Forfall meldast snarast til Pia Rørby Ruud (31 40 88 31) eller tenestetorget (31 40 88 00).

MØTEINNKALLING Hovudutval Plan og Ressurs Dato: 13.06.2013 kl. 12:00 Stad: Kommunestyresalen Arkivsak: 12/03159 Arkivkode: 033 Forfall meldast snarast til Pia Rørby Ruud (31 40 88 31) eller tenestetorget (31 40 88 00). Vara møter berre etter nærare innkalling. Synfaringssaker: Avreise kommunehuset 08:45 9:00 Oppmøte mottaket på Tuv. Orientering om deira drift og behov 9:45 Synfaring Krøsleino (Bulien), dispensasjon for mønehøgde SAKSKART Side 35/13 12/03158-9 36/13 13/00387-3 Saker til behandling Godkjenning av protokoll frå møte i Hovudutval for Plan og ressurs 23.05.2013 62/9 Søknad om frådeling av tun - Anne Ulsaker Bækken/Svein Bækken 3 4 37/13 12/02401-22 82/1 Klage på avslag på dispensasjon frå konstruksjonssikkerheit for ombygging av låve/driftsbygning. Fausko 13 38/13 13/00485-2 39/13 13/00879-2 70/33 Søknad om dispensasjon frå kommuneplan sin arealdel for krav om maks mønehøgde. Bulin. Haug 57/1/16 - Søknad om dispensasjon frå krav om mønehøgde i kommuneplanen. Helsinglia - Erik Windt 20 24 40/13 12/00895-24 Bergastølslåtta detaljreguleringsplan - 2. gongs handsaming og eigengodkjenning 27 Delegerte saker 116/13 12/01296-3 51/173 Ferdigattest, ny hytte 35 1

117/13 12/01570-5 88/120 Ferdigattest for bustadhus, Lio-Juliebø Innvilga 118/13 12/01570-6 88/120 Igangsettingsløyve for garasje,lio.juliebø Innvilga 119/13 12/01853-6 120/13 12/03084-8 121/13 13/00602-9 53/17 Endring og Ferdigattest for avkjørsel stølsvegen Lykkjaheim - Engestølen 72/54 - Delegert vedtak - Frådeling av utleigehytte Holdeskaret, Tore Flaget Igangsettingsløyve 3. del - vannledning frå elva, under Rv.52 og til bygninger i samsvar med situasjonsplan Innvilga Innvilga 36 122/13 13/00606-3 Igangsettingsløyve - tilbygg, innbygging og utbedring. 37 123/13 13/00796-2 63/55 Igangsettingsløyve ny hytte 37 124/13 13/00803-2 125/13 13/00826-2 82/66 Igangsettingsløyve for riving av eksisterande fritidsbustad og oppsetting av ny fritidsbustad. Vårstølen. Borkholm 64/2 Igangsettingsløyve for riving av låve, ØST FOR VÅNINGSHUS Innvilga 38 126/13 13/00831-1 Godkjenning av lokal ansvarsrett for Tremax AS Innvilga 127/13 13/00844-2 128/13 13/00863-2 129/13 13/00872-2 130/13 13/00881-1 59/146 Ferdigattest for bustadhus og garasje. Vettrevegen 5. Larsen/Stolt 51/157- Igangsettingsløyve for fritidsbustad, Golfalpin. Hartvigsen 76/14 Søknad om riving og oppsetting av nytt tilbygg på bustadhus - Nilstad/Tuv - Rino Eikrehagen Lokal godkjenning av ansvarsrett for Tiurtoppen Hytter AS Innvilga 39 Innvilga 39 131/13 13/00883-2 Ferdigattest etter tidligere midlertidig bruksløyve 40 132/13 13/00892-2 133/13 13/00564-2 61/9 - Innvilga søknad om fritak for renovasjon - leilighet i våningshuset - Ola Markegård 71/29 - Delegert vedtak - Frådeling av fritidseigedom i samsvar med reguleringsplan for Fjellstølane og Holstein Innvilga 40 Hemsedal, 05.06.2013 Odd Holde Møteleiar 2

Saker til behandling 35/13 Godkjenning av protokoll frå møte i Hovudutval for Plan og ressurs 23.05.2013 Arkivsak-dok. 12/03158-9 Arkivkode. 033 Saksbehandler Pia Marie Rørby Ruud 1 Hovudutval Plan og Ressurs 13.06.2013 35/13 Saka vert avgjort av: Hovudutval for Plan og ressurs Vedlegg: Ingen Dokument i saka: - Protokoll frå møte i Hovudutval for Plan og ressurs 23.05.2013 Rådmannen si innstilling: Protokoll frå møte i Hovudutval for Plan og ressurs 23.05.2013 vert godkjent. 3

36/13 62/9 Søknad om frådeling av tun - Anne Ulsaker Bækken/Svein Bækken Arkivsak-dok. 13/00387-3 Arkivkode. 62/9 Saksbehandler Viel Ribberud 1 Hovudutval Plan og Ressurs 13.06.2013 36/13 Saka vert avgjort av: Hovudutval for plan og ressurs. Vedlegg: - Søknad med vedlegg. Dokument i saka: Søknad om frådeling av tun, innstempla i kommunen 22. feb. 2013. Tilleggsopplysningar / begrunning av søknaden, motteke 27. feb. 2013. Kart der frådelt tomt er skissert. Høyringsuttale frå NVE, datert 3.mai 2013 Høyringsuttale frå Fylkesmannen i Buskerud, mottatt 16. mai 2013. Høyringsuttale frå Statens vegvesen, mottatt 23. mai 2013. Høyringsuttale frå Buskerud Fylkeskommune, datert 30.05.2013. Saksopplysningar: Anne Ulsaker Bækken og Gunnar Bækken søker Hemsedal kommune om frådeling av tunet på naboeigedomen gnr. 62 bnr. 17 Ulsaker som dei i år 2000 kjøpte som tilleggsjord til sin eigedom. Før denne handelen hadde jorda på eigedomen sidan 1965 vore drive av Anne og Gunnar, og før det av far til Anne. Etter at eigedomen vart kjøpt vart våningshuset restaurert i 2010. det vart lagt inn vatn og kloakk, og huset vart bygd på for bortleige til fastbuande. Restaureringa var ferdig i 2011, men etterspurnaden etter bustad for fastbuande eller fritidsbustad for leige har vore liten slik at huset har stått tomt. Dei har no ein kjøpar på bustaden / tunet som ynskjer å flytte til Hemsedal med familien og overta eigedomen frå 1. juli 2013. Familien har hest og ynskjer å nytte låven til hestehald. Søkjarane driv gardsbruk med mjølkeproduksjon og Ulsåkstølen med overnatting, servering og stølsturisme. Dei har mange hus å ta vare i dag, og er glade for at nokon er interesserte i å ta vare på desse bygningane. Tomta er tenkt på ca. 1,5 daa, men må avgrensast på barmark. Det er ynskje om å ta minst mogeleg dyrka mark, men noko heilt opp mot tunet på eigedomen som er vanskeleg å drive må truleg fylgje med. 4

