Sotrasambandet. Delprosjekt 3 Rv. 561 Kolltveit Ågotnes Kommunedelplan med konsekvensutgreiing

Transkript

1 Sotrasambandet. Delprosjekt 3 Rv. 561 Kolltveit Ågotnes Kommunedelplan med konsekvensutgreiing DELRAPPORT NATURRESSURSAR Region vest Ressursavdelinga Planseksjonen Dato:

2 Statens vegvesen Region vest Juni 2008 Norconsult AS 2

3 FØREORD Statens vegvesen Region Vest arbeider med planar for nytt fastlandssamband mellom Sotra og Bergen. Bakgrunnen for at ei nytt samband er under planlegging, er trongen for betre transportvilkår mellom Sotra og Bergen, og eit effektivt og trafikksikkert nord/sør samband på Sotra Prosjektet er delt i : Delprosjekt 1: Fastlandsambandet Sotra Bergen. Kommunedelplan med KU. Delprosjekt 2: Rv555 Kolltveit Austefjorden. Kommunedelplan med KU ( Sotra sør ) Delprosjekt 3: Rv561 Kolltveit Ågotnes. Kommunedelplan med KU ( Sotra nord ) Planarbeidet vert gjennomført som kommunedelplan med konsekvensutgreiing, og omfattar kommunane Fjell, Sund og Bergen. Tiltakshavar og ansvarleg for konsekvensutgreiinga er Statens vegvesen Region vest. Norconsult AS er engasjert til å gjennomføre konsekvensutgreiing av ikkje prissette konsekvensar på delprosjekt 1 og 3. Denne rapporten gjeld tema Naturressursar i Delprosjekt 3: Rv561 Kolltveit Ågotnes. Kommunedelplan med KU ( Sotra nord ). Utgreiinga skal både bidra til best mogeleg utforming av vegtiltaket, og gje planstyresmaktene informasjon om konsekvensane av tiltaket som grunnlag for å handsame planane. Oppdraget er gjennomført i tidsrommet oktober 2007 juni Ansvarleg for delprosjekt 3 i Statens vegvesen er Erik Neergaard. Oppdragsansvarleg hos Norconsult AS er Hans Petter Duun. Arbeidet med denne deltemarapporten er utført av Arne Kringlen. Rapporten vil verte offentleggjort på følgjande nettadresse: Norconsult AS Juni 2008 Statens vegvesen Region vest Juni 2008 Norconsult AS 3

4 Statens vegvesen Region vest Juni 2008 Norconsult AS 4

5 INNHALD 0 SAMANDRAG TILTAKET BAKGRUNN PLAN OG INFLUENSOMRÅDET Planområde for Rv 561 Kolltveit - Ågotnes SKILDRING AV TILTAKET Alternativ 0 referansealternativet Alternativ S Alternativ S Alternativ S Alternativ N Alternativ N Alternativ N METODE PLANPROGRAMMET HANDBOK INFLUENSOMRÅDE REGISTRERING AV NATURRESSURSAR KRITERIUM FOR VERDIVURDERING KRITERIUM FOR OMFANG KONSEKVENS AVBØTANDE TILTAK AVGRENSING AV TEMA KONSEKVENSANALYSE OVERORDNA OMTALE AV PLANOMRÅDET Jordbruk og skogbruk Geologiske ressursar Vassførekomstar Vassforsyning INNDELING I ULIKE ANALYSEOMRÅDE GENERELT FOR ALLE OMRÅDA KOLLTVEIT Registrering og verdisetjing Omfang og konsekvens Avbøtande tiltak MORLAND Registrering og verdisetjing Omfangsvurdering og konsekvens Avbøtande tiltak KNAPPSKOG Registrering og verdisetjing Omfang og konsekvens Avbøtande tiltak FJÆREIDE ÅGOTNES Registrering og verdisetjing Omfang og konsekvens Avbøtande tiltak ÅGOTNES Registrering og verdisetjing Omfang og konsekvens Avbøtande tiltak KONSEKVENSAR I ANLEGGSPERIODEN. AVBØTANDE TILTAK SAMANSTILLING - SAMLA KONSEKVENSVURDERING KJELDER...38 Statens vegvesen Region vest Juni 2008 Norconsult AS 5

6 Statens vegvesen Region vest Juni 2008 Norconsult AS 6

7 0 SAMANDRAG På Sotra og i Øygarden har det dei siste åra vore sterk vekst i næringsutvikling og særleg i oljerelatert verksemd. Samtidig har det vore sterk auke i folketal og bustadbygging. Dette har ført til auka trafikk mellom Sotra og Bergen. Målet med nytt Sotrasamband er å få eit betre og framtidsretta transportsamband mellom Sotra og Bergen, og eit effektivt og trafikksikkert nord/sør samband på Sotra som kan sikre gode transporttilhøve og som kan medverke til å skape ei positiv utvikling til beste for heile regionen. Planoppgåvene som gjeld fastlandssambandet Sotra Bergen og det nord-sørgåande sambandet på Sotra, er svært ulike i høve til problemstillingar og omfang. Planoppgåva er difor delt i 3 parallelle planprosessar som vist under: 1. Nytt fastlandssamband mellom Sotra og Bergen 2. Sotra sør. Kolltveit - Austefjorden 3. Sotra nord. Kolltveit Ågotnes Denne utgreiinga gjeld deltema naturressursar for strekninga Sotra nord. Kolltveit Ågotnes. Tema naturressursar omfattar landbruk, fiske, havbruk, reindrift, vatn, berggrunn og lausmassar. I høve til planprogram som har vore på høyring, er alternativa optimalisert og oppdaterte hausten 2007, i samband med oppstart av konsekvensutgreiing. Alle alternativ har eit felles krysspunkt på Fjæreide. S- alternativa går mellom Kolltveit og Fjæreide. N-alternativa går mellom Fjæreide og Ågotnes Følgjande inndeling ligg til grunn for konsekvensutgreiinga: Alternativ S1 er det vestlegaste og kryssar over Morlandsvatnet Alternativ S2 kryssar austre enden av Morlandsvatnet Alternativ S3 kryssar austre enden av Støavatnet, nær eksisterande riksveg Alternativ N1 kryssar Fjæreidepollen på høgbru over Høgholmen og går vidare i dagline vest for Spjeldsfjellet. Alternativ N2 går som N1 over Fjæreidepollen men går i tunnel under Spjeldsfjellet og vidare i daglinje gjennom Ågotnes. Alternativ N5 går som N2 i tunnel under Spjeldsfjellet og vidare i tunnel under Ågotnes. I følgje handbok 140 skal vurdering og analyse av ikkje prissette konsekvensar gjerast i tre trinn: Verdi. Ei vurdering av kor verdifullt eit miljø eller område er. Omfang. Ei vurdering av kva endringar ein kan rekne med at tiltaket vil føre til for dei ulike miljø eller område, og graden av denne endringa. Konsekvens. Ei samla vurdering av verdi og omfang. Omtale av planområdet Spjeldsfjellet Ågotnes Fjæreide Knappskog Ekrhaugen Morland Bilde av Morland, knappskog og nordover Morlandstøa Statens vegvesen Region vest Juni 2008 Norconsult AS 7

