ORDBOKA OMGREP FORKLARING Omgrepet i ei setning

Transkript

1 A Asynkron Ikkje-samtidig Asynkront er når noko ikkje skjer samtidig. Asynkron samtale er når nokon snakkar saman, men ikkje på same tid Asynkron samtale er f.eks når du sender med post det tek ei tid før posten kjem fram Asynkron samtale Det går ei tid frå bodskapen blir sendt til mottakar svarer. Døme: epost B Blogg Ordet er ei forkorting for web log. Blogg er ei slags dagbok på nettet. Det er store variasjonar i måten bloggar vert skrivne på, og i innhaldet i dei. Twitter er ein slags blogg i mikroformat. C C-generasjonen Dei som har vakse opp med Internett. Dei som er fødde i 1993 eller seinare. D Datatilsynet Dei skal medverke til at personvernopplysningslova vert følgd. Oppretta i E E-post Forkorting for elektronisk post. Ei elektronisk postteneste der dokument og meldingar blir sende frå ei datamaskin til ei anne over eit datanettverk F Facebook Eit nettsamfunn. Eit sosialt nettverk der brukaren lagar ein profil og utvekslar private og offentlege meldingar med andre. Tenesta er reklamefinansiert Formell Etter reglar, korrekt Blogg er ei open nettside der berre eigaren kan skrive innlegg. Anne Rasmussen skriv blogg om ungane sine. Dei som er i C-generasjonen har hatt tilgang på Internett heile livet. Datatilsynet skal medverke til at den einskilde ikkje vert krenka gjennom bruk av opplysningar som kan knytast til han eller henne. E-post er ein asynkron måte å kommunisere på. Facebook er eit av dei største nettsamfunna innan sosiale media.

2 Formell samtale Samtalen er formell når deltakarane ikkje får snakke fritt, samtalen blir gjennomført etter visse reglar. Døme: eit møte med sakliste, t.d. elevråd G Google Eit amerikansk dataselskap som driv ulike tenester på Internett. Den mest kjende er søketenesta Google Søk H Heimeside Nettside ein person, eit firma eller ein organisasjon har oppretta for å meddele/informere Viss ein skal finne informasjon går ein ofte på Google. Luster ungdomsskule si heimeside er oversikteleg. I Interaksjon Samspel/samhandling Internett Eit verdsomspennande nettverk som knyter datamaskiner saman ved hjelp av IPadresser. Det inneheld tenester som filoverføring, elektronisk post, pratprogram og World Wide Web IP-adresse Internett Protocol-adresser. Alle datamaskiner som er knytt til Internett, har si eiga adresse J Jodel App i sosiale media. Den er ei tysk oppfinning og blei laga av og for studentar. Ein kan leggje ut anonyme meldingar til folk innan ein radius på ti kilometer Dei aller fleste brukar Internett i dag. Til dømes; sosiale medium, kommunisere med andre, lese nyhende og finne informasjon Folk kan spore deg opp ved hjelp av IPadresse når du brukar Internett. Alle datamaskiner har ei IP-adresse, difor er det lett å spore datamaskiner Folk trur at Jodel er anonymt, men det er likevel mogleg å sjå kven som har skrive innlegget. K Kjelder Utspring eller opphav til noko. Opphav til kunnskap, der ein kan hente stoff og opplysningar om noko Det er viktig å gi opp kjelder når me skriv ein tekst. Kommunikasjon Samtale, overføring av informasjon Aviser, radio og TV er massemedium. Kommunikasjon er ei form av interaksjon

3 L med ein annan person. Kroppsspråk Ikkje-verbal kommunikasjon Kroppsspråk utgjer ca. 80% av kommunikasjonen M Massemedium Kommunikasjonskanalar som gjer det mogleg å spreie ein bodskap til mange menneske på eit stort område på kort tid Aviser, radio og TV er massemedium. N Nettet Ord brukt om både Internett og World Wide Web Nette er ein «stad» der mange snakkar saman. Dei fleste brukar nettet kvar dag og kan vere avhengig av det. På nettet har du ofte asynkron samtale f.eks melding og eposten. Nettlesar Programvare for å lese nettsider på web Explorer, Google Crome og Firefox er O Nettvett Råd om korleis ein bør stille seg til og opptre på Internett nettlesarar. Nettvett er viktig for at alle skal ha det bra på nettet. P Personvern Handlar om at kvart einskild menneske er ukrenkjeleg og har krav på respekt frå andre menneske og fred i privatlivet. Samtidig kan det vere nødvendig å setje dette opp mot ytringsfridomen eller det behovet samfunnet har for å verne seg mot kriminelle handlingar Portvakter På fjernsyn, i radio og i aviser bestemmer redaktørar, produsentar og andre kven som Personvern er å verne om seg sjølv og sine personopplysningar. Alle har rett personvern. Du bør vere din eigen portvakt, for på nettet er det nesten ingen som passar på

4 får sleppe til, og kva som skal sleppe gjennom i kanalane = portvakter til media deg. Q R S Synkron Samtidig Synkron er når ein samtale er samtidig f.eks ein samtale i eit friminutt på skulen Synkron kommunikasjon Kort tid frå du sender ein bodskap til mottakaren svarar. Døme: nettchat T U Uformell samtale Uhøgtidlege samtalar eller diskusjonar mellom kjende. Døme: samtalen kring bordet i matpausen V W Wikiar Nettstadar der alle kan samarbeide om innhaldet. Wikiar er oftast oppbygd etter emne. Alle kan opprette, slette, redigere eller leggje til innhald på ein wiki X Y Z Æ Ø Å World Wide Web Ei teneste på Internett. Andre namn er verdsveven, weben, kyberrommet (Cyberspace) og nettet WWW er eit internasjonalt hypertekstsystem som let deg komme inn på nettsider.

5