Saksframlegg Saksmappe Saksbehandlar 2017/787-3 Karin Thauland Saksgang Saksnr Utval Møtedato Forvaltningskomiteen 2.gongs behandling - deling - 278/5 og 272/1 Åkra - Evy Brekke Innstilling frå rådmannen: Kvinnherad Forvaltningskomité syner til saksframstillinga og gir ikkje løyve til å dele i frå gnr/bnr 278/5 frå eininga med gnr/bnr 272/1 og 278/5. Vedtaket er gjort med heimel i jordlova si 12. Historikk: Saka vart lagt fram for Kvinnherad Forvaltningskomité den 15.3.2017. Det vart ein diskusjon på møte om komiteen kunne gje løyve til deling når Fylkesmannen hadde vedteke at dei to bruksnummera utgjorde ei eining etter jordlova, Komiteen utsette difor handsaming av saka. Dersom fleire ulike gards- og bruksnummer er på ei eigarhand, vert det etter jordlova rekna som ei driftseining. Dersom det vert stilt spørsmål om dette, er det Fylkesmannen som har avgjerdsmynde. Kommunen sende difor saka til Fylkesmannen i Hordaland for å få vurdert om 278/5 og 272/1 vert definert som ei driftseining. Fylkesmannen vedtok at dei utgjorde ei eining etter jordlova. Dersom Fylkesmannen hadde vedteke at dei to einingane ikkje høyrde saman, ville det ikkje vore trong for ei delingshandsaming etter jordlova, og eigedomane kunne seljast kvar for seg. Fylkesmannen tok ikkje stilling til sjølve delingsspørsmålet. Handsaming av søknader om deling etter jordlova, er delegert til kommunen. Da deira konklusjonen var at dei to bruka utgjorde ei eining, må det eit delingsløyve til etter jordlova for at det eine bruket kan seljast for seg. Saksutgreiing: Det vert søkt om å dele i frå gnr/bnr 278/5 frå eininga 272/1 og 278/5. Eigedomen skal i dei næraste åra nyttast til fritidseigedom. Mynde til avgjersle om to ulike bruksnummer utgjer ei driftseining etter jordlova er lagt til Fylkesmannen. Kommunen skal gi ei uttale. Mynde til å handsame delingssaker etter jordlova er lagt til kommunen. side 1
Kvinnherad Forvaltningskomité gjorde i møte den 5.10.2016 -sak 2016/121 eit vedtak om å rekne dei to bruksnummer som ei eining etter jordlova: Vedtak frå Forvaltningskomiteen den 05.10.2016 Rådmannen syner til saksutgreiinga og reknar gnr/bnr 272/1 og gnr/bnr 278/5 som ei driftseining etter jordlova 12 6.ledd. Saka vart send Fylkesmann for avgjerd om driftseining. Dei tok ikkje stilling til delingsspørsmålet. Utdrag frå Fylkesmannen sin saksutgreiing og vedtak: Evy Brekke er eigar av gnr. 272, bnr. 1 og gnr. 278, bnr. 5 i. I samband med overdraging av gnr. 278, bnr. 5 til eit av borna, skal kommunen bekrefte at det ikkje vil føre til deling av ei driftseining, jf. skjema om eigenfråsegn om konsesjonsfridom. Dersom det er tvil om det er tale om i driftseining, må saka vurderast etter jordlova 12 sjette ledd. Det vil i tilfelle vere Fylkesmannen som vurderer dette, jf. forskrift om delegert mynde, FOR-2003-12-08-1479 3 punkt 4. Kommunen har i samband med dette førebudd saka og sendt denne over til Fylkesmannen 25.11.2016. Det går fram av opplysningane til kommunen at ektefellen til Evy Brekke overtok begge eigedomane i 2006. Evy Brekke overtok begge eigedomane og har vore eigar av desse sidan 2011, etter at ektefellen døyde i 2010. Fylkesmannen har på bakgrunn av dette kome fram til at gnr. 278, bnr. 5 og gnr. 272, bnr. 1 utgjer ei driftseining, jf. jordlova 12 sjette ledd. Dette inneberer at det må ligge føre samtykkje etter jordlova 12 tredje ledd, for at gnr. 278, bnr. 5 skal overdragast til dottera. Fylkesmannen vil gjere kommunen merksam på at ei slik frådelingssak ikkje skal handsamast