Styresak Går til: Styremedlemer Føretak: Helse Førde HF Styremøte: 18. januar 2008 Styresak: 006/08 V Dato skrive: 11.01.2008 Arkivkode: 112 Arkivsaksnr. /844 Saksbehandlar: Ørjan Sandvik Godkjent av: Jon Bolstad Sakstittel: BUDSJETT 2008 - HELSE FØRDE HF Innleiing I styremøte 19. desember i sak 082/07 fekk styret ein orientering om status i budsjettarbeidet. Det vart i dette møtet lagt fram eit førebels driftsbudsjett kor ein framleis hadde eit uløyst økonomisk problem på vel 43 mill. kroner. Administrerande direktør legg i denne saka fram eit budsjett som er i samsvar med eigar sitt resultatkrav for 2008. 1. strategi 2008 uløyst problem I dei klinikkvise budsjettprosessane er det konkretisert tiltak på om lag 62 mill kr. Omstillingsutfordringa for 2008 krev eit samla tiltaksnivå på om lag 105 mill kr. I budsjettet for vart det lagt til grunn ein strategi kor resterande uløyst problem blei budsjettert på føretaksområdet. Implementering av tiltak innan kategorien generell effektivisering og betydelege reduksjonar i høve gjestepasientkostnadar skulle realiserast gjennom å fortløpande utarbeide nye tiltaksplanar som i etterkant skulle fordelast den einskilde avdeling. opplegget frå vert difor vidareutvikla slik at ein no legg konkrete krav om rammereduksjon ut på avdelingsnivå. Dette betyr at innsparingane som fremmast for styret ikkje fullt ut er konkretisert på tiltaksnivå, men er i tråd med styret og eigar sitt ynskje om at det er klargjort korleis ansvaret for realisering av krav er fordelt i organisasjonen. Konkretiseringsarbeidet vil, i den grad realisering av krav vil krevje reduksjon i bemanning eller nedlegging av tilbod, bli følgt opp gjennom eigne saker som vil bli underlagt drøfting med tillitsvalte og verneombod.
Det vert også vist til styresak 061/07 B i Helse Vest - Førebels inntektsfordeling 2008 og førebels resultatkrav 2008 der styret i sin behandling fatta følgjande vedtak: Helseføretaka blir bedne om å nytta rammebudsjettering som teknikk for budsjett 2008. et skal byggja på inntektsføresetnader og resultatkrav som følgjer av denne saka. Dei økonomiske rammene må fordelast ned til lågaste nivå i organisasjonen og føresetnadane for rammebudsjettering må klargjerast i alle ledd i føretaket slik at kostnadane blir tilpassast inntektsramma. Fordeling av krav til kostnadsreduksjon ut på klinikkar avdelingar seksjonar og ansvar er gjort med utgangspunkt i del av totale kostnadar og ein har i grunnlaget halde utanfor felleskostnadar innan kategoriane: - energikostnadar - kommunale avgifter - ting og personforsikringar - sjuketransport Alle klinikkane innan somatikken, divisjonen, stabs- og føretaksområdet og prehospital klinikk har fått sin relative del av fordelte innsparingskrav. Innsparingskrava er vidare fordelt ut på avdelingar, seksjonar og ansvarsnivå heilt ned på konkrete kostnadsartar. Fordelte rammekutt gjev følgjande fordeling ut på nemnte klinikk rammeområde: KLINIKKAR Tal i 1000 kr FORDELTE INNSPARINGSKRAV 0B - DIVISJON FOR INTERN SERVICE - 2 738 0C - FORETAKSOMRÅDE - 4 143 0D - KIRURGISK KLINIKK - 9 592 0E - KLINIKK FOR MEDISINSK DIAGNOSTIKK - 3 333 0G - MEDISINSK KLINIKK - 8 569 0H - PREHOSPITAL KLINIKK - 3 481 Totalt - 31 856 Klinikk for psykisk helsevern er ikkje omfatta av denne sluttsalderinga. Ein har i samband med sluttsalderinga fordelt ut innsparingskrav på 31,8 mill kr på lågaste ansvarsnivå i organisasjonen, dette er fordelt pro rata på alle kostnadsartar med dei unntaka som går fram over. Ein vil i arbeidet med å sikre leveransane på dei kostnadsreduksjonane som er fordelt no etablere kontraktstyring på avdelingssjefnivå. Ved fordeling av krav og vidare oppfølgjande og drøfting med avdelingssjefane vil det vert lagt vekt på å gi den einskilte avdelingssjef, klinikkdirektør realiserbare råmevilkår. Bakgrunnen for dette er at det vurderast som fordelaktig å ha ein plan med krav på avdelingsnivå som av de ansvarlege vurderast å være realiserbar. For å sikre nødvendig støtte og styringsinformasjon for avdelingssjefane i høve dei resultatkrava som er stilt i budsjettet har ein i lengre tid arbeidd med å etablere gode system for støtte og styringsinformasjon. Dette for i størst mogeleg grad å sikre at dei økonomiske og kvalitetsmessige krava for drifta blir følgt opp. 2
