Møteinnkalling Kommunestyret

Møteinnkalling Kommunestyret Møtetid: 03.12.2009 kl 14:00 Møtestad: Kommunestyresalen Medlemer som ikkje kan møta, må melda frå til Kundetorget tlf 5349 6645 eller e-post: post@stord.kommune.no Varamedlemer møter berre etter nærare avtale. Sakene med vedlegg ligg til gjennomsyn i Sekretariatet. Stord, 26.11.2009 Liv Kari Eskeland lordførar Marit Annie Åkra møtesekretær

SAKER TIL HANDSAMING 75/09 Referat og meldingar - kst 2009./. 76/09 Årsbudsjett 2010, økonomiplan 2010-2013 Stord Hamnestell./. 77/09 Årsbudsjett 2010, økonomiplan 2010-2013 Side

Arkivref: 2009/170-14679/2009 Saksh.: Marit Annie Åkra Saksframlegg Saksnr Utval Møtedato 75/09 Kommunestyret 03.12.2009 REFERAT OG MELDINGAR - KST 2009 Framlegg til vedtak: 1. Godkjenning av møteboka frå 26.11.2009

Rådmannen, 25.11.2009 Framlegg til vedtak 2 av 2

Arkivref: 2009/2186-13753/2009 Saksh.: Jarle Peder Nakken Saksframlegg Saksnr Utval Møtedato 63/09 Komité for næring, miljø og kultur 11.11.2009 76/09 Kommunestyret 03.12.2009 ÅRSBUDSJETT 2010, ØKONOMIPLAN 2010-2013 STORD HAMNESTELL Framlegg til innstilling: 1. Kommunestyret vedtek årdbudsjettet 2010 og økonoiplanen 2010-2013 for Stord Hamnestell slik det ligg før/med desse endringane: 2. Kommunestyret vedtek betalingssatsane for Stord Hamnestell slik dei går fram av budsjetthefte hamneavgifter Saksprotokoll i Komité for næring, miljø og kultur - 11.11.2009 PS 63/09 - ÅRSBUDSJETT 2010, ØKONOMIPLAN 2010-2013 STORD HAMNESTELL Innstilling: 3. Kommunestyret vedtek årdbudsjettet 2010 og økonoiplanen 2010-2013 for Stord Hamnestell slik det ligg før/med desse endringane: 4. Kommunestyret vedtek betalingssatsane for Stord Hamnestell slik dei går fram av budsjetthefte hamneavgifter Handsaming Samrøystes vedteke (7 medlemer).

Rådmannen, 02.11.2009 Vedlegg Årsbudsjett 2010, økonomiplan 2010-2013 Hamneavgifter for 2010 Bakgrunn / faktiske opplysningar Rådmannen legg med dette fram budsjettet for Stord Hamnestell. Budsjettet baserer seg på den drift som Stord Hamnestell har i dag. Dei økonomiske konsekvensane av ei avhending av bygget på Sunnhordlandskaia er ikkje innarbeidd i framlegget. Det er heller ikkje ei eventuell avhending av småbåthamna. Dersom dette vert realisert vil rådmannen komme attende med ei revidering av budsjettet på nyåret. Med stor sannsynlegheit vert ny lov om hamn og farvann ( vedteke 17 04 2009 ) sett i verk frå nyttår. Det er lagt opp til eit overgangsår i 2010 som inneberer at hamneavgiftene vert innkrevd som tidlegare. Budsjettet byggjer derfor på same inndeling som tidlegare i kostnadsberarar. Sjå nærare om dette i budsjettdokumentet. Rådmannen vil komme attende til konsekvensane av ny lov i 2010. Framlegg til innstilling 1. Kommunestyret vedtek årdbudsjettet 2010 og økonomiplanen 2010-2013 for Stord Hamnestell slik det ligg før/med desse endringane: 2. Kommunestyret vedtek betalingssatsane for Stord Hamnestell slik dei går fram av budsjetthefte hamneavgifter 2 av 2

STORD HAMNESTELL ÅRSBUDSJETT 2010, ØKONOMIPLAN 2010-2013

INNHALD 1 Hovedoversyn drift og investering 2 Tekstdel økoomiplan 3 Hamneavgiftene for 2010 4. Båtplassprisar 5 Kortidsleige av båtplassar

Økonomisk oversikt Stord Hamnestell Økonomiplan 2010 2013 Tekst Regnskap Budsjett Budsjett Budsjett Budsjett Budsjett 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Driftsinntekter Bruker betalinger 0 0 0 0 0 0 Andre salgs og leieinntekter -9 855 502-8 300 000-8 600 000-8 600 000-8 600 000-8 600 000 Overføringer med krav til motytelse -79 744 0-1 000-1 000-1 000-1 000 Rammetilskudd 0 0 0 0 0 0 Andre statlige overføringer 0 0 0 0 0 Andre overføringer 0 0 0 0 0 0 Sum Driftsinntekter -9 935 246-8 300 000-8 601 000-8 601 000-8 601 000-8 601 000 Driftsutgifter Lønnsutgifter 1 540 082 1 549 000 1 582 000 1 582 000 1 582 000 1 582 000 Sosiale utgifter 450 288 527 796 542 467 542 467 542 467 542 467 Kjøp av varer og tj. som inngår i prod. 1 938 475 1 716 200 2 973 000 2 973 000 2 973 000 2 973 000 Kjøp av varer og tj. erstatter egenprod. 149 750 76 000 410 000 410 000 410 000 410 000 Overfø ringer 196 941 381 000 210 000 210 000 210 000 210 000 Avskrivninger 1 398 093 0 0 0 0 0 Fordelte utgifter 0 0 0 0 0 0 Sum Driftsutgifter 5 673 629 4 249 996 5 717 467 5 717 467 5 717 467 5 717 467 Brutto driftsresultat -4 261 617-4 050 004-2 883 533-2 883 533-2 883 533-2 883 533 Finansinntekter Renteinntekter og utbytte -186 936-150 000-10 000-10 000-10 000-10 000 Mottatte avdrag på utlån 0 0 0 0 0 0 Sum Eksterne finansinntekter -186 936-150 000-10 000-10 000-10 000-10 000 Finansutgifter Renteutgifter og låneomkostninger 1 938 666 1 772 000 1 000 000 1 164 000 1 100 000 1 036 000 Avdrag på lån 1 490 861 1 419 000 1 419 000 1 419 000 1 419 000 1 419 000 Utlån 0 0 0 0 0 0 Sum Eksterne finansutgifter 3 429 527 3 191 000 2 419 000 2 583 000 2 519 000 2 455 000

Tekst egnskap Budsjett Budsjett Budsjett Budsjett Budsjett 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Resultat ekst.finanstransaksjoner 3 242 591 3 041 000 2 409 000 2 573 000 2 509 000 2 445 000 Motpost avskrivninger -1 398 093 0 0 0 0 0 Netto driftsresultat -2 417 119-1 009 004-474 533-310 533-374 533-438 533 Interne finanstransaksjoner Bruk av udisponert fra tidligere år 0 0 Bruk av disposisjonsfond 0 0 Bruk av bundne fond 0 Bruk av likviditetsreserve 0 0 Sum bruk av avsetninger 0 0 Overført til investeringsregnskapet 0 0 Avsatt til dekning fra tidligere år 400 000 800 000 Avsatt til disposisjonsfond 0 0 Avsatt til bundne fond Avsatt til likviditetsreserven 0 0 Sum avsetninger 400 000 800 000 Resultat etter int. finanstransaks'oner -2 017 119-209 004-474 533-310 533-374 533-438 533

økonomisk oversikt investering Tekst Regnskap Budsjett Budsjett Budsjett Budsjett Budsjett 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Inntekter Salg av driftsmidler og fast eiendom Andre salgsinntekter Overføringer med krav til motytelse o Statlige overføringer Andre overføringer Renteinntekter og utbytte Sum Inntekter Utgifter Lønnsutgifter 0 0 0 0 0 0 Sosiale utgifter 0 0 0 0 0 0 Varer og tjenester i komm. egenprod 1 531 806 3 550 000 750 000 1 000 000 500 000 2 000 000 Kjøp av tjenester som erstatter egenprod. 0 0 0 0 0 0 Overføringer 0 0 0 0 0 0 Renteutgifter og omkostninger 0 0 0 0 0 0 Fordelte utgifter 0 0 0 0 0 0 Sum Utgifter 1 531 806 3 550 000 750 000 1 000 000 500 000 2 000 000 Finanstransaksjoner Avdrag på lån 0 0 0 0 0 0 Utlån og aksjekjøp 12 396 0 0 0 0 0 Kjøp av aksjer og andeler 0 0 0 0 0 0 Dekning tidl.års udekka 0 0 0 0 0 0 Avsatt til ubundne investeringsfond 0 0 0 0 0 0 Avsatt til bundne fond 0 0 0 0 0 0 Avsatt til likviditetsreserven 0 0 0 0 0 0 Sum Finanstransaksjoner 12 396 0 0 0 0 0 Finansieringsbehov 1 544 202 3 550 000 750 000 1 000 000 500 000 2 000 000

Tekst Regnskap Budsjett Budsjett Budsjett Budsjett Budsjett 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Finansieringsbehov 1 544 202 3 550 000 750 000 1 000 000 500 000 2 000 000 Dekket slik: Bruk av lån -348 999 0 0 0 0 0 Mottatte avdrag på utlån 0 0 0 0 0 0 Salg av aksjer og andeler 0 0 0 0 0 0 Overført fra driftsregnskapet 0 0 0 0 0 0 Bruk av disposisjonsfond 0 0 0 0 0 0 Bruk av ubundne investeringsfond -1 195 203-3 550 000-750 000-1 000 000-500 000-2 000 000 Bruk av bundne fond 0 0 0 0 0 0 Bruk av likviditetsreserve 0 0 0 0 0 0 Sum finansierin -1 544 202-3 550 000-750 000-1 000 000-500 000-2 000 000 UdekketlUdisponert 0 0 0 0 0 0

ØKONOMIPLAN 2010-2013 Innleiing Stortinget vedtok den 17.04.2009 ny lov om havner og farvann. Denne skal erstatte gjeldande Hamnelov.. Lova er ikkje sett i verk. Frå Fiskeri og kystdepartementet er følgjande formål med lova oppgitt. "Hovedmålsettingen med loven er å etablere et juridisk rammeverk som bidrar til at havnene utvikles til logistikknutepunkter, og til effektiv og trygg sjøtransport som med sitt miljøfortrinn hevder seg i konkurransen med andre transportformer. Loven består av en farvannsdel og en havnedel, og inneholder enkelte vesentlige endringer i forhold til gjeldende regelverk, blant annet når det gjelder statens og kommunenes forvaltningsansvar og myndighet etter loven." I rundskrivet frå departementet står følgjande: " Ny havne - og farvannslov forutsetter at de kommunale havneavgiftene avvikles, med unntak av anløpsavgiften, jf. 25. Denne avgiften kan pålegges fartøy som anløper havn og vil dekke kommunens kostnader ved utøvelse av offentlig myndighet med hjemmel i havne- og farvannsloven samt kostnader knyttet til sikkerhet og fremkommelighet i kommunens sjøområde, når denne kostnaden ikke kan dekkes gjennom betaling for tjenester i havnen eller andre gebyrer og avgifter i medhold av loven. For øvrige tjenester som ytes i havnen innføres det et system med fri prisfastsettelse, hvor den enkelte havn kan fastsette pris og øvrige forretningsvilkår for de tjenester som tilbys. Departementet legger til grunn at kommunene vil ha behov for noe tid til å tilpasse seg det nye regelverket, blant annet av hensyn til budsjettering og økonomiforvaltning. Det foreslås derfor at det gis en overgangsregel med hjemmel i lovens 64, 2. ledd, hvor de kommuner som i dag innkrever havneavgift kan fortsette å innkreve havneavgifter etter gjeldende regelverk i 2010. Det innebærer at dagens to forskrifter vil bli videreført i 2010 gjennom en midlertidig forskrift." Konsekvensen av endringa vert at det berre er anløpsavgiftene som skal følgje sjølvkostprinsippet. Alle andre tenester vil få fri prissetjing. Dette vil ein komme attende til i 2010. MÅL: Stord hamnestell skal yta god service og utvikla tenestetilbod for alle aktuelle trafikkgrupper. Stord hamnestell skal vidare leggja vekt på å utvikla tenestetilbod som er med å styrkja og utvikla næringsliv i kommunen/regionen. Hamneplanen, som vart vedteken i 1993, konkretiserer dette nærare. ARBEIDSMÅL/TILTAK: - vidareutvikla godshamna på Eldøyane 1

- utvikla Grunnavågen med kaifront for bulk-transport. - Oppretthalda ISPS koden i Stord og Leirvik hamn (2 terminalar) Opprusting av bryggjer og nytt serviceanlegg i Evj estrand (til gjestebåtar) Arbeide for nytt bygg på Nattrutekaien 9 og 11 Rådmannen ser det som naturleg å revidera hamneplanen frå 1993 i løpet av 2010. Dette må sjåast i samanheng med iverksetting av ny Hamnelov som vart vedteken 17.04 2009. I den samanhengen vil rådmannen vurdera arbeidsoppgåver, inntektsgrunnlag og dimensjonering av hamnestellet. Hamneavgifter, m.v. Som nemnt ovanfor så vil det bli fastsett nye forskrifter om hamneavgifter som vil endre på kva slags avgifter kommunen kan krevje inn. Det vil bli gitt overgangsreglar slik at kommunen kan krevje inn avgifter i 2010 som i 2009. Dei gamle forskriftene frå 1.1.93 inneberer at dei ulike hamneavgiftene skal dekka kostnaden til dei tilsvarande berarane. I rekneskapen til Hamnestellet er det 4 berarar der avgiftene vert fastsett med heimel i desse forskriftene. Hamneav ift Kostnadsberar Anlau sav ift farled Vår berar no. 1 Kaiav ift kaifront Vår berar no. 2 Trafikkav ift Vår berar no.3 Vareav ift kaiarealer Vår berar no.3 Isav ift isb in Ikk'e aktuell Passas'erav ift assas'ersirmretnin ar Vår berar no.4 Kostnader som direkte kan førast til desse berarane vert registrert og fordelt på desse. Felleskostnader til administrasjon og hjelpetenester skal fordelast på kostnadsberarane. Budsjett for 2010 er ordna i samsvar med dette, samt at ein har: Husleiger som berar nummer 5 Småbåthamn som berar nummer 6. Då det førebels ikkje er fastsett forskrifter for hamneavgifter er økonomiplanen framskriven med bakgrunn i 2010 aktivitet og inntekter. Hamneavgiftene er regulert med forventa prisstiging og kostnadsvekst ( 5% ). Budsjettføresetnader - 2010 Budsjettramma for 2010 = Driftsnivået i 2009 skal førast vidare i 2010 så langt det let seg gjera. Lønsvekst er budsjettert med 4 % auke på årsbasis. 2

Hus- og areal-leiger er auka med 5% der kontraktane gir høve til det. Elles etter SSB sin konsumprisindeks Hamneavgiftene må vera innafor lovleg grunnlag: Avgiftsregulativet for 2010 er prisjustert med 5% i forhold til 2009. Leigene i småbåthamna er prisjustert med 5%, dette gjeld og for korttidsleige av båtplass. Grunna utbygging av fleire båtplassar og kvalitetshøgding av båthamna er det naudsynt å auke avgiftene med 5%. Hamnestellet sitt akkumulerte underskot pr 01.01 2009 på 0,6 mill kr vert dekka inn i 2009. Renter og avdrag. Renter og avdrag på gjeld er rekna ut frå anslag på gjeld ved utgongen av 2009 Flytande rente er sett til 3,5%. I 2010, for åra 2011 til 2013 er den sett til 4,5%.. Generelt Økonomien til Hamnestellet har bedra seg vesentleg i og med at det akkumulerte underskotet vert dekka inn i løpet av 2009. Hamnestellet er i ferd med å få tilbake økonomisk handlefridom. Kommentarar til dei enkelte postane Inntekter: Avgiftene for 2010 er basert på statistikk og rekneskapen for 2008, og utviklinga så langt i 2009. Ein reknar med noko mindre aktivitet i hamna 2 halvår 2010. Det er inngått leigeavtale med Tide om terminalen. Leigesum er kr 500.000 + auke i forhold til Statistisk Sentralbyrå sin konsumprisindeks. Utgangsår 2006. Hus- og arealleiger (berar 5) for 2010 er rekna etter dagens kontraktar. Alt areal på Sunnhordlandskaien er leigd ut på lange kontraktar. Husleigeinntektene er på om lag kr. 2,5 mill. Leigeinntektene er auka med 5% der dette kan gjerast etter kontraktane. Elles er leigene justert etter den indekssatsen som kontraktane tillet. I leigeinntektene ligg husleige til Maritimt museum. Inntekter frå småbåthamna (berar 6) er auka. Det er lagt inn 5% auke i leigene for småbåthamna i 2010 Avgift for gjestebåtar i perioden 01 mai til 01 oktober er uendra i 2010 og vert kr. 150.- pr. døger for båtar opp til 35 fot og kr.200,- for båtar over 35 fot. Dette inkluderer fri bruk av vatn, straum, dusj, toalett, vaskemaskin og tørketrommel i sumarsesongen. Det er sett opp ein betalingsautomat på kaien for båtar. 3

Sum driftsinntekter 2010 vert etter dette kr. 8.611.000,-.Budsjett 2009 er kr. 8 450 000,-. Rekneskap 2008 = kr 9 855 000. Utgifter Personalkostnader er sett opp med 2,7 faste stillingar: Hamnesjef (100 %), konsulent/hamneinspektør (50%), hamneinspektør (100%) og vaskehjelp ( 21 % ). Totale løns- og personalkostnader for 2010 er budsjettert med kr.2 117 000,- ( Rekneskap 08 kr 1 986 000 Budsjett 09 =2.075.000.) Andre driftsutgifter er budsjettert med kr. 3 600 000,- (R08= 2.290.000,-, budsjett 09 = 2 175 000. Vedlikehaldsutgiftene i hamna er auka og det er sett av kr 250 000 til ekstra utgifter i samband med Stordfest 2010. (oppussing, vedlikehald, skilting og andre utgifter i samband med arrangementet) Totale driftsutgifter for 2010 er slik budsjettert med kr. 5 717 000,- FINANSUTGIFTER: Lånegjelda vil ved utgangen av 2009 vere 27,5 mill kr. Det er ikkje planlagt låneopptak i perioden slik at lånegjelda vil bli redusert med 1,4 mill kr kvart år.. Renter er budsjettert med kr. 1.000.000,- for 2010. Avdrag for 2010 er sett til kr. 1.419.000,- med dagens lån. KONKLUSJON. Budsjett er sett opp slik at det for 2010 er budsjettert med eit overskot Kr. 473 000 og for åra 2011 og 2012 og 2013 er det budsjettert med eit samla overskot på kr 1 119 000. 4

DEI ENKELTE RESULTATOMRÅDA (BERARAR) 8171 Farlei Drift Denne kostnadsberaren skal dekkja hamna sine sjøareal, innretningar og tiltak som kan letta og tryggja fartyet sin ferdsel, som fyrlykter, sjømerker, innseglingar (utdjupning), moloer, overvakning, oljevern og beredskap. Kostnaden med denne beraren skal dekkjast inn ved anløpsavgift, og vederlag plattformer. Kostnader som direkte gjeld Farlei skal registrerast og førast på denne beraren, medan felleskostnader er fordelt på dei ulike berarane. Det er budsjettert med heimevaktordning. 8172 Kaifront Drift Denne kostnadsberaren dekkjer kaikonstruksjonar og fortøyningsinnretningar. 5

Kostnaden ved denne beraren skal dekkjast inn med kaiavgift. Alle kostnader til utstyr, reparasjon og vedlikehald av Kaifront skal førast direkte på denne beraren, medan felleskostnader vert fordelt. 8173 Kaiareal. Drift Denne beraren dekkjer område på land (kaiareal) som vert brukt til lagring, handtering og flytting av varer, samt transittlager. Kostnader ved denne beraren skal dekkjast inn ved vare-avgift, godsvogn- avgift og arealavgift. Alle kostnader til utstyr, reparasjon og vedlikehald av Kaiareal skal førast direkte på denne beraren, mens felleskostnader vert fordelt. 8174 Passasjer. Drift Denne beraren dekkjer venterom og toalett, ombord- og landgåings-rampar, sikring av gangareal, og innretningar særleg for båt -passasjerar. Denne beraren blir dekt inn ved leigeinntekter for venterom. Det er inngått leigeavtale med ruteselskapet (Tide) om å ffi leige terminalen i staden for å betale avgift. Alle kostnader til utstyr, reparasjon og vedlikehald av Passasjer skal førast direkte på denne beraren, mens felleskostnader vert fordelt. 8175 Eigedomsdrift (Hamnebygg). Drift Denne beraren dekkjer Hamnebygget, Sunnhordlandskaien, og andre utleigebygg. Kostnaden ved denne berar skal dekkjast av husleiger. Alle kostnader til utstyr, reparasjon og vedlikehald av Utleigebygg skal førast direkte på denne beraren, mens felleskostnader vert fordelte. 8176 Småbåthamn. Drift Denne beraren dekkjer Leirvik småbåthamn og gjestebryggja i Evjo. Dessutan andre kostnader/inntekter som ikkje høyrer til annan berar, som renovasjon, sal av vatn og straum, og utleige av hamne båten. Kostnader med denne beraren skal dekkjast inn ved leigeinntekter småbåthamn, avgift for gjestebåtar, sal av straum og vatn, m.m. Alle kostnader til utstyr, reparasjon og vedlikehald av Småbåthamn skal førast direkte på denne beraren, medan felleskostnader vert fordelte. 6

INVESTERINGAR HAMN 2010-2013 Hamnestellet sin økonomiske stode tillet berre i mindre grad investeringar dei næraste åra. Det vert berre fremja investeringar som er lønsame. Alle investeringar vert fremja som eigne saker. Nye utbyggingsprosjekt som er sett opp for 2011 og seinare, kan berre setjast i gong etter nærare vurdering av disponible fond og finansieringsmåte, og etter vedtak i Hamnestyret. Kommentarar Kai Grunnavåg. I samband med at Vegvesenet leigde areal til lagring av asfalttilslag frå tunnell i Åkrafjorden, vart den gamle steinkaien opprusta til å ta i mot denne steinen. Det er for 2013 lagt inn kr.2.000.000 til vidare utviding av kaien. Ein kan då få ein kai på 30 m lengde, med 8 m djupne og 8.000 m2 planert bakareal. Dette må i så fall vurderast mot aktiviteten på området. Gjestehamna i Evjo: Det er sett av kr. 500.000 i 2010 til vidare opprustning av gjestehamna: Oppgradering av serviceanlegg med universell utforming. Betre opplegg med straum og vatn. I 2011 er det sett av kr 1 000 000 til bryggearrangement innerst i Evjo slik at det kan bli plass til fleire gjestebåtar. 7

Stord hamn, Eldøyane Avsett sum i 2012 er tenkt nytta til utviding av arealet på Eldøyane etter kvart som det er tilgang på fyllmasse. Straumskåp og vasspost på Skottabergkaia Det er trong for fleire straumuttak på Skottabergkaia. Det vert lagt opp til å føreta denne oppgraderinga i 2010. 8

STORD HAMNESTELL HAMNEA FOR VGIFTER PERIODEN 01.01.10-31.12.10

Avgiftsregulativet byggjer på Hamneloven sine 21-24 samt dei forskrifter som Fiskeridepartementet har knytta til Hamneloven sin avgiftsdel. Avgiftsregulativet blei vedteke av Stord Kommunestyre den Prisane er eksklusiv meirverdigavgift Norsk registrerte farty skal betala meirverdigavgift frå 01.01.07 INNHALD: Hamneavgifter i samsvar med lov om hamner og farvatn m.m. av 8.juni 1984 nr. 51. Avgifter: Anløpsavgift side 1 Kaiavgift " 2 Trafikk- og vareavgift " 3,4,5,6 Passasjeravgift,, 7 Vederlag: Mellombels varelagring på offentleg kai Spesialavtale for boreriggar, boreskip, kranskip og andre konstruksjonar Trailerar/varebilar si bruk av kai- og hamneareal Renovasjonsavgift Vederlag for bruk av hamnebåten Vederlag for tilkopling til hamnestellet sitt anlegg for elektrisk straum. Vassavgift " 8 9 " 10 " 10 " 11 " 11 avgiftsregulativ-10[1] pr. 04.11.09

ANLØPSAVGIFT Lov av 8. juni 1984 nr. 51 om hamner og farvatn m.m. 23 a. Farty som anløper Stord Hamnedistrikt skal betala avgift etter følgjande satsar og reglar: Minstesats for anløpsavgift er kr 150,-. Anløpsavgifta vert runda av til næraste heile krone. 2. Avgifta vert å betala ein gong for ankomst og avgang til saman. Dersom eit farty anløper hamna fleire gonger i løpet av same døger skal det berre betala avgift for det første anløpet. 3. Farty som anløper hamna ofte (fleire enn 15 anløp pr. månad), skal betala månadsavgift som er 15 gongar anløpsavgifta etter pkt. 1. Farty som innan avgiftsområdet vert nytta til lagring av varer, handels- eller industriverksemd av kva som helst slag eller næringsmessig transport, skal betala månedsavgift som er 12 gonger anløpsavgifta etter pkt. 1. 4. Ved særskilde tilhøve kan avgifta fastsettjast etter avtale. 5. Fritekne for anløpsavgift er farty som: a) Passerer avgiftsonirådet utan å anløpe. b) Anløper hamna på grunn av skade eller nødtilstand når opphaldet ikkje varer over 2 døgn og fartyet her ikkje lastar eller lossar eller tar ombord skipsnødvende eller passasjerar. c) Norske og utanlandske orlogsfarty. avgiftsregulativ-10[1] pr. 04.11.09

4 KAIAVGIFT Lov av 8. juni 1984 nr 51 om hamner og farvatn m.m. 23 b. Farty som anløper offentleg kai i Stord hamnedistrikt skal betala kaiavgift etter følgjande satsar: Bruttotonnasjen (BT) reknast etter konvensjonen om fartøymåling av 1969 i samsvar med retningslinjer gitt av Fiskeridepartementet, gjeldande frå 18.07.94. 2. Liggetida vert rekna frå fartyet fortøyer til det kastar loss. Del av døgn på 6 timar eller mindre reknast for 1/2 døgn. Det skal alltid betalast kaiavgift for minst eit døgn. Helgedagar reknast ikkje med ved utrekning av liggetid med mindre lossing eller lasting, ombordtaking eller ilandsetting av passasjerar eller post går føre seg på desse dagar. Som lasting reknast også ombordtaking av skipsfornødenheter som går føre seg på helgedag. 3. Dersom eit farty anløper offentleg kai fleire gonger i løpet av same døgn, skal det berre betalast avgift for det første anløpet i døgnet. 4. Sjøfly som legg til ved flybrygga i Leirvik hamn betalar kr150,- pr. anløp. Helikopter som landar på Stord hamnestell sitt land område skal betale same sats som sjøfly 5. Fritidsbåtar som nyttar gjestebryggja eller andre offentlege kaiar, skal betala kr 150,- for kvart døger opp til 35 fot og kr.200,- for båtar over 35 fot. Innbefatta gratis bruk av straum, vatn og serviceanlegget i sumarsesongen på Notahaugskaien (toalett, dusj, vaskemaskin og tørketrommel) Fritidsbåtar over 25 BT betaler som vanlege farty (Anløp/kai-avgift). Det er sett opp ein betalingsautomat på kaien som båtar kan bruke. 6. Fritekne for kaiavgift er Norske eller utanlandske orlogsfarty. avgiftsregulativ-10[1] pr. 04.11.09

TRAFIKKAVGIFT. For varer som vert innførd over hamna med skip frå land utanfor EØS-området, og som vert fortolla, vert utlevert tollfritt eller tollekspedert til godkjent lager for ufortolla varer, skal vareeigar svare trafikkavgift til hamnekassen etter slike satsar: KAP. VARESLAG AVGIFT KR. Pr. TONN 1 Levande dyr 60,00 2 Kjøt, flesk, eteleg avfall 60,00 3 Fisk og fiskevarer 60,00 4 Mjølk og meieriprod. m.m. 60,00 5 Prod. av animalsk opphav 60,00 6 Lev. trær, planter m.m. 60,00 7 Grønns, knollar og røter 60,00 8 Erter frukt, nøter m.m. 60,00 9 Kaffi, te, mate og hydder 60,00 10 Korn 60,00 11 Mjølkepr. malt, insul. m.m. 60,00 12 Oljeh. frø og frukt, halm 60,00 13 Vegetabilsk råstoff m.m. 60,00 14 Anna vegetabilsk material 60,00 15 Anim. og vegetab. stoff 60,00 16 Vare av kjøt, flesk fisk m.m. 60,00 17 Sukker og vare av sukker 19,00 18 Kakao og vare av kakao 60,00 19 Prod. av mjøl, korn, bakverk m.m. 60,00 20 Prod. av grønnsaker og frukt 60,00 21 Laga næringsmiddel 60,00 22 Drikkevare, etylalkohol, eddik m.m. 60,00 23 Restst. frå næringsmidd. industri. laga dyrefor 60,00 24 Tobakk 60,00 25 pkt.1 Salt 3,00 25 res. Svov., jord, stein, kalk, gips, sement m.m. 5,00 26 pkt.19 Slagg 3,00 26 res Malm og oske 60,00 27 Miner. olje og brensel m.m. 6,00 28 pkt. 33 Aluminiumssulfat 3,00 28 res. Klorkalsium, kaustiksoda, kalsiumkl. soda, kjemiske grunnst. isotoper m.m. 13,00 29 Organisk-kjemisk samanh. 60,00 30 Farmasøytisk produkt 60,00 31 Gjødning 60,00 32 Far estoff, malin o lakk 60,00 avgiftsregulativ-10[1] pr. 04.11.09

33 Parfyme, kosmetikk m.m. 60,00 KAP VARESLAG AVGIFT KR. PR. TONN 34 Såpe, vaskemiddel, voks m.m. 60,00 35 Protein og bindemiddel 60,00 36 Krutt og sprengstoff 60,00 37 Vare til fotogr. bruk 60,00 38 Prod, frå kjemisk industri 60,00 39 Plast og vare av plast 90,00 40 Gummi 90,00 41 Hud, skinn og lær 90,00 42 Lærvarer, reiseeffekter og vesker 104,00 43 Pelsskinn og varer av pelsskim 104,00 44 Tre og vare av tre 35,00 45 Kork og vare av kork 60,00 46 Korgfletteprodukt 60,00 47-67 Papir, papirmasse, bøker, tekstil silke, ull, klede 60,00 68 Vare av stein, sement, gibs, glimmer m.m. 14,00 69 Keramiske produkt 66,00 70 Glas og varer av glas 87,00 71 Naturperler, edle steinar og metall, myntar 60,00 72 p. 8-28 Stang, plate, band m.m. av jern og stål 23,00 72 res Jern og stål 26,00 73 po. 3-6 Jern og stålrøyr 26,00 73 res. Røyrdeler, jern og stål, konst, tankar og kar m.m. ståltråd og band 34,00 74-81 Kopar, nikkel, alum.,bly, sink, tinn o.a. uedle metall 57,00 82 Verkty, knivar, gaflar 104,00 83 Låsar, hengelåsar, skap m.m. av legeringar 57,00 84-85 Hydr. kraftmask. med deler, losse og lasteutstyr, kjeler, maski.,mek., og elektriske motorar 74,00 86 Lokomotiv og vogner 60,00 87 Bilar, bussar, traktorar m.m. 104,00 88 Luftfarty m.m. 60,00 89 Skip, båtar o.a. flytande 104,00 90-93 Instrument og apparat til fotograf, ur, musikkinsturment, vå en o amrnunis'on m.m. 60,00 avgiftsregulativ-10[1] pr. 04.11.09

94 Møbl. m.m. belysn. art. 104,00 KAP. VARESLAG AVGIFT KR. PR. TONN 95-99 Trevarer, kostar, leikety, pennar, sportsart. kunstgj. antik. m.m. 60,00 Når det gjeld innkrevjingstolkning og forholdet til tollpass etc., vil ein visa til forskrift om hamneavgifter, 5.des. 1989, nr. 1220 10. Avgifta vert kravd inn av hamnevesenet etter opplysningar frå ekspeditør. Friteken for trafikkavgift er: 1. Passasjerbaggasje 2. Postsendingar 3. Varer som er skjemde og som vert tilintegjort under kontroll av tollvesenet. 4. Skipsnødvende som bunkers, proviant o.l. til eige bruk. 5. Varer som vert lossa/lasta til/frå same skip. (omstuving) 6. Norske eksportvarer som vert returnert grunna feil/mangel ved varene. avgiftsregulativ-10[1] pr. 04.11.09

8 VAREAVGIFT 1. Vareavgift skal betalast av varer som vert lasta eller lossa over Stord hamnestell sine kaiar, og etter desse satsane: KAPITTEL VARESLAG AVGIFT KR. PR. TONN 03 Fisk, fiskeprodukter 7,10 25 S ement,stein,sand/blåses and 7,10 27 Asfalt 9,00 28 Klorkalsium,soda,kj em. gr. st. 11,70 31 Gjødning 11,70 36 Krutt og sprengstoff 19,10 68 Varer av stein,sement,gips m.m 11,70 72,73,76 Jern, stål, aluminium/slagg 9,00 100 Andre varer 14,20 1 tonn = frakttonn = 2.5 m3 Containere: For tomme containere som kun mellomlagres på hamnestellets arealer, skal det betalast vareavgift etter disse satser: 40 fots containere: kr. 102pr. stk 20 fots containere: kr. 50 pr. stk. 10 fots containere: kr. 25 pr. stk Dersom containere er lasta eller blir lasta skal det betales vareavgift for innhaldet i containerne. For kjøretøy som kjøres over Ro-Ro rampe, skal det betalast vareavgift etter disse satser: Personbil kr. 13 pr. stk Campingvogn/bobil kr. 25 pr. stk Lastebil/buss/semitrailer kr. 50 pr. stk (+ avg.last) 2. Avgifta vert rekna etter den av dei to måtane som gjev størst avgift. 3. Avgifta vert rekna av kvar enkelt sending. Minsteavgifta for ei enkel sending er kr 9,20, men det vert ikkje krevd avgift for enkeltsendingar innanriks samt eksport som veg mindre enn 10 kg. 4. 1/3 avgift skal betalast når varene vert overført frå eit farty til eit anna, utan å passere kai, og eit av fartya ligg ved kai og det andre ligg ved sida av dette. 5. Varer som kjem til hamna med farty og blir vidaresendt med farty, betalar avgift ved inngåande. For varer som vert vidaresendt til utlandet betalar avgift ved utgåande. 6. Settefisk (smult) som fraktes i tankbil til og frå kai betaler kr. 127,- pr. lass. avgiftsregulativ-10[1] pr. 04.11.09

9 Når det gjeld innkrevjingstolkning viser ein til forskrift om hanmeavgift, 5.des. 1989m nr. 120 11. Fritekne for vareavgift er: 1. Passasjerbagasje 2. Proviant, bunkers og andre skipsnødvende til eige bruk. OPPKREVJ1NSREGLAR FOR VAREAVGIFT Vareavgifta vert å krevja inn av ekspeditøren eller speditøren gir opplysningar inn til Hamnekassen som sender rekning til den som eig vara. Dersom ikkje fartyet eller kjøretyet har ekspeditør står hamnestellet for oppkrevjing av avgifta. Dersom hamnestellet krev det, må skipsekspeditør, meklar - eventuelt førar som sjølv ekspederer skipet sitt - levere hamnestellet kopi av manifest eller varefortegnelse med oppgåve over mål og vekt. Det skal også oppgjevast kven som er mottakar eller avsendar av vara. Fartyet eller kjøretyet sin ekspeditør er ansvarleg for at korrekt vareavgift vert oppkrevd. Hamnestellet har rett til å ta kontroll hos ekspeditøren ved stikkprøvar og kan krevje levert ut naudsynte papir. Ekspeditøren vert tilkjend 10 % av oppkrevjingsgebyr for oppkrevjing av vareavgifta. avgiftsregulativ-10[1] pr. 04.11.09

10 PASSASJERAVGIFT Farty skal krevje inn passasjeravgift frå påstigande passasjerar. Transittpassasjerar med meir enn 1 times ventetid etter rutetabellen skal og betala passasjeravgift. Passasjeravgift skal setjast til kr. 4,- pr. person. avgi ftsregulativ -10 [ 1 ] pr. 04.11.09

MELLOMBELS VARELAGRING PÅ OFFENTLEG KAI Dersom varer vert lagra på hamnestellet sine kaiar eller tilstøtande områder, skal vederlag til hamnestellet betalast etter følgjande satsar og reglar: 1. Varer som kjem sjøverts og som ikkje skal vidaresendast sjøverts til stadar utanfor Stord hamnedistrikt: a) For dei første 48 timar : ikkje vederlag b) etter 48 timar: 1. På kai eller open plass kr 8,90 pr. m2/døgn 2. For tyngre varer på open plass kr 6,40 pr. tonn/døgn 2. Varer som kjem til hamna for vidare sending sjøverts til stadar utanfor Stord hamnedistrikt: a) For dei første 6 døgn: ikkje vederlag b) Etter 6 døgn: 1. På kai eller open plass kr 6,40 pr. m2/døgn 2. For tyngre varer på open plass kr 6,40 pr. tonn/døgn 3. Det ovannemnde vederlag gjeld også for containere uansett om dei er fulle eller tome. Dersom containarane vert stua i fleire høgder, skal det betalast grunnarealsats 1. høgd og 50 % av denne for dei øvrige høgder. 4. Det ovannemnde vederlag gjeld også for tomemballasje slik som tomkassar, paller, sylinderar og all annan emballasje som vert brukt ved transport av varer. 5. 1. og 2. jule-, påske-, pinse-, og 1. nyttårsdag samt jule-, påske-, pinse-, og nyttårsafta vert ikkje medteken avgiftsregulativ-10[1] pr. 04.11.09