Tilkomst til eigedomen er tenkt der den er i dag. Det er bratt og ein litt dårleg køyreveg opp. Søkjar har i samband med revidering av kommunedelplanen for Ulsåk spelt inn ynskje om å få eit mindre bustadfelt i området i nærleiken av det omsøkte tunet. Viss dette feltet blir realisert vil det vera naturleg å få til ny veg til tunet i samband med denne utbygginga. Elles ligg avkøyring avmerkt på denne måten i gjeldande plan, Reguleringsplan for Ulsåk sentrum. Søknaden er ei deling etter jordlova 1 og 12 då det er frådeling av areal frå ein landbrukseigedom. Søknaden er også ei deling etter Plan- og bygningslova 20-1 m og ein dispensasjon frå Plan- og bygningslova 19 då det er omregulering av areal frå LNF til bustadformål. Søknaden må derfor på høyring til sentrale styresmakter før kommunen kan ta den opp til realitetshandsaming. Forhold til overordna plan: Omsøkte tun ligg innanfor gjeldande reguleringsplan for Ulsåk sentrum frå 1989.( planid 1989003 ) Tunet er der avmerkt som LNF - landbruk, natur og friluftsområde. Utsnitt frå reguleringsplan under. 5

Endring til einebustad vert då dispensasjon frå gjeldande plan. Som dispensasjon må planen sendast på høyring til Fylkesmann, Fylkeskommune, Statens vegvesen og NVE. Fylkesmannen, NVE og Statens vegvesen har kome med uttale til søknaden. Uttalene er drøfta under vurdering. Reguleringsplan for Ulsåk sentrum er nå under revidering og det vert utarbeida Områdeplan for området. Områdeplanen har ei snevrare avgrensing, og tunet vert no liggande utanfor planområdet. Søkjar har innspel til bustadfelt på eigedomen inntil det omsøkte tunet. Innspelet til bustadområde er pr. i dag ikkje teke inn i områdeplanen. Det er då naturleg å handsame søknaden som ein dispensasjon. Tunet ligg innanfor område avmerkt med snøskredfare. Miljøkonsekvensar: Naturmangfaldlova: For alle saker som vedkjem naturmangfaldet følgjer det av naturmangfoldloven 7 at prinsippa i naturmangfoldloven 8-12 skal leggast til grunn som retningslinjer ved utøving av offentleg mynde, og det skal framkome av avgjerda korleis desse prinsippa er vurdert og vektlagt i saka. Det er utført ein utsjekk i Naturbasen til Direktoratet for Naturforvaltning og i Artsdatabankens artskart, jf. at tiltaket påverkar natur. I tillegg er kommunens viltkart sjekka. Det er ikkje registrert prioriterte artar, trua eller nær trua artar på Norsk rødliste for artar 2010, utvalte naturtypar eller trua eller nær trua naturtypar på Norsk rødliste for 6

naturtypar 2011 i planområdet. Det er ikkje kjente registreringar av spesielle naturverdiar i planområdet. Planforslaget medfører ikkje inngrep som førar til at det må innhentast nye data eller kunnskap om biologisk mangfald. Kravet i 8 om at saken skal baserast på eksisterande og tilgjengeleg kunnskap, er oppfylt. Med bakgrunn i at naturmangfaldet i liten grad blir påverka og at det ikkje kan visast til negative effektar av tiltak på verdifull natur, blir det lagt til grunn at det ikkje er naudsynt og gjera grundigare vurderingar etter dei andre miljørettslege prinsippa i naturmangfoldloven 9-12. Dei miljørettslege prinsippa i naturmangfoldloven for å fatta offentlege vedtak vert vurdert å være oppfylt. Helse-/miljø og beredskapstilhøve: Ingen særskilte merknadar. Økonomiske konsekvensar: Ingen for Hemsedal kommune Vurdering: Vurdering etter jordlova: Den som vil dele ein eigedom som er nytta, eller kan nyttast til jordbruk eller skogbruk må ha delingsløyve etter jordlova 12. Føremålet med 12 i jordlova er å bevara ressursane på ein landbrukseigedom, og å bidra til ein tenleg bruksstruktur. I dette ligg det mellom anna å sikre og samle ressursane på bruket for noverande og framtidige eigarar. Jordlova 12 må sjåast i samanheng med sjølve føremålet med Jordlova i 1: Denne lova har til føremål å leggja tilhøva slik til rette at jordviddene i landet med skog og fjell og alt som høyrer til (arealressursane), kan verte brukt på den måten som er mest gagnleg for samfunnet og dei som har yrket sitt i landbruket. Arealressursane bør disponerast på ein måte som gir ein tenleg, variert bruksstruktur utifrå samfunnsutviklinga i området og med hovudvekt på omsynet til busetjing, arbeid og driftsmessige gode løysningar. Ein samfunnsgagnleg bruk inneber at ein tek omsyn til at ressursane skal disponerast ut frå framtidige generasjonar sitt behov. Forvaltninga av arealressursane skal vera miljøforsvarleg og mellom anna ta omsyn til vern og jordsmonnet som produksjonsfaktor og ta vare på areal og kulturlandskap som grunnlag for liv, helse og trivsel for menneske, dyr og planter Utifrå intensjonen i jordlova 1 skal frådeling vurderast etter jordlova 12. Vilkåret for å kunne gje løyve til frådeling etter 12 er at: - samfunnsinteresser av stor vekt talar for det - eller at frådeling er forsvarleg ut frå den avkastning eigedomen kan gje Ved avgjerd skal det og takast omsyn til om deling kan føre til drifts- eller miljømessige ulemper for landbruket i området. Det skal takast omsyn til godkjende planar som ligg føre for arealbruken etter plan- og bygningslova og omsynet til kulturlandskapet. 7

Er det samfunnsinteresser av stor vekt i saka? Samfunnsinteresser av stor vekt er slikt som har interesse for ein stor gruppe personar eller allmennheten. I dette tilfelle kan ein kanskje ikkje seia at det føreligg samfunnsinteresser av stor vekt, men for bumiljøet i grenda og for bygda vil det vera positivt å få fast busetjing på eigedomen. Er frådeling forsvarleg utifrå den avkastning eigedomen kan gje? At ei frådeling skal vera tilrådeleg utifrå den avkastning eigedomen kan gje inneber ein garanti for at landbrukseigedomar ikkje mister eller får redusert sitt ressursgrunnlag på uheldig måte, men held ressursane samla for noverande eller framtidige eigarar. I denne saka representerer bygningane som vert søkt frådelt verdiar for landbrukseigedomen som evntuelle utleigeobjekt. På den andre sida er det store kostnadar forbunde med vedlikehald av alle bygningar på ein landbrukseigedom. Landbrukseigedomen til søkjarane har to bustadhus i tunet og har slik både kårbustad og våningshus på eigedomen i dag. Tunet som vert søkt frådelt vil derfor ikkje ha nokon nødvendig funksjon som t.d. kårbustad på eigedomen. Eigedomen til Anne og Gunnar Bækken har andre utleigeeiningar i fjellet tilknytt drifta, samt at Ulsåkstølen som vert drive med overnatting, servering og stølsturisme er ein del av garden. Ei frådeling skal også tilfredstille ei driftsmessig god løysing og ikkje vera til konflikt for drift av landbrukseigedomen eller naboeigedomar. Einebustadar / tun kan vera konfliktfylte å ha inne i jordbrukslandskap. Det kan følgje støy og luktplager med landbruksdrifta som det ikkje alltid er like stor forståing for, men 12 i jordlova ligg no ute til revidering, og ei av dei foreslegne endringane er at det skal bli lettare å frådele bustadtomter frå landbrukseigedomar.. Bakgrunnen for dette er å styrke busetjing i grendene. Det omsøkte 8

