Årsrapport. FJÆREIDE: Cato Dahle sjekker vasstrykket på Fjæreide vassbehandlingsanlegg. Store pumper sender vatn ut på leidningsnettet.

Transkript

1 Årsrapport 2014

2 SIDE 15 BILDØYVATNET VASSVERK SIDE 16 SOLSVIK VASSVERK SIDE 22 FARLEG AVFALL- ÅRET FJÆREIDE: Cato Dahle sjekker vasstrykket på Fjæreide vassbehandlingsanlegg. Store pumper sender vatn ut på leidningsnettet. Årsrapport 2014 FjellVAR... 4 Dagleg leiar... 6 Investeringsprosjekt... 8 Viktige vedtak i kommunestyret Merkantile teneste Bildøyvatnet vassverk Solsvik vassverk Vassforsyning Avløp Renovasjon Farleg avfall-året Nye tilsette Tilsette og styremedlemmer Styret sin rapport Resultatrekneskap Balanse Kontantstraumoppstilling Notar Revisjonsberetning Sjølvkostrekneskap Foto: Rune Sætre og FjellVAR Design og trykk: Bodoni Trykt på resirkulert papir

3 FjellVAR er sertifisert som miljøfyrtårnbedrift. Misje Misje FJELLVAR SINE ANLEGG FjellVAR AS skal forvalte, planlegge, utbygge og drifte vass- og avløpsanlegga og renovasjon i Fjell kommune. Turøyna Turøyna Solsvika Solsvika Vindenes Vindenes Landro Landro Angeltveit Angeltveit 3 drikkevatnkjelde 3 drikkevatnkjelde 4 høgdebasseng 4 høgdebasseng 2 vassreinseanlegg 2 vassreinseanlegg 19 returpunkt 19 returpunkt reinseanlegg reinseanlegg avløp avløp 4 Angeltveitsjøen Geitanger Angeltveitsjøen Ågotnes Geitanger Ågotnes Kårtveit Kårtveit Spjeld Spjeld Eide Knappskog Eide Knappskog Dyrøyna Dyrøyna Vågo Vågo Foldnes Foldnes Knarrevika Knarrevika 5 UTVIKLING ABONNENTAR VATN AVLØP RENOVASJON VATN AVLØP RENOVASJON NØKKELTAL tilsette Omsetning 102 mill. kr Driftsresultat 17,7 mill. kr Overskudd 2,2 mill. kr Løno Algrøyna Løno Hissøyna Algrøyna Lokøyna Hissøyna Lokøyna Syltøyna Sekkingstad Sekkingstad Skålvika Skålvika Møvika Syltøyna Åse Nese Møvika Åse Ulveset Nese Kallestad Ekren Ulveset Ekren Dala Dala Kolltveit Kolltveit Fjell Fjell Liatårnet Liatårnet Tellnes Li Tellnes Li Haganes Straume Straume Brattholmen Ebbesvika Brattholmen Ebbesvika Bjorøyna Bjorøyna Kallestad Trengereid Haganes Trengereid

4 DAGLEG LEIAR For vatn, avløp og renovasjon er det viktig å levere gode teneste til innbyggarane i kommunen. Ved å lære av andre kommunar, kan tilbodet bli enda betre. FjellVAR rustar seg 6 FjellVAR deltek i nasjonal benchmarking, der ein samanliknar mellom anna kvalitet og kostnadar med andre kommunar som leverer desse tenestene. Tanken er at kommunane kan lære av kvarandre, og syte for å gje innbyggarane stadig betre teneste. Verktøyet gjev ein kontroll på at tenestene er riktig prisa, og FjellVAR blei kåra til det mest kostnadseffektive selskapet i landet innan vatn og avløp. Vi skal effektivisere og jakte på forbetringar i alle deler av verksemda framover, og legge grunnlaget for lågast mogeleg gebyr. Det har også vore stor aktivitet på bygging av nye anlegg. Totalt blei det investert i anlegg for over 58 millionar kroner i 2014, og det er rekord i høve til årlege investeringar. Klimautfordringane gjer at også eit selskap som FjellVAR AS må bidra til reduserte utslepp. Selskapet har over fleire år arbeida aktivt med å få ned energiforbruket knytt til drifta, og auka fokus på val av energieffektive løysingar på nye anlegg. Ein må attende til 2005 for å finne år med lågare energiforbruk. Lekkasje på vassleidningane er redusert frå 52 % i 2009 til 28 % i Selskapet har gjennomført ei viktig oppgradering av sentrale IT-system for å gje betre kundehandtering. Selskapet overtok fakturering av kommunale gebyr innan vatn, avløp og renovasjon frå Fjell kommune i oktober Overgangen var krevjande, og mindre justeringar er gjort for å betre informa sjonen som blir sendt ut til kundane. Frå årsskiftet skal FjellVAR overta drifta frå Solsvik vassverk og levere vatn frå Fjæreide. Solsvik vassverk er det siste av totalt fem større private vassverk i kommunen som FjellVAR har overtatt drifta av. Frå årsskiftet vil selskapet levere vatn til personar i Fjell kommune. Ny strategiplan For å vere budd på dei store utfordringane selskapet står føre, vedtok styret ny strategiplan for selskapet. Strategiplanen er ambisiøs og selskapet må utvikle seg vidare for å nå dei måla som er satt. Vatn I 2014 blei vassverket ved Bildøyvatnet fullført og sett i prøve - drift. Resultata frå prøvedrifta syner at vasskvaliteten er svært god, og vil etter kvart inngå som ein del av vassforsyninga i Fjell kommune. Anlegget vil produsere kring % i ein naudssituasjon av det totale vassforbruket. Krav til stabil vassleveranse aukar, og toleransen for avbrot i vassforsyninga blir stadig lågare. Nye overføringsleidningar frå Morlandsstø til Åttringen og nytt vassverk vil auke leveringssikkerheita på drikkevatn. Avløp Selskapet er i gong med regulering av område for nytt avløpsreinseanlegg på Krekjebærneset (Ågotnes) og Storanipo (Våge). Desse to reinseanlegga vil saman med anlegget på Møvik ta i mot det meste av avløpsvatnet i Fjell. For å lukkast med drifta av nye reinseanlegg er det avgjerande at selskapet får bukt med alt framandvatn som kjem inn i avløpsleidningane. Dette vil bli ei prioritert oppgåve dei neste åra samstundes med bygging av nye reinseanlegg. Renovasjon Vi som bur i Norge har opplevd ei utruleg velstandsutvikling dei siste tiåra. Dei fleste er nok einige om at økonomisk vekst er positivt, men velstandsaukinga fører til at vi kastar meir avfall som fortsatt har verdi. Om lag 95 % av alt avfall selskapet samlar inn går til energigjenvinning eller materialgjenvinning. Ein ser likevel ei utvikling der ombruk og materialgjenvinning skal settas føre energigjenvinning. Selskapet er no i gong med å lage ein ny avfallsstrategi for hushaldsavfall, og vi vil stake ut kursen for kva ambisjonar ein skal ha for avfall i dei næraste åra. Den store auken i talet på bilar til gjenvinningsstasjonen på Straume har sett stasjonen under press, og vil tvinge fram ei utviding av kapasiteten. I 2014 har selskapet arbeid med ein reguleringsplan for utviding av stasjonen sørover. Eg er stolt over den innsatsen våre tilsette har utført gjennom året. Årets resultat syner at forbetringsarbeidet verkar. Samtidig er det ei potensial for ytterlegare forbetringar, og det er ein god driv i organisasjonen for å løyse nye utfordringar. Vi skal heile tida søkje løysingar som er det beste for vår eigar og våre kundar. Vi har fått tre nye tilsette i 2014, og vi er spesielt stolte av at ein av våre tidlegare medarbeidarar kom tilbake. Det må vere eit godt teikn på at tilsette opplever FjellVAR som ein god arbeidsplass. 7 Bjarne Ulvestad DAGLEG LEIAR

