VOLDA KOMMUNE SAKSDOKUMENT Sakshandsamar: Henrik Skovly Arkivsak nr.: 2014/1316 Arkivkode: 151 Utvalsaksnr Utval Møtedato Formannskapet Kommunestyret ÅRSBUDSJETT 2015 OG ØKONOMIPLAN 2015-2018 Administrasjonen si tilråding: 1. Skatt på inntekt og formue for 2015 skal skrivast ut i samsvar med maksimalsatsane som Stortinget vedtek. 2. Kommunestyret vedtek følgjande prinsipp for drifta i Volda kommune: - Fokus på kjerneoppgåvene - Standard som er god nok - Optimalisere ressursbruken - Smarte løysingar - Fokus på budsjettstyring 3. Kommunestyret vedtek framlegget til strategiar slik dei framgår av budsjett- og økonomiplandokumentet. 4. Overordna mål for Volda kommune vert vedtekne som det går fram av kapittel 3.1 i 5. Mål for sektorane/stabane vert som det går fram av kapittel 3.3-3.10 i 6. Volda kommune si netto driftsramme i 2015 ( fordelt til drift) vert vedteken som vist i budsjettskjema 1A. 7. Volda kommune si netto driftsramme i 2016-2018 ( fordelt til drift) vert vedteken som vist i budsjettskjema 1A.
8. Brutto og netto budsjettrammer for sektorane i 2015 vert vedtekne som vist i Budsjettskjema 1B, med dei tiltaka som framgår av 9. Brutto og netto budsjettrammer for sektorane i 2016-2018 vert vedtekne som vist i Budsjettskjema 1B. 10. Investeringar i 2015 blir som vist i budsjettskjema 2B. Finansiering av investeringane blir vedteken som vist i budsjettskjema 2A. 11. Det vert i 2015 gjort låneopptak på kr 45.701.000. 12. Investeringar i 2016-2018 blir som vist i budsjettskjema 2B. Finansiering av investeringane blir vedtekne som vist i budsjettskjema 2A. 13. Ubrukte løyvingar på investeringsbudsjettet for inneverande år (2014) vert overført til 2015. 14. Satsane for drifstilskot til ikkje kommunale barnehagar i 2015 vert som vist i tabell nr 2 i saksutgreiinga. 15. Volda kommune nyttar lokale satsar for kapitaltilskot til ikkje kommunale barnehagar i 2015. Kapitaltilskotet er kr 3.714 pr heiltidsplass i 2015. Det vert ikkje utbetalt ekstra tilskot til ikkje kommunale barnehagar med kapitalkostnader som overstig dei lokale satsane. 16. Kommunestyret vedtek å skrive ut eigedomsskatt på all fast eigedom i heile kommunen i 2015, jamfør eigedomsskattelova 2 og 3 bokstav a). 17. Kommunestyret vel å nytte bustadverdier (formuesgrunnlag utarbeidd av Skatteetaten) som metode ved taksering av bustadeigedomar. Andre eigedomar vert verdsett ved taksering etter eigedomsskattelova 8 A-2. 18. Skattesatsen i 2015 vert sett i medhald av eigedomsskattelova 11 og 13 til 4. 19. Ved taksering og utskriving av eigedomsskatt nyttar kommunen tidlegare vedtekne skattevedtekter. 20. Eigedomsskatten skal betalast i 3 terminar. 21. Nye tiltak for 2015 vert vedtekne i samsvar med omtale i kapittel 3.2 i 22. Løyving frå kraftfondet vert vedteke i samsvar med omtale i kapittel 2.10 i
Alternativt budsjett Alternativt budsjett er omtalt i kapittel 1 i Her er det en skrivefeil. Den riktige skattesatsen skal vere 3,66, (ikkje 3,4 som det står i budsjettdokumentet). Eigedomsskatt For bustadhus har kommunestyret vedteke å skrive ut skatten på grunnlag av formuesgrunnlaget. Likningsverdien vil vere 25 % av formuesgrunnlaget. Utrekning av eigedomsskatten etter denne modellen vert da: År 1 (2014) Likningsverdi x 4 x 67 % x 2 o/oo År 2 (2015) Likningsverdi x 4 x 80 % x 4 o/oo (I dømet for 2015 er det brukt 4 promille som er i samsvar med rådmannen sitt forslag, men dette avheng av kva sats som vert vedteke av kommunestyret for 2015) Tilskot til ikkje kommunale barnehagar Kommunen skal fatte vedtak om tilskot for 2015 basert på det nye regelverket (rekneskapsmodellen). Dette inneberer at kommunen skal bruke rekneskapstala og barnetalet i dei kommunale barnehagane frå 2013 for å berekne tilskotssatsen. Rekneskapstala frå 2013 skal oppjusterast med anslaget på pris- og lønsvekst i kommunesektoren (kommunal deflator) for 2014 og 2015 som vart publisert i nasjonalbudsjettet i oktober. Deflatoren for 2014 og 2015 er i figuren under. (jamfør www.fylkesmannen.no ) 2014 2015 Deflator 3,0 3,0 Herav lønsvekst 3,3 3,3 I deflatoren utgjer løn knapt to tredjedelar. Rekneskap 2013 + kompensasjon for pris/lønsvekst = endeleg tilskot for 2015.