12 ved utrekning av vederlaget. 6. Last som vert lossa etter fredag kl 1600 er friteken for det ovannemnde vederlaget til den følgjande mandags morgon kl. 0800. Dvs, at ein ved vederlagsutrekninga, reknar last som komen måndag morgon kl 0800. 7. I særskilde tilfeller der det er aktuellt å lagre varer over lang tid, kan det gjerast avtale om arealleige ved at varemottakar eller ekspeditør vender seg til hamnestellet før vara kjem. SPESIALAVTALE FOR BORERIGGAR, BORESKIP, KRANSKIP OG ANDRE KONSTRUKSJONAR SOM SIKKERHETSMESSIG - I TILLEGG TIL DEI LANDFASTE FORTØYNINGAR - KREV EIT ELLER FLEIRE ANKER UT I FARVATNET PÅ OPEN REI a) Når ikkje anna er avtala, skal ovannemnde farty, når dei fortøyer til offentleg kai, i tillegg til kaiavgift, betala kr 250,- pr. døgn eller påbegynt døgn for kvart anker som vert plassert i hamnebassenget eller farleia. b) Når ikkje anna er avtala, skal ovannemnde farty når dei går til verkstadkai eller andre kaiar innan hamnedistriktet som ikkje er offentlege, likeeins betala kr 250,- pr. døgn for kvart anker som vert plassert i farvatnet. c) Når ikkje anna er avtala, skal farty av ovannemnde type som ankrar opp med fleire anker ut i farvatnet, og som ved hjelp av spesialfarty må plassere desse ankera i ymse retningar frå moderfartyet, betala kr 250,- pr. døgn for kvart anker som vert plassert ut i farvatnet. avgiftsregulativ-10[1] pr. 04.11.09

TRAILERAR/VAREBILAR SI BRUK AV KAI- OG HAMNEAREAL 1. Bilar (lastevogner, trailerar, tilhengarvogner etc.) som på hamnestellet sine kaiar eller tilstøytande område lossar, omlastar eller lastar gods utan at dette skjer direkte ut eller inn over kaikant skal betala eit vederlag til hamnestellet på kr 89,- pr. stopp. 2. Av varer skal det betalast kr 12,10 pr. tonn eller påbegynt tonn. 3. Fritekne for vederlaget er: a) Bilar som hentar varer på hamnestellet sine kaiar for vidare utsending i Stord. b) Bilar som køyrer fram last frå Stord til hamnestellet sine kaiar for vidare sending med farty eller bil. 4. Vedkomande ekspeditør eller eigar gir månadleg oppgåve over antall anløp, som hamnestellet sender rekning på. RENOVASJONSAVGIFT Farty under 500 BT kr. 63,- pr. anløp Farty over 500 BT kr. 105,00 pr. anløp Ruteselskap som har fast avtale om renovasjon annan stad betalar ikkje etter desse satsane. avgiftsregulativ-10[1] pr. 04.11.09

14 For farty som har så mykje boss at der må rekvirerast ekstra tøming av bosscontainar betalar etter kostnad. VEDERLAG FOR BRUK AV HAMNEBÅTEN Satsane er regulert og tilpassa den nye båten (Blåkraft) Nedanforståande timesatsar gjeld dersom ikkje anna er avtala: 1. Dagtid: kl. 0700-1500 med 1 mann ombord kr 1500,- 2,, 11 Overtid: kl. 1500-2100 " 1 " 1.650,- 2000,- kl. 2100-0700 alltid 2 mann " 2.300- Laur-, søn-, helge- og høgtids med 1 mann omb. " 1.540,- " 2 " " " 2.500,- 2. Dersom det er naudsynt med 3 mann ombord på grunn av oppdraget vert ovannemnde satsar auka med h.h.v. kr 350,- 400,- eller kr 450,-, avhenging av dag og tidspunkt i døgnet. 3. Under oppdrag som vaktbåt vil det alltid vera naudsynt å vera 2 mann ombord, grunna sikringsmomenta. 4. Minimumstid for utkalling mellom kl. 1500 og kl. 2100 på vanlege kvardagar er 2 timar. Minimumstid for utkalling på vanlege kvardagar mellom kl. 2100 og kl. 0700 samt laurdag, søndag og helge- og høgtidsdagar, er 4 timar. VEDERLAG FOR TILKOPLING OG BRUK AV HAMNESTELLET SITT ANLEGG FOR ELEKTRISK STRAUM Pris pr kw/time Fast tillegg for til- og fråkopling Minstesats for forbruk Prisane er eksklusiv mva. : kr 1,50 : " 200,00 150,00 avgiftsregu1ativ-10[1] pr. 04.11.09

15 Regulert etter det hamn må betala for kjøp av vatnet VASSAVGIFT a) Levering av vatn til farty m.m. skal betalast med kr 16,00 pr. tonn/m3. Farty som sjølv står for fylling betalar kr 14,00 pr. tonn/m3. b) Vasslevering på laur-, søn-, og helgedagar samt utanom ordinær arbeidstid, skal hamnestellet sine meirutgifter ved levering dekkast. c) Minsteavgift for levering av vatn kr. 150,- avgiftsregulativ-10 [1] pr. 04.11.09

BigrTPLASSPRISAR SMÅBÅTHAMNA I LEIRVIK G'eldande frå 01.01.2010 til 31.12.10 B%c3%85TPLASSPRISAR-10[1] pr. 04.11.09

KORTTIDSLEIGE BÅTAR STORD HAMNESTELL Ueldande frå 01.01.10 til 31.12.10 Storleik å båt N e satsar 2010 r mnd Satsar 2009 r mnd Båter under 14 fot 184 175 Båter frå 14 til 20 fot 369 351 Båter frå 20 til 25 fot 457 435 Båter frå 25 til 30 fot 551 525 Båter frå 30 til 40 fot 735 700 Båter frå 40 til 50 fot 920 876 Båter frå 50 til 70 fot 1103 1050 Båter over 70 fot Etter avtale Straum Kr. 1.50 pr. kw.t + moms Leige minimum 1 mnd Korttidsleige er frå 1 oktober til 1 mai Frå 1 mai til 1 oktober Kr. 150,- opp til 35 fot og kr.200,- for båtar over 35 fot pr. døgn inkl. straum KORTTIDSLEIGE B%c3%85TAR 2010[1] pr. 04.11.09

Arkivref: 2009/905-13966/2009 Saksh.: Jarle Peder Nakken Saksframlegg Saksnr Utval Møtedato 75/09 Formannskapet 18.11.2009 77/09 Kommunestyret 03.12.2009 ÅRSBUDSJETT 2010, ØKONOMIPLAN 2010-2013 Framlegg til innstilling: 1. Kommunestyret vedtek driftsbudsjett for 2010 og økonomiplan for åra 2011-2013 med desse endringane 2. Kommunestyret vedtek investeringsbudsjett for 2010 og økonomiplan 2011-2013 med desse endringane 3. Kommunestyret vedtek budsjett for Stord kommunale kino slik det ligg føre. 4. Kommunestyret vedtek å ta opp kr 129 258 000 I lån i 2010 som serielån. Låneopptaket er fordelt slik: Til Stord vatn og avlaup KF kr 64 278 000 Til kommunale føremål kr 54 980 000 Til Startlån kr 10 000 000 Rådmannen får fullmakt til å gjennomføra låneopptaket 5. Kommunestyret vedtek å oppretthalda gjeldande trekkrett i DNB Nor med inntil 25 mill kr. Rådmannen får fullmakt til å disponera trekkretten. 6. Skatteøyre vert sett lik maksimal sats i samsvar med Stortinget sitt vedtak om kommunalt skatteøyre. 7. Kommunestyret vedtek satsar for gebyr og avgifter med verknad frå 1. januar 2010 slik det går fram av eige hefte Betalingssatsar for Stord kommune. Dette gjeld for: - Avgift for feiing og brannsyn - Avgifter for vatn, avlaup, renovasjon og slamtøming - Reguleringsgebyr - Gebyr for delingssøknader - Oppmålingsgebyr - Gebyr for byggjesak og tekniske installasjonar 8. Stord kommune vil i 2010 busetta 10 flyktningar. Familiesameiningar kjem i tillegg. 9. Rådmannen får fullmakt til å reorganisera den sentrale leiinga i kommunen i samband med nedtaket av ein kommunalsjefstilling, jf. pkt 4.1.2 i budsjettkommentarane. 10. Rådmannen får i oppdrag å utarbeida eit forprosjekt for nybygg ved Langeland skule, jf. notat frå Utviklingsgruppa av 25.9.2009. Forprosjektet skal godkjennast av komiteen for oppvekst og utdanning. 11. Sagvåg og Litlabø barnehage sin avdeling på Litlabø vert lagt ned frå og med hausten 2010. 12. Rådmannen får fullmakt til gjennomføra utbygging av 21 bustader for personar med særskilde behov. 13. Rådmannen får i oppdrag å utarbeida eit forprosjekt for bygging av nye sjukeheimsplassar. Forprosjektet skal godkjennast av Komite for rehabilitering, helse og omsorg. 14. Kommunestyret løyver kr 500 000 til tilskot lag og organisasjonar, jf. Frivillighetsmelding for Stord kommune.

15. SNU AS vert tildelt eit driftstilskot for 2010 på kr 1 500 000. Søknad frå Atheno AS om kr 350 000 i tilskot for 2010 til subsidiering, rådgjeving og vidareutvikling av industriinkubator på Stord vert ikkje imøtekome Saksprotokoll i Formannskapet - 18.11.2009 75/09 - ÅRSBUDSJETT 2010, ØKONOMIPLAN 2010-2013 Innstilling: 1. Kommunestyret vedtek driftsbudsjett for 2010 og økonomiplan for åra 2011-2013 med desse endringane i høve til rådmannen sitt budsjettframlegg: Kommunestyret er bekymra for at rådmannen sitt forslag til inntekts- og formueskatt kan vera for optimistisk. Bekymringa er grunna i utsiktene for sannsynlege permitteringar i verkstadindustrien på Stord. Kommunestyret er vidare bekymra for at balansen i budsjettet er for svak sett på bakgrunn av kommunen sine investeringsplanar innanfor bl.a. skule og omsorg. Kommunestyret vedtek derfor å styrka budsjett (auka overskotet) med kr 3 135 000,- Kommunestyret gjer vidare vedtak om å auka kostnadssida med kr 2 615 000 ref framlagte forslag. Kommunestyret vedtek å finansiera tiltaka på til saman kr 5 750 000 som følgjer: Kr 750 000 venta reduksjon i vikarkostnader ev finansiert over andre lønspostar Kr 5 000 000 Kostnadsreduksjonar knytt opp mot Kjøp av varer og tenester som inngår eigenproduksjon (71 931 004) og kostnadsreduksjonar knytt opp mot Kjøp av varer og tenester som erstattar eigenproduksjon (kr 81 341 874) Mindre inntekt/auka kostnad: Auka tilskot lag og organisasjonar kr 250 000 Auka tilskot SNU kr 225 000 Ryddeaksjon kr 100 000 Til disposisjon formannskapet kr 800 000 HMT-koordinator, kvalitetskomm.prosj. kr 625 000 Auka tilbod onsdagsklubben kr 150 000 Psykisk helse Hamna kontaktsenter kr 75 000 Førebyggjande helse, barn og unge kr 50 000 MOT for 10. klasse + 4 VOKT-arb. kr 340 000 Auka inntekt/reduserte kostnader: 5% generelt kutt i kostnader kr 5 000 000 Finansiering HMT-leiar, kutt lønsbudsj. Kr 750 000 Auka overskot kr 3 135 000 2. Kommunestyret vedtek investeringsbudsjett for 2010 og økonomiplan 2011-2013 med desse endringane i høve til rådmannen sitt budsjettframlegg: Stord ungdomsskule kr 3 000 000 Fyrøya, reduksjon kr 1 600 000 Langeland skule, reduksjon kr 600 000 Nye dagplassar kr 500 000 3. Kommunestyret vedtek budsjett for Stord kommunale kino slik det ligg føre. 2 av 12

4. Kommunestyret vedtek å ta opp kr 129 258 000 I lån i 2010 som serielån. Låneopptaket er fordelt slik: 3 av 12

Til Stord vatn og avlaup KF kr 64 278 000 Til kommunale føremål kr 54 980 000 Til Startlån kr 10 000 000 Rådmannen får fullmakt til å gjennomføra låneopptaket 5. Kommunestyret vedtek å oppretthalda gjeldande trekkrett i DNB Nor med inntil 25 mill kr. Rådmannen får fullmakt til å disponera trekkretten. 6. Skatteøyre vert sett lik maksimal sats i samsvar med Stortinget sitt vedtak om kommunalt skatteøyre. 7. Kommunestyret vedtek satsar for gebyr og avgifter med verknad frå 1. januar 2010 slik det går fram av eige hefte Betalingssatsar for Stord kommune. Dette gjeld for: - Avgift for feiing og brannsyn - Avgifter for vatn, avlaup, renovasjon og slamtøming - Reguleringsgebyr - Gebyr for delingssøknader - Oppmålingsgebyr - Gebyr for byggjesak og tekniske installasjonar 8. Stord kommune vil i 2010 busetta 10 flyktningar. Familiesameiningar kjem i tillegg. 9. Rådmannen får fullmakt til å reorganisera den sentrale leiinga i kommunen i samband med nedtaket av ein kommunalsjefstilling, jf pkt 5.1.2 i budsjettkommentarane. Komiteane RHO og OOU skal ha kvar sin kommunalsjef som har komiteen sine politikk-område som hovudansvar 10. Kommunestyret vedtek oppstart av prosjekt nybygg/oppgradering Stord ungdomsskule. Planlegginga skal skje i nært samarbeid med Stord kommunale eigedomsselskap KF. Fylkeskommunen skal også involverast for å sjå på felles arealbruk, inkludert spesialbasar for utviklingshemma med stor hjelpetrong. Sidan revisjon av kommuneplanen kan innehalda nye bustadområde som framskundar behovet for ny barneskule i området Heiane/Kårevik, må investering i nye areal på Langeland Skule avventa endeleg vedtak til etter at kommuneplanen føreligg hausten 2010. Komité for oppvekst og utdanning skal godkjenna plan og budsjett for prosjekta. 11. Sagvåg og Litlabø barnehage sin avdeling på Litlabø vert lagt ned frå og med hausten 2010. 12. Rådmannen får fullmakt til gjennomføra utbygging av 21 bustader for personar med særskilde behov. To av bufellesskapa skal vera klar til å takast i bruk innan utgangen av 2010, medan dei to siste skal vera ferdig hausten 2011. ROH komiteen skal prioritera utbyggings rekkefølgjene av dei fira bufellesskapa. 13. Rådmannen får i oppdrag å utarbeida eit forprosjekt for bygging av nye sjukeheimsplassar. Forprosjektet skal godkjennast av Komité for rehabilitering, helse og omsorg. På møtet i januar 2010 vil komiteen få sak vedrørande kvar dei nye institusjonsplassane skal byggjas og framdriftsplan for desse. 14. Kommunestyret løyver kr.750 000 som tilskot til lag og organisasjonar, jfr. Frivilligmelding for Stord. Retningsliner for tildeling skal vurderast Det er eit sentralt mål for Stord kommune å optimalisere det frivillige engasjementet, då dette gjev positive ringverknadar for Stord-samfunnet. Det er difor viktig at tilhøva blir lagt best mogleg til rette for størst mogleg grad av frivillig innsats og aktiv deltaking i samfunnsutviklinga. 15. SNU vert tildelt eit driftstilskot for 2010 på kr 1.725.000 4 av 12

16. Kommunestyret vil behalda 4 VOKT-arbeidarar og starta MOT-prosjektet for 10. klasse frå skulestart 2010/2011. 17. Kommunestyret ønskjer å oppretta fleire dag- og aktivitetstilbod til yngre og eldre med behov for tilrettelagte aktivitetar. 1. Kommunestyret ber rådmannen vurdera kva som må til av ressursar og lokalitetar for å etablera eit ELDRESENTER, lokalisert på Leirvik. Prospektet skal seia noko om samarbeid med frivillige og evt andre aktørar. Saka vert å koma attende til i budsjettrevisjonen i 2010. 2. Tilleggsløyving for 2010 på kr 150.000 til onsdagsklubben. Kommunestyret føreset at rådmannen tek kontakt med nabokommunane om å vera med å finansiera tiltaket (spleiselag). 18. Stord kommune opprettar stilling som HMT-leiar/konsulent. Med bakgrunn i uttalte mål og visjonar innan arbeidsmiljørelaterte område og kvalitetsforbetrande tiltak vil det vere kostnadseffektivt å opprette ein 100% stilling (auke 60% frå nivået i dag) stilling med systemansvar for Helse, Miljø og Tryggleik (HMT). Ressursar vert å henta frå heile organisasjonen (ostehøvelprinsippet på driftsbudsjettet). Driftsstyret vedtek arbeidsområde og stillingsbeskrivelse etter forslag frå rådmannen. 19. Einingane skal som prinsipp dekke eigne straumutgifter, men ber rådmannen leggje fram sak om forslag til ordning som omhandlar konsekvensar ved auka straumpris og konsekvens ved endra straumbruk i forhold til budsjett. 20. Fyrøya tas ut av investeringsbudsjettet. Investerings- og driftsbudsjett skal vurderast på nytt etter at det er framlagt planar med dokumenterte budsjett i form av driftsavtalar med interesserte partar som på sjølvstendig basis kan driva Fyrøya basert på avtalar og retningsliner frå kommunen. Rådmannen får i oppdrag å forestå denne prosessen. 21. I samband med ny idrettshall i Nordbygdo er det ønskeleg at operasjonell drift av idretts- og kulturanlegg(kulturhuset og Vikahaugane Sportssenter) i kommunen vert samla og samordna under ein organisasjon/eining. Det vil vera naturleg at Stord kommunale eigedomsselskap KF overtek ansvaret for drifta av eigedomsmassen og at tilsette som er engasjert i drifta i dag heilt eller delvis vert overført til KF et. Kommunestyret ber Stord Kommunale Eigedomsselskap KF innan 30.03.2010 koma med framlegg til framtidige organisasjons- og driftsformer for idretts- og kulturanlegg i kommunen. 22. Kultur/idrett, kulturskule, bibliotek, mm. er i dag organisert i eigne einingar. Kommunestyret ber rådmannen innan 30.06.2010 koma med forslag om samlokalisering og samorganisering i ei felles kulturteneste under leiing av ein Kultursjef. 23. Kommunestyret ber Stord Kommunale eigedomsselskap KF å koma med innspel til: a. Betre utnytting av eigedomsmassen til kommunen b. Flytting omdisponering av areal c. Energisparing/tiltak for å arbeida mot å nå krava i miljø og energiplanen d. Leggja opp til større grad av brukarkontroll/påverknad i høve til kostnader e. Koma med innspel til kva eigedomar ein kan selja for å bruka salgsmidlane til ekstraordinært vedlikehald. 24. Aktivitets tilbod for personar med utviklingshemming. Kommunestyret vil i investeringsprogrammet for 2010 legge inn inntil kr 0,5 mill til vidare prosjekt- og planarbeid vedrørande nye dagplassar for personar med utviklingshemming. Dette med tanke på å få opp alternative løysingar til det som til no er lagt fram i komiteen. Tidsramme: haust 2010 25. Kommunestyret ønskjer å opne døgn drift på Rehabiliteringssenteret. Kommunestyret ber rådmannen utarbeide ei sak med sikte på at rehabiliteringsplassane ved Stord Sjukeheim vert 5 av 12

flytta til Rehabiliteringssenteret innan 1. kvartal 2010 og med full målsetting om drift på senteret innan utgangen av året. Det er primært rehabilitering og kortidsplassar som skal etablerast her. Dette skal løysast innanfor budsjettrammene til RHO 26. Kommunestyret ber rådmannen legga fram sak om retningsliner for klassedeling med spesielt fokus på oppstart av 1. og 8. klasse. Saka må leggast fram i god tid før oppstart av skuleåret 2010/2011 27. Formannskapet får ytterlegare 800.000 på sin konto for å nytte til planoppgåver. Kommunen bør vera i forkant på mange område når det gjeld planar og planarbeid. Ein ber rådmannen fortløpande vurdere kva oppgåver som bør prioriterast for å stimulere til god næringsutvikling, trafikksikring, og generell utvikling i Stord. 28. Det vert sett av kr 100.000 til ryddeaksjon Reint Stord 2010. Pengane skal nyttast i samarbeid med frivillige lag og organisasjonar, Sentrumsforrening, Næringsforrening; Sagvåg Forum, m fl. NMK får framlagt forslag til organisering/bruk februar 2010. 29. Kommunestyret ønskjer ei utgreiing om Stord kommune sin driftsstøtte til fysioterapeutar i samanheng med budsjett 2011. Røysting: Pkt 1-28 tilrådd med 5 mot 4 røyster (Andreas Larsen, Ap, Tordis Nysæter, Ap, Nils Magne Blålid, Sv og Thor-Gunnar Bjelland, Frp). Mindretalet røysta for eigne budsjettframlegg Pkt 29 framsett av Ap og tilrådd med 8 mot 1 røyst (Thor Gunnar Bjelland, Frp) ********** Dem, Krf, V, Sp og H kom med framlegg om tillegg i pkt 9, 12 og 13, samt nytt pkt 10, 14 til 17 og 19 til og med 28, slik det ligg føre i innstillinga. KRF, H og V kom med framlegg om nytt pkt 18, slik det ligg føre i innstillinga. ************ Rådmannen sine framlegg til innstilling som fall: 10 Rådmannen får i oppdrag å utarbeida eit forprosjekt for nybygg ved Langeland skule, jf. notat frå Utviklingsgruppa av 25.9.2009. Forprosjektet skal godkjennast av komiteen for oppvekst og utdanning. 14 Kommunestyret løyver kr 500 000 til tilskot lag og organisasjonar, jf. Frivillighetsmelding for Stord kommune. 15 SNU AS vert tildelt eit driftstilskot for 2010 på kr 1 500 000. Søknad frå Atheno AS om kr 350 000 i tilskot for 2010 til subsidiering, rådgjeving og vidareutvikling av industriinkubator på Stord vert ikkje imøtekome H kom med følgjande framlegg til eit nytt pkt 30: Kommunestyret ber rådmannen innan 30, juni 2010 å utgreia pedagogiske tilhøve i tillegg til økonomiske konsekvensar for kommuneøkonomien ved å overføra elevane på Litlabø skule til andre skular i kommunen. Utgreiinga må innehalda vurderingar om alternativ bruk av frigjorte ressursar i resten av Stord skulen. Framlegget fekk 4 røyster (Kristoffer Valland, H, Liv Kari Eskeland, H, Kåre Løkhammer, V og Leif- Steinar Alfsvåg, Krf) 6 av 12

********** Nils Magne Blålid, Sv kom med følgjande framlegg til budsjett: Budsjett Stord SV 2010 Reduserte investeringar: Politiker-PC Fyrøya Sum reduserte investeringar Auke investeringar: Lys i "Langelands-svingen Til fond Endringar driftsinntekter Auke finansinntekter Sal tomter og eigedom Reduserte konsulentutgifter Sum Næring, miljø og kultur, auka midlerlar Miljøvernleiar Auke støtte lag og orgnisasjonar Lokalhistorisk verk Støtte SNU Oppvekst og utdanning, auka midlar Forbyggande helsevern Auke delingstimar og vikartimar Reduserte prisar SFO Auke til kulturskulen Drift Litlabø barnehage Vokt og mobstillingar 0,6 mill kr 1,0 mill kr 1,0 mill kr 0.250 mill kr 1,0 mill kr 1,5 mill kr 1,0 mill kr 1,0 mill kr 0,35 mill kr 0,3 mill kr 0,5 mill kr 1,3 mill kr 1,8 mill kr 0,5 mill kr 1,3 mill kr 6,0 mill kr 6,0 mill kr 0,5 mill kr 12,5 mill kr 2,850 mill kr 5,15 mill kr Rehab, helse og omsorg Helsefremmande og førebyggande arbeid Sum auka midlar drift Overskot 2,0 mill kr 2,0 mill kr 10,0 mill kr 2,5 mill kr Årlege konferansar i regionen innanfor miljø og universell utforming Gjenopprette Stord energi Litlabø oppvekstsenter må inn på langtidsbudsjettet Kurs for tilsett på tema miljø, energi, helsefremmande og førebyggande arbeid Universell utforming ved bygging av private bustadar, minst 75%. To stillingar med fagkompetanse for miljø/fornybar energi i SIM Offentleg og private bygg skal byggast som "passiv-hus" for å oppnå lågare energiforbruk. Etablering av forvaltningskontor Framlegget fekk 1 røyst 7 av 12

Andreas Larsen, Ap kom med følgjande framlegg: Budsjettframlegg 2010 - Stord kommune Driftsbudsjettet Verknad Kommentar Barnehageavdeling Litlabø 350 000 (0) 1 Styrka skulebudsjett kr 100 per elev til læremidlar 265 000 2 MOT-arbeid i 10. klassetrinn 80 000 3 Førebygging samhandlingsmidlar 780 000 4 Auka ramme SNU 200 000 5 Auka ramme VOKT-arbeidar 100 000 3 Busetnadssoge 125 000 Nedtrekk konsulentstilling rådmannens stab - 500 000 6 Nedtrekk overordna plan og utvikling - 200 000 7 Nedtrekk disposisjon komitéar - 500 000 Innsparing einingsindeling, vikarbruk RHO - 350 000 8 Straumutgifter overført til foretak 0 9 Endra saldering 0 Investeringsbudsjettet Dansegolv til kulturskulens bruk 300 000 10 Nedtrekk PC til politikarar - 500 000 11 Endra investeringsramme - 200 000 Kommentarar til budsjettet 1) I skulebruksplanen 2008-2015 er Litlabø-avdelinga av Sagvåg og Litlabø barnehage ein sentral del i Litlabø oppveksstenter. Arbeiderpartiet meiner plangrunnlaget krev framleis drift i avdelinga. Midlane vert å henta frå fondsmidlar, og påverkar difor ikkje salderinga av budsjettet. 2) Stord kommune bruker 41 % av landssnittet på undervisningsmateriell. Arbeiderpartiet meiner skuleborna skal ha oppdatert materiell, og legg inn ei auke på 100 kr per elev i tillegg til rådmannens framlegg om kr 150 per elev. 3) Arbeiderpartiet legg inn midlar til MOT-arbeid i 10. klassetrinn og VOKT-arbeidarar i ungdomsklubbane og skulane i alle oppvekstområder. Rusførebyggande arbeid med ungdom i denne aldersgruppa er eit viktig arbeidsområde for kommunen. 4) Arbeiderpartiet øyremerker kr 780 000 til førebygging. 5) Når leverandørindustrien går mot vanskelege tider er det svært viktig at Stord kommune held oppe arbeidet med næringsdiversifisering. Arbeiderpartiet vil difor ikkje kutta i midlane til SNU. 6) Stillinga vert å vurdera i budsjett for 2011. 7) Det er oppretta stilling som plan- og utviklingskonsulent, samstundes som det er stor kompetanse på området i rådmannens stab. Ekstern utgreiing må hentast innan kr 400 000. 8) Driftsstyret har vedtatt samanslåing av sonane i heimetenestene. Saman med felles vikarordning i omsorgstenestene gir dette ei innsparing i meir effektiv drift. Brukarane sine tenester blir ikkje råka. 9) Komité for oppvekst og utdanning ønsker endringa. 10) For å sikra dansetilbodet i kulturskulen ligg det inne kr 300 000 i investeringsbudsjettet til dansegolv i kommunal regi. Eininga kan nytta midlane tiltenkt leige av danselokale til auka gitarundervisning. 11) Arbeiderpartiet ser ikkje innsparinga i prosjektet. Framlegget fekk 2 røyster 8 av 12

Verbalframlegg b) Kommunestyret ønsker ei utgreiing frå dei kommunale foretaka om prosessane rundt lønnsforhandlingar med dei daglege leiarane. Framlegget fekk 4 røyster ( Andreas Larsen, Ap, Tordis Nysæter, Ap, Nils Magne Blålid, Sv og Kåre Løkhammer, V) c) Kommunestyret meiner rimeleg parkeringsavgift i Leirvik er viktig for sentrumsutviklinga, og opnar ikkje for avgiftsauke i 2010. Framlegget fekk 2 røyster (Andreas Larsen, Ap og Tordis Nysæter, Ap) d) Kommunestyret finn det urimeleg at Stord vatn og avlaup KF aukar den administrative staben med to årsverk, sett i samanheng med den venta avgiftsauken innan området. Innsparinga ved å ikkje tilsetje går til nedtrekk av avgifter til vatn og avlaup. Framlegget fekk 2 røyster (Andreas Larsen, Ap og Tordis Nysæter, Ap) e) Kommunestyret ber rådmannen greia ut betring av Almåsvegen innan budsjettvedtak 2011. Vegstandarden hindrar utbygging i Sagvågsområdet som føresatt kommuneplanen. Framlegget fekk 3 røyster (Andreas Larsen, Ap, Tordis Nysæter, Ap og Jakob Bjelland, Sp) f) Kommunestyret ønsker å flytta rehabiliteringsplassane ved Stord sjukeheim til Stord kommunale rehabiliteringssenter i løpet av fyrste kvartal. Det er ei målsetnad å ha full drift ved rehabiliteringssenteret innan utgangen av året. Framlegget fekk 3 røyster (Andreas Larsen, Ap, Tordis Nysæter, Ap og Nils Magne Blålid, Sv) Thor Gunnar Bjelland, Frp kom med følgjande framlegg: Reduksjonar i driftsbudsjettet : Anslag innsparing Ta bort betalte lunsjpausar 1.500.000,- - ca. 500 årsverk har ikkje tariffesta betalte matpausar. - Dette utgjør ca. 20 årsverk. - Innsparing av 4 stillingar pr. år. Reduksjon av Kulturskule tilbodet 400 000,- - Effektivisering / reduksjon av drift / auka inntekter. Feiing og brannberedskap 1.000.000,- - Eininga blir lagt inn under annan eining Avvikle avgiftsparkering i Leirvik Sentrum 450.000,- Tilrettel. / Bistand til Næringslivet 500.000,- 3.700.000,- Konkurranseutsette deler av : IKT 1.000.000,- Feiing 0,- Stillingsreduksjonar : Stord Kommunale kino 500.000,- 1.500.000,- 9 av 12

Administrative stillingar 1.500.000,- Kulturtenester 500.000,- 2.000 000,- Flytting av kommunale kontor m.m. til eignebygg 1.000.000,- Totale reduksjonar i driftsbudsjettet 8.350.000,- Styrking av driftsbudsjettet : Oppvekst og utdanning 4.000.000,- - Lærebøker, - Delingstimar, - Vikartimar, - Vokt ordninga Styrking av MOT i Skulen også i 10 klasse 250.000,- Rehabilitering, helse og omsorg 2.000.000,- Opning av Rehab Senteret Litlabø Barnehage 350.000,- Døgnkassanering Stord Brannvesen 1.500.000,- Tilskot Lag og organisasjonar 250.000,- Total styrking av driftsbudsjettet 8.350.000,- Inntekt på sal av kommunale eigedommar 30.000.000,- Bygg og eigedommar som må vurderast selt : Fyrøya, Sunnhordlandskaien, Turnhallen, Teknisk Bygg, Kulturhuset og Kommunalt eigde bustader. Framlegget fekk 1 røyst 10 av 12

Rådmannen, 06.11.2009 Vedlegg Målstyringsdokumentet Tal del av budsjettet Betalingssatsar Bakgrunn / faktiske opplysningar Rådmannen legg med dette fram budsjett for 2010 og økonomiplan 2010 2013 til handsaming. Budsjettet med kommentarar går fram av eigne vedlegg til saka. Framlegg til innstilling 1. Kommunestyret vedtek driftsbudsjett for 2010 og økonomiplan for åra 2011-2013 med desse endringane 2. Kommunestyret vedtek investeringsbudsjett for 2010 og økonomiplan 2011-2013 med desse endringane 3. Kommunestyret vedtek budsjett for Stord kommunale kino slik det ligg føre. 4. Kommunestyret vedtek å ta opp kr 129 258 000 I lån i 2010 som serielån. Låneopptaket er fordelt slik: Til Stord vatn og avlaup KF kr 64 278 000 Til kommunale føremål kr 54 980 000 Til Startlån kr 10 000 000 Rådmannen får fullmakt til å gjennomføra låneopptaket 5. Kommunestyret vedtek å oppretthalda gjeldande trekkrett i DNB Nor med inntil 25 mill kr. Rådmannen får fullmakt til å disponera trekkretten. 6. Skatteøyre vert sett lik maksimal sats i samsvar med Stortinget sitt vedtak om kommunalt skatteøyre. 7. Kommunestyret vedtek satsar for gebyr og avgifter med verknad frå 1. januar 2010 slik det går fram av eige hefte Betalingssatsar for Stord kommune. Dette gjeld for: - Avgift for feiing og brannsyn - Avgifter for vatn, avlaup, renovasjon og slamtøming - Reguleringsgebyr - Gebyr for delingssøknader - Oppmålingsgebyr - Gebyr for byggjesak og tekniske installasjonar 8. Stord kommune vil i 2010 busetta 10 flyktningar. Familiesameiningar kjem i tillegg. 9. Rådmannen får fullmakt til å reorganisera den sentrale leiinga i kommunen i samband med nedtaket av ein kommunalsjefstilling, jf. pkt 4.1.2 i budsjettkommentarane. 10. Rådmannen får i oppdrag å utarbeida eit forprosjekt for nybygg ved Langeland skule, jf. notat frå Utviklingsgruppa av 25.9.2009. Forprosjektet skal godkjennast av komiteen for oppvekst og utdanning. 11. Sagvåg og Litlabø barnehage sin avdeling på Litlabø vert lagt ned frå og med hausten 2010. 12. Rådmannen får fullmakt til gjennomføra utbygging av 21 bustader for personar med særskilde behov. 13. Rådmannen får i oppdrag å utarbeida eit forprosjekt for bygging av nye sjukeheimsplassar. Forprosjektet skal godkjennast av Komite for rehabilitering, helse og omsorg. 11 av 12

14. Kommunestyret løyver kr 500 000 til tilskot lag og organisasjonar, jf. Frivillighetsmelding for Stord kommune. 15. SNU AS vert tildelt eit driftstilskot for 2010 på kr 1 500 000. Søknad frå Atheno AS om kr 350 000 i tilskot for 2010 til subsidiering, rådgjeving og vidareutvikling av industriinkubator på Stord vert ikkje imøtekome 12 av 12

N Nordbygdo ungdomsskule Rådmannen sitt framlegg til Budsjett og økonomiplan 2010-2013 Målstyringsdokument

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 2 Innhold 1. Rådmannen sitt framlegg til budsjettvedtak...5 2. Innleiing og samandrag...6 3. Rammevilkår, overordna styringssignal og føresetnader...7 3.1 Folktalsutvikling...7 3.2 Økonomiske føresetnader...7 3.3 Frie inntekter...7 3.4 Skjønsmidlar...8 3.5 Anslag frie inntekter...8 3.6 Momskompensasjon...9 3.7 Asylmottak, mottak flyktningar...10 3.8 Ressurskrevjande tenestemottakarar...10 3.9 Barnehagetilskot...10 3.10 Rente og avdragskompensasjon...10 3.11 Lønnsvekst og pensjonskostnad 2010...11 4. Målstyring og kvalitetssikring 2010-2013...12 4.1 Overordna målsettingar...12 Byutvikling, senterstruktur og samferdsle...12 Oppvekst...12 Estetikk, miljø og trivsel...12 Arbeid og næringsliv...12 Rehabilitering, helse og omsorg...13 4.2 Årsmål 2010 målekart for Stord kommune...14 5. Budsjettområda, drift og investeringar...15 5.1 Formannskapet...17 5.1.1 Politisk...17 5.1.2 Administrasjon, fellesutgifter, IKT...17

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 3 5.1.3 IKT-strategi...17 5.1.4 Kyrkja, kyrkjegardar...18 5.2 Driftsstyret...18 5.3 Komite for oppvekst og utdanning...19 5.3.1 Skule, SFO...19 5.3.2 Skulebruksplan 2008-15, nybygg og rehabilitering...19 5.3.3 Barnehagar...20 5.3.4 Kulturskulen...20 5.3.5 Førebyggjande tenester, barnevern...21 5.4 Komite for næring, miljø og kultur...21 5.4.1 Kultur og idrett...21 5.4.2 Stord kulturhus...21 5.4.3 Næring...22 5.4.4 Regulering, byggjesak, oppmåling...22 5.4.6 Veg, grønt og park...22 5.5 Komite for rehabilitering, helse og omsorg...23 5.5.1 Sosialtenester, NAV...23 5.5.2 Sosial og førebyggjande tenester...23 5.5.3 Rehabilitering, helse og omsorg...24 5.5.4 Plan for rehabilitering, helse og omsorg investeringsprogram i planperioden...27 5.6 Stord kommunale eigedom KF, Stord vatn og avlaup KF...28 5.6.1 Stord kommunale eigedom KF...28 5.6.2 Stord vatn og avlaup KF...28

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 4 6. Finans, avgifter, betalingssatsar...29 6.1 Gebyr og betalingssatsar...29 6.1.1 Finansinntekter og utgifter, lånegjeld...29 7. Vedlegg...32 7.1 Økonomiplan drift...32 7.2 Økonomioversyn drift...32 7.3 Investeringsbudsjett...32 7.4 Spesifikasjon investeringar...32 7.5 Stord kommunale kino...32 7.6 Budsjettframlegg Stord kommunale eigedom KF...32 7.7 Budsjettframlegg Stord vatn og avlaup KF...32

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 5 1. Rådmannen sitt framlegg til budsjettvedtak 1. Kommunestyret vedtek driftsbudsjett for 2010 og økonomiplan for åra 2011-2013 med desse endringane 2. Kommunestyret vedtek investeringsbudsjett for 2010 og økonomiplan 2011-2013 med desse endringane 3. Kommunestyret vedtek budsjett for Stord kommunale kino slik det ligg føre. 4. Kommunestyret vedtek å ta opp kr 135 258 000 I lån i 2010 som serielån. Låneopptaket er fordelt slik: Til Stord vatn og avlaup KF kr 64 278 000 Til kommunale føremål kr 60 980 000 Til Startlån kr 10 000 000 Rådmannen får fullmakt til å gjennomføra låneopptaket 5. Kommunestyret vedtek å oppretthalda gjeldande trekkrett i DNB Nor med inntil 25 mill kr. Rådmannen får fullmakt til å disponera trekkretten. 6. Skatteøyre vert sett lik maksimal sats i samsvar med Stortinget sitt vedtak om kommunalt skatteøyre. 7. Kommunestyret vedtek satsar for gebyr og avgifter med verknad frå 1. januar 2010 slik det går fram av eige hefte Betalingssatsar for Stord kommune. Dette gjeld for: - Avgift for feiing og brannsyn - Avgifter for vatn, avlaup, renovasjon og slamtøming - Reguleringsgebyr - Gebyr for delingssøknader - Oppmålingsgebyr - Gebyr for byggjesak og tekniske installasjonar 8. Stord kommune vil i 2010 busetta 10 flyktningar. Familiesameiningar kjem i tillegg. 9. Rådmannen får fullmakt til å reorganisera den sentrale leiinga i kommunen i samband med nedtaket av ein kommunalsjefstilling, jf. pkt 4.1.2 i budsjettkommentarane. 10. Rådmannen får i oppdrag å utarbeida eit forprosjekt for nybygg ved Langeland skule, jf. notat frå Utviklingsgruppa av 25.9.2009. Forprosjektet skal godkjennast av komiteen for oppvekst og utdanning. 11. Sagvåg og Litlabø barnehage sin avdeling på Litlabø vert lagt ned frå og med hausten 2010. 12. Rådmannen får fullmakt til gjennomføra utbygging av 21 bustader for personar med særskilde behov. 13. Rådmannen får i oppdrag å utarbeida eit forprosjekt for bygging av nye sjukeheimsplassar. Forprosjektet skal godkjennast av Komite for rehabilitering, helse og omsorg. 14. Kommunestyret løyver kr 500 000 til tilskot lag og organisasjonar, jf. Frivillighetsmelding for Stord kommune. 15. SNU AS vert tildelt eit driftstilskot for 2010 på kr 1 500 000. Søknad frå Atheno AS om kr 350 000 i tilskot for 2010 til subsidiering, rådgjeving og vidareutvikling av industriinkubator på Stord vert ikkje imøtekomen.