8 Verdiar i området Verdikart: Inndeling i delområde og verdisetjing i høve naturressursar på strekninga Kolltveit - Ågotnes Statens vegvesen Region vest Juni 2008 Norconsult AS 8

9 Konsekvensar Planområdet er delt inn i 5 delområde, med eigen konsekvensvurdering for kvart delområde: Kolltveit Morland Knappskog Fjæreide - Ågotnes Ågotnes Kolltveit Alternativ Verdi Omfang Konsekvens S1 Liten/middels Middels negativt Liten negativ - S2 Liten/middels Middels negativt Liten negativ - S3 Liten/middels Middels negativt Liten negativ - Alle alternativ påverkar naturressursane vatn, skog og jordbruk likt innafor området. Morland Alternativ Verdi Omfang Konsekvens S1 Liten/middels Lite negativt Liten negativ - S2 Liten/middels Lite negativt Liten negativ - S3 Liten/middels Middels negativt Liten / middels negativ -/- - Alternativet S3 påverkar både skogsområde, vatn og eit samanhengande jordbruksområde. Dei andre alternativa påverkar ikkje jordbruksområde i same grad og er difor vurdert til å ha mindre konsekvens enn S3. Knappskog Alternativ Verdi Omfang Konsekvens S1 Liten Lite negativ Ubetydeleg 0 S2 Liten Lite negativ Ubetydeleg 0 S3 Liten Lite negativ Ubetydeleg 0 N1 Liten Lite negativ Ubetydeleg 0 N2 Liten Lite negativ Ubetydeleg 0 Det er ikkje påvist vesentlege naturressursar i dette området og alle alternativ får difor ubetydeleg konsekvens. Fjæreide Ågotnes Alternativ Verdi Omfang Konsekvens N1 Liten Lite negativt Liten negativ/ubetydeleg -/0 N2 Liten Intet Ubetydeleg 0 N5 Liten Intet Ubetydeleg 0 Alternativ N1 går i dagsone gjennom utmarka og har difor noko meir negativ konsekvens på naturressursen beite enn alternativ N2 som går i tunnel. Det er ikkje registrert beitebruk i området i dag så konsekvensen er vurdert i høve potensiale for beitebruk. Difor er konsekvensen vurdert til å vere liten. Ågotnes Alternativ Verdi Omfang Konsekvens N1 Liten/middels Middels negativt Liten negativ - N2 Liten/middels Lite negativt Ubetydeleg 0 N5 Liten/middels Lite negativt Ubetydeleg 0 Statens vegvesen Region vest Juni 2008 Norconsult AS 9

10 Alternativ N1 er vurdert til å ha størst negativ konsekvens fordi det går langs med og delvis gjennom eit barskogsområde på Kårtveit. Samanstilling og rangering av konsekvensar. Alternativ Område S1 S2 S3 N1 N2 N5 Kolltveit Morland - - -/- - Knappskog Fjæreide- - 0 Ågotnes Ågotnes Rangering Ingen av alternativa har dramatiske verknader for naturressursane i planområdet. Når ein ser etter skilnader på alternativa er det S1/S2 i sør og N2/N5 i nord som kjem best ut. Det er likevel lite som skil alternativa totalt sett, fordi det ikkje er registert store verdiar av naturressursar i området. Statens vegvesen Region vest Juni 2008 Norconsult AS 10

11 1 TILTAKET 1.1 Bakgrunn På Sotra og i Øygarden har det dei siste åra vore sterk vekst i næringsutvikling, særleg innan oljerelatert verksemd. Samtidig har det vore sterk auke i folketal og bustadbygging. Dette har ført til auka trafikk mellom Sotra og Bergen. Sidan Sotra/Øygarden og Bergen har felles bustad og arbeidsmarknad, er det og stor transportaktivitet begge vegar mellom Bergen og kommunane i vest. Om lag personar pendlar mellom Sotra/Øygarden og Bergen kvar dag. Trafikkmengda i 2006 var om lag bilar pr. døger (ÅDT) på Sotrabrua. Veksten på Sotra er i stor grad konsentrert langs eksisterande transportkorridor Sotra-Bergen (rv 555) og langs det eksisterande interne nord-sør sambandet Øygarden - Fjell Sund (rv 561 og rv 555). Sambandet Sotra-Bergen har ein viktig funksjon i det integrerte samspelet mellom øyene i vest og Bergensområdet og er einaste vegtilknyting til fastlandet. Nytt samband mellom Bergen og Sotra vil vere viktig for den langsiktige utviklinga på Sotra. Sambandet skal løyse behovet for betre framkomst for alle trafikantgrupper, gi betre tryggleik og mindre sårbarheit. Planen for sambandet gjelde både vegsystem, kollektivsystem og gang- og sykkelvegnett. Målet med nytt Sotrasamband er å få eit betre og framtidsretta transportsamband mellom Sotra og Bergen, og eit effektivt og trafikksikkert nord/sør samband på Sotra som kan sikre gode transporttilhøve og som kan medverke til å skape ei positiv utvikling til beste for heile regionen. Planoppgåvene som gjeld fastlandssambandet Sotra Bergen og det nord-sørgåande sambandet på Sotra, er svært ulike i høve til problemstillingar og omfang. Planoppgåva er difor delt i 3 parallelle planprosessar som vist under: 4. Nytt fastlandssamband mellom Sotra og Bergen 5. Sotra sør. Kolltveit - Austefjorden 6. Sotra nord. Kolltveit Ågotnes Figur 2.1: Oversiktskartet til venstre syner området som vert influert av nytt Sotrasamband. Statens vegvesen Region vest Juni 2008 Norconsult AS 11

12 1.2 Plan og influensområdet Planområde for Rv 561 Kolltveit - Ågotnes Planen for ny riksveg tek utgangspunkt i eksisterande rundkøyring på Kolltveit og endar i eksisterande riksveg like nord for industriområdet på Ågotnes og krysset med Fv 210. Planområdet, det vil sei areal som inngår i ulike vurderingar, omfattar alt areal mellom dagens veg i aust og så langt vest som det kan vera aktuelt å vurdera nye traséar, om lag som vist på figur 2.2. Denne avgrensinga er ikkje absolutt; for enkelte konsekvensvurderingar kan det vera aktuelt å sjå på eit større influensområde. Dette er område som kan bli påverka meir indirekte av tiltaket. Influensområdet vil variere frå tema til tema. Figur 2.2: Planområdet Sotra Nord Statens vegvesen Region vest Juni 2008 Norconsult AS 12

