SKREDFAREVURDERING FOR INDUSTRIOMRÅDE STRIPO, HUSNES, KVINNHERAD KOMMUNE

SKREDFAREVURDERING FOR INDUSTRIOMRÅDE STRIPO, HUSNES, KVINNHERAD KOMMUNE

COWI AS Fosshaugane Campus Trolladalen 30 6856 Sogndal Telefon 02694 www.cowi.no STRIPO EIGEDOM AS SKREDFAREVURDERING FOR INDUSTRIOMRÅDE STRIPO, HUSNES, KVINNHERAD KOMMUNE RAPPORT MARS 2013 OPPDRAGSNR. A038483 DATO 15.04.13 UTARBEIDD KONTROLLERT GODKJENT STEINAR NES HELGE HENRIKSEN STEINAR NES

COWI SKREDFAREVURDERING FOR INDUSTRIOMRÅDE STRIPO, HUSNES, KVINNHERAD KOMMUNE INNHALD 1 Samandrag 1 2 Innleiing 2 3 Grunnlag 3 4 Generell vurdering av skredfare 4 5 Undersøkingar av skredfare 5 5.1 Grunntilhøve 5 5.2 Topografi 6 5.3 Vegetasjon 6 5.4 Drenering 7 5.5 Tidlegare skredhendingar 7 6 Vurdering av skredfare 8 7 Konklusjon 12 8 Referansar 13 VEDLEGG 1 TEK 10 7.1-7.3

SKREDFAREVURDERING FOR INDUSTRIOMRÅDE STRIPO, HUSNES, KVINNHERAD KOMMUNE 1 1 Samandrag Stripo Eigedom AS vil leggja til rette for etablering av nytt industriområde med tilhøyrande infrastruktur på Stripo i Kvinnherad kommune. Ifølgje www.skrednettt.no kan delar av området vera utsett for snøskred. På grunnlag av hellingsgrad, grunntilhøve og aktivitet over planområdet er det i innsigelse frå NVE også kome krav om utgreiing av skredfaren med omsyn til jord- og flaumskred. COWI AS er engasjert til å utføre ei nærare undersøking av skredfaren. Til grunn for vurderingane ligg Plan- og Bygningslova og tilhøyrande teknisk forskrift (TEK 10). Reguleringsplanområdet blir vurdert sikkert mot skred i høve krava i TEK 10 7.3 for bygningar i tryggleiksklasse 3.

SKREDFAREVURDERING FOR INDUSTRIOMRÅDE STRIPO, HUSNES, KVINNHERAD KOMMUNE 2 2 Innleiing Tiltakshavar Stripo Eigedom AS vil leggje til rette for etablering av nytt industriområde med tilhøyrande infrastruktur på Stripo, Kvinnherad kommune. Kombinasjonen av grunntilhøve, helling og aktivitet (hogst, skogsvegar) har gjort at NVE har kome med krav om at det blir gjenomført ei fagleg utgreiing av skredfaren i området. COWI AS er engasjert til å utføre denne vurderinga. Fig. 1 Reguleringsplankart (utarbeidd av Egil Ulvund AS) som viser industriområde Stripo.

SKREDFAREVURDERING FOR INDUSTRIOMRÅDE STRIPO, HUSNES, KVINNHERAD KOMMUNE 3 3 Grunnlag Planområdet ligg innafor aktsemdsområda for snøskred på www.skrednett.no. Lovverket krev då at det skal gjennomførast ei nærare vurdering av skredfare og at eventuelle omsynssoner skal innarbeidast i plankart. Skredfare går inn under Byggteknisk forskrift (TEK 10; 7.1-7.3). For skredhendingar er kravet til tryggleik for industriområde (tryggleiksklasse S3) høgst ei skredhending per 5000 år. Kravet til tryggleik gjeld også tilhøyrande utandørs bruksareal, men kan i nokre høve reduserast til kravet for tryggleiksklasse S2. Moment som då må vurderast er eksponeringstid for personopphald, tal på personar osv. på utearealet. I tillegg er følgjande dokument og kjelder nytta i vurderingsarbeidet: - www.skrednett.no - digitale kartdata - reguleringsplankart utarbeidd av Ingeniør Egil Ulvund AS Skredfaren er vurdert etter retningslinene i NVE sin rettleiar 2/2011 "Flaum og skredfare i arealplanar". Området blei synfara av geolog Steinar Nes den 12.03.2013.

