VURDERING RASFARE Mars 2016

DETALJREGULERINGSPLAN FOR TRØNSKENES. ETNE KOMMUNE VURDERING RASFARE Mars 2016 Innleiing I planområdet så syner aktsemdskart frå NVE at det er 4 område som er registrert som rasfarlege for stein- og snøras samt 1 område som er merka som aktsemdsområde for snøras innanfor plangrensa. Områda er lagt inn i kartet nedanfor etter omriss frå atlas.nve.no sine sider. Det er ingen område som er registrert med faktiske rashendingar. Dei fire registrerte rasfarlege områda er merka brunt (NGI) og nummerert SF1 til SF4. Aktsemdområdet for snøras er merka raudt og nummerert AF1. I vegleiaren «Sikkerhet mot skred i bratt terreng Kartlegging av skredfare i arealplanlegging og byggesak», så står det: Side 1

Aktsomhetskart viser potensielle løsneområder og utløpsområder for skred. Kartene gir ikke opplysninger om skredsannsynlighet. Aktsomhetskart kan ha ulik detaljeringsgrad, avhengig av hvilke metoder og ressurser som er nyttet i kartleggingen. Dess grovere aktsomhetskartet er, dess større utstrekning har normalt aktsomhetsområdene. Nøyere kartlegging vil derfor vanligvis redusere aktsomhetsområdenes utstrekning. I dag finnes det landsdekkende aktsomhetskart for snøskred, steinsprang og jord- og flomskred. Nærmere omtale av dem er gitt på skrednett.no. For deler av landet finnes det eldre snø- og steinskredkart utarbeidet av NGI. Ved utarbeidelse av disse kartene er det foruten bruk av modeller, gjort befaringer av skredfaglig sakkyndige. Ved avgrensning av 10 aktsomhetsområdene er sannsynlig skredutløp vurdert i forhold til lokale terrengforhold, skogdekke og andre lokale faktorer. Aktsomhetsområdene på disse kartene har derfor som hovedregel noe mindre utstrekning enn aktsomhetsområdene på de landsdekkende snøskredkartene. NGIs kart kan brukes til å avgrense aktsomhetsområder for snøskred i stedet for de nasjonalt dekkende aktsomhetskartene. Innanfor planområdet så har ein område som både er merka ut i frå registreringar gjort av NGI (brunt) og seinare teke ut frå digitale modellar, NGU registrering (raud). Ut i frå det som står i vegleiaren, så er nøyaktigheita best på NGI- registreringane, og ein har difor forholdt seg til desse i planarbeidet. Geologidata i området seier at fjelltypen i området består av diorittisk til granittisk gneis, migmatitt. Lausmassar er synt som tynt morenelag for storparten av området, og det er for det meste lauvskog som veks i planområdet. Det er ikkje dokumentert at det har førekome rashendingar her. Ein har snakka med grunneigarar i området, og dei kan heller ikkje hugse at det har gått korkje snø- eller steinras her. Det er generelt liten fare for snøras i området, då det generelt er lite snø her. Maks snømengd i løpet av året er normalt mindre enn 50 mm vassekvivalent 1971-2000 (senorge.no) ca. 50 cm snødjupne. Utløsningsprosesser Det må som regel komme over 0,5 m snø i løpet av to til tre døgn, sammen med sterk vind, for at store snøskred skal bli utløst. Markerte temperaturstigninger kan også føre til at det går snøskred. Stabiliteten i snødekket har også betydning for når skred blir utløst. Det er svært sjeldan slike forhold oppstår her. I tillegg så er det ein del vegetasjon i alle dei registrerte aktsemdsområda. Ruhet og vegetasjonsforhold i skredbanen. Store steinblokker vil bremse skred så sant de ikke snør ned. Skog opp mot løsneområdet vil også bremse, mens skog nede i utløpsområdet har liten betydning. Skogen vil ikke bremse skred i vesentlig grad dersom høydeforskjellen mellom skogen og toppen av løsneområdet er større enn 100 m. Det er heller ikkje høgdeskilnad på meir enn 100 m mellom skogen og toppen av eit eventuelt løsneområde. Side 2

