Universell utforming i Husbanken Sigbjørn Spurkeland, Seniorrådgjevar i Husbanken
Slide om Husbanken 2
3
Disposisjon Kvifor tenkje universell utforming? Demografiske endringar Samfunnsøkonomi Livskvalitet Husbankens økonomiske verkemiddel 4
Kvifor universell utforming? 5
6
Eldre 80+, 2025-2030 6-7 % årleg auke Tal henta frå SSB 7
Eldre 80+, 2016-2040 Frå 220 000 til 470 000 Tal henta frå SSB 8
70+ i 2040 Over 1 million Tal henta frå SSB 9
Eldre over 80, 2016-2040 Frå 1 266 til 2 768 Tal henta frå SSB 10
70+ i 2040 5 920 personar Tal henta frå SSB 11
Kor godt er dei norske bustadane tilpassa? 12
Inngangsparti i norske bustadar 2 av 3 er ikkje tilgjengeleg 13
Andel livsløpsbustadar 59 prosent 14
«Fleire eldre må gå trapp» Manglande trinnfri tilkomst i lågblokker 600.000 personar 25.000 er over 80 år 25.000 mellom 70 og 79 år Tal henta frå Folke- og bustadtellinga 2011 15
4 av 5 bustadar i 2050 er allereie bygd. 16
Nordmenn pussar årleg opp for 86 000 000 000 17
18
Det kostar å ikkje tilrettelegge Heimetenester Sjukeheimsplass Kr. 235.000 Kr. 1.130.000 Tal henta frå KOSTRA for 2016 19
Erfaringar frå Finland viser at eldre i lågblokker med heis bur i gjennomsnitt 7,8 år lenger heime enn eldre i lågblokker utan heis 20
Tenester i heimen i staden for institusjon Ein gjennomsnittskommune* vil i 2030 kunne spare 25 mill. kroner årleg I 2040 er det 55 mill. kroner Og ikkje minst: betre livskvalitet for mange! * «Ny Analyse»: 12 000 innbyggarar, 100 sjukeheimsplassar, 460 mottakarar av heimehjelp 21
22
23
«Den onde sirkelen» Glemsomhet, manglende koordinasjon og mindre oppmerksomhet Fall, og ubehagelig opplevelse med fall Utvikling av kognitiv svikt Redsel for nytt fall Sosial isolasjon og inaktivitet «Innovasjon i omsorg» (NOU 2011:11). 24
25
26
Aktuelle økonomiske verkemiddel Grunnlån til oppføring Grunnlån til oppgradering Tilskudd til tilstandsvurdering Tilskudd til etterinstallering av heis Tilskudd i staden for trappeheis (NAV) Personrettede ordninger Tilskudd til utbedring og prosjektering Tilskudd til tilpassing 27
Husbankens grunnlån Markedets beste rente gir gunstige lånevilkår Flytende rente: 1,579 % Fast og lav rente gir forutsigbarhet Fast rente 3 år: 1,58 % Faste rente 5 år: 1,84 % Faste rente 10 år: 2,42 % Faste rente 20 år: 2,72 % % Opp til 8 års avdragsfrihet gir handlingsrom * Rentesats er for desember 2017 28
Grunnlån til oppføring 1. Universelt uforma bustad 2. Livsløpsbustad 3. Bustad forberedt for universell utforming 29
Universelt utforma bustad 30
Livsløpsbustad 31
Bustad forberedt for uu 32
Grunnlån til oppgradering Særleg gode enkelttiltak som gjev lån 1. Etterinstallering av heis 2. Tilgjengeleg og synleg inngangsparti 3. Tiltak som gjev alle nødvendige bustadfunksjonar på inngangspartiet 4. Utbetring av baderom 5. Enovas krav for oppgradering av bustad (energi) Opptil 100 % lån, ingen søknadsfrist og prioritert formål 33
34
Områdeløft Slettebakken, Bergen Før: Etter: Foto: Anne Line Grimen, Bergen kommune 35
36
Tilskot til etterinstallering av heis For bustadbygg på 3. etg eller meir Kan utgjere inntil 50 prosent av kostnaden 37
Tilskot til prosjektering Utrede ulike løysingar Kostnadsvurdering Arkitektteikningar 38
Tilskot til etterinstallering av heis Installering av heis Installering omfattar alle utgifter relatert til heisbygginga, inkludert kostnaden for eksempel å opparbeida uteområde for å sikra trinnfri tilkomst til heis, og bygging av nytt trappeløp. Skal føre til ein god generell oppgradering av bustadane 39
Heisprosjektet i Årdal i Årdal 40
41
42
43
44
Heisprosjektet i Årdal Installert heis i tre burettslag Totalt 34 heiser til 180 leilegheiter Har letta presset på omsorgsbustadar og sjukeheimsplassar i kommunen Auka verdien til leilegheitene 45
Tilskot i staden for trappeheis/rampe frå NAV Tilskot i staden for hjelpemiddel (NAV) 200 000 kr per oppgang 46
Tilskot i staden for trappeheis/rampe frå NAV 200 000 kr per oppgang 47
Tilskot i staden for trappeheis/rampe frå NAV 200 000 200 kr 000 per kr per oppgang 48
Tilskot til utredning/prosjektering Kartlegging av nødvendige tiltak for å gjere bustaden meir tilgjengeleg Inntil 40.000 kroner 49
Til personar med nedsett funksjonsevne eller eldre som har behov for tilrettelegging Både leigd eller eigd bustad Også dei i kommunale bustadar Alt frå fjerning av tersklar til utviding av grunnflate Tilskot til tilpassing 50
Tilskot til tilpassing 51
Tilskot over i rammetilskotet Frå 2020 skal begge både tilpassing- og prosjekteringstilskotet over i rammetilskotet i kommunen Må difor inn i kommunane sine budsjett om det fortsatt skal være tilskotsmidlar til slike prosjekt. 52
53
@seuniverselt dele og vise gode eksempler 54
Tverrfaglig samarbeid! 55