Norsk 1 og 2 i GLU 5-10

Transkript

1 Norsk 1 og 2 i GLU 5-10 Drammen, Kjell-Arild Madssen, 1. amanuensis Hilde Osdal, høgskulelektor Avdeling for humanistiske fag og lærarutdanning HVO

2 Formål og mandat Å finne ut om innhaldet og vektlegginga i dei ulike faga medverkar til å innfri krav i Forskrift om rammeplan for grunnskolelærerutdanningene (2010) Vi ser på iverksettinga av GLU-utdanninga i norskfaget, GLU, 5-10 (60 stp, valfritt) Vi undersøkjer formuleringsarenaen 2

3 Utval Fem institusjonar Fire små eller mellomstore høgskular Eitt universitet, norskfaget i ei masterutdanning «No1»: 40 stp + «No2»: 20 stp Er utvalet representativt? 3

4 Studentgrunnlaget noko smalt? 2013/2014: Kvalifiserte søkjarar: = 176 studentar Primærsøkjarar: Per plass, snitt landsbasis 1, 47 - Vårt utval: frå 1,34- til 0,9 Kvinnedel på landsbasis 59,3 % - Vårt utval: frå 61,5- til 68,8 Karaktersnitt på landsbasis: 41,83 - Vårt utval frå 41,3 til 42,6 Kvalifisert del, snitt landsbasis: 67,9 - Vårt utval frå 58,4-69 4

5 Analysepunkt Profesjonsretting den integrerte lærarutdanninga? Didaktikk vs. fag eller disiplintenking Praksistilknyting i form av arbeidskrav, eksamen, pensum osb Vekt på grunnleggande ferdigheiter Kva vert vektlagt til eksamen? Fag vs. fagdidaktikk Typar eksamen Prøving av målform under eksamensvilkår? 5

6 Analysepunkt Volum i pensum Tal på læringsutbyteformuleringar Internasjonale/fleirkulturelle/fleirspråklege perspektiv? Forskingsbasert undervisning? Oppdatert pensum? Arbeidskrav som føreset at studenten samlar data (empiri) 6

7 Analysepunkt Høg eller lav grad av likskap mellom institusjonane? Eigenprofilering? 5-10: Er målgruppa i fokus? Finn vi i tillegg eit kvalitetsanalysepunkt? eit spesielt moment som seier noko om fagleg kvalitet? 7

8 Funn presentasjon og planar Læringsutbyteformuleringar I hovudsak er formuleringane kopiar frå dei nasjonale retningslinene Ein institusjon utmerker seg med eigne formuleringar med tydeleg danningsperspektiv Ein institusjon har ei opplisting av innhaldsemne under læringsutbyte 8

9 Presentasjon og planar 5-10: målgruppa i fokus Eit avvik: Studenten skal kunne gi begynnaropplæring i lesing og skriving Internasjonalisering / det fleirkulturelle? Samisk vert nemnt spesielt, elles kopi av nasjonale retningsliner Profilering av institusjonen i presentasjonen: To institusjonar legg vekt på det samiske Ein profilerer seg gjennom å legge vekt på lokalmiljøet og det utvida klasserommmet Ein legg stor vekt på det digitale klasserommet 9

10 10 Presentasjon og planar Den integrerte lærarutdanninga? Tilhøvet til praksis er tydeleg, nokre døme: Studentane skal arbeide med grunnleggjande ferdigheiter ( ) Slik skal norskfaget i lærarutdanninga gi ei djupare forståing av samanhengen mellom fag, fagdidaktkk og praksis. Under arbeidsformer: Praksis er ein del av norskfaget i lærarutdanninga, og erfaringar studentane gjer i praksis, må vere utgangspunkt for drøfting og analyse i studiet Ein annan legg vekt på samanheng: Studentane får i praksisperioden høve til å prøve ut opplegg som heng saman med undervisninga i dei to studieåra. Røynslene frå praksis dannar saman med fagleg kunnskap og fagdidaktikk, og refleksjon i studiet den naudsynte lærarkompetansen med norskfaget i sentrum.

11 Presentasjon og planar Grunnleggande ferdigheiter: Ein institusjon: I løpet av 2. studieår skal studentene delta i tverrfaglig temaarbeid om betydningen av grunnleggende ferdigheter for barn og unges læring. Samtlige fag skal bidra som likeverdige partnere. Interessante funn: Ein institusjon: studenten skal kunne undervise i nynorsk som sidemål Ein institusjon: I No2 føreset ein at mange didaktiske emne er gjennomgått i Norsk 1 11

12 12 «Pensumkanon»? Barnelitteratur, sjangrar og teksttypar, av Birkeland,G og Mjør,I Norskdidaktikk, ei grunnbok, Smidt,J Lesedidaktikk: etter den første leseopplæringen, Roe,A Grammatikken i bruk, Iversen,H.M og Otnes,H Norsk litteraturhistorie, Andersen,P T Å skrive i alle fag, Lorentzen,R og Smith,J Mening i tekst, Austad,I Fagbok i bruk, Helgevold,L og Engen L Diktboka, av Kaldestad,P.O og Knutsen,H Elevens tekst, Skjelbred,D

13 Funn pensum Volum: stor variasjon i mengd og utval i liten grad høve til eige val Profesjonsretting: Kanon dei fleste bøkene er tydelig profesjons-, didaktisk- og praksisretta. Oppdatert / forskingsbasert: nytt om samansette tekstar, store lenkjesamlingar på nett mykje litteratur er henta frå dei ulike nasjonale sentra, forsking er ofte knytta til desse 13