Flyfoto syner vegetasjon i store delar av områda som er synt rasfarlege. Med dette som utgangspunkt, så har ein vidare kommentert og vurdert dei ulike registrerte områda. Områda er vurdert ut i frå modell gitt i «Samfunnssikkerhet i arealplanlegging - kartlegging av risiko og sårbarhet», som ein igjen har teke inn i ROS-analysen i planomtalen. Side 3

SF1 Område SF1. Område SF1 er på atlas.nve.no sine sider opplyst til å vere eit område som har potensiale for snø- og steinras. Tematisk kvalitet er: Lav posisjonell- og tematisk nøyaktighet, lav oppløysing og med generalisering. NGI- registert. Tilkomstvegen til heile Trønskenes går gjennom dette området i dag, og i planforslaget er det ikkje lagt inn nye bustader eller fritidsbustader innanfor dette området. Ein har fått pålegg om å regulere inn fortau langs eksisterande køyreveg og ei mindre utviding av vegen. Då ein var på synfaring i området, såg ein at det både er vegetasjon og ru overflate i dette området. Side 4

Bilete frå dagens tilkomstveg til Trønskeneset syner vegetasjonen innanfor området SF1. SF1. Vegen frå motsett side og på sommartid. Side 5

Bileta syner eit parti langs vegen med dårleg fjell og mogleik for steinsprang. Bileta er teke ved ca. profil 150. Side 6

Biletet syner eit parti langs vegen med dårleg fjell og mogleik for steinsprang. Biletet er teke ved ca. profil 200. Sannsyn for ras: Konsekvensar i dag: Konsekvensar i høve til reguleringsplan: 4 - Sannsynleg 3 - Alvorleg. Eit eventuelt steinras vil rase ned på vegen. Det er ingen bustader innanfor området i dag. Det kan eventuelt opphalde seg folk/bil på vegen når ras/steinspranget går. 3 - Alvorleg. Same som i dag berre at det vil bli meir trafikk på vegen. Risiko 12 Planleggjar sin kommentar - SF1: Vegen er utsatt for steinsprang i dag og burde truleg sikrast no. Ein har snakka med grunneigar som har budd der i 70 år og brukt denne vegen jamnleg. Han seier at han ikkje kan huske at det har gått noko ras her og heller ikkje noko steinsprang, men i samband med ei eventuell utviding av denne vegen så bør ein leggje inn i føresegnene at geolog må kontaktast og sikringstiltak vurderast i samband med prosjekteringa/byggemeldinga. I byggjeperioden kan rystelsar og inngrep i massane gjere at det er ein midlertidig større risiko for ras. Etter ei eventuell utbygging vil ikkje rasfaren bli noko større inn han er i dag, men auka trafikk gjer at det er større mogleik for at det kan vere menneske til stades når raset går. Side 7

Konklusjon: Ein markerar dette som fareområde i planen og skriv at området må utgreiast for ras i samband med prosjekteringa av ny veg med fortau i føresegnene. SF2 Områda SF2, SF3, SF4 og AF1. Området SF2 er på atlas.nve.no sine sider opplyst til å vere eit område som har potensiale for snø- og steinras. Tematisk kvalitet er: Lav posisjonell- og tematisk nøyaktighet, lav oppløsning og med generalisering. NGI registert. Ein del av tilkomstvegen til Trønskeneset går gjennom SF2, men denne delen av vegen ligg ikkje innanfor planområdet. På eit tidlegare tidspunkt i planprosessen hadde ein lagt inn nokre bustadtomtar på nedsida av denne vegen, men på grunn av den potensielle skredfaren i dette området, vart desse trekt ut. Ein har difor ingen nye tiltak som er i konflikt med SF2. Området går litt inn på eksisterande bustadtomt EB5 og ny bustadtomt B1, men byggjegrensa gjer at ein ikkje kan byggje noko på den delen av tomta som ligg innanfor området. Då ein var på synfaring i området, såg ein at det også her er vegetasjon og lite lausmassar. Side 8

Området SF2 sett i frå sør der aktsemdsona startar. Området SF2 der kor det er brattast og nærast veg. Side 9