13 1.3 Skildring av tiltaket I høve til planprogrammet som har vore på høyring, er alternativa optimalisert og oppdaterte hausten 2007, i samband med oppstart av konsekvensutgreiinga. Planområdet er delt i ein søre del (S) som går frå Kolltveit til Fjæreidevegen ved Knappskog, og ein nordre del (N) som går frå Fjæreidevegen til Ågotnes. Alle alternativa i sør og nord møtest i eit felles punkt og kan kombinerast ved Fjæreidevegen. Følgjande alternativ ligg til grunn for konsekvensutgreiinga: Alternativ S1 er det vestlegaste og kryssar over Morlandsvatnet Alternativ S2 kryssar austre enden av Morlandsvatnet Alternativ S3 kryssar austre enden av Støavatnet, nær eksisterande riksveg Alternativ N1 kryssar Fjæreidepollen på høgbru over Høgholmen og går vidare i dagline vest for Spjeldsfjellet. Alternativ N2 går som N1 over Fjæreidepollen men går i tunnel under Spjeldsfjellet og vidare i daglinje gjennom Ågotnes. Alternativ N5 går som N2 i tunnel under Spjeldsfjellet og vidare i tunnel under Ågotnes Alternativ 0 referansealternativet Alle alternative nye vegtrasear skal vurderast opp mot det å ikkje gjennomføra noko utbygging, det vil seie at ein beheld dagens vegsystem og ikkje bygger ny veg. 0-alternativet er ei framskriving av dagens vegsystem der det berre er tatt omsyn til vedtekne og finansierte planar, og forventa utvikling innan vegnettet og arealbruken i planområdet som vil skje uavhengig av tiltaket. Dette kan t.d. vera forventa trafikkauke, bustadbygging, m.m. Konsekvensane av dei ulike alternativa vert evaluert som endring frå 0-alternativet, det vil seie alle konsekvensar av ny veg skal målast opp mot konsekvensane ved ikkje å bygga ny veg. Korridoren er delt i ein sørleg del og ein nordleg del med felles punkt i eit kryss ved Fjæreidevegen. Alle alternativ i nord kan kombinerast med alle alternativ i sør Alternativ S1 Alternativet svingar mot vest over Nordravatnet og kryssar Morlandsvegen vest for busetnaden på høgdedraget vest for Støavatnet. Vegen kryssar så Morlandsvatnet på ei om lag 150 meter lang bru og går vest for busetnaden og svingar nordover og gjennom utmarka fram mot Fjæreidevegen om lag 300 meter vest for Knappskog skule der det blir kryss med denne Alternativ S2 Alternativet svingar av vestover frå eksisterande riksveg og kryssar den vestlege armen av Nordravatnet. Vidare går vegen under Morlandsvegen i ein miljøtunnel og vest for bedehuset, over austre utløpet av Morlandsvatnet og vidare i skjæringar og fyllingar fram til Fjæreidevegen, der det blir kryss med denne Alternativ S3 Alternativet tek av frå riksvegen om lag som alternativ S2, men går vidare i ein meir austleg retning mot Morlandstø og kryssar på bru over austre del av Støavatnet og Morlandsvegen. Vegen svingar vestover fram mot Fjæreidevegen. Figur 1.3: Trasèalternativ Sotra Nord Statens vegvesen Region vest Juni 2008 Norconsult AS 13

14 1.3.5 Alternativ N1 Alternativet går frå Fjæreidevegen, kryssar Fjæreidepollen på ei høgbru over Høgholmen og går vidare i dagline vest for Spjeldsfjellet, forbi Krokavatnet og Stegavatnet og fram til aust for Skulevatnet der det blir kryss for trafikken som skal til Ågotnes. Vidar går vegen langs høgspentlina fram mot eksisterande riksveg like aust for skuleområdet. Det er planlagt ein miljøtunnel frå fylkesvegen og nordover for å betra sambandet mellom skuleområdet og Ågotnes sentrum Alternativ N2 Alternativet går også på bru over Fjæreidepollen, men vidare i ein om lag 1700 m lang tunnel under Spjeldsfjellet, herfrå svingar vegen vestover ned mot Skulevatnet og vidare som alternativ N Alternativ N5 Alternativet går som N2 i tunnel gjennom Spjeldsfjellet, så i ei kort dagline fram mot Maggevarden før vegen går ned i ein om lag 2300 meter lang tunnel under Ågotnes og fram til aust for Bleivatnet der det blir kryss med eksisterande riksveg. Det blir også kryss like sør for Maggevarden og med tilkomstveg herfrå ned mot austre side av Vardakleivvatnet og fram til Ågotnes sentrum. Statens vegvesen Region vest Juni 2008 Norconsult AS 14

15 2 METODE 2.1 Planprogrammet Tema Naturressursar gjeld landbruk, skogbruk, fiske, havbruk, vatn, berggrunn og lausmassar som naturressursar. Planprogrammet seier at i dette planarbeidet er det mest relevant å sjå på konsekvensane for landbruk og vassforsyning. Fjell kommune har vurdert og kartfesta areal som er viktige for landbruket. Det er også utarbeidd ein plan for vassforsyninga i kommunen. Dette medfører at område med bruksinteresser for landbruk skal registrerast og klassifiserast. Fjæreidevatnet og nedslagsområdet til dette er viktig å få vurdert. Dette er i dag hovudvasskjelde for Fjell kommune. Eventuelle drikkevasskjelder og private brønnar skal registrerast. Omfang og konsekvens skal vurderast i høve: Arealinngrep av produktiv jord- og skogareal. Dette vert gjort på basis av digitalt markslagskart (DMK). Konsekvensar for landbruksdrift som barrieverknad, oppdeling av jordbruksareal eller betre tilkomst. Arealinngrep i vassdrag med bruksinteresser. Endring av vasskvalitet som følgje av evt ureining. Drikkevasskjelder og brønnar. Risiko for flom, erosjon, masseavsetjingar i samband med tiltaket skal vurderast. 2.2 Handbok 140 Naturressursar er i Statens vegvesen si handbok 140, definert som ressursar frå jord, skog og anna utmarksareal, fiskebestandar i sjø og vassdrag, vilt, vassførekomstar, berggrunn og mineralar. Tema omfattar landbruk, fiske, havbruk, reindrift, vatn, berggrunn og lausmassar som ressurs. Ressursgrunnlaget er dei ressursane som er grunnlaget for verdiskaping og sysselsetting innan primærproduksjon og foredlingsindustri. Vurderinga av ressursgrunnlaget omfattar både mengde og kvalitet, men ikkje den økonomiske utnyttinga. Det betyr at det berre er forhold knytt til den samfunnsmessige (samfunnsøkonomiske) nytten/verdien av ressursen som skal utgreiast. Fornybare ressursar i denne samanheng er vatn, fiskeressursar i sjø og vassdrag, og andre biologiske ressursar. Med vassressursar meines ferskvatn (overflatevatn og grunnvatn), kystvatn, samt bruken av desse. Ikkje-fornybare ressursar i denne samanheng er jordsmonn og georessursar (berggrunn og lausmassar), samt bruken av desse. I følgje handbok 140 skal vurdering og analyse av ikkje prissette konsekvensar gjerast i tre trinn: Verdi. Ei vurdering av kor verdifulle naturressursane er. Omfang. Ei vurdering av kor stort inngreptiltaket gjer i naturressursane. Konsekvens. Ei samla vurdering av verdi og omfang. Metodikken for å vurdere konsekvensar kan delast inn i følgjande arbeidstrinn: Planområdet vert delt inn i delområde, avhengig av fagtema. Vurdering av verdien på dei ulike områda i samsvar med kriterium fastsett i handbok 140. Vurdering av omfanget av endringane tiltaket vil medføre for det einskilde område, i samsvar med kriterium fastsett i handbok 140. Konsekvensen for kvart område vert fastsett ved å samanhalde områdets verdi med omfanget av tiltaket. Samla vurdering av kvart alternativ. Rangering av dei ulike alternativ etter kor store konsekvensane er for naturressursane. Statens vegvesen Region vest Juni 2008 Norconsult AS 15