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 6 2. Innleiing og samandrag Budsjettsituasjonen må også denne hausten karakteriserast som vanskeleg. Utgangspunktet for budsjettarbeidet var eit akkumulert underskot på 14,8 mill kr som må dekkast inn seinast i løpet av 2010. Alternativet er oppføring i ROBEKregisteret. God skatteinngang og gunstig utvikling på finansmarknaden gjev likevel utsikter til at 13 mill av underskotet kan dekkast inn i løpet av 2009. Rådmannen har difor som utgangspunkt at 1,8 mill kr av underskotet skal dekkast inn i 2010, men budsjettbalansen er avhengig av stram styring fram mot årsskiftet 2009/2010. Skatteinntektene til kommunen har variert stort dei seinare åra. Inntektsutjamninga har likevel sytt for at kommunen sine frie inntekter har lagt stabilt på 94-95% av landsgjennomsnittet. Budsjettet legg til grunn at Stord kommune sine skatteinntekter skal halda seg på same nivå som i 2009. Det vil vera knytt ein del uvisse til skatteanslaget i.o.m. at situasjonen for leverandørindustrien er noko usikker i 2010. I framlegg til statsbudsjett er det lagt inn kr 273 mill kr til oppfølging av samhandlingsreforma. Av summen er 230 mill til førebyggjande helse løyvd som frie inntekter. For Stord kommune utgjer dette 0,7 mill. I tillegg er det føreslege å vidareføra 96 mill kr til samhandlingstiltak. Stord kommune vil delta i konkurransen om desse midlane i 2010 i samarbeid med nabokommunane og helseføretaket. Ei hovudutfordring frametter vil vera å tilpassa tenestenivået innanfor pleie og omsorg til kommunen sine økonomiske rammer. Pleie- og omsorgstenestene er i rådmannen sitt budsjettframlegg styrka med 7,7% i høve til revidert budsjett juni 2009. Kommunen har likevel ikkje økonomi til å oppretthalda dagens tenestenivå og ein må difor framover rekna ein generell reduksjon. Som oppfølging av Plan for rehabilitering, helse og omsorg er det lagt opp til prosjektering og realisering av 16 sjukeheimplassar i perioden. I tillegg er det lagt opp til å byggja 21 bustader for brukarar med særskilde behov. Desse vert i all hovudsak finansiert med statstilskot og husleige. Driftsbudsjettet til skulen er auka med 5,1% i høve revidert budsjett juni 2009. Mykje av auken går til igangsetting og drift av nye Nordbygdo ungdomsskule. Som oppfølging av skulebruksplanen ligg det i investeringsbudsjettet inne framlegg om å prioritera nytt undervisningsareal m.m. på Langeland skule. Nybygg/rehabilitering av Stord ungdomsskule ligg inne med prosjektering og igangsetting i 2011-13. Framlegg til budsjett og økonomiplan legg i all hovudsak opp til å vidareføra dagens driftsnivå i Stord kommune. For å balansera budsjettet har det likevel vore naudsynt å gjennomføra nokre nedtak, og hovudutfordringa frametter vil vera å tilpassa tenesteytinga til kommunen sine økonomiske rammer. Det er heller ikkje i år funne rom for å gje vedlikehaldet av kommunale bygg det tiltrengte løftet. Det er likevel lagt opp ei overføring til Stord kommunale eigedom KF som vidarefører 2009-nivå for tekniske tenester/kf et

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 7 3. Rammevilkår, overordna styringssignal og føresetnader 3.1 Folktalsutvikling Ein viktig føresetnad for økonomiplanen er folketalsutviklinga i kommunen og samansetjinga av denne. Folketalet pr 01.07 2009 var på 17414. Fødselsoverskotet vil bli redusert i åra framover. Stord kommune har yngre befolkning enn gjennomsnittskommunen, men snittalderen er aukande. Det er kvart år stor inn- og utflytting i kommunen. Dei siste åra har det vore større tilflytting enn utflytting. Folketalsframskrivinga byggjer på SSB si framskriving for Stord kommune, midlare utvikling. Befolkningstilveksten i 2008 var på 1,2%. Kommunen sitt anslag på utvikling i befolkningssamansetning som følgjande: Alder 2009 2010 2011 2012 2013 0-5 år 1 364 1 395 1 417 1 412 1 437 6-15 år 2 666 2 624 2 585 2 604 2 566 16-66 år 11 365 11 559 11 723 11 837 11 987 67-79 år 1 301 1 323 1 384 1 417 1 479 80-89 år 504 529 510 526 526 90 år og eldre 89 95 105 121 123 SUM 17 289 17 525 17 724 17 917 18 118 Auke 197 236 199 193 201 Auke i % 1,2 1,4 1,1 1,1 1,1 Talet på eldre over 67 år aukar med 12,4% i frå 2009 til 2013. Den største veksten kjem dei siste åra i økonomiplanperioden. Dette vil føra til at kommunen får fleire brukarar som treng pleie og omsorgstenester. Talet på barn i skulealder viser ein nedgang, talet på barn i barnehagealder vil gå noko opp i perioden. 3.2 Økonomiske føresetnader Økonomiplanen og årsbudsjettet er sett opp på grunnlag av gjeldande økonomiplan, rekneskapen for 2008 og så langt i 2009, kommuneproposisjonen i juni og regjeringa sitt framlegg til statsbudsjett. I økonomiplanen er det teke noko høgde for endring i demografi ved at det er budsjettert med realvekst på tenesteområda pleie, rehabilitering og omsorg. Rammene til skule er redusert då elevtalet fell i perioden. 3.3 Frie inntekter Frie inntekter består av rammetilskot, skatteinntekter, momskompensasjon og andre ikkje øyremerka statlige tilskot, og er hovedfinansieringskjelda for driftsrammene.

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 8 Deflator (løns- og prisvekst) er sett til 3,10%. Denne er berekna slik : Lønnsvekst Varekjøp Veid indeks 2010 2010 Prisstigningsføresetnader 3,5 2,4 3,1 Det er rekna med ein nominell skattevekst (etter prisjustering) frå 2009 til 2010 på 5,9 %. Høgste kommunale skattøyre er uendra (12,8%). 3.4 Skjønsmidlar Kommunen mottek lite skjønsmidlar frå Fylkesmannen. Fylkesmannen har tildelt kommunen 2,2 mill kr for 2010. Kommunen har fått mindre skjønnsmidlar på grunn av at kommunen ikkje har innført eigedomsskatt: I berekninga er det lagt inn ein korreksjon slik at dei kommunane som ikkje har innført eigedomsskatt får kompensasjon på eit noko lågare nivå ( ) Kommunen har korkje innført eigedomsskatt på verk og bruk eller andre faste eigedomar, slik at ytterlegare auke i skjønstilskotet ikkje kan bli prioritert (Brev frå Fylkesmannen i Hordaland av 13.10.2009 3.5 Anslag frie inntekter Kommunen er ein minsteinntektskommune. Skatteinntektene har dei siste åra variert frå 89% (2005) til 95% (2008) av landsgjennomsnittet. Inntektsutjamninga har sytt for at kommunen sine inntekter av skatt og inntektsutjamning har kome opp i vel 94-95% av landsgjennomsnittet i alle desse åra. I 2009 har kommunen hatt ein sterk vekst i sine skatteinntekter (12% ved utgangen av september). Kommunen ligg derfor nær opp til landsgjennomsnittet for skatteinngang. Særleg to forhold medverkar til dette; avvikling av selskapsskatten og høg aktivitet i lokalsamfunnet. Stord kommune vert rekna som ein lettdriven kommune. I tillegg har kommunen ein gunstig samansett befolkningsprofil (ung befolkning). Dette gjer at kommunen vert trekt i rammetilskotet gjennom det såkalla utgiftsutjamnande tilskotet. I 2010 er dette trekket på 27,7 mill kr. Til grunn for anslag på frie inntekter ligg dei endringane i demografiske forhold som er gjort greie for under befolkningsendring over. Dette gir kommunen isolert meirinntekter utover staten sitt anslag. Me har og rekna med at skatteinntektene skal halde seg på same nivå som i 2009 i forhold til landsgjennomsnittet (skatt lokalt skal utgjere 99% av landsgjennomsnittet). Det er lagt til grunn ein skattevekst for landet i samsvar med statsbudsjettet sine føresetnader. Lokalt har me lagt til grunn 5,3% skattevekstvekst i forhold til anslag på rekneskap 2009. Det er knytt ein del usikkerheit til skatteanslaget for 2010, då sysselsettingssituasjonen i leverandørindustrien er noko usikker i 2. halvår 2010.

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 9 Enkeltelementa som er nytta i budsjettering av frie inntekter i økonomiplanen går fram av tabellen nedanfor: I mill kr 2009 2010 2011 2012 2013 Innbyggartilskot 163 401 177 863 186 272 193 489 200 707 Utgiftsutjamning -25 236-27 661-28 303-28 897-29 507 Overgangs- og nyordningar -1 030-431 0 0 0 Utanfor overgangsordninga 2 476 2 767 2 767 2 767 2 767 Ordinært skjønn inkl. komp. For auka arbeidsgjevaravgift 1 100 2 200 2 200 2 200 2 200 Skjønn skattesvake kommunar 670 Tiltakspakka 6 730 RNB 3 088 Sum rammetilskot ekskl. inntektsutjamning 151 199 154 737 162 936 169 560 176 676 Selskapsskatt 0 0 0 0 0 "Bykletrekket" (anslag) -21-21 -21-21 -21 Netto inntektsutjamning -5 453-3 516-4 146-4 213-4 273 Sum rammetilskot 145 824 151 200 158 758 165 325 171 872 Skatt på inntekt/formue (vårt anslag) 391 667 412 602 417 965 423 686 429 764 Sum frie inntekter 537 500 563 800 576 700 589 000 601600 Endring i dei frie inntekt (%) 11,6 % 4,8 % 2,4 % 2,1 % 2,1% Ved berekning av frie inntekter i økonomiplanperioden er det lagt til grunn ein realvekst på 2 % i året, befolkningsendring i samsvar med folketalsframskriving for kommunen samt dei endringane i rammetilskot som skuldast omlegging av inntektssystemet. 3.6 Momskompensasjon Momskompensasjonsordninga vart innført frå og med 2004. Kommunen får refundert momsen på kjøp av varer og tenester. Føremålet med innføring av ordninga var å likestilla eigenproduksjon med privat produksjon av varer og tenester. Frå 2010 vert ordninga med at kommunane kan nytta investeringsmomsen til drift oppheva. Det er laga overgangsreglar som tilseier inntektsføring av investeringsmomsen i driftsrekneskapen for åra 2010-2014. 20% av investeringsmomsen skal nyttast til å finansiera investeringar i 2010, deretter 40% og så vidare. Frå 2014 skal all investeringsmomsen som kommunen mottek nyttast til å finansiera investeringane. I berekninga av momskompensasjon for investeringar er kommunen sitt investeringsnivå i økonomiplanen lagt til grunn.

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 10 (mill. kr) 2010 2011 2012 2013 Momskompensasjon drift 18 000 18 000 18 000 18 000 Momskompensasjon investering 13 712 19 490 10 332 7 870 Sum momskompensasjon 31 712 37 490 18 332 25 870 Avsett til investeringar 2 743 7 796 6 200 6 296 Kommunen etablerte i 2009 Stord kommunale eigedom KF som vil stå for gjennomføring av investeringane. Opptent momskompensasjon for investering og drift i føretaket vil tilfalle kommunen. 3.7 Asylmottak, mottak flyktningar Kommunen mottek årleg 1,5 mill kr som vertskommunekompensasjon for asylmottak. Denne inntekta skal dekka dei meirutgifter kommunen har følgje av dette. Kommunen har budsjettert med eit integreringstilskot på 15,5 mill kr kvart år i økonomiplanperioden. Ved busetting av flyktningar mottek kommunen 574 300 kr for kvar vaksen flyktning, 554 000 for born. 3.8 Ressurskrevjande tenestemottakarar Ordninga med statstilskot til ressurskrevjande tenestemottakarar vert strama inn med tilbakeverkande kraft i statsbudsjettet. Kommunen får dekka 80% av direkte lønnsutgifter av tenestene som vert ytt til ressurskrevjande brukarar under 67 år som overstig eit innslagspunkt på kr 865 000 pr brukar. Budsjettet for 2009 la til grunn ein tilskotssats på 85%, men rekneskapen må justerast i høve til nytt regime. Vi legg til grunn at regjeringa ikkje strammar ytterlegare inn på ordninga. Kommunen vil ha 20 brukarar i 2010 som samla vil gje eit tilskot på 18,3 mill kr. Nivået på tilskotet er vidareført i økonomiplanperioden. 3.9 Barnehagetilskot Barnehagetilskotet vert gjeve som eit øyremerka statstilskot t.o.m. 2010. Kommunen mottek tilskot for både private og eigne barnehagar. Statstilskotet til dei private barnehagane vert vidareformidla og aukar budsjettrammene til kommunen med 60 mill kr. Kommunen sine eigne barnehagar mottek i tillegg 17,9 mill kr i statstilskot. Statstilskot funksjonshemma i barnehage er 3,5 mill kr, skjønsmidlane er rekna til 24,1 mill kr. Samla statstilskot barnehagane utgjer 105,5 mill kr. Frå 2011 er det sagt at dette tilskotet vil gå inn i rammetilskotet og kommunen får ansvar for tildeling av barnehageplassar og økonomisk tilskot til dei private barnehagane. I økonomiplanen er statstilskotet vidareført på 2010 nivå. 3.10 Rente og avdragskompensasjon Kommunen får rentekompensasjon på skuleanlegg i samsvar med tildelt kvote som er på 47,4 mill kr. Renteføresetnad er 2,5% i 2010, som gir 1,2 mill kr i kompensasjon. For skuleanlegg som vart utbygd som del av reform 97 reknar kommunen med å ta imot 1,0 mill kr i kompensasjon.

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 11 Rente og avdragskompensasjon for omsorgsbustader og institusjonsplassar utgjer 3,8 mill kr i inntekt. Av dette er 2,3 mill kr avdrag og 1,5 mill kr rente. Rehabilitering av kyrkjebygg gir rentekompensasjon med kr 0,2 mill kr. I 2009 innførte regjeringa ei ny ordning med rentekompensasjon for å rehabilitere skular og basseng. Samla lånekvote er anslått til 48 mill kr. For 2010 er det budsjettert med 0,8 mill kr frå denne ordninga. Nordbygdo ungdomsskule er ferdig i 2009 og vil bli nytta som søknadsgrunnlag 3.11 Lønnsvekst og pensjonskostnad 2010 I statsbudsjettet vert det lagt opp til ein årslønnsvekst på 3,5 %. Følgjande lønnsvekst ligg til grunn i budsjettet: Lønnsgliding 2009 0,2 % Overheng frå 2009 1,1% Berekna lønnstillegg pr 01.05.2010 3,8% 2,2% Lønnsføresetnader lagt til grunn 3,5% Avsett til lønnsjustering pr 01.05 i budsjett 2010 i heile tusen kr. 10 821 Kommunen budsjetterer pensjonskostnader i samsvar med kommunaldepartementet sine reglar for pensjonsføring med 15 års avdragstid på premieavviket. Kommunen har motteke budsjettoppgåve frå KLP. Kommunen har eigenrisiko på AFP ordninga. Premien her er estimert utifrå erfaringstal. Berekna pensjonspremie for sjukepleiarane i KLP ordninga er budsjettert med brutto 18,7% og for andre tilsette 9,83% av pensjonsgrunnlaget samt ein reguleringspremie på 3,55% av premiereserven. Dei tilsette dekkjer 2% av pensjonsgrunnlaget. Statens pensjonskasse har varsla om ein premie på 14,41% inklusiv tilsette sin 2% del. Dette er ein auke i premien på 1,21%. KLP Statens pensjonskasse Premie 2010 45 866 15 282 Berekna pensjonskostnad 40 936 13 237 Premieavvik 4 930 2 050 Amortisering tidlegare års premieavvik - 2 850 16 Premieavviket for 2010 er på 7,0 mill kr, i tillegg kjem 1,0 mill kr i arbeidsgjevaravgift. Dette vert ført til inntekt i budsjettet for 2010 og amortisert over 15 år frå og med 2011. I økonomiplanen vert det lagt opp til ein årleg auke i pensjonskostnaden på 1 mill kr. Premieavviket er trappa opp i samsvar med dette.

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 12 4. Målstyring og kvalitetssikring 2010-2013 Kommunen sine overordna målsettingar for perioden tek utgangspunkt i planprogram for kommuneplan 2010-2021. Revisjon av kommuneplanen er førebels berre på planprogram-stadiet og skal handsamast i formannskap og kommunestyre seinare i haust. 4.1 Overordna målsettingar Byutvikling, senterstruktur og samferdsle Stord skal vera ein attraktivt Kystby og det naturlege senteret i regionen Byen skal vidareutviklast med eit levande sentrum og framtidsretta lokalsenterstruktur Stord skal ha eit effektivt, miljøvennleg og trafikksikkert transportsystem Oppvekst Styringsdokumentet har som mål å sikra: at barn og unge i Stord får utvikla talenta sine og oppleva meistring i kvardagen at tiltak har universell utforming og det blir gitt tilpassa opplegg og opplæring at det er kvalitet i tiltak i barnehage, grunnskule og andre einingar med tiltak for barn og unge. samanheng frå barnehage til og med vidaregåande skule, med vekt på læring og sosial utvikling samanheng mellom skule og fritid, med felles verdiar som forpliktar alle som arbeider med barn og unge at barn og unge er med på samarbeidsprosjekt med andre skuleslag, med næringsliv og samfunn og at dei er del av prosjekt utanfor Noreg sine grenser. Estetikk, miljø og trivsel Stord skal vera eit inkluderande samfunn der mangfald, kunnskap og trivsel er grobotn for optimisme og utvikling. Estetikk, miljø og kultur skal vera med å fremja slik utvikling. Delmål: Møtet med Stord skal vera tiltalande og attraktivt. Det vert lagt vekt på utforming, merking og tilgjenge. Det skal vera ein aktiv politikk innan miljøvern, bruk av alternative energikjelder og kulturvern. Stord kulturhus skal framstå som eit aktivt og innbydande hus, med stor grad av utnytting. Arbeid og næringsliv Stord skal: vera ein leiande kommune i å tilby stabile og forutsigbare rammer for næringslivet. ha god infrastruktur som styrkjer kommunen som regionalt senter innan næring, FoU, offentlege tenester, helse, kultur, m.m. ha gode tilbod innan teneste, utdanning og opplevingar som gjer Stord attraktiv for folk og verksemder.

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 13 Skapa interesser for Stord som ein stad for etablering av nye verksemder. Iverksetja tiltak for å tiltrekkja kvalifisert arbeidskraft Leggja til rette for gode rammevilkår for næringslivet gjennom gode tenestetilbod og ei effektiv offentleg forvaltning. Samarbeid mellom næringsliv og skulane. Etablerarverksemder Rehabilitering, helse og omsorg Stord kommune skal leggja til rette for at folk kan gjera gode val for eiga helse og arbeida for at sosiale skilnader i helse vert reduserte. Lærings og meistringstiltak har fokus. Dei som treng sosiale-, helse- og omsorgstenester skal få tilbod på lågast effektive nivå. Tenestene skal leggja vekt på brukarmedverknad, samhandling og interkommunalt samarbeid der det ligg til rette for det. Areal Kommuneplanen sin arealdel skal vera den overordna styrande plandokument for all arealbruk i kommunen. Planen skal visa samanhengen mellom framtidig samfunnsutvikling og arealbruk, og visa formål og omsynssoner for bruk og vern av areal. Kommunen skal fastleggja utviklingsretningar for framtidig byutvikling og definera langsiktige strategiske grenser for ulike utbyggingsføremål (bustad, næring, offentleg og privat tenesteyting), og kommunen skal unngå unødvendig arealspreiing. Det skal stimulerast til fortetting i eksisterande utbyggingsområde både ved tilrettelegging av mindre felt, deling av større tomter og meir konsentrert utbygging i sentrum og sentrumsnære område. Samstundes er det viktig å sikra nødvendige grøntstrukturar. Det skal definerast langsiktig, strategiske grenser (markagrenser) for arealbruk som sikrar vern av viktige landbruks-, natur og friluftsområde som i nødvendig grad skal visast med omsynssoner. Kjerneområda for landbruk og skogbruk skal definerast og kartfestast i arealdelen med omsynssone. Funksjonell strandsone skal definerast og innarbeidast i arealdelen. Folk i alle aldrar skal sikrast lett tilgjenge til areal for leik og fysisk aktivitet ved at det vert sikra samanhengande grøntkorridorar med turstiar som fører fram til friareal og friluftsområde. Turstiane skal og sjåast i samanheng med gangsykkelvegnettet.

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 14 4.2 Årsmål 2010 målekart for Stord kommune Må lukkast med Brukarar Stord kommune er tilgjengeleg og gir god servise Teikn på om me har lukkast Stord kommune har oppdatert heimeside som gir 5 *(stjerne) i Noreg.no sine målingar Målemetodar Resultat brukarundersøkingar Resultat Ynskt Nedre Noreg.no 4 * 5 * 4 * Gir god service på nett, telefon, e-post, Brukarar av tenester er nøgde med tilgjenge og servise Forbrukarrådet.no 65 80 75 Brukarundersøking 4,9 4,9 4,7 Godt samarbeid og brukarmedverknad Nøgde brukarar Brukarundersøking 4.6 5 4.5 Einingane gir god kvalitet på tenestene Økonomi God økonomistyring Brukarane er generelt nøgde med kvaliteten på tenestene. Samsvar mellom budsjett og rekneskap Brukarundersøking 4.7 4.5 4.0 Avviksrapport - 0.8 0% eller betre Medarbeidarar Eit ivaretakande og godt arbeidsmiljø Tilfredse medarbeidarar Medarbeidarundersøking 4.6 4.7 4.0 Redusert sjukefråvær Sjukefråværsrapport 7,5 % 7,0% 7,5% Fagleg og personleg utvikling Medarbeidarane får nødvendig og relevant kompetanseutvikling Medarbeidarundersøking 3,7 4.0 3,7 Samsvar mellom kompetanse og oppgåver Medarbeidar- Undersøking 4.7 4.8 4.5 Leiarar som viser respekt, syter for medverknad og gir tilbakemelding. Medarbeidarane opplever at dei får nok tilbakemelding på den jobben dei gjer Medarbeidarundersøking 3,9 3,9 3,9 Organisasjon Leiarar som legg til rette for utvikling Oppleving av fagleg og personleg utvikling Medarbeidarundersøking 3,8 4.1 3.8 Det er samsvar mellom tilsette og brukarane sitt syn på kvaliteten på tenestene Medarbeidarar og brukarar gir lik tilbakemelding på kvalitet Brukarundersøking 5,1 5,2 5,0 Medarbeidarundersøking 4,5 5,2 4,8 Det vil verta utarbeida eigne måltal for sjukefråværet for dei einskilde områda, jf. sak til Driftsstyret i september 2009.

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 15 5. Budsjettområda, drift og investeringar Samla inntektsramme for driftsbudsjettet er 867 mill. For områda skule rehabilitering, helse og omsorg der det ligg inne ein auke i høve til 2009. Det er gjennomført nokre nedtak for å balansera budsjettet, men driftsnivået elles er i hovudsak vidareført på 2009-nivå. Kommunen etablerte føretak frå 01.07 2009. Rådmannen har innarbeidd investeringar i budsjettframlegget. Tiltaka er kommentert under formannskapet/sine respektive komitear. Framlegg til investeringsbudsjett for økonomiplanperioden 2010-2013 byggjer på den vedtekne økonomiplanen for 2009-2012, samt sektorplanar som skulebruksplan, rehabilitering -helse og omsorgsplan og vatn og avlaupsplan. Dei økonomiske rammene i perioden er likevel slik at det ikkje er mogeleg å oppfylla alle måla i sektorplanane. Det er utarbeida eigne investeringsplanar for bustader til vanskelegstilte, skuleutbyggingar og nye institusjonsplassar. Alle investeringssummar med unntak for avgiftsområda er budsjettert med bruttotal (inkl. meirverdiavgift). Framlegg til investeringar pr. tenesteområde ( tal i heile tusen kr.): 2010 2011 2012 2013 2010-2013 Administrasjon og fellesfunksjoner 6 250 6 550 5 250 5 000 23 050 Bustad / Næring / utbygging 6 000 250 250 0 6 500 Skule og barnehage 12 300 10 000 10 700 7 200 40 200 Helse og sosial 25 410 46 400 12 300 19 000 103 110 Kyrkje 11 400 20 000 9 800 0 41 200 Kultur, idrett 9 000 8 790 7 900 3 050 28 740 Brann, veg og grønt 8 900 5 460 5 960 5 450 25 770 Vassverk 31 637 26 967 27 853 30 091 116 548 Avlaup 32 641 45 177 64 330 60 369 202 517 Samla investering 140 238 169 594 143 843 129 810 583 485

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 16 Tabellen syner korleis investeringane vert finansiert i planperioden: 2010 2011 2012 2013 2010 2013 Overføring frå drift/momskompensasjon 2 582 7 796 6 199 6 296 22 873 Statlege overføringar 6 500 14 000 3 200 5 000 28 700 Sal av eigedom/bruk av fond 11 898 9 254 2 901 1 004 25 057 Sum eigenfin. /tilskot 20 980 31 050 12 300 12 300 76 630 Låneopptak finansiert over drift 47 980 60 000 31 860 21 450 163 845 Lån skulebygg m/statleg rentedekning 6 000 6 400 7 500 5 600 32 000 Lån kyrkje med statleg rentedekning 1 000 0 0 0 1 000 Sum lån ikkje sjølvfinansierande investeringar 54 980 66 400 39 360 27 050 187 790 Sum finansiering ikkje sjølvfinansierande investeringar 75 960 97 450 51 660 39 350 264 420 Låneopptak avgiftsområdet 64 278 72 144 92 183 90 460 319 065 Samla finansiering 140 238 169 594 143 843 129 810 583 485 Det er lagt opp til å nytta 22,9 mill kr av momskompensasjon investeringar til finansiering av desse. Dette er i samsvar med vedtekne føresegner om innfasing av momskompensasjonen. Som delfinansiering av investering i bustader til vanskelegstilte er det lagt til grunn ein statleg kompensasjon på 30% av investeringa. Kompensasjonstilskot til institusjonsplassar er budsjettert iht til den statlege satsinga med gjennomsnittstilskot på 30% av investeringskostnaden. Det er lagt opp til å nytte 25 mill kr i eigenfinansiering av investeringane.

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 17 5.1 Formannskapet 5.1.1 Politisk Løyvinga på kr 800 000 til disposisjon for formannskapet skal dekka kostnader med Stordfest 2010 med kr 615 000. Budsjettet har ikkje teke høgde for at underskotsgarantien på kr 400 000 skal tre i kraft. Til dei tre komiteane er det lagt inn ein post til disposisjon på kvar kr 100 000. Det ligg inne kr 100 000 til forvaltningsrevisjon. Kontrollutvalet legg i sitt budsjett opp til kr 250 000. 5.1.2 Administrasjon, fellesutgifter, IKT I økonomiplan 2009-2012 var det lagt inn eit innsparingskrav på administrative stillingar på 3 mill kr. Heilårsverknaden av nedbemanninga gjennomført som følgje av dette er 3,3 mill kr. Einingane har stort sett klart å gjennomføra innsparinga ved effektivisering, men ein ser at det skal lite ekstra arbeidsbelasting til utan det viser att i form av overtid eller mindre framdrift og servise. Ein merkar seg og at fleire forvaltningskontrollar peikar på at intern kontroll og dokumentasjon bør styrkjast, og kapasiteten for å handtera større utgreiingssaker i administrasjonen er svekka. I budsjettet er det ikkje lagt opp til å rekruttera ny kommunalsjef etter Magne Rommetveit, som har stortings-permisjon fram til september 2013. Dette på bakgrunn av ein vanskeleg budsjettbalanse og seinare organisatoriske endringar. Rådmannen legg opp til å gjennomføra ei reorganisering av den sentrale kommuneleiinga. I dette arbeidet vil ein i tillegg til arbeidsdelinga internt i strategisk leiing sjå på forholdet til både utviklingsgruppa og einingane, samt organiseringa av arbeidet i høve til dei politiske komiteane. Ein tek sikte på å vidareføra ordninga med oppfølging av tenestelike einingar. For å oppretthalda tilfredsstillande kapasitet i sentraladministrasjonen er det lagt inn ein auke på eit årsverk (konsulentstilling, 0,5 mill kr). Det er lagt inn 0,6 mill til vidareføring av overordna planarbeid. Det er sett av i alt 6,05 mill kr til investering i anlegg under administrasjon og fellesfunksjonar. Det største prosjektet på 2,6 mill er lokale for historisk arkiv og 0,7 mill til ferdiggjering av utskifting av vindauga i Rådhuset. Resten er fordelt over perioden til innemiljø, brann og enøk. 5.1.3 IKT-strategi Dei fleste tiltaka i 2010 er vidareføring av oppstarta tiltak. Oppfølging av revisjonsrapporten og innføring av nytt kontorstøttesystem utgjer halvdelen av investeringsomfanget på 4 mill kr. Nye tiltak lagt til i rulleringa av planen med oppstart 2010: System for elektronisk handel og etablering av integrasjon mot den Offentlege Marknadsplassen (kostnad 0,3 mill) Knyta pleie-, omsorg- og helsetenesta til Norsk helsenett (0,1 mill) Vidareutvikla sentralbordløysinga (integrasjon med fagsystema, kalender osb) (0,2 mill) Styrings- og administrasjonssystem for IKT-drift og inventar (0,25 mill) Utvida integrasjon mellom Notus og Agresso (0,15 mill)

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 18 Innføra papirlaus saksdokument og møteprotokollar for politisk sakshandsaming (0,5 mill) Tilpassa skrivebordsflate for brukarane (SharePoint) (0,5 mill) Kr 500 000 vil vera nok til å koma i gang med politikar-pcar, men ikkje nok til alle. Det kan t.d. vera aktuelt å i første omgang leggja til rette kommunestyresalen og innføra ordninga gradvis, for t.d. formannskapet. Det er ikkje lagt opp til innkjøp av ny programvare, men at ein nyttar ephorte slik det er i dag, og at folkevalde hentar ned saker frå www.stord.no sjølve. Den samla IKT-strategien for Stord kommune vil verta lagt fram for formannskapet i ei eiga sak. 5.1.4 Kyrkja, kyrkjegardar Tilskotet til kyrkja er auka med 208 000 kr frå 2008 til 2009. Dette utgjer ein nominell vekst på 2,7%. Det er sett av 40 mill kr til investeringar til kyrkjeleg føremål. Av dette 1 mill til rehabilitering av Stord kyrkje i 2010. Dette er sluttløyving på den større oppgraderinga av kyrkja. Kommunen har søkt om rentekompensasjon og har fått tilsegn om dette. Det er trong for kyrkjegardsutbyggingar både for Nysæter og Stord sokn, samt opparbeiding av nytt gravfelt på Huglo. Sikre kostnadstal kan først setjast opp når detaljplanlegginga er gjennomført. Planlegging for gravplass i Stord sokn pågår. Behov i Stord sokn er omlag 2000 graver. Budsjettet legg opp til ei etappevis utbygging, med med 1000 nye graver i denne planperioden. Førebels er samla investering anslått til kr. 39 mill som i planperioden er lagt inn med 10 mill i 2010, 20 mill i 2011 og 9 mill i 2012. I 2009 vert det gjennomført ei opparbeiding av ledig areal på midtre kyrkjegard som gav 220 nye graver. Utbyggingssak for gravplass på Kattatveit eller i Frugarden vil bli fremja rundt årsskiftet. Det er aktuelt å leggja til rette for 80 nye graver i Huglo sokn. Det vert føreslått avsett kr 800 000 til dette føremålet i 2012. Det er avsett 0,4 mill kr til gravemaskin til Kyrkjeleg fellesråd i 2010 5.2 Driftsstyret Driftsstyret har dei siste åra hatt fokus på sjukefråvære. I 2008 vart kommunen med i Kvalitetskommuneprosjektet. Prosjektet har som målsetjing å betra kvalitet og nærvær på arbeidsplassen. Stord har særleg fokus på helse- og omsorgstenestene. Prosjektet vert utvida eit halvt år fram til 1. juli 2010. Det er ikkje lagt inn midlar til prosjektleiarstillinga eller andre ekstra tiltaksmidlar i 2010. Organisasjonen vil likevel arbeide vidare med dei tiltake som er starta opp gjennom prosjektet. Det er ikkje funne rom til ei eiga HMT-stilling. Den sams potten til kompetanseheving er redusert frå 0,8 til 0,6 mill i 2010.

