Besøksadresse Skinnarbu 3661 Rjukan Postadresse Postboks 2603 3702 Skien Kontakt Sentralbord +47 35 58 61 10 Direkte +47 953 00 640 fmtepost@fylkesmannen.no Verneområdestyret for Brattefjell- Vindeggen landskapsvernområde Sakshandsamar Peter C. A. Köller Vår ref. 2017/21-432.2 Dato 21.06.2017 Møteinnkalling og sakskart 26.06.17 Det vert med dette kalla inn til møte i verneområdestyret. Tid: Måndag 26.06.17 kl. 10:00. Stad: Kommunehuset i Seljord. Gje beskjed snarast på 953 00 640 eller fmtepko@fylkesmannen.no om du ikkje kan møte. Sakliste: Sak 30/17 Godkjenning av innkalling og dagsorden. Sak 31/17 Underskriving av protokoll 08.05.17. Sak 32/17 Sak 33/17 Sak 34/17 Sak 35/17 Sak 36/17 Referatsaker Saksframlegg klagesak: Søknad om å endre skiløypetrasé ved Lauvhaug i Sørensrodalen Hjartdal idrettslag. Saksframlegg: Søknad om diverse byggjearbeid på 137/4 Kråkeroe i Seljord kommune Trygve Aasan. Saksframlegg: Søknad om diverse byggjearbeid på koie og uthus på Vierslåtten 11/5 i Hjartdal kommune Bjørn Nygård/Lars Øyvind Nygård. Saksframlegg: Søknad om å rive gamal, og å byggje ny hytte på same tomt, på Aslebekk 2/3 ved Skjesvatn i Hjartdal kommune Gunvald Tho. Sak 37/17 Saksframlegg: Søknad om delvis klopplegging av stiar ved Sandsetvatn i Seljord Sudbøvegen hytteforening v/ Tom Verner Karlsen. Sak 38/17 Saksframlegg: Søknad om helikoptertransport til 90/1 Blanketjønn i Seljord kommune Torkjell Flatland.
Sak 39/17 Sak 40/17 Saksframlegg: Søknad om løyve til bruk av helikopter til frakt av byggjematerialar til 21/25 Vindsjådalen 18 Tone Sem Hovda og Johannes Hovda. Neste møte. Sak 32/17 Referatsaker Forvaltningsplan. Uro i samband med «Pålegg retting av ulovleg tiltak» i Vinje. 2
Sak 33/17 Klagesak: Søknad om å endre skiløypetrasé ved Lauvhaug i Sørensrodalen Hjartdal idrettslag. Ein syner til vedtak i verneområdestyret 15.03.17 med saksførebuingar, samt klage på vedtak frå Torgunn Opsal (10.04.17), samt Ingunn Hovde og Jan Kåre Finkenhagen (02.04.17). Verneområdestyret for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er forvaltningsmyndigheit for verneområdet og skal handsame dispensasjonssaker og eventuelle klager på vedtak, jamfør forvaltningslova 33. Miljødirektoratet er klageinstans. Kort om saka Hjartdal IL søkte 09.11.16 om løyve til å flytte deler av skiløypetraseen som gjeng frå Breivatn til Flottin gjennom Sørensrodalen. Årsaka er at dagens trasé gjeng gjennom ein trong bekkedal der kombinasjonen mellom snøforhold og ein bekk skapar tidvis store utfordringar og skumle situasjonar i samband med løypekjøring og ferdsle generelt. Idrettslaget søkte om å flytte løypa opp i lia aust for bekkedalen, og laget ønska å rydde og delvis planere ein trasé etter ein sti som går her i 3-4 meters bredde. Verneområdeforvaltaren og verneområdestyret var positive til det, og det blei fatta samrøystes vedtak 15.03.17. Det er klaga på dette vedtaket. I hovudsak er klagene grunngjevne med at traseen idrettslaget ønskjer å bruke følgjer ein gamal føreveg, og at ønskja tiltak vil øydeleggje deler av denne. Vedlegg - Klage frå Torgunn Opsal dagsett 10.04.17 (dok. 2016/5492-7). - Klage frå Ingunn Hovde og Jan Kåre Finkenhagen dagsett 02.04.17 (dok. 2016/5492-8). - Barmarksbilete. Andre relevante dokument, ikkje vedlagde - Verneforskrifta for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde. - Naturmangfoldloven. - Forvaltningsloven. - Forvaltningsplan for Brattefjell-vindeggen landskapsvernområde 2017-2027. - Saksframlegg dagsett 07.03.17 (dok. 2016/5492-5). - Søknad dagsett 10.11.16 (dok. 2016/5492-1). Rettsleg klagemoglegheit - vurdering Forvaltningsloven 28 seier mellom anna at «Enkeltvedtak kan påklages av en part eller annen med rettslig klageinteresse i saken til det forvaltningsorgan (klageinstansen) som er nærmest overordnet det forvaltningsorgan som har truffet vedtaket (underinstansen)». Det er difor avgjerande å vurdere om den/dei som klager har rettsleg klagemoglegheit. Eit vedtak om rettsleg klagemoglegheit er eit enkeltvedtak i seg sjølv, og kan også bli klaga på. 3
Det kan ofte vere vanskeleg å vurdere om ein person som klagar har rettsleg klagemoglegheit eller ikkje. Det heiter seg at for å ha denne retten, så skal vedkommande være påverka rettslig, praktisk eller økonomisk, og vedkommande blir sterkare påverka enn «alle andre». I denne saka dreier det seg om klage på vedtaket frå grunneigar og beitebrukar i området. I tillegg til å vere rettshavarar, har dei spesielle kulturminneinteresser for området. Med utgangspunkt i deira rettigheiter og sett i lys av liknande saker i Brattefjell-Vindeggen, vurderer områdeforvaltaren at Opsal, Hoivde og Finkenhagen har rettsleg klagemoglegheit. Torgunn Opsal skriv i si klage at ho er positiv til den innsatsen Hjartdal IL gjer for å gje tilbod om gode skiløyper for hytte- og bygdefolk, men at dei endringane i løypeval som no er ønskjeleg i området ved Lauvhaug er uheldig med tanke på kulturminne. Førevegen ho siktar til har vore i bruk i generasjonar, og ho meiner det vil være uheldig å gjere endringar på denne traseen. Den aktuelle førevegen gjeng heilt frå Gvammen i Hjartdal og inn til Flottin. I tillegg til førevegen syner ho til at det er restar etter jernutvinning i området, men at desse ikkje er kartlagt og registrert. I tillegg til risiko for øydelegging av gamle kulturminne, meiner Opsal at det å gje løyve til ei brei trasé, kan føre til meir missbruk av motorferdsle heile året. Ingunn Hovde og Jan Kåre Finkenhagen peikar i sin klage på at sakshandsamar bruker feil namn på staden der idrettslaget ønskjer å flytte løypa. Dalen heiter ikkje Sørensrodalen, men Lauvhaugdalen. Dette blir bekrefta av gamle kart. Utover namnpresisering, syner klagarane til det same som Torgunn Opsal kva gjeld stigen som kulturminne. I tillegg syner dei til at ei breiare trasé frå Lauvhaug kan gjere at sauene dei har på Lauvhaugstulen kan trekke vekk, og at dei slik sett blir vanskelegare å halde tilsyn med. I samband med klagesaka har områdeforvaltaren vore på synfaring. Også då saka vart handsama fyrste gong, var forvaltaren på synfaring. Men då var det vinter, og det blei i fyrste rekkje sett på dei utfordringane idrettslaget har med å kjøre løype i bekkedalen, og det var umogleg å sjå korleis det ser ut langs førevegen. På barmark er det sjølvsagt enklare, og forvaltaren kan bekrefte at stigen klagarane syner til, er godt bevart både innafor og utanfor landskapsvernområdet. Stigen har trulig blitt brukt i svært mange år, og den gjeng flott gjennom terrenget og innom fleire stuler innover. Med tanke på kulturminne og kulturlandskap som verneføremål i Brattefjell-Vindeggen, er det viktig at slike førevegar blir haldne opne og bruka, og ikkje øydelagd. Områdeforvaltaren står fast på at det er forståing for at Hjartdal IL har behov for å gjere noko i Lauvhaugdalen der skiløypa gjeng i dag, men meiner samstundes det er feil å legge løypa etter førevegen frå Lauvhaug og nordover. Forvaltaren meiner klagarane bør gjevast medhald, og at verneområdestyret gjer om sitt vedtak frå 15.03.17. Med bakgrunn i forståing for idrettslagets behov, er det ønskjeleg at Hjartdal IL ser på alternative løysingar, og verneområdestyret ønskjer seg ei ny søknad. 4