16 2.3 Influensområde Influensområdet er definert som alle samanhengande naturressursar som blir direkte påverka av den planlagde utbygginga. Fyllingar, vegskulder, sideareal, kryss samt anleggsvegar er også med. 2.4 Registrering av naturressursar Registreringa av naturressursar er gjort gjennom kartanalysar, synfaring og informasjon frå Fjell kommune. Følgjande kjelder er nytta som grunnlag for registreringa: Strategisk landbruksplan for kommunane Fjell, Sund og Øygarden ( ) Fjell kommune, Kommunedelplan for vassforsyning og avlaup Landbruksplan for Hordaland Digitalt Eigedomskart (DEK) Arealressurskart (AR50) Digitalt Markslagskart Statistikk frå Statistisk Sentralbyrå (SSB) og Statens Landbruksforvaltning (SLF) Temakart frå Norges Geologiske Undersøkelser (NGU) og Norges Vassdrags- og Energiverk (NVE). 2.5 Kriterium for verdivurdering Verdiskalaen for naturressursar er inndelt i ein tredelt glidande skala; liten, middels, og stor verdi. I samsvar med planprogrammet vil hovudfokus vere landbruks- og vassressursar. Verdisettinga er basert på forslag til metode for verdisetting av naturressursar i handbok 140. For jordbruksressursar føreslår handboka ei verdisetjing av arealtilstand, driftsforhold, jordsmonnskvalitet og storleik der denne type informasjon er tilgjengeleg. Tabell 2.1: Vurdering av Jordbruksverdiar. Tabell frå handbok 140 figur 6.21, med justerte parameter tilpassa bruksstorleiken i dette området. Verdi/Parameter Liten Middels Stor Arealtilstand Overflatedyrka Fulldyrka Driftsforhold Tungbrukt Mindre lettbrukt Lettbrukt Storleik <10daa 10-50daa >50daa Statens vegvesen Region vest Juni 2008 Norconsult AS 16

17 Tabell 2.2: kriterium for vurdering av naturressursane sin verdi. (Kjelde: Handbok 140 figur 6.20) Liten verdi Middels verdi Stor verdi Skogbruk Låg bonitet Middels bonitet og vanlege driftstilhøve Større skogareal med middels bonitet og gode driftstilhøve Høg bonitet og vanlege driftstilhøve Større skogsareal med høg bonitet og gode driftstilhøve Utmarksressursar Liten produksjon av matfisk og jaktbart vilt. Lite grunnlag for sal av opplevingar. Utmarksareal med lite beitebruk Middels produksjon av matfisk og jaktbart vilt. Middels grunnlag for sal av opplevingar. Utmarksareal med middels beitebruk Stor produksjon av matfisk og jaktbart vilt. Stort grunnlag for sal av opplevingar. Utmarksareal med mykje beitebruk Vassressursar Vassressursar som har dårleg kvalitet eller liten kapasitet. Vassressursar som er eigna til energiføremål. Vassressursar med middels til god kvalitet og kapasitet til fleire hushaldningar/ gardsbruk. Vassressursar som er godt eigna til energiføremål. Vassressursar med særs god kvalitet, stor kapasitet og som det er mangel på i området. Vassressursar av nasjonal interesse til energiføremål. Fiske og havbruk Lågproduktive fangst eller tareområde. Vassressursar som er eigna til fiske eller fiskeoppdrett. Middels produktive fangst eller tareområde. Viktige gyte-/oppvekstområde Vassressursar som er meget godt eigna til fiske eller fiskeoppdrett. Store høgproduktive fangstområde eller tareområde. Svært viktige gyte- /oppvekstområde Vassressursar som er nasjonalt viktige for fiske eller fiskeoppdrett. 2.6 Kriterium for omfang Omfangsvurderingane er eit utrykk for kor store negative eller positive endringar det aktuelle alternativet vil medføre for det enkelte område. Omfanget er vurdert i høve til alternativ 0. I handbok 140 er det gitt eit sett med omfangskriterium som skal nyttast for å fastsetje tiltakets omfang på det aktuelle området. Omfang med omsyn på naturressursane skal vurderast i forhold til effekten tiltaket vil få med tanke på arealbeslag, forureining av jord og avlingar, endra vekstvilkår som følgje av til dømes lokalklimatiske endringar, drenering o.l., forureining av elver, innsjøar, fjordar, grunnvatn, drenering av grunnvatn, endra strøningsforhold og endra næringsforhold. Eventuelle planlagde avbøtande tiltak som er inkludert i kostnadsoverslaget, skal inkluderas i vurderingane. Statens vegvesen Region vest Juni 2008 Norconsult AS 17