5 FJELLVAR ÅRSMELDING 2014 UTBYGGING Kommunestyret vedtok i møte den ny kommunedelplan for vatn og avløp i Fjell kommune for perioden Investeringsprosjekt Status per 2014 Heile programmet omfattar investeringar for 905 millionar kroner svært mykje av dette er føresett gjennomført i løpet av dei komande åra. Dammen ved Fjæreide må byggast om viss ein skal auke reguleringshøgda, og ein ventar no på godkjenning av konsesjonssøknaden (prosjekt 2). BILDØYBAKKEN: Arve Smedvik (t.v.) i FjellVAR var bygge leiar for det nye vassverket i Bildøybakken. Til høyre anleggs leder Erkki Mikkonen fra leverandøren av prosessutstyret, Lafopa Industrier Verdal As. 8 Vidare blei det i kommunestyre den fatta vedtak om at det nye hovudavløpsreinseanlegget skal liggje i fjell (alt. F2B). Meirkostnaden for fjellanlegg er førebels kostnadsrekna til 78 millionar kroner. PROSJEKT 4 KØRELEN (UTGREIINGAR OG KONSESJONSSØKNAD) Pågår i samarbeid med Sund kommune/sund VA. Forslag til klausuleringsføresegner er tatt med i arealdelen til Fjell kommune. Konsesjonssøknaden er sendt til NVE. VASSLEIDNING TIL EIDE (BESTILT AV KOMMUNESTYRE) Franzefoss AS og FjellVAR AS gjekk saman om legging av første etappe frå FV 210 til Nordre Eidesvågen. Leidningen utløyste 10 nye abonnentar og det blei investert kroner (eks mva). Arbeida er fullført. PROSJEKT 5 BILDØYBAKKEN VASSBEHANDLINGSANLEGG Prosjektet er ferdig, pågår prøvedrift og kontroll av vasskvalitet. PROSJEKT 6 KØRELEN VASSBEHANDLINGSANLEGG Konsesjonssøknad må først vere klar, sjå prosjekt 4. PROSJEKT 1 HAGGARDVATN Det er lagt til rette for å kunne ta i bruk Haggardvatn som krisevatn. Arbeida er fullført. PROSJEKT 7 MØVIKA AVLØPSREINSEANLEGG Prosjektet omfattar nytt avløpsreinseanlegg for området Fjell - Ulveset - Møvik - Skålvik, med plassering ved kaien i Møvik. Prosjektet er fullført. PROSJEKT 2 ENGESVATNET Søknad om konsesjon for regulering av Engesvatn er sendt til NVE og vil i nær framtid bli lagt ut til høyring. PROSJEKT 8, 9 NYTT HOVUDREINSEANLEGG FOR AVLØP Pågår reguleringsplanarbeid. Planlagt byggjestart PROSJEKT 3 DAM FJÆREIDE / OPPGRADERING AV EKSISTERANDE DAMMAR Ny damsikkerheitsforskrift har medført at dammane våre må forsterkast. Det pågår arbeid med dammane både på Bildevatn, Hagardvatn og Signalvatn. Del 1 (forsterkning av sidevederlag og overløp er ferdigstilt, medan nye pilarar er under bygging på Bildevatn. Totalt er det kostnadsført 6,2 millionar kroner på damrehabilitering i 2014, og er belasta drifta som vedlikehaldskostnadar. Dam Haggardvatn og Signalvatn er under prosjektering, med forventa byggestart i mai/juni PROSJEKT 10 ÅGOTNES AVLØPSREINSEANLEGG Nytt avløpsreinseanlegg på Ågotnes. Reguleringsplanarbeid pågår. PROSJEKT 11 SKÅRANE I samband med etablering av fortau frå hovudvegen til Skårane/ Vindenes vart det også lagt ned vassleidningar. Prosjektet er fullført. PROSJEKT 12 SYLTØY, LOKØYNA OG FLOGØYNA Prosjektet omfattar nye vassleidningar frå Møvik til Syltøy, Lokøyna og Flogøyna. I prosjektet ligg og utsleppsleidning frå Møvik. Arbeidet er fullført.

6 FJELLVAR ÅRSMELDING 2014 Misje Misje UTBYGGING Uført Uført PROSJEKT 13 VINDENES GARD Nye vass- og avløpsleidningar til Vindenes Gard. Prosjektet er fullført. vatn blir ført saman i ein leidning. Det er viktig å få bort overvatn frå avløpsnettet då dette tar mykje av kapasiteten til anlegget. Pågår prosjektering av del I, byggestart august Løno Løno Turøyna Turøyna U U4 Dyrøyna Dyrøyna Algrøyna Algrøyna Solsvika Solsvika Landro Landro 11 Angeltveit U1 Angeltveit U1 Eide Sekkingstad Sekkingstad 2+3 Lokøyna Lokøyna Kårtveit Kårtveit 16 Skålvika Skålvika 3 7 Åse Hissøyna HissøynaSyltøyna Syltøyna Vindenes Vindenes Eide 10 Geitanger 10 Geitanger Ågotnes Ågotnes Spjeld Møvika Møvika Ekren U14 Spjeld Ulveset Åse Nese Nese Dala Kallestad Kallestad Knappskog Knappskog Ulveset Ekren U14 15 Under produksjon Under produksjon Under prosjektering/ Under prosjektering/ ferdig prosjektert, ferdig prosjektert, prisa eller prisa utlyst eller utlyst 3 Trengereid Trengereid 4 29 Foldnes Kolltveit Kolltveit Fjell 30 Dala Tellnes 5 Fjell 3 29 Foldnes U6 Liatårnet Liatårnet Tellnes Li Vågo Straume Straume Haganes Haganes Knarrevika Knarrevika 34 Brattholmen Ebbesvika Ebbesvika Li Vågo Bjorøyna Bjorøyna U Angeltveitsjøen Angeltveitsjøen Brattholmen PROSJEKT 14 EKREN NESE Ny vassleidning frå Nordvik til Ekren og Nese. Prosjektet blei fullført og tatt i bruk i PROSJEKT 15 MORLANDSTØ ÅTTRINGEN STRAUME Sjøleidningen til Bildøyna og Åttringen er lagt. Pågår bygging av ny pumpestasjon ved Åttringen. Det er også lagt ned ny vassleidning i tunnelen mellom Sjøfronten og via sjakt og opptil Foldnesvegen. Ein reknar med at anlegget er fullført i mai PROSJEKT 16 APALVÅGEN SKÅLEVIK SKULE Ny pumpestasjon i Apalvågen og ny leidning til skulen. Avløpet blir då ført vidare til nytt reinseanlegg på Møvik. Fullført. PROSJEKT 17 BILDØYBAKKEN Leidningane til høgdebassenget er for små og må skiftast ut. Entreprenøren starta opp i september 2013 med legging av nye vassleidningar og med forventa fullføring mars PROSJEKT 18 SAMANKOPLING ÅGOTNES Arbeidet er fullført og tatt i bruk aug Saman med ny vassleidning i Fjæreidepollen er no vassforsyningskapasiteten auka mykje i den nordre del av Fjell kommune. PROSJEKT 19 EBBESVIKA ØVRE SNEKKEVIKA FjellVAR AS har kontakta Fjell kommune og Statens Vegvesen om det kan vere aktuelt med eit spleiselag med nye grøfter og nytt fortau. FjellVAR AS vil ha dette avklart før ein startar opp med bygging av nye leidningar. PROSJEKT 20 HØGDEBASSENG BJORØYNA Under bygging, forventa overlevert august PROSJEKT 21 FJÆREIDEPOLLEN Ny vassleidning i Fjæreidepollen. Eksisterande vassleidning var kritisk med omsyn til ev. brudd og har begrensa kapasitet. Ny vassleidning blei lagt i PROSJEKT 22 AVLØPSSANERING OG KAPASITETSAUKE STRAUMEOMRÅDET Ein har utbetra deler av leidningane og redusert overvatn som går i avlaupsleidningane. Det er lagt ny avløpsleidning frå Foldnesvegen via tunnel til Sjøfronten. Anleggsarbeida pågår og ein forventar at arbeida er fullført juni PROSJEKT 23 AVLØPSSANERING KOLLTVEIT I handlingsprogrammet er det tatt med avløpssanering på Kolltveit. Dette er fellesleidningar der både spillvatn og over- PROSJEKT 24 SØRE BILDØYNA STRAUME Avløpet frå Søre Bildøyna skal førast fram til nytt avløpsreinseanlegg på Storanipa. Prosjektering pågår, forventa byggestart august PROSJEKT 25 TRENGEREID BILDENUTEN Prosjektet heng saman med nytt vassverk Kørelen. Delar av ny vassleidning vil bli eit samarbeid mellom JM gruppen og FjellVAR på Kolltveit/Blommen. PROSJEKT 26 UTSLEPPSLEIDNING VÅGO Må sjåast i samanheng med nytt avløpsreinseanlegg og er ikkje starta opp. PROSJEKT 27 KOLLTVEIT NORDRE BILDØYNA FOLDNES Avløpet frå Kolltveit skal førast fram til nytt avløpsreinseanlegg på Storanipo. Prosjektet er delt opp i fleire delar, og er under prosjektering. Forventa byggestart aug PROSJEKT 28 BRATTHOLMEN VALEN KNARREVIK Avløpet frå Brattholmen/Valen/Knarrevik skal førast fram til nytt avløpsreinseanlegg på Storanipo. Prosjektet heng saman med nytt hovudreinseanlegg avløp då leidningen er tenkt ført i same tunnel som utsleppsleidningen. PROSJEKT 29 HØGDEBASSENG BURDALSFJELLET Vassleidningar er lagt ned i turvegen mellom Foldnes og Hjelteryggen, og sjølve høgdebassenget er no under prosjektering og ein reknar med at prosjektet kan stå ferdig i PROSJEKT 30 MORLANDSTØ KOLLTVEIT I samband med ny vassleidning frå Morlandstø til Foldnes har ein førebudd deler av avløpsnettet for å føre avløpet til Kolltveit. Pågår prosjektering og ein reknar med at anleggsarbeida kan starte i slutten av PROSJEKT 33 AVLØPSSANERING KALLESTAD Første byggetrinn er prosjektert (avløpsleidning til sjø) og anbodskonkurranse gjennomført. FjellVAR AS vil ha avklart om det samstundes skal leggast ned ny vassleidning frå Ekren. PROSJEKT 34 SOTRASAMBANDET STRAUME KNARREVIK Prosjektering av ny vassleidning Storskare Arefjord er i sluttfasen. Byggestart avhengig av Statens Vegvesen. Avløpsleidning er planlagt ført til Valen i sjø. 11

