Samandrag Styrerapporteringa er utarbeidd per 30.4.2009. Rapporten fokuserer på ulike indikatorar innan følgjande perspektiv:

Styresak Går til: Styremedlemer Føretak: Helse Førde HF Styremøte: 29. mai 2009 Styresak nr. 038/09 V Arkivkode: 025 Arkivsak: 2009/23 Dato skrive: 22.05.2009 Sakshandsamar: Tom Hansen Godkjent av: Jon Bolstad Sakstittel: STYRERAPPORTERING NR. 4/TERTIALRAPPORT 1-2009 Framlegg til vedtak 1. Styrerapportering nr. 4 for 2009 vert teken til vitande. 2. Det vert straks satt i gang eit arbeid for å auke kapasiteten på opptrening/ rehabilitering i eige føretak. Ein føreset samarbeid mellom sjukehusa om dette arbeidet. 3. Dagkirurgisk aktivitet skal evaluerast med sikte på kartlegging av ytterlegare potensiale for overgang frå døgn til dagbehandling. 4. Det skal etablerast pasienthotelsenger ved lokalsjukehusa, og potensialet for fleire senger ved FSS skal greiast ut. 5. Avdelingsvise tiltaksplanar for å nå måltall for netto og brutto månadsverk må etablerast. Samandrag Styrerapporteringa er utarbeidd per 30.4.2009. Rapporten fokuserer på ulike indikatorar innan følgjande perspektiv: Kvalitet Måloppnåinga innan epikrisetider for dei ulike einingane er framleis for ujamn. Servicesenteret arbeider med nye oppfølgingstiltak. Ventetidene i somatikken er framleis for høge. Tal strykingar av planlagde operasjonar ligg 1% over måltalet. Aktivitet Aktiviteten i perioden var på nivå med planen, men noko lågare enn fjoråret. Dette skuldast tida påska kom på i år. Samla DRG produksjon i føretaket i perioden var 5,2% høgare enn måltalet. Akkumulert ligg produksjonen 305 DRG poeng føre planen. Vi ligg 1,5% føre fjorårsproduksjonen målt i tal DRG poeng. Poliklinisk aktivitet har ein nedgong hittil i år på 2,9% samanlikna med fjoråret. Hittil i år er poliklinisk aktivitet 1,5% bak plan. Prognosen er i samsvar med budsjettet. Økonomi Bokført resultat etter fire månader er 4,1 mill. kroner svakare enn periodisert budsjett. Inntektene er 7,1 mill. kroner høgare enn periodisert budsjett. Kostnadssida syner eit meirforbruk på 13,5 mill. kroner. Det er vikarløn, ekstratid, gjestepasientar og pasientreiser som utgjer dei største postane i meirforbruket målt mot periodisert budsjett. Finanskostnader syner eit mindreforbruk på 2,3 mill. kroner mot periodisert budsjett. Prognosen for året syner ein risiko for avvik mot budsjettet på 18 mill. Føretaket arbeider systematisk med dei vedtekne tiltaka, og for å finne tiltak som kompenserer for den varsla risikoen. 1

MEDARBEIDARAR Måltal brutto/netto månadsverk Måltal brutto månadsverk april 2009 er 2136. Forbruk april 2009 er 2198. Overforbruk 62 månadsverk. Måltal netto månadsverk april 2009 er 1930. Forbruk mars 2009 er 1949. Overforbruk 19 månadsverk. I fjor var netto månadsverk i april 1965. Samanlikna med i fjor har vi gått ned med 16 netto månadsverk. Tal tilsette syner tal tilsette/personar som er registret i lønssystemet. Definisjonar: Brutto månadsverk: Arbeidstid omgjort til månadsverk. Alle som mottek løn ligg inne i dette talet. Brutto månadsverk skal hjelpe føretaket til å forklare lønnskostnadene med mengde (tal månadsverk). Netto månadsverk syner månadsverk som er på jobb. Netto månadsverk seier noko om kor mange tilsette vi nyttar for å halde produksjon/aktivitet i gang. SJUKEFRÅVÆR Status Sjukefråværet i Helse Førde i april er på 6,2 %. 1 Totalt tal sjukefråværsdagar i 2009 per april er 15 052 dagar. Gjennomsnittlig sjukefråvær for perioden januar t.o.m. april 2009 er 8,1 %. Av dette er 1 prosentpoeng eigenmeldt fråvær og 7,1 prosentpoeng legemeldt. Tabellen under viser gjennomsnittleg sjukefråvær i klinikkane/område i føretaket fordelt på eigenmeldt, legemeldt og samla fråvær. 1 ProfitBase manglar pr. 20. mai 2009 registrert sjukefråvær for dei to siste dagane i april 2009. Data for april blir oppdatert måndag den 25. mai. 2