tunet vil slik det er i dag ligge i eit jordbrukslandskap med beitemark og fulldyrka jord rundt. Dette kan i framtida ved skifte av eigarar skape konflikt i forhold til spreiing av husdyrgjødsel og liknande. Ein skal ikkje frådele bygningar som er nødvendige for drifta av eigedomen. I dette tilfelle representerer tunet ei potensiell leigeinntekt, men også ein kostnad i samband med vedlikehald av våningshus og gamal driftsbygning. Bygningane er ikkje nødvendige for drifta av avgjevar eigedomen. Vegtilkomst: Tilkomsten til tomta ligg på gjeldande reguleringsplan saman med avkøyring til tre bustadhus i området. Søkjarane har også laga veg gjennom tunet sitt og bort til den omsøkte eigedomen. Dette var ei grei løysing når bygget var tenkt til utleige, men er ikkje ynskjeleg viss tunet vert selt frå eigedomen. Det er då svært viktig å sikre tilkomsten til bustadtunet utanom tunet på avgjevareigedomen. Tilkomst må då opparbeidast med innkøyring som i gjeldande reguleringsplan, og opp til tunet slik vegen går i dag. Tilkomsten til tunet vil gå over gnr. 62 bnr. 9, og eigedoemen må derfor sikrast tinglyst rett til vegtilkomst. Konklusjon: Sakshandsamar viser til vurderinga over, og til signala om endringar i jordlova 12 og tilrår frådeling av tunet som omsøkt. Tomta kan vera på inntil 2 daa. Endeleg avgrensing vert gjort ved oppmåling på barmark. Frådeling etter plan- og bygningslova 20-1 m: Sjølve frådelinga (nytt gnr/bnr) vert gjort med heimel i plan og bygningslova 20-1 m. Sakshandsamar kan ikkje sjå at omsøkte frådeling er problematisk i forhold til frådeling etter plan- og bygningslova og oppretting av nytt gnr/bnr. Men det må stillast krav om tinglyst vegrett til eigedomen. Dispensasjon etter plan- og bygningslova 19-1 : Det har kome høyringsuttale frå Fylkesmannen, NVE og Statens vegvesen. Oppsummering av uttalene fylgjer med kommunen si vurdering av den enkelte i etterkant: Uttale frå Fylkesmannen i Buskerud: Fylkesmannen viser til nasjonale føringar for samordna areal og transport, utbyggingsmønster i kommuneplanen, naturmangfald, landskap og arronderingsmessige omsyn for landbruk. Dette går på at ein ved tilrettelegging av nye bueiningar legg vekt på avstandar til offentleg og privat service, ivaretaking av barn og unge sine interesser og klare grenser mellom bygde områder og LNF områder. Fylkesmannen konkluderer med at han har tillit til at kommunen vurderer alle relevante forhold i saka, og at forholda som er nemnd ovanfor i tilstrekkeleg grad vert ivaretatt. Omsøkte tun ligg i kort avstand til Ulsåk sentrum, med i underkant av 0,5 km til matbutikk og under 1 km til skule,1-4 klasse og barnehage. Fv 231 må kryssast, men utover det er det gangveg til skule og barnehage. Det er og forslag i områdeplan for Ulsåk sentrum å flytte Rv 9

231 til ny avkøyring ved oppvekstsenteret, og stenging av eksisterande vg for gjennomgangstrafikk. Det vil i tilfelle gje svært liten trafikk på vegen som må kryssast, men denne omlegginga ligg noko fram i tid. Forhold til landbruk og landbruksdrift er drøfta under jordlov. Uttale frå NVE: NVE har ingen merknad til denne konkrete søknaden då dette gjeld frådeling av eigedom der det allereie er bustadhus. Dei viser til Skrednett og aktsemdkart for snøskred som viser at området kan vera utsett for snøskred. Dei viser til at det i saksutgreiinga er nemnt at det i Områdeplan for Ulsåk er innspel til fleire bustadar i området. Før dette vert ein realitet må skredfaren i området utredast, og det må avklarast om kravet til tryggleik gitt i Tek10 for nye bustadar kan nås. Har ingen merknad til søknaden, men krev utredning viss det skal fleire bygg inn i området. Uttale frå Statens vegvesen: Statens vegvesen viser til Områdeplan for Ulsåk som er under revidering, og at adkomsten til tunet er samlokalisert med adkomsten til naboeigedomane 62/81,62/86 og 62/137. Dei tilrår at kommunen stiller som krav at tilkomsten vert opparbeida i tråd med gjeldande reguleringsplan for Ulsåk. Viser til delar av reguleringsplankart som er klipt ut og ligg ved saka, og som viser godkjent avkøyring. Uttale frå Buskerud Fylkeskommune: Dei kjenner ikkje til automatisk freda kulturminne på eigedomen, men påpeikar at det kan vera aktuelt å krevja arkeologiske registreringar dersom det skal byggast ny veg. Dei ynskjer eventuell byggesak på ny veg tilsendt til handsaming. Dei skriv om bygningane: Hallingstugu frå midten av 1800 talet, modernisert og med stort tilbygg låg verneverdi. Driftsbygning frå 1933 i bindingsverk, høg autentisitet, men i dårleg stand middels verneverdi. Tunet har låg verneverdi, men dersom ny eigar ynskjer å ta vare på stugu og driftsbygningen er dette sjølvsagt positivt. Uttala vert teke til etterretning i forhold til veg og kulturminneregistrering. Vuredreing: Dersom frådelinga etter plan og bygningslova ikkje samsvarar med plan, d.vs. kommuneplan eller reguleringsplan er det krav om dispensasjon noko som er tilfelle her. Vurderinga i forhold til dispensasjon går på om omsynet bak føresegna det vert dispensert frå blir vesentleg tilsidesett, og om fordelane ved å gje dispensasjon er klart større enn ulempene etter ei samla vurdering. Det vert søkt om frådeling av eit tun som tidlegare har hatt fast busetjing. Søkjar kan utan å søkje dispensasjon leige huset bort til fastbuande og denne bruken er i tråd med plan for området. Dispensasjonen gjeld frådelinga av tomta, og arealet si endring av formål frå landbruk til einebustad. Omsøkte frådeling krev og opparbeiding av gamal tilkomst til tunet i 10

samsvar med gjeldande plan. Eigedomen har jamfør søknaden eigen vasskjelde, og det er privat enkeltanlegg for avlaup for eigedomen. Ved vurdering av om fordelane er større enn ulempene vil frådelinga gje fast busetjing på tunet. Ved frådeling vert eigedomen vert omfatta av 0- konsesjon som er innført i Hemsedal kommune og det vil vera krav om fast busetnad på tunet. Hemsedal kommune har i mange år vore ein kommune med auke i folketalet. Dette har stagnert noko dei siste par åra. Det er pr. dato tilgjengelege bustadtomter i kommunen, men det fører også til aktivitet og trivsel å få fast busetjing i eksisterande bygningar. Tunet ligg i område avmerkt som utsett for snøskred på kommuneplankartet. Desse vurderingane er gjort utifrå kart og hellingsgrad. Sakshandsamar meiner at når huset vart godkjent for påbygging / restaurering for fast opphald vart det gjort ei vurdering av rasfaren i området som tilseier at tunet kan frådelast som omsøkt utan at rasfare treng vurderast nærmare. Tunet på avgjevareigedomen, og all eksisterande bygningsmasse på oppsida av Rv 52 i dette området ligg også innanfor område avmerkt med snøskredfare. Frådelt tomt vil bli liggande inni eit jordbrukslandskap inn mot dyrka mark og beitemark. Det vil for å få ei praktisk arrondering på tomta bli omdisponert litt fulldyrka areal. Jamfør søknaden var dette ein del av tunet tidlegare. Det er skrinn jord med fjell nesten i dagen og har mindre verdi i landbrukssamanheng. Konklusjon: Sakshandsamar kan ikkje sjå at omsynet bak bestemmelsane det vert dispensert frå eller omsyna i lova sin formålsbestemmelse vert vesentleg tilsidesett. Det vert derfor tilrådd å gje dispensasjon frå arealbruksformålet i reguleringsplan for Ulsåk sentrum i medhald av Planog bygningslova 19-2, fyrste ledd. Det må setjast krav til tinglyst vegrett til eigedomen. Rådmannen si innstilling: Vedtak etter jordlova 12: Hovudutval for plan- og ressurs godkjenner med heimel i jordlova 12 frådeling av tunet på nedre Ulsåker gnr. 62 bnr. 17 med bustadhus og driftsbygning, frå landbrukseigedomen gnr. 62 bnr. 9 søre Ulsåker. Frådelt tomt skal ta utgangspunkt i kart i saka, og kan vera på inntil 2 daa. Endeleg avgrensing ved oppmåling på barmark. Eigedomen må sikrast tinglyst vegrett over gnr. 62 bnr. 9 med avkøyring som i gjeldande reguleringsplan. Frådelinga vert vurdert som tilrådeleg utifrå den avkastning eigedomen kan gje. Vedtak etter plan- og bygningslova 19 2. Hovudutval for plan- og ressurs godkjenner med heimel i plan- og bygningslova 19-2, 1. ledd dispensasjon frå arealbruken i gjeldande plan for tun i LNF område som vert frådelt og endra til tomt på ca. 2 daa for bustadformål. Kommunen vurderer at omsynet til føresegna det vert dispensert frå ikkje vert vesentleg tilsidesett, og at fordelene er større enn ulempene ved ei samla vurdering. 11