7 FJELLVAR ÅRSMELDING 2014 UTBYGGING 12 PROSJEKT U1 ANGELTVEITSJØEN Anleggsarbeida byggetrinn 1 er fullført våren I første omgang vil ein føra avløpet ned til slamavskiller ved sjøen, som på sikt skal byggast om til pumpestasjon og leie avløpet til nytt hovudreinseanlegg på Ågotnes (byggetrinn 2). PROSJEKT U4 SOLSVIKA MISJE TURØYNA FjellVAR har starta opp med kartlegging av sjøbunn for legging av leidning til Misje/Øygarden og Turøyna. Øygarden har meldt tilbake at dei har utsett vedtaket om felles vassleidning med Fjell frå Solsvika til Øygarden. Vassleidning til Turøyna og Misje er under prosjektering og ein ny vassleidning kan vere lagt sommaren PROSJEKT U6 SØRE BJORØYNA Det er inngått utbyggingsavtale mellom Fjell kommune, utbyggar og FjellVAR AS om legging av leidning til Søre Bjorøy. Prosjektet er på det næraste ferdig prosjektert og klart for utsending av anbod. UTBYGGINGSKOSTNADER PROSJEKT U14 GEITANGER Prosjektering av vassleidning til Geitanger pågår. Anleggsarbeida kan truleg starte opp våren PROSJEKT SOLSVIK Overtaking av Solsvik Vassverk, legging av nye avløpsleidningar og nye vassleidningar. Avløpspumpestasjon der avløpet pumpas til eksisterande slamavskillar på Landro. PROSJEKT EKREN KALLESTAD Ny vassleidning frå Ekren til Kallestad. Vassleidningen vert lagt opp til bussnuplassen i Kallestadvika. Prioritet nr. / KS-sak Prosjektnamn Kostnadsramme Sluttkostnad Avvik i høve til KDP 68/10 Eide Vassleidning /10 Trykkaukestasjon Møvika PS74/2011 Lagerbygg gjenvinningsstasjon Møvik avløpsreinseanlegg Skårane Syltøyna, Lokøyna og Flogøyna Vindenes Gard Ekren og Nese Apalvågen - Skålevik skule Samankopling Ågotnes Rehabilitering/fornying Det er i kommunedelplanen satt av ein årleg sum til div. tiltak (rehabilitering/fornying). Følgjande prosjekter er gjennomførte eller er under planlegging: VASSLEIDNING NORDVIK I samband med legging av ny vassleidning til Ekren og Nese oppdaga ein at dimensjonen på leidningen i Nordvik var for liten. Denne blei skifta ut i Totalkostnad 2,2 mill kr. VINDENES KAI SKÅRANE I samband med at kommunen starta med utbetring av også denne vegstrekninga nytta FjellVAR AS høve til å leggja nye vass- og avløpsleidningar. Arbeidet er fullført i 2013 med ein totalkostnad 1,5 mill. kr. RESIPIENTGRANSKING FjellVAR AS har gjennomført resipientgransking i 2012, med ein kostnad på ca. 2,1 mill. kr. På bakgrunn av resultatet frå denne undersøkinga er det søkt om fritak for sekundærreinsing for det nye hovudavløpsreinseanlegget på Litlesotra. SANERING AV AVLØP SOLSVIK OG NY VASSLEIDNING TIL SOLSVIK FjellVAR AS starta opp med sanering av avløp og framføring av vassleidning til Solsvik hausten FjellVAR AS overtok vassverket ved årskiftet 2014/2015 og leverer no vatn frå Fjæreide til Solsvik. Etter planen skal avløpet førast fram til Landro, og det er forventa at anleggsarbeida blir avslutta våren Viktige vedtak i kommunestyret Kommunestyret vedtok ny kommunalteknisk VA-norm. VA-norma inneheld tekniske og administrative føringar på korleis veg og leidningsanlegg skal planleggjast og utførast. Målet har vore å få ein felles VA-norm for Bergen og regionen rundt. Dette vil effektivisera planleggingsarbeid for kommunane og for konsulentar, entreprenørar og leverandørar som utfører arbeidet. Det blei vedtatt i kommunestyret , at FjellVAR AS fekk løyve til å leggje nye vass- og avløps leidningar i sjø frå Landro til Solsvik og naudsynt utskifting av begge sider, med ei kostnadsramme på kr. 15 mill. kroner som eit uprioritert tiltak. FjellVAR AS har kartlagt tilstanden på avløpsleidningen frå bedehuset på Solsvik og ned til kaien samt utsleppsleidning til sjø. Avløpsleidningen er i dårleg stand og må utbetrast frå Solsvik kai og opptil bedehuset. Utsleppspunktet er heller ikkje tilfredstillande og må utbetrast. På lang sikt ønskjer ein å føre avløpet frå Solsvik til nytt reinseanlegg på Ågotnes (Krækjebærneset) Fjæreidepollen Miljøovervaking/resipientundersøking U1 Angeltveitsjøen FORNYING/ Vindenes kai-skårane, etappe REHAB. Utskifting av vassleidning Nordvik Nye pumper, div stasjoner VINDENES: Leidulf Hjartøy (t.v.) og byggeleiar Kristian Hammer Opdahl, Stracon. Vedtak i kommunestyret der Fjell kommune gjev sjølvskuldnargaranti for lån oppteken av FjellVAR AS til investeringar innan VAR-sektoren. Totalt