Sjukefråvær Helse Førde fordelt på klinikkar og område. Gjennomsnitt for perioden januar t.o.m. april 2009 Sjukefråværsprosent 10,0 9,0 8,0 7,0 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0 9,5 8,7 8,4 8,1 7,7 7,4 7,5 7,8 6,5 6,6 1,1 1,0 0,7 1,0 1,2 Intern Service Føretaksområde Kirurgisk klinikk Medisinsk klinikk Psykisk helsevern Klinikkar og område Eigenmeldt Legemeldt Totalt Medisinsk klinikk har lågast sjukefråvær i tidsperioden, medan Intern Service har høgast sjukefråværsprosent. Eigenmeldt fråvær utgjer frå 0,7 til 1,2 prosentpoeng av det totale sjukefråværet i klinikkane/område. Knapt halvparten av det totale sjukefråværet i føretaket er mellom 17 og 56 dagar (sjå tabell under). Fråværet mellom 1 og 16 dagar utgjer også knapt halvparten av det totale sjukefråværet. Sjukefråvær Helse Førde fordelt på fråværets lengde og type. Gjennomsnitt for perioden januar t.o.m. april 2009 Sjukefråværsprosent 4,5 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0 3,9 3,9 1,9 1,9 1,1 0,8 0,8 0,9 0,3 0,4 0,4 0,1 1-3 dagar 4-8 dagar 9-16 dagar 17-56 dagar > 56 dagar Fråværets lengde og type Eigenmeldt Legemeldt Totalt Det er eit aukande tal eldre tilsette i Helse Førde (sjå tabell under, kjelde NAV). I 2006 utgjorde tal tilsette under 30 år 21,5 % av totalt tal tilsette i 3. kvartal, medan prosentdelen var redusert til 8 % i same kvartal 2008. Prosentdel tilsette over 50 år har i same tidsperiode auka frå 28,8 % til 39,8 %. 3

Tal tilsette Helse Førde fordelt på aldersgrupper Tal tilsette 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 768 686 660 620 624 599 599 524 509 466 235 247 210 216 18 1 80 28 9 16-20 21-29 30-39 40-49 50-59 60-69 Aldersgruppe 3. kvartal 2006 3. kvartal 2007 3. kvartal 2008 Neste tabell viser gjennomsnittlig sjukefråvær hos kvinner fordelt på aldersgrupper i tidsperioden januar t.o.m. april 2009. Tabellen viser at kvinner under 30 år har det lågaste sjukefråværet. Sjukefråværsprosenten er høgast i aldersgruppa 50-59 år. Sjukefråvær kvinner fordelt på aldersgrupper. Gjennomsnitt for perioden januar t.o.m. april 2009 Sjukefråværsprosent 12,0 10,0 8,0 6,0 4,0 2,0 0,0 9,1 9,2 10,3 9,4 9,6 8,0 8,1 8,4 6,6 5,7 3,4 2,7 0,7 0,9 1,1 1,1 0,9 1,2 10-19 år 20-29 år 30-39 år 40-49 år 50-59 år 60-69 år Type fråvær fordelt på aldersgruppe Eigenmeldt Legemeldt Totalt Sjukefråværet hos menn er lågast for tilsette mellom 20-29 år og høgast i aldersgruppa 40-49 år (sjå tabell under). 4

Sjukefråvær menn fordelt på aldersgruppe. Gjenomsnitt for perioden januar t.o.m. april 2009 Sjukefråværsprosent 8,0 7,0 6,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0 7,5 6,5 5,9 5,3 4,7 4,5 3,9 3,6 3,8 2,5 2,0 1,3 0,9 0,8 1,0 0,5 0,6 0,2 10-19 år 20-29 år 30-39 år 40-49 år 50-59 år 60-69 år Type fråvær fordelt på aldersgruppe Eigenmeldt Legemeldt Totalt Tiltak Gjennom Prosjekt Nærvær har Helse Førde starta eit systematisk arbeid for å redusere sjukefråværet i føretaket. Sjukefråværstiltak delast vanlegvis i to grupper: Tiltak for å førebygge sjukefråvær og tiltak for å rehabilitere tilbake etter sjukefråvær Helse Førde har valt ein tredelt kategorisering av sjukefråværstiltak ut frå kva tiltaka er retta mot (jfr Rapport IRIS 2007/143). Fundamenteringstiltak vil vere i fokus når Helse Førde arbeidar med sjukefråværstiltak. Desse er retta mot strukturar og kulturar i føretaket, og skal fundamentere dei personretta tiltaka som er retta mot personar i føretaket. Den tredje kategorien tiltak er prosjekttiltak som kan vere både fundamenteringstiltak eller persontiltak, men som er organisert som prosjekt. Prosjekttiltak vil vere retta mot prioriterte område eller problemområde/-grupper i føretaket. Tabellen under viser tiltaksgrupperinga. Tiltaksgrupper Fundamenteringstiltak Tiltak retta mot strukturar og kulturar i føretaket Persontiltak Tiltak retta mot personar i føretaket Undergrupper Sjølvkartleggingstiltak Målsettingstiltak. Planleggingstiltak Forankringstiltak Prosedyrar, rutinar og retningslinjer Samarbeids- og samhandlingstiltak Kulturtiltak Informasjons- og opplæringstiltak Evalueringstiltak Førebyggingstiltak: Trivselstiltak, rekrutterings- og bemanningstiltak, fysisk aktivitet og trening og ergonomisk tilrettelegging Rehabiliteringstiltak: Funksjonsvurdering, omplasseringstiltak, tilrettelegging, 5