SKREDFAREVURDERING FOR INDUSTRIOMRÅDE STRIPO, HUSNES, KVINNHERAD KOMMUNE 4 4 Generell vurdering av skredfare Skred omfattar steinsprang/steinskred/fjellskred, jordskred, flaumskred, snøskred og snøsørpeskred. I nasjonalt dekkande aktsemdskart for steinsprang og snøskred er det synt område der ein skal vise aktsemd i arealdisponeringa. Aktsemdskarta (www.skrednett.no) for steinsprang vert framstilt på grunnlag av ein digital høgdemodell der område med terrenghelling > 45 grader automatisk vert klassifisert som løysneområde for steinsprang. I aktsemdskarta for snøskred er område med brattare terrenghelling enn 30 grader klassifisert som løysneområde. Påfølgjande datamodelleringar gir utløpsdistansar (rekkevidde) frå løysneområda. Utløpsområda vert berekna automatisk utan omsyn til effekten av lokale faktorar, som for eksempel skog. Aktsemdskarta er basert på ein landsdekkande terrengmodell (Statens kartverk) med oppløysing 25*25 meter, der datagrunnlaget hovudsakleg er basert på 20 meters koter. Det er ikkje gjort feltbefaringar i arbeidet med aktsemdskarta. Aktsemdskarta syner at planområdet ligg innafor utløpsområdet for snøskred (Fig. 6). For steinskred/fjellskred, jordskred, flaumskred og snøsørpeskred er det ikkje laga landsdekkande aktsemdskart. Her må skredfaren verte vurdert særskilt. Jordskred vert generelt løyst ut der terrenghellinga er større enn 25 grader. Flaumskred oppstår vanlegvis i samband med ekstreme nedbørssituasjonar som følgje av aktiv erosjon og materialtransport langs bratte vassdrag og bekkeløp med mykje lausmassar. Snøsørpeskred er skredmassar av sterkt vassmetta snø. Dei rører seg i stor fart, og kan også føre med seg noko jord og stein materiale. Snøsørpeskred vert løyste frå ei rekke område der vatn blir tilført og akkumulert i snødekket.

SKREDFAREVURDERING FOR INDUSTRIOMRÅDE STRIPO, HUSNES, KVINNHERAD KOMMUNE 5 5 Undersøkingar av skredfare Til grunnlag for skredfarevurderinga er ei synfaring av terrenget der vi ser på topografi, grunn- og vegetasjonstilhøve og drenering. I tillegg kjem kartanalysar, vurdering av flyfoto/satelittbilete og vurdering av tidlegare skredhendingar/historiske data. 5.1 Grunntilhøve Bergarten i området vekslar mellom gneis og fyllitt. Planområdet består av tjukk morene (Fig. 2). Det er det også i nedre del av fjellsida over planområdet. Fig. 2 Lausmassekart (www.ngu.no) som viser at reguleringsplanområdet ligg på tjukk morene. Ca. planområde er merkt med svartprikka boks.

SKREDFAREVURDERING FOR INDUSTRIOMRÅDE STRIPO, HUSNES, KVINNHERAD KOMMUNE 6 5.2 Topografi Planområdet ligg på eit relativt flatt område ned mot sjøen (Fig. 3). I aust er området avgrensa av Fv. 48. Over planområdet er ei fjellside med område som i høve hellingsgrad har potensielle løysneområde for snøskred (brattare enn 30 grader) og jordskred (brattare enn 25 grader). Fig. 3 Terrenghellings- og topografisk kart med ekvidistanse 5m. Fargekodar indikerer terrenghelling. Grøn mindre enn 25 grader, gul 25-30 grader og raud 30-90 grader. Reguleringsplanområdet er merkt med svart boks. 5.3 Vegetasjon Planområdet er nyleg avskoga (Fig. 4). Aust for området er det skogsområde der det er aktiv skogsdrift med nokre granfelt, noko furuskog og ein del blandingsskog. Fig. 4 Biletet syner det avskoga reguleringsplanområdet. På oppsida av vegen er det noko skogsdrift. Fv. 48 er til høgre i biletet.

SKREDFAREVURDERING FOR INDUSTRIOMRÅDE STRIPO, HUSNES, KVINNHERAD KOMMUNE 7 5.4 Drenering Det er fleire bekkar som manglar i det digitale kartgrunnlaget (Fig. 3). Desse er teikna inn i kart (Fig. 8) på grunnlag av andre kartdata og observasjonar under synfaringa. Ingen av bekkane har innsjømagasin. Tilgang på vatn er frå overflateavrenning og grunnvatn i overgangen frå brattare til slakare parti over planområdet. Dette ser ein tydeleg i kart der bekkane endar oppe i fjellsida. Det er bekkar over dette også, men dei er færre, mindre og har ikkje like tydelege løp. I den nedre delen renn bekkane djupt i morenemassar (Fig. 5). Ved Fv. 48 renn bekkane i kulvert med røyr eller via grøfter og kummar inn i planområdet. Innafor planområdet er det raviner og bekkeløp som etter aktiv skogsdrift innafor planområdet er skada eller øydelagde (Fig. 4). Fig. 5 Bilete som viser bekk i grove morenemassar til venstre og kulvert under Fv. 48 til høgre. 5.5 Tidlegare skredhendingar I den nasjonale skreddatabasen (www.skrednett.no) er det ingen opplysningar om tidlegare skredhendingar i området. Under synfaringa vart det ikkje observert teikn til skredhendingar, men det vart observert teikn til materialtransport i bekkane ned mot kulvert under Fv. 48.