Vedtak etter plan- og bygningslova 20-1 m. Det vert med heimel i plan- og bygningslova 20-1 m gjeve løyve til frådeling av inntil 2.daa bustadtomt frå gnr. 62 bnr. 17 nedre Ulsåker på fylgjande vilkår: - Arealformålet vert endra til bustadformål - Tomta må sikrast tinglyst vegrett over eigedomen gnr. 62 bnr. 9. - Tilkomst vert løyst med avkøyring som i gjeldande reguleringsplan. - Eventuell opparbeiding av ny veg er eit søknadspliktig tiltak Vedtaket kan i medhald av Forvaltningslova påklagast innan tre veker etter at søkjar har blitt gjort kjent med vedtaket. Eventuell klage skal sendast til Hemsedal kommune. 12

37/13 82/1 Klage på avslag på dispensasjon frå konstruksjonssikkerheit for ombygging av låve/driftsbygning. Fausko Arkivsak-dok. 12/02401-22 Arkivkode. 82/1 Saksbehandler Lars Einar Intelhus 1 Hovudutval Plan og Ressurs 23.05.2013 33/13 2 Hovudutval Plan og Ressurs 13.06.2013 37/13 Hovudutval Plan og Ressurs har behandlet saken i møte 23.05.2013 sak 33/13 Behandling Nytt framlegg til vedtak sett fram av Odd Holde (H): Hovudutval for Plan- og Ressurs utset saka til neste møte. Til neste møte skal søkjar legge fram ei tilfredsstillande løysing som sikrar at snømengda på taket ikkje nokon gong skal overstige 190 kg/m2. Likeeins skal det leggjast fram ei plan som sikrar at ferdsel inn og ut frå låven ikkje vert råka av takras. Hovudutvalet vil då vurdere om dei tiltak som vert foreslått er tilfredsstillande for sikkerheit i og utanfor låven. All gjennomføring av tiltak skal være eigedomens ansvar. Votering Samrøystes som framlegg frå Odd Holde (H). Vedtak Hovudutval for Plan- og Ressurs utset saka til neste møte. Til neste møte skal søkjar legge fram ei tilfredsstillande løysing som sikrar at snømengda på taket ikkje nokon gong skal overstige 190 kg/m2. Likeeins skal det leggjast fram ei plan som sikrar at ferdsel inn og ut frå låven ikkje vert råka av takras. Hovudutvalet vil då vurdere om dei tiltak som vert foreslått er tilfredsstillande for sikkerheit i og utanfor låven. All gjennomføring av tiltak skal være eigedomens ansvar. Saksfremlegg Saka vert avgjort av: Hovudutval for Plan og Ressurs Vedlegg: 22.02.2013 Vurdering av bærende konstruksjoner i låve 01.03.2013 82/1 Søknad om dispensasjon ombygging låve Fauske 26.02.2013 Teikningar. Plan 1,U2,2 og snitt låvebygget Feb. 2013 Uttale vedr. Søknad om igangsettingsløyve ombygging låve på Fausko. 13

26.02.2013 Forespørsel frå Hemsedal kommune om søknad om dispensasjon. 06.03.2013 Spørsmål om dispensasjon frå TEK 07. Frå DIBK 12.03.2013 Svar på søknad om dispensasjon 18.03.2013 Vurdering av bærende konstruksjoner i låve. 02.04.2013 Avslag på søknad om dispensasjon frå konstrukssikkerheit for ombygging av låve/driftsbygning 26.04.2013 Endring av rammeløyve, bærekonstruksjonar. 06.05.2013 E-post svar på rammeløyve 13.05.13 Klage på vedtak 13.05.13 Klage på vedtak 30.01.13 Kopi av sak frå Lier kommune 14.05.13 Svar om ansvarsforhold frå Kluge Dokument i saka: 22.02.2013 Vurdering av bærende konstruksjoner i låve 01.03.2013 82/1 Søknad om dispensasjon ombygging låve Fauske 28.02.2013 Ombygging av låve på Fausko skysstasjon og energibrukt til oppvarming 26.02.2013 Teikningar. Plan 1,U2,2 og snitt låvebygget Feb. 2013 Uttale vedr. Søknad om igangsettingsløyve ombygging låve på Fausko. 26.02.2013 Forespørsel frå Hemsedal kommune om søknad om dispensasjon. 06.03.2013 Spørsmål om dispensasjon frå TEK 07. Frå DIBK 12.03.2013 Svar på søknad om dispensasjon 18.03.2013 Vurdering av bærende konstruksjoner i låve. 02.04.2013 Avslag på søknad om dispensasjon frå konstrukssikkerheit for ombygging av låve/driftsbygning 23.04.2013 Forsterking av låvegolv 26.04.2013 Endring av rammeløyve, bærekonstruksjonar. 06.05.2013 E-post svar på rammeløyve 13.05.13 Klage på vedtak 13.05.13 Klage på vedtak 30.01.13 Kopi av sak frå Lier kommune 14.05.13 Svar om ansvarsforhold frå Kluge Saksopplysningar: I samband med søknad om ombygging av låve/driftsbygning på Fausko gard vart det fremma søknad om dispensasjon frå Tek7 om krav til konstruksjonssikkerheit og energibruk. Administrasjonen avslo søknaden i vedtak 12/02401-19 den 02.04.13. Dette vedtaket er påklaga av Sos brannconsult as / Hallinglos den 13.05.13. Ved søknad om bruksendring av eit bygg frå eit eksisterande føremål til eit nytt føremål vil dagens regelverk slå inn og vera gjeldande for bygget, sjølv om bygget er bygd etter eldre regelverk. I samband med tidlegare handsaminga har kommunen innhenta opplysningar frå Direktoratet for byggkvalitet (DIBK). 14