8 FJELLVAR ÅRSMELDING 2014 MERKANTILE TENESTE BILDØYVATNET VASSVERK Det er i 2014 implementert fagsystem som skal understøtte manuelle arbeidsprosesser til å bli meir automatisert, samt sikre god kvalitet på kundereskontroen. Det er implementert løysing innan renovasjon, vassmålar, kunde samt modul for gebyr og fakturering. Nye rutinar for fakturering Større kapasitet mindre energi 17. april 2015 vart FjellVAR sitt nye vassverk ved Bildøyvatnet opna. 14 STRAUME: Lars, Monica og Linda i kundemottaket til FjellVAR. Fjell kommune fakturerte dei kommunale gebyra fram til Frå starta FjellVAR med utfakturering av desse kommunale gebyra. Gjennom året vart kundeinformasjon i Fjell kommune konvertert over i kundemodul i FjellVAR AS. Selskapet har i 2014 starta opp med offentlege postliste. All inngåande informasjon som er arkivverdig skal registrerast og innbyggjarar skal kunne få ut offentleg informasjon. Arkivmateriale tilbake til 2006 er registrert inn i det elektroniske Omvising og læring for elevar frå Tranevågen ungdomsskule arkivet slik at det skal vere enklare å følgje opp historiske data. Det er gjennom året etablert nye rutinar for fakturering, klage behandling samt purre- og inkassooppfølging. På slutten av året vart det gjennomført ein kampanje for å få kundar til å nytte efaktura og avtalegiro. Ved årslutt var ein tredjedel av kundane over på maskinell distribusjon av utgåande faktura. Innan mottak av inngåande faktura vert no 70 % distribuert til oss som efaktura. Kundebehandling og service har gjennom året vore stort fokus. Det er sett opp mål for saksbehandlingstid samt tett oppfølging av alle kundar dagleg for å sikre optimal kundetilfredsheit. Klagebehandlinga vart lagt om i 2014, ved at alle klager vert elektronisk registrert og knytt til forsvarlig saks behandling og tilbakemelding til kunde snarast mogeleg. Tilsette har vore opptatt av å oppfylle kundar sine ønske, og gjere dei tilfredse. Ein har fokus på å gjere det lille ekstra for å sikre ei god kundeoppleving. Fokus har vore retta mot korleis vi kommuniserer med kundane ved å stille spørsmål og kart legge kundens behov, gje god veiledning. Rett før jul hadde vi besøk av 40 elevar frå Tranevågen ungdomskule, klasse. Dette var elevar som går på valfag miljø og ressurs. Formålet med besøket var å få ei innføring i korleis FjellVAR reinsar vatnet ved Fjæreide vassverk. Vi gjekk gjennom alt frå kvifor vi reinsar vatnet, til det kjem ut av springen. Elevane fekk ei innføring i krava i drikkevassforskrifta og kva dei ulike parametrane tyder, samt prosessen med sandfilter og korleis denne sanden klarer å reinse vatnet. Dei fekk og vete kor viktig det er å ta omsyn til nedbørsfeltet til drikkevatnet når ein er ute og går tur i dette sårbare området. Besøket vart avslutta med felles pizza frå Dolly. Noko som vart sett svært stor pris på. Anlegget er eit viktig supplement til Fjæreide som framleis er hovedmagasin. Kapasiteten aukar, samstundes som ein sparar energi. Sårbar forsyning Bildøyvatnet hadde ikkje god nok vasskvalitet til at det kunne nyttast som drikkevatn. Med berre Fjæreide-anlegget som vassverk, var for syningstryggleiken sårbar i tilfelle driftsproblem. Fjell kommune og FjellVAR starta planlegginga i På seinsommaren 2013 ga kommunestyret klarsignal for bygginga som starta i september same år. FjellVAR si utbygging av vassverket ved Bildøyvatnet har stort sett gått etter planen, og det var ein periode med prøvedrift før den offisielle opninga i april. Det nye vassverket kan, om det er naudsynt, dekkje kring 40 prosent av behovet til Fjell kommune. Enova-tilskot Prosjektet fekk kroner i tilskot frå Enova for meir miljøvenleg energibruk. Det er første gong Enova har gjeve tilskot til eit vassbehandlingsanlegg. Grunnen til dette er den unike plasseringa til Bildøyvatnet. Vatnet ligg høgt til fjells. Dette gjer at vi kan nytte oss av gravitasjon både til å føre vatnet til vassverket og ut frå vassverket. På Fjæreide vassverk må vi bruke pumper til dette. Vi reknar med at denne pumpefrie løysinga vil avlaste Fjæreide vassverk så mykje at vi her vil spare ca 2500 kwh i døgnet. Penger spart er penger tjent. Vatnet blir reinsa på same måte som på Fjæreide og blir desinfisert via UV-anlegg i staden for kloring av vatnet. BILDØYBAKKEN: Anlegget reisar seg våren

9 FJELLVAR ÅRSMELDING 2014 VASSFORSYNING Leidningane til Solsvik vassverk vart tatt over av FjellVAR i Solsvik vassverk er historie Vassverket var eit partslag med historie attende til Mykje av arbeidet vart gjort på dugnad. Strengare krav til reinsing og stor byggjeaktivitet i Solsvik-området gjorde at veteranane i partslaget avgjorde å gje ansvaret til FjellVAR. Nytt leidningsnett i Solsvik Prosessen kring overtakinga gjekk greit, og hausten 2014 starta gravinga. Mykje av leidningsnettet i Solsvik vert bytta ut, og det kjem ny kloakkpumpestasjon med samband til Landro der det er slamavskiljar. Arbeidet vert utført både på land og i sjø, og leidning for vatn og avløp vert lagt parallelt. Heile prosjektet er venta å vere ferdig til sommaren FjellVAR har eit godt samarbeid med BKK som har nytta høvet til å forsterke sitt leidningsnett og byggje nye trafoar på Solsvik. I grøfta frå Solsvik kai til bedehuset ligg vatn, avløp og straum side om side. Endringa gjev betre kvalitet på drikkevatnet. Det vil kome frå Fjæreide i staden for Pålsvatnet, som har vore Solsvik Vassverk si kjelde sidan partslaget vart stifta. 270 nye abonnentar Solsvik Vassverk kosta om lag kroner i Brukarane teikna seg for aksjar, og det kom økonomisk stønad frå både landbruks- og fiskeridepartementet. Norges Badeforbund ga òg eit bidrag for å betre dei hygieniske tilhøva. Før vassverket vart opna, hadde innbyggjarane i området bora hòl og laga sine eigne brønnar, og mange vaska kleda sine i Pålsvatnet. Det var ein stor dag for Solsvik-folket då det endeleg kom vatn rett i springen i år seinare får kring 270 nye FjellVAR-abonnentar på Solsvik betre drikkevatn, avløp og straumforsyning. 16 SOLSVIK: I grøfta frå Solsvik kai til bedehuset ligg vatn, avløp og straum side om side. 17