Området på nedsida av vegen er stort sett skogkledd og relativt flatt. Side 10

I følgje grunneigar så var dette beiteland for 50 år sidan. Området gror igjen og ligg inne i AF1. Sannsyn for ras: Konsekvensar i dag: Konsekvensar i høve til reguleringsplan: 4 - Sannsynleg. 2 - Ein viss fare. Eit eventuelt steinras vil kunne rase ned på vegen og eventuelt også over vegen. Det er ingen bustader innanfor området. Det kan potensielt opphalde seg folk på vegen, men det er ein lite trafikkert veg. 2 - Ein viss fare. Ikkje noko endring av bruken av området i høve til i dag. Risiko 8 Planleggjar sin kommentar - SF2: Tilsynelatande mindre fare for steinsprang og/eller ras her enn i SF1, men i løpet av 200 år så kan det skje ei hending eller to. For vegen som går forbi her er det mykje mindre trafikk, og i planen så er det ikkje tenkt noko utvida bruk av denne vegen. Ein markerer den delen av SF2 som ligg innanfor plangrensa som rasfarleg i planen. Området går litt inn på ei eksisterande bustadtomt (EB5) og ei ny tomt (B1). Området ligg utanfor byggegrensene til desse to tomtane, og det vil ikkje kome nybygg innanfor rasområdet. Side 11

SF3 Området SF3 er på atlas.nve.no sine sider opplyst til å vere eit område som har potensiale for snø- og steinras. Tematisk kvalitet er: Lav posisjonell- og tematisk nøyaktighet, lav oppløsning og med generalisering. NGI registert. Området er ca. 2,1 daa stort og byrjar med ei bratte i vest med ca. 27º til 45º helling og endar ut på ei flate. Denne flata ligg i ein eksisterande hage, og SF3 vert her overlappa med SF4. I reguleringsplanen så syner ein at eksisterande veg går gjennom her og at det er ei eksisterande bustadtomt her. I planen er det ikkje tenkt nokre nye tiltak her, eventuelt litt utviding av eksisterande veg. Då ein var på synfaring i området, såg ein at det også her er litt vegetasjon. SF3. Skråninga ovanfor hagen har litt lausmassar og litt vegetasjon. Vegleiaren seier: Terreng-/grunnforhold i løsneområdet Steinskred og steinsprang løsner vanligvis i bratte fjellpartier der terrenghelningen er større enn 40-45º. Steinsprangene utløses fra oppsprukket berg og overheng. Stein som ligger dårlig forankret i en bratt skråning kan begynne å rulle fordi løsmassene i skråningen siger. Side 12

Her er det berre små parti som er så bratte som 40-45 º. I tillegg så er overflata ru, det er litt lausmassar (10-15cm) og vegetasjon på store delar av området som vil halda eventuelle lause steinar på plass. Det er ca. 17m høgdeskilnad frå øvre til nedre del av aktsemdsområdet. Dette, samt at det ikkje er kjent at det har gått korkje steinsprang eller ras i området på 70 år, gjer at ein ser det som lite sannsynleg at det skal gå ras her. Sannsyn for ras: Konsekvensar i dag: Konsekvensar i høve til reguleringsplan: 2 - Lite sannsynleg. 2 - Ein viss fare. Eit eventuelt steinras vil kunne rase ned i hagen og eventuelt i vegen. Det er ingen bustader innanfor området. Det kan potensielt opphalde seg folk i hagen eller på vegen. 2 - Ein viss fare. Det same som i dag berre at det vil bli meir trafikk på vegen forbi. Risiko 4 Planleggjar sin kommentar - SF3: Forholda her samt utsegn frå grunneigarar tilseier at det er lite sannsynleg at det vil gå ras eller steinsprang i dette området. Eit eventuelt steinsprang vil ikkje få stor fart, låg høgdeskilnad, og vil eventuelt hamne i frukthagen. Dette gjer at ein vel å ikkje vise dette som eit fareområde i planen. I planen så har ein heller ikkje tenkt å gjere nye tiltak som vil få konsekvensar for dette område. Området blir liggande som i dag. SF4 Området SF4 er på atlas.nve.no sine sider opplyst til å vere eit område som har potensiale for andre lausmasseskred. Tematisk kvalitet er: Lav posisjonell- og tematisk nøyaktighet, lav oppløsning og med generalisering. NGI registert. Området SF4 er ca. 2,5 daa stort. Området byrjar med ein liten del som går inn i bratta som skildra under området SF3. Det går så vidare over flata som er hagen til gnr. 130 bnr. 68 vidare over ein knaus og tilkomstvegen til bruket på gnr. 130 bnr. 3, før det endar ut på ei flate på det som tidlegare var dyrka mark. I reguleringsplanen så syner ein at eksisterande tilkomstveg går gjennom området, og at det er ei eksisterande bustadtomt her. Innanfor SF4 så står det også to garasjar. Det er ikkje tenkt nye byggjetiltak her i reguleringsplanen, men tilkomstvegen er tenkt flytta litt og utvida slik at han kan nyttast av alle hytteeigarane på Trønskeneset. Side 13