Hemsedal kommune gav med bakgrunnen i svaret frå DIBK svar til foretaka som står bak søknaden at kommunen ikkje kunne handsame søknaden om dispensasjon og at ansvarleg føretak måtte komme med løysingar som visar at krav i norsk standard er ivareteke eller påvise på andre måtar at krava er oppfylt. Kommunen fekk deretter dokumentasjon frå ansvarleg føretak (Graff Byggkonsult as) i brev av 18.03.2013 om at krav i forskrifta TEK 10,2 var oppfylt og tilfredstillande konstruksjonssikkerheit var oppnådd. Føretaket viste til nødvendige forsterkningar som må utførast og tiltak som er gjort greie for i risikovurderinga. Det vil si at byggherre skal sikre at belastningar ikkje overstiger 190kg/m2 på taket og ikkje overstiger 150kg/m2 på låvegolvet, mot krav i standarden på 450kg/m2 og 500kg/m2. Avbøtande tiltaka for å oppnå nødvendig tilfredstillande konstruksjonssikkerheit er menneskeleg overvaking av snømengder og måking av tak. Med bakgrunn av desse opplysningane avslo administrasjonen dispensasjonssøknaden i vedtak 12/02401-19 den 02.04.13 I samband med klaga er det funne løysningar for å forsterke og dimensjonere låvegolvet til gjeldande krav til forsamlingslokale utan faste sitteplassar med dimensjonerande last på 500kg/m2. Det som manglar no er takket som ikkje er dimensjonert etter gjeldande krav i TEK 07 og norsk standard. Ansvarleg prosjekterande for konstruksjonssikkerheit Graff Bygg Consult AS har dimensjonert takkonstruksjonen med nødvendige oppgraderingar til 190kg/m2 mot krav i regelverket på 450kg/m2. For kompenserande tiltak er det laga rutinar og sjekklister for kontroll av snøtyngde. Kommunen henta inn juridisk bistand frå Kluge for å klargjere ansvarsforhold i saka. Utklipp frå klage frå 13.05.13 på vedtak Det vert vist til: Tidlegare innsendt søknad med vedlagt dokumentasjon. Dykkar handsaming og vedtak datert 02.04.13. Vår oversending datert 26.04.13. Dykkar e-post datert 06.05.13 Etter vår siste oversending av 26.04.13 har vi mottatt dykkar e-post av 06.05.13 der de orienterer om at saka vert tatt opp til politisk handsaming som klagesak i Hovudutvalet for Plan og Ressurs på fyrstkomande møte den 23.05.2013. Vi vert også invitert til å kome med nye opplysningar før klagebehandlinga. Vedlagt fylgjer: 1. Klage på vedtak av 02.04.13 med grunngjeving. 2. Kopi av sak frå Lier kommune av 30.01.2013 (2 dokument). Denne saka omhandlar godkjenning av takkonstruksjon og vilkår om byggeigar sine rutinar for kontroll i driftsfasen. På dette grunnlag ber vi om handsaming av klaga. Utklipp frå vedlegg til klage frå 13.05.13 på vedtak 15

Forhold til overordna plan: Driftsbygningen og gardstunet ligg i LNF-område i kommuneplanen for Hemsedal kommune. Miljøkonsekvenser: Ikke vurdert. Helse-/miljø og beredskapstilhøve: Teke med i vurderinga. Økonomiske konsekvensar: Dersom kommune velgjer å gi dispensasjon frå krav i TEK og Norsk standard for omsyn til helse, miljø og sikkerheit kan det få store økonomiske konsekvensar for kommunen. Ved ulykker som kan oppstå som følgje av ein eventuell gitt dispensasjon i denne saken, kan kommunen få regresskrav. Vurdering: Krav til snølast og nyttelastar er ikkje ein del av forskrifta (Tek 07, eller TEK 10), men er nedfelt i NS (Norsk Standard). Det vil sei at krav til konstruksjonssikkerheit er oppfylt når standardane vert fylgd. Krav til sikkerheit kan påvisast på anna måte, men er i praksis 16

vanskeleg. Om ein vel å ikkje følgje standardane er det ansvarleg prosjekterande sitt ansvar å dokumentere at krav i forskrifta likevel er oppfylt med blant anna krav om at «byggverk skal ha tilfredstillande sikkerheit mot brudd for dei laster som kan oppstå under den forutsette bruken» Direktoratet konkluderer med at det ikkje kan gjevast dispensasjon frå grunnleggande krav til konstruksjonssikkerheit, men at det må veljast ein alternativ måte å dokumentere krav i forskrifta på. Ansvaret for oppfylling av krav i regelverket ligg hjå ansvarleg føretak. Men dersom kommunen vel å dispensere frå krav til snølaster og andre dimensjonerande laster, kan kommunen kome opp i ansvarstilhøve ved eventuelle kollaps og det kan rettast regresskrav til kommunen. Ei bruksendring av bygg frå eit eksisterande føremål til eit nytt føremål vil dagens regelverk slå inn og vera gjeldande for bygget, sjølv om bygget er bygd etter eldre regelverk og er gamalt. Eit nytt bygg skal dimensjonerast til dagens krav sjølv om det er eit forsamlingslokale eller driftsbygning med dyr. Utfordringa er når eldre bygg skal dimensjonerast opp til dagens nivå som følgje av ei bruksendring. Oppdatering til dagens nivå kan vera krevjande både byggteknisk og økonomisk. Søkjar opplyser om at driftsbygningen har stått i 60 år og er godt vedlikehalde. Takket er tekt med skifer og har takvinkel på 37 grader, slik at erfaringa er at det sjeldan er mykje snø på låvetaket. Ansvarleg prosjekterande går berre god for at konstruksjonen held 190kg/m2 snølast på taket, medan kravet i standarden er 450kg/m2. Føretaket har komme med fylgjande forslag til løysing: 1. I alle periodar av året utan snø vil det ikkje vera behov for noko særskilt rutine/tiltak 2. Det vert utarbeidd faste rutine og sjekkliste for kontroll av snøtyngde. Denne rutinen og sjekklista skal nyttast før arrangement i periodar av året med snø på taket. Konkrete tiltak skal beskrivast. Søkjar meiner også at gjennom mange års drift av turistverksemd har eigaren lang erfaring med å gjennomføre rutinesjekk dagleg, kvar veke og ved spesielle arrangement. Rutinar for sjekk av snølast og snødjubde på taket vil vera ein naturleg del av drifta. «Snølast er forutsigbart, det er synleg og det er målbar påverkning».byggeigar kan derfor ikkje sjå at det er nokon risiko forbunde med å ha takkonstruksjonen som den er. Rutinar bassert på menneskelege overvaking av snølast og måking av snø har ein usikkerheit i om det faktisk vert utført. Det er ikkje like lett å ha kontroll over snøtyngda til ein kvar tid, døgnet rundt. Faren for personskader er størst ved arrangement, men bygget skal vera sikkert i bruk og sikre verdiane i bygg og inventar til ein kvar tid. Direktoratet frårådar bruk av rutiner for overvaking av snøtyngde og måking for å tilfredstille krav til konstruksjonssikkerheit med bakgrunn i uheldige hendingar der dette har vore brukt. Det er også krav i Tek om at byggverk skal sikrast slik at snø og is ikkje kan falle ned på stader kor personar og husdyr kan opphalde seg. I områder rundt bygningen må ein anta at personar kan opphalde seg og barn leike så lenge området ikkje er avsperra fysisk. Preakseptert løysning er at tak kor det kan rase snø av skal sikrast med snøfangerar i sin heilhet. Det er spesielt viktig rundt inngangsparti. Det er planlagd sikring av inngangsparti på omsøkte tiltak noko som kan gjere at snøforholda på taket kan endre seg. Det er også planlagd rutinar for å fysisk sperre av områder kor det kan rase av taket. 17