14 Pensum 5-10: er målgruppa i fokus?: Roe, A: Lesedidaktikk: etter den første leseopplæringen Litteraturhistorie med vekt på vaksenlitteratur Grunnleggande ferdigheiter: Å lese i alle fag, Å skrive i alle fag Internasjonalisering/det fleirkulturelle: lite synleg i primærlitteraturen Samisk skjønnlitteratur og forskingsartiklar skrivne av samiske forskarar 14

15 15 Funn arbeidskrav Obligatorisk frammøte Tal på arbeidskrav? frå 15 til åtte i svært ulikt omfang Fag vs. fagdidaktikk: Mest alle arbeidskrav har eller kan ha ei didaktisk vinkling Kva vert vektlagt? Samansette tekstar, digital mappe, lesestrategiar, arbeid med vurdering og respons, munnlegheit i klasserommet, men også tradisjonelle sjangrar som litterær analyse og elevtekstanalyse

16 Arbeidskrav Prøving av kunnskap i begge målformer? på tre institusjonar vert nynorsk berre sikra vurdering i samband med arbeidskrav eller til heimeeksamen Studenten som forskar: få arbeidskrav krev empiri På ein institusjon: eit arbeidskrav om munnlegheit vert knytt til eit Fou-prosjekt i første praksisperioden Nokre arbeidskrav kan kombinerast med/ verte ein del av bacheloroppgåva 5-10: er målgruppa i fokus? 16

17 Arbeidskrav Grunnleggande ferdigheiter: Ein institusjon: munnlege ferdigheiter som tema for arbeidskrav, både framføring og teori Praksisretta til ei viss grad: Eit arbeidskrav om munnlege ferdigheiter vert knytt til eit Fou-prosjekt i første praksisperiode Eitt arbeidskrav er lagt rett etter ein praksisperiode for å gi høve til datainnsamling og for å nytte praksiserfaringar Ei praksisrelatert oppgåve med tema lesestrategiar 17

18 Funn eksamenstypar Skuleeksamen: Ein institusjon: fire sekstimars skuleeksamen Tre institusjonar: to skuleeksamenar Ein institusjon: ein tradisjonell skuleeksamen Heiemeeksamen: Ein institusjon: ikkje heimeeksamen Fire institusjonar: to heimeksamenar kvar av ulik lengd og omfang - ein i form av digital mappeeksamen Munnleg eksamen: to institusjonar 18

19 Funn eksamen: innhald og vinkling Fag vs. Fagdidaktikk /praksis: Oppgåvene, særleg No1,inneheld både tradisjonelle og utradisjonelle didaktiske vinklingar: skisser eit undervisningsopplegg gi respons på ein elevtekst korleis legge til rette for den utforskande litterære samtalen i klasserommet korleis skape positive haldningar til språkleg mangfald Ingen døme på å trekkje inn praksierfaringar I No2 er det døme på reint faglege oppgåver og arbeidskrav - felles eksamen med studiefaget? 19

20 Eksamen innhald og vinkling Oppgåveformuleringane er tydeleg retta mot målgruppa Dette kjem tydelegast fram i den didaktiske delen - drøft korleis du kan jobbe med noveller i ungdomsskulen - drøft konsekvensane av situasjonen med to målformer i norskopplæring i ungdomsskulen - den vidare lese- og skriveopplæringa etc Nye eksamensformer knytte til heimeksamen/mappeeksamen: - digitale /multimodale tekstmapper Mange oppgåver har ein kortsvardel der faktakunnskap vert testa 20

21 Eksamen prøving av begge målformer Berre to av institusjonane sikrar prøving av begge målformer under tradisjonelle eksamensvilkår 21 Dei tre andre let anten studentane velje målform, eller dei bed om nynorsk på heiemeksamen og bokmål på skuleeksamen ei spesiell ordning: Ein tekst frå arbeidsmappa, vald av faglærar, går til eksamensvurdering. Studenten vel målform

22 Kva er nytt? Ei tydelegare profesjonsretting med vekt på fagdidaktikk Større variasjon i pensum, men mindre variasjon i eksamensformer auka litteraturutval pga større forskingsaktivitet? meir vanleg med faktakunnskapstesting til eksamen (kortsvar) 22

23 Kva er nytt? I tillegg til ny sjef: Multimodale tekstar Meir munnleg aktivitet Sensur: intern sensur, men krav om ekstern kvart tredje år Meir vekt på norsk som andrespråk og språkmangfald Forskingsbasert undervisning ser vi dette anna enn på plannivå? 23

24 Kva ser ut som før? Det er dei same institusjonane som ikkje testar begge målformer under skuleeksamensvilkår Lite eller ingenting av fleirkulturelt / internasjonalt perspektiv i pensumlitteraturen nokre døme på svensk primærlitteratur Som før uklart samband mellom praksis og teori i pensum, eksamen og arbeidskrav? 24

25 Kva er likt /ulikt mellom institusjonane? Tal på læringsutbyte: nokså likt på grunn av kopi av dei sentrale? Tal på arbeidskrav varierer mykje Nokså lik eksamensordning, mangfaldet ligg i arbeidskrava Eit kvalitetsanalysepunkt? ein institusjon merkjer seg ut med eit svært omfangsrikt og variert pensum stor vekt på språkmangfald og fleirspråk 25

26 Konklusjon Norskfaget i GLU 5-10 står fram som eit nasjonalt standardisert prosjekt har høg grad av likskap i fagleg struktur, vurdert ut frå dei sentralt gjevne styringsdokumenta Faget på formuleringsnivå er eit klart profesjonsretta studium Norsk GLU 5-10: eit profesjonsretta fag med ein etter måten høg grad av kjernefaglegheit. 26