oppfølging av sjukemelde, rehabiliteringsprogram og tiltaksvurdering Prosjekttiltak Tiltak retta mot prioriterte grupper og problemområdar i føretaket Prosjekttiltak for prioriterte grupper Prosjekttiltak på prioriterte områder Prosjekttiltak på problemområdar Etablering av forprosjekt I samarbeid med NAV Arbeidslivssenter i Sogn og Fjordane er det etablert eit forprosjekt som har som mandat å: Innhente data og analysere sjukefråværet i føretaket Utarbeide konkrete mål for Prosjekt Nærvær Utarbeide overordna plan for Prosjekt Nærvær og tilhøyrande delprosjekt Utarbeide plan for gjennomføring av delprosjekt: Forankring av sjukefråværsarbeid i Helse Førde Forprosjektet skal vere ferdigstilt medio juni 2009. Etablering av prosjekt Gravide i arbeid lengst mogleg I 2008 hadde Helse Førde 75 tilsette som gjekk ut i foreldrepermisjon. Av dei hadde 11 inga sjukemelding, 17 gradert sjukemelding og 47 hadde 100 % sjukemelding. Sjukefråværet for desse tilsette var 718 veker + 3 dagar, som tilsvarar 3593 fråværsdagar. Gjennomsnittleg fråvær per person blir 47,9 dag som tilsvarar 9 veker + 3 dagar. Helse Førde hadde i 2008 totalt 40413 sjukefråværsdagar. Gravide arbeidstakarar stod for 8,9 % av dette fråværet. Helse Førde er ein stor kvinnearbeidsplass med mange tilsette i fertil alder. Ein rapport frå Sintef i 2006 viste at sjukefråværet i Noreg i gjennomsnitt kostar kr.1900 per sjukedag. Føretaket vil difor ha stort utbytte av å kunne redusere dette fråværet. Det er gjennomført mange prosjekt for gravide arbeidstakarar, t.d. Harstad, Bergen, Karmøy, Mandal og Tynset. Alle prosjekta har oppnådd positive resultat ved at gravide arbeidstakarar har stått lenger i arbeid og sjukefråværet har blitt til dels vesentleg redusert. Erfaringar frå andre prosjekt, tilseier at Helse Førde har mykje å oppnå gjennom eit prosjekt for gravide arbeidstakarar. Gjennom ei meir systematisk oppfølging av gravide arbeidstakarar, reknar ein med at fleire kan stå lenger i arbeid. I tillegg forventast ein økonomisk innsparing på grunn av auka bruk av tilskotsordningar som føretaket har gjennom NAV og IA-avtalen. Arbeidsmiljølova set krav til arbeidsgjevar når det gjeld tilrettelegging for gravide arbeidstakarar. Det vert i dag gjort mykje tilrettelegging frå våre leiarar. Likevel viser andre prosjekt at jordmor er viktig for å lukkast i eit prosjekt for gravide arbeidstakarar. Når jordmor deltek i oppfølginga tidleg i svangerskapet, vert det lettare å førebygge gjennom tidleg tilrettelegging. Leiar, jordmor og den gravide kan gjere ein risikovurdering av den gravide sin arbeidssituasjon og samstundes trygge den gravide arbeidstakaren. 6

Administrerande direktør har vedteke at prosjekt Gravide i arbeid lengst mogleg skal etablerast. Målsettinga med prosjektet er: 1. Redusert bruk av sjukemelding for gravide arbeidstakarar auka bruk av gradert sjukemelding fleire står lenger i arbeid før full sjukemelding god tilrettelegging for den gravide arbeidstakar 2. Alle gravide skal ha ein individuell oppfølgingsplan systematisere oppfølginga av gravide arbeidstakarar auka kunnskap og bruk av ulike virkemiddel frå NAV som tilretteleggingstilskot, fritak for arbeidsgjevarperioden og svangerskapspengar Effekten av prosjektet skal vurderast innan utgangen av 2009. Oppfølging av sjukemelde Ein viktig føresetnad for å få sjukemelde raskare tilbake i arbeid er blant anna at føretaket har gode rutinar og praksisar for oppfølging av sjukemelde. HR avdelinga, ved HMS seksjonen, har starta eit arbeid med å evaluere dagens retningslinjer og praksisar. Arbeidet skal vere ferdig innan september 2009 og målet er at det skal etablerast ei systematisk og kontinuerlig opplæring og oppfølging av leiarar i rutinar knytt til oppfølging av sjukemelde. Tilrettelegging for at sjukemelde skal kome raskare tilbake Fleire sjukemelde kan kome raskare tilbake i arbeid dersom arbeidsgjevar legg til rette for at dette kan skje. Ei kartlegging som er gjennomført på ei rekke einingar ved FSS våren 2009 visar at det blir gjort mykje tilrettelegging av leiarar for einskilde tilsette i einingane. Innan utgangen av juni månad skal det etablerast eit prosjekt som skal bestå av leiarar, tillitsvalde, verneteneste og representantar frå HR avdelinga og NAV. Mandatet til prosjektet vert å ha ein gjennomgang av dagens praksis for tilrettelegging og etablere felles retningslinjer for bruk av tilrettelegging. Prosjekt på enkelt avdelingar Det skal etablerast nærværsprosjekt på Servicesenteret FSS, i Ambulansetenesta og på ein sengepost i føretaket. Prosjekta vil være etablert innan utgangen av juni 2009. Vegen vidare Når forprosjektet er ferdig medio juni 2009 vil det etablerast nye tiltak for å redusere sjukefråværet i føretaket. 7

Avvikssaker Med unntak av april månad er tal avvikssaker i 2009 høgare enn både 2007 og 2009. Det vert altså meldt fleire saker i år enn tidlegare, og det tyder på positiv utvikling av meldekulturen i Helse Førde. KVALITET Ventetider (tal t.o.m. mars 2009) Somatikk Gjennomsnittleg ventetid er redusert med 6 dagar den siste månaden. Det totale tal ventande pasientar syner ein liten auke i siste månad. Ventetid for pasientar med prioritet vart redusert ytterlegare siste månad, og er no på det lågaste nivået siste 12 månader (82 dagar). For pasientar utan prioritet er ventetida redusert frå 124 til 115 dagar. Målet for gjennomsnittleg ventetid i somatikken er 90 dagar. Helse Førde er no nede på 100 dagar. Det vert arbeidd målretta for å redusere ventetidene ytterlegare. For tida har vi eit ekstra fokus på dei som har venta aller lengst. 8