18 Tabell 2.3: Kriterium for vurdering av omfang (Kjelde: Handbok 140 figur 6.20) Ressursgrunnlaget og utnyttinga av det Stort negativt omfang Tiltaket vil i stor grad redusera eller øydelegge ressursgrunnlaget sitt omfang og/eller kvalitet Middels negativt omfang Tiltaket vil redusera ressursgrunnlaget sitt omfang og/eller kvalitet Lite eller inga omfang Tiltaket vil stort sett ikkje endre ressursgrunnlaget sitt omfang og/eller kvalitet Middels positivt omfang Tiltaket vil auka ressursgrunnlaget sitt omfang og/eller kvalitet Stort positivt omfang Tiltaket vil i stor grad auka ressursgrunnlaget sitt omfang og/eller kvalitet (neppe aktuelt) 2.7 Konsekvens Konsekvensvurderinga er ei sammenstilling av naturressursane sin verdi og vegtiltaket sitt omfang. Konsekvensvurderinga er gjort både for den einskilde naturressurs og for eit samla alternativ. Til sist er det gjort ei rangering av alternativa med omsyn til alternativa sin konsekvens for naturressursane. Jamfør figur 6.5 Konsekvensvifte frå Handbok 140, for fastsetjing av samanhengen mellom verdi, omfang og konsekvens. Figur 2.4: Konsekvensvifta. Konsekvensen for eit tema kjem fram ved å samanhalde området sin verdi for temaet og tiltaket sin verknad. Konsekvensen blir vist til høgre, på ein skala frå meget stor positiv konsekvens ( ) til meget stor negativ konsekvens ( ). Etter Statens vegvesen (2006). Statens vegvesen Region vest Juni 2008 Norconsult AS 18

19 2.8 Avbøtande tiltak Alle tiltak som inngår i investeringskostnadene skal leggast til grunn ved vurderinga av omfang. Andre tiltak som vert tilrådd eller føreslått for å redusere negative verknader skal omtalast som avbøtande tiltak. Moglege avbøtande tiltak er skildra for kvart delområde. 2.9 Avgrensing av tema I somme tilfelle vil naturressursane ha verdi for, og dermed også kunne være ein del av andre fagtemautgreiingar som til dømes naturmiljø. For å unngå dobbeltvekting definerer handbok 140 følgjande avgrensingar: Utmarksressursar som kan nyttast for verdiskaping, vert handtert under temaet naturressursar. Kommersiell utnytting av utmarksressursane i ei utstrekning som går vesentleg utover det enkelte gardsbruk sitt ressursgrunnlag, høyrer heime under temaet lokal og regional utvikling. Dette er omtalt meir utførleg i Landbruksdepartementet og Miljøverndepartementet sin rettleiar T-1443 (Landbruk Pluss) Jakt og fiske som fritidsaktivitet vert handtert under temaet nærmiljø og friluftsliv. Vilt, fisk, bær, vass, sand- og grusressursar med meir, som noverande og framtidige naturressursar for menneske, omtalas under tema naturressursar Naturressursar knytt til biologisk mangfald og naturvern (primært vilt og fiskebestandar) vert omtala under tema naturmiljø. Det same gjeld spesielle geologiske formasjonar og førekomstar som er interessante ut i frå historisk forståing og forsking. Erstatning for erverv av grunn og rettigheitar, til dømes i samanheng med tap av areal, driftsbygningar og brønnar, reduserte inntekter frå sal av jakt- og fiskerettigheitar, inngrep i sandog grustak og liknande inngår i kostnadsoverslaget i prissette konsekvensar Attbruk av materiale og val av bærekraftige byggemateriale ut frå eit ressurssynspunkt kan være aktuelt i spesielle tilfelle, men er som regel ikkje eit tema i konsekvensutgreiinga, då det sjeldan vil ha noko å seie for val av løysning. I samanheng med krav til oppfølgjande undersøking og eventuelt miljøoppfølgingsprogram kan det være relevant Statens vegvesen Region vest Juni 2008 Norconsult AS 19

20 Statens vegvesen Region vest Juni 2008 Norconsult AS 20

21 3 KONSEKVENSANALYSE 3.1 Overordna omtale av planområdet Fjæreide Ekrhaugen Spjeldsfjellet Knappskog Ågotnes Morland Morlandstøa Bilde: Morland, Knappskog og Ågotnes Jordbruk og skogbruk Landbrukseigedomane på Sotra har for det meste forholdsvis små innmarksareal og noko større utmarksområde. Tradisjonelt har dei vore drivne som kombinasjonsbruk, gjerne i samband med fiske. Jordbruket aleine har ikkje vore nok til å gje ei utvikling i privatøkonomien på linje med anna arbeid, og bonden har såleis alltid vore avhengig av anna inntekt ved sidan av bruket. Tal frå SSB viser at i underkant av ein fjerdedel av landbrukseigedomane vert drivne med meir enn eitt årsverk. Majoriteten vert difor å rekne som deltidsbønder med anna fast inntekt ved sidan av. Gran og furu vekst ikkje som naturskog på Sotra. Fram til 1980 vart det planta mest sitkagran, men sidan dess har furu vorte totalt dominerande med ca. 90% av plantane. På grunn av låg alder på skogen har det vore lite hogst i området, og det er mange år til skogen når hogstklasse 5. I følgje kommunen vil nedhogd kulturskog ikkje blir planta på ny, men ha ei naturleg vegetasjonsutvikling. Kystfura er langsamt på vandring vestover og vil på sikt blanda seg med kulturskogen. Etter kvart vil barskogen fortrenge mykje av bjørkeskogen i regionen. Mykje av den produktive snaumarka er i attgroing der store areal etter kvart blir dominert av utvoksen, gamal og glissen røsslyng. Det finst store utmarksareal som ligg brakk og difor vert klassifisert som skogsmark. Fjell kommune har kartlagt jordbruksareal som kan gje grunnlag for landbruksproduksjon og/eller har kulturlandskap av stor verdi. I Fjell kommune er desse områda registrert og større samanhengande område er registrert som grunnlag for landbruksproduksjon, medan mindre enkelteigedomar er merka av som kulturlandskap. Statens vegvesen Region vest Juni 2008 Norconsult AS 21

22 Figur 3.1: Jord og skogbruksområda i planområdet Geologiske ressursar Berggrunn Berggrunnen består av prekambriske grunnfjellsbergartar. Figuren under viser eit berggrunnskart over den nordlege delen av Sotra. Bergartane er dominert av diorittisk til granittisk gneis, og med mindre soner av bandgneis og gabbro/amfibolitt. Dette er motstandsdyktige bergartar mot forvitring, og dette setter også sitt preg på landskapet med karrig jordsmonn og sparsamt med vegetasjon. Bergarter Nesten heile området ligg innafor Øygardskomplekset. Øygardskomplekset består av størknings- og sedimentære bergartar frå jorda si urtid. Bergartane vart deformerte og omdanna, hovudsakleg til ulike typar gneis, under den kaledonske bergkjedefoldinga. Øygardskomplekset strekker seg også et godt stykke inn under Lille Bergensbue, som består av mjukare og meir lettforvitrande bergartar som vart skyvd på plass under den kaledonske bergkjedefoldinga. Statens vegvesen Region vest Juni 2008 Norconsult AS 22