10 FJELLVAR ÅRSMELDING 2014 VASSFORSYNING Folketalet i Fjell aukar, men vassforbruket går ned, mellom anna på grunn av færre lekkasjar. AVLØP Ei rad reinseanlegg i Fjell kommune skal leggast ned og erstattast av eit, stort anlegg. Det vert byggestart i 2016, og alt skal etter planen vere ferdig i Godt drikkevatn og færre lekkasjar Byggjer for framtida 18 Vasskvalitet Drikkevatn som vert levert til forbrukar, skal tilfredsstilla krava frå Drikkevassforskrifta. Dette omfattar ei rekkje kjemiske, fysiske og bakteriologiske parametrar. Vasskvaliteten i Fjell kommune har blitt kartlagt ut ifrå parametrar som ph, fargetal, turbiditet, konduktivitet, lukt, smak, kimtal, E.coli, koliforme bakteriar, intestinale enterokokker og Clostridium Perfringens. Totalt blei det tatt 384 vassprøvar fordelt på leidningsnettet. Drikkevasskvaliteten viste god kvalitet for dei fleste para metrar. Ingen av avvika var i tiltaksklasse A. Det har vore to mindre avvik som har blitt lukka. Lekkasje Selskapet har lagt ned eit stort arbeid med å redusere lekkasje i vassnettet. Nye lekkasjar dukkar opp og lekkasjesøk er eit kontinuerlig arbeid som blir prioritert i selskapet. Lekkasjane er ofte små og vanskelige å oppdage. Av alle registrerte reparasjonar var om lag 90 % av lekkasjane på private leidningar. I 2009 var lekkasjeandelen 52 %, medan i 2014 var den 25 %. Ein ligg no under landsgjennomsnittet som er opp mot 50 %. Vassproduksjon Kjeldekapasiteten til Fjæreide vassverk er i dag for liten i høve til forbruket. Det har difor vore viktig for selskapet å redusere Andreja Peternelj utfører prøvetaking på Bildøyvatnet vassverk. vasstapet slik at ein er betre rusta til å møte den forventa auken i folketalet. Ein må tilbake til 2006 for å finne eit år med lågare vassforbruk. I 2006 var om lag innbyggjarar knytt til den offentlege vassforsyninga, medan ca var tilkopla i Også for 2014 fortsetter nedgongen av vassforbruket, m 3 mindre enn i Sjølv om det største potensiale no er tatt ut, vil det også i tida framover vere viktig å redusere vasstapet endå meir. I dag er Møvik FjellVAR sitt nyaste reinseanlegg, frå I tillegg driftar FjellVAR fem tilsvarande anlegg på Brattholmen, Hjelteryggen, Valen, Våge og Morlandstø. Med unnatak av Brattholmen, er dette anlegg som nyttar same type reinseprosess. Den går ut på å sile avløpsvatnet gjennom ein duk på 1,0 mm. Tørrstoffet blir samla i ein container og tømt regelmessig. Dette er ein forholdsvis driftssikker og enkel måte å reinse avløpsvatnet på, som ikkje minst dekker reinsekrava frå offentlege styresmakter. FjellVAR har òg tolv slamavskiljarar, eller septiktankar. Gamalt leidningsnett Avløpsvatnet vert ført fram til dei ulike reinseanlegga via ca. 150 km med avløpsrøyr og 35 pumpestasjonar. Dette er svært viktige anlegg for å få ein optimal drift av avløpssystemet. Ein del av leidningsanlegget er gamalt, med mykje innlekk av overvatn ved nedbør. Dette stel av kapasiteten til leidningsnettet og pumpestasjonane, og kostar mykje i straumutgifter. VÅGO Det er difor gode pengar å hente på tetting av lekkasjar også på avløpsnettet. Skjerpa EU-reglar Regelverket i Norge vert harmonisert med eit EU-direktiv om reinsing av avløpsvatn frå byar og tettbygde område. EU har skjerpa reglane, og norske kommunar er pålagt å følgje desse krava. I staden for å ruste opp mange små anlegg, byggjer difor FjellVAR eitt stort. Konsekvensen vert at åtte av dagens avløpsreinseanlegg i området Morland Bildøy og Litlesotra vert lagt ned. Det nye, store reinseanlegget skal ligge i fjell ved Storanipo. Avløpet frå anlegget skal førast til Hjeltefjorden via ein 1,3 kilometer lang tunnel. Dette vert eit kraftig miljøløft for FjellVAR med kostnadsramme på nærare 465 millionar kroner. Nytt reinseanlegg i fjell som skal ligge ved Storanipo. 19 STORANIPO VASSKVALITET, FJÆREIDE VASSVERK VASSPRODUKSJON, FJÆREIDE VASSVERK GJENNOM- GRENSE- PARAMENTER SNITT MAKS. VERDI Koliforme bakterier (ant/100 mg) 0 0 < 1 M Ammonium (mg/l N) 0,017 0,06 0,5 Kimtal (ant/ml) 7, Konduktivitet (ms/m) 12,7 13,8 250 Turbiditet (FNU) 0,17 0,45 1 E. coli (ant/100 ml) HJELTEFJORDEN PH 8,05 8,3 6,5-9,5 Intestinale enterokokker (ant/100 ml) Farge (mg/l Pt) 4,

11 FJELLVAR ÅRSMELDING 2014 RENOVASJON FjellVAR tek hand om avfallet i frå hushald og hytter i Fjell kommune. I tillegg har vi einskilde næringsverksemder som kundar. Restavfallet har vore den største fraksjonen og FjellVAR har gjort mange tiltak for å auke utsorteringa. Vi samlar inn papir, plastemballasje og våtorganisk i tillegg til restavfall. Restavfall: problem og ressurs 20 Det har i 2014 vore utført meir enn uttømmingar av behaldarar hos hushalda. I 2014 tok vi imot og handsama totalt tonn restavfall. Restavfallet er både samla inn frå abonnentane og motteke på gjenbruksstasjonen. FjellVAR samarbeida med private utbyggjarar for å få fleire nedgrave løysingar på Straume og Ågotnes. Det er nedgrave løysingar tre stadar på Straume og fleire er under planlegging. Målet med desse løysingane, er å få ein meir estetisk tiltalande løysning for bossinnsamling i sentrumsnære strok. I tillegg er desse løysingane plassreduserande, har mindre luktproblem og dei slipp tenke på tømedato og kapasitet. Gjenbruksstasjonane TONN INNSAMLA MENGDE RENOVASJON Mengda som kjem inn til gjenbruksstasjonen aukar år for år, og auken vert kraftigare for kvart år. Frå 2013 til 2014 har det vore ein auke i tal bilar på 15 %. I løpet av 2014 har over kjøretøy levert på gjenbruksstasjonen. Av mengdene som kjem inn til gjenbruksstasjonane, utgjer restavfall og trevirke dei største delane. Dette er avfall som i stor grad oppstår etter oppussing, rehabilitering og nybygging, og reflekterer i stor grad den økonomiske veksten elles i samfunnet. Utsorteringa som kundane gjer er god og over 95 % av avfallet vert material- og energi vinna att. Likevel syner plukkanalysar i restavfallet at mykje avfall skulle vore kasta i andre containarar. I 2015 vil ytterligare tiltak prøvast ut for å auke utsorteringa. 0 Innsamlet husholdningsavfall Levert restavfall til gjenbruksstasjonen JANUAR FEBRUAR MARS APRIL MAI JUNI JULI AUGUST SEPTEMBER OKTOBER NOVEMBER DESEMBER Matavfall Bossmerking I 2014 har dei fleste bosspanna i kommunen vorte merka med ein ID-tag og strekkode. FjellVAR har no eit system for å identifisere det einskilde avfallspann til kundane. Systemet er langt på veg det same som BIR har i bruk, og vil gje betre oversikt. TAL BILAR BILAR TIL GJENBRUKSSTASJONEN Oppstart av reguleringsarbeid for utvida gjenbruksstasjon Den stadige auka i tal bilar til gjenbruksstasjonen gjer at FjellVAR i 2014 starta opp reguleringsarbeid for å utvida stasjonen i Lonavegen. Utvidinga vil medføre at stasjonen vert dobla i areal Oppstart med avfallsplan Mengda avfall som FjellVAR skal handtera for hushaldet i Fjell kommune aukar for kvart år. Avfall er ikkje berre eit problem, men også ein ressurs i dagens samfunn. Arbeidet med avfallsplanen vert viktig for at FjellVAR skal kunne planleggja langsiktig både når det gjeld investeringar for renovasjon og for drifta generelt. Dette gjeld både i økonomisk, miljø -og klimaperspektiv.