Framlegg til vedtak: Med utgangspunkt i klagene frå Torgunn Opsal, Ingunn Hovde og Jan Kåre Finkenhagen, gjer verneområdestyret for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde om på sitt vedtak frå 15.03.17. Hjartdal IL får ikkje løyve til å leggje løypetrasé etter den gamle førevegen frå Lauvhaug mot Flottin som søkt 10.11.16. Avslaget er heimla i verneforskrifta punkt 1.1 og er grunngjeve med at inngrepet vil vere i strid med verneføremålet om å taka vare på verdifult kulturlandskap og kulturminne. Samstundes understrekar styret at det er forståing for behovet om endring av løypa i Lauvhaugdalen, og er positiv til ny søknad der løypeendring ikkje er til skade for verneføremåla. Dette er eit enkeltvedtak som kan klagast på. Det kan klagast til Miljødirektoratet. Klagefristen er tre veker etter at vedtaket er motteke. Klaga rettast til direktoratet, men sendast Verneområdestyret for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde. Vedtak vert send Hjartdal IL v/ Øyvind Larsen og Atle Våle Kopi: - Torgunn Opsal - Ingunn Hovde og Jan Kåre Finkenhagen - Hjartdal kommune - Fylkesmannen i Telemark - Villreinnemnda for Brattefjell-Vindeggen, Blefjell og Norefjell-Reinsjøfjell Kopi av vedtaket vert òg lasta opp i Miljøvedtaksregisteret. 5
Sak 34/17 Saksframlegg: Søknad om diverse byggjearbeid på 137/4 Kråkeroe i Seljord kommune Trygve Aasan. Verneområdestyret for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er forvaltingsmyndigheit for verneområdet og skal handsame dispensasjonssaker. Kort om saka I fleire omgangar har verneområdestyret handsama søknadar om diverse byggearbeid på stølen Kråkeroe som eigast og drivast av Trygve Aasan. Stølen er ein av to støler som framleis er i drift innafor landskapsvernområdet. 07.06.13 handsama verneområdestyret søknad om diverse byggjearbeid. Aasan fikk løyve til: 1) Oppføring av nytt bygg på 5x10 meter. Bygget skal brukast som kjøkken- og serveringsbygg for gjester. 2) Oppføring av nytt bygg på 3,9x5,5 meter med delvis kjellar under for lagring av ost. 3) Riving av eksisterande bygg og bygge nytt på same stad. Storleik 8x5 meter for meir lagerplass og utedo. Bygg 2) og 3) er realisera. 12.05.14 handsama verneområdestyret søknad om løyve til å endre storleiken på kjøkken- og serveringsbygget med 7,5 m 2 til 57,5 m 2. 03.12.14 blei dette løyve endra til å vere ei rammetillating for serveringsbygget på inntil 100 m 2 og overnattingsbygg på inntil 65 m 2. I same sak fekk Aasan løyve til å byggje overnattingshytte på 25 m 2 og vedskjul/utedo på 10 m 2. Desse to sistnemnde bygga er realisera. Avslutningsvis fekk Aasan løyve til å bygge kalvehus på 24 m 2 i vedtak 30.05.16. Det som er løyvd, men ikkje realisera, er altså serveringsbygget, overnattingsbygget og kalvehuset. Aasan søkjer no om løyve til å erstatte serveringsbygget og overnattingsbygget med eitt einskild bygg på BYA 94,4 m 2 i 1,5 høgde som skal huse funksjonane dei to bygga skulle ha. I tillegg søkjer han om å kunne bygge eit kalvehus på BYA 50 m 2 i staden for dei 24 m 2 han har fått løyve til. Kråkeroe ligger vest for Veisvikvatn vest i verneområdet, eit område som er lite bruka av villreinen. Kråkeroe ligger innafor brukssona i Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde. Vedlegg - Søknad dagsett 01.05.2017 (dok. 2017/2016-1). - Teikningar av bygningane (dok. 2017/2016-2 og 3). - Brev dagsett 11.06.2017 (dok. 2017/2016-4) Andre relevante dokument, ikkje vedlagde - Verneforskrifta for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde. - Naturmangfaldlova (NML). - Forvaltingsplan for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde 2017-2027. 6
- Saksdokument i sak 2013/2242. - Saksdokument i sak 2014/2070. - Saksdokument i sak 2014/3039 - Saksdokument i sak 2016/2369. Det formelle grunnlaget - verneforskrifta og naturmangfoldlova Verneføremålet i Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er å: - Taka vare på eit vakkert og eigenarta naturlandskap, med urørt høgfjell og fjellskogområde. - Taka vare på det biologiske mangfaldet i området, med villreinstamme og rikt plante- og dyreliv. - Taka vare på verdifulle kulturlandskap og kulturminne. I verneforskrifta for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er oppføring av bygningar og anlegg i utgangspunktet forbode, jf. kap. IV, pkt.1.1. Reglane er ikkje til hinder for drift og vedlikehald av eksisterande anlegg, jf. pkt. 2.2. Etter kap. IV, pkt. 3.2 kan forvaltingsstyresmakta, Når verksemda eller tiltaket kan skje utan at det strir mot føremålet med vernet, gje løyve til mindre tilbygg eller ombygging av eksisterande bygningar i området. og etter 3.1 gje løyve til «tiltak i samband med jordog skogbruk, så som oppføring av bygningar og liknande. Verneområdestyret må særleg vurdere konsekvensane av ein dispensasjon i høve til verneføremålet og verneverdiane. Dette går og fram av 7 i naturmangfaldlova (NML), som seier at prinsippa i 8-12 i lova skal leggjast til grunn som retningsliner ved utøving av offentlig myndigheit. Kravet til kunnskapsgrunnlaget skal stå i eit rimelig forhold til sakas karakter og risikoen for å skade naturmangfaldet. Verknadene av eit tiltak skal vurderast ut frå den samla belastinga økosystemet vert utsett for. Dersom det ikkje ligg føre tilstrekkeleg kunnskap om kva for verknader eit tiltak kan ha på naturmiljøet, skal føre-var prinsippet leggjast til grunn, slik at ein ikkje gjer vesentleg skade på naturmangfaldet ved at ein tek ei avgjerd på eit for dårleg kunnskapsgrunnlag. I følgje naturmangfaldlova 11 er det tiltakshavar som skal dekkje kostnadene ved å hindre eller avgrense skade som tiltaket vil gjera på naturmangfaldet, dersom dette ikkje er urimeleg ut frå tiltaket og skaden sin karakter. I tillegg skal det etter naturmangfaldlova 12 takast utgangspunkt i driftsmetodar, teknikkar og lokalisering av tiltaket som ut frå ei samla vurdering av den tidlegare, noverande og framtidige bruken av mangfaldet og økonomiske tilhøve gjev det beste resultatet for samfunnet. Vurdering Kråkeroe ligger i brukssona. Relevant forvaltingsmål for brukssona er at: Områda skal forvaltas med tanke på å ta vare på områdas art og karakter, utan inngrep som vesentleg kan endre landskapets utforming. Det er viktig med landbruksdrift for å sikre næringsgrunnlaget til grunneigarane i området. Halde oppe drift i utmarka er m.a. viktig for å ta vare på kulturlandskap og plantesamfunn, og dermed det biologiske mangfaldet. Det kan gjevast dispensasjon til oppgradering så lenge det ikkje går ut over føremålet med vernet. - Ved å taka omsyn til villreinen, kan ein legge til rette for naturopplevingsprodukt og landbruksdrift som bidrar til å sikre næringsgrunnlaget for dei lokale fjellbygdene gjennom aktiv verdiskaping med fjellet som ressurs. 7