Tabell nr 1: Nasjonale satsar for 2015 Drift inkl. adm Nasjonale satsar 2015 pub. 22.oktober Per time Per heiltidsplass Drift Kapital Totalt inkl. adm Kapital Totalt Tilskudd ordinære barnehager - små barn 91,3 4,4 95,7 197 200 9 500 206 700 Tilskudd ordinære barnehager - store barn 44,3 4,4 48,7 95 700 9 500 105 200 Familiebarnehager - små barn 70,6 5,6 76,2 152 500 12 000 164 500 Familiebarnehager - store barn 53,8 5,6 59,4 116 300 12 000 128 300 Tabellen over viser dei nasjonale satsane for 2015. Bakgrunn for dei nasjonale satsane Tilskotet til ikkje-kommunale barnehagar er regulert i forskrift om likeverdig behandling ved tildeling av offentlege tilskot til ikkje-kommunale barnehagar. Satsane er fastsatt på bakgrunn av Telemarksforskning sitt notat Nasjonale satser for tilskudd til ikke-kommunale barnehager i 2015 I dei nasjonale satsane er det lagt til grunn ein maksimalpris på kr 2 580,- per månad jf. Prop. 1S (2014-2015). Satsane kan verte justert som følgje av Stortingets handsaming av statsbudsjettet for 2015. Det er i utrekninga lagt til grunn den nye maksimalprisen. Kapitaltilskot ikkje kommunale barnehagar Det står følgjande i Rundskriv Udir-7-2014forskrift om likeverdig behandling ved tildeling av offentlige tilskudd til ikkje-kommunale barnehager. Kommunen skal gi tilskudd til kapitalkostnader i godkjente ikkje-kommunale barnehager per heltidsplass. Kommunen velger om den vil gi tilskuddet ut i frå gjennomsiktige kapitalkostnader per heltidsplass i egne tilsvarende kommunale barnehager, eller om den vil benytte nasjonale gjennomsnittssatser for kapitaltilskudd fastsatt etter departementet. Dersom kommunen velger å gi tilskuddet ut i frå gjennomsnittlige kapitalkostnader per heltidsplass i egne tilsvarende kommunale barnehager, er grunnlaget for beregningen kommuneregnskapet frå to år før tilskuddsåret. Grunnlaget skal indeksregulerast med faktoren for forventet pris- og kostnadsvekst i kommunesektoren (kommunal deflator). Volda kommune nyttar lokale satsar for kapitaltilskot til private barnehagar i 2015. Det vert ikkje betalt ut ekstra tilskot til private barnehagar med kapitalkostnader som overstig dei nasjonale satsane.
Tabell nr 2: Volda kommune sine satsar for 2015 Volda kommune Per time Per heiltidsplass Drift inkl. Drift adm Kapital Totalt inkl. adm Kapital Totalt Tilskudd ordinære barnehager - små barn 88,7 1,7 90,4 191 571 3 714 195 285 Tilskudd ordinære barnehager - store barn 42,5 1,7 44,2 91 845 3 714 95 559 Familiebarnehager - små barn 71,1 5,8 76,8 153 470 12 360 166 036 Familiebarnehager - store barn 54,4 5,8 60,2 117 523 12 360 129 883 Tabellen over viser utrekna satsar for 2015. Utrekningane viser at dei kommunale satsane for drift inkludert administrasjonspåslag blir kr 191 571,- pr til barn under 3 år og kr 91 845,- for plassar til barn som er 3 år og eldre. Kapitaltilskuddet er berekna til kr 3 714,- pr heiltidsplass. Det er i statsbudsjettet for 2015 foreslått at minimumstilskotet til ikkje-kommunale barnehagar skal bli vidareført på dagens 98% i 2015. Dette minimumstilskotet, 98%, er lagt inn i utrekninga for tilskotet for 2015. Kommunane er foreslått kompensert for heilårsverknaden av tiltaket (frå 96 til 98% frå 1 august 2014) med 95,9 million kroner. Volda kommune vert tilført kr 165 000,- som følgje av dette. I 2015 skal kommunen fatte vedtak om tilskot etter det nye regelverket, og etterjustere tilskotet for 2014 etter det gamle regelverket. Brutto og netto budsjettrammer Vi har teke i bruk Arena budsjettmodul, og inneheld rådmannen sitt framlegg til budsjett på detaljnivå. Sum utgifter og sum inntekter for kvar sektor går fram av budsjettskjema 1B ( er med som vedlegg mot slutten av budsjettdokumentet). Usikre faktorar. Det er budsjettforlik i Stortinget mellom regjeringa, KRF og Venstre. Detaljane for kva dette inneberer for kommunen sine frie inntekter er ikkje klare. Rådmannen har ofte gjort greie for den store usikkerheita knytt til budsjettering av pensjon. For 2015 er det budsjettert med 15% som arbeidsgjevar sin andel ( arbeidstakar betalar 2%). I møte med KLP 17. november er prognosen for 2015 justert opp til 16%. Vidare har rådmannen gjort greie for andre usikre faktorar i budsjettdokumentet og vil også i denne saka presisere nøvendigheita av å budsjettere med buffer for å ta høgde for usikkerheit og tole svingingar i drifta. Auke i gebyr på betalingstenester Auke i gebyr på dei enkelte betalingstenester vert handsama som eigne saker.