BUP Det har vore ein stor reduksjon i tal ventande pasientar totalt med omlag 45 pasientar. Ventetida for pasientar utan rett er redusert frå 93 til 61 dagar sidan førre månad, medan den er redusert frå 65 til 58 for dei med rett. Den gjennomsnittlege ventetida er 59 dagar, noko som er godt under målet på 90 dagar. VOP Det har vore ein liten auke i tal ventande pasientar totalt. Ventetida i gjennomsnitt i vaksenpsykiatrien er på 39 dagar, som er godt under målet på 90 dagar. Det har vore ein stor reduksjon i ventetida for pasientar utan rett frå 80 til 39 dagar, og det har vore ein reduksjon i ventetida for pasientar med rett, frå 44 til 39 dagar. Totalt sett må situasjonen vurderast som tilfredsstillande. Epikrisetider Det har vore ein ytterlegare reduksjon i tal epikriser som vert sendt ut innan 7 dagar. I somatikken er vi no nede på om lag 60 prosent. Tekniske forhold i Kvinneklinikken er i betring. Fordelt på geografi er det Nordfjordeid som samla leverer svakast med 54%. Det er sett inn tiltak i avdelingane samt samarbeid med skrivetenesta, og vidare utvikling vil bli følgt kvar veke. Helse Førde jobbar elles med innføring av talegjenkjenning (hauste 2009). Det forventar vi vil betre epikrisetida på noko sikt. Innan PHV har vi klart å oppnå stabilitet på eit høgt nivå med omsyn til prosentdel epikrisar sendt innan sju dagar. Ein må likevel vere obs. fordi NPS har falle i leveransar over tid og er no nede i 67%. 9

TERTIALVISE INDIKATORAR Tertialvise indikatorer Strykninger på planlagte operasjoner Korridorpasienter Andel individuell plan Andel ikke planlagte reinnleggelser i psykisk helsevern Tvangsinnlagte i psykisk helsevern Ventetid for vurdering i BUP Andel fristbrudd Andel pasienter som er vurdert innen 30 dager Andel rettighetspasienter som gis behandling innen 65 dager i 2009 2008 1.tert 2. tert 3. tert 1.tert 2. tert 3. tert Antall strykninger 172 160 71 131 Antall operasjoner 2862 2690 2174 2896 Andel strykninger på planlagte operasjoner 6,0 % 0,0 % 0,0 % 5,9 % 3,3 % 4,5 % Antall korridorpasienter - somatikk 651 434 259 408 Totalt antall sengedøgn - somatikk 27197 27789 24447 26269 Antall korridorpasienter - psykisk helsevern 0 0 0 0 Totalt antall (faktiske) sengedøgn - psykisk helsevern 9048 9752 9277 9273 Andel korridorpasienter 1,8 % 0,0 % 0,0 % 1,2 % 0,8 % 1,1 % Antall pasienter med individuelle planer innen barnehabilitering. 23 19 Totalt antall pasienter (registrert i PAS) behandlet i perioden innen barnehabilitering. 1 379 71 Andel pasienter innen barnerehabiliteringen med individuell plan 1,7 % 0,0 % 0,0 % 0,0 % 0,0 % 26,8 % Antall pasienter som har diagnosen hyperkinetisk forstyrrelse innen barne- og ungdomspsykiatrien med individuelle planer 0 2 0 Totalt antall pasienter med diagnosen hyperkinetisk forstyrrelse. 14 16 9 Andel med diagnosen hyperkinetisk forstyrrelse med individuell plan 0,0 % 0,0 % 0,0 % 0,0 % 12,5 % 0,0 % Antall pasienter som har diagnosen schizofreni (F 20 i ICD -10) innen voksen psykiatrien med individuelle planer 19 16 20 15 Totalt antall pasienter med diagnosen schizofreni (F 20 i ICD -10). 21 22 26 17 Andel pasienter med diagnosen Schizofreni med individuell plan 90,5 % 0,0 % 0,0 % 72,7 % 76,9 % 88,2 % Antall øyeblikklig hjelps reinnleggelser innen 30 dager innen psykisk helsevern 22 18 10 12 Antall døgnopphold i perioden 354 321 315 324 Andel ikke planlagte reinnleggelser i psykisk helsevern 6,2 % 0,0 % 0,0 % 5,6 % 3,2 % 3,7 % Antall inntak TU (døgn) 7 5 11 3 Antall inntak TPH (døgn) 17 9 9 13 Antall døgninnleggelser 272 256 241 240 Andel tvangsinnleggelser av det samlete antall innleggelser 8,8 % 0,0 % 0,0 % 5,5 % 8,3 % 6,7 % Antall vurdert innen 10 dager 201 164 137 182 Totalt antall henvist 248 198 160 226 Andel vurdert i BUP innen 10 dager 81,0 % 0,0 % 0,0 % 82,8 % 85,6 % 80,5 % Antall fristbrudd 161 Antall nyhenvisninger 9130 Andel fristbrudd 1,8 % 0,0 % 0,0 % 0,0 % Antall vurdert innen 30 dager Totalt antall henvist Andel vurdert innen 30 dager 0,0 % 0,0 % 0,0 % 0,0 % 0,0 % 0,0 % Antall pasienter tatt til behandling innen 65 dager (PH og TSB < 23 år) 104 Totalt antall pasienter tatt til behandling (PH og TSB < 23 år) 110 Andel innen 65 dager 94,5 % 0,0 % 0,0 % 0,0 % 0,0 % 0,0 % Stryking av planlagde operasjonar Strykingar frå operasjonsprogrammet er ein praksis som vi ynskjer å redusere så mykje som mogeleg. Operasjonsverksemd legg beslag på store ressursar. Det er viktig at aktiviteten vert planlagt så godt som mogeleg slik at ressursane blir optimalt utnytta. Strykingsprosenten er nå 6% (om lag som 1.kvartal 2008), det vil seie 1% over målet som er 5%. Dette er framleis lågast i Helse Vest, men utviklinga må følgjast nøye framover. 10