12 FJELLVAR ÅRSMELDING 2014 KAMPANJE 2014 var «Farleg avfall-året», og FjellVAR gjorde ein ekstra innsats for at innbyggjarane skal verta flinkare til å handsame ting som ikkje høyrer heime i vanleg boss. Til dømes elektronisk avfall (EE-avfall) og farlege kjemikaliar. UTVIKLING INNLEVERT MENGDE FARLEG AVFALL Farleg avfall-året Kampanjen «Miljøgifter» har vore eit samarbeid mellom bransjeorganisasjonen Avfall Norge og kommunar og renovasjonsselskap over heile landet. Farleg avfall har vore gjennomgangstema i meldingsbladet «Fjellvarsel», og FjellVAR har drive oppsøkjande verksemd i kommunen. Omfattande kategori Målet er at fleire skal sortere betre, og då må ein vite kva som er farleg. Dei fleste veit at gassbehaldarar med propan, lightergass og sprayboksar med maling er farleg avfall. Langt færre tek omsyn til at òg alle typar sprayboksar i hushaldet kjem inn under denne kategorien. Ifølge tal frå Statistisk Sentralbyrå (SSB) er mengda farleg avfall som er levert til godkjent handsaming dobla i løpet av ti år. Men det er framleis tonn som ikkje vert levert inn slik det skal. Meir EE-avfall Særleg mengda EE-avfall aukar raskt, og krava til innsamling har vorte kraftig skjerpa gjennom direktiv frå EU. Alle produkt som går på straum eller batteri vert rekna som EE-avfall når dei vert kasta. Det er høg levestandard, rask teknologisk utvikling og kortare levetid på produkt som gjer at EE-avfallet aukar opptil tre gongar så raskt som anna avfall. Produkt som går på straum eller batteri inneheld ofte miljøgifter som er skadelege for både dyr og menneske, til dømes kvikk-sølv og PCB. Dei fleste EE-produkt inneheld helse- og miljø farlege stoff i ulike mengder. Difor er det viktig at slikt avfall vert samla inn og handsama på forsvarleg vis, anten det er lyspærer, elektriske leiketog eller mobiltelefonar. Mobilt mottak I september 2014 var FjellVAR ute i distriktet med bil. Bjorøy, Møvik og Solsvik fekk besøk av eit mobilt mottak, slik at dei som har eit stykke veg til Straume kunne levere farleg avfall til bilen i staden for å dra heilt inn til gjenbruksstasjonen. Det Spillolje (fat) liter Spillolje (IBC) liter Spillolje (småkolli) liter Maling, lim (småkolli) kg Maling, lim (IBC) kg Blyakkumulatorer kg Småbatterier kg Avfall med ftalater kg Asbest kg var første gong ein gjorde dette i Fjell kommune, og erfaringa var særs positiv. Det var totalt samla inn nesten fire tonn farleg avfall, mest maling, EE-avfall og blybatteri. Alt farleg avfall som blir levert til kommunale mottak, blir sendt vidare til forsvarleg slutthandsaming. Til dømes gjenvinn ein metall frå elektriske artiklar, medan miljøgiftene vert destruert MØVIK: Slik såg det ut då Møvik fekk besøk av eit mobilt mottak. Nær fire tonn farleg avfall vart samle inn under aksjonen i september 2014.