Startlån Det er ikkje lagt inn opptak av nye Startlån (ordninga som kommunesektoren administrerer på vegne av Husbanken) i 2015. Vi har pr 17. november ca10 mill kr i ubrukte midlar, og vil dekke behovet i 2015. Innspel frå sektorane som ikkje er med rådmannen sitt framlegg til årsbudsjett og økonomiplan (både investering og driftstiltak) Sektorane vart i august invitert til å kome med forslag til nye tiltak i budsjettet for 2015. Her er ei kort oppsummering om tiltak som ikkje er med i rådmannen sitt budsjettframlegg: Oppretting av byggskikkpris (kr 40. 000 pr år) Nye hyller på biblioteket. Det er lagt inn ca kr 200.000 mindre enn sektoren bad om. Ny reinhaldstilling Brann/eigedom 30% stilling - Kr 140.000 Midlertidige bustader Auka Drifts og vedlikehaldskostnader,kr 250.000 Omorganisering eigedom med effekt på gartnarområdet 1 ny stilling Kr 500.000 Nye Krav til forvaltning av kommunale eigedomar 45% stilling (kr 225.000), samt auka utgifter på kr 150.000 Utviding av Mork skule er med i 2017. I innspelet frå oppvekstsektoren er dette foreslått budsjettert i 2015. AVSLUTTANDE KOMMENTARAR Rådmannen vil presisere at det er særskilt viktig at budsjettet byggjer på realistiske føresetnader. Det er mykje betre å vere open på ubalanse enn å prøve å trikse med inntekter og utgifter for at det skal vere balanse på papiret. Rådmannen gjer i den samanheng merksam på at det under nye tiltak er teke med driftstiltak knytt til lovfesta rettar der ein like gjerne kunne ha lagt desse inn under konsekvensjustert budsjett. Dette gjeld mellom anna auka sosialhjelp, avlastningsteneste for barn og unge og dagtilbod til funskjonshemma. Det skal vere ein viss balanse i alt vi gjer, ikkje berre i økonomien, men også i høve det menneskelege aspektet når det gjeld tenestene og arbeidsmiljøet. Rådmannen vil sterkt oppmode kommunestyret om å budsjettere realistisk og vere tydeleg på strategien for å kome i balanse i løpet av økonomiplanperioden. Det vil vere svært demotiverande dersom ein skal måtte rapportere på urealistisk budsjett. Vidare er det viktig å finne ei berekraftig balanse mellom oppgåvene og ressursar til å gjennomføre. Dette er avgjerande viktig for meistringskjensla og utviklinga i sjukefråveret. Sjukefråveret har også ei kostnadsside. Eit reknedøme på dette viser at eitt års fråver med full refusjon for ein arbeidstakar med ei årsløn på kr 400 000 kostar kommunen 141 000. Administrasjonen greier å presse ned utgiftene ved å redusere på innleige av vikar. Det medfører press på arbeidsmiljøet og i neste omgang redusert kapasitet/teneste overfor brukarane.
Vedleggsliste: Innspel frå Volda kyrkjeleg fellesråd Uttale frå råd og utval Budsjett for interkommunalt IKT samarbeid Rune Sjurgard Rådmann Henrik Skovly Økonomisjef Utskrift av endeleg vedtak: Fylkesmannen Kommunerevisjonen Sektor og stabseiningar Økonomikonsulent Rekneskapssjef