23 Figur 3.2: Bergrunnskart over planområdet i Fjell kommune for strekninga Kolltveit - Ågotnes, frå NGUs digitale kartdatabase. Lausmassar Lausmassekartet i Figur 4.3 visar at det er sparsamt med lausmassar i planområdet. Området består for det meste av bart fjell med stadvis tynt lausmassedekke. I dalgangar og forsenkningar er det små områder med tynt morenedekke og myr. Figur 3.3: Lausmassekart over planområdet med omriss av aktuelt område (fra NGUs digitale kartdatabase). Andre geologiske ressursar Statens vegvesen Region vest Juni 2008 Norconsult AS 23

24 I følgje NGUs databasar for pukk, grus og mineralressursar er det ikkje større uttak av lausmassar, større steinbrot eller uttak av andre mineralressursar i planområdet. Det er heller ikkje registrert førekomstar aktuelle for uttak. NGU har gjort ein kartlegging av kvarts og feltspat som kan vere aktuell for industriell bruk, men det er ikkje påvist slike førekomstar innanfor det aktuelle området Vassførekomstar Overflatevatn Innanfor og inntil planområdet er det ei rekkje mindre vatn. Fjæreidevatnet med nedslagsfelt ligg vest for planområdet. Vatnet er hovudvasskjelda til Fjell kommune. Dei andre nedbørsfelta i området er mindre enn 3 km2 og med tilhøyrande bekkar med gjennomsnittlig vassføring mindre enn 0,2 m3/sek. Med såpass små vassdrag er det liten fare for større skadeflaumar. Det er lite lausmassar innanfor nedbørsfelta og avrenninga vil difor skje hurtig. I periodar med intensiv nedbør kan det difor oppstå små flommar i lågareliggjande områder nær bekkane. Klimaendringar med hyppigare og meir intense nedbørsperiodar kan gi større og hyppigare flommar enn dagens situasjon. Grunnvatn I NGUs hydrogeologiske database er det ikkje registrert grunnvassbrønnar i lausmassar innafor planområdet. At det likevel kan finnast slike brønnar, kan ikkje utelukkast. Det er fleire bora fjellbrønnar i området og ein gjennomgang NGU sin database visar at svært få av brønnane har oppgitt ein kapasitet på meir enn 500 l/time. Dette er nok vann til å forsyne enkelthusstandar, men ikkje større vassverk med uttak over 50m3/døgn. Det er registrert ein energibrønn sør for Maggevarden, ikkje lang frå trasè for tunnel under Ågotnes. Det er grunn til å tru at grunnvassnivået står forholdsvis høgt i terrenget i det vurderte området, ut frå ein tolking av hydrologiske og topografiske data. Mykje nedbør og relativt tett grunn er noko av grunne til dette. Lausmassetypen i området er også dominert av myr i dalar og søkk. Figur 3.4: Kart som syner bora fjellbrønnar til vassforsyning innan det aktuelle området. (frå NGUs hydrogeologiske database Granada ). Statens vegvesen Region vest Juni 2008 Norconsult AS 24

25 3.1.4 Vassforsyning Fjæreidevatnet er som sagt hovudvasskjelda til Fjell kommune. I følgje Fjell kommune sin plan for vassforsyning og avløp , er nedslagsfeltet 3,28 km²og kjeldekapasiteten 8730 m³/d. Prognosen for vassforbruket i kommunen for år 2040 ligg på ca 9000 m³/d. Figur 3.5: Fjæreide vassverk med nedslagsfelt er hovudvasskjelda til Fjell kommune. Dei fleste bustadområda innafor planområda er forsynt med offentleg drikkevatn. Mellom anna er det lagt offentleg vatn til Morland. Vassforsyninga elles består av mange små private vassverk basert på overflatevasskjelder og brønnar. Ein del enkelthusstandar og fritidsbustader får drikkevatn frå bora fjellbrønnar. Kartet i figur 4.4 viser at det er 10 til 12 bora fjellbrønnar som ligg i nærleiken (nærmare enn 200m) av dei planlagde vegtraseane. Vasskjeldane kan bli påverka av vegbygginga på fleire måtar. Overflatevatn som blir nytta til drikkevatn kan få dårligare vasskvalitet på grunn av: Statens vegvesen Region vest Juni 2008 Norconsult AS 25

26 Avrenning til vassdrag i anleggsperioden. Det er størst risiko for avrenning frå drivstofftankar og kjøretøy, men også erosjon og avrenning av leir/siltpartiklar til vasskjeldene kan gi dårligare vasskvalitet. Avrenning til vassdrag frå veger. Dette kan gi forureining som følgje av: Vegsalting Ulykker kan gi lekkasjar av last og infiltrasjon av forureinande stoff. Generell avrenning frå veg (støv, olje, diesel, bensin og liknande) Av dei same årsakene kan også brønnar få dårlegare vasskvalitet dersom det kjem avrenning frå veg i infiltrasjonsområdet. Vegbygging kan gi mindre kapasitet i fjellbrønnar på grunn av bortdrenering av vatn i tilsigsområdet. Brønnar og drikkevasskjelder i nærleiken til djupe tunnelar har størst risiko for å få redusert kapasiteten. Energibrønnar (uttak av jordvarme) blir lite påverka av vegbygging med mindre sjølve brønnen eller brønntoppen blir øydelagt av ein tunnel, vegtrase eller i samband med anleggsarbeid. 3.2 Inndeling i ulike analyseområde Planområdet er delt inn i 5 delområde, med eigen konsekvensvurdering for kvart delområde: Kolltveit Morland Knappskog Fjæreide - Ågotnes Ågotnes 3.3 Generelt for alle områda Fleire tema gjeld alle delområda og vert beskrive generelt i starten av gjennomgangen. Lausmassane som kan bli påverka av alternativa, består hovudsakeleg av organiske materiale og tynne moreneavsetningar. Vegutbygginga kan drenere lausmassar og føre til økt fare for setningar, noko som igjen kan gi skade på bygningar. Dette blir neppe noko stort problem, då det er lite lausmassar i planområdet. Det er ikkje registrert viktige sand- og grusressursar, pukkførekomstar eller andre mineralske ressursar innanfor planområdet. Berggrunnen, som for det meste består av gneis kan vere eigna til pukkproduksjon, men det finns ikkje data som graderer berggrunnens kvalitetar med omsyn til pukkproduksjon i området. Hovudsakeleg vil konsekvensanalysen for naturressursar omhandle vassressursar og landbruk. Statens vegvesen Region vest Juni 2008 Norconsult AS 26