Følgjande føresetnader for å betre resultatoppnåing innan økonomi og kvalitetsdimensjonen er klargjort og under klargjering: Ein har i implementert og teke i bruk fullt ut eit eiget system kor alle tiltak er konkretisert på avdelingsnivå og alt arbeid med kvalitetssikring av prognoser, budsjettering og økonomisk rapportering skjer. Kvaliteten på prognosevurderingane for vurderast som god. Målekort for styrerapporteringa er implementert og teke i bruk frå og med november. Det skal også i løpet av 1. halvår 2008 etablerast eigne målekort per klinikk/avdeling. Arbeidet med å sette grenseverdiar og valet av kva indikatorar den einskilte avdeling skal målast på, vil skje i nær dialog med den einskilte avdelingssjef. Revisjon av leiarkontraktar(ferdig 1 halvdel av februar 2008) (Klinikkdirektørar/avdelingssjefar) Kontraktstyring på indikatornivå. Måleindikatorar(KPI) med månadleg oppfølging jfr kontrakt på avdelingsnivå for indikatorar (KPI) skal etablerast innan følgjande område: - produktivitet - aktivitet - ventetider - kvalitet - økonomi - medarbeidarar ( sjukefråvær, årsverksramme, timeramme(ikkje klar enno) ) Forbetringsprogrammet er no i gong og skal gi støtte til dei forbetringsprogramma som løpande skal gjennomførast i linjeorganisasjonen. Klinikk- og avdelingsorganisering: Klinikkorganiseringa i Helse Førde blir no fortløpande vurdert med omsyn til reduksjon av tal klinikkar, og tilhøyrande avdelingsvis tilknyting. Det er i gjennomført samanslåing av medisinsk klinikk og klinikk for rehabilitering/kronisk sjukdom. Det er også i gang ei vurdering av organiseringa av dei andre klinikkane. Det er også gjennomført endringar i avdelingsstrukturen i. Det vil også i det vidare arbeidet i 2008 bli føreteke vurderingar av om avdelingsstrukturen i Helse Førde er hensiktsmessig med omsyn på om ein, har riktig kontrollspenn, oppnår dei ynskja resultat, og om den einskilde avdeling har høveleg klinikkvis tilhøyrsle. 2. Nærare om føresetnader for budsjettet Saksframlegget er basert på budsjettføresetnader frå Helse Vest RHF i styresak 094/07 Inntektsfordeling og resultatkrav 2008, vedteke i Helse Vest sitt styremøte 8. november. Helse Vest si styresak viser godt dei økonomiske føresetnadar i statsbudsjettet og kva inntektsutvikling og resultatkrav det einskilde føretaket i Helse Vest vil få inn i 2008. 3
Det er i samband med budsjettet gjennomført omfattande prosessar i alle klinikkane og det er gjennomført 2 salderingsvedtak i direktørmøte kor ein no har ei samla innsparinga på om lag 62 millionar i konkretiserte tiltak. I sluttsalderinga har ein ytterlegare fordelt rammekutt innanfor klinikkane på 31,8 mill kr. Det er også i sluttsalderinga teke inn tiltak kor ein skal redusere gjestepasientane med 6 mill kr. Utfordringa for 2008 må sjåast i samanheng med at Helse Førde ikkje er i balanse pr 31. desember. Styret slutta seg i behandlinga av budsjett til at ein skulle søkje å løyse omstillingsutfordringa for året gjennom ein tiltakspakke med kontinuerlig fokus på effektivisering innan eige føretak, bl.a. gjennom reduksjon av gjestepasientkostnader og generelle kutt innan lønsområdet. Økonomirapporteringa i heile har synt at det vil ta betydeleg lenger tid å skape økonomisk balanse i føretaket. Ein har såleis med seg ein ubalanse inn i 2008 på om lag 88 mill kr ( Prognose resultatkrav 2008). I tillegg er det fleire forhold som aukar kostnadane i helseføretaket, som må takast omsyn til. Helse Førde vil ved inngangen til 2008 ha om lag 100 mill kr meir i lån enn kva ein hadde ved oppstart i, dette medfører ein betydeleg auke i rentekostnadane til føretaket. Hovudårsaka til dette er at reguleringspremien til Klp, som i var på over 60 mill kr, ikkje er finansiert med likviditet frå eigar. I tillegg har føretaket teke opp investeringslån. Resultatkravet er innskjerpa frå 46 mill kr i til 40 mill kr i 2008. 1. Samspel mellom rammefinansiering og aktivitetsfinansiering for Helse Førde HF Strategi for uløyst problem Pasientbehandlinga for dei regionale helseføretaka er finansiert ved ein kombinasjon av rammefinansiering og aktivitetsfinansiering. Aktivitetsfinansieringa skal i prinsippet dekke 40 prosent av dei reelle kostnadane utanom avskrivingar og finanskostnadar. Rammefinansieringa, eit fast kronebeløp rekna på grunnlag av behovskarakteristika i befolkninga, skal dekke resten slik at det er mogeleg å nå det økonomiske styringsmålet. Aktivitetsfinansieringa er ei overslagsbevilgning i statsbudsjettet, men styringa av sektoren er basert på at verksemda samla skal samsvare med dei aktivitetsmåla som er lagt til grunn for budsjettet for den aktivitetsavhengige inntekta. Finansieringa av helseføretaka innanfor kvar helseregion er overlate til dei regionale helseføretaka. I prinsippet står dei fritt til å lage eigne finansieringsregime, men Helse Vest har i likskap med dei andre regionale helseføretaka valt å lage finansieringsmodellar