Vidare er det spesielle retningsliner for bruk kva gjelder bygningar. I forvaltningsplanen står det mellom anna at det er tillat med naudsynt vedlikehald av eksisterande bygningar, at det kan gjevast løyve til ombygging og tilbygg, og at det kan gjevast løyve til nybygg som er naudsynt i samband med jord- og skogsdrift. Ein må vera trygg på at dei verneverdiane som er synleggjort i verneføremålet ikkje vert skadelidande om det vert gjeve løyve til tiltaket, jf. 8 (kunnskapsgrunnlaget) og 9 (føre-var-prinsippet). Kunnskapsgrunnlaget er basert på Naturbasen, forvaltningsplan, Norsk rødliste for naturtyper, Botaniske registreringar i Brattefjell-Vindeggen, samt registreringar av stølsanlegg og skjøtselsplan for stølsområde. I tillegg kjem all kunnskap om villreinen. Det har også over tid vore fleire møter og samtaler med søkjaren, samt synfaringar ved fleire høve. Stølen ligger i ytterkant av villreinens leveområde og det er berre unntaksvis det observerast villrein her. I samband med handsaming av tidligare søknad, har heller ikkje villreinnemda hatt spesielle merknader. I tillegg til villrein er det i Naturbasen registrert at det er gjort funn av Handmarinøkkel. Denne er raudlista og blei funnet i samband med skjøtselskartlegginga for Kråkeroe utført i 2012. Kråkeroe har vore i drift i mange år, og har i dag et flott kulturlandskap. Det er ikkje registrert raudlista naturtypar på staden. I tillegg til den tradisjonelle stølsdrifta, har Kråkeroe stadig fleire besøkande som vil hjelpe til, handle produkt, få servering eller berre er nysgjerrige. Aasan har tidligare fått rammeløyve til både serveringsbygg og driftshusvære. Bygga er ikkje realisert, og løyva gjeld fram til 03.12.17. På grunn av at han ikkje fikk så mykje tilskot av Innovasjon Norge som ønska, har han no kome fram til at han reduserer investeringa til å gjelde eitt bygg som skal inneha funksjonane som var tenkt fordela på dei opphavlege to bygga. Dette bygget skal plasserast på staden der han tidligare har fått rammeløyve til overnattingsbygg. Det er i rammetillatinga gjeve løyve til inntil 100 + 65 m 2. I vedtaket frå 2014 er det ikkje presisert om det dreier seg om bygd areal (BYA) eller bruksareal (BRA). Verneområdestyret har heile tida nytta BYA i sine diskusjonar, og det er å meine at det også er tilfelle her. Bygget Aasan no ønskjer å realisere er på BYA 94,4 m 2, altså ein reduksjon på 70,6 m 2. Bygget er i tradisjonell byggestil, og forvaltaren har ingen grunn til å meine at bygget ikkje vil passe inn på støylen. Vi snakkar om ei tømre med småruta glas og torv på taket. Med rette farge vil bygget passe godt inn. Det einaste forvaltaren er litt usikker på er høgda. Med 1,5 etasje, er bygget berekna å bli 6,4 meter til møna. Forvaltningsplanen seier også at det ikkje skal gjevast dispensasjon til bygg med fleire etasjar. Forvaltaren vil likevel meine at for staden, landskapet og vernet, vil ikkje dette bygget vere meir negativt enn om Aasan realiserer dei to bygga han allereie har fått løyve til snarare tvert i mot. Kalvehuset Aasan tidligare har fått løyve til, meiner han er for lite. Dei vil i 2017 ha 17 kalvar på støylen, og for å ha husvære for dyra og lagerplass for fôr mv. trenger han større hus. Bygget vil bli på BYA 50 m 2 med tømmermannskledning. Tidligare har ikkje kalvane hatt eiga hus, men sida det no er fleire, og at Aasan har starta med vårkalving, er behovet til stades. Kalvehuset vil stå der Aasan har løyve til å bygge kalvehus frå saka 30.05.16. 8
Framlegg til vedtak: 1) Verneområdestyret gjev Trygve Aasan løyve til å oppføre eit kombinera drifts- og serveringsbygg på BYA 94,4 m 2 i tråd med søknad og teikningar dagsett 01.05.17 og 07.05.17. Dette bygget vil erstatte bygningane (serveringsbygg og overnattingsbygg) det tidligare har blitt gjeve løyve til, og rammetillatinga frå 18.09.14 faller bort. 2) Verneområdestyret gjev Trygve Aasan løyve til å byggje enkelt kalvehus på inntil BYA 50 m 2 i tråd med søknad og teikningar dagsett 07.05.17. Bygget plasserast på staden som blei godkjend for kalvehus i samband med synfaring og elles etter vedtak 30.05.16. Dette vedtaket erstattar nemnte vedtak. Løyva er gjeve med heimel i kap. IV, pkt. 3.1 i verneforskrifta for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde. Det vert sett følgjande vilkår: - Løyvet gjeld tre år frå vedtaksdato. - Ein skal følgje retningslinene for tradisjonell byggestil, jf. forvaltningsplanen. - Arbeidet skal dokumenterast ved at minst tre gode fotografi som syner dei nye bygningane frå forskjellige vinklar, sendast verneområdestyret seinast 3 månader etter at arbeidet er ferdig. - Det er ikkje lov å bygge eldstad eller nytte kalvehuset til overnatting. Løyvet gjeld berre i høve til verneforskrifta. Handsaming etter anna lovverk vil skje i Seljord kommune. Det kan klages på avgjerda til Miljødirektoratet. Klagefristen er tre veker. Klaga rettast til direktoratet, men sendast til Verneområdestyret for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde. Vedtaket vert send Trygve Aasan. Kopi: - Seljord kommune - Fylkesmannen i Telemark - Villreinnemnda for Brattefjell-Vindeggen Kopi av vedtaket vil òg bli lasta opp i Miljøvedtaksregisteret. 9