27 Figur Grunnlagskart for registrering av naturressursar. Registreringa viser at det er lite landbruksressursar i området. Statens vegvesen Region vest Juni 2008 Norconsult AS 27

28 Figur 3.3.2: Inndeling i delområde og verdisetjing i høve naturressursar på strekninga Kolltveit - Ågotnes Statens vegvesen Region vest Juni 2008 Norconsult AS 28

29 3.4 Kolltveit Registrering og verdisetjing Jord og skogbruk Område består for det meste av grunnlendt lyngmark med innslag av dyrka mark og gjødsla beite. Alle alternativa går gjennom mindre område med gjødsla beite. Verdi: Liten til middels. Vassressursar Ingen av traseane vil innverke på drikkevasskjelder til godkjenningspliktige vassverk. I NGU sin grunnvassdatabase er det 6 registrerte fjellbrønnar som ligg nærmare inn 200 meter til traseane. Ingen av dei vert direkte råka av traseane. Desse brønnane blir nytta til vassforsyning for einskilde hus og fritidsbustader. Nyttbare grunnvassførekomstar er avgrensa til grunnvatn i fjell, men det er lite aktuelt med utnytting av desse til vassverksutbygging, og dei har derfor liten verdi. Alle alternativ går over Storavatnet som er delvis demt opp. Det føreligg ikkje opplysningar om at vatnet blir nytta eller at det er planer om å nytte det til vassforsyning. Verdi: Liten. Andre naturressursar Ikkje registrert. Samla verdivurdering Liten til middels Statens vegvesen Region vest Juni 2008 Norconsult AS 29

30 Figur 3.4.1a: Grunnlag og registrering Kolltveit Figur 3.4.1a:Verdikart Kolltveit Omfang og konsekvens Alternativ S1 går likt med dei andre alternativa i starten, men bøyer av i ein vestleg trasè og passerer over Storavatnet. Kryssområdet med lokalveg som er likt for alle alternativa, ligg i dette området og vil medføre eit større terrenginngrep. Beiteområdet vert noko redusert. Kryssinga av Storavatnet skjer delvis på fylling og delvis på bru. Tiltaket vil ikkje redusere vatnet som ressurs vesentleg. Omfang: Middels negativt. Tabell 3.8:Verdi, omfang og konsekvens i området Kolltveit Alternativ Verdi Omfang Konsekvens S1 Liten/middels Middels negativt Liten negativ - S2 Liten/middels Middels negativt Liten negativ - S3 Liten/middels Middels negativt Liten negativ - Alle alternativ påverkar naturressursane vatn, skog og jordbruk likt innafor området Avbøtande tiltak Det er ikkje vurdert å vere aktuelle avbøtande tiltak av noko omfang for naturressursar i dette området. Statens vegvesen Region vest Juni 2008 Norconsult AS 30

31 3.5 Morland Registrering og verdisetjing Jord og skogbruk Alternativa passerer Morland i tre ulike trasear. Området er spreidd utbygd med innslag av beite, dyrka mark, skog og eit større vatn. Jordbruksarealet er oppdelt i små parsellar. Det er innslag av meir samanhengande barskogområde, men desse var svært reduserte ved den store skog og lyngbrannen i Området har innslag av jord med god bonitet, men areala er små. Verdi: Liten til middels. Vassressursar Det er ikkje kjent bruk av Morlandsvatnet som drikkevatn eller anna bruk. Det ligg to fjellbrønnar nærmare enn 200 meter til alternativ S3. Verdi: Liten Andre naturressursar Ikkje registrert. Samla verdivurdering Liten til middels Figur 3.5.1a: Grunnlag og registrering Morland Figur 3.5.1a:Verdikart Morland Statens vegvesen Region vest Juni 2008 Norconsult AS 31

32 3.5.2 Omfangsvurdering og konsekvens Alternativ S1 går gjennom eit barskogsområde før det kryssar Morlandsvatnet på brukonstruksjon. Skogen her er redusert etter brann, men området har høg bonitet. På nordsida av Morlandsvatnet kryssar vegen eit mindre barskogfelt som ikkje er registrert i markslagskartet. Omfang: lite negativt. Alternativ S2 kryssar eit mindre gjødsla beite og eit lauvskogsområde før det kryssar Morlandsvatnet nær utløpet. Beitet vert delt i to, men er i utgangspunktet lite. Omfang: Lite negativt. Alternativ S3 Kryssar Morland i kanten av eit barskogområde, over eit lite vatn og vidare midt gjennom eit litt større samanhengande jordbruksareal med dyrka mark og gjødsla beite. Omfang: Middels negativt. Tabell 4.10: Verdi, omfang og konsekvens i området Morland. Alternativ Verdi Omfang Konsekvens S1 Liten/middels Lite negativt Liten negativ - S2 Liten/middels Lite negativt Liten negativ - S3 Liten/middels Middels negativt Liten / middels negativ -/- - Alternativet påverkar både skogsområde, vatn og eit samanhengande jordbruksområde. Dei andre alternativa påverkar ikkje jordbruksområde i same grad og er difor vurdert til å ha mindre konsekvens enn S Avbøtande tiltak Det er ikkje vurdert å vere aktuelle avbøtande tiltak av noko omfang for naturressursar i dette området. 3.6 Knappskog Registrering og verdisetjing Jord og skogbruk Alle alternativa samlar seg i eit kryssområde ved Fjæreidevegen. Alternativa passerer ikkje område med særskilte jord- eller skogbruksverdiar. Verdi: Liten Vassressursar Statens vegvesen Region vest Juni 2008 Norconsult AS 32

33 Det ligg to fjellbrønnar nærmare enn 200 meter til kryssområdet ved Fjæreidevegen. Verdi: Liten Andre naturressursar Ikkje registrert. Samla verdivurdering Liten Figur 3.6.1a: Grunnlag og registrering Knappskog Figur 3.6.1a:Verdikart Knappskog Omfang og konsekvens Alle alternativa går gjennom eit utmarksområde med låg bonitet. Traseane vil vere ei ny barriere i utmarka, men det ligg ikkje føre opplysningar om beitebruk i området. Omfang: lite negativt. Tabell 3.12: Verdi, omfang og konsekvens i området Knappskog. Alternativ Verdi Omfang Konsekvens S1 Liten Lite negativ Ubetydeleg 0 S2 Liten Lite negativ Ubetydeleg 0- S3 Liten Lite negativ Ubetydeleg 0 N1 Liten Lite negativ Ubetydeleg 0 N2 Liten Lite negativ Ubetydeleg 0 Det er ikkje påvist vesentlege naturressursar i dette området og alle alternativ får difor lik vurdering Avbøtande tiltak Det er ikkje vurdert å vere aktuelle avbøtande tiltak av noko omfang for naturressursar i dette området. Statens vegvesen Region vest Juni 2008 Norconsult AS 33