som er svært lik den vi møter eksternt. I Helse Vest har såleis alle helseføretaka eit eige opptaksområde som gir grunnlaget for rammefinansieringa. Pasientstraumar over regionsgrenser er ved forskrift finansiert ved 80 prosent DRG når ikkje anna er eksplisitt avtalt. Helse Førde har i liten grad pasientar frå andre regionar. I dreier det seg om 600 drg poeng eller om lag 2,5 prosent av aktiviteten som er knytt til eksterne gjestepasientar. Helse Førde som andre helseføretak styrast på økonomisk resultat. Når kostnadane innan somatisk aktivitet utløyser finansiering på 40 prosent av kostnadane, er det viktig for det økonomiske resultatet at desse kostnadane ikkje er høgare enn det som er landsgjennomsnittet for kostnadar per drg poeng. I så fall må ein kompensere dette om det ikkje skal få negative verknadar for helseføretakets resultat. 4
Basert på data Helse Førde leverte til Sintef og Samdata kan den gjennomsnittlige kostnaden per DRG-poeng bereknast til om lag 108 prosent av einingsprisen. Gjennomsnittskostnadane for norske sjukehus er ideelt om lag 100 prosent, men Helse Førde sin pasientaktivitet ved 4 institusjonar i fylket gir ein gjennomsnittskostnad som er betydelig høgare enn dette. Den gjennomsnittlige inntekta per DRG-poeng er som nemnt 40 prosent, dvs. i snitt så dekker inntektene vel 37 prosent (40/108) av kostnadene. For dei fleste andre sjukehusa vil inntektene vere om lag 40 prosent av kostnadene eller meir. Helse Førde har 8 % høgare kostnadsnivå enn landsgjennomsnittet. Sjølv om omfanget av døgnbehandling totalt i Helse Førde er redusert i perioden, indikerer talgrunnlaget at vi samanlikna med andre helseføretak gjer rett i å snu meir av drifta mot dagbehandling. Det er eit krevjande spørsmål kva som er rett kostnadsnivå for Helse Førde. Skal vi ligge på landssnittet må vi redusere kostnadane knytt til DRG-basert verksemd med 60 mill kr. Skal vi ligge på snittet for helseføretaka i Helse Vest må vi redusere kostnadane knytt til DRGbasert verksemd ytterlegare og ned mot 100 mill. (tabell 33 side 57 i SINTEF-rapport) Kostnadsnivå 2006 Relativt kostnadsnivå 2006 Behov for omstilling mill kr Nordlandssykehuset 38 186 1,09 Helse Førde 37 888 1,08 Landsgjennomsnittet 35 057 1,00 60,0 Helgelandssjukehuset 34 994 0,99 67,5 Helse Vest 33 422 0,95 97,5 Helse Fonna 31 832 0,91 127,5 Kostnadsnivået er eksklusiv kapitalkostnader (avskrivingar) Helse Førde har behov for å redusere kostnadane med 105 mill kr i 2008 når vi skal tilfredstille resultatkravet som er stilt frå eigar på 40 mill kr. I vurderingane omkring kostnadsnivået for Helse Førde må mellom anna desse omsyna leggast vekt på: 1. Tal institusjonar i høve pasientgrunnlag - struktur 2. Omfang vakt- og beredskaps ordningar ved sjukehusa 3. Reiseavstand til sjukehus geografi 4. Folketal, folketalsutvikling og demografi 5. Tilbod og kompetanse i kommunehelsetenesta På nokre områder vil sjukehusa i Helse Førde ha ledig kapasitet til å auke aktiviteten og inntektene utan tilsvarande auke i kostnadene. Gjennomsnittsberekningane ovanfor syner klart at dette ikkje kan være tilfelle i stor skala. Ein har i budsjettframlegga for medisinsk og kirurgisk klinikk auka tal drg poeng med 1.420 poeng meir enn årsprognosen for. Dette utgjer ein auke på 6,9%, og er 6,5% meir enn faktisk oppnådd i 2006. 1% kodeforbetring i 2008 vil utgjere 218 poeng. Dei resterande poenga må kome frå auke i sjukehusforbruket. Dette er i samsvar med inntektsbilaget frå Helse Vest kor det samla er lagt til grunn ein drg refusjon på 314,4 mill kr. Auken må fyrst og fremst takast innan ledig kapasitet som ein har innan avdelingane og ved å hente ut dei gevinstane som er foreslått gjennom tidligare vedtak knytt til ortopediplan og 5
etablering av pasienthotell. Det vert gjennomført fleire endringar innan sengepostane ved Førde Sentralsjukehus. Ein må anta at ein strategi for å løyse den resterande økonomiske utfordringa med ytterlegare auke i aktivitet og dermed auke i inntektene vil dra med seg så stor kostnadsauke at resultatet samla sett forverrast. Utover effektiviseringstiltak dvs. tiltak som isolert sett reduserer kostnadane utan å redusere pasientbehandlinga, må derfor strategien for å nå økonomisk balanse være å redusere kostnadane. 