SF4. Hagen i dag. Litt lausmassar, men og område kor fjellet stikk opp i dagen. Side 14

SF4. Klarte å stikke stanga ca. 70cm ned i lausmassane i hagen. Side 15

SF4. Frukttre i hagen og skråninga som er synt rasfarleg på atlas.nve.no sine sider. Side 16

SF4. Hagen mot garasjen. Her er det grunnare ned til fjell. Garasjen ligg på fjell. Side 17

SF4. Fjell i dagen ved garasjen. SF4. Begge garasjane til høgre i biletet. Fjell i skråninga her. Ein fjellrygg som eit eventuelt jordras må passere. Side 18

Sannsyn for ras: Konsekvensar i dag: Konsekvensar i høve til reguleringsplan: 2 - Lite sannsynleg. 2 - Ein viss fare. 2 - Ein viss fare. Same som i dag. Risiko: 4 Planleggjar sin kommentar - SF4: Lite lausmassar samt at det er ein terskel i framkant med fjell gjer at det er veldig liten sannsynlegheit for jordras her. Dette gjer at ein har vald å ikkje vise dette som eit fareområde i planen. I planen så har ein her tenkt å leggje ny tilkomstveg delvis i fjellsida mellom garasjane. Det blir berre køyreveg som går igjennom området. AF1 Området AF1 er på atlas.nve.no sine sider opplyst til å vere eit område som har potensiale for snøras. Tematisk kvalitet er: Lav posisjonell- og tematisk nøyaktighet, lav oppløsning og med generalisering. NGU registert. Dette vart ein overraska over, for slik området framstod på den første synfaringa ein var på i området, så tenkte ein ikkje over dette som noko snøskredfarleg område. Som ein ser i innleiinga, så er denne registreringa av ein dårlegare kvalitet enn dei andre, og i telefonsamtale med NVE så fekk ein beskjed om at nøyaktigheita til dei brune områda i kartet var betre her, og at ein i utgangspunktet då kunne sjå på avgrensinga for snøskred opp mot dette. Det blir då SF2 som blir avgrensinga her. Ein var likevel på synfaring og såg at det var mykje vegetasjon her og ikkje så bratt. Storparten av området ligg med ei helling på mellom 12º og 17º, og det er berre mindre parti med opp mot 50º helling. Snømengdene her gjer det svært lite sannsyn for snøras. Området ovanfor, SF2, er vestvendt og større delar er brattare enn 50º. Slike område er det ikkje normalt at det legg seg mykje snø i, og heller ikkje her er det vanleg med større snømengder. Det er fjell i dagen nokre stader og ein hadde med seg lett boniteringsutstyr og det tjukkaste laget med lausmassar var på ca. 80cm oppe ved vegen. Side 19

AF1 på toppen er ganske flatt og ikkje så tett lauvskog. Lenger nede så er det brattare og ein del meir lauvskog. Side 20

Det har også vore teke ut litt skog her. Det er ikkje spor etter ras her frå nyare tid, og ein reknar det som svært lite sannsynleg at det skal gå nye ras her. Sannsyn for ras: Konsekvensar i dag: Konsekvensar i høve til reguleringsplan: 2 - Lite sannsynleg. 1 - Ubetydeleg. Om det mot formoding skal rase her så er det veldig små parti som kan rase og då blir ikkje konsekvensane store. 1 - Ubetydeleg. Same som i dag. Risiko 2 Planleggjar sin kommentar - AF1: Området er NGU-registert og som nemnd i innleiinga mindre nøyaktig enn NGIregistreringa her. Snømengdene i området samt synfaringa på plassen bekreftar at det er lite sannsynleg med snøras her. Dette området er difor ikkje vist som fareområde i planen. Vidar Vedå Ingeniør Gøtz AS Side 21