etter plan- og bygningslova. Moment som avstand, storleik på eigedomane og omsynet til varetaking av ressursar knytt til eigedomane vil likevel vere noko som det kan leggjast vekt på i vurderinga om frådeling etter jordlova 12 tredje ledd. Vedtak: Fylkesmannen visar til si fråsegn og har kome fram til at gnr. 272, bnr. 1 og gnr. 278, bnr. 5 må sjåast på som ei driftseining. Vedtaket har heimel i lov om jord av 12.05.1995 nr. 23 12 sjette ledd. Fylkesmann rekna dei to bruksnummer som ei driftseining etter jordlova. handsame søknaden som ei frådelingssak etter jordlov. Gnr/bnr 272/1 har 2 dekar fulldyrka jord, 11,4 overflatedyrka jord, 50 dekar innmarksbeite og 52 dekar skog - samla areal 162 dekar. Det er to bustadhus og driftsbygning Gnr/bnr 278/5 har 2 dekar fulldyrka jord, 4,1 dekar innmarksbeite og 9 dekar skog eit samla areal på 20,5 dekar. Det er bustadhus, naust, garasje og reiskapshus på bruket. I tillegg høyrer omlag 402 dekar i uregistrert jordsameige i følgje Skog og landskap sine gardskart. Samla areal på dei to bruksnummera er 182 dekar i tillegg til uregistrert jordsameige på 402 dekar. side 2
Avstand mellom tuna på 272/1 Haugstøl og 278/5 Brekke er om lag 8 km langs veg. Arealet: side 3
Arealet er LNF i kommunedelplan. Aktuelle lovheimlar Den omsøkte frådelinga krev deling etter jordlova si 12. Jordlovsbehandling: Saka er vurdert etter 12 i jordlova og rundskriv M 1/2013 frå landbruksdepartementet. Paragraf 12 i jordlova inneheld eit forbod mot deling av eigedomar som er nytta eller kan nyttast til jordbruk eller skogbruk. Det kan gjevast samtykke til deling dersom samfunnsinteresser av stor vekt talar for det, eller ei deling er forsvarleg ut frå omsynet til den avkastning eigedomen kan gje. Ved avgjerd skal det mellom anna takast omsyn til om deling kan føre til drifts eller miljømessige ulemper for landbruket i området. Det skal og takast omsyn til godkjende planar som ligg føre for arealbruken etter plan og bygningsloven og omsynet til kulturlandskapet. Reglane i jordloven 12 må tolkast i lys av føremålet i jordlova. Jordlovens formål er etter 1 å sikre at arealressursane blir disponert på en måte som gir en tenleg, variert bruksstruktur ut frå samfunnsutviklinga i området og med hovudvekt på omsynet til busetting, arbeid og driftsmessige gode løysningar. Viktige nasjonale mål er å sikre og samle ressursane som grunnlag for landbruksdrift for noverande og framtidige generasjonar. Ein samfunnsgagnleg bruk inneber at ein tek omsyn til at ressursane skal disponerast ut frå framtidige generasjonar sine behov. Forvaltninga av arealressursane skal vere miljøforsvarleg og mellom anna ta omsyn til vern av jordsmonnet som produksjonsfaktor og ta vare på areal og kulturlandskap som grunnlag for liv, helse og trivsel for menneske og dyr. side 4
Forbodet mot deling er mellom anna eit naturleg motstykke til føremålet i jordloven om å styrkje driftseiningane. I vurderinga er det eigedomen vurdert i eit langsiktig perspektiv som er det sentrale. Det er ikkje samfunnsinteresser av stor vekt som taler for deling. Frådeling vil svekke avkastinga på driftseininga. Dersom det det vert søkt om å dele i frå bustadhuset og naustet, vil rådmannen kunne være positiv til det ut i frå at det er to bustadhus på gnr/bnr 272/1. Saka må då handsamast etter plan og bygningslova og sendast på høyring. Ut i frå ei samla vurdering, finn rådmannen vil rådmannen rå i frå at gnr/bnr 278/5 vert delt i frå etter jordlova. Vedlegg: Søknad, Vedtak frå Fylkesmann, Gardskart side 5