2. Økonomisk resultatkrav og nærare om pensjonskostnader i 2008 Det vert lagt til grunn eit resultatkrav frå eigar for 2008 på minus 40 millionar kroner. Endra pensjonsføresetnader kompliserer dette. I styresak 47/ Økonomirapportering nr. 7, blei det varsla at endra føresetnadar for berekning av pensjon vil medføre kostnadsauke både i og for 2008. I Statsråd Brustads innlegg i Stortinget 15.11. heiter det: Regjeringen legger til grunn at de økte pensjonskostnadene ikke skal inngå i resultatkravene til de regionale helseforetakene for. Når de gjelder konsekvensene for 2008, er det i budsjettforslaget som Stortinget nå har til behandling varslet at regjeringen vil komme tilbake til håndtering av eventuelle større avvik som måtte oppstå..jeg varsler nå at regjeringen senest i forbindelse med reviderte nasjonalbudsjett for 2008 vil komme tilbake til hvordan saken skal håndteres i 2008.. Administrasjonen legg på bakgrunn av dette til grunn at dei forventa auka pensjonskostnadane som isolert sett kan tilskrivast nye økonomiske føresetnader, ikkje skal dekkast inn i 2008. Det økonomiske utfordringsbildet som vert presentert i denne styresaka er såleis basert på dei gamle økonomiske føresetnadene og eit tilhøyrande krav om eit økonomisk resultat lik 40 mill kr eller betre. Nærare presiseringar om dette kan komme på føretaksmøtet i januar, men endelig avklaring kan altså kome så seint som mai 2008. Konsekvensane for pensjonskostnadane i er førebels estimert til ein auke frå NOK 93 mill til NOK 146 mill + auke i arbeidsgjevaravgift på ca NOK 7,5 mill. I 2008 vert pensjonskostnaden for Helse Førde HF berekna til NOK 128 mill + arbeidsgjevar avgift på ca NOK 17 mill. 3. Forbetringsarbeidet I styremøte 26.10. vart det i med behandling av sak SAK 068/07 Handlingsprogram for effektivisering og forbetring i Helse Førde, m.a. fatta følgjande vedtak: Omstilling og modernisering av drifta ved Førde sentralsjukehus (FSS) skal ha hovudfokus. Dette inneber reduksjon av sengetalet og auka dagbehandling/poliklinikk og snarleg driftsstart av internt pasienthotell. Det er styret si klare føring av ingen funksjonar/pasientilbod skal fjernast. Styret sluttar seg til etableringa av eit langsiktig program for forbetring og effektivisering i Helse Førde 2008-2010. Styret ber administrasjonen sette av ressursar til arbeidet i samband med budsjettet for 2008. 6
I denne saka blei det mellom anna skissert eit behov for ein betydeleg reduksjon i tal tilsette i føretaket med eit samla nedtak på mellom 100 120 årsverk i løpet av 3 år. Det er allereie føresett eit betydeleg nedtak av årsverk både knytt til avvikling av sengeposten og ved etablering av pasienthotell og andre endringar som er konkretisert i dei tiltaka som er komne opp så langt. Administrerande direktør konstaterer at dei førebelse tiltaka identifiserer ein reduksjon på 30-35 årsverk. Det er behov for å redusere tal tilsette i føretaket ytterlegare for å bringe økonomien i balanse. Forbetringsprogram for Helse Førde Erfaringar i Noreg og frå andre land tilseier at systematisk forbetringsarbeid krev eit langsiktig perspektiv og systematisk arbeid. Helse Førde har difor organisert eit Forbetringsprogram som skal legge til rette for at Helse Førde skal kunne vere ein organisasjon i kontinuerleg utvikling. Forbetringsprogrammet blir etablert for få sterkare fokus på systematisk og kontinuerlig forbetringsarbeid. I Helse Førde skal forbetringsarbeid initierast, leiast og iverksettast og evaluerast av leiarane. Forbetringsprogrammet skal difor gi leiarane støtte og hjelp med: Metodar for forbetringsarbeid og prosjektstyring Å utvikle og å bruke styringsinformasjon Kartlegging og analysehjelp Kunnskap, kompetanseheving og erfaringsoverføring Formålet med forbetringsprogrammet er å understøtte Helse Førde sitt systematiske og kontinuerlege forbetringsarbeid innan pasientbehandling, utdanning av helsepersonell, forsking, og opplæring av pasientar og pårørande, innan dei rammene som til ei kvar tid er gitt. Målet er å starte opp innan dei områda som gje størst ressursutnytting, fagleg kvalitet og brukaropplevd kvalitet. 7
Det vert føreslege at ein etablerer forbetringsprosjekt innan desse temaområda: 1. Pasientbehandling, utdanning av helsepersonell, forsking og opplæring av pasientar og pårørande. 2. Leiing 3. Støttefunksjonar 4. Resultatmåling Styringsgruppemøte for Forbetringsprogrammet vil den 15. januar ta stilling til kva prosjekt som skal startast opp i januar. 