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 19 5.3 Komite for oppvekst og utdanning 5.3.1 Skule, SFO I budsjettet for 2010 er skuledrifta i store trekk halden oppe og dels auka. Nordbygdo ungdomsskule startar drifta med elevar på 8. og 9. trinn 01.01.10 med ei opptrapping til 10.trinn frå hausten 2010. Skulen avlastar Stord ungdomsskule som får ei halvering av elevtalet, og kommunen får tre ungdomsskular med om lag same elevtal. Styringsdokumentet for oppvekst ligg til grunn for 2010-budsjettet. Leseprosjektet går vidare, det same gjeld prosjektet tilpassa opplæring/spesialundervisning. Fokus på fysisk aktivitet, vurdering og sosial utvikling held fram. Det er lagt inn midlar til assistent for elevar med trong for praktisk hjelp. Det er og lagt inn ein liten auke til læremiddel, utstyr og inventar, med ambisjon om vidare opptrapping. Midttimeskyssen vert dekka inn i første halvår. Andre halvår er det lagt opp til at skulane må organisera drifta slik at midtskyssen fell bort. I statbudsjettet er det lagt inn slik opptrapping, som ein lyt koma attende til ved første budsjettrevisjon 2010: Ein veketime frå hausten 2010 for 1-7. steg Tilbod om 8 veketimar gratis leksehjelp, fordelt på 1-4 steg, knytt opp mot SFO Det er i budsjettet ikkje funne rom for den særskilde støtteordninga til vidareutdanning av lærarar frå hausten. Budsjettet legg til grunn at kommunen vil følgja Stortinget sine retningsliner for budsjetttildeling i samsvar med gamle klassedelingsreglar, dvs. 30 elevar på ungdomssteget og 28 på barnesteget. Tiltak som effektivisering av skuledrift gjennom lokale forskrifter for skuleplass kan gje effekt frå hausten 2010. MOT-prosjektet vert vidareført for elevar på 8. og 9. klassesteg. 5.3.2 Skulebruksplan 2008-15, nybygg og rehabilitering Revidert Skulebruksplan for Stord kommune 2008-2015 er i samsvar med kommunestyrevedtak i sak 63/08 blitt fylgd opp med utgreiingar for Langeland skule, Stord ungdomsskule og Litlabø oppvekstsenter. Utgreiingane ligg til grunn for investeringsbudsjett for perioden. Ramma i økonomiplan for perioden 2009-2012, med 20 mill kr til oppfølging av skulebruksplanen, er altfor knapp i høve til behov og ønskje. Innanfor rammene er Langeland skule og Stord ungdomsskule prioritert. Elevtalet i Langeland-krinsen er aukande og skulen har alt i dag for lite plass i permanente bygningar. Langeland er baseskule for Leirvik/Langeland for elevar med særs store hjelpebehov, og dei har til no hatt tilhald i Dahlhuset. I budsjettet er Langeland skule prioritert ved at det 2010-12 er lagt inn 15,2 mill til nybygg med undervisningsareal for 2-3 nye klassar, garderobe for tilsette, utviding av areal for kunst og handverk og rom for elevar med særs store hjelpebehov. På lengre sikt er det også behov for rehabilitering av deler av eksisterande bygningsmasse. Utbyggingsplanar viser at det kan bli stor tilflytting i område som grensar opp mot Langeland skule sitt nedslagsfelt. Det tyder på at det er nødvendig med ein ny skule, jfr

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 20 tidlegare planar om ein skule for 1-4 skule i Kåreviksområdet. Lokalisering av ein ny skule bør vurderast på bakgrunn av kommuneplanrevisjonen. Frå nyttår 2010 kjem Nordbygdo ungdomsskule i drift og som følgje av det går elevtalet ved Stord ungdomsskule ned. Det er rekna med at skulen i framtida vil ha inntil 350 elevar. Stord ungdomsskule har ein bygningsmasse som er lite tilpassa skuledrift etter dagens krav. Konsulentrapportar viser mange feil og manglar, og ei administrativ arbeidsgruppe går inn for riving, rehabilitering og nybygg, kalkulert til 96 mill kr. Det er behov for å betra forholda ved Stord ungdomsskule, men det kan i tillegg til det som ligg føre vurderast alternative løysingar for nybygg/rehabilitering. Budsjettet legg opp til anleggsstart i slutten av perioden, med ei løyving til prosjektering i 2012. Andre investeringar innanfor skule er restfinansiering Nordbygdo ungdomsskule og helsestasjon (9,5 mill), 2 mill kr til oppgradering av gymsal og garderobar ved Leirvik skule og 0,5 mill til ferdiggjering av uteområde Hystad skule. Det er lagt inn 0,2 mill kr kvart år i perioden til miljøstasjonar ved skular og barnehagar. 5.3.3 Barnehagar Stord kommune har full barnehagedekning. Dei som no står på venteliste er born som ønskjer plass etter 01.01.2010. Per 20. september 2009 hadde 1027 barn plass i kommunale og private barnehagar. Skjønsmidlar frå staten skal dekka meirutgiftene kommunane har med likeverdig behandling av barnehagar. Frå 2011 vert det øyremerka tilskotet inkludert skjønsmidlar tilført rammene til kommunane. Kommunen får då det fulle og heile ansvaret for barnehagane sin økonomi og må i 2010 laga lokale forkrifter for finansiering av barnehagane for å førebu ny ordning. Barnehagar som kommunen eig, vert drive på same nivå som 2009, likevel slik at ein tilpasser barnetalet til arealet. Det vil sei at ein tek inn fleire barn frå januar, ved at barn som fyller 3 år første halvår vert rekna med i gruppa over 3 år. Dette er i samsvar med forskriftene og gjer det lettare å tilby plass til nye barn frå januar kvart år. Samstundes aukar det inntektene. Hausten 2009 har fleire barnehagar hatt ledige plassar, kommunale som private. Av kommunale barnehagar er særleg Sagvåg og Litlabø barnehage blitt ramma, og det kan sjå ut som at det vert overkapasitet av plassar i Sagvåg/Litlabø-området når den nye private barnehagen i Einarsdalen i Sagvåg opnar for full drift i november. I Komité for oppvekst og utdanning i april 2008 vart det gjort vedtak om å vurdera nedlegging av avd. Litlabø ved årsskiftet 08/09. På grunn av barnetalet var det ikkje aktuelt å rå til nedlegging på det tidspunktet. Hausten 2009 har det ikkje vore søknader til alle plassane på Litlabø. Det vert i budsjettet gjort framlegg om at plassane i Sagvåg og Litlabø barnehage, avdeling Litlabø, vert nedlagt frå hausten. Dette vil gje ei innsparing i 2010 på 0,35 mill, heilårsverknad 0,75 mill. Skogatufto barnehage har behov for ei større oppgradering, kostnadsrekna til ca 6 mill kr. Det er likevel ikkje funne rom for tiltak i planperioden ut over 0,4 mill til bod for barnevogner og utstyr. 5.3.4 Kulturskulen Kulturskulen vert vidareført på 2009-nivå.

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 21 5.3.5 Førebyggjande tenester, barnevern For førebyggjande tenester vert det synt til omtale under Komite for rehabilitering, helse og omsorg. Sunnhordland interkommunale barnevern (Sib) er som følgje av kommunestyrevedtak i Bømlo, Fitjar og Stord styrka med to årsverk. 5.4 Komite for næring, miljø og kultur 5.4.1 Kultur og idrett Eining for kulturtenester har ansvar for fritidsklubbane, den kulturelle skulesekken, fordeling av kulturmidlar, målpris, kulturpris, eldsjelspris, kulturstipend, fredskorps og kommune til kommunesamarbeid Stord-Comlapa (MIC), barne- og ungdomsteaterfestivalen, Falturiltu, utsmykking, ungdommens kulturmønstring, kino og kulturhus. Onsdagsklubben for personar med utviklingshemming var fram til våren 2009 open for alle. Klubben har opplevd auka oppslutnad, og ein såg seg av kapasitets- og tryggleiksmessige årsaker nøydd til å strama inn på medlemskriteria gjennom å gjera dette tilbodet til eit tilbod berre for innbyggjarar i Stord kommune. Ein er i samråd med NFU Stord /Fitjar lokallag kome til at ein juniorklubb er ei god løysing for å vidareføra tilbodet, men det er ikkje funne rom for eit slikt tiltak i 2010. Stillinga som kulturkonsulent med særleg ansvar for kulturvern er trekt inn. Dette vil medføra utfordringar for m.a. arbeidet med oppfølging av kulturminne- og bygningsvernplan, stadnamnarkivet, og gamle foto og gruvearkivet. Det er ikkje løyvd midlar til å vidareføra arbeidet med gards- og ættesoga. Drifta elles vil bli vidareført på om lag same nivå som i dag, men oppfølging av frivilligmelding er følgt opp med ei løyving på 0,5 mill i tilskot til lag og organisasjonar. Det ligg inne 1,6 mill kr i 2010 til opparbeiding av lendingsplass, sti m.m. på Fyrøyo. Det vert lagt opp til at komiteen tek stilling til bruk av løyvinga i eiga sak. Folkebiblioteket arbeider med kultur-og informasjonsoppgåver. Hovudbiblioteket i Kulturhuset og Litlabø filial har eit årleg besøk på 60-65 000. Biblioteket har m.a. bøker, lydbøker, film, musikk, aviser og tidsskrift, og har media for born, ungdom og vaksne. Biblioteket vert nytta både til fritidsføremål, som møtestad, og i skule-og studiesamanheng. Det er teke høgde for opning av nytt barne- og ungdomsbibliotek i tilknyting til Nordbygdo ungdomsskule. Biblioteket har eit aktivt samarbeid med grunnskulen i Stord og med barnehagane og i aukande grad samarbeid med dei andre folkebiblioteka i Sunnhordland. Budsjettet legg elles opp til å vidareføra drifta på omlag 2009-nivå. Det er ikkje funne rom for investeringar i utstyr og audiovisuelle media. Det er lagt inn 0,7 mill på investeringsbudsjettet til sluttfinansiering av tilbygget på Vikahaugane. Til hallane på Vikahaugane ligg det inne til saman 9 mill kr i perioden, som skal nyttast til renovasjon av gamlehallen og til nytt golv i nyehallen. Refusjon forskotering av kunstgrasbane i Prestagardsskogen ligg inne med 1,1 mill i 2010 og 2011, Hystadbanen med 0,49 mill i 2011. Generelle midlar til nærmiljø/ballplassar og park/friluftsareal ligg inne med h.h.v. 1,8 og 0,8 mill i perioden. 5.4.2 Stord kulturhus I 2010 skal det gjerast større investeringar i kinosalen. Lyden skal oppgraderast, kinoen skal digitaliserast og det skal kjøpast inn nye stolar.

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 22 Komite for næring, miljø og kultur fatta 3.6.2009 slikt vedtak: 1. Komité for næring, miljø og vedtek at dei tre kulturaktivitetane som kommunen driv: kulturhus, kino, bibliotek og kulturskule i størst mogeleg grad skal vera lokalisert i Kulturhuset. 2. Behov og utforming av areal for best mogleg rammer rundt kulturaktivitetar og kulturtilbod til befolkninga, blir førelagt Komité for næring, miljø og kultur i løpet av hausten 2009. 3. Evt. opprusting/vedlikehald av lokale/utstyr uavhengig av punkt 2 må vurderast i samband med rullering av økonomiplanen og framtidige planar for kulturhuset. I planperioden ligg det f.o.m. 2011 inne til saman 9,3 mill til ombygging/oppgradering av kulturhuset. 5.4.3 Næring Drifta av Stord og Fitjar landbrukskontor vert vidareført på om lag 2009-nivå. Løyvinga til SNU er som eit innsparingstiltak forslått redusert til 1,5 mill kr (frå 1,725 mill kr). Samarbeidsrådet for Sunnhordland og Hordaland olje og gass, og Haukelivegen AS vert vidareført. Løyving til vidareføring av reiselivssamarbeid i regi av samarbeidsrådet er lagt inn tilsvarande kr 10 per innbyggjar. Atheno AS søkjer kommunen ved brev av 1.7.2009 om kr 350 000 i driftstilskot for 2010 til dekking av drift av industriinkubatoren. Budsjettet legg ikkje opp til å imøtekoma søknaden. 5.4.4 Regulering, byggjesak, oppmåling Eininga er prega av at den høge aktiviteten i Stordsamfunnet. Likevel klarer ein ikkje å halda inntektsforventningane. Byggesak vil truleg klara inntektsmålet, men for eininga totalt er prognosen ei mindreinntekt i forhold til budsjettet på ca. 1 mill i 2009. Det kan sjå ut som om det har vore urealistiske forventningar til inntektspotensialet innanfor plan og oppmåling. Det er og store utfordringar når det gjeld kompetanseheving og oppdatering i høve til ny plan og bygningslov, ny lov om eigedomsregistrering (matrikkellova) og standardisert digitalisering av kartverk og arealplanar. Eininga er viktig premissleverandør til kommuneplanarbeidet, private utbyggjarar, endringar og omsetting av eigedomar. Gebyrsatsane vert auka for å nå inntektsmålet som vart sett i budsjettet for 2009. Auken i 2010 er 0,8 mill kr, som tilsvarar gjennomsnitteleg 23% avgiftsauke. Alternativ til gebyrauke er å leggja inn forventning om auka volum, noko som vert vurdert som lite realistisk. 5.4.5 Brann og feiing Budsjettet legg opp til omlag same drift som i 2009. M.a. på bakgrunn av at det har vore ei utfordring å halde tidsfristar i høve uttrykking til særskilde brannobjekt, er det laga eit forstudie som syner alternative måtar å organisere brannvesenet. Ei ordning med heiltidskasernering vil koste omlag kr. 2,0 mill ekstra. Den vil og kunna medføre at dei tilsette kan utføre andre oppgåver for kommunen. Det er likevel ikkje funne rom for å endra organiseringa. Det ligg inne 0,5 mill til investeringar kvart år i økonomiplanperioden. Feiaravgifta er auka med om lag 25%, noko som skal dekka auka kostnad og etterslep frå tidlegare år 5.4.6 Veg, grønt og park Eining Veg, trafikk og park vart etablert 01.07.2009 som følgje av at tekniske tenester vart skilt ut i to kommunale føretak. Resttenesta vart vidareført som eiga eining og forankra i basisorganisasjonen. Eininga har i dag ansvar for forvaltning, drift og vedlikehald av kommunale vegar, trafikksikring, parkeringsplassar, park og grøntanlegg.

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 23 Drifta er vidareført på om lag 2010 nivå, men er kompensert for underbudsjettering på veglys med 1 mill kr og noko styrking av budsjettet for brøyte- og strøberedskap. Kostnaden på eininga blir noko auka av di ein ikkje får samordna beredskapen med dei kommunale føretaka. Avgiftsparkering er eit eige forretningsområde som er knytt til eininga. Parkeringsordninga i Leirvik sentrum er til vurdering i komiteen, og det er difor ikkje vurdert auke i parkeringsavgifta. Det ligg inne kr 15,6 mill til kommunale veganlegg inkl. trafikksikring og investeringar i utstyr med til saman kr 4,0 mill i økonomiplanperioden. 5.5 Komite for rehabilitering, helse og omsorg 5.5.1 Sosialtenester, NAV NAV kontoret vart oppretta i 2007 med delt leiarskap mellom stat og kommune. Denne modellen er no til vurdering. I samband med at kommunen oppretta eigedomsføretak er bustadkonsulenten lagt til NAV kommune. Eininga har fått STYRK-midlar frå staten. Det skal gå til oppretting av ei stilling med fokus på dei yngste i risikosona for rusavhengige. Dette kjem i tillegg til Springbrettet, Kvalifiseringsprogrammet og statlege ordningar. På grunn av lågare aktivitet i næringslivet, har ein lagt inn noko styrking på utbetalingar på introduksjonsprogrammet og kvalifiseringsprogrammet. Sosialhjelp er på om lag same sum som revidert budsjett 2009. For å styrka budsjettbalansen er det gjennomført eit nedtak på drifta av kontoret tilsvarande 0,3 mill kr. Det er busett 8 flyktningar i 2009 mot vedtekne 10. I tillegg er det kome om lag 15 på familiesameining. Det er pr i dag 26 deltakarar på introduksjonsprogrammet. Kommunestyret sa i sak 26/09 at mottak av flyktningar i 2010 skulle vedtakast i samband med budsjettet. IMDI ber i brev av 23. september om at Stord kommune i 2010 tek imot 40 flyktningar. Ut frå ei vurderinga av bustadsituasjonen i kommunen og kapasiteten i mottaksapparatet ligg det i budsjettet eit framlegg om eit mottak på 10 flyktningar i 2010. I tillegg kjem familiesameiningar. I dei to siste åra har omfanget av familiesameining vore stort. 5.5.2 Sosial og førebyggjande tenester Sosial og førebyggande tenester består av Førebyggande helse som har mange ulike funksjonar i høve vaksne og barn, PPT med logopedteneste, Utekontakt, SLT koordinator, PROBIS (oppfølging i bustad), MARIS (LAR og Lavterskel helsestajon) Hamna Kontaktsenter. Eininga er med i tre større prosjekt: Støtteteam er eit tverrfagleg, operativt team som bistår skular, barn og foreldre. Støtteteamet er forsterka med midlar frå staten si fattigdomssatsing. Koordinerande tillitsperson. Prosjektet er statsfinansiert og skal arbeide inidviduelt og systemretta i høve til rus og psykisk helse.

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 24 Ytre Sunnhordland Samhandlingsteam. Utforming og utøving av tverrfagleg tenestetilbod til dei mest psykisk sjuke. Prosjektet har fått samhandlingsmidlar frå staten, er interkommunalt og i samarbeid med HelseFonna og Stord DPS. Budsjettet er redusert med 0, 5 mill for å styrka budsjettbalansen. Det er økonomi til å dekke 2 voktarbeidarar. Desse skal prioriterast inn mot fritidsklubbane 5.5.3 Rehabilitering, helse og omsorg Det har i løpet av dei siste åra vore stor vekst innanfor pleie- og omsorgstenestene. Dette har ført til at rekneskapen ikkje har vore i samsvar med budsjett, og det er blitt tilført ekstra midlar til tenestene i løpet av året. Dermed har ein i budsjettsamanheng fått eit etterslep. Kommunen har ikkje økonomi til å oppretthalda dagens tenestenivå innanfor desse tenestene. Ein må difor framover rekna med ein generell reduksjon av nivået, samtidig som det vert utfordrande å møta nye behov. Befolkningsframskrivinga for Stord kommune syner ein jamn vekst i talet på eldre i åra som kjem, jf. tabell i kap. 2. I SSB sine tal ligg Stord kommune innafor kommunegruppe 7. Kommunegruppe 7 omfattar kommunar som m a har låg inntekt og er kompakte. Eit kjenneteikn er at kommunane stort sett har låg ressurstilgang til pleie og omsorg. F Pleie og omsorg Diagram B: Behov og prioritering pr innbygger 14,0 113 710 120 000 12,0 10,0 77 953 90 248 94 856 84 217 89 111 102 076 93 638 100 000 80 000 8,0 60 000 6,0 4,0 7,3 7,3 7,5 7,6 7,5 8,0 8,5 40 000 2,0 8 235 9 742 10 391 9 389 5,5 6 944 13 246 12 845 12 346 20 000-3,3 3,5 Stord 2006 Stord 2007 Stord 2008 Gj.snitt kommunegruppe 07 2008 3,4 3,5 2,3 4,2 4,5 Fjell 2008 Lindås 2008 Gj.snitt Hordaland 2008 4,6 Gj.snitt landet utenom Oslo 2008 - Andel innbyggere 80 år og over Netto driftsutgifter pr. innbygger i kroner, pleie- og omsorgtjenesten Andel innbyggere 67-79 år Netto driftsutgifter, pleie og omsorg pr. innbygger 67 år og over Tabellen viser at Stord kommune brukte vel 94000 kr pr innbyggjar over 67 år i 2008. Dette er litt over kommunegruppe 07. Det er derimot om lag på landsgjennomsnitt, men under snitt Hordaland.

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 25 Tabellen over syner at over halvparten av innbyggjarane i Stord kommune over 80 år ikkje har omsorgstenester. Talet er aukande, men kommunen har likevel låg dekningsgrad. Tabellen under syner endringa frå siste KOSTRA-rapportering i 2008 fram til september 2009, der ein ser stor auke i både yngre og eldre brukarar. Tabell over mottakarar av personretta tenester og praktisk bistand. Alder innb 01.01 01.01.2009 % av innb 25.09.2009 endring 0-66 år 15395 207 228 +21 67-79 år 1301 111 102-9 80 + år 593 262 44 % 282 +20 Brukarar totalt 580 612 +32

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 26 Mottakarar over 80 år har auka med 20 dei 9 første månadane i år, mens det er nedgang i gruppa 67-79 år. Mottakarar under 67 år har auka med 20 personar i same tidsrommet. Halvparten av mottakarane under 67 år har psykiatrisk heimesjukepleie og representerer heile auken på 20 brukarar i 2009 i denne gruppa. Som følgje av auke i tal på brukarar og at tilgong til heildøgnsomsorg er låg, er det auke på 421 timar pr månad med personretta tenester hittil i år. Tala frå SSB (Iplos) viser at Stord kommune har ein høg del brukarar som har omfattande eller middels bistandsbehov. På Stord har t.d. 27,8% av brukarane omfattande bistandsbehov, mot 20,4% i Fjell kommune. Det er difor rimeleg at gjennomsnittskostnaden pr brukar vert noko høgare. Det same ser ein igjen på dei som bur på institusjon (Sjukeheimen) eller i heildøgns omsorgstilbod (Knutsaåsen omsorgssenter). Ein høg del bebuarar i institusjon har omfattande bistandsbehov: 96,2% av dei på langtidsopphald i Stord kommune, mens landsgjennomsnittet er 75,7%. Fjell kommune, som også har relativt få institusjonsplassar, ligg på 82,4%. Stord sjukeheim er styrka for å ta vare på urolege og utagerande demente bebuarar. Utviklinga i 2009 har vist at dette er naudsynt for å ivareta bebuarane sin tryggleik og verdigheit, og for å oppretthalde eit forsvarleg arbeidsmiljø. Det er fleire årsaker til auka behov hos denne bebuargruppa. I tillegg til at levealderen aukar, er det skjedd ei endring i medisinsk behandling av demenssjukdom, som gjer at det trengs tettare miljøterapeutisk arbeid (auka bemanning). I tillegg har Stord kommune låg dekningsgrad på institusjonsplassar. Det fører til pasientane har eit større funksjonstap før dei vert lagt inn. For 2010 er det foreslått eit budsjett som aukar rammene i høve til 2009. Samla budsjettramme for området for 2010 er 223,5 mill kr, mot 207,5 i revidert budsjett juni 2009. Dette inneber ein auke på 7,7%. Det er likevel ikkje lagt inn full drift på dagens nivå og ingen auke i samband med demografisk utvikling (fleire eldre) til neste år. Det vert difor ein reduksjon av eksisterande nivå, og det kan bli vanskeleg å utføra alle innvilga vedtak. Det ligg inne ein fare for at drifta i løpet av 2010 vert under fagleg, forsvarleg nivå i heimebaserte tenester. Målet for tenestene i 2010 vert såleis: mest mogleg effektiv drift innanfor dei økonomiske rammene høgare grad av direkte tenesteyting reduksjon av utgifter effektivisera administreringa av støttekontaktordninga effektivisera avlastingsordninga eldre som har behov for forsterka tilbod skal få det på Stord sjukeheim Aktuelle tiltak for å tilpassa driftsnivået til budsjettrammen vil vera: Stram tildeling av tenester. Justera terskel og omfang Organisering - slå saman heimetenestene Omdisponera budsjettramma til støttekontakttenesta. Meir bruk av gruppetilbod, samt strengare tildeling Vurdere opptrapping av Rehabiliteringssenteret ved omfordeling av midlar innan tenesteområdet Drift av eitt nytt bufellesskap for utviklingshemma og eitt for personar med psykiske lidingar ligg inne i budsjettet.

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 27 Eining for aktivitet og rehabilitering vert vidareført på om lag same nivå som 2009. Dagrehabilitering er vidareført. 5.5.4 Plan for rehabilitering, helse og omsorg investeringsprogram i planperioden Med bakgrunn i Plan for rehabilitering, helse og omsorg er det laga ein plan som vurderer behov for bustader for utsette grupper og behov for nye institusjonsplassar. Planen fokuserer på det høge kostnadsnivået på nye bustader og ein har prøvd å gå nye vegar. Det er gjennomført ein designkonkurranse for å lage eit forslag til ein prototype med låg kvadratmeterpris og som kan nyttast til fleire brukargrupper. Konkurransen har no ein vinnar, og ein er i gong med detaljprosjektering av 21 bustader for ulike grupper. Desse bustadane er lokalisert til Ås, Apalvegen, Sæbøhaugen og Knutsaåsen. Bustadane er tenkt finansiert gjennom tilskot frå husbanken, mva- refusjon og husleige. I budsjettet ligg tiltaket inne med 56 mil kr i åra 2010-2011. Planen tilrår og korleis og kor ein bør planlegge nye sjukeheimsplassar. Det er behov for 192 nye sjukeheimsplassar frem mot 2030, men alt i dag er det eit udekt behov på ca 47 plassar etter ein norm på 25 % av eldre over 80 år. Planen legg opp til at det i første omgang vert bygd nye plasser i tilknyting til eksisterande institusjonar for å sikre effektiv drift med god bruk av personale og andre ressursar. I budsjettforslaget er det lagt inn kr 2 mill til prosjektering i 2010 og 36 mill til utbygging 2011-2013. Det er i forslaget og teke høgde for ev. grunnkjøp. Dette medfører at ein kan kome i gong med opptrappingsplanen, men ein må førebu seg på store investeringar vidare dersom ein skal møte utfordringane kommunen har i åra som kjem. Det er vidare gjennomført eit prosjekt med mål å vurdera kva som må til for å auka kapasiteten på dag- og aktivitetstilbod for personar med utviklingshemming med 30 plassar, ettersom kapasiteten ved dei to kommunale arbeids- og aktivitetstilboda Sæbø gard og Vidsteentunet Aktivitetssenter er maksimalt utnytta. Nytt bygg vert foreslått plassert ved Sæbø gard, som er eit unikt område med gode kvalitetar. Byggekostnader 28 000 kr/m2 x 1200 m2 33 600 000 Spesialutstyr/ anna inventar og utstyr 3 000 000 Sum Investering 36 600 000 Driftsutgifter bygg 1900 kr/m2 x 1200 2 700 000 Driftsutgifter tenester ved 30 nye plassar/per år 6 600 000 Sum drift 9 300 000 Prosjektet syner kva utfordringar kommunen har dersom ein skal møte behovet til nye brukarar med same nivå og kvalitet me har i dag. I den økonomiske situasjonen kommunen har rådmannen ikkje funne rom for dette prosjektet i økonomiplanperioden. Plan for bygging av bustader og institusjonsplassar og plan for nye dagtilbod for uviklingshemma vert lagt fram for komiteen parallelt med budsjetthandsaminga.

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 28 5.6 Stord kommunale eigedom KF, Stord vatn og avlaup KF I samhandlingsreglane mellom Stord kommune (basisorganisasjonen) og dei to føretaka heiter det slik under årshjulsaktivitetar, pkt. om budsjett og økonomiplan: Føretaket skal overlevera sitt framlegg til drifts- og investeringsbudsjett til rådmannen innan dei same tidsfristane som gjeld for einingane. Føretaket sitt budsjett skal innarbeidast i rådmannen sitt samla framlegg til økonomiplan for heile den kommunale verksemda med rådmanne si tilråding. Etter at kommunestyret har vedteke budsjett og økonomiplan skal styret for føretaket utarbeida eit spesifisert budsjett som skal sendast fylkesmannen i samsvar med retningsliner 2 i forskrift om særbudsjett, særrekneskap og årsmelding for kommunale føretak ( ) Føretaka sine budsjett følgjer som vedlegg til kommunebudsjettet. Budsjettet har ikkje teke høgde for overføring av 1,5 årsverk frå KF a til basisorganisasjone, jf. vedtaket om oppretting av kommunale føretak. Dette lyt ein koma attende til. 5.6.1 Stord kommunale eigedom KF Stord kommunale eigedom KF har lagt fram eit budsjettframlegg som inneber ei samla internhusleige på 85 mill kr. I denne summen ligg m.a. kalkulatoriske kapitalkostnader, etterslep vedlikehald og fdv-kostnader (forvaltning, drift og vedlikehald). I tillegg kjem kostnader til reinhald med 17,3 mill. Rådmannen har ikkje funne rom for å auka overføringane i høve 2009-nivå og gjer framlegg om ei overføring til Stord kommunale eigedom KF på 31,8 mill kr for 2010, inklusive utgifter til reinhald. I tillegg dekker kommunen dei faktiske utgifter med renter og avdrag. Straumutgifter vert frå årsskiftet ført på einingane. Det er lagt opp til at ordninga med internhusleige skal setjast i verk frå 1. januar 2010. 5.6.2 Stord vatn og avlaup KF Føretaka har i sitt driftsbudsjett lagt til grunn ein auke i dei kommunale avgiftene på 8,35%. Dei nye avgiftene for ein normal husstand vert slik: 2009 2010 Auke eks mva:kr Vatn 2 775,- 3 013,- Avløp 3 315,- 3 595,- Renovasjon 1 615,- 1 740,- Sum eks mva 7 705,- 8 348,- 643,- (8,35 %) Frå føretake er det framlegg om å investera for 116,5 mill kr i vassforsyninga, og for 202,5 mill kr til avlaupssektoren. I tillegg er det lagt opp til ein auke på to administrative årsverk. Investeringane innanfor vassforsyning og avløp er i stor grad basert på tiltaksprogrammet i hovudplanane. Tiltak i desse planane er styrande for utbygging av vass- og avløpsanlegg.

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 29 6. Finans, avgifter, betalingssatsar 6.1 Gebyr og betalingssatsar Dei kommunale gebyr- og betalingssatsane er for 2010 endra i samsvar med tabellen under. Nærare detaljar for dei ulike avgiftene går fram av vedleggshefte Betalingssatsar. Dei kommunale vatn, avlaup og renovasjonsavgiftene vert fremja av det kommunale føretaket Stord vatn og avlaup KF. Husleigene vert regulert av Stord kommunale eigedom KF. Teneste Auke Kommentar Kommunale barnehageplassar Skulefritidsordning Stord Kulturskule Korttidsopphald og dag-/nattopphald i sjukeheim Betalingssatsar for omsorgstenester Følgjer maksimumssatsane Inga endring Inga endring Forskriftsbestemt Vert fremja som eiga sak for RHO-komiteen Gebyr for oppmålingsarbeid 23% Gjennomsnitt auke Reguleringsgebyr delingssøknader 23% Byggesaksgebyr 23% Torghandel 3,0% Avgiftsparkering Inga endring Feiing og brannsyn 25,0% 6.1.1 Finansinntekter og utgifter, lånegjeld Kommunen si samla lånegjeld ekskl. startlån vil ved utgangen av 2009 vera på 776 mill kr. Stord hamn sin del av gjelda er 22 mill. Netto kommunal gjeld vert kr 757 mill. Minimumsavdrag er rekna ut etter lånegjelda pr 31.12 2008. Låneopptak 2009 vert vekta i samsvar med føremålet med investeringane. Gjennomsnittleg vekta avdragstid for lånemassen er 30 år. For lån tekne opp i 2009 vert vekta avdragstid 35 år. Dette gir minimumsavdrag på 26,9 mill kr for 2010. I budsjettet har rådmannen lagt til grunn avdrag på 27 mill kr i 2010, som er innanfor kommunelova sitt krav til minimumsavdrag. Det er lagt til grunn minimumsavdrag for heile planperioden.

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 30 Det er lagt opp til følgjande låneopptak i perioden: 2010 2011 2012 2013 Startlån 10 000 10 000 10 000 10 000 Avgiftsfinansierte låneopptak 64 278 72 144 92 183 90 460 Andre lån 54 980 66 400 39 360 27 050 Sum låneopptak 129 258 148 544 141 543 127 510 Kommunen si gjeld fordeler seg slik pr 31.12 i planperioden (mill kr): 2009 2010 2011 2012 2013 Total lånegjeld 840,6 942,9 1060,5 1 165,3 1 252,8 Formidlingslån/startlån 64,7 72,8 80,7 87,9 94,6 Eigne lån 775,9 870,1 979,8 1 077,4 1 158,2 Utlån til Stord Hamnestell 22,0 21,5 21,0 20,5 20,0 Sum eigne avdragslån 753,9 848,6 958,8 1 056,4 1 138,2 Lån finansiert over avgiftsområdet 289,6 341,4 398,9 473,9 544,2 Sum kommunale lån 464,3 507,2 559,9 582,5 594,0 Av auken i kommunal lånegjeld på 130 mill 1.1.2010 til utgangen av 2013 er 23,5 mill kr knytt til sjølvfinansierande utleigebustader og 16 mill kr til skulebygg med rentekompensasjon. Rente- og avdragsnivået i vil i perioden utvikla seg slik: 2010 2011 2012 2013 Renteutgifter ekskl. startlån 29 375 38 802 45 554 51 780 Avdragsutgifter 27 000 30 975 35 593 39 978 Sum rente og avdrag 56 375 69 779 81 147 91 758 Det er lagt til grunn ei flytande rente 3,0% i 2010 og fast rente berekna etter dei låneavtalane kommunen har i dag. For 2011-2013 er det rekna med ei gjennomsnittleg flytande rente på 4,5%. Det er vidare lagt opp til at nye lån som vert tekne opp i gjennomsnitt vert nedbetalt over 30 år. Investeringsprogrammet fører til auke i kommunen sine finansutgifter i økonomiplan perioden på 35 mill kr. 66% av denne utgifta vert dekka av dei kommunale eigedomsavgiftene.

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 31 I årsbudsjettet for 2010 er det forventa slik avkastning på kommunen sine midlar: Aktivaklasse Lån idrettslag/kontanter Kapital 1000 kr Forventa avkastning i % Budsjettert uttak avkastning i 1000 kr. 8 000 3,00 % 200 Pengemarknad 70 000 3,00 % 2 100 Obligasjonar 50 000 4,00 % 2 000 Aksjar 30 000 7,00 % 2 100 Sum plasseringar 158 000 6 400 Andel kraftselskap 5 000 Renter av likviditet elles 1 000 Sum 12 400

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 32 7. Vedlegg 7.1 Økonomiplan drift 7.2 Økonomioversyn drift 7.3 Investeringsbudsjett 7.4 Spesifikasjon investeringar 7.5 Stord kommunale kino 7.6 Budsjettframlegg Stord kommunale eigedom KF 7.7 Budsjettframlegg Stord vatn og avlaup KF

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 33 Vedlegg 7. 1 Økonomiplan drift Budsjettskjema 1A Rekneskap 2008 Budsj. 2009rev Budsjett 2010 Budsjett 2011 Budsjett 2012 Budsjett 2013 FRIE DISPONIBLE INNTEKTER 2 Skatt på inntekt og formue 1) -351 271 596-371 550 000-412 600 000-417 965 000-423 684 000-429 762 000 3 Ordinært rammetilskudd 1) -130 217 553-158 229 000-152 000 000-160 200 000-166 830 000-173 400 000 4 Skatt på eiendom - - - - - - 5 Andre direkte eller indirekte skatter 2) - - - - - - 6 Andre generelle statstilskudd 3) -88 590 948-98 840 000-108 350 000-109 850 000-110 350 000-110 850 000 7 Sum frie disponible inntekter -570 080 097-628 619 000-672 950 000-688 015 000-700 864 000-714 012 000 FINANSINNTEKTER/-UTGIFTER 9 Renteinntekter og utbytte 4) -12 770 058-17 368 000-15 000 000-15 600 000-16 200 000-16 800 000 Renteutgifter, provisjoner og andre 10 finansutgifter 42 976 189 27 500 000 29 375 000 38 802 000 45 554 000 51 780 000 11 Avdrag på lån 22 806 823 24 450 000 27 000 000 30 975 000 35 593 000 39 978 000 12 Netto finansinntekter/-utgifter 53 012 954 34 582 000 41 375 000 54 177 000 64 947 000 74 958 000 14 AVSETNINGER OG BRUK AV AVSETNINGER Til dekning av tidligere års regnskapsmessige merforbruk - 12 061 000 1 859 000 - - - 15 Til ubundne avsetninger - - - - - - 16 Til bundne avsetninger 5) 10 412 087 510 376 3 000 3 000 3 000 3 000 Bruk av tidligere års regnskapsmessige 17 mindreforbruk - - - - -1 432 138-57 276

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 34 18 Bruk av ubundne avsetninger -12 075 397-6 591 100-50 000-50 000-50 000-50 000 19 Bruk av bundne avsetninger 5) -5 932 750-5 887 720-713 000-13 000-13 000-13 000 20 Netto avsetninger -7 596 060 92 556 1 099 000-60 000-1 492 138-117 276 FORDELING 22 Overført til investeringsbudsjettet - - 2 743 000 7 796 000 6 200 000 6 296 000 24 Til fordeling drift -524 663 203-593 944 444-627 733 000-626 102 000-631 209 138-632 875 276 26 Sum fordelt til drift (fra skjema 1B) 540 237 394 593 626 467 627 732 867 624 669 862 631 151 862 632 874 867 28 Merforbruk/mindreforbruk = 0 15 574 191-317 977-133 -1 432 138-57 276-409

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 35 1 Skatt og rammeoverføring (mill. kr) 2009 anslag 2010 2011 2012 2013 Sum rammetilskudd ekskl. inntektsutjevning 151 199 154 737 164 136 169 560 176 676 Netto inntektsutjamning -5 453-2 737-4 167-2 734-3 294 Sum rammetilskudd 145 746 152 000 159 969 166 826 173 382 Skatt på inntekt og formue ) vårt anslag 391 667 412 600 417 965 423 684 429 764 Sum frie inntekter 537 413 564 600 577 934 590 510 603 146 Endring i dr frie inntektene (%) 5,06 % 2,36 % 2,18 % 2,14 % Det er lagt til grunn ein folketalsvekst på 1,4% perioden. 3 Andre generelle statstilskot 2010 2011 2012 2013 Flyktningetilskot 15 500 000 15 500 000 15 500 000 15 500 000 Statstilskot flyktningemottak Heiane 1 750 000 1 750 000 1 750 000 1 750 000 Rentekompensasjon skuleanlegg reform 97 1 000 000 1 000 000 1 130 000 1 120 000 Rentekompensasjon skuleanlegg ramme 48 mill 1 500 000 1 500 000 1 600 000 1 500 000 Rentekompensasjon skuleanlegg ny ramme 48 mill 300 000 900 000 1 200 000 2 000 000 Rentekompensasjon kyrkje 100 000 100 000 190 000 200 000 Rentekompensasjon omsorgsbustader/institusj plasser 4 100 000 5 000 000 4 880 000 4 680 000 Statstilskot private barnehagar 60 000 000 60 000 000 60 000 000 60 000 000 Statstilskot skjønnsmidlar barnehagar 24 100 000 24 100 000 24 100 000 24 100 000 Sum 108 350 000 109 850 000 110 350 000 110 850 000 4 Finansbudsjettet 2010 2011 2012 2013 Berekna utbytte frå SKL 5 000 000 5 000 000 5 000 000 5 000 000 Avkastning av kapital 150 mill 6 000 000 6 000 000 6 000 000 6 000 000 Rente av anna bank og andre fordringer 2 000 000 2 000 000 2 000 000 2 000 000 Renter av kommunale utlån 2 000 000 2 600 000 3 200 000 3 800 000 Sum renteinntekter 15 000 000 15 600 000 16 200 000 16 800 000

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 36 Renteutgifter er berekna utifrå dei faste avtalane. kommunen har samt at flytande renter for 2010 er stipulert til3% i gjennomsnitt.for perioden 2011-2013 er 29 375 000 38 802 000 45 554 000 51 780 000 flytande rente sett til 4,5% Avdrag 27 000 000 30 975 000 35 593 000 39 978 000 5 Avsettinger 2010 2011 2012 2013 Bruk bunde fond barnehage 700 000 - - - Bruk fond gåver 13 000 13 000 13 000 13 000 Dekning av tidlegare års meirforbruk 1 859 000 Overført til investeringsrekneskapen ( momoskompensasjon investeringar) 2 743 000 7 796 000 6 200 000 6 296 000