Søkjar har lagd ved kopi av sak frå Lier kommune kor kommunen har vedteke dispensasjon frå krav om konstruksjonssikkerheit med rutinar for måking av snø. Saka omhandla dispensasjon i forbindelse med bruksendring frå fritidsbustad til bustadhus. Lier kommune har godteke rutinar for måking av snø for å tilfredstille konstruksjonssikkerheita. Men det er vanskeleg å vurdera saka berre ut i frå saksutgreiinga. Det er også usikkert om Lier kommune har gjort eit rett vedtak ut i frå uttaler frå Direktoratet for Byggkvalitet. Direktoratet har aldri anbefalt alternative rutinar for sikring av snølast på bygg. Jf. Pbl. Kap. 19 har kommunen rettsleg grunnlag til å gi dispensasjon i saken? Pbl. 19-2 andre ledd fastslår at «dispensasjon kan ikke gis dersom hensynene bak bestemmelsen det dispenseres fra, eller hensynene i lovens formålsbestemmelse, blir vesentlig tilsidesatt.» Formålsbestemmelsen i pbl. 1fastslår at «Byggesaksbehandling etter loven skal sikre at tiltak blir i samsvar med lov, forskrift og planvedtak. Det enkelte tiltak skal utføres forsvarlig.» Formålet vert ikkje ivareteke om det vert gitt dispensasjon i dette tilfelle. Viktig omsynet til sikkerheit bak føresegn i TEK og NS blir vesentleg tilsidesett, i det forskrift om konstruksjonssikkerheit skal erstattast av rutinar for overvaking av snøtyngde og snørydding. Det følgjer av pbl. 19-2 3.ledd at «Ved dispensasjon fra loven og forskrifter til loven skal det legges særlig vekt på dispensasjonens konsekvenser for helse, miljø, sikkerhet og tilgjengelighet.» Dispensasjon vil vera i strid ned omsynet til helse, miljø og sikkerhet. Vilkår i pbl. 19-2 2.ledd må også vera oppfylt før dispensasjon kan gis «I tillegg må fordelene ved å gi dispensasjon være klart større enn ulempene etter en samlet vurdering.» Fordelane ved å gi dispensasjon vil fyrst og fremst vera mindre kostnader for tiltakshavar. Ulempene ved å fråvike føresegn som er satt til å ivareta bygningars konstruksjonsmessige bæreevne i forhold til tillate bruk, er så store og konsekvensane av eventuell ulykker som følgje av konstruksjonssvikt så negative at heller ikkje dette vilkåret er oppfylt. Konklusjon er at kommunen ikkje har lovleg heimel til å gi dispensasjon i dette tilfelle. Om det likevel vert gitt dispensasjon frå føresegn som har til formål å ivareta omsynet til helse, miljø og sikkerheit og det skjer ei ulykke eller personar vert skadd, og dette har samanheng med at ein har dispensert frå krav til konstruksjonssikkerheit og bæreevne, vil kommunen ta på seg eit ansvar for uaktsam adferd ved utøving av sin myndigheit etter pbl. Ved ei ulykke kan kommunen bli sittande med ansvaret aleine. Konklusjon I veileiinga til Tek 10 10-2 tredje ledd, står det at forskriftens krav er oppfylt dersom det brukast metodar og utførsle etter Norsk standard. Det opnast for at det kan brukast andre metodar enn prosjektering etter Norsk standard dersom det verifiserast at dei grunnleggande krava til byggverkets mekaniske motstandsevne og stabilitet vil bli tilfredstilt, med tilsvarand sikkerheit som den som oppnåas ved bruk av Norsk standard. Slik verifisering vil vera svært krevjande og i dei fleste tilfelle vil derfor prosjektering etter Norsk standard vera einaste reelle alternativ. Rutinar som søkjar visar til vil vera avhengig av menneskelege faktorar og at dei faktisk vert utført. Kommunen meiner at søknaden med dei rutinane som kjem fram av søknaden, ikkje tilsvarar krav til sikkerheit i Norsk Standard og TEK. Kommunen har jf. Pbl 19-2 ikkje heimel 18

til å gi dispensasjon. Ved å gi dispensasjon vil kommunen ta på seg eit ansvar og vil kunne få eventuelle regresskrav, om ulykker skulle oppstå som følgje av svikt i rutinane eller den gitte løyva. Det kjem ikkje fram nye moment i klaga som gjer at klaga bør takas til følgje. Rådmannen si innstilling: Hovudutval for Plan og Ressurs avslår med heimel i plan og bygningslova 19-2 andre ledd, søknaden om dispensasjon frå konstruksjonssikkerheit for ombygging av låve/driftsbygning på gnr.82 bnr.1. Det vert og vist til krav i Tek 10 10-2. Kommunen har ikkje heimel til å gje dispensasjon eller løyve til tiltak som ikkje tilfredsstiller teknisk forskrift eller norske standardar. Planlagde rutinar for verifisering av krav i norsk standard for dimensjonerande laster vert ikkje vurdert som sikre nok til å tilfredstille konstruksjonssikkerheita. Dispensasjon kan ikkje gjevast dersom omsynet bak føresegna det dispenserast frå, eller omsynet i lovens formålsføresegn, blir vesentleg tilsidesett. Saka vert oversendt Fylkesmannen i Buskerud for endeleg handsaming. 19

38/13 70/33 Søknad om dispensasjon frå kommuneplan sin arealdel for krav om maks mønehøgde. Bulin. Haug Arkivsak-dok. 13/00485-2 Arkivkode. 70/33 Saksbehandler Lars Einar Intelhus 1 Hovudutval Plan og Ressurs 25.04.2013 24/13 2 Hovudutval Plan og Ressurs 13.06.2013 38/13 Hovudutval Plan og Ressurs har behandlet saken i møte 25.04.2013 sak 24/13 Behandling Frp ved Trond Inge Tuv fremma forslag om utsetjing for synfaring av søknaden. Votering Framlegg til Frp vart stemt over og fekk 3 røyster (Ap, Frp, H), og vart vedteke med leiar si dobbelstemme. Rådmannen sitt framlegg fall med 3 stemmer (3 Sp). Vedtak Saka vert utsett for synfaring av søknaden. Saksfremlegg Saka vert avgjort av: Hovudutval for Plan og Ressurs Vedlegg: 09.03.13 Søknad om dispensasjon 12.02.13 Teikningar fasade, snitt, plan og situasjonsplan 12.02.13 Foto av eksisterande bygg Kartutsnitt Dokument i saka: 09.03.13 Søknad om dispensasjon 12.02.13 Teikningar fasade, snitt, plan og situasjonsplan 12.02.13 Foto av eksisterande bygg Kartutsnitt Saksopplysningar: Hemsedal kommune har motteke søknad om riving av eksisterande fritidsbustad og oppføring av ny på eigedommen gnr.70, bnr33 i Bulin. Eigedommen ligg i område LNF-HC i kommuneplanen. Det vert søkt om dispensasjon frå kravet om maks mønehøgde i 20