4. Økonomiske oversikter og nærare om føresetnader budsjett 2008 Tusen kr Innsparingstiltak /Aktivitetsendringar/Rammereduksjonar Lågt investeringsnivå - reduksjon i avskrivingar - 2 323 Reduksjon i inventar, utstyr og vedlikehold alle klinikkar - 3 797 Auka husleie - 4 prosent - 691 Heilårsverknad omlegging av kafe/kantine/catering - 633 Etablering av pasienthotell verknad kirurgisk - 4 164 Auka aktivitet kirurgisk klinikk - 11 282 Raskere tilbake (auka aktivitet) - 806 Reduksjon årsverk og driftskonsekvensar KMD - 1 328 Auka aktivitet medsinsk klinikk - 6 493 Reduksjon årsverk omleggingar barneavdelinga - 1 822 Gevinst samdrift Revma/Nevro - 1 335 Avviklining sengepost Florø mv - 6 147 Anbod drosje pasienttransport - 2 375 Effektivisering pasienttransport( tilsvarer prisauke) - 3 749 Auka aktivitet Psykisk Helsevern - 884 Øyremerking av ressursar rus/psykiatri - 5 500 Reduksjon i gjestepasientkostnadar innan psykisk helsevern - 616 Reduksjon kjøp av tenester foretaksområdet - 1 000 Reduksjon årsverk servicesenteret - 2 286 Øvrige innsparingar foretaksområdet - 1 884 Reduksjon årsverk divisjon for intern service - 2 684 Fordelt innsparingskrav rammereduksjon stabsområdet - 4 143 Fordelt innsparingskrav rammereduksjon kirurgisk klinikk - 9 592 Fordelt innsparingskrav rammereduksjon klinikk for medisinsk diagnostikk - 3 333 Fordelt innsparingskrav rammereduksjon medisinsk klinikk - 8 569 Fordelt innsparingskrav rammereduksjon prehospital klinikk - 3 481 Fordelt innsparingskrav rammereduksjon divisjonen - 2 378 Reduserte kostnadar interne gjestepasientar - 3 000 Reduserte kostnadar eksterne gjestepasientar - 3 000 Gjennomgang og justering av avskrivingsgrunnlaget - 6 000 Sum innsparingstiltak /Aktivitetsendringar/Rammereduksjonar - 105 296 Dei einskilde tiltaka er henta frå klinikkbudsjetta. Desse er vedlagt budsjettsaka. Metodikken ein har valt for forbetringsprogrammet blir avgjerande for å sikre at klinikkane klarer å realisere dei tiltaka som skal gjennomførast. I budsjettet vert det lagt opp til relativt stor aktivitetsvekst innanfor Klinikk for Psykisk helsevern, Kirurgisk klinikk og Medisinsk klinikk. Samstundes er det lagt opp til reduksjon av stillingar ved fleire av sengepostane på Førde sentralsjukehus, og evt ein krevjande omlegging i Florø. 8
Målet er å behandle fleire pasientar neste år. Det skal vi få til ved ei ytterlegare omlegging til dagbehandling og dagkirurgi innanfor kirurgiske og medisinske fagfelt. I så måte er pasienthotellet sentralt og god implementering av dette vil vere avgjerande for tiltaksrealiseringa i budsjettet for 2008. 5. Andre føresetnader budsjett 2008 Tusen kr Prisendringar Auka inntekter(deflator 4,3 %) - 103 302 Lønsauke(5,1 %) 54 913 Prisauke 8 472 Sum - 39 917 Naudsynt auke i kostnadar Auka rentekostnadar 6 340 Vakanse -heilårsverknad (Tilsette delar ) 11 403 Naudsynt inventar/utstyr 2 532 Naudsynt vedlikehold 1 745 Nye overleger Paragona (Inngåtte kontraktar) 8 318 Etablering av FOU avdeling mv 2 122 Nye stillingar/vaktordningar kirurgisk kl. 4 452 Nye årsverk KMD 393 Opptrapping årsverk PHV 9 651 Nye stillingar DIS (Renhold) 340 Bortfall eingongsinntekter konsekvensjusteringar mv 5 770 Auke kompetanseplanar/hms 1 092 Auka kjøp konsulenttenester 3 000 Sum 57 159 Ein har berre prisjustert einskilde postar av driftskostnadane og varekostnadane. 6. Saldert budsjett Rekneskap Prognose Endring Helse Førde HF - Resultatoppstilling 2006 2008-2008 Basisinntekter - 1 063 792-1 223 252-1 310 618 7,1 % Drg-inntekter - 284 218-289 074-314 424 8,8 % Gjestepasientinntekter - 19 093-22 320-24 382 9,2 % Polikliniske inntekter inkl egneandel - 79 971-82 248-86 557 5,2 % Sals-og leige o.a. Inntekter - 56 233-65 805-64 072-2,6 % Sum inntekter - 1 503 306-1 682 699-1 800 053 7,0 % Varekost 255 225 316 059 311 433-1,5 % Lønskostnadar 1 054 178 1 107 770 1 143 879 3,3 % Andre driftskostnader 242 297 247 066 246 864-0,1 % Avskrivningar 115 636 123 334 115 011-6,7 % Sum driftskostnadar 1 667 337 1 794 229 1 817 187 1,3 % Finansinntekter - 1 131-1 501-1 781 18,7 % Finanskostnader 8 780 18 026 24 646 36,7 % Sum finans 7 650 16 525 22 865 38,4 % Underskott 171 680 128 082 40 000-68,8 % 9
Prognosen for gir ei resultatforbetring på 43,6 mill kr i høve rekneskap for 2006. I budsjettet for 2008 må ein levere ei resultatforbetring på 88 mill (68,8 %) kr i høve prognose for resultat i. et er i samsvar med eigars resultatkrav på 40 mill kr. 7. Aktivitetsføresetnader budsjett 2008 I statsbudsjettet for 2008 er det lagt til rette for eit gjennomsnittleg aktivitetsnivå i 2008 som er 1,5 % over estimert nivå for. Helse Vest har i inntektstildelinga vidareført dette nivået til Helse Førde. DRG-poeng: I budsjettet for 2008 er tal DRG-poeng sett identisk med dei tala som går fram av inntektsbilaget i styresak 094/07 B frå Helse Vest. ISF-inntektene er ei anslagsbevilgning, som skal avreknast etter endeleg produksjon. Totalt er det tildelt midlar for 2008 som utgjer 23.362 DRG-poeng. erte tal for var på 22.903 poeng. Måltalet for 2008 vil ligge 1.365 poeng