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 37 Vedlegg 7. 2 - Økonomisk oversikt - drift Rekneskap 2008 Budsj.2009rev Budsjett 2010 Budsjett 2011 Budsjett 2012 Budsjett 2013 DRIFTSINNTEKTER Brukerbetalinger -24 462 491-26 639 489-24 438 394-24 438 394-24 438 394-24 438 394 Andre salgs- og leieinntekter -95 310 934-96 129 593-25 253 797-25 253 797-25 253 797-25 253 797 Overføringer med krav till motytelse -146 889 227-122 065 065-153 776 840-164 279 840-160 102 840-164 484 840 Rammetilskudd fra staten -130 217 553-158 229 000-152 000 000-160 200 000-166 830 000-173 400 000 Andre statlige tilskudd -88 590 948-98 840 000-108 350 000-109 850 000-110 350 000-110 850 000 Andre overføringer -382 000-419 500-130 000-130 000-130 000-130 000 Inntekts- og formueskatt -351 271 596-371 550 000-412 600 000-417 965 000-423 684 000-429 762 000 Eiendomsskatt - - - - - - Andre direkte og indirekte skatter - - - - - - Sum Driftsinntekter -837 124 749-873 872 647-876 549 031-902 117 031-910 789 031-928 319 031 DRIFTSUTGIFTER Lønnsutgifter 452 442 541 479 877 174 471 829 731 477 139 731 478 439 731 482 939 731 Sosiale utgifter 116 243 349 131 264 947 129 063 540 130 893 540 132 023 540 133 353 540 Kjøp av varer og tjenester som inngår i egenprod. 98 560 875 99 472 159 71 931 004 72 131 004 71 931 004 72 131 004 Kjøp av varer og tjenester erstatter egenprod. 54 063 862 59 023 464 81 341 874 81 441 874 81 516 874 81 591 874 Overføringer 98 159 929 80 266 800 85 190 750 85 190 750 85 190 750 85 190 750 Avskrivninger 32 159 776 - - - - - Fordelte utgifter -12 214 342-11 144 430-8 025 006-8 025 006-8 025 006-8 025 006 Sum Driftsutgifter 839 415 990 838 760 114 831 331 893 838 771 893 841 076 893 847 181 893 Driftsresultat 2 291 241-35 112 533-45 217 138-63 345 138-69 712 138-81 137 138 EKSTERNE FINANSTRANSAKSJONER Finansinntekter Renteinntekter og utbytte -12 770 058-17 368 000-15 000 000-15 600 000-16 200 000-16 800 000 Mottatte avdrag på utlån -67 489-100 000-100 000-100 000-100 000-100 000 Sum eksterne finansinntekter -12 837 547-17 468 000-15 100 000-15 700 000-16 300 000-16 900 000

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 38 Finansutgifter Renteutgifter og låneomkostninger 42 976 189 27 500 000 29 375 000 38 802 000 45 554 000 51 780 000 Avdrag på lån 22 806 823 24 450 000 27 000 000 30 975 000 35 593 000 39 978 000 Sosial- og næringsutlån 93 322 220 000 100 000 100 000 100 000 100 000 Sum eksterne finansutgifter 65 876 334 52 170 000 56 475 000 69 877 000 81 247 000 91 858 000 Resultat ekst.finanstransaksjoner 53 038 787 34 702 000 41 375 000 54 177 000 64 947 000 74 958 000 Motpost avskrivninger -32 159 776 - - - - - Netto driftsresultat 23 170 252-410 533-3 842 138-9 168 138-4 765 138-6 179 138 INTERNE FINANSTRANSAKSJONER Bruk av avsetninger Bruk av udisponert fra tidligere år - - - - - - Bruk av disposisjonsfond -12 075 397-117 100-50 000-50 000-50 000-50 000 Bruk av bundne fond -5 932 750-5 887 720-713 000-13 000-13 000-13 000 Bruk av likviditetsreserve - -6 474 000 - - - - Bruk av tidlegare års udisponert resultat - - - - -1 432 138-57 276 Sum bruk av avsetninger -18 008 147-12 478 820-763 000-63 000-1 495 138-120 276 Avsetninger Overført til investeringsbudsjettet - - 2 743 000 7 796 000 6 200 000 6 296 000 Avsatt til dekning fra tidligere år - 12 061 000 1 859 000 - - - Avsatt til disposisjonsfond - - - - - - Avsatt til bundne fond 10 412 087 510 376 3 000 3 000 3 000 3 000 Avsatt til likviditetsreserven - - - - - - Sum avsetninger 10 412 087 12 571 376 4 605 000 7 799 000 6 203 000 6 299 000 Udisponert (overskudd) - -317 977-138 -1 432 138-57 276-414 Til inndekning senere år (underskudd) 15 574 192 - - - - - Resultat etter int. finanstransaksjoner - - - - - -

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 39 Vedlegg 7. 3 Investeringar Budsjettskjema 2A Regnskap 2008 Budsjett 2009 Budsjett 2010 Budsjett 2011 Budsjett 2012 Budsjett 2013 FINANSIERINGSBEHOV 2 Investeringer i anleggsmidler 149 908 158 154 565 000 138 513 000 169 594 000 143 843 000 129 810 000 3 Utlån og forskutteringer 26 808 572 10 000 000 10 000 000 10 000 000 10 000 000 10 000 000 4 Avdrag på lån 10 666 639 6 700 000 7 025 000 2 700 000 3 200 000 3 600 000 5 Avsetninger 10 425 374-700 000 - - - 6 Årets finansieringsbehov 197 808 743 171 265 000 156 238 000 182 294 000 157 043 000 143 410 000 FINANSIERING 10 Bruk av lånemidler -156 074 314-156 193 000-129 758 000-148 544 000-141 543 000-127 510 000 11 Inntekter fra salg av anleggsmidler -7 827 866-500 000-6 000 000 - - - 12 Tilskudd til investeringer - - - -14 000 000-3 200 000-5 000 000 13 Mottatte avdrag på utlån og refusjoner -19 164 792-8 500 000-11 440 000-2 700 000-3 200 000-3 600 000 14 Andre inntekter -857 439 - - - - - 15 Sum ekstern finansiering -183 924 411-165 193 000-147 198 000-165 244 000-147 943 000-136 110 000 17 Overført fra driftsbudsjettet - - -2 743 000-7 796 000-6 199 000-6 296 000 18 Bruk av avsetninger -13 884 332-6 072 000-6 297 000-9 254 000-2 901 000-1 004 000 19 Bruk av tidl. års udisp. - - - - - - 20 Sum finansiering -197 808 743-171 265 000-156 238 000-182 294 000-157 043 000-143 410 000 22 Udekket/udisponert = 0 - - - - - -

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 40 Økonomisk oversikt - investering Investeringsinntekter Rekneskap 2008 Budsjett 2009 Budsjett 2010 Budsjett 2011 Budsjett 2012 Budsjett 2013 Salg av driftsmidler og fast eiendom -6 747 403-500 000-6 000 000 0 0 0 Andre salgsinntekter -857 439-0 0 0 0 Refusjoner -7 230 146-4 500 000-6 740 000-14 000 000-3 200 000-5 000 000 Statlige overføringer - - Andre overføringer - - 0 0 0 0 Renteinntekter og utbytte - - 0 0 0 0 Sum Inntekter -14 834 988-5 000 000-12 740 000-14 000 000-3 200 000-5 000 000 Investeringsutgifter Lønnsutgifter 1 679-0 0 0 0 Sosiale utgifter 237-0 0 0 0 Varer og tjenester i komm. egenprod 126 742 227 145 753 000 134 813 000 168 504 000 143 843 000 129 810 000 Kjøp av tjenester som erstatter egenprod - - 0 0 0 0 Overføringer 23 164 016 8 812 000 2 400 000 1 090 000 0 0 Renteutgifter og omkostninger 3 552 575 2 700 000 3 025 000 0 0 0 Fordelte utgifter - - 0 0 0 0 Sum Utgifter 153 460 734 157 265 000 140 238 000 169 594 000 143 843 000 129 810 000 Finansutgifter Avdrag på lån 10 666 639 4 000 000 4 000 000 2 700 000 3 200 000 3 600 000 Utlån og aksjekjøp 18 007 835 10 000 000 10 000 000 10 000 000 10 000 000 10 000 000 Kjøp av aksjer og andeler 5 248 162-1 300 000 0 0 0 Dekn.tidl.års udekka - - 0 0 0 0 Avsatt til ubundne investeringsfond 10 425 374-700 000 0 0 0 Avsatt til bundne fond - - 0 0 0 0 Avsatt til likviditetsreserven - - 0 0 0 0 Sum finanstransaksjoner 44 348 010 14 000 000 16 000 000 12 700 000 13 200 000 13 600 000

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 41 Finansieringsbehov 182 973 756 166 265 000 143 498 000 168 294 000 153 843 000 138 410 000 Finansiering Overført fra driftsregnskapet - - -2 743 000-7 796 000-6 199 000-6 296 000 Bruk av lån -156 074 314-156 193 000-129 758 000-148 544 000-141 543 000-127 510 000 Mottatte avdrag på utlån -11 934 647-4 000 000-4 700 000-2 700 000-3 200 000-3 600 000 Sal av aksjer og andeler -1 080 463 Overført fra driftsregnskapet Bruk av disposisjonsfond -1 020 000-0 0 0 0 Bruk av ubundne investeringsfond -12 720 056-6 072 000-6 097 000-9 254 000-2 901 000-1 004 000 Bruk av bundne fond -144 276 - -200 000 0 0 0 Bruk av Likviditetsreserve - - 0 0 0 0 Bruk av tidl. års udisp. - - 0 0 0 0 Sum finansiering -182 973 756-166 265 000-143 498 000-168 294 000-153 843 000-138 410 000 Udekket / udisponert - - 0 0 0 0

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 42 Vedlegg 7. 4 Spesifikasjon Investering STORD KOMMUNE SAK : Investeringsprogram 2010-2013 BYGG OG ANLEGG Dato utarb.: 21.10.09 VEDTEKE : INVESTERINGSOBJEKT Budsjett 2010-2013 2010 2011 2012 2013 BUDSJETT BUDSJETT BUDSJETT BUDSJETT Adm. og fellesfunksjonar. Arkiv rådhus 2 600 1 300 1 300 - - Administrasjonslokaler 700 700 - - - Brann,innemiljø,enøk komm. bygg 2 750 250 1 250 1 250 - Sum adm. og fellesfunksjonar. 6 050 2 250 2 550 1 250 - - - - - Bustad / næring / utbygging - - - - Sentrumstiltak 500-250 250 - Grunnkjøp 6 000 6 000 - - - Sum -Bustad/næring/utbygging 6 500 6 000 250 250 - - - - - - Sum rammeområde 1 12 550 8 250 2 800 1 500 - Skule og barnehagar Leirvik 2 000 2 000 - - - Skogatufto barnehage 400 400 - - - Hystad skule uteanlegg 500 500 - - - Langeland skule 15 200 1 200 8 000 6 000 - Stord u-skule 10 000 - - 3 000 7 000 Nordbygda u-skule 6 500 6 500 - - - Miljøstasjonar 800 200 200 200 200 Sum skule og barnehagar 35 400 10 800 8 200 9 200 7 200 Helse og sosial Nye institusjonsplassar 38 000 2 000 10 000 10 000 16 000 Knutsaåsen, ventilasjon 5 000 - - 2 000 3 000 Helsestasjon Nordbygda 3 000 3 000 - - - Sjukeheimen solskjerming 210 210 - - - Bustader funksjonshemma og vanskeligstilte 56 000 20 000 36 000 - - Sum Helse og sosial 102 210 25 210 46 000 12 000 19 000 Sum rammeområde 2 137 110 35 510 54 200 21 200 26 200 - - - - - - Kyrkje - - - - - Rehabilitering Stord kyrkje 1 000 1 000 - - - Drenering Huglo gravpl. 800 - - 800 - Kyrkjegardar 39 000 10 000 20 000 9 000 - Sum Kyrkje 40 800 11 000 20 000 9 800 -

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 43 STORD KOMMUNE SAK : Investeringsprogram 2010-2013 BYGG OG ANLEGG Dato utarb.: 21.10.09 VEDTEKE : INVESTERINGSOBJEKT Budsjett 2010-2013 2010 2011 2012 2013 BUDSJETT BUDSJETT BUDSJETT BUDSJETT - Kultur og idrett Ombygging bibliotek/kulturhus 9 300-4 100 3 200 2 000 Fyrøya 1 600 1 600 - - - Adm bygg hall 700 700 - - - Kunstgrsbane Prestegardsskogen 1 100 500 600 - - Vikahaugane hallane 9 000 2 500 3 000 3 500 - Nærmiljøanl./Ballplassar 1 800 400 400 500 500 Park/Friluftsareal 800 200 200 200 200 Hystadbane med lys 490-490 - - Tennisbane 200 200 - - - Sum Kultur og idrett 24 990 6 100 8 790 7 400 2 700 Tekniske anlegg Kommunale vegar 9 500 500 3 000 3 000 3 000 Trafikksikring 2 400 600 600 600 600 Div. anlegg / Prosjektering 720-360 360 - Veg Nordbygda u-skule 3 000 3 000 - - - Sum TEKNISKE ANLEGG 15 620 4 100 3 960 3 960 3 600 Sum rammeområde 3 81 410 21 200 32 750 21 160 6 300 Sum "frie" investeringer - - - - - tenesteområde 1-7 231 070 64 960 89 750 43 860 32 500 Vatn 22 300 - - - 22 300 Rommetveit - Førlandskrysset 1 000 1 000 - - - Rehab leidn. Vatnadalen -stuavikjv 8 800 1 000 3 400 4 400 - Reservekjelde ravatnet 13 000-5 720 7 280 - Vassleidning Haugland Vatnadalen 10 000-3 000 7 000 - Lekkasjesøking/ -utbetring 10 000 2 500 2 500 2 500 2 500 Høgdebasseng Håvåsen/Rukjen 9 425 7 425 2 000 - - Samankobling Gullbergvn - Gullskar 1 300-1 300 - - Rehab. Vassnett vassverk - Lundsåsen 9 500 9 500 - - - Div. mindre anlegg 3 940 970 970 1 000 1 000 Prosjektering/prosj hovudplan 2010 2 100 1 250 250 300 300 Byggjelånsrenter 5 690 1 499 1 327 1 373 1 491 Tysestølen-Ørehaug 1 100 1 100 - - - Vasshandsamingsanlegg 4 000 1 000 1 000 1 000 1 000 Jensanesvegen ny vassleidning 7 000 1 500 4 000 1 500 - Sum Vassverk 109 155 28 744 25 467 26 353 28 591

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 44 STORD KOMMUNE SAK : Investeringsprogram 2010-2013 BYGG OG ANLEGG Dato utarb.: 15.10.08 VEDTEKE : 2010 2011 2012 2013 INVESTERINGSOBJEKT Budsjett 2010-2013 BUDSJE TT BUDSJE TT BUDSJETT BUDSJETT Avlaup Slamavskiljar Sørstokken 1 100-1 100 - - Oppdatering nett 70 000-10 000 30 000 30 000 Byggelånsrenter 10 147 1 526 2 277 3 275 3 069 Reinseanlegg Knosterneset 10 000-2 000 8 000 - Avløpssanering Sætrevik 3 000-3 000 - - Leidn.anlegg Hjortåsen 1 540 1 540 - - - Rehab. leidningsanl. 10 500 2 500 2 500 2 750 2 750 Reinseanl. Sævarhagen 10 000-2 000 8 000 - Diverse mindre anlegg 10 500 2 500 2 500 2 750 2 750 Renseanlegg Frugarden 10 000 - - 2 000 8 000 Reinseanlegg Grunnavågen 10 000 2 000 8 000 - - Reinseanlegg Djupavikjo 2 000 - - - 2 000 Reinseanlegg Kårevik 3 000 1 000 - - 2 000 Fjellg./Førlandskrysset/Rommetveit 14 045 11 545 2 500 - - Prosjektering/prosj hovudplan 2010 2 700 1 800 300 300 300 Reinseanlegg Urastranda 10 000 - - 2 000 8 000 Avløpssanering Sagvåg 15 010 3 755 7 500 3 755 - Nordbygda u skule avløp 1 000 1 000 - - - Tysestølen -Ørehaug 1 100 1 100 Sum avlaup 195 642 30 266 43 677 62 830 58 869 - - - - Sum Vatn/avlaup 304 797 59 010 69 144 89 183 87 460 e invest. "frie"+avgift 535 867 123 970 158 894 133 043 119 960 SAMANDRAG 11. Administrasjon og fellesfunksjoner 6 050 2 250 2 550 1 250-14. Bustad / Næring / utbygging 6 500 6 000 250 250-22. Skule og barnehage 35 400 10 800 8 200 9 200 7 200 23. Helse og sosial 102 210 25 210 46 000 12 000 19 000 31. Kyrkje 40 800 11 000 20 000 9 800-35. Kultur, idrett, grøntanlegg 24 990 6 100 8 790 7 400 2 700 37. Tekniske anlegg 15 620 4 100 3 960 3 960 3 600 - - - - - 0620. Vassverk 109 155 28 744 25 467 26 353 28 591 - - - - - 0630. Avlaup 195 642 30 266 43 677 62 830 58 869 - - - - investering 535 867 123 970 158 894 133 043 119 960

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 45 STORD KOMMUNE SAK : Utstyrsbudsjett 2010-2013 Dato utarb.: 21.10.09 INVESTERINGSOBJEKT Budsjett 2010-2013 2010 2011 2012 2013 BUDSJETT BUDSJETT BUDSJETT BUDSJETT Administrasjon og fellesfunksj. Innbu/utstyr - adm.bygg - - - - - It-avdeling-felles 16 650 3 650 4 000 4 000 5 000 Lønnsforhandlingsmodul 350 350 - - - Sum Adm. og fellesfunksjonar. 17 000 4 000 4 000 4 000 5 000 Skule og barnehagar IKT skulane/lærarmaskiner 3 500 1 500 1 000 1 000 - Utstyr skular 1 000-500 500 - Barnehagar - utstyr/leikeapparat 300-300 - - Sum skule og barnehagar 4 800 1 500 1 800 1 500 - Rehabilitering,pleie,omsorg Pleie /omsorg, helse 900 200 400 300 - Sum Helse og sosial 900 200 400 300 - - - - - - - Sum rammeområde 1-5 6 200 2 200 2 200 1 800 - Kyrkje - Minigravemaskin/bil 800 400 400 - - Sum Kyrkje 800 400 400 - - - - - - - Akkustikkopprustning kinosal - - - - - Kinomaskin, digitalisering 1 000 1 000 - - - Miksebord kulturhuset 500 - - 500 - Sykkelstativ 350 - - - 350 Kulturhuset, nye stolar i storsal 1 900 1 900 - - - Sum Kultur 3 750 2 900-500 350 Tekniske tenester - Traktor/klippar/brøyteutstyr veg/grønt 4 000 1 000 1 000 1 000 1 000 mannskapsbil,høgdemateriell - - - - - Brannvern - utstyr 2 000 500 500 500 500 Sum 36 TEKNISKE TENESTER 6 000 1 500 1 500 1 500 1 500 - - - - - - Sum rammeområde 3 10 550 4 800 1 900 2 000 1 850 - - - - - - Sum "frie" investeringer - - - - - rammeområde 1,2 og 3 33 750 11 000 8 100 7 800 6 850 Maskiner / Biler 7 393 2 893 1 500 1 500 1 500 Sum Vassverk 7 393 2 893 1 500 1 500 1 500 - - - - - -

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 46 Maskiner / Biler 6 875 2 375 1 500 1 500 1 500 Sum Avlaup 6 875 2 375 1 500 1 500 1 500 STORD KOMMUNE SAK Utstyrsbudsjett 2010-2013 Dato utarb.: 21.10.09 VEDTEKE : INVESTERINGSBUDSJETT FOR STORD KOMMUNE I PERIODEN 2010-2013 SAMANDRAG INVESTERINGSOBJEKT Budsjett 2010-2013 2010 2011 2012 2013 BUDSJETT BUDSJETT BUDSJETT BUDSJETT SAMANDRAG Administrasjon og fellesfunksjoner 17 000 4 000 4 000 4 000 5 000 Bustad / Næring / Miljø - - - - - Oppvekst 4 800 1 500 1 800 1 500 - Helse og sosial 900 200 400 300 - Kyrkje 800 400 400 - - Kultur, idrett, grøntanlegg 3 750 2 900-500 350 Tekniske føremål 6 000 1 500 1 500 1 500 1 500 Vassverk 7 393 2 893 1 500 1 500 1 500 Avløp 6 875 2 375 1 500 1 500 1 500 - - - - - investering 48 018 16 268 11 100 10 800 9 850

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 47 Vedlegg 7.5 Stord kommunale kino Konto Kontonavn Budsjett 2009 Budsjett 2010 Budsjett 2011 Budsjett 2012 Budsjett 2013 40100 Løn kontorpersonale/adm. 375 000 390 000 390 000 390 000 390 000 40300 Løn ekstrahjelp 395 000 409 000 409 000 409 000 409 000 40400 Overtid 5 000 6 000 6 000 6 000 6 000 40503 Omsorgsløn og avlastning - - - - 40506 Tillegg ubekvem arbeidstid 140 000 145 000 145 000 145 000 145 000 40509 Anna løn - - - - 40900 Pensjon 130 000 135 850 135 850 135 850 135 850 40908 Gruppeliv/ulukkesforsikr. 5 500 2 850 2 850 2 850 2 850 40990 Arbeidsgjevaravgift 140 000 149 847 149 847 149 847 149 847 41008 Faglitteratur & Abonnem. 9 000 9 000 9 000 9 000 9 000 41151 Servering representasjon 5 000 5 000 5 000 5 000 5 000 41152 Servering møter/kurs 3 000 - - - - 41201 Velferdstiltak 3 000 3 000 3 000 3 000 41207 Anna forbruksmateriell 1 000 000 1 000 000 1 000 000 1 000 000 1 000 000 41300 Portoutgifter 37 000 39 000 39 000 39 000 39 000 41400 Lysingar 155 000 160 000 160 000 160 000 160 000 41401 Informasjonstiltak 15 000 15 000 15 000 15 000 15 000 41600 Skyss/kostgodtgjersle 40 000 45 000 45 000 45 000 45 000 41655 Personalforsikring 2 500 2 500 2 500 2 500 2 500 41709 Andre reiseutg. utlegg 30 000 35 000 35 000 35 000 35 000 41850 Forsikr.bygg anlegg utst. 3 000 3 000 3 000 3 000 3 000 41900 Husleige 255 000 269 500 269 500 269 500 269 500 41951 Kontingent 15 000 15 000 15 000 15 000 15 000 41952 Driftsavtalar EDB program 13 000 13 000 13 000 13 000 13 000 41959 Andre avgifter, provisjon og gebyr 130 000 135 000 135 000 135 000 135 000 42000 Innbu/utstyr 15 000 45 000 45 000 45 000 45 000 42002 Teknisk utstyr 13 000 45 000 45 000 45 000 45 000 42302 Vedlikehald tekn. utstyr 5 000 10 000 10 000 10 000 10 000 42400 Reparasjoner 15 000 20 000 20 000 20 000 20 000 42702 Andre konsulenttenester 14 500 - - - - 43500 Kjøp teneste andre kommunar 25 000 15 000 15 000 15 000 15 000 43501 Interkommunale tiltak 25 000 25 000 25 000 25 000 46290 Billettinntekter -2 990 500-2 976 462-2 976 462-2 976 462-2 976 462 46500 Avg.pl.sal varer og ten. -160 000-160 000-160 000-160 000 47700 Overføring frå private -30 000-30 000-30 000-30 000 Sum - -18 915-18 915-18 915-18 915

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 48 Vedlegg 7.6 - Stord kommunale eigedom KF ÅRSBUDSJETT 2010 Framlegg frå styret datert 14.09.09 Bakgrunn: Ved handsaming (13 des.07) av budsjett for 2008 vedtok kommunestyret at rådmannen skulle legge fram forslag til selskapsorganisering av alle kommunale eigedomar, KF eller AS. Formålet med selskap var mellom anna å synleggjera kostnader, profesjonalisera og effektivisera drifta av eigedomane i Stord kommune, og å frigjera midlar både til investering og drift. Formål og oppgåver ( 3 i vedtektene): Ivareta eigaransvaret for Stord kommune sine eigedomar og bygg Sikra at dei verdiar som er nedlagt vert ivaretekne. Ansvar for utvikling, forvaltning, drift og vedlikehald av eigedomane og anlegg Ansvar for kjøp og sal av eigedomar Føretaket skal ha som mål å utvikla ein kostnadseffektiv og serviceretta organisasjon i forhold til selskapet sine oppgåver. Føretaket sine oppgåver er å utøva forvaltning, utvikling, utbygging og effektiv drift av kommunen sine bygg og eigedomar, med unntak av: kommunaltekniske anlegg til bruk innan vatn og avløp kommunale vegar areal og bygg som vert disponert av Stord hamnestell Innleiing Dagleg leiar legg med dette fram forslag til årsbudsjett 2010 for Stord kommunale eigedom KF. Kommunestyret vedtok i sak 65/08 følgjande: Pkt. 7 Det vert innført husleige for alle kommunale bygg frå 01.01.2010. Kostnadselement er: Kapitalkostnad Forvaltning, drift, vedlikehald og utviklingskostnad (FDVU) Totalkostnadene er fordelt på brutto bygningsareal.

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 49 Forslag til handtering/prinsippvurdering av internhusleiga: Teknisk-/anskaffingsverdi vert avskrive fordelt på restlevetid Kommunekassen v/ økonomisjef er ansvarleg for finansstyring og låneporteføljen for kommunen og KF. Ramma for årsbudsjettet for 2010 framkommer i hovudsak som leigeinntekter ved innføring av internhusleige. Prosjektleiing vert dekka i sin heilskap frå byggjeprosjekta. Reinhaldstenester er styrt utifrå bruken av bygga, og vil bli fakturert utanom internhusleiga, i tråd med prinsipp for internhusleiga og i samsvar med praksis i andre kommunar. Tilsvarande gjeld også for straum, fyringsutgifter, vakthald, sikring og renovasjon av næringsavfall som ikkje inngår i internhusleiga, men vil gå direkte til den einskilde eining (leigetakar). Med unntak av fellesbygg der dette vil bli fordelt via føretaket. Føretaket har også eigaransvar for mellom anna grønt og brøytetenester kring kommunale bygg og idrettsanlegg. Dette er førebels ikkje lagt inn i vårt budsjett, men ein bør ta sikte på å leggja dette inn i neste års budsjett, dersom kommunen ønskjer å synleggjera denne kostnaden jamfør internhusleigeprinsippet. Budsjettet for 2010 er regulert for løns- og prisvekst. Føretaket har lagt inn intern overføring til kjøp av administrative tenester frå Stord kommune. Dette skal dekke økonomi, rekneskap, løn og personal, innkjøp, revisjonsandel samt tingarfunksjon. I 2010-budsjettet har ein lagt opp til eit kostnadsnivå på kr 260 pr m² på forvaltning, drift og vedlikehald. Dette er eit reelt driftsnivå for å oppretthalde dagens vedlikehaldsstandard og å hindra vidare forfall på bygningsmassen. Kostnadsnivået samsvarar godt med tilsvarande faktor hos andre kommunar med kommunale eigedomsføretak og internhusleige. Til dømes har Drammen kommune kr 250,- pr m Føretaket sitt ansvarsområde I budsjettframlegget er det lagt til grunn at føretaket skal ha følgjande ansvarsområde: Kommunen sin bygningsmasse Føretaket ivaretek eigaransvaret for kommunen sin bygningsmasse og syter for at dei verdiar som er nedlagd i bygningsmassen vert teke i vare.

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 50 Med ivaretaking av verdiar meinast i danne samanheng ikkje berre å sikre den kapital kommunen gjennom tidene har nedlagd i sin bygningsmasse, men også å sikre bruksverdi, dvs. at bygningsmassen er best mogeleg tilpassa behova til brukarane og den tenesteproduksjon som skal gå føre seg i bygningane. Driftsoppgåver og brukartenester Føretaket har ansvar for kommunen sine bygningsmessige driftstenester. Dette inneber først og fremst ansvar for drift og vedlikehald av bygg og tekniske anlegg (lys, varme, sanitær, ventilasjon). Etter ønskjer frå brukarane vil føretaket kunne utføre servicetenester for brukarane (einingane), dvs. vedlikehald og montering av brukarutstyr, bistand ved innkjøp, rydding/ flytting m.m. Desse tenestene vil bli fakturert i tillegg til husleiga. Reinhaldstenester Føretaket har ansvar for kommunen sine reinhaldstenester. Reinhaldet vil bli utført i samsvar med kvalitetsstandarden INSTA800, som minimumskrav. Det vil i den samanheng bli inngått avtale med den einskilde eining. Denne tenesta vil bli fakturert i tillegg til husleiga. Byggherrefunksjon Føretaket skal også ivareta byggherrefunksjonen ved gjennomføring av dei investeringsprosjekt kommunestyret måtte vedta. Føretaket vil også kunne gi bistand til andre einingar i kommunen med forprosjektering og utvikling av investeringsprosjekt. Slik hjelp kan ytast på alle stadium i prosessen, frå idéstadiet og heilt fram til at vedkomande innstillingsutval innstiller på endeleg investeringsvedtak ovanfor kommunestyret. Driftsbudsjettet sine økonomiske rammar Tabellen viser hovudpostane i framlegg til årsbudsjett for 2010. Ramma for årsbudsjettet for 2010 framkommer i hovudsak som leigeinntekter ved innføring av internhusleige.

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 51 STORD KOMMUNALE EIGEDOM KF ÅRSBUDSJETT 2010 - FRAMLEGG DRIFTSINNTEKTER: Leigeinntekter interne utleige 85 562 955 Leigeinntekter internframleige 7 806 990 Leigeinntekter eksternframleige 3 507 000 Ekstern utleige 2 203 000 Leigeinntekter bustader 8 044 093 Leigeinntekter hyblar Knutsaåsen 1 750 000 Tilskot 675 000 Sal reinhaldstenester 17 302 172 DRIFTSINNTEKTER 126 851 210 DRIFTSKOSTNADER: Lønnskostnader FDV 10 558 361 Administrasjonskostnader (internkjøp/styreutgifter) 1 350 000 Leige kostnader 12 100 000 Burettslag 2 500 000 Eigedomsdrift burettslag 33 300 Eigedomsdrift bustader 517 420 Eigedomsdrift andre bygg 405 000 Reinhaldskostnader inkl. løn 17 302 172 Etterslep vedlikehald av kommunale bygg 18 138 220 Eigedomsdrift og vedlikehald av føremålsbygg 4 640 000 Forsikringar 1 000 000 Kommunale avgifter 3 183 430 Tap på krav 500 000 Kalkulatorisk kapitalkostnad bustader 5 318 158 Kalkulatorisk kapitalkostnad 67 983 450 Utstyr og bilar 300 000 DRIFTSKOSTNADER 145 829 511 DRIFTSRESULTAT (18 978 301) FINANSINNTEKTER OG UTGIFTER Renteinntekter 0 Renteutgifter lån 21 411 900 Avdrag lån 18 900 000 NETTO FINANSPOSTAR 40 311 900 Kalkulatorisk kapitalkostnad (73 301 608) RESULTAT FØR AVSETNINGAR OG BRUK AV MIDLAR 14 011 407

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 52 Eigaruttak 14 011 407 Inntekter Leigeinntekter Dei kommunale einingane (brukarane) vert belasta med ei internhusleige som vert kontraktsfesta for det (dei) aktuelle bygga. Husleiga vil årleg bli justert for prisstigning basert på konsumprisindeks pr 1.9. (KPI), og første gong frå 1.1.2011. Husleiga skal dekke føretaket sine drifts- og kapitalkostnader forbundet med bygningsmassen, og vedlikehald på eit forsvarleg nivå. I tillegg har føretaket leigeinntekter frå kommunale bustader og næringseigedomar. Kommunale bustader med løpande leigeavtalar vil bli justert pr 1.1. i tråd med husleigeavtalen. For nye avtalar vil ein for framtida tilpassa bustadene etter gjengsleigeprinsippet. Dette er heilt naudsynt for å dekke dei faktiske kostnadene ved bustadene, og frigjera midlar til vedlikehald/ oppgradering. Ein forventar i denne samanheng også at kommunen vil få ein volumauke i ordninga med statleg bustøtte. Sal av tenester Føretaket sine inntekter frå mellom anna reinhaldstenester, brukardefinerte vaktmeistertenester (service) og administrasjon av byggjeprosjekt. Desse inntektene vert fastsett etter prinsippet om sjølvkost. Interne overføringar mellom føretaket og kommunen sine einingar, samt VA-føretaket, vil bli inntektsført på art 780 og utgiftsført på art 380. MVA-refusjon Føretaket handterar MVA-refusjon slik det tidlegare vart gjort i den kommunale drifta. Det vil seie at kommunen får inn all refunderbar meirverdiavgift frå føretaket si ordinære drift. MVA-refusjon på investeringar vil ha ei gradvis opptrapping som delfinansiering av prosjekta frå og med 2010. Kostnader Lønskostnader Løn og sosiale utgifter for alle årsverk, totalt 60,66 i føretaket som fordeler seg slik: Funksjon Årsverk Forvaltning 5,00 Prosjektstyring 1,00 Driftsoperatørar 14,10 Reinhald 40,56 Bygningsmessig drift og vedlikehald Føretaket har ansvaret for drift og vedlikehald av alle bygg og tekniske anlegg. Føretaket har lagt til grunn kr 260 pr m2 til desse aktivitetane, som er i samsvar med nøkkeltal frå andre kommunar.

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 53 I tillegg har føretaket lagt til grunn oppgradering / ekstraordinært vedlikehald (etterslep) for å byrja å henta inn eit opparbeidd forfall over mange år, på grunn av manglande budsjettering/ prioritering. I KS-prosjektet i 2008 vart det for Stord kommune avdekka eit vedlikehaldsetterslep på om lag 300 mill. kr. Kapitalkostnader Føretaket har lagt til grunn at ved å innføra internhusleiga, som prinsipp, er det naudsynt å kalkulera inn kapitalkostnad for å få eit korrekt bilete av kva areala kostar (kapitalslitet). Dette er også normalt i den private eigedomsmarknaden. Verdifastsettinga og levetidsvurdering på bygningsmassen er vurdert utifrå eigne erfaringar og kvalitetssikra overfor andre kommunar med tilsvarande arbeid. Ein har søkt å finna fram til beste grunnlag på teknisk verdi, og soleis er ikkje bokført verdi lagt inn som grunnlag. Som kalkulatorisk rente er det tatt utgangspunkt i 5-års statsobligasjonsrente + 1%, og renta er av dette sett til 5% i kalkylegrunnlaget. Investeringsbudsjett Føretaket har v/ styret lagt fram forslag til nyinvesteringar til rådmannen, for vidare handsaming mot kommunestyret. Investeringsprogrammet har i hovudsak lagt fokus på skule- og helseinvesteringar.

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 54 Vedlegg 7.7 Økonomisk oversikt - drift Stord vatn og avlaup KF Budsjett 2010 Budsjett 2011 Budsjett 2012 Budsjett 2013 DRIFTSINNTEKTER Brukerbetalinger Andre salgs- og leieinntekter -67 334 311-71 800 311-77 040 311-83 127 311 Overføringer med krav till motytelse -667 000-667 000-667 000-667 000 Andre direkte og indirekte skatter - - - - Sum Driftsinntekter -68 001 311-72 467 311-77 707 311-83 794 311 DRIFTSUTGIFTER Lønnsutgifter 13 317 767 13 317 767 13 317 767 13 317 767 Sosiale utgifter 4 100 324 4 100 324 4 100 324 4 100 324 Kjøp av varer og tjenester som inngår i egenprod. 12 111 649 12 111 649 12 111 649 12 111 649 Kjøp av varer og tjenester erstatter egenprod. 15 817 265 15 817 265 15 817 265 15 817 265 Overføringer 25 338 503 30 054 503 35 044 503 41 881 503 Avskrivninger Fordelte utgifter -1 568 197-1 568 197-1 568 197-1 568 197 Sum Driftsutgifter 69 117 311 73 833 311 78 823 311 85 660 311 Driftsresultat 1 116 000 1 366 000 1 116 000 1 866 000 EKSTERNE FINANSTRANSAKSJONER Finansinntekter Sum eksterne finansinntekter - Finansutgifter Renteutgifter og låneomkostninger 10 000 10 000 10 000 10 000 Sum eksterne finansutgifter 10 000 10 000 10 000 10 000 Resultat ekst.finanstransaksjoner 10 000 10 000 10 000 10 000 Motpost avskrivninger - Netto driftsresultat 1 126 000 1 376 000 1 126 000 1 876 000 INTERNE FINANSTRANSAKSJONER Bruk av avsetninger Bruk av bundne fond -1 126 000-1 376 000-1 126 000-1 876 000 Bruk av likviditetsreserve - - - - Sum bruk av avsetninger -1 126 000-1 376 000-1 126 000-1 876 000 Avsetninger Avsatt til likviditetsreserven - - - - Sum avsetninger - - - - Udisponert (overskudd) - - - - Til inndekning senere år (underskudd) - - - -

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 55 Resultat etter int. finanstransaksjoner - - - - Tenesteområde Avgiftsområda for teknisk utbygging Innleiing Investeringane innanfor avgiftsområda, vassforsyning og avløp, er i stor grad basert på tiltaksprogrammet i hovudplanane (kommunedelplanane) - hovudplan for vassforsyning og hovudplan for avløp. Tiltak i desse planane er styrande for prioritert utbygging av vatn- og avløpsanlegg. Kommunedelplan for avløp er revidert i 2005, og kommunedelplan for vassforsyning revidert og godkjent av kommunestyret i 2006. På avløpsida er kommunedelplanen i dag ikkje eigna styringsdokument. Dette grunna dei nye krava til reinsing av avløpsvatnet. Desse krava er ikkje endelege frå departementet (Ei endring har vore ute på høyring. Denne endringa vil bli gjeldande i fylje Fylkesmannen). Sidan kravet formelt ikkje er definert er det ikkje rett å utføre oppdatering av Kommunedelplanen. Budsjettet for 2010 har med estimerte konsekvensar som denne endringa fordrar. Når det gjeld utbygginga av Jensanesvegen der Stord kommune har fått løyve til å forskotera vegutbygginga, har ikkje Stord vatn og avlaup KF (SVA) lagt finanskostnader inn i budsjettet. Dette ser SVA på som ei sak for administrasjonen i Stord kommune å budsjettere/administrere. Budsjett 2010 for Vassforsyning Det er lagt inn følgjande summar til investering til vassforsyninga i kommunen: 2009: 32,6 mill kr 2010: 31.6 mill kr 2011: 27,0 mill kr 2012: 27.9 mill kr 2013: 30,1 mill kr Investeringane vil bli utført mykje i samsvar med hovudplanane som kommunen har vedteke. Innan ramma vil følgjande tiltak i perioden bli prioritert/gjennomført For høgdebassenga er det sett av kr 12,5 mill. Byggjestart Lundsseter blir 2009/10. Rehabilitering av hovudleidning frå vasshandsamingsanlegget til nytt høgdebasseng er lagt inn i perioden med totalt 21,6 mill. kr. Dette prosjektet må sjåast opp mot den tryggleiken som nytt høgdebasseng utløyser, og skal vurderast i samband med slutthandsaminga av hovudplanen. Rehabilitering vassleidning Vatnadalen Stuavikjo er kostnadsrekna til kr 12,0 mill. Utbetring av reservevasskjelda i Ravatnet er kalkulert til kr. 11,8 mill. Vassleidning Haugland-Vatnadalen er rekna til kr. 6,0 mill. Lekkasjesøking og rehabilitering er budsjettert med totalt kr. 8,8 mill i perioden. Til diverse mindre anlegg og prosjekteringer det sett av kr. 4,0 mill i perioden. Sluttløyving til rehabilitering av vassleidningar i Øvre Borggata er lagt inn med kr. 3,1 mill. Vassleidningar i Sagvågsområdet er ført opp med kr. 1,2 mill.

