eller liknande. Dersom vegstandarden er for dårleg, må tankeigar syte for forsterkning. Jf. også krav til veg/hentestad i 7c. Dersom abonnenten ikkje har klargjort tanken for tøming eller ein må tøme tankar utanom oppsett innhentingsplan, kjem gebyr for tilkøyring i tillegg til tømeprisen. 16.Avgifter ved fellesanlegg Kommunale og private fellesavskiljarar for fleire bustadhus, bustadfelt, verksemder, industriområdar og andre type byggjeområde eller tettstader skal tømast i samsvar med det som er oppgitt i utsleppsløyve eller når VØR vurderer at tøming må gjerast. 17. Avgift, innkreving, renter m.m. Abonnenten skal betale ei årleg avgift som vert innkravd av VØR. Gebyrsatsane vert fastsett årleg av kommunestyra. Gebyret med renter og kostnader er sikra etter pantelova 6-1 om renteplikt og inndriving gjeld reglane i lov 6. juni 1975 nr. 29 og eigedomsskatt til kommunane 26 og Klage og straff Dette vert handsama etter 11 og 12 i denne forskrift. 19. Iverksetting Forskrifta trer i kraft frå og erstattar tidlegare forskrift om renovasjon, Ørsta og Volda kommunar, Møre og Romsdal. Saksnr / arkivkode Løpenr. Stad Dato 2016/2188 / M /2017 Ørsta