Sak 35/17 Saksframlegg: Søknad om diverse byggjearbeid på koie og uthus på Vierslåtten 11/5 i Hjartdal kommune Bjørn Nygård/Lars Øyvind Nygård. Verneområdestyret for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er forvaltningsmyndigheit for verneområdet og skal handsame dispensasjonssaker. Kort om saka Bjørn og Lars Øyvind Nygård søkjer om løyve til noe byggearbeid på Vierslåtten aust for Skjesvatn i Hjartdal. Arbeidet består i å flytte og utvide ei koie på staden, samt flytte og erstatte gamalt uthus med eit nytt. Grunngjevinga for dette arbeidet er at dei lågaste stokkane i koia er rotne som følgje av fukt i grunnen og at overflatevatn ikkje fraktas bort. I samband med restaurering og flytting, søkjer dei om ei mindre utviding. Uthuset er også i dårleg forfatning, med mellom anna skader etter vatn og sno. Vedlegg - Søknad dagsett 29.03.17 (dok. 2017/2324-1) Andre relevante dokument, ikkje vedlagde - Verneforskrifta for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde. - Naturmangfoldloven(NML). - Forvaltningsplan for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde 2017-2027. Det formelle grunnlaget Verneføremålet i Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er å: - Taka vare på eit vakkert og eigenarta naturlandskap, med urørt høgfjell og fjellskogområde. - Taka vare på det biologiske mangfaldet i området, med villreinstamme og rikt plante- og dyreliv. - Taka vare på verdifulle kulturlandskap og kulturminne. I verneforskrifta for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er oppføring av bygningar og anlegg i utgangspunktet forbode, jf. kap. IV, pkt.1.1. Reglane er ikkje til hinder for drift og vedlikehald av eksisterande anlegg, jf. pkt. 2.2. Etter kap. IV, pkt. 3.2 kan forvaltingsstyresmakta, Når verksemda eller tiltaket kan skje utan at det strir mot føremålet med vernet, gje løyve til mindre tilbygg eller ombygging av eksisterande bygningar i området. Verneområdestyret må særleg vurdere konsekvensane av ein dispensasjon i høve til verneføremålet og verneverdiane. Dette går og fram av 7 i naturmangfaldlova (NML), som seier at prinsippa i 8-12 i lova skal leggjast til grunn som retningsliner ved utøving av offentlig myndigheit. I 8 i lova (om kunnskapsgrunnlaget) går det fram at offentlege avgjerder som rører ved naturmangfaldet skal byggje på vitskapeleg kunnskap om bestandssituasjonen for ulike arter, utbreiing og økologisk tilstand av naturtypar, og effekten av påverknader. Kravet til kunnskapsgrunnlaget skal stå i et rimelig forhold til sakas karakter og risikoen for å skade naturmangfaldet. Verknadene av eit tiltak skal vurderast ut frå den samla belastinga økosystemet vert utsett for, jf. 10). 10
Dersom det ikkje ligg føre tilstrekkeleg kunnskap om kva for verknader eit tiltak kan ha på naturmiljøet, skal føre-var prinsippet leggjast til grunn, jf. 9, slik at ein ikkje gjer vesentleg skade på naturmangfaldet ved at ein tek ei avgjerd på eit for dårleg kunnskapsgrunnlag. I følgje naturmangfaldlova 11 er det tiltakshavar som skal dekkje kostnadene ved å hindre eller avgrense skade som det aktuelle tiltaket vil gjera på naturmangfaldet, dersom dette ikkje er urimeleg ut frå tiltaket og skaden sin karakter. I tillegg skal det etter naturmangfaldlova 12 takast utgangspunkt i driftsmetodar, teknikkar og lokalisering av tiltaket som ut frå ei samla vurdering av den tidlegare, noverande og framtidige bruken av mangfaldet og økonomiske tilhøve gjev det beste resultatet for samfunnet. Uttale frå villreinnemnda for Brattefjell-Vindeggen, Blefjell og Norefjell-Reinsjøfjell Saka er sendt villreinnemnda, men dei har ikkje kome med uttale. Vurdering Vierslåtten ligger i kulturlandskapssona. Relevante forvaltingsmål for denne sona er at «Framtidig bruk av kulturlandskap og anlegg ( ) skal avpassast føremålet med vernet» og «Ein ynskjer å taka vare på særleg verdifullt stulsmiljø med tilhøyrande eigenarta kulturlandskap med kulturhistorisk verdi.» Ein må vera trygg på at dei verneverdiane som er synleggjort i verneføremålet ikkje vert skadelidande om det vert gjeve løyve til tiltaket, jamfør 8 (kunnskapsgrunnlaget) og 9 (føre-var prinsippet). Man har kjennskap og grei dokumentasjon av verneverdiane i området. Både når det gjelder natur- og kulturverdiar. Kunnskapen er samla i forvaltningsplanen, og er henta i samband med arbeidet med denne. Bland dei viktigaste dokumenta er J. E. Eriksens arbeid om Botaniske registreringar i Brattefjell-Vindeggen, samt H. Norby sitt arbeid om Registrering av stølsanlegg. Kunnskap om naturverdiar, er også henta frå Naturbasen. I tillegg kjem samtale med grunneigaren, samt forvaltarens synfaringar ved fleire høve. Vierslåtten ligger i et område som domineres av fattige myr- og skogtyper. Det er registrera om lag 150 planteartar, aller mest heilt vanlege artar, men av dei litt meir interessante finn ein Kongsspir, Klubbestarr og Bakkesøte. Område er noe prega av beitedyr. Ein kan treffe på villrein i området, men området blir korkje karakterisert som viktig vinterbeite- eller kalvingsområde, og det er helst sumarhalvåret det er sannsynleg å finne dyr her. Vierslåtten består i dag av både «nye» og gamle bygningar. Koia det dreier seg om i denne saka, er ei tømre og er blant dei eldre på staden. Uthuset er nyare og bygd i reisverk. Koia er BYA 30,1 m 2, uthuset er BYA 13 m 2. Det er ikkje registrert kulturminne på staden. Denne saka dreier det seg om å flytte eksisterande bygningar om lag 25 meter austover. Grunngjevinga er at her vil man finne tørrare plassar som vil vere betre for bygningane. På ny stad vil terrenget naturleg lede vatnet vekk frå bygningane heilt motsett av det som er døme i dag. Ein vil 11
også, som følgje av topografien, unngå at sno legger seg opp mot veggen. Det har vært eit problem, og er ein av hovudårsakene til at bygningane har forfalle. I tillegg til flytting, søkjar Nygård om løyve til ein mindre utviding av koia. Det er snakk om BYA 4 m 2, og er for å få eit litt større gang- og oppbevaringsareal. Uthuset rivast og byggast opp att med same storleik og stil. Total BYA på staden etter flytting og ombygging blir 47,1 m 2. Flytting på Vierslåtten vil ikkje krevja graving utover at ein trenger å fjerne 10-20 cm torv der hjørnesteinane leggast. Med utgangspunkt i dagens situasjon, kan ikkje forvaltaren sjå at flytting av dei to bygningane inne på Vierslåtten, og ei utviding av koia med 4 m 2 kan påverke verneføremåla negativt. Koia vil behalde sitt enkle preg, og det blir ingen utviding av overnattingskapasitet. Forvaltaren har difor grunn til å tro at her vil det ikkje bli auke i samla belastning. Likevel må ein rekne med noe auke i samband med arbeidet. Bygningane vil bli flytta litt høgare i terrenget, men den landskapsmessige effekten er redusera til inne på vollen då Vierslåtten er omkransa av skog. Framlegg til vedtak: Verneområdestyret gjev Bjørn og Lars Øyvind Nygård løyve til å flytte koia og uthuset på Vierslåtten, samt utvide koia etter omtale og teikningar i søknaden dagsett 29.03.2017. Løyvet er gjeve med heimel i kap. IV, pkt. 3.2 i verneforskrifta for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde. Det vert sett følgjande