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 56 Avlaup Strategi og prioriteringar på avløpssektoren er fastlagt av kommunestyre i Kommunedelplan for avløp og vassmiljø 2004-2015. Stord kommune har i tillegg til bygging av avløpsreinseanlegg for resterande utslepp store utfordringar på fornying og utbetring av leidningsnettet for avløp. Reduksjon av overløpsutslepp og flom er ein del av dei utfordringane Stord kommune står ovanfor og som også krev betydelig innsats frå kommunen. Konsekvens av ny forureiningsforskrift: I april 2007 gav Miljøverndepartementet SFT i oppdrag å utarbeide forslag til endring av forureinsingsforskrifta 11-3, bokstav k, slik at det ikkje lenger skal vere mogleg å dele opp tettbebyggelser. Desse endringane grip sterkt inn i prioriteringar i Kommunedelplan for avløp, vedtatt budsjett og økonomiplan for sektoren. Inntil forureinsingsmynde og reinsekrav er heilt avklara er ein på mange måtar i eit vakuum med omsyn til avløpshandteringa i Stord. Fylkesmannen har gitt klare signal om at ein kjem til å ende opp med eit reinsekrav av typen Primærreinsing. SVA har no i budsjettet for 2010-2013 lagt inn estimerte kostnader for dette i investeringsbudsjettet. SVA anslår grovt investeringsbehovet til å vere i storleik 100-140 MNOK og driftskostnadene til 3-4 MNOK. Stord kommune bygde så seint som i 2002-2003 nytt silanlegg for Leirvik i Djupavikjo og oppgraderte Kårevik reinseanlegg med reinsekrav basert på passande reinsing (sil med lysopning 1 mm). Dette i tråd med reinsekrav i utsleppsløyvet. Ein kan ikkje rekna med at desse anlegga kan oppdaterast til å dekka dei nye krava. Av den grunn planlegg ein å investere i nye anlegg i perioden 2010-2014. For å få dei langsiktige driftskostnadene på dei nye reinseanlegga så lave som mogleg ser ein for seg investeringar i å splitta fellesleidningane for overflatevatn og spillvatn. Dette vil føre til merkbare investeringar dei komande 3 til 4 åra. Overordna mynde har sett krav om ferdigstilling innan 31.12. 2012. SVA meiner dette vil føre til for store investeringar i ein kort periode og eigedomsavgiftene vil få ein formidabel auke. Det er også lite truleg det er praktisk gjennomførbart å sanere på så kort tid. SVA har til mål å freiste å ferdigstille saneringa i 2013/2014. (Dette er gjerne også vel optimistisk) Investeringar i perioden Det er lagt inn følgjande summar til investering i avløpsnett og reinseanlegg: 2009: 26,8 mill kr, 2010: 32,6 mill kr 2011: 45,2 mill kr 2012: 64,3 mill kr 2013: 60,4 mill kr Tiltak i perioden : Til kloakksanering i Sagvåg er det sett av i alt kr 15 mill i økonomiplanperioden. SVA legg inn i budsjettet for perioden 15 mill i nett kostnader avløp og 10 mill til reinseanlegg i Grunnavåg. Den totale kostnadsramma er ikkje endeleg fastlagt. Avløpssanering av Jensanesvegen må sjåast i samanheng med vegutbetring, og gjennomførast som eit samla prosjekt for veg, vatn og avløp. Til investering i avløp i området frå Fjellgardane til Rommetveit er det sett av 21,55 mill kr i perioden. Utbygginga frå Kyvik til Fjellgardane (2. byggjesteg) vert utført i 2010-2011. Leidningsanlegg Hjortåsen er lagt inn med kr 1.4 mill Avløpssanering Sætrevik er rekna til kr. 3 mill. Reinseanlegg er planlagd som fyljande (Endra grunna nye krav frå overordna mynde):

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 57 Grunnavågen er sett opp med kr. 10 mill i 2010-2011 Sævarhagen kr.10 mill i 2011-2012 Knosterneset var kostnadskalkulert til kr 6.6 mill. Endra til kr 10 mill i 2011-2012. Urastrando var ført opp med kr. 7,7 mill. Endra til kr. 10 mill i 2012-2013. Frugarden (Leirvik nord) kr. 10 mill i 2012-2013 Djupavikjo (Leirvik sør) kr. 10 mill i 2013-2014. Kårevik kr. 10 mill i 2013-2014. Full sanering av leidningsnettet i tettbebyggelsen Leirvik er sett opp med kr: 10 mill i 2011, 30 mill i 2012 og 30 mill i 2013. Det er lagt inn ekstra kostnader til prosjektering grunna nye krav frå overordna mynde. Rehabilitering, tilstandsvurderingar og diverse mindre anlegg er budsjettert med totalt 10,5 mill. kr. i perioden med ei jamn fordeling kvart år. Til diverse mindre anlegg og prosjektering er det lagt inn kr 10,5 mill i perioden Utstyrsbudsjettet Utstyrsbudsjettet byggjer på økonomiplanen for 2007 2010 Utstyrsbudsjettet syner investeringar i økonomiplanperioden 2008-2011 på 40,6 mill kr. Dei fleste utstyrs investeringane er knytt til naturleg utskifting av utstyr som kommunen har i dag. Investering i ikt utstyr heng nøye saman med effektiviseringsarbeidet i kommunen. I utstyrsbudsjettet for 2010 for avløp ligg investering av ny pumpebil til kr. 3 mill. Kommentar til Driftsbudsjetta: I driftsbudsjettet for 2010 er fyljande endringar tatt med: Auke i lønsposten er grunna 50% utvida stilling for dagleg leiar og 50% for økonomileiar. ¾ stilling i samsvar med omorganiseringa (Tingarfunksjon i Sentraladministrasjonen (Intern overføring)) (Samla 1,5 stillingar for begge føretaka). Ei ny stilling. 100% for IK/HMT. Justering for generell lønnsjustering. Det er ikkje tatt med auke for fyljande (Desse kostnadane er avhengige av tal på nye reinseanlegg osb): Auka driftsutgifter for nye reinseanlegg avløp. Opp-bemanning. Dette vil ein koma attende til ved budsjettet for 2011. Auka driftsutgifter grunna krav om ekstra prøvetaking og akkreditering for dei nye reinseanlegga Auka driftsutgifter eller inntekter grunna samhandling med resttenestene i Stord kommune og det andre føretaket (samarbeidsavtala skal lagast).

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 58 Kommunale eigedomsgebyr 2010 Kommunestyret vedtek fylgjande betalingssatsar/endringar i eigedomsgebyr frå 01.01.2010: 1.Vassavgift Årsavgift vanleg bustad - auke kr 238,- frå kr 2 775,- til kr 3 013,- Tilknytingsavgift - uendra kr 15.000,- 2.Avløpsavgift Årsavgift vanleg bustad - auke kr 280,- frå kr 3 315,- til kr 3 595,- Tilknytingsavgift - uendra kr 15.000,- 3.Slamtøming Årsavgift bustad (4 m3) - opp kr 30,- frå kr 670,- til kr 700,- Årsavgift fritidsbustad (4 m3) - opp kr 20,- frå kr 340,- til kr 360,- 4.Renovasjon Standard løysing SIM - auke 100,- frå kr 1 565,- til kr 1 665,- Kommunal eigendel - auke 25,- frå kr 50,- til kr 75,- Endringar for vanleg bustad: 2009 2010 Vatn 2 775,- 3 013,- Avløp 3 315,- 3 595,- Renovasjon 1 615,- 1 740,- Sum eks mva 7 705,- 8 348,- Auke eks mva: kr 643,- ( 8,35 %)

Budsjett og økonomiplan/handlingsprogram 2010 59 INNTEKTER: Vatn: Årsavgift 26 199 073,- Tilknytingsavgift 1 125 000,- Internsal komm. 133 500,- 27 324 073,- BRUK AV FOND: 0,- Avløp: Årsavgift 25 952 636,- Tilknytingsavgift 1 125 000,- Internsal komm. 133 500,- 27 077 636,- BRUK AV FOND: 750 000,- Slam: Bustad 388 466,- Fritid 18 792,- 407 258,- BRUK AV FOND: 76 000,- Renovasjon: Årsavgifter 12 500 000,- Andre inntekter 425 344,- 12 925 344,- BRUK AV FOND: 300 000,-

STORD KOMMUNE Nordbygdo ungdomsskule N Rådmannen sitt framlegg til Budsjett og økonomiplan 2010-2013 Talbudsjett

STORD KOMMUNE Nordbygdo ungdowskule Rådmannen sitt framlegg til Budsjett og okonomiplan 2010-2013 Talbudsjett

Taldel av rådmannen sitt budsjettframlegg Del 1 Hovedoversyn Skjema 1 A Økonomiplan drift Skjema 2A Økonomiplan investering Økonomisk oversyn drift Økonomisk oversyn - investering Del 2 Nettorammebudsjett fordelt på komiteane ( skjema 1b) Nettoramme Formannskapet Nettoramme Komite for Oppvekst og utdanning Nettoramme Komite for Rehabilitering, Helse og Omsorg Nettoramme komite for Næring, Miljø og Kultur

Vedlegg 7.1 Stord kommune - Økonomiplan drift : øk skjema la Side 1 av 2 Rapport

øk skjema la Side 2 av 2 Rapport

Rekneska 2008 Buds'ett 2009 Buds'.2009rev Buds'ett 2010 Buds'ett 2011 Buds'ett 2012 Buds'ett 2013 DRIFTSINNTEKTER LN04 Brukerbetalinger -24 462 491-26 639 489-26 639 489-24 438 394-24 438 394-24 438 394-24 438 394 LNO5 Andre salgs- og leieinntekter -95 310 934-95 894 793-96 129 593-25 253 797-25 253 797-25 253 797-25 253 797 LNO6 Overføringer med krav till motytelse -146 889 227-113 143 386-122 065 065-153 776 840-164 279 840-160 102 840-164 484 840 LNO7 Rammetilskudd fra staten -130 217 553-148 100 000-158 229 000-152 000 000-160 200 000-166 830 000-173 400 000 LNO8 Andre statlige tilskudd -88 590 948-94 345 000-98 840 000-108 350 000-109 850 000-110 350 000-110 850 000 LNO9 Andre overføringer -382 000-419 500-419 500-130 000-130 000-130 000-130 000 LN10 Inntekts- og formueskatt -351 271 596-372 900 000-371 550 000-412 600 000-417 965 000-423 684 000-429 762 000 LN11 Eiendomsskatt LN12 Andre direkte o indirekte skatter LN13 Sum Driftsinntekter -837 124 749-851 442 168-873 872 647-876 549 031-902 117 031-910 789 031-928 319 031 LN14 LN15 DRIFTSUTGIFTER LN16 Lønnsutgifter 452 442 541 467 465 628 479 877 174 471 829 731 477 139 731 477 007 731 482 882 731 LN17 Sosiale utgifter 116 243 349 124 323 238 131 264 947 129 063 540 130 893 540 132 023 540 133 353 540 LN18 Kjøp av varer og tjenester som inngår i4 98 560 875 99 283 905 99 472 159 71 931 004 72 131 004 71 931 004 72 131 004 LN19 Kjøp av varer og tjenester erstatter eger 54 063 862 56 574 650 59 023 464 81 341 874 81 441 874 81 516 874 81 591 874 LN20 Overføringer 98 159 929 76 087 900 80 266 800 85 190 750 85 190 750 85 190 750 85 190 750 LN21 Avskrivninger 32 159 776 LN22 Fordelte ut ifter -12 214 342-10 809 627-11 144 430-8 025 006-8 025 006-8 025 006-8 025 006 LN24 Sum Driftsut ifter 839 415 990 812 925 694 838 760 114 831 331 893 838 771 893 839 644 893 847 124 893 LN25 LN26 Driftsresultat 2 291 241-38 516 474-35 112 533-45 217 138-63 345 138-71 144 138-81 194 138 LN27 LN28 EKSTERNE FINANSTRANSAKSJONER LN29 Finansinntekter LN30 Renteinntekter og utbytte -12 770 058-17 868 000-17 368 000-15 000 000-15 600 000-16 200 000-16 800 000

LN31 Mottatte avdra å utlån LN32 Sum eksterne finansinntekter LN33 LN34 Finansutgifter LN35 Renteutgifter og låneomkostninger LN36 Avdrag på lån LN37 Sosial- o nærin sutlån LN38 Sum eksterne finansut ifter LN39 LN40 Resultat ekst.finanstransaks'oner -67 489-12 837 547 42 976 189 22 806 823 93 322 65 876 334 53 038 787-100 000-17 968 000 28 000 000 24 450 000 220 000 52 670 000 34 702 000-100 000-17 468 000-100 000-15 100 000-100 000-100 000-15 700 000-16 300 000-100 000-16 900 000 27 500 000 29 375 000 38 802 000 45 554 000 51 780 000 24 450 000 27 000 000 30 975 000 35 593 000 39 978 000 220 000 100 000 100 000 100 000 100 000 52 170 000 56 475 000 69 877 000 81 247 000 91 858 000 34 702 000 41 375 000 54 177 000 64 947 000 74 958 000 LN41 Mot ost avskrivnin er - 32 159 776 LN44 Netto driftsresultat 23 170 252 LN45 LN46 1NTERNE F1NANSTRANSAKSJONER -3 814 474-410 533-3 842 138-9 168 138-6 197 138-6 236 138 LN47 LN48 LN49 LN50 LN51 LN52 Bruk av avsetninger Bruk av udisponert fra tidligere år Bruk av disposisjonsfond Bruk av bundne fond Bruk av likviditetsreserve Sum bruk av avsetnin er Avsetninger LN53 Overført til investeringsbudsjettet LN54 Avsatt til dekning fra tidligere år LN55 Avsatt til disposisjonsfond LN56 Avsatt til bundne fond LN57 Avsatt til likviditetsreserven LN58 Sum avsetnin er - - 12 075 397-100 000-5 932 750-2 603 500-18 008 147-2 703 500 10 412 087 10 412 087 510 376 510 376-117 100-5 887 720-6 474 000-12 478 820 - - -50 000-50 000-50 000-50 000-713 000-13 000-13 000-13 000 - - - -763 000-63 000-63 000-63 000-2 743 000 7 796 000 6 200 000 6 296 000 12 061 000 1 859 000-510 376 3 000 3 000 3 000 3 000 12 571 376 4 605 000 7 799 000 6 203 000 6 299 000 LN59 Udisponert (overskudd) LN60 Til inndeknin senere år underskudd LN62 Resultat etter int. finanstransaks'one 15 574 192-6 007 598-317 977-138 -1 432 138-57 138-138

Regnskap 2008 Budsjett 2009 Budsjett 2010 Budsjett 2011 Budsjett 2012 Budsjett 2013 FINANSIERINGSBEHOV 2 Investeringer i anleggsmidler 149 908 158 154 565 000 141 538 000 169 594 000 143 843 000 129 810 000 3 Utlån og forskutteringer 26 808 572 10 000 000 10 000 000 10 000 000 10 000 000 10 000 000 4 Avdrag på lån 10 666 639 6 700 000 4 000 000 2 700 000 3 200 000 3 600 000 5 Avsetnin er 10 425 374 700 000 6 Årets finansierin sbehov 197 808 743 171 265 000 156 238 000 182 294 000 157 043 000 143 410 000 FINANSIERING 10 Bruk av lånemidler -156 074 314-156 193 000-129 258 000-148 544 000-141 543 000-127 510 000 11 Inntekter fra salg av anleggsmidler -7 827 866-500 000-6 000 000 12 Tilskudd til investeringer -14 000 000-3 200 000-5 000 000 13 Mottatte avdrag på utlån og refusjoner -19 164 792-8 500 000-11 440 000-2 700 000-3 200 000-3 600 000 14 Andre inntekter -857 439-15 Sum ekstern finansierin -183 924 411-165 193 000-146 698 000-165 244 000-147 943 000-136 110 000 17 Overført fra driftsbudsjettet -2 743 000-7 796 000-6 199 000-6 296 000 18 Bruk av avsetninger -13 884 332-6 072 000-6 797 000-9 254 000-2 901 000-1 004 000 19 Bruk av tidl, års udis. 20 Sum finansierin -197 808 743-171 265 000-156 238 000-182 294 000-157 043 000-143 410 000

fø Rekneskap 2008 Buds'ett 2009 Budsjett 2010 Buds'ett 2011 Buds'ett 2012 Budsjett 2013 Investeringsinntekfer LNO4 Salg av driftsmidler og fast eiendom LN05 Andre salgsinntekter -6 747 403-857 439-500 000-6 000 000 0 0 0 0 0 0 0 LNO6 Refusjoner -7 230 146-4 500 000-6 740 000-14 000 000-3 200 000-5 000 000 LN07 Statlige overføringer LNO8 Andre overføringer 0 0 0 0 LN09 Renteinntekter o utb te 0 0 0 0 LN10 Sum Inntekter -14 834 988-5 000 000-12 740 000-14 000 000-3 200 000-5 000 000 LN12 Investeringsufgifter LN13 Lønnsutgifter 1 679 0 0 0 0 LN14 Sosiale utgifter 237 0 0 0 0 LN15 Varer og tjenester i komm. egenprod 126 742 227 145 753 000 134 813 000 168 504 000 143 843 000 129 810 000 LN16 Kjøp av tjenester som erstatter egenprod 0 0 0 0 LN17 Overføringer 23 164 016 8 812 000 2 400 000 1 090 000 0 0 LN18 Renteutgifter og omkostninger 3 552 575 2 700 000 3 025 000 0 0 0 LN19 Fordelte ut ifter 0 0 0 0 LN20 Sum Utgifter 153 460 734 157 265 000 140 238 000 169 594 000 143 843 000 129 810 000 LN22 Finansutgifter LN23 Avdrag på lån 10 666 639 4 000 000 4 000 000 2 700 000 3 200 000 3 600 000 LN24 Utlån og aksjekjøp 18 007 835 10 000 000 10 000 000 10 000 000 10 000 000 10 000 000 Kjøp av aksjer og andeler 5 248 162 1 300 000 0 0 0 Dekn.tidt års udekka 0 0 0 0 LN25 Avsatt til ubundne investeringsfond 10 425 374 700 000 0 0 0 LN26 Avsatt til bundne fond 0 0 0 0 LN27 Avsatt til likviditetsreserven 0 0 0 0 LN28 Sum finanstransaks'oner 44 348 010 14 000 000 16 000 000 12 700 000 13 200 000 13 600 000 LN30 Finansieringsbehov 182 973 756 166 265 000 143 498 000 168 294 000 153 843 000 138 410 000 LN32 Finansiering LN33 Overført fra driftsregnskapet -2 743 000-7 796 000-6 199 000-6 296 000 LN34 Bruk av lån -156 074 314-156 193 000-129 258 000-148 544 000-141 543 000-127 510 000 LN35 Mottatte avdrag på utlån -11 934 647-4 000 000-4 700 000-2 700 000-3 200 000-3 600 000 Sal av aksjer og andeler -1 080 463 Overført fra driftsregnskapet LN36 Bruk av disposisjonsfond -1 020 000 0 0 0 0 LN37 Bruk av ubundne investeringsfond -12 720 056-6 072 000-6 597 000-9 254 000-2 901 000-1 004 000 LN38 Bruk av bundne fond -144 276-200 000 0 0 0 LN39 Bruk av Likviditetsreserve 0 0 0 0 Bruk av tidl. års udis. 0 0 0 0 LN40 Sum finansiering -182 973 756-166 265 000-143 498 000-168 294 000-153 843 000-138 410 000 Udekket / udisponert 0 0 0 0

Spesifikasjon nettoramme formannskapet fak. lan r.ansvarlteneste drift Rekneska 2008 Buds ett 2009 opph. Buds ett 2009 rev. Buds ett 2010 Buds ett 2011 Buds ett 2012 Buds ett 2013 1700 Berekna premieavvik pens'on -12 327 749-10 839 500-8 339 500-7 943 240-6 643 240-5 943 240-4 943 240 1710 Tidle are års premieavvik pens'on 1 147 701 2 121 000 2 121 000 2 348 832 2 878 832 3 308 832 3 638 832 1800 Fellesut ifter 0 0 250 000 2540 Statstilskot ressurskrevande brukarar -15 570 000-13 000 000-18 060 000-18 300 000-18 300 000-18 300 000-18 300 000 8600 Avskrivin ar o renter frå VA -18 896 748-22 612 851-22 612 851-25 181 703-29 906 703-34 887 703-41 731 703 8700 Renter,avdra,lån - eb rer 1 145 833 190 000 190 000 200 000 200 000 200 000 200 000 9999 Momskompensasbn 0-31 000 000-33 308 000-31 712 000-37 490 000-28 332 000-25 870 000 1000 Skatt,rammetilskot,renter -44 500 963-75 141 351-79 759 351-80 588 111-89 261 111-83 954 111-87 006 111 3900 K rkele administras'on 4 550 000 4 732 000 4 732 000 4 862 000 4 862 000 4 862 000 4 862 000 3930 K rke ardar, drift o vedlikehald 1 500 000 1 560 000 1 600 000 1 638 000 1 638 000 1 638 000 1 638 000 1050 K rk"eleg fellesråd 6 050 000 6 292 000 6 332 000 6 500 000 6 500 000 6 500 000 6 500 000 9999 Effektiviserin 0-2 481 008-667 793-2 735 337-2 735 337-2 735 337-2 735 337 9999 Til/frå føretak ikk'e fordelt 0 0 0 30 852 000 30 852 000 30 852 000 30 852 000 1098 Omstillin /effektiviserin 0-2 481 008-667 793 28 116 663 28 116 663 28 116 663 28 116 663 9999 Tille slø vin 0 1 000 000 190 000 800 000 800 000 800 000 800 000 1099 FSK - Tille s/n e lø vingar 0 1 000 000 190 000 800 000 800 000 800 000 800 000 1200 Tillitsvalde 1 797 582 1 655 462 1 655 462 1 803 903 1 803 903 1 803 903 1 803 903 1201 Strate isk leiin 4 436 133 3 856 423 4 106 423 3 029 089 3 029 089 3 029 089 3 029 089 2730 Kommunalt s sselsetin stiltak -176 365 0 0 100 000 100 000 100 000 100 000 3390 Beredskap mot brann o ulukker 102 924 91 800 91 800 160 000 160 000 160 000 160 000 3602 Friluftsområde 0 100 000 100 000 0 0 0 0 3800 Idrett 615 000 400 000 400 000 400 000 400 000 400 000 400 000 3850 Andre kulturaktivitetar 0 0 20 000 0 0 0 0 9999 Tille sløyvin 0 0 0 100 000 100 000 100 000 100 000 1110 Strategisk leiargruppe 6 775 274 6 103 685 6 373 685 5 592 992 5 592 992 5 592 992 5 592 992 1000 Folkevalde,politisk kornit&utval 3 167 138 2 990 569 2 992 569 3 145 964 3 145 964 3 145 964 3 145 964 1001 Stortin s, Ike- o kommuneval 0 244 820 344 820 30 000 230 000 30 000 230 000

Spesifikasjon nettoramme formannskapet 1002 Stønad politiske parti 70 400 70 400 70 400 75 000 75 000 75 000 75 000 1003 Barne- og un domsråd 28 585 0 0 0 0 0 0 1100 Revis'on o kontroll 420 619 632 314 632 314 643 230 643 230 643 230 643 230 1200 Administrasjon 3 054 390 3 328 406 3 411 302 3 414 181 3 414 181 3 414 181 3 414 181 1300 Administras'onslokale (straum rådhus 260 000 260 000 260 000 260 000 1801 Rettstell - forliksråd 0 0 o 31 093 31 093 31 093 31 093 1802 Overform nderi 64 511 0 o 68 280 68 280 68 280 68 280 1804 Eldreråd 39 378 33 070 33 070 32 093 32 093 32 093 32 093 1120 Sekretariat 6 845 021 7 299 579 7 484 475 7 699 841 7 899 841 7 699 841 7 899 841 1200 Administrasbn 5 369 149 5 804 007 5 931 181 5 682 419 5 682 419 5 682 419 5 682 419 1300 Administras'onslokale 0 0 0 65 000 65 000 65 000 65 000 1130 Rekneskap og løn 5 369 149 5 804 007 5 931 181 5 747 419 5 747 419 5 747 419 5 747 419 1200 Administrasbn 7 562 493 7 114 804 7 488 388 7 312 201 7 312 201 7 312 201 7 312 201 1140 Personal- o økonomi 7 562 493 7 114 804 7 488 388 7 312 201 7 312 201 7 312 201 7 312 201 1200 Fellesut ifter personal 312 836 4 320 330 4 221 330 2 516 680 2 516 680 2 516 680 2 516 680 1202 Kantine 320 486 3 267 003 311 434 311 434 311 434 311 434 1900 Intern serviceeining felles) 0-1 687 860-1 687 860-2 443 990-2 443 990-2 443 990-2 443 990 9999 Lønnsavset in spost 0 17 020 744 518 115 10 820 992 10 820 992 10 820 992 10 820 992 1141 Personalføremål - felles 633 322 19 653 217 3 318 588 11 205 116 11 205 116 11 205 116 11 205 116 1200 Administras'on 3 997 706 5 192 203 4 746 641 4 896 113 5 006 113 5 006 113 5 006 113 1802 Overform nderi 21 402 21 312 206 312 393 195 393 195 393 195 393 195 1150 Utviklings ruppa 4 019 108 5 213 515 4 952 953 5 289 308 5 399 308 5 399 308 5 399 308 1207 Drift felles IT-s stem 4 923 619 7 361 534 7 660 704 7 788 740 7 788 740 7 788 740 7 788 740 1300 Administras'onslokale o o o 50 000 50 000 50 000 50 000 1800 Fellesut ifter telefoni. 606 035 o o 0 o o o 1170 IKT - IT/Telefoni 5 529 654 7 361 534 7 660 704 7 838 740 7 838 740 7 838 740 7 838 740 Sum nettoramme -1 716 942 11 780 018-30 695 170 5 514 169-2 848 831 2 258 169-593 831

amandrag nettoramme Øk. Jan r ansvar I teneste drift 1003 Barne- og ungdomsråd 2130 Lærlingar 9999 Tilleggsløyving 2020 Grunnskule 2220 Grunnskule lokaler 2230 Skuleskyss 213* Vaksenopplæring 215* SFO 3810 Basseng SUM skuleeiningar 2010 Barnehagar 2011 Private barnehagar 2110 Styrka tilbod førskuleborn 2112 Spes.ped.hjelp førskuleborn 2210 Lokaler komm barnehagar 2211 Lokaler private bamehagar 2730 Kommunalt sysselsetjingstiltak Sum barnehagar 2021 PPT-teneste grunnskule 2320 Førebyggj.skule- og helsest.teneste 2321 Jordmorteneste 2322 Helsestasjon for ungdom 2335 Utekontakt 2336 Førebyggjande arbeid bom/unge 2510 Sosial og førebyggjande 2520 Barnevern Stord 2312 Fritidsklubbar 3140 Stord kulturskule foroppveks Reknesk Buds ett Buds ett Sigis etf Buds ett Buds ett Buds ett '-2008 2009oppte' 2009 hav. -2010 2012 2013 0 50 000 115 000 50 000 50 000 50 000 50 000 4 224 112 3 214 521 3 360 521 4 112 931 4 112 931 4 112 931 4 112 931 0 100 000 100 000 100 000 100 000 100 000 100 000 147 063 065 152 651 049 160 762 299 168 656 357 167 856 357 166 156 357 165 656 357-10 209 289 4 146 718 4 146 718 4 146 718 4 146 718 2 094 648 2 125 000 2 125 000 2 850 000 2 850 000 2 850 000 2 850 000 2 232 901 4 667 488 4 919 380 4 299 643 4 299 643 4 299 643 4 299 643 3 742 972 2 496 183 2 629 300 3 674 941 3 674 941 3 674 941 3 674 941 18 669 20 776 20 776 30 943 30 943 30 943 30 943 144 942 966 161 960 496 170 456 755 183 658 602 182 858 602 181 158 602 180 658 602 3 530 471 5 533 331 3 358 295 3 695 224 3 695 224 3 695 224 3 695 224 64 651 307 69 000 000 71 500 000 82 000 000 82 000 000 82 000 000 82 000 000 432 647 856 020 16 020 586 721 586 721 586 721 586 721 1 627 432 1 894 190 2 734 190 2 993 750 2 993 750 2 993 750 2 993 750 0 0 0 498 000 498 000 498 000 498 000 250 000 0 0 0 0 0 0-30 180 27 312 27 312 27 312 27 312 27 312 27 312 70 461 677 77 310 853 77 635 817 89 801 007 89 801 007 89 801 007 89 801 007 4 473 488 4 692 332 4 884 183 5 052 295 5 052 295 5 052 295 5 052 295 6 158 486 5 890 277 6 899 670 7 277 445 7 277 445 7 277 445 7 277 445 406 503 413 696 424 412 431 677 431 677 431 677 431 677 119 930 257 792 257 792 160 400 160 400 160 400 160 400 1 129 849 1 109 315 1 223 728 1 291 038 1 291 038 1 291 038 1 291 038 721 907 1 075 474 1 101 589 877 149 877 149 877 149 877 149 13 010 163 13 438 886 14 791 374 15 090 004 15 090 004 15 090 004 15 090 004 17 178 308 16 882 454 17 567 591 17 285 327 17 285 327 17 285 327 17 285 327 680 032 819 313 819 313 835 218 835 218 835 218 835 218 5 220 756 4 526 746 4 888 141 4 966 451 4 966 451 4 966 451 4 966 451 255 718 014 278 303 289 289 734 512 315 899 540 315 099

Spesifikasjon nettoramme oppvekst Øk. lan Lansvar/Unumte drift Reknesk 2008 ' Buds ett 2009'apph. Buds ett 2009 rev. Suds ett- 2010 Buds ett 2011, Buds ett 2012 Buds ett 2013 2130 Lærlin ar 4 224 112 3 214 521 3 360 521 4 112931 4 112931 4 112931 4 112931 1141 Personalføremål - felles 4 224 112 3 214 521 3 360 521 4 112931 4 112931 4 112931 4 112931 1003 Barne- o un domsråd 0 50 000 100000 50 000 50 000 50 000 50 000 2010 Førskule basis/barneha e -187814 2 630 000 113475 77 850 77 850 77 850 77 850 2011 Private barneha ar-basistilbod 64 651 307 69 000 000 71 500 000 82 000 000 82 000 000 82 000 000 82 000 000 2020 Grunnskule -282633 809 422 809 422 1 279 733 1 279 733 1 279 733 1 279 733 2110 Styrka tilbod førskulebarn -1 683 872 856 020-2278 839 586 721 586 721 586 721 586 721 2211 Barneha eb g private 250 000 1150 Utviklin s ruppa 62 746 988 73 345442 70 244 058 83 994 304 83 994 304 83 994 304 83 994 304 2020 Grunnskule lei e elevmaskiner 2 057 392 2 974 048 2 974 048 2 944 989 2 944 989 2 944 989 2 944 989 1170 IKT - IT/Telefoni 2 057 392 2 974 048 2 974 048 2 944 989 2 944 989 2 944 989 2 944989 9999 Tille slø vin 0 100 000 100 000 100 000 100 000 100 000 100 000 2099 Oppvekst- Tille s/n e lø in ar 0 100 000 100 000 100 000 100 000 100 000 100 000 2020 Grunnskule 0 53 144320-63390 60 980 845 60 180845 58 480 845 57 980 845 2220 Skulelokale 0 0 0 300 000 300 000 300 000 300 000 2230 Skulesk ss 0 0 0 1 300 000 1 300 000 1 300 000 1 300 000 2100 Skuleløyving haust 0 53 144320-63390 62 580 845 61 780 845 60 080 845 59 580845 2020 Grunnskule 1 319 043 729 441 1 356 016 923 353 923 353 923 353 923 353 2220 Skulelokale 16 232 0 0 98 115 98 115 98 115 98 115 2230 Skulesk ss 23 785 25 000 25 000 0 0 0 0 2102 Hu lo oppvekstsenter 1 359 060 754 441 1 381 016 1 021 468 1 021 468 1 021 468 1 021 468 2020 Grunnskule 18 073 011 8 585 570 18 719 060 9 020 728 9 020 728 9 020 728 9 020 728 2150 Skulefritidsordnin 370 195 92 450 104716 42 476 42 476 42 476 42 476 2151 SFO - funks'onshemma 266 012 0 507 573 0 0 0 0 2220 Skulelokale -5382 0 0 552 908 552 908 552 908 552 908 2230 Skuleskyss 195605 200 000 200 000 220 000 220 000 220 000 220 000 2103 H stad skule 18 899 441 8 878 020 19 531 349 9 836 112 9 836 112 9 836 112 9 836 112 2020 Grunnskule 16 531 996 7 308 841 18 225 330 7 571 740 7 571 740 7 571 740 7 571 740 2150 Skulefritidsordning 48 853-31632 -9174 31 540 31 540 31 540 31 540 2151 SFO - funks'onshemma 245 194 0 71 747 0 0 0 0 2220 Skulelokale 8 701 0 0 438 737 438 737 438 737 438 737 2230 Skuleskyss 219 248 200 000 200 000 260 000 260 000 260 000 260 000

Spesifikasjon nettoramme oppvekst elk, lan r.ansvar Iteneste drift Reknesk 2008 Buds ett 2009 opph: Buds ett 2009 rev. Buds ett 2010 Buds ett 2011 Buds ett 2012 Budsett 2013 2104 Lan eland skule 17 053 992 7 477 209 18 487 903 8 302 017 8 302 017 8 302 017 8 302 017 2020 Grunnskule 17 969 353 8 806 137 20 000 354 9 677 252 9 677 252 9 677 252 9 677 252 21 50 Skulefritidsordnin 750 502-48 068-14 904 11 334 11 334 11 334 11 334 2151 SFO - funks'onshemma 675 765 0 503 520 0 0 0 0 2220 Skulelokale -25 485 0 0 579 997 579 997 579 997 579 997 2230 Skulesk ss 78 389 75 000 75 000 85 000 85 000 85 000 85 000 2105 Leirvik skule 19 448 524 8 833 069 20 563 970 10 353 583 10 353 583 10 353 583 10 353 583 2020 Grunnskule 6 861 679 2 788 239 6 709 812 3 244 314 3 244 314 3 244 314 3 244 314 2150 Skulefritidsordnin 198 092 28 586 41 208 64 392 64 392 64 392 64 392 2151 SFO - funks'onshemma 77 958 0 174 788 0 0 0 0 2220 Skulelokale 0 0 0 120 600 120 600 120 600 120 600 2230 Skulesk ss 2 378 25 000 25 000 25 000 25 000 25 000 25 000 2106 Litlabø skule 7 140 107 2 841 825 6 950 808 3 454 306 3 454 306 3 454 306 3 454 306 2020 Grunnskule 12 505 638 6 542 795 13 895 251 7 406 077 7 406 077 7 406 077 7 406 077 2150 Skulefritidsordnin 54 624 116 912 150 578 230 539 230 539 230 539 230 539 2151 SFO - funks'onshemma 364 841 0 451 878 0 0 0 0 2220 Skulelokale -556 0 0 187 577 187 577 187 577 187 577 2230 Skulesk ss 295 495 250 000 250 000 370 000 370 000 370 000 370 000 2107 Rommetveit skule 13 220 042 6 909 707 14 747 707 8 194 193 8 194 193 8 194 193 8 194 193 2020 Grunnskule 8 549 417 3 695 140 9 243 340 4 265 331 4 265 331 4 265 331 4 265 331 2150 Skulefritidsordning 192 591-33 556-15 436 14 505 14 505 14 505 14 505 2151 SFO - funks'onshemma 0 0 231 894 285 683 285 683 285 683 285 683 2220 Skulelokale -12 000 0 0 0 0 0 0 2230 Skulesk ss 137 756 175 000 175 000 175 000 175 000 175 000 175 000 2108 Sa vå skule 8 867 764 3 836 584 9 634 798 4 740 519 4 740 519 4 740 519 4 740 519 2020 Grunnskule 15 038 357 6 429 956 15 932 650 7 456 851 7 456 851 7 456 851 7 456 851 2150 Skulefritidsordnin -76 048 61 744 62 565 194 210 194 210 194 210 194 210 2151 SFO - funks'onshemma 574 393 0 322 208 0 0 0 0 2220 Skulelokale 5 832 0 0 410 383 410 383 410 383 410 383 2230 Skulesk ss 172 110 150 000 150 000 215 000 215 000 215 000 215 000 2109 rødnalio skule 15 714 644 6 641 700 16 467 423 8 276 444 8 276 444 8 276 444 8 276 444 2020 Grunnskule 32 537 224 14 458 078 34 418 843 11 186 339 11 186 339 11 186 339 11 186 339