Korridorpasientar Det er framleis innslag av korridorpasientar i somatikken. I siste periode utgjorde dette 2,4%. Psykiatrisk klinikk har ikkje hatt korridorpasientar siste månad. Individuell plan innanfor barnerehabilitering: Indikatoren fortel om tal pasientar som har fått utarbeida individuell plan av dei som har rett til slikt i samsvar med pasientrettighetslova og spesialisthelsetenestelova. Dette omfattar pasientar med behov for langvarige og koordinerte helsetenester. Føremålet med utarbeidinga av individuell plan, er å sikre kvaliteten i tenestetilbodet. Tilbodet er friviljug for pasienten. I Helse Førde har 23 pasientar fått slik individuell plan. Dette utgjer 1,7%. Individuell plan innanfor diagnosen schizofreni (alvorleg sinnsliding): 90,5% av alle pasientane i denne gruppa har i 1. tertial 2009 fått individuell plan, noko som er ein liten auke frå dei føregåande kvartala. Del ikkje planlagde reinnleggingar i PHV Det er ein auke frå 3,7% reinleggingar i 3. tertial 2008 til 6,2% i 1. tertial 2009. Dette er på nivå med 1. tertial 2008, men høgare enn både 2. og 3. tertial i 2008. Det skal blir færre tvangsinnlagde pasientar i psykisk helsevern Det er ei overordna helsepolitisk målsetjing at bruk av tvang innan det psykiske helsevernet skal reduserast og kvalitetssikrast. Målsetjinga med indikatoren er å vurdere status, og å følgje utviklinga når det gjeld tvangsinnskrivingar. Sjølv om det har vore ein viss auke i denne delen frå 3. tertial 2008 så er omfanget av tvangsinnleggingar relativt lågt i Helse Førde. Ventetider for vurdering ved BUP skal vere mindre enn 10 dagar 1. september 2008 vart dei skjerpa krava til ventetider for vurdering sett i verk for BUP (og andre pasientgrupper under 23 år innanfor psykiatri og rusproblematikk). Her er måloppnåinga på 81% i Helse Førde i 1. tertial 2009. Dette er gledeleg, men kravet vil være full innfriing av denne pasientretten så snart som mogeleg. 11

Del fristbrot I Helse Førde har det vore 161 fristbrot i 1. tertial 2009. Dette utgjer 1,8% Del av pasientar som er vurderte innan 30 dagar Kravet på dette området er at alle pasientar som er tilviste til Helse Førde skal vere vurderte innan 30 dagar. I Helse Førde er 99% av pasientane vurderte innan målkravet. Føretaket leverer godt på dette kravet. Del rettigheitspasientar som får behandling innan 65 dagar i PHV 94,5% av alle rettigheitspasientar har fått behandling innan 65 dagar. Føretaket leverer godt på dette kravet. AKTIVITET Somatikk Perioden Akkumulert Aktivitet pr april 2009 Faktisk Plan Avvik vs. I fjor Avvik Faktisk Plan Avvik I fjor Avvik plan vs. ifjor vs. plan vs. ifjor DRG-poeng pasienter tilhørende egen region 1 653 1 636 17 1 770 (117) 7 122 6 869 253 7 043 79 DRG-poeng pasienter tilhørende andre regioner - fakturering av gjestepasienter 59 24 35 35 24 195 143 52 164 31 SUM DRG poeng produsert i HF (A+B) 1 712 1 660 52 1 805 (93) 7 317 7 012 305 7 207 110 DRG-poeng pasienter tilhørende egen region 113 113-115 (2) 450 450-493 (43) Sum drg-poeng eigne pasientar 1 766 1 749 17 1 885 (119) 7 572 7 319 253 7 536 36 DRG-poeng poliklinikk, etimert Antall Dagkirurgi/dagbehandling 734 685 49 833 (99) 3 096 3 106 (10) 3 034 62 Antall sykehusopphold 1 532 1 531 1 1 676 (144) 6 284 6 366 (82) 6 440 (156) Antall polikliniske konsultasjoner 7 650 7 861 (211) 10 013 (2 363) 34 720 35 254 (534) 35 773 (1 053) Perioden Aktiviteten i perioden (april) var på nivå med plan, men noko lågare enn fjoråret. Dette skuldast påsketidspunkt. Samla DRG produksjon i føretaket i perioden er 3,1% høgare enn måltalet. Produksjonen i perioden var 52 poeng betre enn budsjett. Det er behandla 9.916 pasientar i perioden, noko som er 1,6% mindre enn prognose for aktivitet. Akkumulert Akkumulert ligg produksjonen 305 DRG poeng føre budsjettet. Vi ligg 1,5% føre fjorårsproduksjonen målt i tal DRG poeng og 2,4% under målt i tal sjukehusopphald. Dagkirurgi/dagopphald ligg 2% framfor fjoråret, og er på nivå med plan for året. Poliklinisk aktivitet har ein nedgang hittil i år på 2,9% samanlikna med fjoråret (ombyggingar, flyttingar og etablering av pasienthotell og dagkirurgi påverka 1.tertial 2008). Hittil i år er poliklinisk aktivitet 1,5% bak plan. Prognose Prognosen for aktivitet er i samsvar med budsjettet. 12