vilkår: - Løyvet gjeld tre år frå vedtaksdato. Om arbeidet ikkje er starta opp då, fell løyvet bort. - Arbeidet skal dokumenterast med minst tre gode fotografi, som syner bygningen etter flytting. Desse sendast verneområdestyret seinast to månader etter at arbeidet er sluttført. - Det skal takast omsyn til fargeval i samsvar med forvaltningsplanen sin omtale om tradisjonell byggestil s. 42. - Restar frå riving og bygningsmateriale som ikkje kan nyttast til ved, må fraktas ut av området så skånsamt som mogleg og handsamast etter gjeldande reglar for ulike slag avfall. Løyvet gjeld berre i høve til verneforskrifta. Handsaming etter anna lovverk skal skje av aktuell forvaltningsmyndigheit, og søkjaren er sjølv ansvarleg for å hente inn eventuelt andre naudsynte løyve. Det kan klages på avgjerda. Klagefristen er tre veker etter at vedtaket er motteke. Klaga rettast til Miljødirektoratet, men sendast til Verneområdestyret for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde. Vedtaket vert send Bjørn Nygård og Lars Øyvind Nygård Kopi: - Hjartdal kommune - Fylkesmannen i Telemark - Villreinnemnda Kopi av vedtaket vil òg bli lasta opp i Miljøvedtaksregisteret. 12
Sak 36/17 Saksframlegg: Søknad om å rive gamal, og å byggje ny hytte på same tomt, på Aslebekk 2/3 ved Skjesvatn i Hjartdal kommune Gunvald Tho. Verneområdestyret for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er forvaltningsmyndigheit for verneområdet og skal handsame dispensasjonssaker. Kort om saka Gunvald Tho søkjer om løyve til å rive ei hytte frå 1974 og erstatte denne med ei ny av sama storleik, eller litt mindre. Ny hytte byggas på same tomt. Hytta frå 1974 er bygd av underdimensjonerte materialar og sno har trykt bygget sidevegs. Tho ønskjer å bygge ny hytte i same stil, men med betre dimensjonera materialar. Vedlegg - Søknad dagsett 01.05.17 (dok. 2017/2332-1) - Oversiktskart (dok. 2017/2332-4) Andre relevante dokument, ikkje vedlagde - Verneforskrifta for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde. - Naturmangfoldloven(NML). - Forvaltningsplan for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde 2017-2027. Det formelle grunnlaget Verneføremålet i Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er å: - Taka vare på eit vakkert og eigenarta naturlandskap, med urørt høgfjell og fjellskogområde. - Taka vare på det biologiske mangfaldet i området, med villreinstamme og rikt plante- og dyreliv. - Taka vare på verdifulle kulturlandskap og kulturminne. I verneforskrifta for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er oppføring av bygningar og anlegg i utgangspunktet forbode, jf. kap. IV, pkt.1.1. Reglane er ikkje til hinder for drift og vedlikehald av eksisterande anlegg, jf. pkt. 2.2. Etter kap. IV, pkt. 3.2 kan forvaltingsstyresmakta, Når verksemda eller tiltaket kan skje utan at det strir mot føremålet med vernet, gje løyve til mindre tilbygg eller ombygging av eksisterande bygningar i området. Verneområdestyret må særleg vurdere konsekvensane av ein dispensasjon i høve til verneføremålet og verneverdiane. Dette går og fram av 7 i naturmangfaldlova (NML), som seier at prinsippa i 8-12 i lova skal leggjast til grunn som retningsliner ved utøving av offentlig myndigheit. I 8 i lova (om kunnskapsgrunnlaget) går det fram at offentlege avgjerder som rører ved naturmangfaldet skal byggje på vitskapeleg kunnskap om bestandssituasjonen for ulike arter, utbreiing og økologisk tilstand av naturtypar, og effekten av påverknader. Kravet til kunnskapsgrunnlaget skal stå i et rimelig forhold til sakas karakter og risikoen for å skade naturmangfaldet. Verknadene av eit tiltak skal vurderast ut frå den samla belastinga økosystemet vert utsett for, jf. 10). 13
Dersom det ikkje ligg føre tilstrekkeleg kunnskap om kva for verknader eit tiltak kan ha på naturmiljøet, skal føre-var prinsippet leggjast til grunn, jf. 9, slik at ein ikkje gjer vesentleg skade på naturmangfaldet ved at ein tek ei avgjerd på eit for dårleg kunnskapsgrunnlag. I følgje naturmangfaldlova 11 er det tiltakshavar som skal dekkje kostnadene ved å hindre eller avgrense skade som det aktuelle tiltaket vil gjera på naturmangfaldet, dersom dette ikkje er urimeleg ut frå tiltaket og skaden sin karakter. I tillegg skal det etter naturmangfaldlova 12 takast utgangspunkt i driftsmetodar, teknikkar og lokalisering av tiltaket som ut frå ei samla vurdering av den tidlegare, noverande og framtidige bruken av mangfaldet og økonomiske tilhøve gjev det beste resultatet for samfunnet. Uttale frå villreinnemnda for Brattefjell-Vindeggen, Blefjell og Norefjell-Reinsjøfjell Saka er sendt villreinnemnda, men dei har ikkje kome med uttale. Vurdering Aslebekk ligger i brukssona. Relevant forvaltingsmål for brukssona er at: - Områda skal forvaltas med tanke på å ta vare på områda sin art og karakter, utan inngrep som vesentleg kan endre landskapets utforming. - Halde oppe drift i utmarka er m.a. viktig for å ta vare på kulturlandskap og plantesamfunn, og dermed det biologiske mangfaldet. - Det kan gjevast dispensasjon til oppgradering så lenge det ikkje går ut over føremålet med vernet. Ein må vera trygg på at dei verneverdiane som er synleggjort i verneføremålet ikkje vert skadelidande om det vert gjeve løyve til tiltaket. Man har kjennskap til, og grei dokumentasjon av, verneverdiane i området. Både når det gjelder natur- og kulturverdiar. Kunnskapen er samla i forvaltningsplanen, og er henta i samband med arbeidet med denne. Bland dei viktigaste dokumenta er J. E. Eriksens arbeid om Botaniske registreringar i Brattefjell-Vindeggen, samt H. Norby sitt arbeid om Registrering av stølsanlegg. Kunnskap om naturverdiar, er også henta frå Naturbasen. Det er gjennomført botaniske registreringar på austsida av Skjesvatn, men ikkje på vestsida der hytta ligger. Naturbasen opplyser ikkje om anna enn at det er leveområde for villrein ved Aslebekk. Det er ikkje registrert kulturminne på staden. Hytta på Aslebekk blei bygd i samband med skogplanting. Dagens bruk domineres av tilsyn av husdyr på beite, samt jakt og fiske. I denne saka dreier det seg om å sette opp ei ny hytte med same storleik (kanskje litt mindre), på same stad som den gamle, og i liknande stil. Det er søkt om å bygge ei hytte på BYA 48 m 2. Med utgangspunkt i det som finst av bygning på Aslebekk i dag, kan ikkje forvaltaren sjå at ei erstatningshytte i same stil, med same storleik, på same stad, til same føremål, kan påverke verneføremåla negativt. Kanskje vil ei ny hytte føre til meir bruk, men det er marginalt og også innafor forvaltningsmåla for vernesona kva gjeld aksept om oppgradering. Hytta ligger i et område som ikkje blir vurdera som spesielt viktig for villreinen (jf. vinterbeite og/eller kalvingsområde), men det er likevel viktig å taka omsyn til villreinen om det skulle bli aktuelt. 14