SKREDFAREVURDERING FOR INDUSTRIOMRÅDE STRIPO, HUSNES, KVINNHERAD KOMMUNE 8 6 Vurdering av skredfare Fjellskred/steinskred Vi har ikkje sett strukturar i berggrunnen som indikerer fare for utgliding av fjellmassar i storleiksorden steinskred eller fjellskred. Steinsprang I aktsemdskartet for steinsprang (www.skrednett.no) ligg planområdet utanfor utløpsområde. Grunna oppløysinga i terrengmodellen syner aktsemdskartet ikkje løysneområde med mindre høgdeskilnad enn 20 meter. I enkelte tilfelle kan også skråningar med høgdeskilnad på 20-50 meter falle utanfor. Feltarbeidet avdekka ikkje fjellskrentar med potensielle løysneområde for steinsprang. På grunnlag av dette vurderer vi planområdet er trygt i høve steinsprang med sannsyn 1/5000 per år. Snøskred I aktsemdskartet for snøskred (www.skrednett.no) ligg reguleringsplanområdet innafor utløpsområde for snøskred (Fig. 6). Dei potensielle løysneområda er i fjellsida aust for planområdet som går opp mot 815 moh. Fjellsida vender mot vest. Dominerande nedbørsførande vindretning er på Vestlandet frå vest. Det er gunstig då det vil samlast lite vindtransportert i fjellsida. Både løysneområde og utløpsområde er dekka av skog noko som vil stabilisere snødekket. Områda som er bratte nok er små og samlar ikkje nok snø til store snøskred som kan nå heilt ned til planområdet. Det er ikkje observert teikn på snøskredaktivitet i området. Totalt sett vurderer vi planområdet som trygt i høve snøskred med sannsyn 1/5000 per år. Fig. 6 Aktsemdskart for snøskred (www.skrednett.no) som syner at planområdet ligg innafor potensiell utløpssone. Planområdet er merkt med svartstipla boks.

SKREDFAREVURDERING FOR INDUSTRIOMRÅDE STRIPO, HUSNES, KVINNHERAD KOMMUNE 9 Jordskred Planområdet ligg på tjukk morene. Det er ikkje bratt nok innafor planområdet til at jordkred kan løysne (under 25 grader). I fjellsida aust for planområdet er det tjukk morene som ligg i område med terrenghelling over 25 grader, dvs. potensielle løysneområde for jordskred (Fig. 3). Dei potensielle løysneområda er i langt oppe i fjellsida. Der er det grov morene (Fig. 7), men også stadvis bart fjell. I tillegg er det skog som verkar stabiliserande på massane. Fig. 7 Bilete som viser typiske grunntilhøve i dei brattare partia i fjellsida over planområdet. Sidan jordskred som oftast vert løyst ved auka poretrykk i finstoffmateriale vurderer me sannsynet for at jordskred skal løysne frå dette området og nå planområdet som mindre enn 1/5000 per år.

SKREDFAREVURDERING FOR INDUSTRIOMRÅDE STRIPO, HUSNES, KVINNHERAD KOMMUNE 10 Flaum- og snøsørpeskred Det er ein del bekkar som renn ned mot planområdet (Fig. 8). Dei fleste av desse strekker seg ikkje langt oppover fjellsida, men får vatnet frå overflateavrenning og grunnvatn der fjellsida flatar ut. Herifrå renn bekkane i meir definerte løp og stort sett djupt i morenemassar. Det er ikkje bratt i nedre del av fjellsida (Fig. 3). Ut frå observasjonar der bekkane renn i kulvert under Fv. 48 kan vi seie at bekkane er noko masseførande (Fig. 9). Fig. 8 Topografisk kart over området. Dei mørkeblå strekane er bekkar som låg i kartgrunnlaget. Dei lyseblå strekane er bekkar som er lagt inn på grunnlag av synfaringa og terrengformasjonar. Planområdet er merkt med svart boks. Fig. 9 Bileta viser typiske forhold ved kulvertane under Fv. 48.