kommuneplan sin arealdel for eigedommen gnr.70 og bnr.33. Krav til maks mønehøgde i kommuneplanen er 4,5m og mønehøgda på omsøkt fritidsbustad er 5,4m frå gjennomsnittleg planert terreng. Det planlagde tiltaket har storleik 155m2 BRA pluss parkering. Kravet i kommuneplanen er maks 150m2 BRA. Dette gjer at tiltaket overskrider krav til grad av utnytting i planen med 5m2 BRA. Gesimshøgda på tiltaket er 4,05m og kravet i planen 3,8m. Gesimshøgda overskrider kravet i planen med 0,25m. Tiltaket har synleg grunnmur på 1m og kravet i planen er 0,5m. Krav til synleg grunnmur vert overskride med 0,5m. Overskriding av grad av utnytting, gesimshøgde og synleg grunnmur er det ikkje søkt dispensasjon for, men sakshandsamar vel å ta dette med i saka. Utklipp frå søknad om dispensasjon: Ved en misforståelse ble det prosjektert etter kommuneplanen 2006-2018, der kravet til mønehøyde er 5,5m, gesimshøyde 3,8m og synlig grunnmur 0,5m. Det ble utarbeidet en dispensasjonssøknad for mindre avvik for grunnmur og gesimshøyde, og denne dispensasjonen datert 16.02.2013 ble vedlagt nabovarslene. Da det ble klart at kommuneplanen 2011-2023 hadde et langt strengere krav til mønehøyde med en reduksjon på hele lm, måtte tiltaket få en vesentlig reduksjon av høydene. Som det fremgår av snittene ligger gjennomsnitts terrenghøye 0,4m lavere enn o.k. sokkel og gesimshøyden er beregnet til 3,50m. Mønehøyden blir 4,72m og overstiger kravet på 4,50m med 22cm. Det søkes om dispensasjon for dette avviket. Tiltakshaver vil fjerne den nåværende hytta på vel 40m2, men ønsker å benytte deler av grunnmuren til nybygget. Ved plasseringen av det nye tiltaket er dette tatt hensyn til. Ved søknad om dispensasjon skal fordelene etter en samlet vurdering være klart større enn ulempene. Det skal legges særlig vekt på konsekvensene ved en dispensasjon når det gjelder helse, miljø, sikkerhet og tilgjengelighet. Det forventes små eller ingen ulemper ved en dispensasjon for et så lite avvik, så tiltaket vil ikke kunne danne presedens ved saksbehandlingen for andre tiltak. Med et så lite avvik fra kravet til mønehøyde sett i forhold til de kvaliteter som tiltaket representerer, må en samlet vurdering av en dispensasjon være klart større enn ulempene. Samtidig som tiltaket vil gi en klar forbedring av miljø og bruks - mulighet for den store familien. Forhold til overordna plan: Tiltaket ligg i kommuneplanen sin arealdel i område LNF-HC. Utklipp frå føresegn i kommuneplanen: 21

Miljøkonsekvenser: For alle saker som vedkjem naturmangfaldet følgjer det av naturmangfoldloven 7 at prinsippa i naturmangfoldloven 8-12 skal leggast til grunn som retningslinjer ved utøving av offentleg myndigheit, og det skal framkomme av avgjerda korleis desse prinsippa er vurdert og vektlagt i saken. Det er utført ein utsjekk i Naturbasen til Direktoratet for Naturforvaltning og i Artsdatabankens artskart, jf. at tiltaket påverkar natur. I tillegg er kommunens viltkart sjekka. Det er ikkje registrert prioriterte artar, trua eller nær trua artar på Norsk rødliste for artar 2010, utvalte naturtypar eller trua eller nær trua naturtypar på Norsk rødliste for naturtypar 2011 i området. Det er ikkje kjente registreringar av spesielle naturverdiar i planområdet. Tiltakett medfører ikkje inngrep som førar til at det må innhentast nye data eller kunnskap om biologisk mangfald. Kravet i 8 om at saken skal baserast på eksisterande og tilgjengeleg kunnskap, er oppfylt. Med bakgrunn i at naturmangfaldet i liten grad blir påverka og at det kan ikkje kan visast til negative effektar av tiltak på verdifull natur, blir det lagt til grunn at det ikkje er naudsynt og gjera grundigare vurderingar etter dei andre miljørettslege prinsippa i naturmangfoldloven 9-12. Dei miljørettslege prinsippa i naturmangfoldloven for å fatta offentlege vedtak vert vurdert å være oppfylt. Helse-/miljø og beredskapstilhøve: Ikkje vurdert Økonomiske konsekvensar: Ingen økonomiske konsekvensar for Hemsedal kommune Vurdering: Det søkjast om dispensasjon frå kravet i kommuneplanen for maks mønehøgde 4,5m. Det planlagde tiltaket har ei mønehøgde på 5,4m til gjennomsnittleg planert terreng. Ei overskriding av kravet i kommuneplanen på 0,9m er mykje. Tiltaket ligg i Bulin 950 m.o.h. i skrånande terreng. Tiltaket har to bygg på tvers av lengderetninga på fritidsbustaden, ned mot dalen. Den eine delen har to etasjar og er ei oppstugu. Det er denne oppstugu som bidreg til at kravet til mønehøgde vert overskride. Ved revidering av siste kommuneplan vart kravet til mønehøgde senka med 1m. Grunnen var at kommunen ynskjer redusert høgde på tiltak i LNF- områder i kommuneplanen. Noko av grunnen var også redusere bruken av oppstuger som ikkje er ein del av byggeskikken i Hemsedal. For tiltak som ligg høgt i bratt skrånande terreng, som denne eigedommen, er det viktig med god terrengtilpassing og redusert høgde. Byggeskikken med utsmykkingar på søylene skil seg ut frå eksisterande byggeskikk i Hemsedal. Ansvarleg søkjar for tiltaket søkjer om dispensasjon for auka mønehøgde på 0,22m. Kravet til mønehøgde i planen skal målast frå gjennomsnittleg planert terreng og til maks mønehøgde. Søkjar har i tillegg teke gjennomsnittet av mønene med i sin utrekning. Den reelle mønehøgda vert 5,4m og 0,9m over kravet i planen. Gesimshøgda fylgjer mønehøgda slik at det mest fornuftige er å sjå desse i samanheng om ein vel å gje dispensasjon eller ikkje. 22

Søkjar meiner grad av utnytting er innanfor kravet på 150m2 BRA. Etter kontrollrekning frå kommunen er tiltaket 5m2 BRA over kravet i kommuneplanen. Dette avvik frå arealstorleik kan følgjast opp vidare i handsaminga av byggesaken. Tiltakshavar ynskjer å bruke murane på den eksisterande fritidsbustaden til det nye tiltaket. Dette gjer at synleg grunnmur vert høgare enn 0,5m. Muren er ein gråsteinsmur som kan vera verdt å ta vare på, sjølv om muren vert høgare enn kravet. Delen med oppstugu er senka og ligg ikkje på den gamle muren likevel vert kravet til mønehøgde overskride. Det er ikkje noko tilhøve ved eigedommen eller tiltaket som er spesielt og skil seg frå andre søknader, slik at ein eventuell dispensasjon vil kunne skape presedens for andre. For å gje dispersjon må fordelande etter ei samla vurdering vera klart større enn ulempene. Konklusjon For tiltaket som ligg høgt og i skrått terreng bør kravet til terrengtilpassing og høgde vere viktige element ved gjennomføring. Ei overskriding på 0,9m er mykje. Byggeskikken for tiltaket skil seg ut frå eksisterande byggeskikk i Hemsedal og utforminga gjer at tiltaket kan bli for dominerande i landskapet. Det er ikkje særlege tilhøve ved eigedommen eller tiltaket som skil seg frå andre søknader, slik at ein eventuell dispensasjon vil kunne skape presedens for tilsvarande søknader. For å gje dispersjon må fordelande etter ei samla vurdering vera klart større enn ulempene. Kommunen ser ikkje at fordelane ved å gi dispensasjon er større enn ulempene i denne saka. Rådmannen si innstilling: Hovudutval for Plan og Ressurs avslår med heimel i plan og bygningslova 19-2, andre ledd, søknaden om dispensasjon frå krav om mønehøgde i kommuneplan sin arealdel for eigedom gnr.70 bnr.33. Grunngjevinga er at eigedommen sin plassering gjer at det er ekstra viktig med god terrengtilpassing og redusert høgde. Etter ei samla vurdering ser ikkje utvalet at fordelane ved å gi dispensasjon er klart større enn ulempene. Tiltaket har ingen spesielle forhold, slik at ein dispensasjon ville kunne skapa uheldig presedens for tilsvarande tiltak. Vedtaket kan i medhald av Forvaltningslova påklagast til fylkesmannen i Buskerud innan 3 veker. Ei eventuell klage skal sendast til Hemsedal kommune. 23