Framlegg til vedtak: Verneområdestyret gjev Gunvald Tho løyve til å sette opp ny hytte på eksisterande tuft på Aslebekk i tråd med omtale og teikningar i søknaden dagsett 01.05.2017. Løyvet er gjeve med heimel i kap. IV, pkt. 3.2 i verneforskrifta for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde. Det vert sett følgjande vilkår: - Løyvet gjeld tre år frå vedtaksdato. Om arbeidet ikkje er starta opp då, fell løyvet bort. - Arbeidet skal dokumenterast ved at minst tre gode fotografi, som syner den nye bygningen frå ulike vinklar, sendast verneområdestyret seinast to månader etter at bygget står ferdig. - Det skal takast omsyn til fargeval i samsvar med forvaltningsplanen sin omtale om tradisjonell byggestil s. 42. - Restar frå riving og bygningsmateriale som ikkje kan nyttast til ved, må fraktas ut av området så skånsamt som mogleg og handsamast etter gjeldande reglar for ulike slag avfall. Løyvet gjeld berre i høve til verneforskrifta. Handsaming etter anna lovverk skal skje av aktuell forvaltningsmyndigheit, og søkjaren er sjølv ansvarleg for å hente inn eventuelt andre naudsynte løyve. Det kan klages på avgjerda. Klagefristen er tre veker etter at vedtaket er motteke. Klaga rettast til Miljødirektoratet, men sendast til Verneområdestyret for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde. Vedtaket vert send Gunvald Tho. Kopi: - Hjartdal kommune - Fylkesmannen i Telemark - Villreinnemnda Kopi av vedtaket vil òg bli lasta opp i Miljøvedtaksregisteret. 15
Sak 37/17 Saksframlegg: Søknad om delvis klopplegging av stiar ved Sandsetvatn i Seljord Sudbøvegen hytteforening v/ Tom Verner Karlsen. Verneområdestyret for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er forvaltingsmynde for verneområdet og skal handsame dispensasjonssaker. Kort om saka Tom Verner Karlsen søkjer på vegne av Sudbøvegen hytteforening om løyve til delvis klopplegging av stigen som går frå Sandsetvatn austover mot Grotvassdalen, og stigen som går nordover på vestsida av vatnet. Stigane går over eit myrområder og stadvis er det svært bløtt. Stigane er mykje bruka, og dei blaute partia fører til at folk ferdast i stadig vidare bogar med tilhøyrande slitasje på terrenget. Ved å klopplegge får ein samla og kanalisert trafikken. I søknaden fremmer hytteforeninga også eit ønskje om økonomisk bistand til innkjøp av materialar. Vedlegg - Søknad dagsett 15.05.2017 (dok. 2017/2331 1) Andre relevante dokument, ikkje vedlagde - Verneforskrifta for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde. - Naturmangfaldlova (NML). - Forvaltingsplan for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde 2017-2027. Det formelle grunnlaget - verneforskrifta og naturmangfaldlova Verneføremålet i Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er å: - Taka vare på eit vakkert og eigenarta naturlandskap, med urørt høgfjell og fjellskogområde. - Taka vare på det biologiske mangfaldet i området, med villreinstamme og rikt plante- og dyreliv. - Taka vare på verdifulle kulturlandskap og kulturminne. Verneområdestyret må særleg vurdere konsekvensane av ein dispensasjon i høve til verneføremålet og verneverdiane i området. Dette går fram av 7 i naturmangfaldlova (NML), som seier at prinsippa i 8-12 i lova skal leggjast til grunn som retningsliner ved utøving av offentlig myndigheit. I NML 8 går det fram at offentlege avgjerder som rører ved naturmangfaldet skal byggje på vitskapeleg kunnskap om bestandssituasjonen for ulike arter, utbreiing og økologisk tilstand av naturtypar, og effekten av påverknader. Kravet til kunnskapsgrunnlaget skal stå i eit rimelig forhold til sakas karakter og risikoen for å skade naturmangfaldet. Verknadene av eit tiltak skal vurderast ut frå den samla belastinga økosystemet vert utsett for, jf. 10. Dersom det ikkje ligg føre tilstrekkeleg kunnskap om kva for verknader eit tiltak kan ha på naturmiljøet, skal føre-varprinsippet leggjast til grunn, jf. 9, slik at ein ikkje gjer vesentleg skade på naturmangfaldet ved at ein tek ei avgjerd på eit for dårleg kunnskapsgrunnlag. 16
I følgje naturmangfaldlova 11 er det tiltakshavar som skal dekkje kostnadene ved å hindre eller avgrense skade som tiltaket vil gjera på naturmangfaldet, dersom dette ikkje er urimeleg ut frå tiltaket og skaden sin karakter. I tillegg skal det etter naturmangfaldlova 12 takast utgangspunkt i driftsmetodar, teknikkar og lokalisering av tiltaket som ut frå ei samla vurdering av den tidlegare, noverande og framtidige bruken av mangfaldet og økonomiske tilhøve gjev det samfunnsmessige beste resultatet. Uttale frå villreinnemnda for Brattefjell-Vindeggen, Blefjell og Norefjell-Reinsjøfjell Saka er sendt villreinnemnda, men dei har ikkje kome med uttale. Vurdering Området ligger i vernesona. Relevant forvaltingsmål for denne saka er at: - Vernesona skal oppretthaldast som eit verdifult naturområde rikt på biologisk mangfald. - Ein skal vere særleg restriktiv i høve til å dispensere for nye tiltak/anlegg. - Vernesona skal bevarast utan ny tilrettelegging for skigåing og fotturisme. Kunnskapsgrunnlaget for saka er basert på Naturbasen, forvaltningsplan, Norsk rødliste for naturtyper, Botaniske registreringar i Brattefjell-Vindeggen, samt registreringar av stølsanlegg og skjøtselsplan for stølsområde. I tillegg kjem all kunnskap om villreinen i området. Staden der ein bygge klopper ligger inne i villreinens leveområde, og delvis i og tett på kalvingsområdet. Området er dominert av myr og fjellbjørkskog. Området er noko kulturpåverka då det er sau der. Vidare ber området preg av å bli nytta til friluftsliv, med tydelege stiar. Det er ikkje registrert raudlista naturtypar på staden og det er heller ikkje kjende kulturminne som blir påverka av tiltaket. Stadene der det søkast om å bygge klopper, er der stien gjeng over blaut myr. Her har folk i stadig aukande grad gått utanom for å sleppe å bli blaute. Det har ført til at arealslitasjen har auka i omfang. Dersom det byggjas klopper vil ein forhindre auka slitasje, og faktisk redusere den som allereie er der i dag. Det er ikkje snakk om ny tilrettelegging for fotturisme, men å leggja eksisterande betre til rette for folk, samstundes som det vil vere positivt for plantar og terreng spesielt og verneføremåla generelt. Verneforskrifta seier i utgangspunktet ikkje noko om oppgradering av eksisterande stigar. Kapitel IV punkt 3.4 seier at forvaltningsmyndigheita kan på nærare vilkår gje løyve til opparbeiding og merking av nye turstiar og løyper. I denne saka dreier det seg om utbetring av eksisterande stiar, men forvaltaren meiner likevel pkt. 3.4 er dekkande og skal brukas i saka. Når det gjeld plassering og montering, seier hytteforeininga at dei vil bygge kloppene i løpet av sumaren, og transportere dei ut til merkte stader med snøskuter komande vinter. Ein må komme attende til dette, men forvaltaren kan likevel nemne at det er tilbod om leigekjøring i området. I samband med søknad om klopplegging, søker hytteforeininga om økonomisk støtte til innkjøp av materialar for å bygge kloppene. For nokre år sida hadde verneområdestyret midlar øyremerkt rydding og merking av stiar. Forvaltaren meiner tilrettelegging slik som i denne saka, ville vere innafor kategorien «rydding og merking», men slike midlar har diverre ikkje styret lenger. 17