SKREDFAREVURDERING FOR INDUSTRIOMRÅDE STRIPO, HUSNES, KVINNHERAD KOMMUNE 11 Fordi det er fleire bekkar i området blir overflateavrenninga fordelt og det er mindre sannsyn for større flaumskredhendingar i bekkeleia. Vatnet renn i definerte løp berre i nedre del av fjellsida der det er slakare terrenghelling. Dette fører til at det er mindre sannsynleg for flaumskredhendingar. Bekkane renn djupt i morenemassar noko som gjer sannsynet mindre for at bekkane kan hoppe ut av løpet og byrje å erodere nye løp. På grunnlag av brattleik, lengde på bekkar med definert løp og at det er mange bekkar som fordelar vatnet seg imellom vurderer me sannsynet for at det skal gå flaumskred- eller snøsørpeskred som går over kulvertane ved Fv. 48 og inn på planområdet til mindre enn 1/5000 per år. Denne vurderinga føreset at: - kulvertane ved Fv. 48 reinskast for lausmassar og vegetasjon. - det vert eit krav til inspeksjon og reinsk av kulvertane, særskild i nedbørsperiodar. - det ved skogsdrift i fjellsida over planområdet er krav om at bekkeløp vert skåna og ikkje øydelagde av skogsmaskiner noko som kan føre til oppdemmingar eller opparbeiding av nye bekkeløp. - det innanfor planområdet utarbeidast nye erosjonssikre bekkeløp, eller at bekkane leggjast i kulvertar.

SKREDFAREVURDERING FOR INDUSTRIOMRÅDE STRIPO, HUSNES, KVINNHERAD KOMMUNE 12 7 Konklusjon Reguleringsplanområdet har tilfredstillande tryggleik mot skredfare i høve TEK 10 7.3 for bygningar i tryggleiksklasse S3 dersom: - kulvertane for vatn under Fv. 48 vert reinska. Det må også i framtida vere eit krav til jamnleg oppfølging av desse, med reinsk og inspeksjon særleg i nedbørsrike periodar - skogsdrift i fjellsida over planområdet tek omsyn til bekkeløp og ikkje øydelegg eller endrar desse - stabiliteten til morenemassane innanfor planområdet ved utbygging vert vurdert av sakkunnig - det innanfor planområdet vert utarbeidd nye erosjonssikre bekkeløp eller desse vert lagt i kulvertar

SKREDFAREVURDERING FOR INDUSTRIOMRÅDE STRIPO, HUSNES, KVINNHERAD KOMMUNE 13 8 Referansar NVE 2011:Kartlegging og vurdering av skredfare i arealplanar. Vegleiar/Vedlegg 2 til NVE retningslinjer 2/2011, Flaum og skredfare i arealplanar.

SKREDFAREVURDERING FOR INDUSTRIOMRÅDE STRIPO, HUSNES, KVINNHERAD KOMMUNE 14 Vedlegg 1 TEK 10 Kapittel 7. Sikkerhet mot naturpåkjenninger 7-1. Generelle krav om sikkerhet mot naturpåkjenninger (1) Byggverk skal plasseres, prosjekteres og utføres slik at det oppnås tilfredsstillende sikkerhet mot skade eller vesentlig ulempe fra naturpåkjenninger. (2) Tiltak skal prosjekteres og utføres slik at byggverk, byggegrunn og tilstøtende terreng ikke utsettes for fare for skade eller vesentlig ulempe som følge av tiltaket 7-2. Sikkerhet mot flom og stormflo (1) Byggverk hvor konsekvensen av en flom er særlig stor, skal ikke plasseres i flomutsatt område. (2) For byggverk i flomutsatt område skal sikkerhetsklasse for flom fastsettes. Byggverk skal plasseres, dimensjoneres eller sikres mot flom slik at største nominelle årlige sannsynlighet i tabellen nedenfor ikke overskrides. I de tilfeller hvor det er fare for liv fastsettes sikkerhetsklasse som for skred, jf. 7-3. Sikkerhetsklasse for flom Konsekvens Største nominelle årlige sannsynlighet F1 liten 1/20 F2 middels 1/200 F3 stor 1/1000 Tabell: Sikkerhetsklasser for byggverk i flomutsatt område (3) Første og annet ledd gjelder tilsvarende for stormflo. (4) Byggverk skal plasseres eller sikres slik at det ikke oppstår skade ved erosjon. 7-3. Sikkerhet mot skred (1) Byggverk hvor konsekvensen av et skred, herunder sekundærvirkninger av skred, er særlig stor, skal ikke plasseres i skredfarlig område. (2) For byggverk i skredfareområde skal sikkerhetsklasse for skred fastsettes. Byggverk og tilhørende uteareal skal plasseres, dimensjoneres eller sikres mot skred, herunder sekundærvirkninger av skred, slik at største nominelle årlige sannsynlighet i tabellen nedenfor ikke overskrides. Sikkerhetsklasse for skred Konsekvens Største nominelle årlige sannsynlighet S1 liten 1/100 S2 middels 1/1000 S3 stor 1/5000 Tabell: Sikkerhetsklasser ved plassering av byggverk i skredfareområde