Psykiatri BUP På ungdomsavdelinga er det auke i tilvisingar for innlegging. I periodar har det vore få pasientar på avdelinga, men auken i tal tilvisingar vil endre dette. Det er ei lita avdeling, slik at endringane i prosent blir store. Det er auke i polikliniske konsultasjonar. I Opptrappingsplanen for psykisk helse er måltalet for tal konsultasjonar per årsverk, sett til 1,8. I april har tal konsultasjonar per årsverk vore på 2,0. Det er mykje både førebuande arbeid og etterarbeid i samband med konsultasjonane i barne- og ungdomspsykiatrien. Det er ikkje tilført nye stillingar, slik at auken i polikliniske konsultasjonar skuldast auka produktivitet hjå behandlarane. Med omsyn til dagbehandling, så har ikkje UPH tilbod om dette. Familiehuset har tilbod om dagbehandling, men det blir ikkje særskilt registrert som det, fordi Familiehuset er ein del av poliklinikken i Førde VOP Beleggsprosenten på sengepostane er i snitt på ca. 80%. NPS har starta eit prosjekt der dei har redusert kapasiteten på sengepost, for å tilføre meir personell til ambulant verksemd. Vi har tru på at dette skal redusere behovet for innleggingar, samstundes som pasientane får eit like godt, eller betre, behandlingstilbod. 13

Det er NPS og ISP som har dagtilbod, men ISP i liten grad. Men begge avdelingane har auke i dette tilbodet, størst på NPS. Psykiatrisk klinikk har ikkje tilbod om dagbehandling. RUS Vi har ikkje eige dataregistreringsprogram for rus. Dette gjeld både pasientar i poliklinikk og sengepost. Vi vonar at vi snart skal kunne ta i bruk rusmodulen i DIPS som vil gje rett statistikk. ØKONOMI Hittil Bokført resultatet etter fire månader er 4,1 mill. kroner svakare enn periodisert budsjett. Inntektene er 7,1 mill. kroner høgare enn periodisert budsjett. Kostnadssida syner eit negativt avvik mot periodisert budsjett på 13,5 mill. kroner. - lønskostnadane syner eit meirforbruk på 5,3 mill. kroner. 2 mill gjeld vikarløn og 3,3 mill gjeld ekstratid. Det er ikkje meirforbruk på fastløn. - varekostnader har eit samla meirforbruk på 4,5 mill. kroner (gjestepasientar utgjer 2 mill.) - meirforbruk på andre driftskostnadar med 3,7 mill. kroner (Pasienttransport (ikkje ambulanse) utgjer 3 mill) Finanskostnader syner eit mindreforbruk på 2,3 mill. kroner mot periodisert budsjett. Prognose Prognosen for året syner i dag ein risiko for avvik mot budsjett på 18 mill. Føretaket arbeider systematisk med dei vedtekne tiltaka, og for å finne tiltak som kompenserer for denne risikoen. Prognoseavviket kjem fram slik: A) Auka inntekter: + 1,7 mill B) Auka varekostnad: - 3,2 mill (høgkostmedisin, opptrening/rehab.kostnader) C) Auka løn: - 14,9 mill (hovudsakleg vikarløn) D) Auka driftskostnader: - 6,6 mill (pasientreiser (taxi og bruk av eigen bil) E) Redusert finanskost: + 5,0 mill Sum risiko: - 18,0 mill Dette gir slikt risikobilde i høve prognoseavvik pr 1.tertial: 14

Konsekvens Ikkje alvorleg Mindre alvorleg Alvorleg Svært alvorlig Kritisk C, D Svært stor B Stor Sannsyn Moderat Liten Svært liten A E Tiltak i høve prognoseavik Det er naudsynt å få satt i gang eit arbeid med sikte på å auke talet på pasientar som Helse Førde sjølv trenar opp /rehabiliterer. Slik adm.direktør ser det kan lokalsjukehusa på denne måten styrkast og negativ kostnadsutvikling kan bremsast opp. Ein stor del av denne pasientgruppa vert i dag handsama andre stader i landet, men frå 2009 skal Helse Førde betale for opphalda, sjølv om det ikkje er budsjettmidlar til dette. Dette kjem som eit stort risikobilete, sjølv om det ikkje avteiknar seg så tydeleg ennå. Dette er svært alvorleg for oss, og av denne grunn ynskjer ein å kartlegge potensialet ved lokalsjukehusa. I dette ligg at styret også gjev aksept for å omdisponere ressursar slik at denne pasientgruppa vert prioritert for behandling i eige føretak. Adm.direktør syner til vedlagt notat om opptreningstilbod i Lærdal som døme på tilnærming. Sjølv om tiltaka innan lønsområdet vert følgt opp syner utviklinga så langt at bruk av årsverk framleis er for høgt. Forklåringane er samansette, men behovet for månadleg styring og enda tettare oppfølging her er tilstades. Adm.direktør vil difor føreslå at alle avdelingar med avvik på løn, må etablere tiltaksplan for å rette dette opp. Likviditet Føretaket har fått styrka likviditeten i mai ved auka trekkramme på driftskreditten med 30 mill, slik at den no utgjer totalt 410 mill. Dette har vore naudsynt for å sikre betaling av 2. termin pensjonspremie. Likviditetssituasjonen vil framleis vere krevjande. Drifta i 2009 vil vere avgjerande for å sikre likviditetssituasjonen for føretaket. 15