Framlegg til vedtak: Verneområdestyret gjev etter verneforskrifta for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde kap. IV pkt. 3.4, Sudbøvegen hytteforening løyve til å leggje klopper over blaute områder på eksisterande sti innafor områder merka på kart vedlagt søknad dagsett 15.05.17. Det settast følgjande vilkår: - Kloppene skal maksimalt vere 0,8 meter breie. - Det skal nyttast miljøvenleg materiale. - Rester frå bygginga skal fraktas ut av område. - Innan tre veker etter at bygginga er ferdig, skal verneområdestyret få bilete av kloppene. - Det må søkjast særskilt dersom det blir naudsynt med motorisera transport av bygningsmateriale. - Det er ein føresetnad at grunneigar(ar) har gjeve løyve til bygginga. Det kan klagast på avgjerda til Miljødirektoratet. Klagefristen er tre veker etter at vedtaket er motteke. Klaga rettast til direktoratet, men sendast til Verneområdestyret for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde. Vedtaket vert send til Sudbøvegen hytteforening v/tom Verner Karlsen. Kopi: - Seljord kommune - Fylkesmannen i Telemark - Villreinnemnda for Brattefjell-Vindeggen, Blefjell og Norefjell-Reinsjøfjell Kopi av vedtaket vil òg bli lasta opp i Miljøvedtaksregisteret. 18
Sak 38/17 Saksframlegg: Søknad om helikoptertransport til 90/1 Blanketjønn i Seljord kommune Torkjell Flatland. Verneområdestyret for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er forvaltingsmynde for verneområdet og skal handsame dispensasjonssaker. Kort om saka I samband med pågåande restaureringsarbeid (løyvd tidligare), søkjer Torkjell Flatland om løyve til helikoptertransport av materialar og utstyr til Blanketjønn i Seljord kommune. Det dreier seg om flyging frå Sandset eller Skinnarbu til Blanketjønn, og det er snakk om 1 tur. Transporter er planlagd i løpet av juli, og skal gjennomførast i samband med at Fjellfly skal transportere materialar og utstyr til hytte ved Sandvatn. Vedlegg - Søknad dagsett 14.06.17 (dok. 2017/2715-1). - Kart (dok. 2017/2715-3). Andre relevante dokument, ikkje vedlagde - Verneforskrifta for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde. - Naturmangfaldloven (NML). - Forvaltingsplan for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde 2017-2027. - Forskrift om forbod mot motorferdsel i spesielt sårbare områder i Brattefjell/Vindeggenområdet, Seljord, Hjartdal, Tinn og Vinje Kommunar, Telemark. Det formelle grunnlaget verneforskrifta, naturmangfaldlova og forskrift om forbod mot motorferdsel i spesielt sårbare områder i Brattefjell/Vindeggenområdet Verneføremålet i Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er å - Taka vare på eit vakkert og eigenarta naturlandskap, med urørt høgfjell og fjellskogområde. - Taka vare på det biologiske mangfaldet i området, med villreinstamme og rikt plante- og dyreliv. - Taka vare på verdifulle kulturlandskap og kulturminne. I verneforskrifta for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er lågtflyging under 300 meter forbode, jf. kap. IV, pkt. 1.3. I Forskrift om forbod mot motorferdsel i spesielt sårbare områder i Brattefjell/Vindeggenområdet, Seljord, Hjartdal, Tinn og Vinje kommunar, Telemark, er all motorferdsle innanfor villreinområdet, definera som det kvite på N 50 kart 1:50.000, forbode i tida 15. april til 1. juli. Verneområdestyret må særleg vurdere konsekvensane av ein dispensasjon i høve til verneføremålet og verneverdiane i området. Dette går mellom anna fram av 7 i naturmangfaldlova (NML), som seier at prinsippa i 8-12 i lova skal leggjast til grunn som retningsliner ved utøving av offentlig myndigheit. I 8 i lova (om kunnskapsgrunnlaget) går det fram at offentlege avgjerder som rører ved naturmangfaldet skal byggje på vitskapeleg kunnskap om bestandssituasjonen for ulike arter, utbreiing og økologisk tilstand av naturtypar, og effekten av påverknader. 19
Kravet til kunnskapsgrunnlaget skal stå i eit rimelig forhold til sakas karakter og risikoen for å skade naturmangfaldet. Verknadene av eit tiltak skal vurderast ut frå den samla belastinga økosystemet vert utsett for. Dersom det ikkje ligg føre tilstrekkeleg kunnskap om kva for verknader eit tiltak kan ha på naturmiljøet, skal føre-var prinsippet leggjast til grunn, jf. 9, slik at ein ikkje gjer vesentleg skade på naturmangfaldet ved at ein tek ei avgjerd på eit for dårleg kunnskapsgrunnlag. I følgje NML 11 er det tiltakshavar som skal dekkje kostnadene ved å hindre eller avgrense skade som det aktuelle tiltaket vil gjera på naturmangfaldet, dersom dette ikkje er urimeleg ut frå tiltaket og skaden sin karakter. I tillegg skal det etter NML 12 takast utgangspunkt i driftsmetodar, teknikkar og lokalisering av tiltaket som ut frå ei samla vurdering av den tidlegare, noverande og framtidige bruken av mangfaldet og økonomiske tilhøve gjev det samfunnsmessig beste resultatet. 