over årsprognosen for, og 1.064 poeng meir enn faktisk oppnådde drg-poeng i 2006. Det betyr at det er forventa meir bruk av helsetenester for innbyggarane i Sogn og Fjordane i 2008, enn i dei to føregåande åra. Ventetidene vil venteleg reduserast. DRG-poeng produsert i eige HF (A+B): Staten føreset 1% kodeforbetring også i 2008, dette er vidareført i inntektsfordelinga frå Helse Vest. Totalbudsjettet frå produksjon innan eigne institusjonar er sett saman slik: Aktivitet Helse Førde 2008 Progonse Faktisk 2006 Avvik B08 - P07 Avvik B08 - faktisk 06 DRG-poeng pasienter tilhørende egen region A 21 964 20 544 21 727 20 559 1 420 1 405 DRG-poeng pasienter tilhørende andre regioner - fakturering av gjestepasienter B 676 609 563 533 67 143 SUM DRG poeng produsert i HF (A+B) A+B 22 640 21 153 22 290 21 092 1 487 1 548 DRG-poeng som kjem frå behandling av pasientar frå eigen region, er sett til 21.964 poeng, dette er 1.420 poeng meir enn årsprognosen for ; 6,9%, og 6,5% meir enn faktisk oppnådd i 2006. 1% kodeforbetring i 2008 vil utgjere 218 poeng. Dei resterande poenga må kome frå auke i sjukehusforbruket. DRG-poeng frå sjukepengeprosjektet Raskare tilbake er inkludert i tala over med 60 drg-poeng. Tal drg-poeng som vi får for å behandle pasientar frå andre regionar, er sett til 676 poeng, ein auke på 10% frå årsprognosen, og vesentleg meir enn 2006. Ventelistene for fleire fag er redusert, og ved utnytting av kapasiteten er det mogleg å auke tal gjestepasientar. Samanlikna med dei to føregåande åra er måltalet for drg-poeng sett høgt for 2008. DRG-poeng eigne pasientar behandla ved andre regionar/private: Dette er pasientar behandla i andre regionar. Rett informasjon om omfanget av denne pasientbehandlinga vert utarbeidd av Sintef, og vert sendt ut ca 6 månader etter tertialslutt. Data for er basert på mottekne rekningar frå andre regionar så langt. 10
Aktivitet Helse Førde 2008 Progonse Faktisk 2006 Avvik B08 - P07 Avvik B08 - faktisk 06 DRG-poeng pasientar behandla i andre regionar C 1 398 1 453 1 176 1 739-55 -341 et for 2008 er sett til 1.398 poeng, slik tildelinga i inntektsbilaget framgår av styresak 094/07 B i Helse Vest. Måltalet er 3,8% under årsprognosen for. Talet for 2006 inneheldt Feiring-pasientar, som ikkje skal vere ein del av kostnadane til Helse Førde. Dagkirurgi/dagbehandling: Det er ei klar målsetting at føretaket skal legge om aktiviteten frå inneliggande behandling til dagbehandling. Eitt av virkemidla er at det i 2008 vert etablert pasienthotell ved Førde sentralsjukehus. Sengepostane vert dermed avlasta. Aktivitet Helse Førde 2008 Progonse Faktisk 2006 Avvik B08 - P07 Avvik B08 - faktisk 06 Antall Dagkirurgi / dagbehandling 9 821 9 231 8 887 8 537 590 1 284 Aktivitetsmålet for 2008 er sett til 9.821 pasientar, dette er ein auke på 6,4% samanlikna med årsprognosen for. Det er 14,4% meir enn faktiske tal i 2006. Tal sjukehusopphald: Talet har vore synkande, i tråd med aukande dagbehandling. Plantalet for 2008 er sett til 20.247 heildøgnsopphald, det er ein svak nedgang frå årsprognosen for, men 2,7% mindre enn 2006. Måltalet må sjåast i lys av eit relativt høgt måltal for drg-poeng i 2008. Aktivitet Helse Førde 2008 Antall sykehusopphold / heildøgnsopph. Progonse Faktisk 2006 Avvik B08 - P07 Avvik B08 - faktisk 06 20 247 20 304 21 100 20 811-57 -564 Tal polikliniske konsultasjonar: Plantalet for 2008 er sett til 99.797 us, dette er 4.618 us fleire enn prognosen for. Plantalet er eit resultat av planane som den einskilde klinikk/avdeling har sett. Nivået er 4,8% høgare enn årsprognosen for. Aktivitet Helse Førde 2008 Progonse Faktisk 2006 Avvik B08 - P07 Avvik B08 - faktisk 06 Antall polikliniske konsultasjoner 99 797 95 179 96 042 94 674 4 618 5 123 11
Psykisk helsevern aktivitet Aktivitet/inntekter Mål Progn Endringar i 08 Mål 2008 Tal heildøgnsopphald 29200 29100 400 29600 Tal polikliniske konsultasjonar med RTV 16650 15500 400 17050 Tal utskrevne pasientar 870 900 10 880 Dagopphald 1200 1400 100 1300 BUP/UPH Tal liggedøgn UPH 1650 1650 150 1800 Tal utskr. pas. UPH 50 45 0 50 Tal polikliniske konsul. med RTV 12000 12850 1900 13900 8. Utvikling av finanskostnadar Finanskostnader 2006 2008 Renter bank 5 000 11 674 17 646 Renter Helse Vest RHF 4 400 6 350 7 000 Aktiverte renter byggelån -1 200 0 0 Renteinntekter skattetrekkskonto -800-1 500-1 781 Netto finanskostnader 7 400 16 524 22 865 I 2006 hadde Helse Førde gjennomsnittlig lån på 125 mill til Helse Vest RHF. I tillegg hadde vi tilsvarande lån til SR-Bank på 140 mill. Renta var låg i 2006 (3,5%). I er låneopptaket auka slik at gjennomsnittlig lån vert 145 mill frå Helse Vest RHF, og 260 mill frå SR- Bank. Renta er auka frå 3,5% til 5,7%. Vi går inn i 2008 med ei gjeld til helse vest RHF på 154 mill, og ei gjeld til DnB NOR på 320 mill. Rentesatsen er for tida 5,7%. Auke av låneopptak og auke av rentesats vil resultere i høgare finanskostnader for 2008. 