13 Nytilsett veteran Gjenvinning og rock n roll Frå Alpane til Fjell Datamerking og gyllen hobby Reidun Alise Svellingen Gjerde Richard Saure Andreja Peternelj Jon Bjørndal Økland TILSETT OKTOBER 2014 TILSETT APRIL 2014 Alder: 42, gift Bur: Grønebakkane, Ågotnes Stilling: driftsmedarbeidar på gjenbruksstasjonen TILSETT SEPTEMBER 2014 Alder: 37, samboer, son på halvanna år Bur: Olsvik Stilling: Kjemiingeniør VIKAR FRÅ AUGUST 2013 Alder: 65, enke, tre barn og fem barnebarn Bustad: Knappskog Stilling: Ansvarleg for fakturering Alder: 29, ugift Bur: Haganes Stilling: 30 prosent fast stilling på gjenbruksstasjon, og 70 prosent vikarstilling for datamerking av bosspann. 24 Då FjellVAR hausten 2014 tok over ansvaret for fakturering frå Fjell kommune, følgde Reidun Gjerde med «på lasset». Det var ei praktisk løysing. Eg kjende arbeidsrutinane, og eg hadde ikkje lyst til å pensjonere meg, seier Reidun som hadde jobba meir enn 27 år i kommunen. Rodde til skulen Reidun vaks opp på ein liten holme på Svellingen nord i Øygarden. Der budde det sju familiar, og det var ingen bru til fastlandet. Eg lærte tidleg å ro, kan du seie. Eg og naboguten rodde til skulen kvar dag, heilt til vi var ferdig med sjuande klasse. Då kom endeleg brua, omtrent samstundes med at eg flytta på hybel i Øystese for å gå realskulen. Dette var byrjinga på eit omflakkande tilvære for Reidun. Etter realskulen gjekk ho handelsskule på Voss. Første jobb var ved Janus-fabrikken på Espeland og deretter på trygdekontoret i Fana. Så var det tid for ungar og husmorarbeid. Eg tok òg nokre kurs før eg byrja i Fjell kommune 1. april For 25 år siden drog Richard Saure frå Ålesund til Bergen for å studere. Han flytta aldri tilbake. Eg levde det gode studentliv, var med å danne eit rockeband og slo rot i bergensområdet. Eg jobba lenge som museumsmedarbeidar ved Universitetsmuseet, og eg var vikarlærar på ulike skular, seier Richard. Tok truckførarbevis Han sakna ein stabil jobb, og løysinga var at akademikaren tok truckførarbevis. Det opna opp for jobben her hos FjellVAR. Eg byrja midt i høgsesongen i fjor vår og lærte utroleg mykje på kort tid. Eg likar å hjelpe kundane som kjem for å levere saker til gjenvinning. Det er givande arbeid, eg treff mange hyggelege folk og har gode kollegar i eit samansveisa team. Jobben varierer frå truckkøyring, rydding, sortering, deklarering og ikkje minst: kundehandsaming. Eg er i aktivitet heile tida, og har gått ned nokon kilo sidan i fjor. Det tar eg som ein bonus! Fra Slovenia til Sverige til Finland til Fjell. Andreja Peternelj hadde solid bakgrunn frå mange land før ho kom til FjellVAR i fjor. Andreja vaks opp i Alpane vest i Slovenia. Ho starta å studere farmasi, men fann ut at det var miljøingeniør ho ville bli. Eit slikt studietilbod fanst ikkje i Slovenia. Difor drog eg til Lund Universitet i Sverige i Her tok eg mastergrad medan eg jobba i Kemira, seier ho. Med sambuar til Bergen Kemira er eit stort, multinasjonalt selskap, og Andreja fekk i 2009 tilbod om jobb ved senteret for forsking og utvikling som ligg like ved Helsingfors i Finland. På den avanserte forskingsavdelinga konsentrerte ho seg om vatnreinsing, og ikkje minst: I Helsingfors møtte ho sin sambuar, nordmannen Kristian Snekvik. Kristian vart tilsett ved Universitetet i Bergen i fjor, og eg flytta med. Heldigvis fann eg òg ein stilling som var midt i blinken; kjemiingeniør hos FjellVAR. Interessante oppgåver Tilsettinga var perfekt også for FjellVAR. Med Andreja på laget har selskapet styrka kompetansen innan vatn og avløp. Eg har mange og varierte arbeidsoppgåver: Drikkevatn, avløpsvatn og allmenn vatntilstand i kommunen. Dette gjer jobben veldig interessant, og den passer godt til mi utdanning, seier Andreja som legg vekt på at det er motiverande å arbeide i ein organisasjon der dei tilsette har mykje kunnskap og held seg oppdatert. Mine kollegaer i FjellVAR er trivelige, og de har stor omtanke for kundar og miljø. Vi har mange spanande prosjekt, mellom anna på Bildøy som er eit fint og energisparande vassbehandling s- anlegg. Og i framtida blir det meir og meir merksemd kring det nye reinseanlegget som skal ligge i fjell ved Storanipo, seier Andreja som har hendene fulle også i heimen der det naturleg nok er sonen Alvin på halvanna år det meste handlar om. Datamerking av titusenvis av bosspann krev sin kar. Jon Bjørndal Økland har ei nøkkelrolle i eit omfattande prosjekt. Fjell kommune har vedteke at alle bosspanna skal ha ein etikett og ei databrikke som sender ut radiosignal. Slik får vi full oversikt over kor spanna er, når dei er tømde og så vidare, seier Jon som har ein 70 prosent vikarstilling for å halde vedlike den store databasen. Det kjem stadig nye kundar og spann, og det er ofte endringar i abonnementsinformasjon bosspann Jon var i lag med tre andre då den store registreringa vart gjennomført. Det tok om lag åtte månadar å merke kring spann. I tillegg har det vore mange, mange tusen nye registreringar i etterkant, seier han. Jon er vant med å stå på. Før han byrja i FjellVAR jobba han sju år som sjølvstendig næringsdrivande. Eg var sjåfør og lageransvarleg på oppdrag frå Vest Distribusjon. Jobben var å sørge for at Byavisen og reklamemateriell kom fram til kundane. 25 Godt arbeidsmiljø I dag har Reidun ansvar for registrering, fakturering og innkrevjing av kommunale årsgebyr og tilknytingsgebyr. Hun og dei andre på avdelinga sender ut kring fakturaer fire gongar i året, og i tillegg kjem purringar og mykje anna. Generelt sett er kundane våre flinke til å gjere opp for seg i tide. Når ein i tillegg har godt arbeidsmiljø og kan jobbe sjølvstendig, er det triveleg å vere i FjellVAR. Eg har fått nye og gode kollegaer, sjølv om eg kjende mange frå tida i Fjell kommune. Reidun ser fram til sumaren når hun kan putle med blomane i hagen. Og så vert det ein sydentur i ny og ne, seier den spreke veteranen. Alternativ hardrock Og så var det musikkinteressa. I studenttida var Richard med å stifte bandet «Paradise in Bloom», og det eksisterer enno. To av oss er igjen frå originalmannskapet. Vi spelar tøff, alternativ hardrock med stor spennvidde, alt frå Black Sabbath til Johnny Cash. I fjor fekk vi platekontrakt som kan gje oss eit større publikum. Richard er altså meir enn vanleg musikkinteressert. Han har vore på meir enn eitt tusen konsertar opp gjennom åra, elskar å sjå band «live» og dreg gjerne på festivalar rundt om i Europa. Men til dagleg, når han skal nyte fritida, er det «Till» som får mest merksemd. Det er ein kvalp som har erstatta den førre hunden som diverre døydde. Eg er både rockar og hundeelskar! Gjenvinn gull Jon trivst godt i FjellVAR der han 30 prosent av tida jobbar på gjenbruksstasjonen. Eg har dyktige kollegaer, mange nye utfordringar og «fridom under ansvar», som det heiter. Han bur i Haganes, heilt på grensa til Sund, og set pris på at det er ideelle forhold for båtliv og havfiske. Men han har òg ein annan lidenskap: Eg driv med attvinning og foredling av edle metall frå elektronikk. Kontaktar som vert nytta til datatrafikk er belagt med gull. Det er ikkje mykje på kvar, det trengs store mengder kontaktar for å få eitt gram gull, seier Jon som har helde på i årevis med det omstendelege puslespelet. Målet er få nok til ein liten gullbarre på 27 gram. Ein gong i framtida!

14 FJELLVAR ÅRSMELDING 2014 Tilsette 2014 Styret i Fjell vatn, avløp og renovasjon AS Asbjørn Algrøy Ole Gerhard Fredheim Reidun Irene Brekke Lars-Oskar Lie Styrets leiar Nestleiar Øverst frå venstre; Cato Dahle, Helen Spilde, Thorbjørn Myrtvedt, Tore Brakstad, Stig Hagenes, Trond Tollefsen, Lars Stender Tveita, Torill Selsvold Nyborg Elna Nybakk Cato Dahle I midten frå venstre; Monica Falck, Christer Eliassen, Marius Fromreide Hansen, Linda Nilsen, Reidun Gjerde, Richard Saure, Andreja Peternelj, Bjarne Ulvestad. Nederst frå venstre; Sveinung Larsson, Bjarte Fauskanger, Kåre Schei, Ivar Øvretveit, Arne Rong. Helse, Miljø og tryggleik (HMT) Helse, Miljø og sikkerheit, er viktige element i FjellVAR sin policy for medarbeidarar og organisasjon. Førebyggjande arbeids miljøtiltak skal bidra til tilsettes sikkerheit, helse, trivsel og funksjonsevne. Samarbeidet mellom leiarskap og medarbeidarar skal sikre at arbeidsmiljø arbeidet er framtidsretta og ein integrert del av den daglege drifta. Målet for FjellVAR er null skade på menneske. Alle tilsette har eit eiga ansvar for helsa si. I 2014 hadde FjellVAR ingen skade på tilsette, noko vi er veldig fornøyd med. Det har i 2014 vore gjennomført vernerundar på alle einingar der få avvik er registrert. Desse er utbedra laupande. Alle tilsette har fått tilbod om vaksinering. Det har via bedriftshelsetenesta vore gjennomført legeundersøking av alle nytilsette. Verksemda har i 2014 gjennomført fleire tiltak i sam arbeid med NAV. Blant anna har vi gjeve opplæring og praksis til fleire praksiskandidatar. Arbeidet med fysisk tilrettelegging, tilpassa arbeidstid samt tettare oppfølging av sjukemeldte har ført til reduksjon i sjukefråværet i 2014 til 1,7 % som er 50 % reduksjon frå Selskapet har ikkje hatt langtids fråvær over 16 dagar i Det er ikkje registrert fråværsskadar som følgje av ulykke på arbeidsplassen. Selskapet har i 2014 prioritert det forebyggjande arbeidet for å nå målet om null personskadar. Det er utarbeida HMS-plan samt tett samarbeid med tillitsvalte og verneombud i alle HMS prosessar. Ein har følgt opp spesielt opplæring og etterleving av instruks for bruk av personleg verneutstyr samt rapportering laupande av farlege forhold og uønska hendingar. Fokus på rapportering av uønska hendingar, vil gjere oss betre i stand til eit godt førebyggjande arbeid. VARAMEDLEMMAR Sonja Elise Jacobsen Odd Ivar Ølnes Christian Tyssøy Jorunn S. Gjersvik Tor-Fredrik Friis Georg Indrevik Glenn Rolland BEDRIFTSLEIING Bjarne Ulvestad Dagleg leiar Stig Hagenes Fagsjef vatn og avløp Arne Johan Tuvin Fagsjef renovasjon Helen Spilde Kontor- og personalleiar REVISJON Ernst & Young AS Postboks 4284, Nygårdstangen 5837 Bergen