Oppfølgingspunkt etter felles styreseminar i april 2008: - spørsmål frå HV og svar frå HF: Lønnskostnad ekskl. pensjon er budsjettert med ein vekst på 3,8%. Det er lagt opp til ein bemanningsreduksjon frå juli på 40 årsverk. Det er lagt inn høgare vekst i lønnsbudsjettet 1. halvår enn 2. halvår auka risiko for sprekk mot slutten av 2009. Helse Førde sin kommentar: Lønsnivå 1. halvår 2009 er ei vidareføring av nivået frå 2. halvår 2008. I 2. halvår 2009 er det i budsjettet teke omsyn til tiltak med innsparingseffekt. Skilnaden mellom 1. og 2. halvår vert difor slik som kommentert frå Helse Vest, og det vert viktig å realisere planlagde tiltak. Innleige av personell skal ned ikkje gjort greie for tiltak. Helse Førde sin kommentar: Innleige av personell er planlagt redusert som ein konsekvens av at vi i løpet av 2008 har tilsett legar i faste stillingar og difor ikkje treng like stort omfang av innleige. Det er av denne grunn budsjettert med lønskostnad i faste stillingar, og redusert bruk av innleige. Kjøp av private helsetenester skal reduserast med 11,6 % trass i at Feiring ligg inne med ein vekst på kr 11 mill. Helse Førde sin kommentar: Kjøp av private helsetenester er planlagt redusert med 13 mill for behandlingsplassar for rus, og fristbrot innanfor adipositas for heile regionen vert ikkje lenger belasta Helse Førde (4 mill i 2008). Det er såleis budsjettert med netto nedgang i 2009. Redusert kjøp innanfor rusområdet skal i større grad bli handtert i HF et, men blir i liten grad gjenspegla i lønnsbudsjettet, jfr. vekst på 3,8% Helse Førde sin kommentar Auka grad av behandling innanfor rusområdet i Helse Førde vert finansiert med 7 mill i friske midlar i 2009. Storleiken på denne finansieringa var ikkje kjent ved utarbeiding av budsjettet. Kostnader knytt til denne aktivitetsauken vil verte finansiert av desse ekstra midlane. Medikamentkostnader ned 3,9 mill kor kr 4,9 mill i reduksjon 2. halvår Helse Førde sin kommentar: I 2008 fekk vi store rekningar etterfakturert vedrørande medikament heilt på slutten av året, slik at meirkostnaden i desember 2008 vart uforholdsmessig stor. Dette forklarer biletet av at det ser ut som stor nedgang i siste halvår. Medikamentkostnader er budsjettert jamt over året. Nedgang på andre driftskostnader, utstyr/vedlikehald/etc. Helse Førde sin kommentar: Helse Førde sin reduksjon av andre driftskostnader er hovudsakleg knytt til reduserte avskrivingar. Utover dette er det planar for å utsette vedlikehald og redusere omfanget av reiseaktivitet. Ikkje teke høgde for kjøp frå private Rehab-institusjonar Helse Førde sin kommentar: Informasjon om kostnader relatert til kjøp frå private rehab-institusjonar var ikkje kjent ved utarbeiding av budsjettet. Denne utfordringa er ein del av prognoseaviket vi arbeider med å lukke. 16

Vedlegg: Verksemdsrapportar Tertialapportering: Krav i styringsdokumentet Opptreningstilbod i Lærdal m.v. 17

VEDLEGG (til budsjettrapport nr 4/ mai 2009): Notat Fra administrerende direktør Jon Bolstad Til styret i Helse Førde HF OPPTRENINGSTILBUD I LÆRDAL- DAGENS STATUS OG FREMTIDIG POTENSIAL: Administrerende direktør er bekymret for kostnadsutviklingen for rehabiliterings- og opptreningspasienter fra Sogn og fjordane. Budsjett 2009 tar ikke høyde for dette, da endret betalingspraksis først ble avklart i mars 2009. Helse Førde må nå selv betale for dette tilbudet. Grunnlag: Rehabilitering og opptrening utgjør prioriterte satsingsområder. For pasienter etter større ortopediske operasjoner (protesekirurgi), hjertepasienter og slagpasienter utgjør rehabiliteringsfasen en vesentlig del av behandlingsopplegget. Per i dag ivaretaes denne behandlingen i stor grad av private opptrenings - og rehabiliteringsinstitusjoner. Disse er hovedsakelig lokalisert på Østlandet. Når det gjelder ortopedisk rehabilitering omfatter dette vanligvis et opphold på 3-4 uker ved opptreningsinstitusjon. Utgiftene forbundet med dette dekkes ved opptrening innenfor egen region av de regionale helseforetak, ved opptrening utenfor egen region dekkes kostnadene av det lokale helseforetaket (gjestepasientprinsippet). Sogn og Fjordane har ingen egen opptreningsinstitusjon for ortopedisk rehabilitering innenfor sine grenser. I tillegg til institusjoner i Bergen og på Voss benyttes i stor grad opptreningstilbud på Sunnmøre (Muritun) og i Hedmark, Oppland og Buskerud. Ortopedisk rehabiliteringsbehandling deles inn i tre kategorier: - Kompleks rehabilitering (store posttraumatiske skader / polytraumatiserte pasienter) der det i tillegg til fysioterapi, ergoterapi, lege og sykepleier trenges spesialkompetanse fra eksempelvis logoped, ortopediteknikk, sosionom, samt særskilt medisinsk spesialistkompetanse(spesialist i rehabiliteringsmedisin, smertebehandling etc.). Denne type omfattende rehabilitering er lokalisert til institusjoner med nasjonalt ansvar (eks. Sunnås). - Enkel rehabilitering der det kreves et samordna behandlingsopplegg mellom fysioterapi, ergoterapi, lege og sykepleier. - Ortopedisk opptrening (pasienter etter protesekirurgi i knær, hofter og skuldre, pasienter etter mindre komplekse skader og frakturer). 18