9. Avskrivingar perioden -2008 Avskrivingar 2008 Åpningsbalansen 89 81 Investeringar etter 2002 35 40 Totalt 123 121 Avskrivingstilskott - 79-115 Manglande dekning 45 6 Nedskriving - 6 Verdien på eigedomane til Helse Førde vart i opningsbalansen sett etter ein standard, som viser ein langt høgare verdi enn bruks- / marknadsverdien på desse bygningane. Dette gjev høgare avskrivingskostnader kvart år enn kva reell verdi skulle tilseie. Prinsipielt er det slik at ein ikkje kan balanseføre bygg til ein verdi som er lågare enn kostpris. Balanseførte bygg kan likevel ikkje vere bokført til høgare verdi enn det som er høgast av marknadsverdi og ein noverdianalyse basert på drifta i bygget. 12
Hovudteoriane som er etablert for definering av balanseverdiar for bygg i helseføretak er at sidan det ikkje er ein føresetnad at føretaket skal tene pengar, er det heller ikkje relevant å vurdere verdien av bygg basert på kontantstrømanalyse, men mest korrekt å basere seg på historisk kostpris og avskrive denne over levetida til bygget. Vi har vidare alltid høve til å skrive ned verdien av bygg som følgje av verdiforringing. Det må også takast omsyn til kapasitetsutnyttinga i bygningsmassen for å kunne vurdere om det er grunnlag for nedskriving av balanseført verdi. Det er dei eventuelle langsiktige endringane som vil vere relevant i denne samanheng. Vi kan skrive ned verdien av bygg som ikkje lenger er i bruk eller kor kapasitetsutnyttinga er redusert. Det vert i løpet av 2008 gjennomført ein gjennomgang av verdiar aktivert i balansen knytt til MTU, IKT og bygg/anlegg for å sikre eit korrekt avskrivingsgrunnlag. 10. Organisering av omstillingane for helseføretakets personale Helse Førde har eit omstillingsutval: Omstillingsutvalet er et rådgivande organ som skal drøfte retningslinjer og tiltak på overordna nivå for gjennomføring av omstillingsarbeid og nedbemanningsprosessar. Utvalet skal fokusere på juridiske og avtalemessige forhold, samt å ivareta personalmessige aspektar, arbeidsmiljøspørsmål og konfliktførebyggjande tiltak. Utvalet skal ikkje behandle sjølve gjennomføringa av bemanningstilpassingane på klinikknivå eller behandle saker som gjelder den einskilde tilsette. Andre tiltak som anten gjennomførast eller er planlagt gjennomført er: - Informasjon om vedtak i omstillingsprosessen går parallelt til leiarar, tillitsvalte og verneteneste - Eigen informasjon til alle tilsette på intranett og/eller via e-post - Det etablerast ad hoc arenaer som allmøte og andre etter behov - Tillitsvalte/verneombod involverast på klinikknivå - Det gjennomførast obligatorisk opplæring når det gjelder lov- og regelverk i forbindelse med nedbemanning i klinikkane sine leiargrupper Hovudfokuset i dette arbeidet vil vere å finne overtallige nytt passande arbeid. 11. Investeringsbudsjettet Investeringsbudsjettet til Helse Førde vert først lagt fram for handsaming i februar. Administrerande direktør finn det rett å vente med alle nye/ uavklåra investeringsprosjekt til vi har ytterlegare oversikt når det gjeld utfordringsbiletet innover i 2008. Særleg vil dette gjelde nærsjukehuset, Prehospital klinikk og nybygg ved NPS. 13
12. Oppsummering Administrerande direktør legger fram eit budsjett som er i samsvar med eigars resultatkrav. For å bringe helseføretaket sine kostnadar ned i eit samla omfang som tilsvarer kravet til økonomisk resultatforbetring må ein realisere tiltak med om lag 105 mill kr i budsjettet for 2008. Risiko/usikkerheit: Det tar tid til å den fulle kostnadsreduserande effekt av tiltaka, først og fremst på grunn av forpliktingar overfor tilsette. Usikkerheit knytt til driftsomleggingar i Florø Inntektssvikt vil isolert sett gi ein negativ resultateffekt. DRG-vektene og grupperingslogikken for 2008. Erfaringane er at ein her kan få utslag med fleire millionar kroner. Omlegging av finansiering av poliklinikk til DRG-refusjon. Sjå nærare i vedlagte styresak frå Helse Vest 094/07 Inntektsfordeling og resultatkrav 2008. Reduksjons i betalinga for laboratorie-prøver og røntgenundersøkelser og tilsvarande auke i rammeløyvinga. Sjå nærare i vedlagte styresak frå Helse Vest 094/07 Inntektsfordeling og resultatkrav 2008. Overtaking av finansieringsansvaret for nye legemidlar frå folketrygda til helseføretaka. Sjå nærare i