Spesifikasjon nettoramme oppvekst 0k. lan r.ansvar / teneste drift Reknesk 2008 Buds ett Buds ett 2009 opph. 2009 rev. 2130 Vaksenopplærin -1 529 0 149 727 0 0 0 0 2131 Vaksenopplærin innvandrarar 1 208 797 3 212 436 3 314 601 2 787 149 2 787 149 2 787 149 2 787 149 2132 Anna vaksenopplærin 1 025 633 1 455 052 1 455 052 1 512 494 1 512 494 1 512 494 1 512 494 2220 Skulelokale -50 918 0 0 476 194 476 194 476 194 476 194 Buds ett 2010 Buds ett 2011 Buds ett 2012 Buds ett 2013 2230 Skulesk ss 776 179 825 000 825 000 0 0 0 0 2120 Stord un domsskule 35 495 386 19 950 566 40 163 223 15 962 176 15 962 176 15 962 176 15 962 176 2020 Grunnskule 13 933 052 6 203 489 15 407 702 6 567 814 6 567 814 6 567 814 6 567 814 2220 Skulelokale 5 548 0 0 584 131 584 131 584 131 584 131 2230 Skulesk ss 193 703 200 000 200 000 200 000 200 000 200 000 200 000 3810 Komm.idrettsb o idrettsanle 18 669 20 776 20 776 30 943 30 943 30 943 30 943 2121 N sæter ungdomsskule 14 150 972 6 424 265 15 628 478 7 382 888 7 382 888 7 382 888 7 382 888 2020 Grunnskule 23 451 69 621 315 166 5 679 615 5 679 615 5 679 615 5 679 615 2220 Skulelokale -10 151 261 0 0 398 076 398 076 398 076 398 076 2122 Nordb gda ungdomsskule -10 127 810 69 621 315 166 6 077 691 6 077 691 6 077 691 6 077 691 2010 Førskule basis/barneha e 442 518 181 690 310 340 234 223 234 223 234 223 234 223 2110 S rka tilbod førskulebarn 460 379 0 389 030 0 0 0 0 2112 Spes. ed.h'elp førskuleborn 39 116 0 260 775 0 0 0 0 2210 Førskulelokale o sk ss 0 0 0 86 000 86 000 86 000 86 000 2730 Kommunalt s sselset in stiltak 28 915 27 312 27 312 27 312 27 312 27 312 27 312 2201 Furul barnehage 970 928 209 002 987 457 347 535 347 535 347 535 347 535 2010 Førskule basis/barneha e 1 205 369 862 518 882 473 716 751 716 751 716 751 716 751 2110 St rka tilbod førskulebarn 403 498 0 691 254 0 0 0 0 2112 Spes.ped.h'elp førskuleborn 212 137 0 130 444 0 0 0 0 2210 Førskulelokale o sk ss 0 0 0 36 000 36 000 36 000 36 000 2730 Kommunalt s sselsetin stiltak -41 642 0 0 0 0 0 0 2202 Sa vå /Litlabø barneha e 1 779 362 862 518 1 704 171 752 751 752 751 752 751 752 751 2010 Førskule basis/barneha e 1 370 060 1 352 208 1 497 799 1 747 225 1 747 225 1 747 225 1 747 225 2110 S rka tilbod førskulebarn 1 022 448 0 596 867 0 0 0 0 2112 Spes.ped.ftelp førskuleborn 279 162 0 604 837 0 0 0 0 2210 Førskulelokale o sk ss 0 0 0 215 000 215 000 215 000 215 000 2730 Kommunalt s sselsetin stiltak -11 016 0 0 0 0 0 0 2203 Skogatufto barneha e 2 660 654 1 352 208 2 699 503 1 962 225 1 962 225 1 962 225 1 962 225

Spesifikasjon nettoramme oppvekst fak. lan 2010 2204 r.ansvar I teneste drift Førskule basis/barneha e Nordb gda barnehage Reknesk 2008-9 408-9 408 Buds ett 2009 opph. 0 0 Buds ett 2009 rev. 0 0 Buds ett 2010 0 0 Buds ett 2011 0 0 Budsett 2012 0 0 Buds'ett 2013 2010 Førskule (basis/barneha e 551 703 441 570 480 058 410 283 410 283 410 283 410 283 2110 S rka tilbod førskulebarn 77 750 0 297 500 0 0 0 0 2112 Spes.ped.h.elp førskuleborn 47 780 0 218 929 0 0 0 0 2210 Førskulelokale o sk ss 0 0 0 80 000 80 000 80 000 80 000 2730 Kommunalt s sselsetin stiltak -4 715 0 0 0 0 0 0 2205 Trodlahau en barneha e 672 518 441 570 996 487 490 283 490 283 490 283 490 283 2010 Førskule basis/barneha e 155 997 64 743 73 548 104 716 104 716 104 716 104 716 2110 St rka tilbod førskulebarn 152 444 0 320 208 0 0 0 0 2112 Spes.ped.ftelp førskuleborn 774 347 0 906 434 0 0 0 0 2210 Førskulelokale o sk ss 0 0 0 81 000 81 000 81 000 81 000 2730 Kommunalt s sselsetin stiltak -1 722 0 0 0 0 0 0 2208 T'ødnalio barneha e 1 081 066 64 743 1 300 190 185 716 185 716 185 716 185 716 2021 PPT-teneste runnskule 4 473 488 4 692 332 4 884 183 5 052 295 5 052 295 5 052 295 5 052 295 2320 Føreb ".skule- o helsest.teneste 6 158 486 5 890 277 6 899 670 7 277 445 7 277 445 7 277 445 7 277 445 2321 Jordmorteneste 406 503 413 696 424 412 431 677 431 677 431 677 431 677 2322 Helsestas'on for un dom 119 930 257 792 257 792 160 400 160 400 160 400 160 400 2335 Utekontakt 1 129 849 1 109 315 1 223 728 1 291 038 1 291 038 1 291 038 1 291 038 2336 Førebyg 'ande arbeid barn/un e 721 907 1 075 474 1 101 589 877 149 877 149 877 149 877 149 2510 Sosial og føreby 'ande 13 010 163 13 438 886 14 791 374 15 090 004 15 090 004 15 090 004 15 090 004 2440 Barnevernteneste 5 547 514 6 013 633 6 505 773 6 376 256 6 376 256 6 376 256 6 376 256 2441 Sakkunnin bistand 0 392 403 392 403 391 120 391 120 391 120 391 120 2510 Barneverntiltak i familien 1 614 823 451 153 451 153 1 180 835 1 180 835 1 180 835 1 180 835 2511 Støttekontakt 166 157 255 192 255 192 121 334 121 334 121 334 121 334 2512 SFO friplass 232 692 139 100 139 100 139 100 139 100 139 100 139 100 2513 Besøksheim 1 092 081 786 061 786 061 1 440 951 1 440 951 1 440 951 1 440 951 2514 Barneha e 306 817 281 500 281 500 281 500 281 500 281 500 281 500 2520 Barneverntiltak utafor familien 511 701 315 006 315 006 314 891 314 891 314 891 314 891 2521 Institus'on 3 495 443 2 507 436 2 642 436 1 360 860 1 360 860 1 360 860 1 360 860 2522 Besøksheim 107 499 220 086 220 086 220 086 220 086 220 086 220 086 2523 Fosterheim 4 303 581 5 520 883 5 520 883 5 520 700 5 520 700 5 520 700 5 520 700 0 0

Spesifikasjon nettoramme oppvekst Samia nettoramme 255 718 014 278 303 269 289 734 512 315 899 540 315 099 540 313 399 540 312 899 540

Øk. an 1150 Samandrag nettoramme for RHO komiteen r.ansvar himeste drift Utviklingsgruppa Aktivisering eldre og funksjonshemma Støttekontaktar Trygghetsalarm Pleie, omsorg, hjelp i heimen Avlastning i heimen Anna hjelp i heimen Brukarstyrt personleg assistent Kommunale sysselsettingstiltak 'Reknesk BudS Buds ett Buds ett Buds ett.: Buds ett Buds ett 2013 1 216 510 7 634 902 5 534 438 0 157 092 498 5 691 021 0 3 758 750 1 177 704 2540 Sum heimebaserte tenester 2530 Institusjon 2303 Aktivitet/rehabilitering 180 889 313 49 605 406 7 423 931 2410 Legeteneste 2510 Sosial og førebyggjande 2515 NAV kommune 2660 Kundetorg 9999 Tilleggsløyving 10 289 688 7 906 666 25 659 362 3 186 947 100 000 Sum nettoramme 226204 13949 996 252 031 593 272627 823'..*78,12762:3 261202,823 286 277 823

Spesifikasjon nettorammerho 0k. lan 2320 2330 r.ansvar / teneste drift Føreb..skule- o helsest.teneste Føreb 'ande arbeid helse o sosial Rekneska 2008-1 903 000-1 529 197 Buds ett 2009 opph. 0 0 Buds ett 2009 rev. 2331 Nærin smiddeltils n 53 721 0 0 45 000 45 000 45 000 45 000 2334 Mil'øretta helsevern 891 415 1 514 368 1 552 612 921 510 921 510 921 510 921 510 2344 Ps kiatriteneste -1 952 000 2412 Le eteneste Leirvik 16 385 0 0 0 0 o 0 2540 Pleie, omsor, h'el i heimen -4 310 516-440 000-871 089 0 0 0 0 2610 Institus'onslokale o o 0 250 000 250 000 250 000 250 000 2730 Kommunalt s sselset'in stiltak -352 000 0 0 0 o o 0 1150 Utviklin s ru a -9 085 192 1 074 368 681 523 1 216 510 1 216 510 1 216 510 1 216 510 2530 Pleie,omsor,ftel i institus'on 41 191 831 41 437 166 45 324 621 49 269 021 49 269 021 49 269 021 49 269 021 2531 Avlastnin so hald i institusbn -384 013-345 200-345 200-345 200-345 200-345 200-345 200 2540 Pleie, omsor, h'el i heimen 816 743 1 179 025 1 075 508 681 585 681 585 681 585 681 585 2730 Kommunalt s sselset in stiltak 87 276 73 698 41 371 0 0 0 0 2301 Stord s'ukeheim 41 711 837 42 344 689 46 096 300 49 605 406 49 605 406 49 605 406 49 605 406 1202 Kantine -3 738 0 0 0 0 0 0 2340 Aktiviserin eldre o funks'onshemma 26 242 0 0 0 0 o 0 2346 Trans ortteneste 501 187 499 909 509 094 513 051 513 051 513 051 513 051 2410 Dia nose,behandlin,rehabiliterin 4 734 486 5 753 083 5 780 913 6 025 366 6 025 366 6 025 366 6 025 366 2530 Pleie,omsor,h'el i institus'on -2 563 0 o o o o 0 2543 Anna h'el i heimen 455 833 423 777 428 910 473 210 473 210 473 210 473 210 3802 S m'ehallar 0 223 088 0 0 0 0 0 3810 Komm.idrettsb o idrettsanle 71 674 0 223 088 412 304 412 304 412 304 412 304 2303 Aktivitet/rehabiliterin 5 783 121 6 899 857 6 942 005 7 423 931 7 423 931 7 423 931 7 423 931 2347 Støttekontaktar 916 641 0 585 654 0 0 o 0 2530 Pleie,omsor,ftelp i institus'on 3 212 0 o o o o 0 2540 Pleie, omsor, h'el i heimen 33 738 318 6 596 140 27 783 999 7 490 380 7 490 380 7 490 380 7 490 380 2541 Avlastnin i heimen 146 561 0 11 083 0 o o 0 2544 Brukarst rt ersonle assistent 16 593 o o o o o o 2730 Kommunalt s sselset'in stiltak 0 o o 0 o o o 2310 Område Sentrum 34 821 325 6 596 140 28 380 736 7 490 380 7 490 380 7 490 380 7 490 380 2321 Jordmorteneste 1 956 o o o o o 0 2340 Aktiviserin eldre o funks'onshemma 5 650 515 6 082 315 6 411 164 6 767 992 6 767 992 6 767 992 6 767 992 2347 Støttekontaktar 2 287 293 0 2 554 975 0 0 0 0 0 0 Buds ett 2010 0 0 Buds ett 2011 0 o Suds ett 2012 0 o Buds ett 2013 0 0

Spesifikasjon nettoramme RHO fak. lan 2530 r.ansvar t teneste drift Pleie,omsor,h'el i institus'on Rekneska 2008-9 102 Buds ett 2009 opph. 0 Buds ett 2009 rev. 0 ' Buds ett 2010 2540 Pleie, omsor, Kel i heimen 47 386 942 35 511 760 49 737 302 42 199 003 42 199 003 42 199 003 42 199 003 2541 Avlastnin i heimen 4 456 011 0 4 329 701 0 0 0 0 2544 Brukarst rt ersonle assistent 404 988 547 708 547 708 543 334 543 334 543 334 543 334 2730 Kommunalt s sselset in stiltak 26 349 0 o o o o o 2320 Område Sa vå 60 204 952 42 141 783 63 580 850 49 510 329 49 510 329 49 510 329 49 510 329 2340 Aktiviserin eldre o funks'onshemma 823 436 0 0 866 910 866 910 866 910 866 910 2347 Støttekontaktar 667 667 o 405 162 0 o o 0 2530 Pleie,omsor,h'el i institus'on 322 171 0 0 0 0 0 0 2531 Avlastnin so hald i institusbn 1 252 0 0 0 0 0 o 2540 Pleie, omsor, h'el i heimen 40 487 063 4 957 885 36 737 472 5 635 071 5 635 071 5 635 071 5 635 071 2541 Avlastnin i heimen 499 265 0 229 632 0 0 0 0 2610 Institus'onslokale 19 726 0 0 0 0 o 0 2730 Kommunalt s sselset in stiltak -7 867 0 0 0 0 0 0 2330 Område Nordb da 42 812 713 4 957 885 37 372 266 6 501 981 6 501 981 6 501 981 6 501 981 2410 F siotera euttenester 1 205 250 1 200 000 1 200 000 1 300 000 1 300 000 1 300 000 1 300 000 2411 Le evakt 1 931 463 2 057 234 2 057 234 2 349 042 2 349 042 2 349 042 2 349 042 2412 Le eteneste Leirvik 6 931 265 6 995 080 7 038 381 6 504 820 6 604 820 6 679 820 6 754 820 2415 Le eteneste Sa vå 362 593-76 665-76 665-114 174-114 174-114 174-114 174 2410 Le eteneste 10 430 571 10 175 649 10 218 950 10 039 688 10 139 688 10 214 688 10 289 688 2323 Vaksinas'on -66 430-12 884 5 486-208 416-208 416-208 416-208 416 2330 Føreb 'ande arbeid helse o sosial 418 856 420 247 0 120 000 120 000 120 000 120 000 2332 Edruskapsvern 1 048 528 2 044 524 2 087 667 1 620 967 1 620 967 1 620 967 1 620 967 2333 Krisesenter 100 600 100 000 100 000 100 000 100 000 100 000 100 000 2334 Mil'ø retta helsevern 3 526 0 0 0 0 0 0 2344 Ps kiatriteneste 1 870 838 2 304 982 2 474 512 2 361 618 2 361 618 2 361 618 2 361 618 2420 Sosial råd 'evin o rettleiin 776 662 814 754 851 524 826 247 826 247 826 247 826 247 2422 Fl ktnin eteneste 163 932 o o 0 o o o 2423 Meklin -4 235 o o 0 o o o 2431 Tiltak utanfor institus'on 1 870 708 2 542 292 2 616 808 3 086 250 3 086 250 3 086 250 3 086 250 2513 Besøksheim 1 706 0 0 0 0 o o 2523 Fosterheim 139 0 0 0 0 o o 2510 Sosial o føreb 'ande 6 184 830 8 213 915 8 135 997 7 906 666 7 906 666 7 906 666 7 906 666 2420 Sosial råd 'evin o rettleiin 6 461 934 6 431 825 6 685 374 7 164 672 7 164 672 7 164 672 7 164 672 0 Buds ett 2011 0 Buds ett 2012 0 Suds ett 2013 0

øk. tan 2422 Fl ktnin eteneste 2430 Tilbod erson med rus roblem 2730 Kommunalt s sselsef in stiltak 2750 Introduks'onsordnin 2760 Kvalifiserin sordnin 2810 Økonomisk sosialftel 2830 Tilskot/formidlin slån Husbanken 2515 NAV kommune 1200 Administras'on 2427 Bevil nin o sk.enkekontroll 2540 Pleie, omsor, h'el i heimen 2730 Kommunalt s sselsefin stiltak 3920 Trudomssamfunn 2660 Kundetor 2340 Aktiviserin eldre o funks'onshemma 2347 Støttekontaktar 2349 T hetsalarm 2530 Pleie,omsor,h'elp i institus'on 2540 Pleie, omsor, h'elp i heimen 2541 Avlastnin i heimen 2543 Anna h'el i heimen 2544 Brukarst rt ersonle assistent 2730 Kommunalt s sselsefin stiltak 2661 Kundetor - fordelin 9999 Tille slø vin r.ansvar I teneste drift 3099 RHO - Tille s/n e lø vin ar Sum nettoramme 226 204 411 236 949 996 252 031 593 272 027 823 278 127 823 281 202 823 286 277 823 Formannskapet: 2540 Tilskot ressurskrevjande brukara -15 570 000-13 000 000-18 060 000-18 300 000-18 300 000-18 300 000-18 300 000

Spesifikasjon nettoramme NMK Side 1 av 3

Spesifikasjon nettoramme NMK Side 2 av 3

Spesifikasjon nettorammenmk 1 0k. lan r.ansvar / teneste Rekneska Buds ett Buds ett Buds ett Buds ett Buds ett Buds ett 2 drift 2008 2009 opph. 2009 rev. 2010 2011 2012 2013 120 3341 Fortau, gang- og sykkelsti -4 250 0 0 0 0 0 121 3600 Natur - og friluftsliv -14 292 0 0 0 0 0 122 4150 Næring 2 900 570 3 440 000 3 490 000 2 900 000 2 900 000 2 900 000 2 900 000 123 Sum ramme 30 024 506 30 649 547 31.779.380 34 291 337. 34291 337 34 291 337 34 291 337 124 Tekniske tenester overf andre områder 33 518 888 45 982 608 45 982 608 125 VAR overf eige føretak -96 603-717 -717 Side 3 av 3

STORD KOMMUNE Nordbygdo ungdomsskule Rådmannen sitt framlegg til Budsjett og økonomiplan 2010-2013 Betalingssatsar

Økonomiplan 2010-1013 Betalingssatsar 2010 Innhald: Avgifter som skal bli vedteken av kommunestyret Side Kommunale eigedomsgebyr 1 Gebyr for regulerings- byggjesaks og oppmålingshandsaming 8 Betalingssatsar for feiing og tilsyn 24 Avgifter som skal bli vedtekne av komiteane Betalingssatsar for plass i kommunale bamehagar 25 Betalingssatsar for plass i skulefritidsordninga 26 Betalingssatsar for plass i Stord kulturskule 27 Betalingssatsar for omsorgstenester 28 Betalingssatsar for kommunale parkeringsplassar 29 Leigesatsar for utleige av skulebygg i helger/overnatting 30

AVGIFTER som skal bli vedtekne av kommunestyret

Kommunale eigedomsgebyr 2010 Kommunestyret vedtek fylgjande betalingssatsar/endringar i eigedomsgebyr frå 01.01.2010: 1.Vassavgift 2.Avløpsavgift 3.Slamtøming 4.Renovasjon Årsavgift vanleg bustad Tilknytingsavgift Årsavgift vanleg bustad Tilknytingsavgift Årsavgift bustad (4 m3) Årsavgift fritidsbustad (4 m3) Standard løysing SIM Kommunal eigendel auke kr 238,- frå kr 2 775,- til kr 3 013,- uendra kr 15.000,- auke kr 280,- frå kr 3 315,- til kr 3 595,- uendra kr 15.000,- opp kr 30,- frå kr 670,- til kr 700,- opp kr 20,- fiå kr 340,- til kr 360,- auke 100,- frå kr 1 565,- til kr 1 665,- auke 25,- frå kr 50,- til kr 75,- Endringar for vanleg bustad: Auke eks mva: kr 643,- ( 8,35 %) C:\Documents and Settings\ tla \ Local Settings \Temporary Internet Files\Content.IE5\4LUNO5E3\Kommunale eigedomsgebyr 2010 A[1].doe

OVERSIKT KOMMUNALE EIGEDOMSGEBYR 2010 Av iftssatsar for vatn o avl Avgiftene er gruppert etter bygningsgrupper Norsk standard (NS) 3457. i nasjonalt register for bygningar (GAB) og Avgifta vert berekna ut frå bruksareal, pr. bygning/bustadeining. Ved bruk av vassmålar vert abonnementsavgift med tillegg av forbruk etter målar/stipulert forbruk lagt til grunn for avgifter for vatn og avløp. Det vert rekna ei abonnementsavgift Meirverdiavgift kjem i tillegg. for kvar bustadeining. Vatn og avløp etter målt mengde (m3) Vatn: Kr. 11,27 (10,60) Avløp: Kr. 13,13 (12,20) Årsavgifter Avgifta vert rekna etter stipulert eller målt forbruk. Abonnementsavgifta er den same enten ein får avgifta rekna etter stipulert eller målt forbruk. Meirverdiavgift kjem i tillegg. Bustader bygningsgruppe 11: Einebustad. Årsavgift for bueining opptil 60 m2 bruksareal utan vassmålar: Årsavgift for bueining frå 61 m2 inntil 200 m2 bruksareal utan vassmålar: For bueining over 200 m2 bruksareal utan vassmålar. Tillegg pr. m2: Vatn: Kr. 13,20 Avløp: Kr. 13,80 C:\Documents and Settings\tla \ Local Settings\Temporary Internet Files\Content.IE5\4LE701-1IB\Oversikt kommunale eigedomsgebyr 2010[1].doc

Bustader bygningsgruppe 12-14: Tomannsbustad, rekkehus, større bustadbygg. Eigedomsavgift pr. bustadeining. Årsavgift for bueining opptil 60 m2 bruksareal utan vassmålar: Årsavgift for bueining frå 61 m2 inntil 200 m2 bruksareal utan vassmålar: For bueining over 200 m2 bruksareal utan vassmålar. Tillegg pr. kvm.: Vatn: Kr. 13,20 Avløp: Kr. 13,80 Ved bruk av vassmålar vert det rekna ei abonnementsavgift for kvar bustadeining. Bygning for bufeilesskap bygningsgruppe 15: Bu- og servicesenter, studentheim og liknande. Årsavgift for inntil (pr.) 4 hyblar utan vassmålar: C:\Documentsand Settings\tla \Local Settings\Temporary Internet Files\Content.IE5\4LE7OHIB\Oversikt kommunale eigedomsgebyr 2010[1].doc

Hytte/fritidshus, bygningsgruppe 16-17, og tappepunkt. Industri næringsdrivande o.i., bygningsgruppe 18, 21-44. Forretning, verksemd, kontor, driftsbygning, naust o.l. 61-200 m2: Forretning, verksemd, kontor, driftsbygning, m2: naust o.l. over 200 m2 bruksareal; tillegg pr. Vatn: Kr. 13,20 Avløp: Kr. 13,80 C:\Documents and Settings\tla \Local Settings\Temporary Internet Files\ContentIE5\4LE7OHIB\Oversikt kommunale eigedomsgebyr 2010[1].doc

Industri 0.1 over 200 mz bygningsgruppe 21-84 etter målt forbruk. (Krav om vassmålar). Vatn Abonnementsavgift Kr. 6 186,- (5 592,-) Avløp Abonnementsavgift Kr. 7 544,- (6 884,-) Halv abonnementsavgift for industri o.l. over 200 m2: Ved lite vassforbruk kan det etter søknad gjevast halv abonnementsavgift. Vilkår er eit gjennomsnittleg forbruk siste 3 år på mindre enn 100 m3/år. Vatn og avløp etter målt mengde (m3): Vatn: Kr. 11,27 (10,60) Avløp: Kr. 13,13 (12,20) Årsavgifta vert rekna frå og med månaden etter at eigedomen er tilknytt kommunalt leidningsnett. Tilkn tin sav ifter For tilknyting til kommunal vassforsyning eller avløp, må det søkjast på særskilt skjema. Søknad må vera godkjent og avgifta betalt før tilknyting skjer. Eingongsgebyr for tilknyting vert likt for alle abonnentar med inntil 2" tilknytingsleidning til vatn. Ved tilkopling med større dimensjonar, vert det rekna tillegg i avgifta. 3.1 Bustader/Fritidsbygg Vatn: Kr. 15 000,- (12 500,-) Avløp: Kr. 15 000,- (12 500,-) 3.2 Industribygg Vatn: Kr. 15 000,- (12 500,-) Avløp: Kr. 15 000,- (12 500,-) 3.3 Større leidningsdimensjon, tillegg i avgifta 3-4" leidning: Kr 18 000,- (15 000,-) 5-6" leidning: Kr 36 000,- (30 000,-) 34 Naust/tappepunkt Vatn: Kr. 15 000,- (12 500,-) Avløp: Kr. 15 000,- (12 500,-) 3.5 Mellombelse tilkoplingar Ingen tilknytingsgebyr. Alle kostnader med tilkopling/fråkopling skal dekkjast av eigar/festar av eigedomen. Mellombels tilknyting gjeld for opp til eitt år. I særskilde høve kan ein søkja om vidareføring. Meirverdiavgift kjem i tillegg. C:\Documentsand Settings\tla \Local Settings\Temporary Internet Files\Content.IE5\4LE7OHIB\Oversikt kommunale eigedomsgebyr 2010[1].doc

Renovas-onsav ifter Sunnhordland Interkommunale Miljøverk (SIM) er skipa for å ivareta innhentinga og avfallsdeponeringa i distriktet. Føremålet med kjeldesortering er å ta vare på ressursane i avfallet, og unngå miljøulemper på fyllplassen. Alle husstandar skal sortera avfallet i tre grupper: Bio-avfall Papiravfall Restavfall Grunnlag av avgifta: Gjeld eigedom med fast busetnad. Meirverdiavgift kjem i tillegg. Avgift Standardløysing Abonnementsgebyr bustad Kr. 541,- (516,-) Kr. 541,- (516,-) Abonnementsgebyr hytter Kr. 810,- (745,-) B1 Bioavfall 140 Kr. 333,- Kr. 333,- P1 Papir 140/4 Kr. 166,- Kr. 166,- P2 Papir 240/4 Kr. 278,- P3 Papir 600/4 Kr. 773,- R1a Restavfall 140/4 Kr. 415,- (350,-) R1b Restavfall 140/2 Kr. 990,- (840,-) R2a Restavfall 240/4 Kr. 700,- (600,-) Kr. 700,- (600,-) R2b Restavfall 240/2 Kr. 1 700,- (1 440,-) R3a Restavfall 660/4 Kr. 1 950,- (1 650,-) R3b Restavfall 660/2 Kr. 4 700,- (3 960,-) Totalt for husstand som vel standardtøysing: Kr. 1 740,- (1 615,-) S Sekkerenovasjon/fritaksdunk etter søknad: Kr. 1 000,- (849,-) (abonnementsgebyr kjem i tillegg.) Ekstrasekk per stk.: Kr 36,- (32,-) Kontrakt om heimekompostering gjev reduksjon i avgifta på kr. 333,-. Felles bruk av dunkar kan gjev ytterlegare reduksjon. Det kan søkjast om fritak for dunkavgift ved bruksendring av eigedomen. Eventuelt fritak vert gjort gjeldande frå første terminskifte. Fritak for grunngebyr kan berre innvilgast ved varig ikkje bruk av eigedomen. Glas: Glas-/ miljøstasjonar med gratis innlevering, er utplassert på sentrale stader rundt om i kommunen. Plast: Mjukplast kan leverast på miljøstasjonen utan avgift for private. Døme mjukplast: Plastposar, plastsekker, tynn emballasjeplast, plastomslag til blad o.l. Det er eigne sekker for dette føremålet som kan hentast hjå kommunen. C:\Documents and Settings\tla \Local Settings\Temporary Internet Files\Content.IE5\4LE701-1IB\Oversikt kommunale eigedomsgebyr 2010[1].doc 6

Miljøavfall: Miljøavfall kan i tillegg til levering i Svartasmoget, leverast inn på Statoil, Bjelland. Innlevering av miljøavfall kostar ikkje noko ekstra for private. Fritak kjeldesortering: Det kan søkjast om fritak for kjeldesortering ved spesielle tilhøve, t.d. sjukdom/funksjonshemming. Det kan då gjevast løyve til å levera usortert avfall, med innlevering kvar 14. dag. Mykje avfall i periodar: Ekstra sekker kan kjøpast hos kommunen til ei kvar tid gjeldande pris. Henting på dei dagane som er reservert for restavfall. Deling av dunkar / fakturering: Det er høve til å dela dunkar med nabo eller andre for å få ei lågare avgift pr. husstand. Abonnementsgebyr: Det vert rekna eit abonnementsgebyr for kvar abonnementseining, d.v.s. kvar sjølvstendig hus/ husvære/ bueining/ verksemd/ hytte/ fritidshus m.m., med eige eller felles kjøkken/kantine. T min slamavskirar Årsavgift: Heilårsbustad (tøming annakvart år.) Hytte/fritidshus (tøming kvart 4. år): Minireinseanlegg skal ha tøming kvart år. Kr. 700,- Kr. 360,- (670,-) (340,-) Tankstorleik Årsavgift Heilårsbustad 0-4,0 m3 (ein husstand) 4,1-9,5 m3 (ein husstand) 9,6-16,5 m3 (ein husstand) Felles tank uavhengig av volum, avgift per husstand Kr. 700,- Kr. 877,- Kr. 1 713,- Kr. 556,- (670,-) (836,-) (1 634,-) (530,-) Fritidshus 0-4,0 m3 Kr. 360,- (340,-) Felles tank uavhengig av volum, Kr. 276,- (260,-) avgift per fritidshus Ekstra tøming/tilleggsarbeid vert fakturert direkte frå SIM. MVA kjem i tillegg. Det er ikkje utarbeidd særskilt avgiftsgrunnlag for avfallsavgift og slamtøming, då dette vert utført som leigd teneste av Sunnhordland Interkommunale Miljøverk (SIM). Kommunal kostnad går fram av driftsbudsjettet. C:\Documents and Settings\tla \Local Settings\Temporary Internet Files\Content.IE5\4LE7OHIB\Oyersikt kommunale eigedomsgebyr 2010[1].doc

- GEBYRREGULATIV FOR REGULERING BYGGESAK OG OPPMÅLING 2010 GEBYRSATSAR 2010 FOR HANDSAMING AV REGULERINGS-, BYGGESAKS- OG OPPMÅLINGSSAKER Generelt Dette gebyrregulativ er fastsett av Stord kommunestyre og er heimla 109 i Plan- og bygningslova 15-9 i forskrift om endring i forskrift om gjenvinning og behandling av avfall (avfallsforskrifta) 3 i forskrift om utslepp av sanitært avløpsvatn frå mindre avløpsanlegg i Stord og Fitjar vedteken 29.10.08 32 i Lov om eigedomsregistrering (matrikklelova) 5-2 i lov om kartlegging, deling og registrering av grunneigedom (delingslova) av 23. juni 1978 med endringar sist ved lov av 4. august 1995. (for saker som skal gjennomførast etter gamal lov) 7 i lov om eigarseksjonar av 20. mars 1997. 1 Verknad Regulativet gjeld frå 1. januar 2010, og erstattar tidlegare gjeldande regulativ. Regulativet gjeld for alle saker som er komne inn etter denne dato, med dette og meint endringar av søknader under handsaming, løyve, godkjenning av føretak, ansvarsrettar og dispensasjonar. 2 Betalingsplikt Den som får utført tenester etter dette regulativ, skal betale gebyr i samsvar med satsane og retningslinene i regulativet. Gebyrkravet vert sendt til tiltakshavar, rekvirent eller den som har bede om å få utført aktuelt arbeid. Det fastsette gebyr skal betalast uavhengig av seinare endring, refusjon eller eventuell søknad om redusert gebyr/klage på gebyr. 3 Tidspunkt for gebyrfastsetting Gebyr vert fastsett etter dei satser som gjeld på det tidspunkt søknad, endringssøknad, melding, rekvisisjon eller fullstendig planforslag ligg føre. 4 Betalingstidspunkt Gebyret skal vera betalt innan 30 dagar rekna frå fakturadato. Ved for sein betaling kan kommunen krevja eit purregebyr i samsvar med gjeldande retningsliner.