Dagens opptreningstilbud i Lærdal: I anledning etableringen av "Ortopediklinikk Lærdal" høsten 2004 ble det laget et helt nytt konsept for opptrening av pasienter etter protesekirurgi. Bakgrunnen for dette var på den ene siden negative erfaringer med kvalitet og innhold i andre opptreningstilbud. På den andre siden hadde sykehuset et ønske om å tilby pasientene en rask og effektiv opptrening i umiddelbar tilknytning til sykehusoppholdet. På denne måten skulle pasienten kunne reise rett hjem allerede 10-14 dager etter operasjonen uten behov for overflytting til særskilt opptrenings-institusjon. Liggetiden på sengeposten kunne på denne måten reduseres til 4-7 dager etterfulgt av en uke med intensiv opptrening. Under denne uka er det betydelig fokus på fysioterapi, gruppe- og egentrening. Behandlingsopplegget "skjærer ikke alle over en kam" men tar utgangspunkt i hver enkelt pasient sitt individuelle terapibehov. Ved å tilby behandling også i helgene unngår en "drop outs" i behandlingsopplegget, som ellers ville sette pasienten betydelig tilbake. Under opptreningsperioden må pasienten selvstendig ivareta sine egne behov uten særskilt assistanse fra pleiepersonalet. Dette innebærer at pasienten selv har ansvar for å følge opp behandlings- og treningstilbudet, at måltider inntaes i sykehusets kafeteria og at pasienten selv administrerer sin egen medikasjon. Hvilke erfaringer har en gjort i Lærdal? Erfaringene med opptreningstilbudet i Lærdal har vært udelt positive. Tilbakemeldingene fra pasienter, fysioterapeuter og primærleger indikerer at dette kompakte tilbudet, til tross for bare en ukes varighet, er vel så effektivt som et 3-4 ukers opphold ved annen opptreningsinstitusjon. Pasientene setter stor pris på opptreningstilbudet i Lærdal. Dette har derfor en betydelig rekrut-terende effekt i forhold til å akvirere gjestepasienter utenfor eget opptaksområde. I og med at de 10 opptreningssengene ikke har eget pleiepersonale er driftskostnadene svært lave. I forhold til en basisbemanning kreves det kun en ekstra fysioterapeut for å opprettholde tilbudet. En effektiv strukturering av terapeutenes turnusplaner muliggjør fysioterapitilbud i helgene til en samlet merkostnad på bare 17.000,- kroner per år! Hvor ligger fordelene?: - Sykehuset har etablert et kvalitativt fullverdig og kostnadseffektivt opptreningstilbud til leddprotesepasienter. -Ettersom ekstern opptrening ikke er påkrevet genereres en betydelig innsparingseffekt (treningsopphold ved ekstern institusjon vil for denne pasientgruppen utgjøre en utgift på 30.000,- til 45.000,- kroner per pasient). -Etter avsluttet opptrening i Lærdal er pasientene så godt mobilisert at de stort sett kan benytte seg av offentlig rutegående transport for hjemreise. Dette sparer store beløp i forhold til ellers påkrevet taxi- eller ambulansetransport dersom pasienten skulle overflyttes til annen opptreningsinstitusjon allerede etter 4-7 dager. 19

-Kvalitativt høgverdig operativ behandling kombinert med intensiv opptrening har etablert seg som et svært attraktivt tilbud for pasienten. Dette har også en betydelig rekrutterende effekt i forhold til pasienter som vil benytte seg av "fritt sykehusvalg". -I opptreningsperioden står til en hver tid til opererende kirurg og sykepleier til disposisjon dersom det skulle oppstå spørsmål, problemer eller komplikasjoner. Dette oppleves som betryggende og er med på å formidle følelsen av å være godt ivaretatt under oppholdet. Hvor ser en et videre potensiale? Opptreningstilbudet i Lærdal vil også i framtiden bety en vesentlig kostnadsbesparelse i forhold til annen form for ortopedisk opptrening. Adm.direktør mener derfor at en bør vurdere å utvide tilbudet til å omfatte flere grupper ortopediske pasienter også fra andre institusjoner. Ved å utvide tilbudet kan for eksempel pasienter etter hofteprotesekirurgi og traumebehandling fra Sentralsykehuset i større grad få sin opptrening i Lærdal. Disse pasientene overflyttes i dag stort sett til "Muritun" i Møre- og Romsdal, og utløser dermed betydelige gjestepasientutgifter. Ekvivalent behandling ved annen ekstern opptreningsinstitusjon for denne gruppen ortopediske pasienter utgjør en betydelig og voksende utgiftspost for helseforetaket. Av denne grunn haster det med å gjøre tilpassinger i driften. Adm.direktør mener også at etablering av pasienthotelsenger ved lokalsykehusene også vil kunne møte behovene til denne pasientgruppen på en god måte. Dette bør utredes nærmere i forbindelse med at en ser på alle arealer på nytt!. 21.5.2009 20