48 i NML omhandlar dispensasjon frå vernevedtak. Paragrafens fyrste ledd seier at Forvaltningsmyndigheten kan gjøre unntak fra et vernevedtak dersom det ikke strider mot vernevedtakets formål og ikke kan påvirke verneverdiene nevneverdig, eller dersom sikkerhetshensyn eller hensynet til vesentlige samfunnsinteresser gjør det nødvendig. Uttale frå villreinnemnda for Brattefjell-Vindeggen, Blefjell og Norefjell-Reinsjøfjell Det har ikkje kome uttale i saka. Vurdering Både Sandset og Blanketjønn ligg i vernesona i landskapsvernområdet (jf. kartvedlegget til forvaltningsplanen). Skinnarbu ligger på utsida av verneområdet. Relevant forvaltingsmål for vernesona er at «Vernesona skal oppretthaldast som eit urørt naturområde rikt på biologisk mangfald» og at «Ein skal være særleg restriktiv i høve til å dispensere for nye tiltak/anlegg og motorferdsle i vernesona.» Ein må vera trygg på at dei verneverdiane som er synleggjort i verneføremålet ikkje vert skadelidande om det vert gjeve løyve til tiltaket, jf. NML 8 og 9. Blanketjønn ligg innanfor det som er definert som spesielt sårbart område i forskrift om forbod om motorferdsel i Brattefjell/Vindeggenområdet, akkurat i delet mellom vinterbeite- og kalvingsområde, og må seiast å være i kjernen av villreinens leveområde. Her finst dyr gjennom heile året, men dei seinare åra har dyra hatt en tendens til å trekkje ned i skogane sør i området sumarhalvåret. Flyging dersom det er rein i området er generelt uheldig. Skulle det likevel skje at dyr blir skremd er juli som tidspunkt den tida då dyra truleg tar minst skade. Det har gått en del tid sida kalvinga, og normalt friske kalvar har ingen problem med å følgje simla, dyra er i ferd med å ete seg godt opp, og det er inga brunstaktivitet som kan bli forstyrra. Litt det same kan også seiast om anna dyre- og fugleliv. Med unnatak av verknadene beskriven over, kjem flyginga ikkje i konflikt med anna biologisk mangfald, landskapet eller kulturminne. Det er med utgangspunkt i kjennskap til verdiane i landskapsvernområdet, som mellom anna er samla i forvaltningsplanen, og er henta inn i samband med arbeidet med denne. Vidare kan kunnskapsgrunnlaget dokumenterast med J. E. Eriksens arbeid med botaniske registreringar i Brattefjell-Vindeggen, og H. Nordby sitt arbeid med registrering av stølsanlegg. Informasjon om naturverdiar er henta i Naturbasen, samt gjennom samtaler med 20
grunneigar og SNO. I tillegg har forvaltaren gjennomført synfaring i området og på staden fleire gonger. Tiltaket kjem inn under pkt. 1.3 som seier at lågtflyging under 300 meter er forbode. Likevel meiner verneområdeforvaltar at flyginga skjer i eit område, og over så kort tid og strekning, at tiltaket vurderast som forbigåande og avgrensa. Når det gjeld forskrift om forbod mot motorferdsle spesielt sårbare områder i Brattefjell/Vindeggen, er det slik at Blanketjønn ligg innanfor område definert som spesielt sårbart. Det er her sagt at «All motorferdsle innanfor villreinområdet, definera som det kvite på N50 kart 1:50 000, er forbode i tida frå 15. april 1. juli.» Med bakgrunn i at tiltaket/aktiviteten vurderast som forbigåande og av ein slik art at det ikkje vil påverke dei biologiske og/eller kulturelle verdiane når naudsynt omsyn til villreien blir tatt, og heller ikkje i anna form vil ha ei varig påverknad for vernet, vurderas det som greitt å gje dispensasjon frå vernevedtaket etter NML 48. Vurderinga er gjort med bakgrunn i at det dreier seg om berre ein tur i eit avgrensa tidsrom. Det vil likevel ikkje bli anledning til å gjennomføre flyginga før 1. juli. Framlegg til vedtak: Verneområdestyret godkjenner søknad om helikoptertransport frå Sandsetdammen eller Skinnarbu til Blanketjønn i Seljord. Løyvet er gitt med heimel i NML 48. Det vert sett følgjande vilkår: - Flyginga skal skje i perioden 1.- 31. juli 2017 og gjeld 1 tur. - Observerast villrein i området, skal flyginga stanses. - Verneområdeforvaltar eller SNO skal varslas om flyginga seinast 2 dagar før det skjer. - Søkjaren er sjølv ansvarleg for å hente inn eventuelt andre løyve. Denne dispensasjonen er berre gjeve etter verneforskrifta for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde. Det kan klages til Miljødirektoratet. Klagefristen er tre veker etter at vedtaket er motteke. Klaga rettast til direktoratet, men sendast til Verneområdestyret for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde. Vedtaket vert send til Torkjell Flatland Kopi: - Seljord kommune - Fylkesmannen i Telemark - Villreinnemnda for Brattefjell-Vindeggen, Blefjell og Norefjell-Reinsjøfjell Kopi av vedtaket vil også bli lasta opp i Miljøvedtaksregisteret. 21
Sak 39/17 Saksframlegg: Søknad om løyve til bruk av helikopter til frakt av byggjematerialar til 21/25 Vindsjådalen 18 Tone Sem Hovda og Johannes Hovda. Verneområdestyret for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er forvaltingsmyndigheit for verneområdet og skal handsame dispensasjonssaker. Kort om saka Tone Sem Hovda og Johannes Hovda søkjer om løyve til helikoptertransport av materialar til hyttetomt i nordenden av Vindsjåen i Hjartdal. Planen er å fly inn materialar til tilbygg på hytte. Det er gjeve løyve til byggjearbeidet. Det dreier seg om flyging frå Våtjønn og inn - om lag 5 km i luftline. Materialane vil vere klare for frakt frå ca. 15. juni, men dato for flyging er ikkje fastsatt. Det dreier seg om 3-4 løft. Vedlegg - Søknad dagsett 24.04.2017 (dok. 2017/2540-1). Andre relevante dokument, ikkje vedlagde - Verneforskrifta for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde. - Naturmangfaldlova (NML). - Forvaltingsplan for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde 2017-2027. - Forskrift om forbod mot motorferdsel i spesielt sårbare områder i Brattefjell/Vindeggenområdet, Seljord, Hjartdal, Tinn og Vinje Kommunar, Telemark. Det formelle grunnlaget verneforskrifta, naturmangfaldlova og forskrift om forbod mot motorferdsel i spesielt sårbare områder i Brattefjell/Vindeggenområdet Verneføremålet i Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er å: - Taka vare på eit vakkert og eigenarta naturlandskap, med urørt høgfjell og fjellskogområde. - Taka vare på det biologiske mangfaldet i området, med villreinstamme og rikt plante- og dyreliv. - Taka vare på verdifulle kulturlandskap og kulturminne. I verneforskrifta for Brattefjell-Vindeggen landskapsvernområde er lågtflyging under 300 meter forbode, jf. kap. IV, pkt. 1.3. I kap. 1.4 står det vidare at All motorferdsel skal gå føre seg slik at det ikkje oppstår varig skjemmande markskader, hjulspor og liknande. I Forskrift om forbod mot motorferdsel i spesielt sårbare områder i Brattefjell/Vindeggenområdet, Seljord, Hjartdal, Tinn og Vinje kommunar, Telemark, er all motorferdsle innanfor villreinområdet, definera som det kvite på N 50 kart 1:50.000, forbode i tida 15. april til 1. juli. Verneområdestyret må særleg vurdere konsekvensane av ein dispensasjon i høve til verneføremålet og verneverdiane i området. Dette går og fram av 7 i naturmangfaldlova, som seier at prinsippa i 8-12 i lova skal leggjast til grunn som retningsliner ved utøving av offentlig myndigheit. I 8 i lova (om kunnskapsgrunnlaget) går det fram at offentlege avgjerder som rører ved naturmangfaldet skal byggje på vitskapeleg kunnskap om bestandssituasjonen for ulike arter, utbreiing og økologisk tilstand av naturtypar, og effekten av påverknader. 22