15 FJELLVAR ÅRSMELDING 2014 Styret sin rapport Verksemda 28 Fjell vatn, avløp og renovasjon AS (FjellVAR) vart stifta den Selskapet sitt vedtektsfesta føremål er å stå for forvalting, planlegging, utbygging og drift av vass- og avløpsanlegga i Fjell kommune, samt anna verksemd knytt til desse områda. Selskapet skal vidare vere ansvarleg for innsamling og gjenvinning av avfall. I tillegg driv selskapet med ei mindre verksemd knytt til innsamling og handsaming av næringsavfall, i all hovudsak skular og barnehagar. Innsamling av avfall frå skular og barnehagar er i høve til forskrift definert som næring. Eigar Fjell kommune eig 100 % av aksjane i selskapet. Vesentlege hendingar i 2014 Nedanfor følgjer ei kort oppsummering av vesentlege hendingar etter Selskapet vil ikkje kunne ferdigstille det nye avløpsreinseanlegget innan fristen som er sett til Selskapet fekk nytt utsleppsløyve for avløp for tettstaden Litle Sotra Kolltveit Morlandstø med frist for ferdigstilling innan Ferdigstilling av nytt vassverk ved Bildøyvatnet vil sikre ei tryggare vassforsyning i Fjell kommune. Først når Kørelen vassverk står ferdig eller gjennom eit samarbeid med Bergen kommune om levering av reservevatn, vil ein stette krav til sikkerheit etter drikkevassforskrifta. Selskapet har merkt 90 % av alle bosspann og oppdatert kunderegisteret. Frå 4. kvartal 2014 overtok selskapet fakturering til abonnentane sjølv, og bossmerkingsprosjektet har bidratt til ei kvalitetsheving av fakturagrunnlaget. Tettare dialog og færre grensesnittt over kundane vil også kunne gje betre kundehandsaming. Talet på betalande kundar har også auka som følgje av prosjektet og vil ha positiv innverknad på gebyrutviklinga. Selskapet har gjennomført oppgradering og innføring av nye IKT-system for å kunne gje betre kundeoppfølging. Styret har fokus på samfunnsansvaret vårt og arbeider for at selskapet sine tilsette i alle ledd er bevisstgjort på å utøve samfunnsansvar i dei daglege gjeremåla sine. Mellom anna innførte selskapet nye etiske retningsliner for framferda til dei tilsette. Det blir også arbeidd aktivt overfor forretningsforbindelsane våre. FjellVAR aksepterer ikkje samarbeid med tredjepartar som bryt grunnleggande rettar for arbeidstakarar. For FjellVAR AS handlar samfunnsansvar om å oppnå god drift utan at dette går ut over grunnleggande etiske verdiar samt krav om miljømessige berekraftige prinsipp. Kommunestyret vedtok betre sikkerheitsstilling for selskapet sine lån. Dette vil betre selskapet sin forhandlingsposisjon ved låneopptak, og det er forventa at selskapet vil oppnå betre lånevilkår. Kommunal- og moderniseringsdepartementet har revidert retningslinene for korleis kommunane skal fastsetje den øvre grensa for gebyra frå innbyggarane. Retningslinene er betre tilpassa dagens situasjon, der tenestene i mange tilfeller er skilt ut i eigne selskaper. Arbeidsmiljø og likestilling Selskapet sitt styre har 7 medlemmer, 3 kvinner og 4 menn. Totalt er det 28 tilsette fordelt på 4 kvinner og 24 menn. Ved rekruttering til styre, utlysing av ledige stillingar, fastsetjing av løn osv., legg selskapet vekt på likestilling og at personar av begge kjønn skal handsamast så likt som råd er. FjellVAR AS er ei IA-bedrift, med tett oppfølging av tilsette under sjukefråvær og iverksetting av førebyggande tiltak. Dette inneber mellom anna eit nært samarbeid med bedriftshelsetenesta vår Aktimed. Arbeidsmiljø og samarbeidstilhøva i verksemda er gode. Det totale sjukefråværet i 2014 var 1,9 % (2013: 3,5 %), kor korttidsfråværet var 1,9 % (2013: 0,3 %). Selskapets arbeid med tilrettelegging og god oppfølging av tilsette har over tid gjeve utteling i form av lågt sjukefråvær. Forsking og utvikling Selskapet har teke i bruk eit nytt filtermedium i samband med nytt vassverk ved Bildevatn. Elles har selskapet ikkje hatt kostnadar knytt til forsking og utvikling i Klima og miljø FjellVAR AS er ei miljøbedrift, og har ansvar for å ta vare på det ytre miljø på vatn-, avløps- og renovasjonssida. Selskapet er såleis ein betydeleg bidragsytar for eit godt ytre miljø. Selskapet fokuserer på reduksjon av energi- og vassforbruk, og det er styret si oppfatning at selskapet har oppnådd svært gode resultat. Det nye vasshandsamingsanlegget på Bildevatn er eit godt døme på at selskapet er bevisst på gode energiløysingar. Dette er det første vassverket i Noreg som har fått økonomisk tilskot frå ENOVA. Totalt forventar anlegget å redusere energiforbruket til selskapet med Kwh årleg. For å sikre at utslepp frå avløpsreinseanlegga ikkje fører til skade på miljø har selskapet tatt prøvar av resipienten. Nye krav til reinsing av avløp medfører at selskapet må forbetre avløpsreinseanlegga. Selskapet vil innan år 2020 byggje tre nye avløpsreinseanlegg. Først ute var Møvik avløpsreinseanlegg, som hadde sitt fyrste heile driftsår i Reduksjon i utslepp til Møvikosen er vesentleg redusert som følgje av nytt reinseanlegg. Ein del av regnvatnet som kjem ned finn vegen til avløpsnettet, og sprengjer kapasiteten til leidningane. I periodar med mykje nedbør blir avløpsleidningane fylt opp og fører til at avløpsvatn går i overløp. Selskapet har difor prioritert tiltak som reduserer innleking til leidningane dei siste åra. Selskapet er sertifisert som Miljøfyrtårnbedrift, som dokumenterer at ein oppfyller strenge krav med omsyn til kjeldesortering og har fokus på miljøvennleg drift av selskapet. Vidare drift I samsvar med rekneskapslova 3-3 blir det stadfesta at føresetnaden for framleis drift er til stades. Til grunn for vurderinga ligg årsrekneskapen for året Selskapet si stilling og resultatet av verksemda Selskapet hadde i 2014 samla driftsinntekter på kr ,-. Av dette utgjorde offentlege vassgebyr, avløpsgebyr, renovasjonsgebyr og gebyr for tøming av septiktankar kr ,- medan kr ,- var andre inntekter. Samla driftskostnader var på kr ,- Netto finanskostnadar var på kr ,- Året er gjort opp med eit overskot før skatt på kr ,-. Hovudårsaka til dette skuldast høgare inntekter ved sal av vatn, avløp og renovasjon. Netto kontantstraum frå drifta utgjorde kr ,- i 2014 mot kr ,- i Pr har selskapet ein totalkapital på kr kor kr ,- er kortsiktig gjeld. Selskapet har pr ein eigenkapitaldel på 7,10 %. Styret er ikkje kjent med tilhøve utover det som går fram av rekneskapen som kan vere av interesse for vurdering av selskapet. Utover dette er styret ikkje kjent med at det etter utgangen av rekneskapsåret har skjedd ting som er viktige for vurderinga av selskapet sitt resultat eller stilling. Etter styret si oppfatning gir den framlagde rekneskapen eit rett inntrykk av selskapet si stilling og resultat for verksemda. 29