34 3.7 Fjæreide Ågotnes Bilde: Fjæreidepollen sett frå nordvest Registrering og verdisetjing Jord og skogbruk Alternativ N2 går frå bru over Fjæreidepollen rett inn i tunnel mot Ågotnes. Alternativ N1 går frå brua og i ein vestleg trasè i daglinje mot Ågotnes. N2 går gjennom eit større samanhengande utmarksområde prega av lynghei og fjell i dagen, med låg bonitet. Alternativet passerer ikkje område med særskilte jordeller skogbruksverdiar. Verdi: Liten Vassressursar Langs trasèen ligg det fleire små vatn som ikkje er registrert nytta som vassforsyning eller anna verksemd. Verdi: Liten Andre naturressursar Ikkje registrert Samla verdivurdering Liten Figur 3.7.1a: Grunnlag og registrering Fjæreide - Ågotnes Figur 3.7.1a:Verdikart Fjæreide - Ågotnes Statens vegvesen Region vest Juni 2008 Norconsult AS 34

35 3.7.2 Omfang og konsekvens Alternativ N1 deler opp utmarksområdet, noko som kan vere negativt i den grad området kan nyttast til beite. Det er ikkje registret beitebruk i området. Omfang: Lite negativ. Alternativ N2 berører ikkje området anna enn i tunnelpåhogget etter passering av Fjæreidepollen. Omfang: Intet Tabell 3.13: Verdi, omfang og konsekvens i området Fjæreide - Ågotnes. Alternativ Verdi Omfang Konsekvens N1 Liten Lite negativt Liten negativ/ubetydeleg -/0 N2 Liten Intet Ubetydeleg 0 N5 Liten Intet Ubetydeleg 0 Alternativ N1 går i dagsone gjennom utmarka og har difor noko meir negativ konsekvens på naturressursen beite enn alternativ N2 som går i tunnel. Det er ikkje registrert beitebruk i området i dag så konsekvensen er vurdert i høve potensiale for beitebruk. Difor er konsekvensen vurdert til å vere liten Avbøtande tiltak Det er ikkje vurdert å vere aktuelle avbøtande tiltak av noko omfang for naturressursar i dette området. 3.8 Ågotnes Bilde : Ågotnes sør Bilde : Ågotnes nord Statens vegvesen Region vest Juni 2008 Norconsult AS 35

36 3.8.1 Registrering og verdisetjing Jord og skogbruk Storparten av området er grunnlendt lyngmark med låg bonitet og innslag av fjell i dagen. Det ligg også fleire myrar og små vatn/bekkar i området. Det ligg nokre mindre skogområde i området med liten til middels verdi og eit større skogområde på Kårtveit som har middels verdi. Verdi: Liten til middels Vassressursar I området ligg det fleire små vatn som ikkje er registrert nytta som vassforsyning eller anna verksemd. Verdi: Liten Andre naturressursar Kommersielle interesser knytt til oppgang av sjøaure til Skulevatnet? Samla verdivurdering Liten til middels Figur 3.8.1a: Grunnlag og registrering Ågotnes Figur 3.8.1a:Verdikart Ågotnes Omfang og konsekvens Alternativ N1 passerer i kanten av eit samanhengande barskogområde på Kårtveit. Vidare går alternativet gjennom ytterkanten av eit vatn og vidare gjennom Ågotnes i dagens riksvegtrasè. Omfang: Middels negativ. Alternativ N2 kjem ut frå tunnelen i eit område med noko blandingsskog og går vidare mot vest til eit kryss som er felles med alternativ N1. Alternativet går gjennom eit område utan kjente jord, skog eller vassressursar. Omfang: Lite negativt. Alternativet N5 under Ågotnes kjem frå alternativ N2 og går inn i tunnel under Maggevarden. Omfang: Lite negativt. Tabell 3.15: Verdi, omfang og konsekvens i området Ågotnes. Alternativ Verdi Omfang Konsekvens N1 Liten/middels Middels negativt Liten negativ - N2 Liten/middels Lite negativt Ubetydeleg 0 N5 Liten/middels Lite negativt Ubetydeleg 0 Statens vegvesen Region vest Juni 2008 Norconsult AS 36

37 Alternativ N1 er vurdert til å ha størst negativ konsekvens fordi det går langs med og delvis gjennom eit barskogsområde på Kårtveit Avbøtande tiltak Det er ikkje vurdert å vere aktuelle avbøtande tiltak av noko omfang for naturressursar i dette området. 3.9 Konsekvensar i anleggsperioden. Avbøtande tiltak Uansett kva alternativ som vert valt, vil det medføre omfattande konsekvensar i anleggsperioden. For tema naturressursar er følgjande konsekvensar aktuelle: Avrenning frå massedeponi og anleggsområdet til vass- og sjøressursar Avrenning frå massedeponi og anleggsområdet til private vasskjelder. Drenering av brønnar og vatn. Store arealbehov i anleggsperioden kan gjere jord- og skogbruk upraktisk. Avbøtande tiltak vil vere å sikre offentleg vatn til dei vasskjelder som er utsett for drenering. Avbøtande tiltak vil elles vere knytt til vatn og sjøområda. Forslamming og ureining frå anleggsområde til sjø og vassdrag må hindrast i størst mogleg grad Samanstilling - samla konsekvensvurdering Tabell 3.16: Samanstilling og rangering av konsekvensar. Alternativ Område S1 S2 S3 N1 N2 N5 Kolltveit Morland - - -/- - Knappskog Fjæreide Ågotnes Ågotnes Rangering Ingen av alternativa har dramatiske verknader for naturressursane i planområdet. Når ein ser etter skilnader på alternativa er det S1/S2 i sør og N2/N5 i nord som kjem best ut. Det er likevel lite som skil alternativa totalt sett, fordi det ikkje er registert store verdiar av naturressursar i området. Statens vegvesen Region vest Juni 2008 Norconsult AS 37

38 4 KJELDER Bergen kommune hovedplan for vannforsyning Fjell kommune, Kommunedelplan for vassforsyning og avlaup NGUs hydrogeologiske database Granada NVEs digitale atlas). NGUs digitale kartdatabase. Strategisk landbruksplan for kommunane Fjell, Sund og Øygarden ( ) Landbruksplan for Hordaland Digitalt Eigedomskart (DEK) Arealressurskart (AR50) Digitalt Markslagskart Statistikk frå Statistisk Sentralbyrå (SSB) og Statens Landbruksforvaltning (SLF) Temakart frå Norges Geologiske Undersøkelser (NGU) og Norges Vassdrags- og Energiverk (NVE). Statens vegvesen Region vest Juni 2008 Norconsult AS 38