Dersom ein kunde av ulike årsaker har betalt for mykje i gebyr, skal kommunen så snart tilhøvet er avklart, betala tilbake for mykje betalt gebyr. Det kan ikkje krevjast rentetillegg for dette. 5 Indeksregulering. Kommunestyret kan indeksregulere gebyret. 6 Soknader som vert trekt eller returnert 1. Ved skriftleg tilbaketrekking av eit planforslag før førstegangshandsaming er utført, vert det fastsett 50% av fullt gebyr. Det same gjeld når ei sak vert oppfatta som uaktuell, som følgje av manglande oppfølging av saka frå forslagsstillar. 2. For bygge- eller delesaker som vert returnert eller trekt, vert det fastsett eit minimumsgebyr på kr. 3.080,- (2500,-), unnateke der det går fram i dette regulativ at det ikkje skal betalast gebyr. 3. For byggesøknader, som vert trekt eller returnert før rammeløyve er gjeve, vert byggegebyret fastsett til 10% av ordinært gebyr, justert for minimumsgebyret. 4. For byggesøknader, som vert trekt etter at rammeløyve er gjeve men før løyve til igangsetting er gjeve, vert byggegebyret fastsett til 70% av ordinært gebyr, justert for minimumsgebyret. 5. Vert ein byggesøknad etter plan- og bygningslova 95b trekt innan tre veker etter at den er motteken i kommunen, vert det fastsett byggegebyr lik minimumsgebyret. 6. For bygge- eller delesaker, som vert returnert utan handsaming, og etterspurd dokumentasjon i mangelbrev ikkje er motteke innan nærare fastsett frist, vert fastsett eit minimumsgebyr på kr. 3.080,- (2500,-) 7. For byggesøknader som vert returnert utan handsaming, som følgje av manglande dokumentasjon, vert det ikkje fastsett gebyr. 8. Dersom ein byggesøknad vert trekt etter at løyve/igangsettingsløyve/samtykke er gjeve eller ved bortfall av løyve i samsvar med 96 1. ledd, vil det ikkje verta refundert gebyr. 9. Gebyr for godkjenning av føretak/ansvarsrettar/dispensasjonar vert ikkje refundert. 10. For seksjoneringssøknader, som vert trekt før vedtaket vert fatta, vert det rekna eit gebyr på 50% av handsamingsgebyret. 7 Søknader som fører til avslag Ved avslag på bygge- eller delesaker vert det fastsett eit gebyr på 60% av ordinært gebyr avgrensa nedover til minimumsgebyret på kr. 3.080,- (2500,-) Gebyr for godkjenning av ansvarleg søkjar vert fakturert uavhengig av avslag eller

godkj enning. Ved avslag på seksjoneringssøknader vert det rekna eit gebyr på 50% av handsamingsgebyret. 8 Urimeleg gebyr. Dersom gebyret openbart er urimeleg i høve til dei prinsipp som er lagt til grunn og det arbeidet og kostnadane kommunen har hatt, kan kommunen etter grunngjeven søknad redusera gebyret. Søknad om nedsetting av gebyret utset ikkje betalingsfristen. 9 Klagerett Gebyrregulativet er ei forskrift fastsett av kommunestyret med heimel i 109 i plan- og bygningslova og kan ikkje påklagast. Etter fovaltningslova kan bruken av regulativet påklagast til fylkesmannen i saker etter plan- og bygningslova og til den særskilde klagenenmda i Stord kommune for saker etter delingslova. REGULERINGSGEBYR. Regulativ for handsaming av private framlegg til regulerings- og delingssøknader inkl. tomtedelingsplanar og plan for utbygging, søknader om dispensasjon o.l. 1 Etter dette regulativet vert det kravd gebyr for handsaming av: - Framlegg til reguleringsplanar og endring av desse, pb1 4-1, 4-2, 12-8, 12-9, 12-10, 12-11 og 12-14. - Framlegg om mindre endring av reguleringsplanar, pb1 12-14. 2 Gebyrsatsar 2.1 For framlegg til reguleringsplanar og endring av slike skal det betalast eit handsamingsgebyr på kr.30.750,- (25.000,-). Gebyret skal vera betalt før saka vert lagt fram for 1.gongshandsaming i forvaltningsstyret. 2.2 Når planframlegg er vedteke lagt ut til offentleg ettersyn forfell eit arealgebyr til betaling. a. For reguleringsplanar opptil 10 daa b. For reguleringsplanar over 10 daa c. For endring av reguleringsplanar kr. 49.200,- (40.000,-) kr. 98.400,- (80.000,-) kr. 49.200,- (40.000,-) Arealgebyret skal vera betalt før planframlegget vert lagt fram for 2. gongshandsaming i fast utval for plansaker. 2.3 For planframlegg der dei mottekne plandata oppfyller kommunen sine krav til plankart, reguleringsføresegner og planomtale i digital form vert gebyret redusert med kr.24.600,-. (20.000,-) 2.4 For planar med krav om planprogram og konsekvensutgreiing skal det i tillegg til satsane i 2.1 og 2.2 betalast eit handsamingsgebyr på kr.20.000,- (ny) 2.5 For mindre, "bagatellmessige" endringar i reguleringsplanar, separate søknader om dispensasjon frå kommuneplan, reg.plan/utb.plan og for handsaming av tomtedelingsplan, plan for Vi

utbygging o.l. kr. 7.630,- (6.200,-) 2.5 For mindre endringar i reguleringsplanar som vert lagt fram for politisk handsaming kr. 13.780,- (11.200) 2.6 For handsaming av prinsippsøknader og søknader om å få starta arbeid med privat reguleringsplan kr. 13.520,- (11.000,-) 2.7 Planframlegg som berre omfattar spesialområde vem eller offentlege friområder vert friteke for å betala gebyr. GEBYRREGULATIV FOR BYGGE- OG DELESAKER 1 Generelt 1.1 Grunnlag Der det ikkje går fram anna, utgjer utrekningsgrunnlaget for gebyret bruksareal, BRA, i samsvar med NS 3940, med dei tillempingane som fylgjer av registreringsinstruks til GAB, avranda nedover til næraste m2. Det vert rekna bmksareal av alle etasjar. Der det ikkje går fram anna utgjer byggegebyret summen av gebyra for alle etasjane. For meldingssaker etter 81, 85 og 86a vert bruksareal (BRA) i samsvar med NS 3940 lagt til grunn for arealutrekninga. For overdekka areal (bygg eller deler av bygg som manglar vegger), vert bygd areal (BYA) lagt til grunn for arealutrekninga I tillegg til byggegebyr reknast gebyr for andre tenester som er knytt til søknaden, slik det går fram av dette gebyr. Når søknad om løyve også inneheld søknad om riving for oppføring av erstatningsbygg, vert det normalt ikkje fastsett gebyr for riving. Ved tilbygg/påbygg som takoverbygg, kamapp, terrassar, takterrassar, utviding av eksisterande terrassar og andre tiltak som fører til utviding av arealet, vert samla tilleggsareal lagt til grunn for gebyret. 1.2 Dispensasjon etter plan- og bygningslova 7 For søknad etter 93, unnateke pkt. b, d. e og g, der det samtidig og vert søkt om dispensasjon frå gjeldande plangrunnlag og for andre forhold som krev dispensasjon etter 7, vert det fastsett eit gebyr på kr. 4.800,- (3.900,-) Gebyr for dispensasjon kjem i tillegg til gebyr i bygge- og delesaker etter 2 14 og 22. 1.3 Stegvis handsaming etter 95a Etter 95a kan søknader delast opp i 2 trinn kvar for seg i rammeløyve og løyve til igangsetting. Dersom det er ønskje å dele løyve til igangsetting opp i meir enn 2 trinn, vert det for kvart ekstra trinn rekna gebyr på kr. 1.800,-

(1470,-) 1.4 Redusert gebyr Når særlege grunnar tilseier det, kan kommunen etter søknad heilt eller delvis gje fritak for betaling av gebyr til kommunen i ei konkret sak. Dette kan vere aktuelt i samband med t.d. mindre rehabiliteringsprosjekt som fører til betring av miljøet (tilbakeføring av fasade og liknande). Personlege/sosiale forhold som økonomi og helsetilstand reknast ikkje som særlege grunnar. 1.5 Igangsetting og teke i bruk utan løyve Ved igangsetting av arbeid før det ligg føre løyve, vert det ilagt eit tilleggsgebyr tilsvarande 100 % av ordinært byggegebyr. Dette gjeld og i saker med avslag. Dersom eit tiltak vert teke i bruk før det er gjeve mellombels bruksløyve eller ferdigattest, vert det gjeve eit tilleggsgebyr på kr. 3.075,- (2.500) 1.6 Endring av tiltak (revisjonar) Dersom endring av tiltak fører til vesentleg endring av gebyrgrunnlaget, vert det fastsett nytt gebyr for heile tiltaket, med eventuell refusjon, som går fram av 1.10. Til dømes: endring av areal, tal på bueiningar og liknande Ved mindre revisjon som krev nabovarsling, vert det eit gebyr på Ved mindre revisjon som ikkje krev nabovarsling, eller det ligg føre aktiv nabovarsling, vert det eit gebyr på Gebyr for mindre revisjon skal ikkje overstige gebyr for ny søknad/melding. kr. 4.230,- (3440) kr. 3.200,- (2600) 1.7 Fornying av søknad Ved fornying av søknad før bortfall av løyve (der søknadsgrunnlaget er uendra) betalast 50% av ny søknad. Minimumsgebyr kr. 3.590,- (2920) Maksimumsgebyr kr.68.000,- (56.000) Ved fornya søknad etter bortfall av løyve i samsvar med Plan- og bygningslova 96 1. ledd, betalast fullt gebyr som for ny sak. 1.8 Ferdigattest på eldre saker For utferding av ferdigattest for tiltak der det er gått meir enn 6 år etter at byggeløyve/løyve til igangsetting er gjeve, eller meir enn 2 år etter at det er gjeve mellombels bruksløyve for heile tiltaket, betalast eit gebyr på kr. 2.215,- (1800) 1.9 Tillegg p.g.a. mangelfull søknad (Gjeld og endring) Sakshandsamingsgebyr under 2 16 og 22 vert auka med 20% i saker der det vert meirarbeid på grunn av mangelfull søknad. Det vil seia saker der det må skrivast brev til ansvarleg søkjar/tiltakshavar/ heimelshavar om tilleggsdokumentasjon. Dette gjeld også saker der det vil vere naudsynt med synfaring eller særskilde møter før søknaden kan handsamast.

Ved manglar i førespurnad om mellombels bruksløyve/ferdigattest der det må skrivast brev vert det fastsett eit gebyr på kr. 2.215,- (1800) 2 Meldingssaker etter 81, 85, 86a 2.1 Tiltak etter 81 driftsbygningar i landbruket Driftsbygningar 0 200 m2 kr. 4.350,- (3720) Driftsbygningar over 200 m2 2.2 Tiltak etter 85 som for næringsbygg Mellombels eller transportable bygningar, konstruksjonar og anlegg, til dette høyrer campingvogner, telt, tivoli, sirkus rn.m. og innretningar for uteservering kr. 4.230,- (3440) Ved gjentatt handsaming (t d årlege tivoli, uteservering m.m.) kr. 2.215,- (1800) Mellombels brakkerigg, lager-/industrihaller inkl, tilbygg til desse med areal over 100 m2 reknast 50% av gebyr for næringsbygg ( 6). 2.3 Tiltak etter 86a Melding om mindre byggjearbeid vert redusert med 25%, der meldinga er godt dokumentert og ikkje krev ekstra opplysningar. Det vil seia saker der det ikkje er naudsynt å skrive brev til tiltakshavar om tilleggsdokumentasjon. Mindre byggjearbeid/tiltak på bebygd eigedom (jf. 9 i SAK): 0 15 m2 kr. 3.540,- (2800) 16 30 m2 kr. 5.350,- 31 50 m2 kr. 7.160,- 51 70 m2 kr. 8.980,- Bruksendring frå tilleggsdel til hovuddel kr. 4.230,- Skilt, reklameinnretning og liknande kr. 5.350,- Antennesystem med høgde inntil 5 m. kr. 5.350,- (4350) (5820) (7300) (3440) (3020) (3020) 2.4 Manglande tilbakemelding For tiltak godkj ent i samsvar med Pb1. 86a (mindre byggearbeid), som krev oppdatering av offentlege kart, skal tiltakshavar gje tilbakemelding seinast 4 veker etter at tiltaket er teke i bruk. Oppfølging vedk. manglande tilbakemelding fører til eit tilleggsgebyr på kr. 1030,- (840) 3 3.1 3.2 3.3 Nye bueiningar (søknadspliktig tiltak etter 93a) For 1. bueining kr.16.060,- (13060) Deretter pr. bueining over 50 m2 kr. 7.160,- (5820) Deretter pr. bueiningar under 50 m2 kr. 5.350,- (4350)

3.4 Hyblar (enkeltrom m/felles bad, etc.), campinghytter pr. eining. kr. 5.350,- (4350) 3.5 Fritidsbustader/hytte kr. 13.040,- (10600) 3.6 For institusjonar/omsorgsbustader m.m. med eigne bueiningar, vert fellesareal rekna som for næringsbygg og bueiningane som bustad. 4 Tilbygg/påbygg til bustader, fritidsbustader/hytte ( 93a) 4.1 0-15 m2 4.2 16-30 m2 4.3 31-50 m2 4.4 51-70 m2 4.5 71-100 m2 4.6 Over 100 m2 4.7 Innreiing av loft/kjellar som tilleggsrom til eksisterande bueining kr. 3.540,- (2880) kr. 5.350,- (4350) kr. 7.160,- (5820) kr. 8.980,- (7300) kr. 10.700,- (8700) kr. 14.300,- (11650) kr. 6.370- (5180) 5 Garasjar/naust/uthus ( 93a) Der garasje inngår som eigen del av bygning(ar) (bustad/kontor m.m.) vert det fastsett separat gebyr etter denne paragraf. 5.1 0-15 m2 kr. 3.540,- (2880) 5.2 16-30 m2 kr. 5.350,- (4350) 5.3 31-50 m2 kr. 7.160,- (5820) 5.4 51-70 m2 kr. 8.980,- (7300) 5.5 Over 70 m2 som for næringsbygg 6 Næringsbygg (erverv) ( 93a) 6.1 0-70 m2 6.2 71-150 m2 6.3 151-300 m2 6.4 301-500 m2 6.5 501-800 m2 6.6 801-1000 m2 6.7 For areal over 1000 m2 vert det rekna eit gebyr på Gebyret må likevel ikkje overstige kr. 600.000,-. (600000) 6.8 For stativhallar, overtrykkshallar, skur og veksthus, reknast 50 % av gebyr som for næringsbygg (erverv). 6.9 For innreiing av råbygg reknast 25% av gebyr for næringsbygg (erverv). kr. 12.520,- (10180) kr.17.900,- (14550) kr.26.800,- (21800) kr.35.850,- (29150) kr.44.650,- (36300) kr.54.120,- (44000) kr. 50,- pr. (41) m2 BRA 6.10 Innretning for uteservering kr. 9.040,- (7350) 7 Konstruksjonar eller anlegg ( 93a) I 4

7.1 Mindre anlegg (sjå og 16.1) 7.2 Større anlegg 7.3 Kommunaltekniske anlegg i grunnen (VA-anlegg) 7.4 Idretts-/sportsanlegg utan bygning/tribune t.d. fotball-, skeisebane o.l. Nærmiljøanlegg mloffentleg stønad er unnateke for gebyr. Forstøttingsmur går under 12. kr. 5.350,- (4350) kr. 10.700,- (8700) kr. 10.700,- (8700) kr. 12.550,- (10200) 8 Fasadeendring vesentlege reparasjonar o.l. ( 93b). Fasadeendring omfattar m.a. endring av vindauge, kledningsmateriale og taktekking, takoverbygg, karnapp, ark, takterrasse m.m. 8.1 Småhus (frittliggjande einebustader, tomannsbustader, rekkehus, småhus i grupper) pr. fasade Innsetjing av dør/vindauge inntil 2 m2 og minimum 4 meter frå nabogrense vert friteke for gebyr. 8.2 Større bygningar pr. fasade kr. 3.540,- (2880) kr. 7.160,- (5820) 8.3 Ved vesentleg endringar av planløysing, til dette høyrer og hovudombygging vert det eit gebyr på 50% av byggegebyr som for nybygg. 9 Bruksendring ( 93c) 9.1 For bruksendring betalast 25% av byggegebyr som gjeld for næringsbygg ( 6). 9.2 For bruksendring frå anna føremål til bustad betalast etter 3. 9.4 Fører bruksendring og til søknadspliktig arbeid, som handsamast i same Søknad, vert gebyret rekna ut i samsvar med 8.3 i regulativet. 10 Rivingssaker ( 93 d) 10.1 0-50 m2 10.2 51-200 m2 10.3 201-1000 m2 10.4 Over 1000 rif Når søknad om tiltak også inneheld søknad om riving for oppføring av erstatningsbygg på same staden, vert det ikkje tekegebyr for riving. kr. 1.810,- (1470) kr. 5.350,- (4350) kr. 7.920,- (6440) kr. 11.560,-(9400) 11 Oppdeling/samanfoying av brukseining i bustad m.m. ( 931) kr. 10.600,-(8630) 12 Innhegning mot veg/skilt og reklame og liknande( 93g) 12.1 Innhegning mot veg/skjermvegg/levegg 12.2 Forstøttingsmur under 2,5m høgde. kr. 3.540,- (2880) kr. 5.350,- (4350) 15

16 Diverse tiltak 16.1 For arbeid som ikkje kan bereknast etter ovannemnde satsar, her medrekna mellom anna innreiing av loft/kjellar i småhus, antenneanlegg, mobilstasjon, basseng, busskur, rømmingstrapper, lekeplassar, ballbingar, fotballplassar, brettrampar, sykkelbanar, endring av takkonstruksjon (som ikkje fører til auke i målverdig areal), mindre kaiar, flytebrygger m.m., betalast kr. 5.350,- (4350) 17 Førehandskonferanse ( 93 a) 17.1 Søknadspliktig tiltak ( 93) Ved etterfølgjande søknad eller melding vert samla gebyr redusert med kr.1.500,- kr. 3.280,- (2670)

18 Godkjenning av føretak/ansvarsrett 18.1 Lokal godkjenning av føretak med ansvarsrett kr. 2.680,- (2180) 18.2 Godkjenning av ansvarsrett når det ligg føre sentral el. lokal godkjen. kr. 530,- (430) 19 Gebyr for handsaming av planar for avfallsdisponering etter avfallsforskrifta Oppføring, tilbygging, påbygging, underbygging over 300 m2 bruksareal ( 15-2 a), rehabilitering for tiltak over 100 m2 bruksareal ( 15-2 b), riving av bygning eller del av bygning over 100 m2 bruksareal ( 15-2 c) og oppføring, tilbygging, påbygging, underbygging, rehabilitering eller riving av konstruksjonar og anlegg dersom tiltaket genererer over 10 tonn bygge- og rivingsavfall ( 15-2 d) kr.2.000,- (ny) 20 Gebyr for handsaming av søknad om utslepp frå mindre avlopsanlegg. Gebyr for handsaming av saker etter lokal forskrift for bruk av mindre avløpsanlegg i Stord kommune. kr. 7.000,- (ny) 21 Avvikshandsaming Ved avdekking av avvik i byggeprosj ekt ved kommunen sitt byggetilsyn, vert det for kvart einskild avvik der det vert utarbeidd avviksrapport fastsett eit gebyr på kr. 1.500,- (920) 22 Delingssøknader ( 93h) 22.1 For søknad om frådeling av første parsellen der grensene er i samsvar med fastsette føremålsliner/eigedomsgrenser i reguleringsplan, utbyggingsplan eller tomtedelingsplanplan 22.2 Frådeling av kvar av dei påfølgjande parsellane innanfor krav i 22.1 22.3 For søknad om deling av første parsellen i regulert område der føremålsliner/eigedomsgrenser ikkje framgår av fastsett plan 22.4 Frådeling av kvar av dei påfølgjande parsellane innanfor krav i 22.3 kr. kr. kr. kr. 4.300,- (3500) 740,- (600) 6.770,- (5500) 2.090,- (1700) 22.5 For søknad om deling av første parsellen i uregulert område 22.6 Frådeling av kvar av dei påfølgjande parsellane innanfor krav i 22.5 22.7 For søknad som gjeld tilleggsparsell/arrondering, små grunnstykke til garasjar, parkering o.l. kr. 9.590,- (7800) kr. 5.720,- (4650) kr. 2.460,- (2000) 17

Når det er rekvirert delingsforretning før 01.01.2010, vert det rekna gebyr for oppmålingsarbeidet i samsvar med det gebyrregulativ etter Delingslova som gjeld på tidspunkt for tinging av o målin sarbeidet. For rekvisisjon av oppmålingsarbeid etter 01.01.2010 gjeld gebyrregulativ etter Matrikkellova. 1 Kartforretning 1.1 Forretning utført av kommunen X i etterfølgjande tabellar er areal i kvadratmeter. Kombinert kart- og clelingsforretning for nytt eigedomsnummer eller kartforretning over eksisterande eigedomsnummer (pr. eigedomsnummer): (28800 + 0,85X) areal over 20 dekar etter medgått tid. Minstegebyr kr 67.100,- (54600) Ved samstundes oppmåling av tomter som grensar til kvarandre og/eller er "gjenbuarar", er gebyret 80 % av ovannemnde gebyr frå og med tomt nr. 4. Gebyret kan reduserast ytterlegare med 10% frå og med tomt nr 4 ved oppmåling i felt der grenspunkta på førehand er markert i marka i samsvar med loyve til frådeling. 1.1.2 Kombinert kart- og delingsforretning for tilleggsareal til eksisterande eigedomsnummer eller uregistrert samferdselsgrunn areal til og med 500 m2 kr 12.570,- (10200) Ved større areal skal det betalast gebyr etter satsane i pkt 1.1.1. Der tilleggsarealet kjem frå fleire eigedomseiningar, skal det reknast gebyr for kvar frådelt parsell. 1.3 Avbrot i kartforretningsarbeidet Gebyr skal betalast i høve til det som er utført eller som kommunen må utføra. Minstegebyr: kr 3.140,- (2550) 1.4 Tilleggsgebyr 1.4.1 Endring i forhold til godkjent frådelingsvedtak Gjeld ynskje om endring som rekvirent legg fram på kartforretningsmøtet og som må godkjennast av planavdelinga, munnleg eller skriftleg kr. 2000,- (1700) 1.4.2 Ekstra kartforretning i eksisterande sak Gjeld når det er naudsynt med ekstra kartforretning i marka pga usemje mellom partane, eller når det er ynskje om endring eller andre forhold som skuldast partane og som vert lagt fram etter at den første kartforretninga er halden kr. 3.140,- (2550) 3 Grensepåvising 1 8

For påvising av grense ut frå koordinatfastsette grenser i målebrev i samband med kartforretnin etter pkt 1.1.1-1.1.2, pr punkt: kr. 1.550,- (1250) 4. Andre tenester Hjelp til å utarbeida/ framskaffa dei dokument som er naudsynte før ein kan tinglyse ny eigedom/ tilleggsareal, t.d. skøyte, vegrett, pantefråfall osv. Gjeld berre saker som er til handsaming i Stord kommune Pr. dokument kr. 1.670,- (1360) 5. Timesatsar Anna oppmålingsarbeid vert rekna etter medgått tid. Kontorarbeid kr 1.045,- (850) Markarbeid inkl, transport og materiell kr. 1.670,- (1360) Minstegebyr: kr 5.170,- (420) 8 Tinglysingsgebyr For alt som skal tinglysast etter delingslova 4-2 kjem tinglysingsgebyr i tillegg. 9 Betalingsreglar Det vert ikkje rekna meirverdiavgift av oppmålingsgebyra. Unntak er andre tenester etter pkt. 4 som det skal reknast meirverdiavgift av og som kjem i tillegg til prisen.

GEBYRREGULATIV FOR ARBEID ETTER MATRIKKELLOVA (LOVA 32, FORSKRIFT 16) 1.1. Oppretting av matrikkeleining 1.1.1. Oppretting av grunneigedom og festegrunn areal frå 0 1000 m2 areal frå 1001 m2 auke pr. påbegynt da. Areal over 10 da. etter medgått tid. Minstegebyr kr 21.450,- Kr 2.900,- Kr 50.000,- Ved samstundes oppmåling av tomter som grensar til kvarandre og/eller er "gjenbuarar, er vert gebyret redusert med 20% frå og med tomt nr 4. Gebyret kan reduserast ytterlegare med 10% frå og med tomt nr 4 ved oppmåling i felt der grensepunkta på førehand er markert i marka i samsvar med løyve til frådeling. 1.1.2. Matrikulering av eksisterande umatrikulert grunn Gebyr pr ny matrikkeleining kr 3.785,- I tillegg kjem ev utlegg til kunngjeringar. Ev undersøkingar i marka vert fakturert etter medgått tid. 1.1.3. Oppmåling av uteareal på eigarseksjon Gebyr for oppmåling av uteareal pr. eigarseksjon areal frå 0 50 m2 areal frå 51 250 m2 areal frå 251 2000 m2 areal frå 2001 m2 auke pr. påbegynt da. 1.1.4. Oppretting av anleggseigedom Gebyr som for oppretting av grunneigedom. volum frå 2000 m3 volum frå 2001 m3 auke pr. påbegynt 1000m3. kr 9.500,- kr 12.000,- kr 15.000,- kr 1.000,- kr 21.450,- kr 2.900,- 1.1.5. Registrering av jordsameige Gebyr for registrering av eksisterande jordsameige vert fakturert etter medgått tid. 1.2.0ppretting av matrikkeleining utan fullført oppmålingsforretning Etter grunngjeven søknad kan ny matrikkeleining opprettast før oppmålingsforretning er fullført, jf forskrift 25. Det vert fakturert gebyr etter pkt 1.1.1, 1.1.2, 1.1.4 eller 1.1.5, samt tilleggsgebyr pr matrikkeleining kr 2.800,-

1.2.1. Avbrot i oppmålingsforretning eller matrikulering Gebyr for utført arbeid når saka vert trekt før ho er fullført, må avvisast, ikkje lar seg matrikkelføra på grunn av endra heimelstilhøve eller av andre grunnar ikkje kan fullførast, vert satt til 1/3 av gebyrsatsane etter 1.1 og 1.2 1.3. Grensejustering 1.3.1. Grunneigedom, festegrunn og jordsameige Ved grensejustering kan arealet for involverte eigedomar justerast med inntil 5 % av eigedomen sitt areal. (maksimalgrensa er satt til 500 m2). Ein eigedom kan ikkje avgje areal som i sum overstiger 20 % av eigedomen sitt areal før justeringa. For grensejustering til veg- eller jernbaneformål kan andre arealklassar gjelde. areal frå 0 250 m2 kr 5.250,- areal frå 251 500 m2 kr 10.500,- 1.3.2. Anleggseigedom For anleggseigedom kan volumet justerast med inntil 5 % av anleggseigedomen sitt volum. (maksimalgrensa er satt til 1000 m3) volum frå 0 250 m3 kr 5.250,- volum frå 251 1000 m3 kr 10.500,- 1.4. Arealoverføring 1.4.1. Grunneigedom, festegrunn og jordsameige Ved arealoverføring skal oppmålingsforretning og tinglysing gjennomførast. Arealoverføring utløyser dokumentavgift. Dette gjeld ikkje arealoverføring til veg- og jernbaneformål. areal frå 0 250 m2 kr 10.200,- areal frå 251 500 m2 kr 12.570,- arealoverføring pr. nytt påbegynt 500 m2 fører til auke av gebyret på kr 2.000,- 1.4.2. Anleggseigedom For anleggseigedom kan volum som skal overførast frå ei matrikkeleining til ei anna - ikkje være registrert på en tredje matrikkeleining. Volum kan berre overførast til ei matrikkeleining dersom vilkåra for samanføying er til stades. Matrikkeleininga skal utgjera eit samanhengjande volum. volum frå 0 250 m3 kr 10.200,- volum frå 251 500 m3 kr 12.570,- volumoverføring pr. nytt påbegynt 500 m3 fører til auke av gebyret på. kr 2.000,- 1.5. Klarlegging av eksisterande grense der grensa tidlegare er koordinatbestemt ved oppmålingsforretning For inntil 2 punkt kr 3.100,- For overskytande grensepunkt, pr. punkt kr 1.550,- 2 1

1.6. Klarlegging av eksisterande grense der grensa ikkje tidligare er koordinatbestemt I eller klarlegging av rettar For inntil 2 punkt kr 5.250,- For overskytande grensepunkt, pr. punkt kr 1.550,- Klarlegging av rettar vert fakturert etter medgått tid. 1.7. Privat grenseavtale Vert fakturert etter medgått tid 1.8.Tilleggsgebyr 1.8.1. Endring i forhold til godkjent frådelingsvedtak Gjeld ynskje om endring som rekvirent legg fram på Kartforretningsmøtet og som må godkjennast av planavdelinga. munnleg eller skriftleg kr 2.000,- 1.8.2. Ekstra kartforretning i eksisterande sak Gjeld når det er naudsynt med ekstra kartforretning i marka pga usemje mellom partane, eller når det er ynskje om endring, eller andre forhold som skuldast partane og som vert lagt fram etter at den første kartforretninga er halden kr 3.140,- 1.9.Timesatsar Kontorarbeid kr 1.045,- Markarbeid inkl, transport og materiell kr 1.670- Minstegebyr: kr 5.170,- 1.10.Urimelig gebyr Dersom gebyret openbart er urimeleg i høve til dei prinsipp som er lagt til grunn, og det arbeid og dei kostnadane kommunen har hatt, kan Rådmannen eller den haniho har gjeve fullmakt, av eige tiltak fastsetja eit høveleg gebyr. Fullmaktshavar kan under same føresetnad og med bakgrunn i grunngjeve søknad frå den som har fått krav om betaling av gebyr, fastsetja eit redusert gebyr. 1.11.Endringar i grunnlaget for matrikkelføring av saka Gjør rekvirenten under saka sin gang endringar i grunnlaget for matrikkelføring av saka, vert likevel gebyret oppretthalde. 1.12.Utsteding av matrikkelbrev (Maksimalsats vedteken av Statens kartverk) Matrikkelbrev inntil 10 sider kr 175,- Matrikkelbrev over 10 sider kr 350,- Endring i maksimalsatsane vert regulert av Statens kartverk i takt med den årlege kostnadsutviklinga.

1.13.Tinglysingsgebyr og gebyr for grunnboksutskrifter mm For alt som skal tinglysast etter Matrikkellova 24 kjem tinglysingsgebyr i tillegg. Det vert også sendt faktura på naudsynte utskrifter frå grunnboka mm. 1.14.Betalingsreglar Det vert ikkje rekna meirverdiavgift av opprnålingsgebyra

BUDS3ETT 2010 BETALINGSSATSAR FOR FEIING OG TILSYN Bustader: Feieavgift og tilsyn pr. hus (maks 2 piper) per år: kr. 390,- (310,-) Industri/forretningsbygg: Feieavgift: kr. 490,- (390,-) Anna arbeid/feiing etter medgått tid: Per time kr. 380,- (305,-) Meirverdiavgift kjem i tillegg

AVGIFTER som skal bli vedtekne av komiteane

BUDSJETT 2010 - BETALING FOR PLASS I KOMMUNALE BARNEHAGAR Satsane for kommunale barnehagar vert lik max-satsen vedteke av stortinget. Satsane som er uendra frå 2009, er: Tilbod 17 t/v Tilbod 25 t/v Tilbod 33 t/v Tilbod 41 t/v og meir kr. 980,- kr. 1.540,- kr. 2.050,- kr. 2.330,- (forskriftsbestemt) 30% søskenmoderasjon for barn nummer to og 50% for barn nummer tre og meir. Det skal ikkje betalast for tildelt ressurs etter 5 i opplæringslova Timesats for fråtrekk etter 5-7 vedtak vert kr. 15,- pr. time.

BUDSJETT 2010 - BETALING FOR PLASS I SKULEFRITIDSORDNINGA Månadlege satsar for SFO-tilbodet 2010: Heil plass ordinært tilbod, ex. leksehjelp kr. 2.300,- Halv plass ordinært tilbod, ex. leksehjelp kr. 1.250,- Dagpris, ex. leksehjelp kr. 240,- Satsane er uendra frå 2009.

BUDSJETT 2010, BETALINGSSATSAR FOR PLASS I STORD KULTURSKULE Satsar for elevavgift og tenester frå Stord Kulturskule for 2010 (uendra frå 2009) Elevavgift: A. Instrumental-/vokalundervisning, individuelt og i mindre grupper B. Undervisning i større grupper(dans, bildande kunst, drama m.m.) kr. 2.660,- pr. år kr. 2.420,- pr. år Søskenmoderasjon vert uendra og slik: Instrumentleige 1 år 2 år kr. 396,- kr. 539,- 3 år og vidare kr. 891,- Instrumentleige strykeinstr. 1-2 år Kr. 396,- 3-4 år kr. 539,- 5 år og vidare kr. 891,- Dirigentti mar: Dirigenttimar til skulekor- og korps: kr. 10.560,- Dirigent-/instruksjonstenester til andre: kr. 16.030,- Distriksmusikartenester: Musikkinnslag med gruppa, deler av gruppa eller einskildmusikar i ei avdeling og inntil 15. min, effektiv speletid kr.1.650,- Musikkinnslag med gruppa i to avd. og inntil 30 min, effektiv speletid kr.3.630,- Musikkinnslag med gruppa i to avd. og inntil 45 min, effektiv speletid kr.4.840,- Timepris med instruksjon, seminar som tuttimusikar kr. 374,-

BUDSJETT 2010 - BETALINGSSATSAR FOR OMSORGSTENESTER Stord kommune sine betalingssatsar skal til ei kvar tid vera i samsvar med: Forskrift til lov om sosiale tenester m.v. Rundskriv presisering av regelverk for eigenbetaling for sosiale tenester Gjeldande rundskriv om fribeløp og eigendelar for kommunale pleie- og omsorgstenester Gjeldande forskrift om vederlag for opphald i institusjon m.v. Det er ingen eigenbetaling for følgjande tenester: - Personretta tenester (heimesjukepleie) - Avlasting - Støttekontakt PRAKTISK BISTAND OG OPPLÆRING: Ei enbetalin r. mnd/time f.o.m. 01.01.2010: Husstanden si nettoinntekt Abo nement Time ris Inntil 2G 155-0 00 2G 3G 654-109 00 3G 4G 1.050-175 00 Over 4G 1.566-261 00 (1 G = kr. 72.881,- pr. 01.05.2009) Minstepensjonistar betalar i samsvar med gjeldande forskrift (1-1/2009) f.t. kr. 155,- per mnd., uansett timetal. Mottek brukar 6 t/mnd eller meir, betalar ein abonnement. For mindre enn 6 t/mnd skal det betalast timepris. Ingen tenester skal kosta over kr. 261,00 per time. Tidsforbruket vert runda av til nærast halve time. Satsane vert rekna ut på grunnlag av husstanden sin samla skattbare nettoinntekt før særfrådrag. Dette betyr at sjølv om det berre er ein person i husstanden som mottek hjelp, vil inntekta til ei evt. ektefelle eller sambuar verta lagt til brukaren si inntekt. Inntekt til barn under 18 år skal også reknast med, dersom det er barnet som mottek hjelpa. TRYGGLEIKSALARM: Kr. 184,- per mnd inkl. installering/avinstallering. DAGTILBOD FOR PERSONAR MED DEMENS: Eigenbetaling kr. 100,- per dag. KNUTSAÅSEN OMSORGSSENTER Personretta tenester (heimesjukepleie): ingen eigenbetaling Praktisk bistand: (sjå over) Mat: kr. 3.000,- per mnd. Vask av tøy: kr. 750,- per mnd. OPPHALD I INSTITUSJON Korttidsopphald/rehabiliteringsopphald: kr. 121,- per døgn. Etter 60 døgn betaling som for langtidsopphald. Langtidsopphald: 75% av grunnpensjon og 85% av andre inntekter. Avlastingsopphald: Ingen eigenbetaling.

BUDSJETT 2010-BETALING FOR KOMMUNALE PARKERINGSPLASSAR Satsar for parkering på kommunale avgiftsbelagte parkeringsplassar i Stord sentrum. Satsane er uendra frå 2009. Måndag-fredag kl. 08.00-17.00 kr. 7,- pr. time inkl. mva. Inga tidsavgrensing. Anna tidsrom Gratis Laurdag kl. 10.00-13.00 kr. 7,- pr. time inkl. mva. Inga tidsavgrensing. Anna tidsrom Gratis Søndag Gratis Det kan kjøpast førehandsbetalt parkering etter følgjande betalingssatsar: Vekeskort: Kr. 156,- Månadskort kr. 687,50,- Årskort kr. 8.125,-

BUDSJETT 2010 - LEIGESATS FOR UTLEIGE AV SKULEBYGG I HELGAR/OVERNATrING. Leigesats for utleige av skulebygg i helgar/overnatting. Satsane vert utrekna med utgangspunkt i kvar skule. Pkt. 1 pris. Pris kr. 50,- per person pr. overnattingsdøgn ved antall opp til og med 100 Pris kr. 40,- per person pr. overnattingsdøgn ved antall opp til og med 300 Pris kr. 30,- per person pr. overnattingsdøgn ved antall opp til og med 500 Prisen vert redusert med 20% ved meir enn to samanhengande overnattingar. Pkt 2 fordeling Av den totale utgiftsdekninga skal 10% disponerast av rektor for administrasjonskostnader. 90% til skulen for dekking av ymse utgifter i samband med utleige til dekking av ekstra reinhald, drift, vedlikehald og straum. Pkt 3 om leigetakar Punkt 1 og 2 gjeld for utleige til frivillige lag og organisasjonar. Ved utleige til bedrifter og andre kommersielle aktørar skal prisen vera flat kr. 50,- pr. overnattingsdøgn uavhengig av antall og varigheit. Avtalen går som orientering til aktuelle lag og organisasjonar.

Vedlegg til SAK 28/09 i Kontrollutvalet 12.10.09 Kontrollutvalet i Stord kommune, budsjettframlegg for 2010 form. Tekst Budsjett 2009 Budsjett 2010 Merknader Godtgjersle folkevalde (6 møter pr. år) 43 000 43 000 Leiar kr 26.200,- pr.år, medl./varamedl. Kr 130,80 pr.time Tapt arbeidsforteneste 10 000 10 000 0,141 Arbeidsgjevaravgift 14,1 % av 53 000,- 7 500 7 500 Ref.krav frå arbeidsgjevar (tapt arb.forten.) 35 000 35 000 0,13 Servering på møta 2 000 2 000 Ifm. møter i kontrollutvalet 0,25 Diverse, kontorrekvisita 3 000 3 000 Utg.dekn. for kontrollutv.medlemer 0,25 Kurs/konferanse 20 000 20 000 Faglig konferanse for kontr.utv. e.l. 0,07 Reise- og opphaldsutgifter 15 000 15 000 Reise ifm. møter, konferanse e.l. Kontingentar 3 000 3 000 Kontingent Forum for Kontroll og Tilsyn (FKT) Abonnement 2 000 2 000 Kommunerevisoren til medlemmer i utvalet 0,25 Kjøp av sekretariatstenester 150 000 150 000 Berekna sekretariatstenester 0,25 Kjøp av revisjonstenester 377 000 438 000 Justert timeforbruk for prosjektarbeid, SSB-auke iflg. avtale 0,25 Ekstra tiltaksmidlar 0 100 000 Til evt. ad-hoc-oppgav., øvrig forv.rev., selsk.kontr. og utgeiingar Meirverdiavgift 139 500 174 500 MVA-kompensasjon -139 500-174 500 667 500 828 500 * Revisjonstenester omfattar både rekneskapsrevisjon og ein grunnsum for årskostnader med anna revisjonsarbeid

Stord kommune Sekretariat for kontrollutvalet SAKSFRAMLEGG Til: Kontrollutvalet Dato: 12.oktober 2009 Sakshandsamar: Nygard, Kari Kopi til: Sak: 28/09 28/09 BUDSJETT FOR KONTROLL- OG TILSYNSARBEIDET 2010 Bakgrunn for saka: Av Forskrift om kontrollutvalg i kommuner og fylkeskommuner finn ein i 18 formuleringa om at kontrollutvalet skal utarbeide framlegg til budsjett for kontroll-, tilsyns- og revisjonsarbeidet i kommunen: 18. Budsjettbehandlingen Kontrollutvalget utarbeider forslag til budsjett for kontroll- og tilsynsarbeidet i kommunen eller fylkeskommunen. Kontrollutvalgets forlag til budsjettramme for kontroll- og revisjonsarbeidet skal følge formannskapets/kommunerådets eller fylkesutvalgets/fylkesrådets innstilling til kommunestyret eller fylkestinget. Drøfting: Kontrollutvalet har ansvar for å utarbeide budsjettforslag for kontroll- og tilsynsarbeidet i kommunen. Det som er særskilt med kontrollarbeidet er at det eigentleg er administrasjonen som vert revidert. Såleis skal kontrollutvalet innstilla direkte overfor politisk organ. For revisjonstenestene er det teke utgangspunkt i inneverande budsjettår og avtale med ekstern revisor. Den har formuleringar om konsumprisauke. Kva auke som er aktuell frå 01.01.10. er ikkje fastsett enno, men det er budsjettert med 4,2 % auke. Budsjettert kostnad med revisjon skal dekka både arbeid med rekneskapsrevisjon og anna revisjonsarbeid, t.d. prosjekt innan forvaltningsrevisjon og selskapskontroll. Ut frå planane innafor dette området, vil prosjekt-arbeid kreva ei ramme på om lag 350 timar for kommunar med størrelse som Stord. Det er også lagt inn kr 100.000,- i ekstra tiltaksmidlar til evt. ad-hoc oppgåver, t.d. øvrig forvaltningsrevisjon, selskapskontroll og utgreiing, som måtte koma undervegs i året. Vidare er det lagt til grunn at det vanlegvis er 5 møter i kontrollutvalet for året, med om lag like stor saksmengde som eit vanleg år. Møtegodtgjersle og tapt arbeidsforteneste for medlemene i kontrollutvalet er her budsjettert som i inneverande år. Kostnader er medteke slik at medlemmar i kontrollutvalet kan delta på ein nasjonal fagleg kontrollkonferanse, medlemskap i Forum for Kontroll og Tilsyn (FKT) og servering på utvalsmøta. Prisen for tenestene sekretariatet gjer for kontrollutvalet er regulert i tråd med kostnadsutviklinga som går fram av Statistisk Sentralbyrå sin indeks for andre tenester med arbeidsløn som dominerande prisfaktor. Besøksadresse: Agnes Mowinckelsgt. 5 - Postadresse: Postboks 7900. 5020 Bergen - Telefon 55 23 90 00 Direkte telefon 55 23 94 06 Mobil 916 64 183 - E-postadresse: kari.nygard@post.hfk.no Bankgironr. 5201 06 74239 - Foretaksnr. NO 938 626 367 mva.