vedlagte styresak frå Helse Vest 094/07 Inntektsfordeling og resultatkrav 2008. Det er betydelig usikkerheit knytt til disse forholda. Inntil vidare er det lagt til grunn at ikkje nokon av desse høva vil auke innsparingskravet for Helse Førde HF sidan dette ikkje er annonsert som intensjonen ved dei aktuelle endringane og omleggingane. Det vert avslutningsvis vist til høyring i Helse- og omsorgskomiteen den 15.11. der statsråden i sitt innlegg om sjukehusøkonomi sa følgjande : For å nå resultatene på økonomiområdet er det helt avgjørende at det er etablert styringssystemer ned i organisasjonen og at det er tilstrekkelig økonomisk kompetanse i helseforetakene og da spesielt på de lavere ledernivåene som samlet har et stort økonomisk ansvar. Ansvarlige og kompetente avdelingsledere med riktige holdninger er helt avgjørende dersom kostnadskontroll skal oppnås i sektoren. 14
Framlegg til vedtak: 1. Styret syner til saksframlegget og vedtar budsjettet for 2008, med dei inntekts og kostnadsrammer som går fram av tabellen under: Rekneskap Prognose Endring Helse Førde HF - Resultatoppstilling 2006 2008-2008 Basisinntekter - 1 063 792-1 223 252-1 310 618 7,1 % Drg-inntekter - 284 218-289 074-314 424 8,8 % Gjestepasientinntekter - 19 093-22 320-24 382 9,2 % Polikliniske inntekter inkl egneandel - 79 971-82 248-86 557 5,2 % Sals-og leige o.a. Inntekter - 56 233-65 805-64 072-2,6 % Sum inntekter - 1 503 306-1 682 699-1 800 053 7,0 % Varekost 255 225 316 059 311 433-1,5 % Lønskostnadar 1 054 178 1 107 770 1 143 879 3,3 % Andre driftskostnader 242 297 247 066 246 864-0,1 % Avskrivningar 115 636 123 334 115 011-6,7 % Sum driftskostnadar 1 667 337 1 794 229 1 817 187 1,3 % Finansinntekter - 1 131-1 501-1 781 18,7 % Finanskostnader 8 780 18 026 24 646 36,7 % Sum finans 7 650 16 525 22 865 38,4 % Underskott 171 680 128 082 40 000-68,8 % 2. Konkretiserte effektiviseringstiltak, aktivitetsauke og rammereduksjonar skal gjennomførast slik det går fram av opplisting under. Styret ber om at det internt vert laga klinikkvise rapporteringsrutinar som medfører månadleg rapportering på gjennomføring, og at det blir rapportert til styret i kvart møte i 2008. Innsparingstiltak /Aktivitetsendringar/Rammereduksjonar Lågt investeringsnivå - reduksjon i avskrivingar - 2 323 Reduksjon i inventar, utstyr og vedlikehold alle klinikkar - 3 797 Auka husleie - 4 prosent - 691 Heilårsverknad omlegging av kafe/kantine/catering - 633 Etablering av pasienthotell verknad kirurgisk - 4 164 Auka aktivitet kirurgisk klinikk - 11 282 Raskere tilbake (auka aktivitet) - 806 Reduksjon årsverk og driftskonsekvensar KMD - 1 328 Auka aktivitet medsinsk klinikk - 6 493 Reduksjon årsverk omleggingar barneavdelinga - 1 822 Gevinst samdrift Revma/Nevro - 1 335 Avviklining sengepost Florø mv - 6 147 Anbod drosje pasienttransport - 2 375 Effektivisering pasienttransport( tilsvarer prisauke) - 3 749 Auka aktivitet Psykisk Helsevern - 884 Øyremerking av ressursar rus/psykiatri - 5 500 Reduksjon i gjestepasientkostnadar innan psykisk helsevern - 616 Reduksjon kjøp av tenester foretaksområdet - 1 000 Reduksjon årsverk servicesenteret - 2 286 Øvrige innsparingar foretaksområdet - 1 884 Reduksjon årsverk divisjon for intern service - 2 684 Fordelt innsparingskrav rammereduksjon stabsområdet - 4 143 Fordelt innsparingskrav rammereduksjon kirurgisk klinikk - 9 592 Fordelt innsparingskrav rammereduksjon klinikk for medisinsk diagnostikk - 3 333 Fordelt innsparingskrav rammereduksjon medisinsk klinikk - 8 569 Fordelt innsparingskrav rammereduksjon prehospital klinikk - 3 481 Fordelt innsparingskrav rammereduksjon divisjonen - 2 378 Reduserte kostnadar interne gjestepasientar - 3 000 Reduserte kostnadar eksterne gjestepasientar - 3 000 Gjennomgang og justering av avskrivingsgrunnlaget - 6 000 Sum innsparingstiltak /Aktivitetsendringar/Rammereduksjonar - 105 296 15
3. Styret føresett at tiltak som har konsekvensar for bemanninga drøftes med tillitsvalte og verneombod. 4. Styret legg i framhaldet til grunn at eksisterande areal og bygningsmasse skal søkast effektivisert og utnytta på ein meir optimal måte enn i dag. Nye oppgåver skal fortrinnsvis løysast innanfor eksisterande bygningsmasse. Investeringsbudsjettet må fremjast som minimumsløysing for 2008. 5. Investeringsbudsjettet vert handsama på styremøte i februar 2008. VEDLEGG: 1. Styresak 094/07 Helse Vest Inntektsfordeling og resultatkrav 2008 (tidligare utsendt) 2. Klinikkvise budsjett (tidligare utsendt) 3. Protokoll frå møte med føretakstillitsvalde (delast ut i møtet) 4. Protokoll frå møte med FAMU (delast ut i møtet) 16