39/13 57/1/16 - Søknad om dispensasjon frå krav om mønehøgde i kommuneplanen. Helsinglia - Erik Windt Arkivsak-dok. 13/00879-2 Arkivkode. 57/1/6 Saksbehandler Lars Einar Intelhus Saka vert avgjort av: Hovudutval for Plan og Ressurs Vedlegg: 28.05.13 Søknad om dispensasjon 08.02.13 Teikningar 03.06.13 Kart 1 og 2 Dokument i saka: 28.05.13 Søknad om dispensasjon 08.02.13 Teikningar 03.06.13 Kart 1 og 2 Saksopplysningar: Det vert søkt om å rive eksisterande og oppsetting av ny fritidsbustad på eigedommen gnr. 57,bnr.1 fnr.16 i Helsinglia. Det vert søkt om dispensasjon frå krav om maks mønehøgde i kommuneplanen sin arealdel. Krav i kommuneplanen er maks mønehøgde 4,5m til gjennomsnittleg planert terreng. Det ny tiltaket har planlagd mønehøgde på 5,25m til gjennomsnittleg planert terreng, det vil si ei overskriding av kravet på 0,75m. Eigedommen ligg i eit LNF-HA område i kommuneplanen. Eksisterande fritidsbustad er ca50m2 BRA og den planlagde fritidsbustaden vil bli 80,7m2 BRA,med loft som ikkje har målbart areal. Det er ikkje nabomerknader til søknaden. Utklipp frå søknaden om dispersjon Det søkes om dispensasjon fra bestemmelsenes 14-B3 for hevning av mønehøyde fra 4,5 til 5,25m målt fra gjennomsnittlig planert terreng. Dagens hytte er på ca. 50m2 og har behov for modernisering og plassutvidelse for å romme tilkomne familiemedlemmer og ønske om utvidet bruk. Det er da besluttet å erstatte den gamle hytte med en som tilfredsstiller dagens energiforskrifter og har elle de fasiliteter som forventes på en moderne fritidsbolig. Familien har da funnet en ideell fritidsbolig hos Familiehytta AS, denne har en praktisk hems som medfører ett "ekstra" areal på ca. 37 m2. Grunnflaten på bygningen trenger da ikke utvides i vesentlig grad og vil pass i fotavtrykket til eksisterende bygning uten terreng/planeringsarbeider. 24

Argumenter som taler for en dispensasjon; Mindre fotavtrykk på bygningen som følge av ekstra hemsareal. Ingen terrengarbeider Arealplanen har antagelig ikke hensyntatt nye byggeforskrifter som krever høyere isolasjonsverdi oghøyere byggehøyde. God avstand til naboer og turområder gjør at den ekstra høyden ikke er skjemmende. Ingen nabomerknader. Nybygget medfører høyere energieffektivitet. Hytta blir også sanitærmessig oppgradert med moderne renseanlegg og borebrønn. (Det bes om atgodkjent utslippstillatelse settes som forbehold før søknad om IG.) Forhold til overordna plan: Eigedommen ligg i LNF-HA i kommuneplanen for Hemsedal. Kravet til maks mønehøgde i kommuneplanen er 4,5m og storleik 175m2 BRA eks. parkering. Miljøkonsekvenser: Tatt med i vurderinga Helse-/miljø og beredskapstilhøve: Tatt med i vurderinga Økonomiske konsekvensar: Ingen økonomiske konsekvensar for Hemsedal kommune Vurdering: Det vert søkt om dispensasjon frå krav om mønehøgde i kommuneplanen. Kravet i kommuneplanen er 4,5m og søknaden er på 5,25m frå gjennomsnittleg planert terreng. Det gjer at kravet vert overskrid med 0,75m noko som er ei vesentleg overskriding. Grunngjeving for søknaden er behov for større plass og ein fritidsbustad som tilfredsstiller dagens krav og fasilitetar. Søkjar meiner at grunnflaten på den ny bygningen ikkje trenger å utvidast i vesentleg grad og vil passe i fotavtrykket til eksisterande bygning utan terreng/planeringsarbeider. Den eksisterande fritidsbustaden blir rive og ny fritidsbustad skal fundamenterast og utvidast med ca 30m2 BRA. Det vil føre til grave og terrengarbeider sjølv om det blir bygd på same tomt. Fritidsbustaden har tradisjonell utsjånad utan arker og oppstugu og vil ikkje bli prangande i terrenget. Utnyttinga av eigedommen vert 80,7m2 BRA mot kommuneplanen som tillèt 175m2 BRA. Slik at eigedommen vil få ein liten utnytting. Tiltakshavar har funne ein hyttemodell hjå leverandøren Familiehytta AS som passar til deira formål. Denne modellen har 80,7m2 BRA i 1.etage og eit golvareal på 37m2 på loftet, men arealet er ikkje målbart og har låg takhøgde. Søkjaren grunngjev at det er betre å bygge høgare og utnytte loftet, slik at bygget får mindre grunnflate, som igjen medfører mindre terrengarbeider. Fritidsbustaden ligg lågt i terrenget og vil ikkje skygge for naboar eller for folk i område. Men generelt vil bygg med redusert høgde gje betre tilpassing og opplevast mindre skjenerande sjølv om bygget har større grunnflate. I Tek 10 er det sett krav til rom i bygg, med blant anna krav til romhøgde og volum. Dette er for å sikre at rom ikkje blir lite 25

hensiktsmessig i bruk og sikre tilstrekkeleg luftmengde. Derfor vil det vera ein betre løysing å heller utvide grunnflata for å få rom med fullverdig bruksformål i 1.etg, framfor å bruke rom med låg takhøgde til opphaldsrom. Det er kunn 2 soverom i 1.etg, slik at loftsrom truleg vil bli brukt til soverom, sjølv om dei ikkje er så godt egna. Økonomisk vil nok eit bygg med loft vera billigare enn eit bygg med større grunnflate. Økonomi er ikkje grunn for å gje dispensasjon. Søkjaren meiner kanskje ikkje at det er tatt omsyn til nye byggeforskrifter med høge krav til isolasjonsverdi, som kan medføre høgre byggehøgde. Kommuneplanen vart vedteke 08.12.2011 og har derfor teke omsyn til nye reglar. Konklusjon Det kjem ikkje fram spesielle grunnar for å gi dispensasjon til auka mønehøgde for dette tiltaket. At tiltakshavar har funne ei hytte som passar deira behov, men ikkje er tilpassa krav i kommuneplanen er ikkje god nok grunn til å gje dispensasjon. Om det vert gitt dispensasjon vil det skape presedens for liknande søknader. I følgje plan og bygningslova 19-2 må fordelane ved å gi dispensasjon vera klart større enn ulempene etter en samla vurdering. Etter ei samla vurdering er ikkje fordelane ved å gi dispensasjon klart større enn ulempene. Rådmannen si innstilling: Hovudutval for Plan og Ressurs avslår med heimel i plan og bygningslova 19-2, andre ledd søknad om dispensasjon frå krav til mønehøgde i kommuneplanen for Hemsedal kommune for eigedommen gnr.57, bnr.1 og fnr.16 Grunngjevinga er at det ikkje kjem fram spesielle grunnar for å gi dispensasjon til auka mønehøgde for dette tiltaket. Dispensasjon vil kunne skape presedens for liknande søknader. Etter ei samla vurdering er ikkje fordelane ved å gi dispensasjon klart større enn ulempene. Vedtaket kan i medhald av Forvaltningslova påklagast til fylkesmannen i Buskerud innan 3 veker. Ei eventuell klage skal sendast til Hemsedal kommune. 26